Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 4 listopada 2019 roku

Sąd Rejonowy w Grudziądzu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Marcin Kolasiński

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Magdalena Hausman

po rozpoznaniu w dniu 21 października 2019 roku w Grudziądzu

na rozprawie

sprawy z wniosku E. R.

z udziałem (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G.

o ustanowienie służebności przesyłu

postanawia

I.  ustanowić na czas nieokreślony na rzecz (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. na nieruchomości oznaczonej numerem działki (...), położonej przy ul. (...) w G., dla której Sąd Rejonowy w Grudziądzu prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), służebność przesyłu w pasie o szerokości 6,2 m i długości 60,4 m, tj. o powierzchni 374 m ², przebiegającą zgodnie z przebiegiem zaznaczonym na mapie sporządzonej przez biegłego geodetę mgr. inż. P. P. (k. 123 akt sprawy), stanowiącej integralną część postanowienia, polegającą na:

a)  utrzymywaniu na nieruchomości odcinka sieci elektroenergetycznej w postaci linii napowietrznej o napięciu znamionowym wynoszącym 15 kV wraz z jednym słupem energetycznym i przesyle nią energii elektrycznej,

b)  prawie korzystania z nieruchomości w zakresie niezbędnym dla eksploatacji i konserwacji urządzeń, usunięcia wszelkich usterek i awarii, a także przeprowadzenia remontów,

c)  prawie przejazdu i przejścia przez nieruchomość wraz z niezbędnym sprzętem celem dostępu do urządzeń,

odpłatną za jednorazowym wynagrodzeniem w kwocie 28.580 zł (dwadzieścia osiem tysięcy pięćset osiemdziesiąt złotych);

II.  ustanowić na czas nieokreślony na rzecz (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. na nieruchomości oznaczonej numerem działki (...), położonej przy ul. (...) w G., dla której Sąd Rejonowy w Grudziądzu prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), służebność przesyłu w pasie o szerokości 6,2 m i długości 49,8 m, tj. o powierzchni 309 m ², przebiegającą zgodnie z przebiegiem zaznaczonym na mapie sporządzonej przez biegłego geodetę mgr. inż. P. P. (k. 123 akt sprawy), stanowiącej integralną część postanowienia, polegającą na:

a)  utrzymywaniu na nieruchomości odcinka sieci elektroenergetycznej w postaci linii napowietrznej o napięciu znamionowym wynoszącym 15 kV wraz z jednym słupem energetycznym i przesyle nią energii elektrycznej,

b)  prawie korzystania z nieruchomości w zakresie niezbędnym dla eksploatacji i konserwacji urządzeń, usunięcia wszelkich usterek i awarii, a także przeprowadzenia remontów,

c)  prawie przejazdu i przejścia przez nieruchomość wraz z niezbędnym sprzętem celem dostępu do urządzeń,

odpłatną za jednorazowym wynagrodzeniem w kwocie 23.724 zł (dwadzieścia trzy tysiące siedemset dwadzieścia cztery złote);

III.  ustanowić na czas nieokreślony na rzecz (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. na nieruchomości oznaczonej numerem działki (...), położonej przy ul. (...) w G., dla której Sąd Rejonowy w Grudziądzu prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), służebność przesyłu w pasie o szerokości 6,2 m i długości 39,5 m, tj. o powierzchni 245 m ², przebiegającą zgodnie z przebiegiem zaznaczonym na mapie sporządzonej przez biegłego geodetę mgr. inż. P. P. (k. 123 akt sprawy), stanowiącej integralną część postanowienia, polegającą na:

a)  utrzymywaniu na nieruchomości odcinka sieci elektroenergetycznej w postaci linii napowietrznej o napięciu znamionowym wynoszącym 15 kV i przesyle nią energii elektrycznej,

b)  prawie korzystania z nieruchomości w zakresie niezbędnym dla eksploatacji i konserwacji urządzeń, usunięcia wszelkich usterek i awarii, a także przeprowadzenia remontów,

c)  prawie przejazdu i przejścia przez nieruchomość wraz z niezbędnym sprzętem celem dostępu do urządzeń,

odpłatną za jednorazowym wynagrodzeniem w kwocie 18.833 zł (osiemnaście tysięcy osiemset trzydzieści trzy złote);

IV.  ustanowić na czas nieokreślony na rzecz (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. na nieruchomości oznaczonej numerem działki (...), położonej przy ul. (...) w G., dla której Sąd Rejonowy w Grudziądzu prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), służebność przesyłu w pasie o szerokości 2,4 m i długości 35,6 m, tj. o powierzchni 66 m ², przebiegającą zgodnie z przebiegiem zaznaczonym na mapie sporządzonej przez biegłego geodetę mgr. inż. P. P. (k. 124 akt sprawy), stanowiącej integralną część postanowienia, polegającą na:

a)  utrzymywaniu na nieruchomości odcinka sieci elektroenergetycznej w postaci linii napowietrznej o napięciu znamionowym wynoszącym 0,4 kV wraz z dwoma słupami energetycznymi i przesyle nią energii elektrycznej,

b)  prawie korzystania z nieruchomości w zakresie niezbędnym dla eksploatacji i konserwacji urządzeń, usunięcia wszelkich usterek i awarii, a także przeprowadzenia remontów,

c)  prawie przejazdu i przejścia przez nieruchomość wraz z niezbędnym sprzętem celem dostępu do urządzeń,

odpłatną za jednorazowym wynagrodzeniem w kwocie 4.430 zł (cztery tysiące czterysta trzydzieści złotych);

V.  ustalić, że wnioskodawczyni i uczestnik ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie;

VI.  tytułem wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa nakazać pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Grudziądzu:

– od wnioskodawczyni E. R. kwotę 4.342,85 zł (cztery tysiące trzysta czterdzieści dwa złote i 85/100),

– od uczestnika (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. kwotę 4.342,85 zł (cztery tysiące trzysta czterdzieści dwa złote i 85/100).

Sygn. akt I Ns 1030/15

UZASADNIENIE

E. R. wniosła o ustanowienie za jednorazowym wynagrodzeniem na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w G. czterech służebności przesyłu na stanowiących jej własność nieruchomościach:

1)  oznaczonej numerem działki (...), położonej przy ul. (...) w G., dla której Sąd Rejonowy w Grudziądzu prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), dotyczącej linii elektroenergetycznej o napięciu 15 kV;

2)  oznaczonej numerem działki (...), położonej przy ul. (...) w G., dla której Sąd Rejonowy w Grudziądzu prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), dotyczącej linii elektroenergetycznej o napięciu 15 kV;

3)  oznaczonej numerem działki (...), położonej przy ul. (...) w G., dla której Sąd Rejonowy w Grudziądzu prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), dotyczącej linii elektroenergetycznej o napięciu 15 kV;

4)  oznaczonej numerem działki (...), położonej przy ul. (...) w G., dla której Sąd Rejonowy w Grudziądzu prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), dotyczącej linii elektroenergetycznej o napięciu 0,4 kV.

W uzasadnieniu wniosku wnioskodawczyni wskazała, że powyższe służebności przesyłu powinny uwzględniać strefy oddziaływania urządzeń elektroenergetycznych wynikające z Polskiej Normy, § 77 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz § 55 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 6 lutego 2003 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych, które to przepisy ograniczają możliwości korzystania z nieruchomości przez wnioskodawczynię zgodnie z ich przeznaczeniem. W ostatecznym stanowisku wnioskodawczyni wniosła o zasądzenie od uczestnika jednorazowego wynagrodzenia odpowiednio w kwotach 28.580 zł (służebność 1), 23.724 zł (2), 18.833 zł (3) i 8.558 zł (4). Ponadto wnioskodawczyni domagała się zasądzenia na swoją rzecz od uczestnika kosztów postępowania (k. 2-5, 65-66, 90-91, 146-150, 196-202, 246-249, 444-447).

W odpowiedzi na wniosek uczestnik (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. co do zasady nie sprzeciwiała się ustanowieniu służebności. Jednakże, zdaniem uczestnika, szerokość pasa służebności powinna obejmować jedynie tzw. służebność czynną i wynosić 2,4 m dla linii 0,4 kV oraz 6,2 m dla linii 15 kV. Ponadto uczestnik zakwestionował wysokość wynagrodzenia żądanego przez wnioskodawczynię (k. 37, 81-82). Co prawda w piśmie procesowym z 8 lutego 2017 roku (...) S.A., powołując się na orzeczenia Sądu Najwyższego zapadłe w sprawach IV CSK 509/15 i IV CSK 510/15, wniosła o oddalenie wniosku ze względu na fakt nabycia z mocy prawa służebności gruntowych o treści odpowiadającym służebności przesyłu (k. 180), to jednak w ostatecznym stanowisku uczestnik wnosił o ustanowienie służebności za wynagrodzeniem wynoszącym odpowiednio 17.030 zł, 14.278 zł, 11.344 zł i 4.430 zł (k. 233-235, 436).

Sąd ustalił, co następuje:

E. R. jest właścicielką nieruchomości położonych w G.:

1)  oznaczonej numerem działki (...), położonej przy ul. (...) w G., dla której Sąd Rejonowy w Grudziądzu prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), na której znajduje się odcinek sieci elektroenergetycznej w postaci linii napowietrznej o napięciu znamionowym wynoszącym 15 kV wraz z jednym słupem energetycznym;

2)  oznaczonej numerem działki (...), położonej przy ul. (...) w G., dla której Sąd Rejonowy w Grudziądzu prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), na której znajduje się odcinek sieci elektroenergetycznej w postaci linii napowietrznej o napięciu znamionowym wynoszącym 15 kV wraz z jednym słupem energetycznym;

3)  oznaczonej numerem działki (...), położonej przy ul. (...) w G., dla której Sąd Rejonowy w Grudziądzu prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), na której znajduje się odcinek sieci elektroenergetycznej w postaci linii napowietrznej o napięciu znamionowym wynoszącym 15 kV;

4)  oznaczonej numerem działki (...), położonej przy ul. (...) w G., dla której Sąd Rejonowy w Grudziądzu prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), na której znajduje się odcinek sieci elektroenergetycznej w postaci linii napowietrznej o napięciu znamionowym wynoszącym 0,4 kV wraz z dwoma słupami energetycznymi.

Na działce nr (...) (1) linia elektroenergetyczna ma długość 60,4 m, na działce nr (...) m, na działce (...) m, a na działce nr (...) m. Rozstaw skrajnych przewodów linii elektroenergetycznej o napięciu 15 kV wynosi 2 m, natomiast linia o napięciu 0,4 kV jest jednoprzewodowa.

Wszystkie wymienione wyżej urządzenia elektroenergetyczne stanowią własność (...) S.A. w G.. Przedsiębiorstwo korzysta z tychże urządzeń w ten sposób, że przesyła przez nie energię elektryczną, eksploatuje i konserwuje urządzenia, usuwa usterki i awarie, przeprowadza remonty, a także przycina roślinność znajdującą się w pasie służebności. Celem dostępu do urządzeń pracownicy operatora w pewnych sytuacjach muszą wchodzić na teren nieruchomości lub wjeżdżać na nie odpowiednim sprzętem. Pas techniczny służebności przesyłu dla linii elektroenergetycznej o napięciu 15 kV, jaki jest niezbędny (...) S.A. do prawidłowego korzystania z urządzeń, wynosi 6,2 m, a dla linii o napięciu 0,4 kV – 2,4 m. Z uwagi na obowiązujące przepisy z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, właściciel nieruchomości jest ograniczony w korzystaniu z nieruchomości w pasie o szerokości wynoszącej 12 m dla linii 15 kV i 4 m lub 6 m dla linii 0,4 kV.

W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego działki oznaczone numerami (...), które położone są przy ul. (...) obok siebie i stanowią jedną całość gospodarczą, przeznaczone są pod wiodącą funkcję usługowo-produkcyjną. E. R. wynajmuje powyższe nieruchomości, które są wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej (składnica maszyn budowlanych). Na działce nr (...) znajduje się pawilon o powierzchni 200 m ². Z uwagi na znajdujące się na w/w działkach urządzenia elektroenergetyczne właściciel jest ograniczony w zakresie wznoszenia budynków, budowli czy też dokonywania nasadzeń roślinności. W przeszłości E. R. nie mogła sprzedać tych nieruchomości pod budowę stacji benzynowej czy składów budowlanych ze względu na niemożność operowania dźwigami w pobliżu linii elektroenergetycznej.

Przez działki o numerach (...) przebiega również linia kablowa telekomunikacyjna, której pas eksploatacyjny o długości 148 m i szerokości 1,2 m częściowo pokrywa się z pasem eksploatacji linii elektroenergetycznej 15 kV. Na działce nr (...) znajduje się ponadto studzienka telekomunikacyjna należąca do (...) S.A.

Natomiast działka nr (...) w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przeznaczona jest pod zabudowę letniskową i zabudowę mieszkaniową jednorodzinną. Znajduje się na niej domek letniskowy, z którego korzysta E. R.. Linia elektroenergetyczna przebiegająca przez tę działkę zasila m.in. domek znajdujący się na przedmiotowej nieruchomości. Z uwagi na przebiegającą przez tę nieruchomość linię elektroenergetyczną konieczne było usunięcie dwóch czterdziestoletnich świerków.

Wysokość jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności na nieruchomościach E. R. wynosiła w zależności od przyjętej szerokości pasa służebności:

E. R. próbowała umownie uregulować z (...) S.A. stan prawny urządzeń przesyłowych znajdujących się na jej nieruchomościach. Sądowe zawezwanie do próby ugodowej okazało się jednak bezskuteczne. (...) S.A. o zasiedzenie przedmiotowych służebności został prawomocnie oddalony przez Sąd Rejonowy w Grudziądzu.

Dowody:

- mapy i wypisy z rejestru gruntów nieruchomości i (k. 9-14),

- wniosek o zawezwanie do próby ugodowej oraz odpowiedź na wniosek (k. 15-18),

- postanowienia oraz ich uzasadnienia w sprawie o zasiedzenie służebności (k. 19-26),

- miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (k. 27-32),

- zeznania świadka S. R. (k. 74v-75),

- pisma operatorów dotyczące szerokości pasów służebności (k. 92-99, 251-258),

- pisemna opinia biegłego z dziedziny geodezji mgr. inż. P. P. (k. 114-124) oraz pisemna opinia uzupełniająca (k. 219-227),

- pisemna opinia biegłego rzeczoznawcy inż. A. L. (k. 330-429).

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony powyżej stan faktyczny ustalony został w oparciu o dokumenty wymienione w poprzedniej części uzasadnienia, zeznania świadka S. R. oraz opinie biegłych geodety i rzeczoznawcy. W ocenie sądu, wskazane dowody stanowiły w pełni wiarygodną podstawę ustaleń faktycznych, które można było uznać za bezsporne. W szczególności, poza sporem w niniejszej sprawie pozostawał sam fakt posadowienia na nieruchomościach stanowiących własność wnioskodawczyni urządzeń przesyłowych w postaci linii elektroenergetycznych o napięciu 15 kV i 0,4 kV.

Sąd w pełni podzielił opinie biegłych sporządzone na potrzeby niniejszej sprawy, albowiem były one rzetelne i przekonujące. Zwrócić należy uwagę, że obie opinie przedstawiały różne warianty ustanowienia służebności i wysokości wynagrodzenia, uwzględniając w pełni stanowiska wnioskodawczyni i uczestnika. W odniesieniu do opinii biegłego rzeczoznawcy, zdaniem sądu, na pełną aprobatę zasługiwała przyjęta przez biegłego metoda szacowania wynagrodzenia, która z jednej strony uwzględniała element wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości oraz fakt współistnienia na działkach położonych przy ul. (...) urządzeń przesyłowych należących do (...) S.A. oraz (...) S.A., a z drugiej strony nie uwzględniała elementu odszkodowania za obniżenie wartości nieruchomości, a to ze względu na nabycie prawa własności nieruchomości przez wnioskodawczynię już po posadowieniu urządzeń do przesyłu energii elektrycznej.

Zgodnie z art. 305 ¹ k.c., nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1 k.c., prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu). Ustanowienia służebności przesyłu za odpowiednim wynagrodzeniem mogą żądać przedsiębiorca przesyłowy, jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń przesyłowych (art. 305 ² § 1 k.c.), lub właściciel nieruchomości obciążonej, jeżeli to przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń przesyłowych (art. 305 ² § 2 k.c.).

Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do rozstrzygnięcia, jakiej szerokości pas służebności jest niezbędny uczestnikowi do prawidłowego wykonywania przesyłu energii elektrycznej i eksploatacji urządzeń przesyłowych znajdujących się na nieruchomościach wnioskodawczyni. Konsekwencją określenia wielkości tego pasa jest z kolei wysokość wynagrodzenia należnego właścicielowi nieruchomości za ustanowienie służebności przesyłu.

Według wnioskodawczyni, pas służebności przesyłu powinien uwzględniać tzw. służebność bierną, tj. zarówno pas techniczny, z którego korzysta przedsiębiorstwo przesyłowe, jak i wykraczającą poza ten pas strefę oddziaływania urządzeń elektroenergetycznych (tzw. strefę kontrolowaną, ochronną), która skutkuje ograniczeniem właściciela w korzystaniu z nieruchomości. Wnioskodawczyni powołała się przy tym na § 77 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650 ze zm.) oraz § 55 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 6 lutego 2003 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. nr 47, poz. 401). Zgodnie z pierwszym z powołanych przepisów niedopuszczalne jest składowanie materiałów bezpośrednio pod elektroenergetycznymi liniami napowietrznymi lub w odległości mniejszej (licząc w poziomie od skrajnych przewodów) niż 2 m dla linii niskiego napięcia i 5 m dla linii wysokiego napięcia 15 kV. Zgodnie z drugim przepisem, nie jest dopuszczalne sytuowanie stanowisk pracy, składowisk wyrobów i materiałów lub maszyn i urządzeń budowlanych bezpośrednio pod napowietrznymi liniami elektroenergetycznymi lub w odległości liczonej w poziomie od skrajnych przewodów, mniejszej niż 3 m dla linii o napięciu znamionowym nieprzekraczającym 1 kV oraz 5 m dla linii o napięciu znamionowym powyżej 1 kV, lecz nieprzekraczającym 15 kV. Według przedstawionych wariantów, przy uwzględnieniu rozstawu skrajnych przewodów linii o napięciu 15 kV (2 m), pasy służebności wynosiłyby 12 m dla linii 15 kV (zgodnie z oboma rozporządzeniami) oraz 4 m (zgodnie z pierwszym rozporządzeniem) lub 6 m (zgodnie z drugim rozporządzeniem) dla linii 0,4 kV.

Natomiast według uczestnika, pas służebności przesyłu powinien uwzględniać tzw. służebność czynną, tj. wyłącznie pas technologiczny, z którego rzeczywiście korzysta przedsiębiorstwo przesyłowe. Wówczas szerokość tego pasa wynosiłaby 6,2 m dla linii elektroenergetycznej 15 kV i 2,4 m dla linii elektroenergetycznej 0,4 kV.

Sąd rozpoznający niniejszą sprawę stanął na stanowisku, że pas służebności powinien być określony zgodnie z zakresem rzeczywistego korzystania z nieruchomości przez przedsiębiorstwo przesyłowe (służebność czynna). Brak jest uzasadnionych powodów, aby obejmować zakresem służebności tę część gruntu, która przedsiębiorcy nie jest potrzebna do wykonywania służebności przesyłu zgodnie z jej treścią. Sytuacja taka byłaby niekorzystna przede wszystkim dla właściciela nieruchomości, która zostałaby obciążona ponad faktyczne potrzeby operatora. Tym niemniej, zdaniem sądu, już samo określanie wynagrodzenia za ustanowienie służebności powinno następować w szerszym kontekście, tj. z uwzględnieniem tego, jaki wpływ ma ustanowienie tego ograniczonego prawa rzeczowego na możliwości korzystania z nieruchomości przez właściciela. Ograniczenie w korzystaniu z rzeczy może bowiem wynikać nie tylko z bezpośredniego wykonywania służebności przez przedsiębiorcę przesyłowego, ale również w sposób pośredni. Nie do zaakceptowania byłaby bowiem sytuacja, w której to wyłącznie właściciel nieruchomości ponosiłby skutki (w tym również materialne) ograniczeń wynikających z obowiązujących przepisów prawa, które ograniczają jego prawa właścicielskie w stopniu wykraczającym poza pas technologiczny, z którego faktycznie korzysta przedsiębiorstwo przesyłowe (tzw. służebność czynną). Oceniając skutki tych ograniczeń, należy mieć na uwadze przede wszystkim sposób zagospodarowania obciążonej nieruchomości i jej przeznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, jak też jej powierzchnia i sąsiedztwo, a wszelkie ograniczenia i ewentualny uszczerbek majątkowy powinny zostać zrekompensowane w ramach wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu. Z przepisów art. 305 ¹ i 305 ² k.c. nie wynika bynajmniej, aby jego wysokość była determinowana wyłącznie pasem czynnego działania przedsiębiorcy przesyłowego. Wynagrodzenie powinno być ustalane indywidualnie w zależności od okoliczności danej sprawy oraz w wysokości proporcjonalnej do stopnia ingerencji w treść prawa własności i zakresu uszczuplenia tego prawa.

Przedstawione powyżej stanowisko można uznać za obecnie dominujące w orzecznictwie Sądu Najwyższego ( postanowienie z 20 kwietnia 2017 roku sygn. akt II CSK 505/16, postanowienie z 9 sierpnia 2016 roku sygn. akt II CSK 770/15, uchwała z 11 grudnia 2015 roku sygn. akt III CZP 88/15, postanowienie z 16 czerwca 2015 roku sygn. akt IV CSK 729/14, uchwała z 8 września 2011 roku sygn. akt III CZP 43/11, postanowienie z 9 października 2013 roku sygn. akt V CSK 491/12, postanowienie z 27 lutego 2013 roku sygn. akt IV CSK 440/12, postanowienie z 12 października 2017 roku sygn. akt IV CSK 724/16, postanowienie z 6 kwietnia 2018 roku sygn. akt IV CSK 540/17, postanowienie z 6 września 2018 roku sygn. akt V CSK 437/17, postanowienie z 29 stycznia 2019 roku sygn. akt V CSK 310/18), jak i sądów powszechnych ( tak np. Sąd Okręgowy w Toruniu w postanowieniu z 11 lipca 2018 roku sygn. akt VIII Ca 299/18).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, w ocenie sądu, obowiązujące przepisy prawne (powołane powyżej rozporządzenia) ograniczają korzystanie z nieruchomości wnioskodawczyni położonych przy ul. (...) w G. (działki o numerach (...)) również w strefie, która wykracza poza pas służebności czynnej (strefa ochronna, kontrolowana). Mając na uwadze sposób korzystania z nieruchomości (działalność gospodarcza polegająca na składowaniu maszyn budowlanych) oraz przeznaczenie tych gruntów w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (wiodąca funkcja usługowo-produkcyjna), właściciel nie może podejmować na tej nieruchomości szeregu działań w obszarze, który wykracza poza szerokość pasa wynoszącego 6,2 m, a które szczegółowo opisane zostały w § 77 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz § 55 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 6 lutego 2003 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych. Zasadnym więc w tym przypadku było przyznanie właścicielowi nieruchomości wynagrodzenia przy uwzględnieniu całej strefy oddziaływania służebności, której szerokość według obu rozporządzeń wynosi 12 m (po 5 m od skrajnych przewodów linii elektroenergetycznej).

Odmienna sytuacja występuje w przypadku nieruchomości położonej przy ul. (...) w G.. Tamże, ze względu na sposób korzystania z nieruchomości (domek letniskowy) oraz przeznaczenie tego gruntów w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (zabudowa letniskowa i zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna), przepisy powoływanych rozporządzeń nie będą miały zastosowania. Brak było więc uzasadnionych powodów, ażeby strefę oddziaływania służebności ustalać w szerszym zakresie niż psa służebności czynnej wynoszącej 2,4 m.

Mając powyższe na uwadze, sąd orzekł jak w punktach I. do IV. sentencji postanowienia, ustanawiając służebności przesyłu na nieruchomościach wnioskodawczyni według treści wskazanej we wniosku, określając pasy służebności jako pasy tzw. służebności czynnej, a wynagrodzenie dla nieruchomości położonych przy ul. (...) z uwzględnieniem strefy oddziaływania nieruchomości (punkty I. do III. postanowienia) i dla nieruchomości położonej przy ul. (...) zgodnie z zakresem korzystania przez przedsiębiorcę przesyłowego ze służebności czynnej (punkt IV. postanowienia).

O kosztach postępowania w punkcie V. sentencji postanowienia orzeczono na zasadzie art. 520 § 1 k.p.c. Mając na uwadze całokształt okoliczności, sąd nie znalazł podstaw do odstąpienia od zasady ponoszenia kosztów w postępowaniu nieprocesowym. Wnioskodawczyni i uczestnik zgodnie dążyli do ustanowienia służebności przesyłu, a sprzeczność interesów dotyczyła jedynie szerokości pasów służebności i wysokości wynagrodzenia. Fakt, że na pewnym etapie postępowania uczestnik wnosił o oddalenie wniosku nie skutkował ani zwłoką w postępowaniu, ani zwiększeniem jego kosztów, albowiem dopuszczenie dowodu z opinii biegłych i tak było konieczne bez względu na to, czy uczestnik zgadzał się na ustanowienie służebności, czy też wnosił o oddalenie takiego wniosku.

W punkcie VI. postanowienia o nakazaniu ściągnięcia na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Grudziądzu kwot po 4.342,85 zł tytułem wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa orzeczono w myśl art. 113 ust. 1 w zw. z art. 83 ust. 2 ustawy z 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r., poz. 785 ze zm.). Wydatki związane z postępowaniem tymczasowo poniesione przez Skarb Państwa wyniosły łącznie 8.685,70 zł, a składały się z części wynagrodzeń biegłych P. P. w wysokości 3.542,88 zł i 416,04 zł (k. 260-261) oraz A. L. w wysokości 7.426,78 zł (k. 432-433) – 2.700 zł zaliczek uiszczonych przez wnioskodawczynię i uczestnika (okładka tomu II akt). Na wnioskodawczynię i uczestnika przypadały zatem do pobrania równe kwoty po 4.342,85 zł, a to w związku z faktem, że każde z nich w równym stopniu było zainteresowane wynikiem postępowania.