Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 maja 2020 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

na posiedzeniu niejawnym w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 6 maja 2020 r. w Gliwicach

sprawy J. K. (K.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

o emeryturę pomostową

na skutek odwołania J. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

z dnia 23 marca 2020 r. nr (...)

oddala odwołanie.

(-) sędzia Grzegorz Tyrka

Sygn. akt VIII U 544/20

UZASADNIENIE

Decyzją z 23 marca 2020r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w C. odmówił ubezpieczonemu J. K. ( K. ) prawa do emerytury pomostowej, ponieważ ubezpieczony nie osiągnął wieku 60 lat, nie udowodnił okresu pracy
w szczególnych warunkach wynoszącego co najmniej 15 lat oraz nie udowodnił rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą.

W odwołaniu od tej decyzji ubezpieczony domagał się zaliczenia do pracy
w warunkach szczególnych pracy na stanowisku muzyka waltornisty w Operetce (...)
w G..

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podtrzymując stanowisko zajęte
w decyzji zaskarżonej. Organ rentowy dodał, że za okres zatrudnienia w Operetce (...)
w G. od 1 września 1979r. do 30 września 1989r. ubezpieczony nie przedłożył świadectwa pracy w warunkach szczególnych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony J. K. urodzony (...), w dniu 1 października 2019r. złożył wniosek o emeryturę pomostową. W rozpoznaniu tego wniosku organ rentowy wydał decyzję zaskarżoną.

Organ rentowy uznał odwołującemu okres składkowy i nieskładkowy ustalony
na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z FUS w wymiarze 39 lat, 11 miesięcy i 13 dni, w tym 8 lat, 7 miesięcy i 10 dni pracy w warunkach szczególnych.

Ubezpieczony nie rozwiązał stosunku pracy, od 2 stycznia 1997r. do nadal jest zatrudniony w (...) Sp. z o.o. – Oddział KWK (...) w R..

Na przestrzeni swojego życia zawodowego ubezpieczony pracował:

- w Operetce (...) w G. jako muzyk orkiestrowy waltornista: od 1 września 1979r. do 30 września 1989r. w pełnym wymiarze czasu pracy i następnie od 1 października 1989r. do 31 marca 1990r. w niepełnym ( ½ etatu ) wymiarze czasu pracy,

- w Operze (...) w B. od 1 września 1989r. do 29 listopada 1996r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku muzyka orkiestry – waltornisty,

- od 2 stycznia 1997r. do nadal w (...) Sp. z o.o. – Oddział KWK (...) w R..

Stan faktyczny został ustalony w niezbędnym zakresie do rozpoznania żądania o prawo do emerytury pomostowej.

/dowód z: akt ZUS /.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie J. K. nie zasługuje na uwzględnienie.

Odwołujący domaga się przyznania prawa do świadczenia na podstawie ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (tj. Dz.U. z 2018r., poz. 1924 ze zm.)

Zgodnie z art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych, prawo do emerytury pomostowej, […], przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)  urodził się po dniu 31 grudnia 1948r.;

2)  ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3)  osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4)  ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5)  przed dniem 1 stycznia 1999r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6)  po dniu 31 grudnia 2008r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7)  nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Należy zwrócić uwagę, że na podstawie art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych prawo do emerytury pomostowej przysługuje także osobie, która:

1.  po dniu 31 grudnia 2008 roku nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, o ile osoba ta:

2.  spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3.  w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, co oznacza, że osoba ta:

- urodziła się po dniu 31 grudnia 1948 roku,

- ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat,

- osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn,

- ma okres składkowy i nieskładkowy, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet
i co najmniej 25 lat dla mężczyzn,

- przed dniem 1 stycznia 1999 roku wykonywała prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy
o emeryturach pomostowych lub art. 32 i art. 33 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2020r., poz. 53 ze zm.),

- nastąpiło z nią rozwiązanie umowy o pracę.

Sąd Najwyższy wyjaśnił, że warunkiem skutecznego ubiegania się o emeryturę pomostową w świetle art. 4 i 49 ustawy o emeryturach pomostowych, jest legitymowanie
się wymaganym stażem pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze (w rozumieniu tej ustawy lub dotychczasowych przepisów) oraz kontynuowanie pracy w tych warunkach po wejściu w życie ustawy o emeryturach pomostowych, a więc po 1 stycznia 2009r. Natomiast osoba ubiegająca się o emeryturę pomostową, która nie kontynuuje pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze i legitymuje się w związku z tym jedynie stażem pracy „szczególnej” według poprzednio obowiązujących przepisów, może nabyć prawo do tej emerytury jedynie wówczas, gdy dotychczasowy staż pracy można kwalifikować jako pracę w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu obowiązujących przepisów (art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych) – wyrok z 13 marca 2012r., II UK 164/11, opublikowany w OSNP z 2013r., Nr 5-6, poz. 62 ).

Należy podkreślić, że przepisy prawa ubezpieczeń społecznych mają charakter norm bezwzględnie obowiązujących. Instytucja wcześniejszej emerytury podlega ścisłej wykładni. Przesłanki nabycia prawa do emerytury na podstawie przepisów o emeryturach pomostowych muszą być spełnione łącznie, co oznacza, że brak choćby jednego z tych warunków powoduje niemożność nabycia uprawnień emerytalnych – wyroki Sądów Apelacyjnych: w B. z dnia 11 września 2012 roku, w sprawie III AUa 440/12, opublikowany w LEX Nr 1220435 oraz we W. z dnia 26 kwietnia 2012 roku, w sprawie III AUa 252/12, opublikowany w LEX Nr 1164689.

Ubezpieczony nie spełnia przesłanek prawa do emerytury pomostowej zarówno
z art.4 jak i art.49 cytowanych powyżej przede wszystkim z tej przyczyny, że nie spełnia jednego z koniecznych warunków do przyznania tego świadczenia w postaci rozwiązania stosunku pracy – bezspornym jest, że ubezpieczony od 1997r. nieprzerwanie do chwili obecnej jest zatrudniony w (...) Sp. z o.o. – Oddział KWK (...)
w R.. Nadto ubezpieczony nie osiągnął wieku emerytalnego 60 lat.

W takiej sytuacji kwestia legitymowania się 15 – letnim okresem pracy w warunkach szczególnych nie ma znaczenia.

Jednocześnie podkreślić należy, że regułą jest, iż sąd w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych w trybie rozpoznania odwołania od decyzji organu rentowego przyznaje konkretne świadczenie lub określa jego wysokość. Spełnienie przez osobę uprawnioną wszystkich wymaganych ustawą warunków skutkuje wydaniem decyzji przyznającej tej osobie świadczenie, natomiast brak spełnienia chociażby jednej z koniecznych takich przesłanek uniemożliwia przyznanie prawa do świadczenia i skutkuje oddaleniem odwołania. Sąd ubezpieczeń społecznych nie ma możliwości orzekania w wyroku o spełnieniu poszczególnych przesłanek koniecznych do przyznania świadczenia, czy też – jak w niniejszym przypadku – o zaliczeniu danego okresu do pracy w warunkach szczególnych – gdy jednocześnie ubezpieczonemu i tak nie przysługuje prawo do emerytury pomostowej, bo nie rozwiązał stosunku pracy ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 15 grudnia 2000r. II UKN 147/00 ).

Z uwagi na brak łącznego spełnienia przesłanek prawnych określonych w art. 4 lub w art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. odwołanie ubezpieczonego należało oddalić.

Sąd wydał wyrok na posiedzeniu niejawnym zgodnie z art.148 ¹ k.p.c. uznając,
iż zgromadzony materiał dowodowy pozwolił na stanowcze rozstrzygnięcie sprawy bez konieczności przeprowadzenia rozprawy, gdy ubezpieczony o przeprowadzenie takiej rozprawy nie wnosił.

Zgodnie z art. 148 ¹ k.p.c. Sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym,
gdy pozwany uznał powództwo lub gdy po złożeniu przez strony pism procesowych
i dokumentów, w tym również po wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty
albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, sąd uzna - mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych - że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne ( §1 ).

W przypadkach, o których mowa w § 1, sąd wydaje postanowienia dowodowe
na posiedzeniu niejawnym ( §2 ).

Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym jest niedopuszczalne, jeżeli strona
w pierwszym piśmie procesowym złożyła wniosek o przeprowadzenie rozprawy, chyba
że pozwany uznał powództwo ( §3 ).

(-) Sędzia Grzegorz Tyrka