Sygn. akt VIII U 4363/19
Decyzją z dnia 6 sierpnia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że R. W. od 1 marca 2019 r. nie podlega ubezpieczeniom społecznym : emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik u płatnika składek (...). W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że R. W. został zatrudniony od 1 marca 2019 r. na stanowisku pracownika obsługi klienta z miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości 2 250,00 zł , a już od dnia 15 kwietnia 2019 r. stał się niezdolny do pracy z powodu choroby. Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreślił ,że płatnik nie miał potrzeby zatrudnienia pracownika , gdyż podczas długotrwałej nieobecności w pracy R. W. nie zatrudniono pracownika na jego miejsce. W ocenie organu rentowego , R. W. nie wykonywał pracy w firmie (...) , a został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych jako pracownik jedynie w celu uzyskania prawa do wypłaty świadczenia w postaci zasiłku chorobowego , co oznacza ,że umowa o pracę zawarta między R. W. , a płatnikiem składek M. Z. , jako zawarta dla pozoru , jest nieważna i tym samym R. W. z tytułu zawartej umowy o pracę nie podlega ubezpieczeniom społecznym od 1 marca 2019 r.
/decyzja k.72 - 75 akt ZUS/
W dniu 12 września 2019 r. M. Z. złożyła odwołanie od ww. decyzji , wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie ,że R. W. od 1 marca 2019 r. podlega ubezpieczeniom społecznym : emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu z tytułu zatrudnienia u płatnika składek (...) na podstawie umowy o pracę. W treści odwołania M. Z. wskazała ,że decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest błędna , gdyż R. W. pozostawał w stosunku pracy na podstawie ważnej umowy z płatnikiem składek i wykonywał powierzone mu obowiązki pracownicze. Nadto płatnik przyjmował pracę R. W. , który pozostawał pod jego nadzorem. Co również istotne , wysokość wypłacanego R. W. wynagrodzenia odpowiadała możliwościom finansowym płatnika i pracy świadczonej przez ubezpieczonego. R. W. zachorował nagle , a w toku diagnostyki okazało się ,że choroba jest bardzo poważna.
/odwołanie k.3 – 5/
W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie.
/odpowiedź na odwołanie k. 7 – 8/
Ubezpieczony przyłączył się do odwołania.
/e – prot. z dnia 11.02.2020 r 00:02:36/
Na rozprawie w dniu 11.09.2020 r pełnomocnik ZUS wniósł o zasadzenie kosztów procesu.
/e-prot. z dnia 11.09.2020 00:39:28/
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
Zainteresowany R. W. urodził się (...) Do 2017 r. R. W. prowadził własną działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług poligraficznych.
/okoliczność bezsporna , zeznania zainteresowanego min. 00:38:05 – 00:39:28 rozprawy z dnia 11 września 2020 r. , płyta CD k.226 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:04:05 – 00:19:37 , min.00:34:08 – 00:35:55 rozprawy z dnia 11 lutego 2020 r. , płyta CD k.145/
Płatnik składek M. Z. prowadzi pod firmą (...) jednoosobową działalność gospodarczą , w ramach której zajmuje się świadczeniem usług poligraficznych. Firma (...) dysponuje maszynami takimi jak: drukarki , laser , wycinarki , plotery. M. Z. z zawodu jest pielęgniarką i w takim też charakterze , w pełnym wymiarze czasu pracy , jest zatrudniona w szpitalu.
/zeznania wnioskodawczyni min.00:38:05 – 00:39:28 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:03:37 – 00:21:18 rozprawy z dnia 11 września 2020 r. , płyta CD k.226/
Wykonywania usług poligraficznych M. Z. nauczyła się od R. W. , z którym utrzymywała bliskie relacje. W związku z wyjazdem R. W. za granicę , M. Z. przejęła od niego świadczenie usług poligraficznych.
M. Z. prowadzi działalność gospodarczą w tym samym miejscu , w którym R. W. prowadził wcześniej własną działalność gospodarczą. Jego działalność gospodarcza jest zawieszona.
/ zeznania zainteresowanego min. 00:38:05 – 00:39:28 rozprawy z dnia 11 września 2020 r. , płyta CD k.226 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:04:05 – 00:19:37 , min.00:34:08 – 00:35:55 rozprawy z dnia 11 lutego 2020 r. , płyta CD k.145 ,zeznania wnioskodawczyni min.00:38:05 – 00:39:28 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:03:37 – 00:21:18 rozprawy z dnia 11 września 2020 r. , płyta CD k.226/
W okresie od stycznia do kwietnia 2019 r. dochody firmy płatnika przedstawiały się następująco:
- styczeń -877,84 zł
- luty -908,28 zł
- marzec - 3750,78 zł
- kwiecień - 2506,59 zł
/bilans firmy płatnika k.171 – 174/
Z treści umowy nazwanej przez strony umową o pracę , zawartej w dniu 1 marca 2019 r. na czas określony od dnia 1 marca 2019 r. do 31 grudnia 2019 r. , wynika ,że z dniem 1 marca 2019 r. płatnik składek M. Z. prowadząca działalność gospodarczą pod firmą (...) powierzyła R. W. obowiązki pracownicze pracownika obsługi klienta z miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości 2 250,00 zł brutto , w pełnym wymiarze czasu pracy.
/umowa o pracę k.45 akt ZUS/
W dniu 1 marca 2019 r. R. W. odbył badania lekarskie , które nie wykazały przeciwwskazań do wykonywania obowiązków pracowniczych pracownika obsługi klienta. W dniach od 1 do 2 marca 2019 r. R. W. odbył szkolenie w dziedzinie BHP.
/zaświadczenie lekarskie k.44 akt ZUS , karta szkoleniowa w dziedzinie BHP k.53 akt ZUS/
W dniu 1 marca 2019 r. R. W. otrzymał zakres obowiązków pracownika.
/zakres obowiązków k.18 – 19 akt ZUS/
R. W. podpisywał listy obecności w pracy.
/listy obecności k.20 – 22 akt ZUS/
W ramach powierzonych obowiązków R. W. zajmował się przyjmowaniem zleceń , bieżącą obsługą klientów , w tym wykonywaniem usług poligraficznych , przygotowywaniem projektów , a także wystawianiem faktur. R. W. pracował od rana do godziny 16 – 18.
/zeznania zainteresowanego min. 00:38:05 – 00:39:28 rozprawy z dnia 11 września 2020 r. , płyta CD k.226 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:04:05 – 00:19:37 , min.00:34:08 – 00:35:55 rozprawy z dnia 11 lutego 2020 r. , płyta CD k.145 , zeznania wnioskodawczyni min.00:38:05 – 00:39:28 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:03:37 – 00:21:18 rozprawy z dnia 11 września 2020 r. , płyta CD k.226 , zeznania świadków: A. W. min.00:21:10 – 00:34:08 rozprawy z dnia 11 lutego 2020 r. , płyta CD k.145 , R. T. min.00:21:40 – 00:28:55 , Z. R. min.00:28:55 – 00:33:28 , A. L. min.00:33:28 – 00:37:32 rozprawy z dnia 11 września 2020 r. , płyta CD k.226, korespondencja mailowa k. 127 - 142/
M. Z. była obecna w punkcie świadczenia usług jedynie okazjonalnie tj. wówczas gdy nie wykonywała obowiązków zawodowych pielęgniarki. Wykonywane przez nią czynności sprowadzały się do wykonywania jedynie drobnych usług np. wykonywania kserokopii.
/zeznania zainteresowanego min. 00:38:05 – 00:39:28 rozprawy z dnia 11 września 2020 r. , płyta CD k.226 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:04:05 – 00:19:37 , min.00:34:08 – 00:35:55 rozprawy z dnia 11 lutego 2020 r. , płyta CD k.145 , zeznania wnioskodawczyni min.00:38:05 – 00:39:28 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:03:37 – 00:21:18 rozprawy z dnia 11 września 2020 r. , płyta CD k.226 , zeznania świadków: A. W. min.00:21:10 – 00:34:08 rozprawy z dnia 11 lutego 2020 r. , płyta CD k.145 , R. T. min.00:21:40 – 00:28:55 , Z. R. min.00:28:55 – 00:33:28 , A. L. min.00:33:28 – 00:37:32 rozprawy z dnia 11 września 2020 r. , płyta CD k.226/
R. W. stał się niezdolny do pracy od dnia 15 kwietnia 2019 r. W czerwcu 2019 r. u R. W. rozpoznano schorzenie natury onkologicznej.
/dokumentacja medyczna k.105 – 116/
Płatnik składek nie zatrudnił pracownika w miejsce nieobecnego wnioskodawcy na podstawie umowy o pracę. W dniu 2.12.2019 r płatnik zawarł umowę zlecenia na okres do 31.12.2019 r z P. M. w zakresie konfekcjonowania o obsługiwania biura.
/zeznania zainteresowanego min. 00:38:05 – 00:39:28 rozprawy z dnia 11 września 2020 r. , płyta CD k.226 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:04:05 – 00:19:37 , min.00:34:08 – 00:35:55 rozprawy z dnia 11 lutego 2020 r. , płyta CD k.145 , zeznania wnioskodawczyni min.00:38:05 – 00:39:28 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:03:37 – 00:21:18 rozprawy z dnia 11 września 2020 r. , płyta CD k.226, kserokopia umowy – k. 179/
Powyższych ustaleń Sąd dokonał przede wszystkim w oparciu o załączone do akt dokumenty w postaci m.in.: dokumentacji osobowej, akt rentowych oraz w oparciu o osobowe źródła dowodowe w postaci zeznań świadków: A. W. , R. T. , Z. R. , A. L. , a także częściowo tylko w postaci zeznań wnioskodawcy oraz płatnika - w zakresie w jakim można było na ich podstawie ustalić, że wnioskodawca wykonywał w spornym okresie pewne czynności w punkcie poligraficznym.
Sąd przede wszystkim odmówił wiary zeznaniom zainteresowanego oraz płatnika w części, w której wskazywali oni na zatrudnienie R. W. na podstawie umowy o pracę z uwagi na istnienie rzeczywistej potrzeby pracodawcy oraz, że praca była wykonywana w ramach pracowniczego podporządkowania.
Podkreślić należy ,że wykonywane przez R. W. czynności w żaden sposób nie zmieniły się w stosunku do czynności , jakie wykonywał uprzednio w ramach własnej działalności gospodarczej , a nawet nie zmieniło się miejsce wykonywania tych czynności.
Nie sposób również przyjąć , aby zainteresowany pozostawał pod stałym nadzorem płatnika i stosował się do wydawanych przez nią poleceń , skoro M. Z. w istocie nie przebywała w punkcie świadczenia usług poligraficznych z uwagi na własne zatrudnienie . Płatnik zeznała, iż sprawdzała systematyczność pracy w notatniku. Taki do akt nie został załączony.
Nadto zważywszy na bliskie relacje, jakie w spornym okresie łączyły płatnika i zainteresowanego oraz na doświadczenie jakie posiada zainteresowany w zakresie świadczenia usług poligraficznych, nie sposób przyjąć , aby M. Z. wydawała mu polecenia służbowe, co do wykonania określonych czynności. Sama przyznała, że to ona bardziej nie posiadała kwalifikacji do tej pracy. Tym samym z całą pewnością nie można przypisać łączącemu płatnika oraz zainteresowanego stosunkowi cech stosunku pracy. Nie sposób również uznać , zważywszy na wysokość osiąganych przychodów , aby płatnik posiadała wystarczające środki do zatrudnienia zainteresowanego, w szczególności, iż w 2019 roku od stycznia do kwietnia działalność przynosiła stratę.
Należy też zwrócić uwagę, że płatnik, mimo, iż to ona miała prowadzić działalność gospodarczą, nie pamiętała nawet od kiedy ją prowadzi, nie pamiętała, w jakich godzinach świadczył pracę jej jedyny pracownik – podawała godziny poranne do 16 – 18, tymczasem R. W. wskazywał na „sztywne godziny” 8- 16, nie pamiętała także rodzaju umowy, jaki zawarła z pracownikiem, nie pamiętała także, od kiedy był niezdolny do pracy.
Zdaniem Sądu załączona do akt niniejszej sprawy dokumentacja pracownicza sporządzona została wyłącznie na potrzeby toczącego się postępowania i miała na celu jedynie uwiarygodnienie faktu świadczenia pracy przez R. W. , ale z całą pewnością nie stanowi ona wystarczającego dowodu na rzeczywiste świadczenie pracy przez zainteresowanego na rzecz płatnika w ramach pracowniczego podporządkowania.
Przesłuchani w sprawie świadkowie jedynie potwierdzili, że zainteresowany wykonywał usługi w punkcie poligraficznym, przy czym byli to stali klienci, którzy nie wiedzieli, kto jest właścicielem firmy, nie byli także świadkami wydawania poleceń.
Na miejsce zainteresowanego nikt nie został zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Dopiero w grudniu 2019 r/ już w takcie procesu/, na okres jednego miesiąca została zatrudniona osoba, ale na umowę zlecenie. Natomiast załączona umowa zlecenie na k. 181 , która miała dowodzić zatrudnienia w 2018 r nie zawiera żadnych podpisów, nie jest oznaczona jako odpis umowy, zatem w ocenie Sądu w ogóle powstają wątpliwości co do jej zawarcia. Nadto nadal jest to umowa zlecenie, a nie umowa o pracę.
S ąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie jako niezasadne podlegało oddaleniu.
Zgodnie z treścią art.6 ust.1 punkt 1, art.8 ust.1 i art.11 ust.1 i art.12 ust.1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2020 roku, poz.53) pracownicy, to jest osoby pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.
Definicja pracownika na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych została zawarta w przepisie art.8 ust.1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który stanowi, iż za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy.
Pojęcie stosunku pracy, o jakim mowa w art.8 ust.1 ww. ustawy jest równoznaczne z pojęciem stosunku pracy definiowanym przez art. 22 k.p. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2005 roku, I UK 296/04, OSNP 2006/9-10/157).
Stosownie do treści art.22§1 k.p. przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.
Stosunek pracy posiada szczególne cechy, które pozwalają na jego odróżnienie od innych stosunków prawnych do niego zbliżonych.
Stosunek pracy wyróżnia się:
1) koniecznością osobistego wykonania pracy,
2) podporządkowaniem pracownika pracodawcy,
3) wykonywaniem pracy na rzecz pracodawcy
4) i na jego ryzyko,
5) a ponadto odpłatnością pracy.
W razie ustalenia, że w łączącym strony stosunku prawnym występowały elementy obce stosunkowi pracy nie jest możliwa ocena, że zawarta została umowa o pracę.
Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do ustalenia, czy R. W. faktycznie świadczył pracę na rzecz M. Z. w ramach pracowniczego podporządkowania, czy też strony zawarły kwestionowaną umowy o pracę wyłącznie w celu wyłudzenia świadczeń z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a więc dla pozoru, ewentualnie czy czynność ta nie zmierzała do obejścia prawa i nie była sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
O pozorności umowy o pracę wnioskować należy z całokształtu okoliczności dotyczących momentu zawarcia umowy, jak i przez pryzmat zdarzeń późniejszych. Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 17 stycznia 2006 r. III AUa 433/2005). Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 r. o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251).
W przedmiotowej sprawie organ rentowy stanął na stanowisku, że umowa o pracę z dnia 1 marca 2019 r. zawarta między zainteresowanym , a płatnikiem składek jest nieważna, bowiem została zawarta dla pozoru.
Należy przypomnieć, że pozorność umowy o pracę zachodzi także wówczas, gdy praca jest faktycznie świadczona, lecz na innej podstawie niż umowa o pracę. /por. wyrok SN z dnia 8 lipca 2009 r, I UK 43/09, z dnia 12 maja 2011 r, II UK 20/11/
Zgodnie z art.83§1 k.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Z czynnością prawną pozorną mamy do czynienia wówczas, gdy występują, łącznie następujące warunki: oświadczenie woli musi być złożone tylko dla pozoru, oświadczenie woli musi być złożone drugiej stronie, adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru, czyli być aktywnym uczestnikiem stanu pozorności. Pierwsza i zasadnicza cecha czynności pozornej wyraża się brakiem zamiaru wywołania skutków prawnych, jakie prawo łączy z tego typu i treścią złożonego oświadczenia. Jest to zatem z góry świadoma sprzeczność między oświadczonymi a prawdziwymi zamiarami stron, czyli upozorowanie stron na zewnątrz i wytworzenie przeświadczenia dla określonego kręgu (otoczenia), nie wyłączając organów władzy publicznej, że czynność o określonej treści została skutecznie dokonana. Jednakże zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z dnia 14 marca 2001 r. (III UKN 258/00, opubl. OSNAP 2002/21/527), nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadczenie to przyjmował. Nie wyklucza to rozważenia, czy w konkretnym przypadku zawarcie umowy zmierzało do obejścia prawa (art.58§1 k.c. w związku z art.300 k.p.).
O czynności prawnej mającej na celu obejście ustawy można mówić wówczas, gdy czynność taka pozwala na uniknięcie zakazów, nakazów lub obciążeń wynikających z przepisu ustawy i tylko z takim zamiarem została dokonana. Nie jest natomiast obejściem prawa dokonanie czynności prawnej w celu osiągnięcia skutków, jakie ustawa wiąże z tą czynnością prawną. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalno-rentowego, chorobowego i wypadkowego, podjęcie zatrudnienia w celu objęcia ubezpieczeniem i ewentualnego korzystania ze świadczeń z tego ubezpieczenia nie może być kwalifikowane jako obejście prawa.
W sytuacji, gdy wolą stron zawierających umowę było faktyczne nawiązanie stosunku pracy i doszło do świadczenia pracy za wynagrodzeniem, sama świadomość jednej ze stron umowy, a nawet obu stron, co do wystąpienia w przyszłości zdarzenia uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nie daje podstawy do uznania, że umowa miała na celu obejście prawa (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lipca 2008 r., sygn. akt II UK 334/07).
Sąd Okręgowy w całości podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 24 lutego 2010 r. w sprawie o sygn. akt II UK 204/09 (Lex nr 590241), iż o tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art.22§1 k.p. Istotne więc jest, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych.
Z kolei w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2010 roku w sprawie o sygn. akt I UK 43/10 (Lex nr 619658) wskazano, że umowa o pracę jest zawarta dla pozoru, a przez to nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a podmiot wskazany jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, czyli strony z góry zakładają, iż nie będą realizowały swoich praw i obowiązków wypełniających treść stosunku pracy. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalnego i rentowych oraz wypadkowego i chorobowego, to podjęcie zatrudnienia w celu objęcia tymi ubezpieczeniami i ewentualnie korzystania z przewidzianych nimi świadczeń nie jest obejściem prawa. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2010 roku w sprawie o sygn. akt I UK 74/10 (Lex numer 653664) stwierdzono zaś, że podstawą ubezpieczenia społecznego jest rzeczywiste zatrudnienie, a nie sama umowa o pracę (art. 22 k.p., art. 6 ust.1 punkt 1 i art.13 punkt 1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Umowa o pracę nie jest czynnością wyłącznie kauzalną, gdyż w zatrudnieniu pracowniczym chodzi o wykonywanie pracy. Brak pracy podważa sens istnienia umowy o pracę. Innymi słowy jej formalna strona, nawet połączona ze zgłoszeniem do ubezpieczenia społecznego, nie stanowi podstawy takiego ubezpieczenia.
Z powyższego jednoznacznie wynika, że motywacja skłaniająca do zawarcia umowy o pracę nie ma znaczenia dla jej ważności przy tym wszak założeniu, że nastąpiło rzeczywiste jej świadczenia zgodnie z warunkami określonymi w art.22§1 k.p. Tym samym nie można byłoby czynić odwołującemu zarzutów, że zawarł kwestionowaną umowę o pracę jedynie w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczeń społecznych, pod tym wszakże warunkiem, że na podstawie tej umowy realizowałaby zatrudnienie o cechach pracowniczych.
Mając na uwadze dotychczas poczynione rozważania prawne należy podkreślić, że w realiach niniejszej sprawy w celu dokonania kontroli prawidłowości zaskarżonej decyzji organu rentowego należało ustalić czy pomiędzy ubezpieczonym , a płatnikiem składek istotnie doszło do nawiązania i realizacji stosunku pracy w warunkach określonych w art.22§1 k.p., czy R. W. osobiście świadczył pracę podporządkowaną pracodawcy (pod kierownictwem pracodawcy) w sposób ciągły, odpłatny, na rzecz i ryzyko pracodawcy. Dokonanie powyższego ustalenia miało bowiem znaczenie dla objęcia ubezpieczonego obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi: emerytalnym, rentowymi, chorobowym oraz wypadkowym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. W realiach niniejszej sprawy odpowiedź na powyższe pytanie jest negatywna.
W ocenie Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazuje, iż zaineresowany wykonywał pewne czynności na rzecz płatnika, ale nie potwierdza, aby M. Z. będąca płatnikiem rzeczywiście na bieżąco kierowała pracą zainteresowanego. Podkreślić należy ,że M. Z. była obecna w punkcie świadczenia usług jedynie okazjonalnie tj. wówczas gdy nie wykonywała obowiązków zawodowych pielęgniarki. Zważywszy zaś na bliskie relacje jakie łączyły płatnik z zainteresowanym oraz fakt posiadania przez niego doświadczenia w zakresie świadczenia usług poligraficznych , uprawnionym jest stwierdzenie ,że relacja stron spornej umowy o pracę była zbliżona do współpracy , a nie była z całą pewnością stosunkiem pracy. Co istotne , M. Z. nie stosowała żadnego sposobu rozliczenia z wykonania zadań przez wnioskodawcę, nie ma bowiem na to żadnych dowodów. Jest to istotne, jeżeli uwzględni się, że zatrudnienie pracownicze odwołuje się do staranności. Nie znała także godzin jego pracy, zatem trudno mówić także o podporządkowaniu co do czasu pracy. Ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika także, aby płatnik wydawała wnioskodawcy polecenia, co do bieżącego wykonywania pracy. Poza tym przed zatrudnieniem zainteresowanego, ani w okresie jego niezdolności, płatnik nie zatrudniła pracownika – na podstawie umowy o pracę na jego miejsce. Sąd Okręgowy oceniając wniesione odwołanie zważył w szczególności, że z ustaleń faktycznych wynika, iż zaoferowane zainteresowanemu stanowisko pracy w ramach zawartej umowy było etatem utworzonym specjalnie na potrzeby usankcjonowania podpisanej umowy o pracę. Co więcej, z uwagi na wysokość osiąganych przychodów i ponoszonych wydatków z prowadzonej działalności , płatnik składek z całą pewnością nie posiadał środków na pokrycie wynagrodzenia zainteresowanego.
Zdaniem Sądu Okręgowego powyższe okoliczności świadczą o tym, że istniejący pomiędzy zainteresowanym , a płatnikiem składek stosunek prawny nie zawierał konstytutywnego elementu stosunku pracy w postaci wykonywania pracy w warunkach podporządkowania pracowniczego pod kierownictwem pracodawcy. Taka zaś konstatacja wyklucza uznanie, że sporne zatrudnienie miało cechy zatrudnienia pracowniczego, mimo iż Sąd nie neguje, że R. W. wykonywał pewne czynności w spornym okresie na rzecz płatnika składek o których mowa w zeznaniach stron i świadków. W rezultacie Sąd uznał, że wykonywane przez ubezpieczonego na rzecz płatnika składek czynności nie odbywały się w reżimie charakterystycznym dla stosunku pracy, to jest zgodnie z dyspozycją art. 22 § 1 k.p., a strony nie były związane umową o pracę.
Kwalifikacja ta ma znaczenie z dwóch powodów. Po pierwsze, zgodnie z art.6 ust.1 punkt 1, art.11 ust.1 oraz art.12 ust.1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, prowadzi do uznania, że R. W. nie podlega ubezpieczeniom społecznym jako pracownik. Po drugie, stanowisko to, zważywszy na treść zaskarżonej decyzji uniemożliwia wypowiedzenie się, co do podlegania ubezpieczeniu społecznemu ubezpieczonego na innej podstawie prawnej. Sąd Okręgowy nie może w tym postępowaniu tej kwestii przesądzać, gdyż przedmiotem sprawy jest wyłącznie podleganie ubezpieczeniom społecznym jako pracownik (art. 6 ust 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).
W ocenie Sądu Okręgowego, w świetle poczynionych ustaleń faktycznych, wątpliwości organu rentowego, co do rzeczywistego celu i zamiaru stron nawiązujących ten stosunek prawny były uzasadnione, a zatem zaskarżona decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odpowiada prawu.
Wobec powyższego Sąd na podstawie art.477 14§1 k.p.c. oddalił odwołanie.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art.98 k.p.c. zasądzając od M. Z. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił zgodnie z § 9 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r. , poz.265).