Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 699/20

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 stycznia 2020 roku Dyrektor Wojskowego Biura Emerytalnego w Ł. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art. 31, 24 , 38 ust 1 pkt 1 art. 48 ust. 1i 2 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin / Dz. U. z 2018 poz. 1270 ze zm/ ustalił B. K. kwotę nienależnie pobranej wojskowej renty rodzinnej za okres od 1.07.2019 do 31.08.2019 w wysokości 4305,86 zł. W uzasadnieniu organ rentowy podał, że ubezpieczony nienależnie pobrał świadczenia za w/w okres z tytułu wojskowej renty rodzinnej z powodu przerwania nauki.

/decyzja – k. 196 akt rentowych/

Odwołanie od powyższej decyzji w dniu 24 lutego 2020 r. wniósł B. K. domagając się jej zmiany i przyznania świadczenia za sporny okres. W uzasadnieniu swego stanowiska podniósł iż Szkoła policealna Cosinus we W. wydała mu zaświadczenie o kontynuowaniu nauki do dnia 31 sierpnia 2019 r. . Na tej podstawie decyzja z dnia 19 czerwca 2019 r. uzyskał decyzje o kontynuacji renty do 31.08.2019 r. Dodatkowo podniósł iż we wrześniu przełożył kolejne zaświadczenie o kontynuowaniu nauki do 25 roku życia iż tego tytułu do tego dnia otrzymywał świadczenie. Tym samym miał ciągłość nauki i status osoby uczącej się w okresie od 1 lipca 2019 do 31 sierpnia 2019 r.

/ odwołanie k. 3/

W odpowiedzi na odwołanie Dyrektor Wojskowego Biura Emerytalnego wniósł o oddalenie odwołania.

W uzasadnieniu wskazano iż z dniem 19.06.2019 r. wnioskodawca został skreślony z listy uczniów i utracił status słuchacza zgodnie z informacja zawartą w piśmie Fundacji (...) we W. z dnia 4.11.2019 r. O powyższym fakcie wnioskodawca nie poinformował Wojskowego Biura Emerytalnego w stosownym terminie co doprowadziło do wypłaty nienależnej renty rodzinnej za okres 1.07.2019 do 31.08.2019 w łącznej kwocie 4305,86 zł brutto. W konsekwencji wniosek o oddalenie odwołania jest uzasadniony.

/ odpowiedź na odwołanie k. 5-5v/

Pismem procesowym z dnia 2.09.2020 ustanowiony w toku procesu pełnomocnik z urzędu wnioskodawcy poparł odwołanie podnosząc, iż wobec uzyskania z dniem 19.06.2019 r. decyzji o kontynuacji wypłaty renty oraz decyzji z dnia 19.08.2019 r. o zmianie wysokości wojskowej renty rodzinnej ubezpieczony pozostawał w przekonaniu iż posiada prawo do jej otrzymania.

/ pismo k. 29/

Pismem procesowym z dnia 30 września 2020 organ emerytalny podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie wskazując, iż powód nie mógł pozostawać w usprawiedliwionym przekonaniu o posiadaniu prawa do renty rodzinnej w zw. z decyzjami a dnia 19.06.2019 i 19.08.2019 r bo nie poinformował organu o tym, iż utracił status ucznia wbrew treści pkt. 20 pouczenia decyzji /k. 202/.

/ pismo k. 34 /

Na rozprawie w dniu 26 stycznia 2021 poprzedzającej wydanie wyroku strona powodowa podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko procesowo nadto pełnomocnik wnioskodawcy ustanowiony z urzędu wniósł o zasadzenie kosztów zastępstwa procesowego oświadczając iż nie zostały one opłacone w żadnej części.

/ stanowisko procesowe strony powodowej protokół z rozprawy z dnia 26 stycznia 2021 00:15:46 – 00:16:26/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca B. K. urodził się (...)

/ bezsporne/

Ww. był uprawniony do renty rodzinnej po ojcu na mocy decyzji z dnia 1.06.2009 r., od dnia 28 maja 2009 r. tj. od dnia śmierci ojca K. K..

/decyzja k. 14 akt rentowych/

Decyzją z dnia 24 maja 2016 r. Dyrektor Wojskowego Biura Emerytalnego w Ł. ustalił, iż wnioskodawca pobrał nienależnie wojskową rentę rodziną za okres od 1.05-31.05.2016 i zobowiązał ww. do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na dzień 24.05.2016 r. w kwocie 8,11 zł.

/ decyzja k. 81 i 90 akt rentowych/

Prawomocnym wyrokiem z dnia 10 maja 2017 r. Sąd Okręgowy VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie VIII U 1570/16 zmienił ww. decyzję i ustalił iż B. K. nie ma obowiązku zwrotu ustawowych odsetek za opóźnienie na dzień 24 maja 2016 r. w kwocie 8,11 zł w pozostałym zaś zakresie oddalił odwołanie.

/ bezsporne wyrok k. 42 załączonych akt VIII U 1570/16 oraz k. 124 akt rentowych zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 26.01.2021 00:12:06-00:14:03 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami 00:01:53 -00:08:57/

Następnie wznowiono i kontynuowano wypłatę wojskowej renty rodzinnej od 1.10.2016 r.

/ bezsporne decyzje k. 108,116, 118,125,130,136,142 akt rentowych/

W świetle zaświadczenia Policealnej Szkoły Cosinus III we W. z dnia 24.02.2019 oraz pisma Fundacji (...) we W. z dnia 13.06.2019 wnioskodawca B. K. był słuchaczem Policealnej Szkoły Cosinus III we W. w zakresie nauki zawodu (...) Masażysta od 1 września 2017 r., na semestrze IV w roku szkolnym 2018/2019. Jako Przewidywany termin nauki podano sierpień 2019 r.

/ zaświadczenie k. 152 akt rentowych, pismo k. 155 akt rentowych/

W oparciu o ww zaświadczenia decyzją z 19.06.2019 r. Dyrektor Wojskowego Biura Emerytalnego w Ł. zdecydował o kontynuacji wypłaty wnioskodawcy renty rodzinnej .

/ decyzja k. 156 akt rentowych/

W dniu 19.06.2019 r. decyzją Rady Pedagogicznej wnioskodawca został skreślony z listy słuchaczy IV semestru kierunku technik masażysta Policealnej Szkoły Cosinus III we W., ponieważ był niesklasyfikowany z powodu braku ocen z następujących przedmiotów: podstawy działalności zawodowej, język angielski zawodowy, organizacja i stosowanie masażu leczniczego, pracownia masażu, język migowy, wybrane zagadnienia kliniczne, pierwsza pomoc w zagrożeniach życia i zdrowia, brak realizacji praktyk zawodowych.

/ bezsporne zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 26.01.2021 00:12:06-00:14:03 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami 00:01:53 -00:08:57 informacja k. 46/

Wnioskodawca posiadał status słuchacza Policealnej Szkoły Cosinus III we W. od 1.09.2017 -19.06.2019 r.

/informacja k. 46/

Wnioskodawca po wykreśleniu z listy słuchaczy złożył w tej samej szkole wniosek o przyjęcie na inny kierunek kształcenia.

/zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 26.01.2021 00:12:06-00:14:03 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami 00:01:53 -00:08:57/

W dniu 14 sierpnia 2019 r. wnioskodawca złożył w organie rentowym oświadczenie, iż w związku ze zmianą szkoły wysyła zawiadomienie o złożeniu dokumentów , natomiast we wrześniu potwierdzi zaświadczeniem fakt przyjęcia.

/ oświadczenie k. 157 akt rentowych/

W świetle zaświadczenia z dnia 12 sierpnia 2019 Zaocznej Policealnej Szkoły Cosinus I we W. w dniu 12 sierpnia 2019 r. wnioskodawca złożył dokumenty do tej placówki celem kształcenia w zawodzie (...) Ochrony (...). Wskazano iż zajęcia rozpoczną się we wrześniu 2019 r.

/ zaświadczenie k. 158 akt rentowych/

Decyzją Dyrektora Wojskowego Biura Emerytalnego w Ł. z dnia 19.08.2019 r. wnioskodawcy ustalono zmienię wysokości świadczenia od 1.09.2019 r.

/ decyzja k. 159 akt rentowych/

Pismem z dnia 4.11.2019 r. doręczonym organowi rentowemu w dniu 18.11.2019 r. fundacja (...) poinformowała iż B. K.

- posiadał nieprzerwanie status słuchacza od 1.09.2017 r. do 19.06.2019 r. w Zaocznej Szkole Policealnej Cosinus III we W. na kierunku technik masażysta,

- w dniu 19.06.2019 r. decyzją Rady Pedagogicznej został skreślony z listy słuchaczy (IV semestru)

- posiadał status słuchacza od 1.09.2017 do 19.06.2019 r.

- ww. ponownie uzyskał status słuchacza z dniem 1.09.2019 r. rozpoczynając naukę w Zaocznej Policealnej Szkole Cosinus I we W. na kierunku technik ochrony osób i mienia na semestrze I

- w dniu 25.09.2019 r. zrezygnował z nauki

- posiadał status słuchacza od 1.09.2019 r. do 25.09.2019 r.

- ww. ponownie uzyskał status słuchacza z dniem 25.09.2019 r. w Zaocznej Policealnej Szkole Cosinus III we W. na kierunku technik bezpieczeństwa i higieny pracy na semestrze I na dzień sporządzenia ww. pisma posiada status aktywnego słuchacza

- planowany termin kończenia nauki styczeń 2021 r.

/ pismo k. 192 akt rentowych/

Mając na uwadze wskazane informacje w dniu 14 stycznia 2020 roku wydano zaskarżoną decyzję.

/ decyzja k. 196 akt rentowych/

Wnioskodawca ponownie uzyskał status słuchacza Zaocznej Policealnej Szkoły Cosinus III we W. na kierunku technik bezpieczeństwa i higieny pracy z dniem 25.09.2019 r.

/informacja k. 46/

Z dniem 31 stycznia 2020 r. wnioskodawca został skreślony z listy słuchaczy Szkoły Policealnej Cosinus III we W..

/ decyzja k. 16 informacja k. 46/

Decyzje Dyrektora Wojskowego Biura Emerytalnego w Ł. organu rentowego w przedmiocie renty rodzinnej, zawierały informacje o okolicznościach w jakich świadczenie podlega zmniejszeniu lub zawieszeniu i o obowiązku ubezpieczonego poinformowania o zajściu tych okoliczności w szczególności o obowiązku poinformowania o zaprzestaniu uczęszczania do szkoły przez osobę powyżej 16 lat a także o każdej przerwie w nauce – punkt 20 pouczenia.

/ decyzje k. 108,116, 118,125,130,136,138,142,156,159 akt rentowych/

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o załączone do akt dokumenty oraz dokumenty zawarte w aktach rentowych.

Sąd odmówił wiary zeznaniom wnioskodawcy w zakresie w jakim podał on, że w spornym okresie nie miał przerwy w nauce w związku z rozpoczęciem od września 2019 nauki na nowym kierunku na co innego wskazuje bowiem fakt wykreślenia go z listy słuchaczy Zaocznej Szkoły Policealnej Cosinus III we W. z dniem 19.06.2019 r. któremu nie zaprzecza.

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika powoda o przesłuchanie w charakterze świadka matki wnioskodawcy R. K. na okoliczność zapewnień ze strony o organu rentowego o prawie do pobierania renty przez wnioskodawcę w spornym okresie. Wskazaną okoliczność uznać należy za nie mającą znaczenia dla rozstrzygnięcia. Nawet jeśli matce wnioskodawcy udzielono błędnych informacji w tym przedmiocie nie zmienia to faktu, iż wnioskodawca we wszystkich decyzjach w przedmiocie prawa do renty rodzinnej był prawidłowo pouczany o bezwzględnym obowiązku informowania organu rentowego o zaprzestaniu uczęszczania do szkoły przez osobę powyżej 16 lat a także o każdej przerwie w nauce – punkt 20 pouczenia. Tym samym winien mieć zarówno wiedzę co do okoliczności powodujących utratę prawa do świadczeń jak i co do okoliczności o których obowiązkowo winien poinformować organ rentowy. Z obowiązku tego wnioskodawca się nie wywiązał zawiadamiając jedynie o zmianie szkoły i kontynuowaniu kształcenia w innej placówce co nie może być utożsamiane z udzieleniem wyczerpującej informacji w wymaganym przedmiocie utraty statusu ucznia. Nie należy też tracić z pola widzenia, iż już raz w stosunku do wnioskodawcy toczyło się postepowanie Sądowe w zakresie obowiązku zwrotu świadczeń nienależnie pobranych w związku czasową utratą statusu ucznia. W wyniku tego postępowania wnioskodawca ostatecznie był zobligowany do zwrotu świadczeń . Tym samym choćby z uwagi na wskazane okoliczności bezwzględnie winien wiedzieć iż brak kontynuowania nauki skutkuje brakiem prawa do renty rodzinnej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

W myśl art. 24 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 586 R. rodzinna przysługuje na zasadach i w wysokości określonych w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ze wskazanymi w przepisie zastrzeżeniami.

N aocy art. 68 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2021 r. poz. 291 t.j. Dz. U z 2020 r. poz. 53.), renta rodzinna przysługuje dzieciom własnym do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 rok życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia.

W świetle powyższego prawo do renty rodzinnej dla dziecka ze względu na wiek ulega przedłużeniu w przypadku kontynuowania nauki w szkole (nie dłużej niż do osiągnięcia 25 lat życia, z zastrzeżeniem art. 68 ust. 2). Utratę uprawnień powoduje ukończenie nauki i chodzi tu o takie sytuacje jak usunięcie ze szkoły, skreślenie z listy studentów. Na gruncie art. 68 ust. 1 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przez ukończenie nauki w szkole należy rozumieć również jej zaprzestanie, np. przez skreślenie z listy uczniów. Definitywne (ostateczne) skreślenie z listy uczniów powoduje w zakresie prawa do renty rodzinnej taki sam skutek, jaki wynika z ukończenia nauki potwierdzonego świadectwem szkolnym. /III AUa 1012/18 - wyrok SA Łódź z dnia 24-07-2019/

Przez naukę w szkole, o której mowa w art. 68 ust. 1 pkt 2 u.e.r.f.u.s., rozumie się naukę w szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych (publicznych i niepublicznych), szkołach wyższych (państwowych i niepaństwowych), szkołach prowadzonych przez K. (...), a także pozaszkolnych formach kształcenia, dokształcania bądź doskonalenia zawodowego (np. w ramach różnego rodzaju kursów lub praktyk zawodowych). W grę wchodzą wszelkie formy kształcenia w systemie stacjonarnym, zaocznym, wieczorowym i korespondencyjnym.

Przy tym okres pobierania nauki, o którym mowa w art. 68 ust. 1 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, pojmowany jest szeroko i obejmuje nie tylko okres efektywnego uczestniczenia w zajęciach objętych programem nauczania, ale także okres wakacji, urlopu zdrowotnego dla ucznia szkoły średniej czy urlopu dziekańskiego dla studenta wyższej uczelni, /wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2000 r., II UKN 739/99, OSNAPiUS 2002 r. Nr 9, poz. 215/, jak również przerw w edukacji wynikających ze skreślenia z listy uczniów i ponownego przyjęcia ich w poczet./ wyroki Trybunału (...) z dnia 26 kwietnia 1968 r., III TR 1772/67, OSPiKA 1969 r. Nr 12, poz. 250 i z dnia 29 listopada 1967 r., IV TR 95/76, niepublikowany oraz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 28 stycznia 1986 r., II UZP 47/85, OSNCP 1986 r., poz. 204, nawiązująca do wyroków Sądu Najwyższego z dnia 29 stycznia 1981 r., II URN 7/81, niepublikowanego i z dnia 27 kwietnia 1982 r., II URN 74/82, OSNCP 1982 nr 11-12, poz. 176, a także wyroki tego Sądu z dnia 6 maja 1986 r., II URN 45/86, (...) 1986 r. Nr 10-11, s. 83, z dnia 16 kwietnia 1999 r., II UKN 571/98, z dnia 3 października 2000 r., II UKN 739/99, OSNAPiUS 2002 r. Nr 9, poz. 215 i z dnia 24 listopada 2004 r., I UK 3/04, OSNP 2005 r. Nr 8, poz. 116); wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 2014 r. I UK 414/13. III AUa 1679/16 - wyrok SA Gdańsk z dnia 10-02-2017/

Przesłankę z art. 68 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2016r. poz. 887 ze zm.) należy uważać za spełnioną, kiedy osoba ubezpieczona rzeczywiście posiada zamiar kształcenia i swymi działaniami go realizuje. Jedyne warunki, od jakich uzależnione jest prawo do renty, to kontynuowanie nauki i ograniczenie wiekowe. Wyłączeniu ze świadczenia nie powinny podlegać okresy przypadające na przerwę wakacyjną i zmianę szkoły, o ile występuje ciągłość kształcenia. Każdy uczeń w okresie wakacji ma faktyczną przerwę w nauce i nie uczęszcza do szkoły. Jest tak niezależnie od tego, czy zmienił szkołę, czy też nie. Stąd też, nie sposób oczekiwać od osoby ubezpieczonej, że zgodnie z pouczeniem przewidzianym w decyzji o przyznaniu jej renty rodzinnej powiadomi organ rentowy o zaprzestaniu uczęszczania do szkoły wynikającym wyłącznie z przerwy wakacyjnej, a nie z utraty zamiaru kontynuowania kształcenia. /III AUa 907/16 - wyrok SA Katowice z dnia 17-11-2016/

Do stwierdzenia czy ktoś pobiera naukę w szkole w rozumieniu art. 68 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej, nie jest wystarczające ustalenie zamiaru pobierania tejże nauki. Muszą występować przejawy zewnętrzne. Można zatem pobierać naukę w szkole nie po to, aby poszerzać swoją wiedzę, czy też nie po to aby zdobywać formalne kwalifikacje czy uprawnienia, a tylko po to (w znaczeniu intencji) aby otrzymywać rentę rodzinną, a mimo to jeśli tylko uczestniczy się w zajęciach i wypełnia inne postawione wymagania, należy uznać, że ktoś taki pobiera naukę w szkole. Jeżeli jednak nie wypełnia się podstawowych obowiązków w postaci uczestnictwa w zajęciach, przy czym nie podaje się żadnego usprawiedliwienia (wytłumaczenia) tejże nieobecności; ponadto jeżeli na skutek tego dochodzi do skreślenia z listy słuchaczy, to nie można uznać, że okres poprzedzający skreślenie, kiedy ciągle występuje stuprocentowa nieobecność, był nauką w szkole. Nauka w szkole to poddanie się wymogom - rygorom nauczania w zorganizowanej, zinstytucjonalizowanej formie, wymogom określonym w odpowiednich przepisach prawa oświatowego oraz regulaminie szkoły. Niewypełnianie żadnych obowiązków, czy też ich wypełnianie, ale tylko w sobie znany sposób, bez poddania się reżymowi nauczania zinstytucjonalizowanego, nie jest nauką w szkole. /III AUa 66/18 - wyrok SA Białystok z dnia 07-03-2018/

Ostateczne zaprzestanie nauki i skreślenie z listy uczniów nie daje podstaw do powoływania się na przynależne do okresu nauki prawo do wakacji. Celem mającej alimentacyjny charakter renty rodzinnej jest bowiem dostarczanie środków utrzymania dzieciom, które nie pracują, ponieważ się uczą. /III AUa 1198/16 - wyrok SA Katowice z dnia 11-05-2017/

Istota renty rodzinnej służącej dziecku zmarłego ubezpieczonego, sprowadza się do zapewnienia świadczenia alimentacyjnego umożliwiającego mu kontynuowania nauki w celu uzyskania zdolności do samodzielnego utrzymania. Pojęcie kontynuowanie nauki, wbrew jednak poglądom apelującego nie polega na stwarzaniu pozorów jej pobierania, czy też wyrażaniu chęci i woli jej pobierania. Nie można bowiem osoby, która faktycznie nie pobiera nauki uznać za osobę pobierającą naukę w rozumieniu cyt. art. 68 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j Dz.U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.). Przez określenie przez ustawodawcę w art. 68 ust. 1 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, iż renta rodzinna przysługuje dziecku po ukończeniu 16 roku życia do ukończenia nauki w szkole należy rozumieć nie tyle formalny status ucznia (studenta), co realne wypełnianie tej roli stosownie do regulaminu uczelni (szkoły), w szczególności poprzez uczestnictwo w zajęciach, podchodzenie do egzaminów i przedkładanie wymaganych prac semestralnych itd. Nie mieści się w tym pojęciu takie postępowanie ucznia (studenta), które polega na zapisywaniu się do danej szkoły bez uczestniczenia w całości lub istotnej części zajęć, nie poodchodzeniu do egzaminów, nie przedkładaniu wymaganych programem nauczania prac itp. III AUa 1370/14 - wyrok SA Poznań z dnia 13-05-2015. Nie można mówić o pobieraniu nauki, gdy uczeń nie podejmuje żadnych starań w kierunku przyswajania wiedzy, a status osoby uczącej się uzyskuje tylko przez "zapisanie się" do określonej szkoły". /III AUa 51/14 - wyrok SA Łódź z dnia 29-04-2014, III AUa 1962/13 - wyrok SA Łódź z dnia 20-12-2013/

Przedmiotem sporu w rozpoznawanej sprawie są okresy pobierania renty rodzinnej od 1.07.2019 do 31.08.2019 (okres wakacji)

Z ustaleń Sądu Okręgowego wynika, iż wnioskodawca w dniu 19.06.2019 r. decyzją Rady Pedagogicznej został skreślony z listy słuchaczy IV semestru kierunku technik masażysta Policealnej Szkoły Cosinus III we W., ponieważ był niesklasyfikowany z powodu braku ocen z następujących przedmiotów: podstawy działalności zawodowej, język angielski zawodowy, organizacja i stosowanie masażu leczniczego, pracownia masażu, język migowy, wybrane zagadnienia kliniczne, pierwsza pomoc w zagrożeniach życia i zdrowia, brak realizacji praktyk zawodowych. Wnioskodawca posiadał status słuchacza Policealnej Szkoły Cosinus III we W. od 1.09.2017 -19.06.2019 r.

Jednocześnie B. K. ponownie uzyskał status słuchacza z dniem 1.09.2019 r. rozpoczynając naukę w Zaocznej Policealnej Szkole Cosinus I we W. na kierunku technik ochrony osób i mienia na semestrze I. W dniu 25.09.2019 r. wnioskodawca zrezygnował z nauki jednocześnie ponownie uzyskując status słuchacza Zaocznej Policealnej Szkoły Cosinus III we W. na kierunku technik bezpieczeństwa i higieny pracy. Z dniem 31 stycznia 2020 r. wnioskodawca został skreślony z listy słuchaczy Szkoły Policealnej Cosinus III we W..

W ocenie Sądu w takim stanie faktycznym brak podstaw do uznania, iż okres sporny okres wakacji był jakkolwiek związany z kontynuacją nauki. Wnioskodawca bezspornie utracił status ucznia w dniu 19.06.2019 r. bowiem nie wywiązywał z obowiązków ucznia nie uzyskując ocen ze wskazanych powyżej przedmiotów. Wnioskodawca został skreślony z listy słuchaczy bo de facto nie pobierał nauki a zatem mimo tego, iż od września zapisał się na inny kierunek kształcenia brak podstaw do uznania, że miała miejsce jakakolwiek kontynuacja procesu nauki. Wnioskodawca podjął na nowo próbę rozpoczęcia nauczania od września 2019 roku. Niemniej jednak nie zmienia to faktu, iż uprzednio niewątpliwie nauki zaprzestał bowiem utracił statut ucznia szkoły nie tyle w wyniku realizowania nauczania z miernym efektem a w konsekwencji braku jego faktycznej realizacji. Tym samym w przypadku wnioskodawcy przerwa wakacyjna i zmiana szkoły nie może być traktowana jako naturalna przy kontynuacji nauki przerwa w edukacji wynikających ze skreślenia z listy uczniów i ponownego przyjęcia w ich poczet. Wnioskodawca niczego bowiem nie kontynuował nie rozwijał się na dotychczasowym kierunku kształcenia, nie nabywał dodatkowo kolejnych umiejętności do tych już zdobytych, ani nie podejmował kolejnej nauki w związku z brakiem oczekiwanych efektów podejmowanych w ramach dotychczasowego kształcenia starań, lecz usiłował podjąć aktywność w kolejnej dziedzinie uprzednio zaprzestając działalności ukierunkowanej na zdobycie wiedzy przez to stracił statut ucznia. I jakkolwiek organ rentowy nie jest uprawniony do ustalania prawa do renty rodzinnej na podstawie uczestniczenia przez uprawnionego w zajęciach dydaktycznych lub/i wyników sesji egzaminacyjnej / wyników nauczania egzaminów/ bo ustawową przesłanką ustania prawa do tego świadczenia jest bowiem ukończenie nauki, a nie sposób i efekty jej pobierania to nie należy tracić z pola widzenia, iż prawo do renty rodzinnej jest związane z posiadaniem statusu ucznia/studenta w ujęciu formalnym -odpowiedni wpis, i materialnym- podejmowanie starań. Wnioskodawca stracił status ucznia bo został wykreślony z listy słuchaczy wobec braku ocen a co za tym idzie promocji. Nie posiadał więc, wbrew własnym zapatrywaniem, tego statusu w trakcie całego roku szkolnego i wakacji. Słusznie zatem jego prawo do renty w spornym okresie zostało zakwestionowane. W spornym okresie wnioskodawca nie posiadał bowiem uprawnienia do pobierania renty rodzinnej.

W myśl art. 38 ust. 1 pkt. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin prawo do świadczeń ustaje: gdy przestanie istnieć którykolwiek z warunków wymaganych do uzyskania prawa do świadczeń;

Zgodnie z art. 48 tej ustawy osoby, które pobierały świadczenia pieniężne pomimo istnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo ograniczenie ich wysokości, są obowiązane do zwrotu nienależnych im świadczeń, jeżeli były pouczone w formie pisemnej przez organ emerytalny o obowiązku zawiadomienia o tych okolicznościach. Osoba, która pobierała świadczenia pieniężne ustalone i wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd wojskowego organu emerytalnego, jest obowiązana do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego.

Ponownie wskazać należy, że w decyzjach wojskowego organu rentowego przyznających wnioskodawcy rentę rodzinną znajdowało się pouczenie, iż renta przysługuje pod warunkiem nauki, a obowiązkiem osoby pobierającej rentę rodzinną jest powiadomienie organu rentowego o zaprzestaniu uczęszczania do szkoły przez osobę powyżej 16 lat a także o każdej przerwie w nauce. Wnioskodawca mimo tych pouczeń nie powiadomił organu rentowego o zaprzestaniu kontynuowania nauki o wykreśleniu z listy uczniów w dniu 19.06.2019 r. W związku z tym brak podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji w przedmiocie obowiązku zwrotu kwot nienależnie pobranych świadczeń.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art.477 14 § 1 kpc, odwołanie wnioskodawcy jako niezasadne oddalił.

O kosztach pomocy prawnej udzielonej wnioskodawcy z urzędu orzeczono na podstawie § 15 ust. 2 w zw. z §4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. (Dz. U. z 2016 r poz.1714) w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu uwzględniając zwrot stawki podatku VAT.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy.

15 III 2021 roku.

J.L.