Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 kwietnia 2019 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2019 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa K. K. (1), J. K.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zadośćuczynienie i odszkodowanie

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki J. K. kwotę 20 000 zł (dwadzieścia tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki J. K. kwotę 10 000 zł (dziesięć tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia;

3.  w pozostałym zakresie oddala powództwa J. K. o zadośćuczynienie;

4.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda K. K. (1) kwotę 10 000 zł (dziesięć tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia;

5.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda K. K. (1) kwotę 10 000 zł (dziesięć tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia;

6.  w pozostałym zakresie oddala powództwa K. K. (1) o zadośćuczynienie;

7.  oddala powództwa J. K. i K. K. (1) o odszkodowanie;

8.  nakazuje pobrać od powódki J. K. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gliwicach kwotę 477,30 zł (czterysta siedemdziesiąt siedem 30/100 złotych) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.;

9.  nakazuje pobrać od powoda K. K. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gliwicach kwotę 504,30 zł (pięćset cztery 30/100 złotych) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

10.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego
w Gliwicach kwotę 421,40 zł (czterysta dwadzieścia jeden 40/100 złotych) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

11.  zasądza od powódki J. K. na rzecz pozwanego kwotę 357 zł (trzysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania;

12.  zasądza od powoda K. K. (1) na rzecz pozwanego kwotę 610 zł (sześćset dziesięć złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

SSO Monika Muszko - Adamczak

Sygn. akt I C 38/18

UZASADNIENIE

postanowienia o kosztach postępowania

Powódka J. K. wniosła ostatecznie o zasądzenie na jej rzecz od (...) S. A. kwoty 60 000 złotych, tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę po śmierci siostry W. K. (1) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zapłacie od dnia 20 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty, kwoty 30 000 złotych, tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę po śmierci szwagra P. K. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zapłacie od dnia 20 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 15 000 złotych tytułem odszkodowania za pogorszenie sytuacji życiowej powódki spowodowane śmiercią siostry i szwagra wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zapłacie od dnia 20 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty (pozew i k 98).

Powód K. K. (1) wniósł ostatecznie o zasądzenie na jego rzecz od (...) S. A. kwoty 25 000 złotych, tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę po śmierci szwagierki W. K. (1) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zapłacie od dnia 20 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty, kwoty 25 000 złotych, tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę po śmierci szwagra P. K. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zapłacie od dnia 20 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 15 000 złotych tytułem odszkodowania za pogorszenie sytuacji życiowej powoda spowodowane śmiercią szwagierki i szwagra wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zapłacie od dnia 20 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty (pozew i k 98).

Nadto powodowie wnieśli o zasądzenie od pozwanego solidarnie na rzecz powodów kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według przedłożonego spisu kosztów (k 97).

W odpowiedzi na pozew pozwana domagała się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2019 roku Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki łącznie kwotę 30 000 zł tytułem zadośćuczynienia, w pozostałym zakresie oddalił powództwa powódki J. K.. Tym samym wyrokiem Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda łącznie kwotę 20 000 zł tytułem zadośćuczynienia, w pozostałym zakresie oddalił powództwa K. K. (1).

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania pomiędzy stronami znajduje uzasadnienie w treści art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 i art. 100 k.p.c., odwołujących się do zasad kosztów celowych i odpowiedzialności za wynik postępowania.

Powódka J. K. domagała się łącznie kwoty 105 000 zł tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania. Sąd zasądził łącznie na rzecz powódki kwotę 30 000 zł, co stanowi 29% wartości przedmiotu sporu i mając na uwadze tą wysokość Sąd rozliczył stosunkowo koszty procesu. Łączne koszty procesu powódki wyniosły 17 392,70 zł (opłata 5 250 zł, wynagrodzenie biegłych: 352,20 zł i 320 zł, pełnomocnik powódki 5417 zł i 653,50 zł – koszty dojazdu, pełnomocnik pozwanego 5 400 zł). Ponieważ powódka przegrała w 71% powinna ponieść koszty w wysokości 12 349 zł, natomiast pozwany w wysokości 5 043 zł. Skoro pozwany poniósł koszty w kwocie 5 400 zł, należy się mu zwrot od powódki kwoty 357 zł.

Powód K. K. (1) domagał się łącznie kwoty 65 000 zł tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania. Sąd zasądził łącznie na rzecz powoda kwotę 20 000 zł, co stanowi 31% wartości przedmiotu sporu i mając na uwadze tą wysokość Sąd rozliczył stosunkowo koszty procesu. Łączne koszty procesu powoda wyniosły 15 451,30 zł (opłata 3 250 zł, wynagrodzenie biegłych: 357,20 zł i 373,60 zł, pełnomocnik powoda 5417 zł i 653,50 zł – koszty dojazdu, pełnomocnik pozwanego 5 400 zł). Ponieważ powód przegrał w 69% powinien ponieść koszty w wysokości 10 661,40 zł, natomiast pozwany w wysokości 4 789,90 zł. Skoro pozwany poniósł koszty w kwocie 5 400 zł, należy się mu zwrot od powoda kwoty 610 zł.

Powyższe kwoty Sąd zasądził od powodów na rzecz pozwanego.

W wyroku z dnia 17 kwietnia 2015 r. sygn. I ACa 1114/14 Sąd Apelacyjny w Katowicach stwierdził: „W sprawach o zadośćuczynienie (a zatem tym bardziej w sprawach o odszkodowanie – przyp. wł.) przyznawanie kosztów postępowania stronie, której żądanie zostało tylko uznane w części, kłóciłoby się z zasadą dyspozytywności, która z jednej strony wskazuje, że zakres żądania kształtuje sama strona powodowa, ale z drugiej czyni ją również odpowiedzialną za zgłoszone roszczenie. Rzeczą strony dochodzącej zadośćuczynienia, w szczególności reprezentowanej przez profesjonalnego pełnomocnika, jest wstępna ocena żądania co do jego zasadności i wysokości. To strona powodowa winna ponosić ryzyko, że jeżeli wytoczy powództwo o świadczenie nadmiernie wygórowane, będzie musiała w tym zakresie ponieść konsekwencje w zakresie kosztów procesu”.

Koszty opinii biegłych poniósł Skarb Państwa, dlatego Sąd zasądził od każdej ze stron na rzecz Skarbu Państwa odpowiednio kwoty: 477,30 zł od powódki (która winna ponieść 71% kosztów opinii wynoszących łącznie 672,20 zł), 504,30 zł od powoda (który winien ponieść 69% kosztów opinii wynoszących łącznie 730,80 zł) oraz 421,40 zł pozostałych kosztów opinii od pozwanego.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w postanowieniach zawartych w punktach 8-12 wyroku.

Sygn. akt I C 38/18

UZASADNIENIE

Powódka J. K. wniosła ostatecznie o zasądzenie na jej rzecz od (...) S.A. kwoty 60 000 złotych, tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę po śmierci siostry W. K. (1) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zapłacie od dnia 20 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty, kwoty 30 000 złotych, tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę po śmierci szwagra P. K. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zapłacie od dnia 20 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 15 000 złotych tytułem odszkodowania za pogorszenie sytuacji życiowej powódki spowodowane śmiercią siostry i szwagra wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zapłacie od dnia 20 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty (pozew i k 98).

Powód K. K. (1) wniósł ostatecznie o zasądzenie na jego rzecz od (...) S.A. kwoty 25 000 złotych, tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę po śmierci szwagierki W. K. (1) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zapłacie od dnia 20 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty, kwoty 25 000 złotych, tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę po śmierci szwagra P. K. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zapłacie od dnia 20 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 15 000 złotych tytułem odszkodowania za pogorszenie sytuacji życiowej powoda spowodowane śmiercią szwagierki i szwagra wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zapłacie od dnia 20 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty (pozew i k 98).

Nadto powodowie wnieśli o zasądzenie od pozwanego solidarnie na rzecz powodów kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według przedłożonego spisu kosztów (k 97).

W uzasadnieniu pozwu powodowie podali, że w wyniku obrażeń doznanych w wypadku drogowym z dnia 25 sierpnia 2016 roku zmarli W. K. (1) i P. K.. Wobec sprawcy wypadku toczy się postępowanie karne, a jako kierujący pojazdem mechanicznym, sprawca ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej przez pozwanego ubezpieczyciela. Pozwany przyjął odpowiedzialność co do zasady, wypłacając synom zmarłych zadośćuczynienie. Wskutek wypadku powodowie stracili najbliższe im osoby, gdyż łączyły ich nie tylko więzi rodzinne, ale też byli najbliższymi przyjaciółmi. Wspólni spędzali czas, byli dla siebie wsparciem. Ponadto wspólnie opiekowali się 92-letnią matką powódki. Obecnie obowiązek opieki nad matką spoczywa wyłącznie na powodach i w tym upatrują zasadności odszkodowania z tytułu znacznego pogorszenia sytuacji życiowej.

W odpowiedzi na pozew pozwany domagał się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia od powodów na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że zadośćuczynienie ma kompensować przedwczesną utratę członka rodziny i powinno być zasądzane na rzecz osób, które w wyniku tej śmierci stały się samotne, bez rodziny. Natomiast powodowie nie stali się osobami samotnymi, gdyż nadal tworzą rodzinę. Ponadto wskazał, że żądana kwota jest rażąco wysoka. Zakwestionował także datę żądania odsetek – zdaniem pozwanego uzasadnione jest żądanie odsetek od chwili wyrokowania.

Odnośnie żądania odszkodowania, pozwany również wniósł o oddalenie powództwa wskazując, że nie zostało nawet uprawdopodobnione, aby sytuacja materialna powodów pogorszyła się wskutek śmierci W. i P. K..

Stan faktyczny:

W dniu 25 sierpnia 2016 r., na drodze (...) doszło do wypadku komunikacyjnego, którego sprawcą był Z. F.. Jako kierujący pojazdem marki O. (...), zjechał bez uzasadnionej przyczyny na przeciwległy pas ruchu, uderzając w bok pojazdu F. (...), którym podróżowali P. i W. K. (2). Kierujący pojazdem P. K., wskutek uderzenia stracił panowanie nad pojazdem i zjechał na przeciwległy pas ruchu zderzając się czołowo z ciężarówką. W wyniku obrażeń P. K. zmarł na miejscu zdarzenia, natomiast W. K. (1) zmarła w szpitalu w tym samym dniu.

/okoliczności bezsporne/

Wobec sprawcy toczy się postępowanie karne w Sądzie Rejonowym w Świebodzinie, Zamiejscowym Wydziale Karnym z siedzibą w Sulechowie pod sygn. akt VI K 83/17.

W. K. (1) była siostrą J. K.. P. K. był szwagrem J. K.. Zmarli byli szwagierką i szwagrem K. K. (1).

/dowód: zawiadomienie o terminie rozprawy z 27 września 2017 r. k.15, akty stanu cywilnego k 12-13, 16/

Sprawca wypadku objęty był ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej na podstawie umowy zawartej z (...) S.A.

Powodowie zgłosili ubezpieczycielowi szkodę do likwidacji pismem z dnia 10 marca 2017 roku. Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel decyzją z 11 kwietnia 2017 roku odmówił uznania tych roszczeń wskazując, że powodowie nie zaliczają się do grona najbliższych członków rodziny zmarłych.

/ okoliczności niesporne, akta szkody PL (...) i PL (...) k 55/

Relacje powodów za zmarłymi były bardzo bliskie. Od wielu lat byli sąsiadami, codziennie się widywali, wspólnie spędzali wakacje, robili zakupy, oglądali mecze, spotykali się na uroczystościach rodzinnych. Wraz z powodami mieszka matka powódki i jednocześnie matka zmarłej W. K. (1), którą wspólnie opiekowały się. W czasie, gdy jedno z małżeństw wyjeżdżało, wówczas opiekę przejmowało drugie. Obecnie, z uwagi na brak pomocy w opiece nad matką powódki, aktywności życiowe powodów są ograniczone. Powódka i W. K. nie miały innego rodzeństwa.

Powodowie nadal przeżywają śmierć W. i P. K.. Powódka cały czas zażywa leki uspokajające, powodowie nie mogą pogodzić się ze stratą. Chodzą bardzo często na cmentarz. Zmarli byli ich najbliższą rodziną, powodowie nie mają własnych dzieci.

Powódka jest lekarzem stomatologiem, obecnie na emeryturze. Nadal pracuje w ramach działalności gospodarczej. Po wypadku powódka stała się płaczliwa, brała leki uspokajające. Zmuszała się do jedzenia, nie miała apetytu, początkowo schudła 6 kg. Po wypadku była na 3-tygodniowym urlopie, potem wróciła do pracy. Z powodu konieczności opieki nad matką przestała chodzić do kina, teatru, nie wyjeżdża na wakacje. Nie ma planów na przyszłość, nic ją nie cieszy. Z siostrą łączyły ją więzi przyjacielskie. Ma wsparcie męża, który jednakże również przeżywa stratę i często płacze.

Proces żałoby nie wymagał u powódki specjalistycznej pomocy psychiatrycznej ani psychologicznej. Nie ujawniło się zagrożenie suicydalne, dezintagracja zachowania, izolacja społeczna. Aktualnie, od czerwca 2018 roku nastąpiła poprawa stanu psychicznego. Co do integracji żałoby rokowania są pomyślne.

Powód od 2006 roku utrzymuje się ze świadczeń emerytalnych, dodatkowo pracuje fizycznie na ¼ etatu. Śmierć szwagra i szwagierki to była dla niego wielka tragedia, musiał wraz z synem zmarłych zająć się formalnościami po wypadku. Nie mógł spać, schudł 8 kilo w ciągu 6 miesięcy. Wraz z powódką sprawuje codzienną opiekę nad teściową. Więzi powoda ze zmarłymi były bardzo bliskie. Po wypadku przejawiał napięcie emocjonalne przy poruszaniu przedmiotowego tematu. Prezentuje postawę ochraniającą wobec żony. Powód nie leczył się psychiatrycznie ani psychologicznie, nie stosował psychofarmakoterapii. Kultywuje pamięć zmarłych, utrzymuje kontakt z ich synami.

/dowód: zeznania świadka W. K. (3) k. 49-50, zeznania powoda k.50, opinie psychiatryczno – psychologiczne k.64-68, 71-74/

Ustaleń w zakresie stanu faktycznego przyjętego za podstawę do przeprowadzenia rozważań Sąd dokonał w oparciu o wszechstronną analizę całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego - w zakresie w pełni odpowiadającym inicjatywie dowodowej stron, kierując się przy tym dyrektywami określonymi w art. 233 § 1 k.p.c. Sąd miał na względzie, że okoliczności dotyczące przebiegu wypadku i śmierci W. i P. K., istnienia ich więzów rodzinnych z powodami, zasady odpowiedzialności pozwanej oraz wszczęcia i wyniku postępowania likwidacyjnego można było uznać za niesporne w świetle art. 229 k.p.c. Okoliczności dotyczące życia osobistego i sytuacji materialnej powodów, w tym jego funkcjonowania w ramach relacji rodzinnych Sąd ustalił w oparciu o zgodne, spójne i logiczne zeznania świadka korelujące z dokumentacją i zeznaniami powoda. Wszelkie dokumenty wskazywane przez powodów nie były kwestionowane w zakresie autentyczności, ani treści, a zatem mogły stanowić podstawę do dokonywanych w oparciu o nie ustaleń. Dla porządku wskazać należy, że w oparciu o art. 302 § 1 k.p.c. Sąd pominął dowód z przesłuchania pozwanej w charakterze strony – na jej wniosek i z przyczyn natury faktycznej, albowiem oczywistym jest, że członkowie zarządu ubezpieczyciela nie będą posiadali żadnej wiedzy odnośnie do okoliczności sprawy oraz powódki J. K., gdyż zrezygnowała z tych zeznań.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie poza sporem jest, że pozwana Spółka ponosi odpowiedzialność cywilną za skutki wypadku z dnia 25 sierpnia 2016 r., w wyniku którego śmierć ponieśli W. i P. K..

Zgodnie z art. 446 § 4 k.c. jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego sąd może także przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Zadośćuczynienie przewidziane w art. 446 § 4 k.c. ma na celu zrekompensować straty niemajątkowe, krzywdę wywołaną przez śmierć najbliższego członka rodziny. Na rozmiar doznanej krzywdy mają przede wszystkim wpływ: dramatyzm doznań osoby najbliższej, rodzaj i intensywność więzi łączącej ze zmarłym, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem tego odejścia (np. nerwicy, depresji), rola w rodzinie pełniona przez osobę zmarłą, stopień, w jakim pokrzywdzony będzie umiał się znaleźć w nowej rzeczywistości i zdolności jej zaakceptowania, leczenie doznanej traumy, wiek pokrzywdzonego. W aktualnych poglądach doktryny dominuje zapatrywanie, według którego spośród funkcji spełnianych przez zadośćuczynienie na czoło wysuwa się funkcja kompensacyjna. Jak zauważa A. S., przyznana z tego tytułu suma pieniężna „ powinna wynagrodzić doznane przez poszkodowanego cierpienia fizyczne i psychiczne oraz utratę radości życia. Ma mu wreszcie ułatwić przezwyciężenie ujemnych przeżyć (…). Dzięki temu zostaje przywrócona – przynajmniej częściowo – równowaga, która została zachwiana wskutek popełnienia przez sprawcę czynu niedozwolonego” (zob. A. Szpunar, Zadośćuczynienie za szkodę niemajątkową, s. 78). Sąd musiał zatem rozważyć, czy i jaka wysokość zadośćuczynienia będzie odpowiednia dla powodów i pozwoli na zrekompensowanie doznanej przez nich krzywdy, której nie sposób przecież wyliczyć w sposób ścisły. Wynika to bowiem z charakteru krzywdy - z braku możliwości przedstawienia wartości niemajątkowej w kategoriach finansowych i ekonomicznych, doznanego cierpienia fizycznego i psychicznego nie można bowiem wycenić, a przyznawana suma pieniężna nie odzwierciedla rzeczywistego rozmiaru negatywnych odczuć poszkodowanych. Rozmiar doznanej krzywdy zależy od wielu czynników, np. wieku, osobistej sytuacji poszkodowanego, w tym również przyszłych perspektyw życiowych. Należy pamiętać, iż wysokość zasądzonej sumy powinna być tak ukształtowana, aby stanowiła odzwierciedlenie doznanego uszczerbku i była zauważalna oraz przynosiła poszkodowanemu satysfakcję, kompensacja bowiem dokonuje się głównie w sferze psychicznej poszkodowanego. Przywrócona zostaje wtedy pewna równowaga emocjonalna, naruszona przez doznane cierpnie psychiczne /tak dr Justyna Matys, Glosa do wyroku SN z dnia 10.03.2006r., IV CSK 80/05, Monitor Prawniczy 2/2008/.

Zdaniem Sądu, zarówno powódce, jak i powodowi zasadne jest przyznanie zadośćuczynienia za śmierć W. K. (1) i P. K., gdyż z całą pewnością zmarli stanowili najbliższą rodzinę powodów. Powodowie nie posiadają własnych dzieci. Spędzali ze zmarłymi większość wolnego czasu, wspólnie organizowali wyjazdy wakacyjne, uroczystości. Mieszkali w sąsiedztwie, codziennie odwiedzali się. Śmierć spowodowała u nich znaczne pogorszenie stanu psychicznego i fizycznego – schudli po kilka kilogramów. Nadal trudno im pogodzić się ze śmiercią najbliższych.

W ocenie Sądu, żądanie powodów zasądzenia na ich rzecz zadośćuczynienia jest uzasadnione co do zasady, lecz zbyt wygórowane co do wysokości. Rozważając wysokość zadośćuczynienia Sąd miał na uwadze bliskie więzi łączące powodów ze zmarłymi, a odnośnie powódki fakt, iż stanowiły wraz ze zmarłą jedyne rodzeństwo i wspierały się w opiece nad chorą matką.

Określając wysokość zadośćuczynienia i uwzględniając zasadę miarkowania Sąd uznał, że kwota 20 000 zł dla powódki z tytułu śmierci siostry i 10 000 zł z tytułu śmierci szwagra oraz po 10 000 zł dla powoda z tytułu śmierci szwagra i szwagierki będzie miała wymiar usprawiedliwiony okolicznościami. Decyzję o wysokości tego rodzaju świadczenia ustawodawca pozostawił do sędziowskiego uznania, a w ocenie Sądu wskazana kwota zyskuje w okolicznościach sprawy wymiar „sumy odpowiedniej”. Powodowie bezpowrotnie utracił jedno z najcenniejszych dóbr osobistych i nie sposób uznać, że zasądzone kwoty określone zostały na pułapie oderwanym od realiów, czy przekraczającym stosunki majątkowe panujące w społeczeństwie. Wymiar zadośćuczynienia, o którym decyduje sąd jest limitowany granicą określaną jako „rażące zawyżenie” i w przypadku powodów kwoty zadośćuczynienia nie zostały zawyżone, a już z pewnością nie w stopniu rażącym. Sąd miał przy tym na uwadze wysokości tego rodzaju świadczeń w stosunku do obiektywnych wskaźników ekonomicznych. Powodowie doznali traumatycznego uszczerbku w dobrach osobistych w sposób oczywiście nieodwracalny.

W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo uznając, że żądana kwota tytułem zadośćuczynienia była zbyt wygórowana. Przeprowadzone badanie powodów nie wykazało trwałych uszczerbków na ich zdrowiu, a przebieg żałoby przebiega prawidłowo. Dlatego, w ocenie Sądu kwota zadośćuczynienia winna być niższa od żądanej.

Stosownie do treści art. 446 § 3 k.c. sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej.

W ocenie Sądu, powodowie nie wykazali, aby wskutek śmierci najbliższych nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej. Konieczność opieki nad chorą matką i brak pomocy Sąd nie zakwalifikował jako pogorszenie sytuacji. Dlatego Sąd oddalił powództwo w tym zakresie.

O odsetkach należnych powodowi sąd rozstrzygnął zgodnie z art. 481 § 1 i 2 k.c. w związku z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22.05.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych /t.jedn. Dz.U. z 2013 r. poz. 392 z późn. zm./, albowiem pozwana Spółka od chwili zgłoszenia roszczenia miała odpowiedni czas na dobrowolne zlikwidowanie szkody w całości i to ją obciążają błędne decyzje w zakresie bezzasadnej odmowy jego uwzględnienia w odpowiednim zakresie. Warto zauważyć, że brzmienie art. 14 ust. 1 i 2 jest kategoryczne i nie pozwala przerzucać ciężaru badania okoliczności sprawy na poszkodowanego, a tym bardziej usprawiedliwiać co do zasady błędnych decyzji o odmowie przyznania należnych świadczeń. W judykaturze utrwalił się pogląd dotyczący wymagalności roszczenia o zadośćuczynienie, uzasadniający zastosowane w niniejszej sprawie rozstrzygnięcie /np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 czerwca 2010, sygn. akt III CSK 308/09, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2011 r. V CSK 38/11, czy wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 30 grudnia 2014 r. sygn. V ACa 457/14/.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania pomiędzy stronami znajduje uzasadnienie w treści art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 i art. 100 k.p.c., odwołujących się do zasad kosztów celowych i odpowiedzialności za wynik postępowania.

Powódka J. K. domagała się łącznie kwoty 105 000 zł tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania. Sąd zasądził łącznie na rzecz powódki kwotę 30 000 zł, co stanowi 29% wartości przedmiotu sporu i mając na uwadze tą wysokość Sąd rozliczył stosunkowo koszty procesu. Łączne koszty procesu powódki wyniosły 17 392,70 zł (opłata 5 250 zł, wynagrodzenie biegłych: 352,20 zł i 320 zł, pełnomocnik powódki 5417 zł i 653,50 zł – koszty dojazdu, pełnomocnik pozwanego 5 400 zł). Ponieważ powódka przegrała w 71% powinna ponieść koszty w wysokości 12 349 zł, natomiast pozwany w wysokości 5 043 zł. Skoro pozwany poniósł koszty w kwocie 5 400 zł, należy się mu zwrot od powódki kwoty 357 zł.

Powód K. K. (1) domagał się łącznie kwoty 65 000 zł tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania. Sąd zasądził łącznie na rzecz powoda kwotę 20 000 zł, co stanowi 31% wartości przedmiotu sporu i mając na uwadze tą wysokość Sąd rozliczył stosunkowo koszty procesu. Łączne koszty procesu powoda wyniosły 15 451,30 zł (opłata 3 250 zł, wynagrodzenie biegłych: 357,20 zł i 373,60 zł, pełnomocnik powoda 5417 zł i 653,50 zł – koszty dojazdu, pełnomocnik pozwanego 5 400 zł). Ponieważ powód przegrał w 69% powinien ponieść koszty w wysokości 10 661,40 zł, natomiast pozwany w wysokości 4 789,90 zł. Skoro pozwany poniósł koszty w kwocie 5 400 zł, należy się mu zwrot od powoda kwoty 610 zł.

Powyższe kwoty Sąd zasądził od każdego z powodów na rzecz pozwanego.

W wyroku z dnia 17 kwietnia 2015 r. sygn. I ACa 1114/14 Sąd Apelacyjny w Katowicach stwierdził: „W sprawach o zadośćuczynienie (a zatem tym bardziej w sprawach o odszkodowanie – przyp. wł.) przyznawanie kosztów postępowania stronie, której żądanie zostało tylko uznane w części, kłóciłoby się z zasadą dyspozytywności, która z jednej strony wskazuje, że zakres żądania kształtuje sama strona powodowa, ale z drugiej czyni ją również odpowiedzialną za zgłoszone roszczenie. Rzeczą strony dochodzącej zadośćuczynienia, w szczególności reprezentowanej przez profesjonalnego pełnomocnika, jest wstępna ocena żądania co do jego zasadności i wysokości. To strona powodowa winna ponosić ryzyko, że jeżeli wytoczy powództwo o świadczenie nadmiernie wygórowane, będzie musiała w tym zakresie ponieść konsekwencje w zakresie kosztów procesu”.

Koszty opinii biegłych poniósł tymczasowo Skarb Państwa, dlatego Sąd zasądził od każdej ze stron na rzecz Skarbu Państwa odpowiednio kwoty: 477,30 zł od powódki (która winna ponieść 71% kosztów opinii wynoszących łącznie 672,20 zł), 504,30 zł od powoda (który winien ponieść 69% kosztów opinii wynoszących łącznie 730,80 zł) oraz 421,40 zł pozostałych kosztów opinii od pozwanego.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji wyroku.