Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 kwietnia 2021 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Renata Gąsior

po rozpoznaniu posiedzeniu niejawnym w dniu 19 kwietnia 2021 r. w Warszawie

sprawy K. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

o wypłatę emerytury

na skutek odwołania K. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. z dnia 4 listopada 2020 roku znak:(...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. z dnia 4 listopada 2020 roku znak: (...), w ten sposób, że zobowiązuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. do wypłaty emerytury odwołującemu K. K. począwszy do 1 stycznia 2021 r.,

2.  stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za opóźnienie w ustaleniu ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

SSO Renata Gąsior

UZASADNIENIE

W dniu 18 grudnia 2020 r. (data przyjęcia w ZUS) K. K. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział
w W. z dnia 4 listopada 2020 r. znak: (...) w zakresie dotyczącym zawieszenia wypłaty świadczenia z uwagi na zbieg prawa do więcej niż jednego świadczenia. Odwołujący wskazał, że po 30 latach pracy w maju 2005 roku przeszedł na emeryturę mundurową z tytułu służby w policji i została ona obliczona w maksymalnej wysokości 75% podstawy wymiaru w oparciu
o wyłącznie lata służby w policji. Od lipca 2005 r. podjął pracę jako pracownik cywilny w Komendzie Stołecznej Policji, gdzie kontynuował zatrudnienie
do 31 grudnia 2020 r. Przez cały ten okres z jego wynagrodzenia były odprowadzane składki na ubezpieczenie społeczne, w tym emerytalno rentowe. Ponieważ jego emerytura mundurowa osiągnęła maksymalny wymiar, składki te nie mogły zostać do niej doliczone i zwiększyć podstawy wymiaru. W związku z tym w ocenie odwołującego w jego przypadku zachodzi podstawa
do zastosowania wyjątku od zasady wypłacania jednego świadczenia zgodnie
z poglądem wyrażonym w wyroku Sadu Najwyższego z 24 stycznia 2019 r. sygn. I UK 426/17. W oparciu o powyższe odwołujący wniósł o uchylenie zawartego w decyzji zobowiązania do wyboru jednego świadczenia i zobowiązanie organu rentowego do podjęcia wypłaty należnego z ZUS bez konieczności wyboru (odwołanie k. 3-4 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 14 stycznia 2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. wniósł o jego oddalenie na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Uzasadniając swoje stanowisko w sprawie organ rentowy wyjaśnił, że na mocy skarżonej decyzji przyznał wnioskodawcy emeryturę w oparciu o art. 26 ustawy emerytalnej, przy czym wypłata świadczenia została zawieszona, ponieważ ubezpieczony kontynuuje zatrudnienie oraz pobiera emeryturę policyjną. Odnosząc się do argumentacji odwołującego organ rentowy powołał się na treść art. 2 ust. 1 pkt 1 i art. 95 ust. 2 ustawy emerytalnej wskazując, że z uwagi na przytoczone przepisy w przypadku odwołującego nie jest możliwe wypłacanie obu świadczeń, gdyż rozpoczął służbę w Milicji Obywatelskiej/Policji przed 1 stycznia 1999 roku (odpowiedź na odwołanie k. 5 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony K. K. posiada uprawnienia do emerytury policyjnej od dnia 6 maja 2005 r., przyznane na mocy decyzji Dyrektora Zakladu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (ZER MSWiA) z dnia 2 czerwca 2005 r. nr ewid. (...) oraz na podstawie ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnemu funkcjonariuszy Policji, ABW, AW, SG, BOR, PSP i SW oraz ich rodzin.
Do ustalenia prawa do emerytury policyjnej oraz wysokości świadczenia uwzględniono:

⚫

okres zasadniczej służby w Policji w wymiarze 30 lat, 1 miesiąca, 20 dni;

⚫

okres zasadniczej służby wojskowej w wymiarze 1 roku, 11 miesięcy,
17 dni;

⚫

okresy składkowe przed służbą:

-

od 13 lipca 1970 r. do 23 października 1972 r. (3 miesiące, 11 dni) – okres zatrudnienia w (...) Zakładach (...) na stanowisku radiomechanika

-

od 1 stycznia 1974 r. do 14 września 1974 r. (8 miesięcy i 14 dni) – okres zatrudnienia w Zakładach (...) w W. na stanowisku montera układów elektronicznych;

-

od 4 listopada 1972 r. do 31 grudnia 1973 r. (1 rok, 1 miesiąc, 28 dni) oraz od 16 września 1974 r. do 17 marca 1975 r. (6 miesięcy, 2 dni) – okres zatrudnienia Zakładach (...) w W. na stanowisku montera układów elektronicznych.

Na dzień przyznania odwołującemu emerytury jej wymiar procentowy wynosił 75%, przy zachowaniu zasady nie przekraczania podstawy wymiaru (świadectwa pracy k. 2-6 a.e.p., zaświadczenie z WKU k. 7 a.e.p., decyzja Dyrektora ZER MSWiA ws przyznania emerytury z 02.06.2005 r. k. 16 a.e.p.; pismo ZER MSWiA z 22.10.2020 r. k. 76 a.e.p.).

Po przejściu na emeryturę policyjną K. K. podjął zatrudnienie na podstawie umowy o pracę w Komendzie Stołecznej Policji w W., gdzie w okresie od 1 lipca 2005 r. do 31 grudnia 2020 r. pracował na stanowisku kolejno technika oraz starszego technika (świadectwo pracy z 31.12.2020 r.
k. 14 a.s., zaświadczenie z 10.02.2021 r. k. 15 a.s.).

Wysokość emerytury wojskowej odwołującego z uwzględnieniem waloryzacji na dzień 1 marca 2019 r. wynosiła 5.155,25 zł brutto. Następnie decyzją z dnia 6 grudnia 2019 r. nr ewid. (...) Dyrektor ZER MSWiA ustalił wysokość emerytury odwołującego w kwocie 1.842,62 zł
w oparciu o art. 15c w zw. z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (decyzje Dyrektora ZER MSWiA: ws. waloryzacji emerytury z 28.02.2019 r. k. 67 a.e.p.; ws. ponownego ustalenia wysokości emerytury z 06.12.2019 r. k. 71 a.e.p.).

W dniu 9 września 2020 r. K. K. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. wniosek o emeryturę.
Po rozpoznaniu powyższego wniosku ZUS II Oddział w W. wydał
w dniu 4 listopada 2020 r. decyzję znak: (...) na podstawie której przyznał odwołującemu emeryturę od 1 września 2020 r. Wysokość emerytury została obliczona na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej i wyniosła 1.478,45 zł. Jednocześnie organ rentowy zawiesił wypłatę świadczenia z uwagi na fakt, że odwołujący kontynuuje zatrudnienie oraz z powodu zbiegu prawa do więcej niż jednego świadczenia – emerytury z ZER MSWiA – wskazując,
że może być wypłacane tylko jedno – wyższe lub wybrane przez odwołującego (wniosek o emeryturę z załącznikami k. 1-26 a.r., decyzja ZUS z 04.11.2020 r.
k. 27 a.r. – tom II).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranych w sprawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy (a.s.), aktach emerytury policyjnej (a.e.p.) i aktach rentowych (a.r.), z wymienieniem kart poszczególnych akt. Dowody te nie budziły zastrzeżeń i zostały uznane przez Sąd w całości za wiarygodne. Stan faktyczny był przy tym bezsporny,
spór koncentrował się natomiast na interpretacji przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie było zasadne.

Na wstępie należy zważyć, że zgodnie z art. 148 ¹ § 1 k.p.c. Sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznał powództwo lub gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, w tym również po wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, Sąd uzna – mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych – że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. Analizując treść złożonych przez strony i zgromadzonych w aktach rentowych dokumentów, Sąd uznał, że okoliczności faktyczne nie były w sprawie sporne. Spór nie dotyczył faktów, lecz prawa. Ponadto strony nie wnosiły o przeprowadzenie rozprawy. W tych okolicznościach Sąd na podstawie art. 148 ¹ § 1 k.p.c. uznał, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, co w konsekwencji pozwoliło na rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym.

Przechodząc do rozważań nad zasadnością odwołania Sąd Okręgowy wskazuje, że zgodnie z art. 2 ust. 2 z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. 2021 r. poz. 291 – dalej jako ustawa emerytalna) świadczenia na warunkach i w wysokości określonych w ustawie przysługują również żołnierzom zawodowym oraz funkcjonariuszom Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej, jeżeli nie spełniają oni warunków do nabycia prawa lub utracili prawo do świadczeń określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym tych osób, oraz członkom rodzin pozostałym po tych osobach.

Zgodnie z art. 95 ust. 1 i 2 ustawy emerytalnej w razie zbiegu u jednej osoby prawa do kilku świadczeń przewidzianych w ustawie wypłaca się jedno
z tych świadczeń – wyższe lub wybrane przez zainteresowanego. Przepis ust. 1 stosuje się również, z uwzględnieniem art. 96, w razie zbiegu prawa
do emerytury lub renty określonych w ustawie z prawem do świadczeń przewidzianych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym osób, o których mowa w art. 2 ust. 2, z wyjątkiem przypadku, gdy emerytura wojskowa lub policyjna została obliczona według zasad określonych w art. 15a albo art. 18e ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin lub w art. 15a lub art. 15d lub art. 18e ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, że odwołujący się K. K. ma przyznane prawo do emerytury policyjnej od dnia 2 maja 2005 r.,
a jednocześnie – z uwagi na podjęcie zatrudnienia po przejściu na emeryturę policyjną – nabył prawo do emerytury z systemu powszechnego. Na mocy skarżonej decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał odwołującemu się prawo do emerytury obliczonej na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej,
przy czym powołując się na treść ww. przepisów oraz wymienione okoliczności dokonał zawieszenia wypłaty świadczenia z uwagi na pobieranie przez odwołującego emerytury policyjnej, a więc zbieg świadczeń przy możliwości pobierania tylko jednego z nich. Sąd miał przy tym na względzie, że organ rentowy ustalił wysokość emerytury odwołującego się w oparciu o okres zatrudnienia w Komendzie Stołecznej Policji na przełomie lat 2005-2020. Odwołujący przedłożył dokumentacji potwierdzającej istnienie innych okresów zatrudnienia – nie kwestionował przy tym ani wysokości emerytury, ani też sumy okresów składkowych i nieskładkowych przyjętych przez organ rentowy. Stanowisko odwołującego skupiło się natomiast na zakwestionowaniu decyzji organu rentowego w części dotyczącej zawieszenia wypłaty emerytury.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy zważył, że stanowisko organu rentowego jest zbieżne z zasadami wynikającymi z treści ww. przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zgodnie z którymi w przypadku osób uprawnionych do emerytury z ubezpieczenia społecznego w zbiegu z prawem do świadczeń przewidzianych odrębnych w przepisach dotyczących zaopatrzenia emerytalnego tzw. służb mundurowych wymienionych w art. 95 ust. 2 tej ustawy wypłaca się wyłącznie jedno z tych świadczeń. Stanowisko to jest wyrażone wprost zarówno w treści ust. 1 powołanego wyżej przepisu,
jak i ugruntowane w orzecznictwie. Nie ma zatem wątpliwości, że z treści art. 95 ust. 1 i ust. 2 u.e.r.f.u.s. wynika zasada prawa ubezpieczeniowego, zakładająca prawo do pobierania jednego świadczenia (wyższego lub wybranego przez uprawnionego) w sytuacji tzw. zbiegu u jednej osoby prawa do kilku świadczeń przewidzianych w tej ustawie, jak również w razie zbiegu prawa do emerytury lub renty określonych w ustawie emerytalnej z prawem do świadczeń przewidzianych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym, między innymi żołnierzy zawodowych (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 maja 2012 r., II UK 237/1; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 13 lipca 2016 r., III AUa 1254/15). Również możliwość nabycia obu rodzajów tych świadczeń, tj. przewidzianych dna tle odrębnych systemów zabezpieczeń społecznych, nie jest równoznaczna z możliwością ich wspólnej wypłaty (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 8 lipca 2014 r., III AUa 1542/13). Co do zasady więc w razie zbiegu uprawnień do emerytury z dwóch różnych systemów przysługuje tylko jedno świadczenie – wyższe lub wybrane przez zainteresowanego.

W orzecznictwie pojawia się jednak możliwość stosowania wyjątków od powyższej zasady. W wyroku z dnia 24 stycznia 2019 r. (I UK 426/17), wydanym w stanie faktycznym i prawnym zbliżonym do okoliczności i istoty sprawy niniejszej, Sąd Najwyższy analizował sytuację żołnierzy zawodowych powołanych do służby wojskowej przed dniem 2 stycznia 1999 r. oraz tych, którzy podjęli służbę po dniu 1 stycznia 1999 r., zgodnie z rozróżnieniem dokonanym przez ustawodawcę na tle przepisów ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, w kontekście ich uprawnień emerytalnych oraz przez pryzmat zachowania konstytucyjnej zasady równości wyrażonej w art. 32 ust. 1 Konstytucji RP. W wywodach poczynionych w powyższym wyroku Sąd Najwyższy zauważył, że nie wszyscy żołnierze, który pozostawali w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r., mogą faktycznie zrealizować uprawnienie do wykorzystania „cywilnej” wysługi emerytalnej. Wystarczy bowiem odpowiednio długa służba i wzrosty emerytury z tytułu szczególnych właściwości służby (art. 15 ust. 2 i 3) lub z tytułu inwalidztwa wojskowego (art. 15 ust. 4), aby – przy spłaszczeniu podstawy wymiaru emerytury wojskowej do maksymalnie 75% (art. 18 ust. 1) – „cywilne” okresy ubezpieczenia w żaden sposób nie zwiększały świadczenia. W takim przypadku emeryt wojskowy, niezależnie od swojej woli, nie ma prawnej możliwości skonsumowania żadnego „cywilnego” okresu ubezpieczenia w wojskowej emeryturze. Podobnie rzecz się ma w przypadku tego rodzaju okresów poprzedzających służbę, krótszych niż rok (art. 15 ust. 1 pkt 2-4).

W opisanych uwarunkowaniach emeryt wojskowy pozostaje w sytuacji identycznej jak żołnierz, który rozpoczął służbę po raz pierwszy po dniu 1 stycznia 1999 r. – jego emerytura jest obliczana wyłącznie w oparciu o wojskowy staż emerytalny. Z konstytucyjnej zasady równości wyrażonej w art. 32 ust. 1 Konstytucji RP – jak wskazywał dalej Sąd Najwyższy – wynika nakaz jednakowego traktowania podmiotów prawa w obrębie określonej klasy (kategorii). Wszystkie podmioty prawa charakteryzujące się w równym stopniu daną cechą istotną powinny być traktowane równo, a więc według jednakowej miary, bez zróżnicowań zarówno dyskryminujących, jak i faworyzujących. Zasada równości zakłada jednocześnie różne traktowanie podmiotów różnych, tj. podmiotów, które nie posiadają wspólnej cechy istotnej. Równość wobec prawa to także zasadność wyboru takiego, a nie innego kryterium zróżnicowania, które jednakże musi pozostawać w racjonalnym związku z celem i treścią danej regulacji, wagą interesu, któremu zróżnicowanie ma służyć i w odpowiedniej proporcji do wagi interesów, które zostają naruszone w wyniku wprowadzonego różnicowania oraz z innymi wartościami, zasadami, czy normami konstytucyjnymi, uzasadniającymi odmienne traktowanie podmiotów podobnych. Kryterium, które niewątpliwie zadecydowało o uprzywilejowaniu (pobieraniem dwóch świadczeń) żołnierzy, którzy zostali powołani do służby po raz pierwszy po dniu 1 stycznia 1999 r., to brak możliwości uwzględniania w wojskowej emeryturze jakiegokolwiek okresu „cywilnego” stażu emerytalnego. Kryterium to jednocześnie określa krąg podmiotów charakteryzujących się tą samą istotną cechą relewantną. Do tej grupy należą emeryci wojskowi, których wypracowane okresy składkowe i nieskładkowe nie miały żadnego wpływu na wysokość emerytury wojskowej, do nich zaś należą wszyscy żołnierze, którzy zostali powołani do służby po raz pierwszy po dniu 1 stycznia 1999 r. oraz niektórzy żołnierze, którzy pozostawali w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r. W konkluzji powyższego wywodu Sąd Najwyższy uznał za właściwy kierunek wykładni art. 95 ust. 1 i 2 ustawy emerytalnej, z którego wynika, że użyte w ust. 2 tego artykułu sformułowanie „emerytura (...) obliczona według zasad określonych w art. 15a albo art. 18e ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych” oznacza odwołanie się do zasad obliczenia emerytury wojskowej określonych w tych przepisach, a więc z uwzględnieniem wyłącznie służby wojskowej, co z kolei uzasadnia prawo do pobierania dwóch emerytur „wypracowanych” niezależnie od siebie. Zatem o wyjątku od zasady pobierania jednego świadczenia nie decyduje data przyjęcia do służby, ale brak możliwości obliczenia emerytury wojskowej przy uwzględnieniu „cywilnego” stażu emerytalnego. Jednocześnie Sąd Najwyższy wskazał przy tym, że wspomniany wyżej „brak możliwości” nie występuje wtedy, gdy emeryt wojskowy nie decyduje się na złożenie wniosku o doliczenie po zwolnieniu ze służby wojskowej okresów składkowych i nieskładkowych, choć mogą one zwiększyć podstawę wymiaru emerytury do 75%. Wspólnym bowiem mianownikiem uzasadniającym prawo do dwóch świadczeń są uwarunkowania wynikające z przepisów prawa niepozwalające na wykorzystanie stażu „cywilnego” w emeryturze wojskowej, a nie wybór emeryta wojskowego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2019 r., I UK 426/17, LEX nr 2610283).

Zaprezentowane stanowisko odnosi się również do emerytur policyjnych. Należy przypomnieć, że do wysługi emerytalnej funkcjonariusza, który pozostawał w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r., zalicza się posiadane przed powołaniem/przyjęciem do służby okresy składkowe i nieskładkowe w rozumieniu ustawy emerytalnej (art. 16 ust. 1 ustawy w zw. z art. 15 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) – tj. Dz. U. z 2020 r., poz. 723). Owe okresy uwzględnia się w ten sposób, że emerytura wojskowa i policyjna wzrasta o 2,6% podstawy wymiaru za nie więcej niż 3 lata okresów składkowych poprzedzających służbę (a o 1,3% za każdy następny rok i 0,7% za każdy rok okresów nieskładkowych poprzedzających służbę) oraz podlega zwiększeniu - w wyniku doliczenia okresów przypadających po zwolnieniu ze służby - o 1,3% podstawy wymiaru za każdy rok okresów opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe po dniu 31 grudnia 1998 r. lub za okres nieopłacania składek z powodu przekroczenia w trakcie roku kalendarzowego kwoty rocznej podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia, pod warunkiem że emerytura ta wynosi mniej niż 75% podstawy jej wymiaru i emeryt ukończył 50/55 lat życia albo stał się inwalidą ( art. 14 ust. 4 w zw. z art. 15 ww. ustawy). Stosownie zaś do treści art. 18 ust. 1 ww. ustawy kwota emerytury bez uwzględnienia dodatków, zasiłków i świadczeń pieniężnych, o których mowa w art. 25, nie może przekroczyć 75% podstawy wymiaru emerytury.

Sąd Okręgowy zważył, że w razie zbiegu u jednej osoby prawa do emerytury lub renty na podstawie ustawy emerytalnej z prawem do świadczeń o takim charakterze przewidzianych ustawie zaopatrzeniowej dotyczącej osób wskazanych w art. 95 ust. 2 ustawy emerytalnej, przysługuje prawo do wypłaty jednego świadczenia - wyższego lub wybranego przez zainteresowanego. Natomiast w sytuacji, w której nastąpi zbieg prawa do świadczenia emerytalnego z tej ustawy z prawem do mających charakter ubezpieczeniowy lub zaopatrzeniowy świadczeń rentowych przysługujących na podstawie odrębnych, prawo do ich pobierania określają wyłącznie te przepisy znajdujące się w art. 96 ustawy emerytalnej (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2006 r., I UK 235/05). Wyłączenie przewidziane w art. 95 ust. 2 ustawy emerytalnej dotyczy przypadku obliczenia emerytury lub renty wojskowej dla żołnierza powołanego do służby wojskowej i renty policyjnej dla funkcjonariusza przyjętego do służby po raz pierwszy po dniu 1 stycznia 1999 r. Wyłączenie to zostało wprowadzone z dniem 1 października 2003 r. przez ustawę z dnia 23 lipca 2003 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 166, poz. 1609 ze zm.) i jest konsekwencją dokonanych tą ustawą zmian związanych z ponownym objęciem wszystkich osób pozostających w stosunku służby określonych w art. 8 ust. 15 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1778 z późn. zm.), a więc żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy wymienionych w art. 2 ust. 2 ustawy emerytalnej. Powołaną ustawą zmieniającą dokonano również zmiany art. 2 ust. 1 pkt 1 (obecnie art. 2 ust. 2) ustawy emerytalnej, mocą której osoby te zostały wyłączone z możliwości uzyskania świadczeń w niej przewidzianych, jeżeli miały ustalone prawo do emerytury określonej w przepisach ustawy zaopatrzeniowej, obliczonej z uwzględnieniem okresów składkowych znajdujących się w art. 6 ust. 1 pkt 1–3, 5 i 7–10 oraz w ust. 2 ustawy emerytalnej. Natomiast prawo to zachowali żołnierze i funkcjonariusze, którym przy obliczaniu emerytury z zaopatrzenia emerytalnego okresów składkowych nie uwzględniono. Mogą oni zatem dokonać wyboru świadczenia stosownie
do art. 95 ust. 2 ustawy emerytalnej oraz art. 7 ustawy zaopatrzeniowej
(zob. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2010 r., II UZP 10/09 oraz wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 9 października 2008 r., II UK 48/08; z dnia 6 stycznia 2009 r., I UK 178/08; z dnia 13 września 2011 r., I UK 41/11).

W rozpoznawanej sprawie ubezpieczony pobiera emeryturę policyjną w maksymalnej wysokości - 75% podstawy wymiaru. Zatem jedynie w oparciu o zasady obliczania tej emerytury określone w ustawie o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariusz policji i wynikające z niej ograniczenia nie ma możliwości podwyższenia tego świadczenia, mimo „wypracowania” przez odwołującego dodatkowego okresu składkowego. W sytuacji niniejszej sprawy okres ten miał jednak charakter „ponadwymiarowy” w tym sensie, że z uwagi na osiągnięcie przez odwołującego maksymalnej podstawy wymiaru emerytury policyjnej przewidzianej przepisami ww. ustawy pozostała część „cywilnego” stażu emerytalnego nie mogła zostać uwzględniona w algorytmie obliczania emerytury policyjnej. Na tle powyższych okoliczności oraz w świetle prezentowanej wyżej interpretacji art. 95 ust. 1 i 2 ustawy emerytalnej Sąd Okręgowy uznał więc za dopuszczalne pobieranie przez odwołującego równolegle dwóch świadczeń – zarówno emerytury policyjnej, jak i emerytury powszechnej.

Mając zatem na względzie powyższe Sąd Okręgowy uznał odwołanie K. K. za zasadne, co skutkowało zmianą zaskarżonej decyzji. Należy zaznaczyć, że Sąd nie miał możliwości uchylenia skarżonej decyzji zgodnie z wnioskiem odwołującego, bowiem zgodnie z art. 477 ¹⁴ § 1 i 2 k.p.c. sąd ubezpieczeń społecznych rozpoznając odwołanie może orzec jedynie albo
o jego oddaleniu (jeśli nie ma podstaw do jego uwzględnienia), albo – uznając je za zasadne – orzec o zmianie decyzji w całości lub w części i orzec co do istoty sprawy.

Uznając odwołanie za zasadne Sąd miał jednocześnie na względzie,
że sformułowane w odwołaniu żądanie sprowadzało się do roszczenia o wznowienie wypłaty świadczenia. W kontekście powyższego w pkt 1 wyroku Sąd Okręgowy zobowiązał organ rentowy do wypłaty odwołującemu emerytury począwszy od dnia 1 stycznia 2021 r. Orzeczenie o wypłacie odwołującemu świadczenia w terminie wcześniejszym było niemożliwe z uwagi na fakt kontynuowania przez odwołującego zatrudnienia, co stanowiło jedną z podstaw materialnoprawnych podstaw zawieszenia wypłaty emerytury. Zgodnie z art. 103a ustawy emerytalnej prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego. W niniejszej sprawie było bezsporne, że na dzień wydania skarżonej decyzji odwołujący kontynuował dotychczasowe zatrudnienie w Komendzie Stołecznej Policji w W., co zgodnie z cytowanym wyżej przepisem – obok omówionej wyżej kwestii zbiegu świadczeń emerytalnych – stanowiło podstawę do zawieszenia wypłaty emerytury powszechnej. Wskazane wyżej zatrudnienie odwołującego, zgodnie z przedłożonym w toku postępowania świadectwem pracy, ustało z dniem 31 grudnia 2020 r. Tym samym podjęcie wypłaty zawieszonej emerytury mogło nastąpić najwcześniej z dniem 1 stycznia 2021 r., o czym sąd orzekł stosownie do pkt 1 sentencji wyroku.

O braku odpowiedzialności organu rentowego za opóźnienie w ustaleniu ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania skarżonej decyzji Sąd Okręgowy orzekł w pkt 2 sentencji wyroku stosownie do treści art. 118 ust. 1a ustawy emerytalnej. W ocenie Sądu z uwagi na przytoczone wyżej okoliczności brak podstaw do przypisania organowi odpowiedzialności za opóźnienie w ustaleniu ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania skarżonej decyzji z uwagi na fakt, że dowód potwierdzający ustanie stosunku zatrudnienia (świadectwo pracy) został przez odwołującego złożony dopiero na etapie postępowania odwoławczego. Niezależnie zatem od zasadności stanowiska organu rentowego w zakresie podstaw zawieszenia wypłaty emerytury z uwagi na zbieg świadczeń, nieprzedłożenie wspomnianego wyżej dokumentu (bądź innego dowodu potwierdzającego ustanie zatrudnienia w Komendzie Stołecznej Policji) na etapie postępowania zainicjowanego wnioskiem odwołującego o emeryturę skutkowało zawieszeniem wypłaty świadczenia.

Mając na względzie powyższe Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.

SSO Renata Gąsior

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)

(...)