Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 19 sierpnia 2021 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Okręgowego Andrzej Dyrda

po rozpoznaniu w dniu 19 sierpnia 2021 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi P. P. o wznowienie postępowania

zakończonego prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego w Gliwicach

z dnia 17 grudnia 2020r. w sprawie o sygn. akt III Ca 864/20

w sprawie z wniosku M. P.

z udziałem P. P.

o zobowiązanie sprawcy przemocy w rodzinie do opuszczenia mieszkania

na skutek apelacji wnioskodawczyni

od postanowienia Sądu Rejonowego w Rybniku

z dnia 23 kwietnia 2020r., sygn. akt II Ns 76/20

postanawia:

1.  oddalić skargę;

2.  zasądzić od skarżącego P. P. na rzecz wnioskodawczyni M. P. 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSO Andrzej Dyrda

Sygn. akt III Ca 88/21

UZASADNIENIE

Uczestnik postępowania P. P. wniósł skargę o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 15 grudnia 2020r. w sprawie o sygn. akt III Ca 864/20 domagając się zmiany tego postanowienia poprzez oddalenie wniosku wnioskodawczyni o opuszczenie wspólnie zajmowanego lokalu przez uczestnika oraz zasądzenie od wnioskodawczyni na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Jako podstawę wznowienia postępowania wskazał art. 401 k.p.c. podnosząc, że został pozbawiony możności działania przed Sądem II Instancji i nie był należycie reprezentowany. Podniósł, że ustanowiony przez niego pełnomocnik przed Sądem Rejonowym w Rybniku był upoważniony do reprezentacji tylko w postępowaniu przed sądem I instancji. Podniósł nadto, że nie wiedział, że wnioskodawczym złożyła apelację, jak również, że nie został o tym poinformowany ani też nie został zawiadomiony przez Sąd II instancji o terminie rozprawy wyznaczonej na 15 grudnia 2020r. W ocenie uczestnika (skarżącego) okoliczności te wskazuję, że został on pozbawiony możliwości działania w niniejszej sprawie, możliwości przedstawienia swojego stanowiska, dowodów i odniesienia się do apelacji wnioskodawczym, co stanowi naruszenie jego prawa do obrony i prawa do rzetelnego procesu.

W odpowiedzi na skargę wnioskodawczyni wniosła o jej oddalenie oraz zasądzenie od uczestnika postępowania na jej rzecz kosztów postępowania wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm prawem przepisanych .

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności wskazać należy, że skarga o wznowienie postępowania jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia umożliwiającym wzruszenie prawomocnych orzeczeń, dlatego podlega szczególnym rygorom odnośnie formy i treści, które określone zostały w art. 409 k.p.c. (stosowanym w postępowaniu nieprocesowym poprzez art. 524 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c.). W orzecznictwie przyjmuje się przy tym, że instytucja wznowienia postępowania pozwala na podważenie prawomocnego orzeczenia, stąd też przyczyny usprawiedliwiające jej zastosowanie muszą mieć charakter wyjątkowy oraz odpowiednią wagę. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 stycznia 2009r., II PZ 38/08; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 2007r. II CZ 16/07).

Zgodnie z brzmieniem art. 409 k.p.c., skarga o wznowienie powinna czynić zadość warunkom pozwu oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia, podstawę wznowienia i jej uzasadnienie, okoliczności stwierdzające zachowanie terminu do wniesienia skargi oraz wniosek o uchylenie lub zmianę zaskarżonego orzeczenia.

Podstawy wznowienia zostały wyczerpująco określone w art. 401, 401 1, 403 k.p.c..

W przedmiotowej sprawie uczestnik postępowania wskazał jako podstawę art. 401 k.p.c., wyjaśniając, że został pozbawiony możliwości obrony swych praw w postępowaniu przed Sądem II instancji.

Mając na względzie wskazane przez niego okoliczności, uznać należało, że podstawą skargi o wznowienie stanowi art. 401 pkt 2 k.p.c., zgodnie z którym, można żądać wznowienia postępowania z powodu nieważności jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej albo nie była należycie reprezentowana bądź jeżeli wskutek naruszenia przepisów prawa była pozbawiona możności działania; nie można jednak żądać wznowienia, jeżeli przed uprawomocnieniem się wyroku niemożność działania ustała lub brak reprezentacji był podniesiony w drodze zarzutu albo strona potwierdziła dokonane czynności procesowe.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 10 lipca 2020r. (IV CZ 29/20, Legalis nr 2471109), ocena, czy doszło do pozbawienia strony możności obrony jej praw, powinna być dokonywana przez pryzmat konkretnych okoliczności sprawy, a analizę, czy doszło do pozbawienia strony możności działania, trzeba rozpocząć od rozważenia, czy nastąpiło naruszenie przepisów procesowych, a następnie ustalić, czy uchybienie to wpłynęło na możność strony do działania w postępowaniu, w końcu zaś ocenić, czy pomimo istnienia tych okoliczności strona mogła bronić swych praw w procesie. Dopiero w razie kumulatywnego spełnienia wszystkich tych przesłanek można przyjąć, że strona została pozbawiona możności działania.

Uwzględniając przy tym podstawę wznowienia zwrócić także należy uwagę, że pozbawienie strony możności działania, nie może opierać na subiektywnym przeświadczeniu strony żądającej wznowienia postępowania o wystąpieniu takiej okoliczności, ale polega na tym, że z powodu wadliwości proceduralnych sądu, będących skutkiem naruszenia konkretnych przepisów kodeksu postępowania cywilnego, strona nie mogła brać udziału w całym postępowaniu lub istotnej jego części, przy czym odnosi się do sytuacji w której z przyczyny leżącej poza osobą samej zainteresowanej strony, nie mogła ona wziąć udziału w sprawie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 1968r., I CR 432/67, OSNCP 1969, nr 7-8, poz. 137 wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lipca 1974r., II CR 331/74, OSNCP 1975, Nr 5, poz. 84; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 października 1999r., II UKN 174/99, publ. OSNAPiUS 2001, Nr 4, poz. 133, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2006 r., II CZ 134/05, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 stycznia 2009r., II PZ 38/08, Legalis nr 236424; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 2007r., II CZ 16/07, Legalis nr 164779; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 2012r., IV CZ 6/12, Biul. SN - IC 2013 nr 10).

Mając na względzie powyższe, Sąd Okręgowy zwraca uwagę, że na rozprawę wyznaczoną na dzień 15 grudnia 2020r. w sprawie o sygn. akt III Ca 864/20 został zawiadomiony pełnomocnik uczestnika (skarżącego). Jak wynika z protokołu rozprawy z dnia 15 grudnia 2020r. (k. 364 akt III Ca 864/20) Przewodniczący z urzędu stwierdził, że o terminie rozprawy został zawiadomiony pełnomocnik uczestnika w sposób prawidłowy oraz, że nikt się nie stawił na rozprawie. Nadto wskazać należy, że z elektronicznego potwierdzenia odbioru, o terminie rozprawy został zawiadomiony pełnomocnika uczestnika w osobie adwokata G. K. (k. 300 akt III Ca 864/20), któremu również doręczono odpis apelacji wnioskodawczyni w dniu 2 lipca 2020r. (k. 291 akt III Ca 864/20). Uznać zatem należało, że pełnomocnik uczestnika postępowania został prawidłowo zawiadomiony o terminie rozprawy apelacyjnej zgodnie z normą zawartą w art. 133 § 3 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c.

Nie umknęło uwadze Sądu Okręgowego, że uczestnik postępowania powołał się na okoliczność, że pełnomocnictwo zostało ograniczone wyłącznie do reprezentowania go przed Sądem I instancji. Niemniej jednak treść pełnomocnictwa udzielonego w dniu 26 lutego 2020r. (k. 50) nie wskazuje, aby zostało ono ograniczone wyłącznie do reprezentowania uczestnika wyłącznie w postępowaniu toczącym się przed Sądem Rejonowym w Rybniku.

Zgodnie z art. 91 pkt 1 k.p.c. pełnomocnictwo procesowe obejmuje z samego prawa umocowanie do wszystkich łączących się ze sprawą czynności. Pojęcie “sprawy” w rozumieniu art. 91 pkt 1 k.p.c. zostało wyjaśnione m.in. w uchwale składu 7 sędziów z 5 czerwca 2008 r., III CZP 142/07 (OSNC 2008, nr 11, poz. 122), stwierdzając, że należy ją rozumieć w znaczeniu technicznoprocesowym, tj. zespół czynności procesowych stron i sądu rozpoczętych wniesieniem pozwu (wniosku), podejmowanych w celu merytorycznego rozstrzygnięcia o zasadności żądania objętego treścią pozwu (wniosku), a więc w zasadzie zakończonych wydaniem prawomocnego wyroku (postanowienia co do istoty sprawy). Z tego wynika, że pełnomocnictwo procesowe obejmuje również reprezentację w postępowaniu przed sądem II instancji (porównaj także: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 1 kwietnia 2015r., II PZ 4/15, Legalis nr 1245352).

Mając na względzie przedstawiony powyżej zakres pełnomocnictwa procesowego jak również treść pełnomocnika z dnia 26 lutego 2020r., brak było podstaw do uznania, że pełnomocnictwo to zostało ograniczone wyłącznie do reprezentowania uczestnika przed Sądem Rejonowym w Rybniku.

Wobec powyższego skarga podlegała oddaleniu na podstawie art. 412 § 2 k.p.c. podlegała ona oddaleniu.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 520 § 2 k.p.c. w zw. z a rt. 406 k.p.c., art. 391 § 1 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c.

Koszty te ustalono przy uwzględnieniu § 8 ust. 1 pkt 3 w związku z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 poz. 1800 z późniejszymi zmianami).

SSO Andrzej Dyrda