Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 października 2021r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach V Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca – Sędzia Sądu Apelacyjnego Barbara Konińska

Protokolant: Katarzyna Macoch

po rozpoznaniu w dniu 7 października 2021r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa R. O.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Rybniku

z dnia 30 lipca 2020r., sygn. akt I C 10/20

prostując w części wstępnej zaskarżonego wyroku sygnaturę akt na I C 10/20

I.  zmienia zaskarżony wyrok:

1.  w punkcie 1. w ten sposób, że obniża zasądzoną nim kwotę do 209.668,31 zł (dwieście dziewięć tysięcy sześćset sześćdziesiąt osiem złotych trzydzieści jeden groszy)
z następującymi odsetkami:

a)  ustawowymi od kwoty 150.000 zł (sto pięćdziesiąt tysięcy złotych) od dnia 3 lipca 2014r. do 31 grudnia 2015r.,

b)  ustawowymi od kwoty 50.000 zł (pięćdziesiąt tysięcy złotych) od dnia 14 października 2014r. do 31 grudnia 2015r.,

c)  ustawowymi od kwoty 9.668,31 zł (dziewięć tysięcy sześćset sześćdziesiąt osiem złotych trzydzieści jeden groszy) od dnia 30 października 2014r. do dnia 31 grudnia 2015r.,

d)  od kwoty 209.668,31 zł (dwieście dziewięć tysięcy sześćset sześćdziesiąt osiem złotych trzydzieści jeden groszy)

a w pozostałej części powództwo o zadośćuczynienie, odszkodowanie i odsetki od nich oddala;

2.  w punkcie 2. w ten sposób, że obniża zasądzoną nim kwotę do 186.685,57 zł (sto osiemdziesiąt sześć tysięcy sześćset osiemdziesiąt pięć złotych pięćdziesiąt siedem groszy) z następującymi odsetkami:

a)  ustawowymi od kwoty 2.102,51 zł (dwa tysiące sto dwa złote pięćdziesiąt jeden groszy) od 11 sierpnia 2014r. do dnia 31 grudnia 2015r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia1 stycznia 2016r.,

b)  ustawowymi od kwoty 2.102,51 zł (dwa tysiące sto dwa złote pięćdziesiąt jeden groszy) od 11 września 2014r. do dnia 31 grudnia 2015r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r.,

c)  ustawowymi od kwoty 2.102,51 zł (dwa tysiące sto dwa złote pięćdziesiąt jeden groszy) od 11 października 2014r. do dnia 31 grudnia 2015r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r.,

d)  ustawowymi od kwoty 2.102,51 zł (dwa tysiące sto dwa złote pięćdziesiąt jeden groszy) od 11 listopada 2014r. do dnia 31 grudnia 2015r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r.,

e)  ustawowymi od kwoty 2.102,51 zł (dwa tysiące sto dwa złote pięćdziesiąt jeden groszy) od 11 grudnia 2014r. do dnia 31 grudnia 2015r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r.,

f)  ustawowymi od kwoty 2.102,51 zł (dwa tysiące sto dwa złote pięćdziesiąt jeden groszy) od 11 stycznia 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r.,

g)  ustawowymi od kwoty 2.102,51 zł (dwa tysiące sto dwa złote pięćdziesiąt jeden groszy) od 11 lutego 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r.,

h)  ustawowymi od kwoty 2.302,45 zł (dwa tysiące trzysta dwa złote czterdzieści pięć groszy) od 11 marca 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r.,

i)  ustawowymi od kwoty 2.302,45 zł (dwa tysiące trzysta dwa złote czterdzieści pięć groszy) od 11 kwietnia 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r.,

j)  ustawowymi od kwoty 2.302,45 zł (dwa tysiące trzysta dwa złote czterdzieści pięć groszy) od 11 maja 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r.,

k)  ustawowymi od kwoty 2.302,45 zł (dwa tysiące trzysta dwa złote czterdzieści pięć groszy) od 11 czerwca 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r.,

l)  ustawowymi od kwoty 2.302,45 zł (dwa tysiące trzysta dwa złote czterdzieści pięć groszy) od 11 lipca 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r.,

m)  ustawowymi od kwoty 2.302,45 zł (dwa tysiące trzysta dwa złote czterdzieści pięć groszy) od 11 sierpnia 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r.,

n)  ustawowymi od kwoty 2.302,45 zł (dwa tysiące trzysta dwa złote czterdzieści pięć groszy) od 11 września 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r.,

o)  ustawowymi od kwoty 2.302,45 zł (dwa tysiące trzysta dwa złote czterdzieści pięć groszy) od 11 października 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r.,

p)  ustawowymi od kwoty 2.302,45 zł (dwa tysiące trzysta dwa złote czterdzieści pięć groszy) od 11 listopada 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r.,

q)  ustawowymi od kwoty 2.302,45 zł (dwa tysiące trzysta dwa złote czterdzieści pięć groszy) od 11 grudnia 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r.,

r)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.302,45 zł (dwa tysiące trzysta dwa złote czterdzieści pięć groszy) od 11 stycznia 2016r.,

s)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.302,45 zł (dwa tysiące trzysta dwa złote czterdzieści pięć groszy) od 11 lutego 2016r.,

t)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.482,94 zł (dwa tysiące czterysta osiemdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt cztery grosze) od 11 marca 2016r.,

u)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.482,94 zł (dwa tysiące czterysta osiemdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt cztery grosze) od 11 kwietnia 2016r.,

v)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.482,94 zł (dwa tysiące czterysta osiemdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt cztery grosze) od 11 maja 2016r.,

w)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.482,94 zł (dwa tysiące czterysta osiemdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt cztery grosze) od 11 czerwca 2016r.,

x)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.482,94 zł (dwa tysiące czterysta osiemdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt cztery grosze) od 11 lipca 2016r.,

y)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.482,94 zł (dwa tysiące czterysta osiemdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt cztery grosze) od 11 sierpnia 2016r.,

z)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.482,94 zł (dwa tysiące czterysta osiemdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt cztery grosze) od 11 września 2016r.,

aa)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.482,94 zł (dwa tysiące czterysta osiemdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt cztery grosze) od 11 października 2016r.,

bb)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.482,94 zł (dwa tysiące czterysta osiemdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt cztery grosze) od 11 listopada 2016r.,

cc)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.482,94 zł (dwa tysiące czterysta osiemdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt cztery grosze) od 11 grudnia 2016r.,

dd)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.482,94 zł (dwa tysiące czterysta osiemdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt cztery grosze) od 11 stycznia 2017r.,

ee)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.482,94 zł (dwa tysiące czterysta osiemdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt cztery grosze) od 11 lutego 2017r.,

ff)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.415,59 zł (dwa tysiące czterysta piętnaście złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) od 11 marca 2017r.,

gg)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.415,59 zł (dwa tysiące czterysta piętnaście złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) od 11 kwietnia 2017r.,

hh)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.415,59 zł (dwa tysiące czterysta piętnaście złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) od 11 maja 2017r.,

ii)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.415,59 zł (dwa tysiące czterysta piętnaście złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) od 11 czerwca 2017r.,

jj)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.415,59 zł (dwa tysiące czterysta piętnaście złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) od 11 lipca 2017r.,

kk)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.415,59 zł (dwa tysiące czterysta piętnaście złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) od 11 sierpnia 2017r.,

ll)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.415,59 zł (dwa tysiące czterysta piętnaście złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) od 11 września 2017r.,

mm)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.415,59 zł (dwa tysiące czterysta piętnaście złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) od 11 października 2017r.,

nn)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.415,59 zł (dwa tysiące czterysta piętnaście złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) od 11 listopada 2017r.,

oo)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.415,59 zł (dwa tysiące czterysta piętnaście złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) od 11 grudnia 2017r.,

pp)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.415,59 zł (dwa tysiące czterysta piętnaście złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) od 11 stycznia 2018r.,

qq)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.415,59 zł (dwa tysiące czterysta piętnaście złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) od 11 lutego 2018r.,

rr)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.835,84 zł (dwa tysiące osiemset trzydzieści pięć złotych osiemdziesiąt cztery grosze) od 11 marca 2018r.,

ss)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.835,84 zł (dwa tysiące osiemset trzydzieści pięć złotych osiemdziesiąt cztery grosze) od 11 kwietnia 2018r.,

tt)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.835,84 zł (dwa tysiące osiemset trzydzieści pięć złotych osiemdziesiąt cztery grosze) od 11 maja 2018r.,

uu)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.835,84 zł (dwa tysiące osiemset trzydzieści pięć złotych osiemdziesiąt cztery grosze)od 11 czerwca 2018r.,

vv)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.835,84 zł (dwa tysiące osiemset trzydzieści pięć złotych osiemdziesiąt cztery grosze) od 11 lipca 2018r.,

ww)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.835,84 zł (dwa tysiące osiemset trzydzieści pięć złotych osiemdziesiąt cztery grosze) od 11 sierpnia 2018r.,

xx)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.835,84 zł (dwa tysiące osiemset trzydzieści pięć złotych osiemdziesiąt cztery grosze)od 11 września 2018r.,

yy)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.835,84 zł (dwa tysiące osiemset trzydzieści pięć złotych osiemdziesiąt cztery grosze)od 11 października 2018r.,

zz)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.835,84 zł (dwa tysiące osiemset trzydzieści pięć złotych osiemdziesiąt cztery grosze) od 11 listopada 2018r.,

aaa)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.835,84 zł (dwa tysiące osiemset trzydzieści pięć złotych osiemdziesiąt cztery grosze) od 11 grudnia 2018r.,

bbb)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.835,84 zł (dwa tysiące osiemset trzydzieści pięć złotych osiemdziesiąt cztery grosze) od 11 stycznia 2019r.,

ccc)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.835,84 zł (dwa tysiące osiemset trzydzieści pięć złotych osiemdziesiąt cztery grosze) od 11 lutego 2019r.,

ddd)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.030,93 zł (trzy tysiące trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) od 11 marca 2019r.,

eee)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.030,93 zł (trzy tysiące trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) od 11 kwietnia 2019r.,

fff)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.030,93 zł (trzy tysiące trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) od 11 maja 2019r.,

ggg)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.030,93 zł (trzy tysiące trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) od 11 czerwca 2019r.,

hhh)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.030,93 zł (trzy tysiące trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) od 11 lipca 2019r.,

iii)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.030,93 zł (trzy tysiące trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) od 11 sierpnia 2019r.,

jjj)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.030,93 zł (trzy tysiące trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) od 11 września 2019r.,

kkk)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.502,51 zł 3.030,93 zł (trzy tysiące trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) od 11 października 2019r.,

lll)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.030,93 zł (trzy tysiące trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) od 11 listopada 2019r.,

mmm)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.030,93 zł (trzy tysiące trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) od 11 grudnia 2019r.,

nnn)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.030,93 zł (trzy tysiące trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) od 11 stycznia 2020r.,

ooo)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.030,93 zł (trzy tysiące trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) od 11 lutego 2020r.,

ppp)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.030,93 zł (trzy tysiące trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) od 11 marca 2020r.,

qqq)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.030,93 zł (trzy tysiące trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) od 11 kwietnia 2020r.,

rrr)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.030,93 zł (trzy tysiące trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) od 11 maja 2020r.,

sss)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.030,93 zł (trzy tysiące trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) od 11 czerwca 2020r.,

ttt)  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 23.030,93 zł (trzy tysiące trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) od 11 lipca 2020r.

a w pozostałej części powództwo w zakresie skapitalizowanej renty i odsetek od zasądzonej z tego tytułu kwoty oddala;

3.  w punkcie 3. w ten sposób, że obniża zasądzoną nim kwotę do 3.030,93 zł (trzy tysiące trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) a w pozostałej części powództwo
w zakresie bieżącej renty oddala;

4.  w punkcie 5. w ten sposób, że oddala wniosek powoda o zasądzenie kosztów procesu;

5.  w punkcie 6. w ten sposób, że obniża określoną w nim kwotę do 13.716,17 zł (trzynaście tysięcy siedemset szesnaście złotych siedemnaście groszy);

6.  dodaje punkt 7. o treści: nakazuje pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Rybniku kwotę 3.516,26 zł (trzy tysiące pięćset szesnaście złotych dwadzieścia sześć groszy) z tytułu kosztów sądowych z zasadzonego na jego rzecz roszczenia;

II.  oddala apelację w pozostałym zakresie;

III.  odstępuje od obciążania powoda kosztami postępowania apelacyjnego na rzecz pozwanej.

SSA Barbara Konińska

Sygn. akt V ACa 369/20

UZASADNIENIE

Powód R. O. pozwem złożonym 5 lutego 2015 roku wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 150.000 zł z ustawowymi odsetkami od 3 lipca 2014r. z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, kwoty 19.336,63 zł z ustawowymi odsetkami od 30 października 2014r. z tytułu odszkodowania za utracone dochody, kwoty 3.360,57 zł miesięcznie z tytułu renty począwszy od 1 sierpnia 2014r. płatnej do dnia 10 każdego miesiąca z zastrzeżeniem zapłaty odsetek ustawowych w przypadku uchybienia terminowi płatności oraz o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Na uzasadnienie podał, że 31 lipca 2013r. uległ wypadkowi komunikacyjnemu doznając szkody na osobie a sprawca zdarzenia był ubezpieczony
u pozwanej od odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego.

Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz
o zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania. Zarzuciła, że przeprowadzone postępowanie likwidacyjne nie pozwoliło na ustalenie, że ubezpieczony u pozwanej ponosi odpowiedzialność za wypadek. Z ostrożności procesowej podniosła zarzut przyczynienia się powoda do zaistnienia zdarzenia w znacznym stopniu i pomniejszenie przyznanych na rzecz pozwanego jakichkolwiek kwot o przyczynienie na poziomie nie mniejszym niż 80%. Wskazała też, że żądanie zadośćuczynienia w wysokości wskazanej w pozwie jest wygórowane i niezrozumiała jest jego wysokość, skoro w postępowaniu likwidacyjnym powód domagał się od pozwanej zapłaty 300.000 zł. Zarzuciła też niewykazanie roszczenia
w zakresie żądanej renty i zakwestionowała termin naliczania odsetek od kwoty zadośćuczynienia.

W piśmie z 13 maja 2019r. powód zmienił żądanie w zakresie zadośćuczynienia
i wniósł o zasądzenie na jego rzecz 300.000 zł z tytułu zadośćuczynienia
z ustawowymi odsetkami, a od 1 stycznia 2016r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot: 150.000 zł od 3 lipca 2014r. oraz od 150.000 zł od 31 października 2014r. Powód podał, że pełna kwota zadośćuczynienia powinna wynosić 400.000 zł, ale biorąc pod uwagę ewentualne przyczynienie domaga się jedynie kwoty 300.000 zł.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa również w zmodyfikowanym zakresie.

Wyrokiem z dnia 30 lipca 2020r. Sąd Okręgowy w Rybniku sygn. akt II C 10/20:

1.  zasądził od pozwanej ua rzecz powoda 314.502,47 zł z następującymi odsetkami:

a)  ustawowymi liczonymi od 150.000 zł od 3 lipca 2014r. do 31 grudnia 2015r.,

b)  ustawowymi liczonymi od 150.000 zł od 14 października 2014r. do 31 grudnia 2015r.,

c)  ustawowymi liczonymi od 14.502,47 zł od 30 października 2014r. do 31 grudnia 2015r.,

d)  ustawowymi za opóźnienie od 314.502,47 zł od 1 stycznia 2016r.;

2.  zasądził od pozwanej na rzecz powoda 234.516,49 zł tytułem skapitalizowanej renty wyrównawczej za okres od 1 sierpnia 2014r. do 31 lipca 2020r. z następującymi odsetkami:

a.  ustawowymi od 2927,33 zł od 10 sierpnia 2014r. do 31 grudnia 2015r.,

b.  ustawowymi od 3106,02 zł od 10 września 2014r. do 31 grudnia 2015r.,

c.  ustawowymi od 3322,95 zł od 10 października 2014r. do 31 grudnia 2015r.,

d.  ustawowymi od 3360,57 zł od 10 listopada 2014r. do 31 grudnia 2015r.,

e.  ustawowymi od 3074,81 zł od 10 grudnia 2014r. do 31 grudnia 2015r.,

f.  ustawowymi od 2816,38 zł od 10 stycznia 2015r. do 31 grudnia 2015r.,

g.  ustawowymi od 3008,18 zł od 10 lutego 2015r. do 31 grudnia 2015r.,

h.  ustawowymi od 3360,57 zł od 10 marca 2015r. do 31 grudnia 2015r.,

i.  ustawowymi od 3050,79 zł od 10 kwietnia 2015r. do 31 grudnia 2015r.,

j.  ustawowymi od 3360,57 zł od 10 maja 2015r. do 31 grudnia 2015r.,

k.  ustawowymi od 3190,06 zł od 10 czerwca 2015r. do 31 grudnia 2015r.,

l.  ustawowymi od 3360,57 zł od 10 lipca 2015r. do 31 grudnia 2015r.,

m.  ustawowymi od 3003,95 zł od 10 sierpnia 2015r. do 31 grudnia 2015r.,

n.  ustawowymi od 3242,70 zł od 10 września 2015r. do 31 grudnia 2015r.,

o.  ustawowymi od 3213,68 zł od 10 października 2015r. do 31 grudnia 2015r.,

p.  ustawowymi od 3360,57 zł od 10 listopada 2015r. do 31 grudnia 2015r.,

q.  ustawowymi od 3360,57 zł od 10 grudnia 2015r. do 31 grudnia 2015r.,

r.  ustawowymi za opóźnienie od 54120,27 zł od 1 stycznia 2016r.,

s.  ustawowymi za opóźnienie od 2951,84 zł od 10 stycznia 2016r.,

t.  ustawowymi za opóźnienie od 3227,81 zł od 10 lutego 2016r.,

u.  ustawowymi za opóźnienie od 3315,56 zł od 10 marca 2016r.,

v.  ustawowymi za opóźnienie od 2847,13 zł od 10 kwietnia 2016r.,

w.  ustawowymi za opóźnienie od 3150,74 zł od 10 maja 2016r.,

x.  ustawowymi za opóźnienie od 2939,96 zł od 10 czerwca 2016r.,

y.  ustawowymi za opóźnienie od 2853,09 zł od 10 lipca 2016r.,

z.  ustawowymi za opóźnienie od 3270,17 zł od 10 sierpnia 2016r.,

aa.  ustawowymi za opóźnienie od 3172,03 zł od 10 września 2016r.,

bb.  ustawowymi za opóźnienie od 3082,04 zł od 10 października 2016r.,

cc.  ustawowymi za opóźnienie od 3126,77 zł od 10 listopada 2016r.,

dd.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 grudnia 2016r.,

ee.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 stycznia 2017r.,

ff.  ustawowymi za opóźnienie od 2967,22 zł od 10 lutego 2017r.,

gg.  ustawowymi za opóźnienie od 3177,45 zł od 10 marca 2017r.,

hh.  ustawowymi za opóźnienie od 2847,47 zł od 10 kwietnia 2017r.,

ii.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 maja 2017r.,

jj.  ustawowymi za opóźnienie od 3224,24 zł od 10 czerwca 2017r.,

kk.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 lipca 2017r.,

ll.  ustawowymi za opóźnienie od 3323,17 zł od 10 sierpnia 2017r.,

mm.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 września 2017r.,

nn.  ustawowymi za opóźnienie od 3327,26 zł od 10 października 2017r.,

oo.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 listopada 2017r.,

pp.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 grudnia 2017r.,

qq.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 stycznia 2018r.,

rr.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 lutego 2018r.,

ss.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 marca 2018r.,

tt.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 kwietnia 2018r.,

uu.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 maja 2018r.,

vv.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 czerwca 2018r.,

ww.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 lipca 2018r.,

xx.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 sierpnia 2018r.,

yy.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 września 2018r.,

zz.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 października 2018r.,

aaa.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 listopada 2018r.,

bbb.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 grudnia 2018r.,

ccc.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 stycznia 2019r.,

ddd.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 lutego 2019r.,

eee.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 marca 2019r.,

fff.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 kwietnia 2019r.,

ggg.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 maja 2019r.,

hhh.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 czerwca 2019r.,

iii.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 lipca 2019r.,

jjj.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 sierpnia 2019r.,

kkk.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 września 2019r.,

lll.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 października 2019r.,

mmm.  ustawowymi za opóźnienie od 3251,18 zł od 10 listopada 2019r.,

nnn.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 grudnia 2019r.,

ooo.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 stycznia 2020r.,

ppp.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 lutego 2020r.,

qqq.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 marca 2020r.,

rrr.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 kwietnia 2020r.,

sss.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 maja 2020r.,

ttt.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 czerwca 2020r.,

uuu.  ustawowymi za opóźnienie od 3360,57 zł od 10 lipca 2020r.,

2.  zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 3360,57 zł miesięcznie tytułem bieżącej renty wyrównawczej płatnej do 10-go dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami na wypadek uchybienia terminowi płatności, poczynając od 1 sierpnia 2020r.;

3.  oddalił powództwo w pozostałym zakresie;

4.  zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 8217 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu;

5.  nakazał pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Rybniku 21.232,43 zł z tytułu kosztów sądowych tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sąd Okręgowy ustalił następujące istotne fakty:

W dniu 21 lipca 2013r. o godz. 19.39 w miejscowości R. P. Z. kierując samochodem marki V. (...) od strony miejscowości P. w kierunku miejscowości N., na skrzyżowaniu dróg zderzył się z motocyklem marki H., którego kierujący powód R. O. jadąc od strony N. w kierunku K. wykonywał manewr wyprzedzania samochodu O. (...). Wypadek drogowy miał miejsce na skrzyżowaniu dróg jednojezdniowych, dwukierunkowych położonych na spadku. W miejscu zdarzenia dopuszczalna prędkość jazdy wynosiła 70 km/h. W chwili wypadku była pora dzienna, warunki drogowe dobre, nawierzchnia jezdni sucha, nie było mgły, ani wiatru. Jezdnia miała szerokość 9,60 m, pobocze po lewej stronie było szerokie na 0,50 m, a po prawej nie było pobocza. P. Z. wyjechał samochodem marki V. (...) z drogi podporządkowanej na skrzyżowaniu dróg i zajechał drogę kierującemu motocyklem powodowi, który był na drodze z pierwszeństwem przejazdu. Ponadto P. Z. wymusił pierwszeństwo przejazdu również na kierującym pojazdem marki O. (...), który poruszał się z prędkością około 60 km/h i z powodu manewru kierującego pojazdem marki V. (...) musiał przyhamować, aby w niego nie uderzyć. W chwili podjęcia decyzji o wyjeździe z drogi podporządkowanej na drogę
z pierwszeństwem przejazdu P. Z. nie miał możliwości obserwowania całej szerokości jezdni, gdyż przeciwny pas ruchu (przeciwny do tego, którym poruszał się powód w kierunku K.) zasłaniał wyprzedzany przez powoda samochód matki O. (...). Ponadto P. Z. przy właściwym upewnieniu się miał możliwość widzenia ruchu pojazdów nadjeżdżających od strony N., w tym również powoda kierującego motocyklem, zanim powód podjął manewr wyprzedzania samochodu marki O. (...), natomiast w chwili wyjazdu z drogi podporządkowanej na drogę z pierwszeństwem przejazdu nie widział już motocyklisty, zasłoniętego przez samochód O. (...), a mimo to manewr ten podjął. Powód mógł być widziany przez P. Z. przed miejscem zdarzenia pierwszy raz około 280 m, a po raz ostatni około 120 m, gdy powód był
w końcowej fazie krzywizny łuku drogi. Od ruszenia z drogi podporządkowanej samochodu V. (...) do chwili zderzenia pojazdów upłynęło ok. 4 s i w tym czasie powód od miejsca zdarzenia mógł być kierowanym motocyklem w odległości około 77 m. W chwili zderzenia pojazdów, gdy powód był na lewej połowie jezdni, samochód kierowany przez P. Z. po wyjechaniu z drogi podporządkowanej zajmował obydwa pasy ruchu, które były przeznaczone do jazdy na wprost w stronę K. i w stronę N.. Wytworzony przez P. Z. stan zagrożenia na skrzyżowaniu dróg nosi znamiona wymuszenia pierwszeństwa przejazdu i zachowanie to było bezpośrednią przyczyną wypadku drogowego.

Powód podjął manewr wyprzedzania w miejscu zabronionym przepisami prawa
o ruchu drogowym tj. w miejscu o podwójnej linii ciągłej (wyprzedzając jechał pasem ruchu przeznaczonym do jazdy w przeciwnym kierunku) oraz w rejonie skrzyżowania dróg. Prędkość pojazdu prowadzonego przez powoda w chwili kolizji wynosiła 79 km/h, a P. Z. ok. 10 km/h. Powód kierował motocyklem bez wymaganych prawem uprawnień.

P. Z. posiadał obowiązkowe ubezpieczenie posiadaczy pojazdów mechanicznych na podstawie umowy ubezpieczenia zawartej z pozwaną.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Gorlicach z 12 maja 2016r. wydanym w sprawie II K 594/14 P. Z. został uniewinniony od pełnienia opisanego wyżej czynu z art. 177 § 2 k.k. Z motywów rozstrzygnięcia wynika, że w ocenie Sądu Rejonowego w Gorlicach to zachowanie powoda polegające na podjęciu manewru wyprzedzania w miejscu zabronionym przepisami prawa o ruchu drogowym oraz przekroczenie prędkości administracyjnie dozwolonej było bezpośrednią przyczyną wypadku.

Na skutek wypadku komunikacyjnego spowodowanego przez P. Z. powód doznał obrażeń ciała w postaci mnogiego złamania żeber po stronie lewej, wybuchowego złamania trzonu Th6, pęknięcia śledziony i nerki lewej, niedowładu kończyn dolnych, uszkodzenia splotu barkowego lewego z porażeniem lewej kończyny górnej.

Bezpośrednio po wypadku powód został przewieziony do (...) Szpitala Specjalistycznego (...), gdzie przebywał do 14 sierpnia 2013r.. Następnie
w okresie od 19 sierpnia do 12 września 2013r. był hospitalizowany w SPZOZ (...) Szpitalu Specjalistycznym nr (...) w R. Oddziale Chorób Wewnętrznych. W okresie od
7 października do 15 listopada 2013r. powód był poddawany rehabilitacji na Oddziale Rehabilitacyjnym ostatnio wymienionego szpitala. Podczas pobytu w (...)Szpitalu Klinicznym (...)okresie od 5 do 17 grudnia 2013r. powód przebył zabieg operacyjny polegający na rekonstrukcji pnia górnego splotu ramiennego
z wszczepieniem części pnia środkowego. Ponadto uwolniono z ucisku bliznowatego gałęzie brzuszne nerwów rdzeniowych C8/TH1 i pień dolny lewego splotu ramiennego. Od 18 lutego do 17 marca 2014r. powód ponownie był na Oddziale Rehabilitacyjnym SPZOZ(...)Szpitalu Specjalistycznym nr (...) w R. głównie z powodu porażenia kończyny górnej lewej – uszkodzenia splotu ramiennego. Od 19 do 26 listopada 2014r. powód był hospitalizowany w (...) Szpitalu Specjalistycznym nr (...) w J., Oddziale Urologii z powodu posocznicy, kamicy moczowodu i nerki prawej.
W okresie od 28 maja do 3 lipca 2014r. powód korzystał z pomocy Poradni Zdrowia Psychicznego. W okresie od 29 maja do 21 czerwca 2014r. powód był rehabilitowany
w ramach prewencji rentowej w Centrum Uzdrowiskowym (...) z powodu zespołu bólowego barku lewego.

Powód leczenie kontynuuje w poradni neurologicznej, ortopedycznej. Odbył wizytę
w Klinice (...), która zweryfikowała leczenie kontynuowane do chwili obecnej. Powód cierpi na dolegliwości bólowe o znacznym nasileniu. Pochodzenie bólu jest zarówno nocyceptywne jak i neuropatyczne. Wymaga zastosowania środków z wysokiego szczebla drabiny analgetycznej (transtec). Bóle tego typu w 10 stopniowej skali VAS zostały ocenione przez biegłych z zakresu ortopedii i neurologii w momentach ich nasilenia na 8-10 pkt. Obecnie u powoda występują:

a)  stan po urazie głowy ze wstrząśnieniem mózgu bez obecności zmian pourazowych, długotrwałych czy stałych następstw,

b)  stan po urazie odcinka szyjnego kręgosłupa ze złamaniem wyrostu kolczystego trzonu kręgu C6 leczonym zachowawczo, wygojonym z wiarygodnym przewlekłym zespołem bólowym i utrwalonymi zaburzeniami statyczno – dynamicznymi w tym odcinku kręgosłupa – 6% uszczerbku na zdrowiu,

c)  stan po urazie odcinka piersiowego kręgosłupa z wybuchowym złamaniem trzonu kręgu Th6 leczonym operacyjnie wygojonym ze znacznym ograniczeniem ruchomości kręgosłupa – 15% uszczerbku na zdrowiu,

d)  zespół rdzeniowy z utrwalonymi dyskretnymi cechami spastycznymi kończyn dolnych, bardziej lewej kończyny – 5% uszczerbku na zdrowiu,

e)  stan po urazie obręczy barkowej lewej z całkowitym uszkodzeniem splotu barkowego
i pełnoobjawowym porażeniem lewej kończyny górnej - 60% uszczerbku na zdrowiu,

f)  stan po urazie klatki piersiowej z licznymi złamaniami żeber i pourazową niewydolnością oddechową, obecnie zniekształcenia klatki piersiowej i zmniejszenie pojemności życiowej płuc – 15% uszczerbku na zdrowiu,

g)  stan po uszkodzeniu płuc i opłucnej z niewydolnością oddechową – 20% uszczerbku na zdrowiu,

h)  utrata śledziony bez zmian w obrazie krwi – 15 % uszczerbku na zdrowiu,

i)  utrata nerki przy drugiej zdrowej i prawidłowo działającej – 35 %.

Wyżej opisane skutki wypadku powód będzie odczuwał do końca życia. Brak jest szans na jakąkolwiek poprawę stanu zdrowia, możliwe jest natomiast pogorszenie, nasilenie się dolegliwości bólowych wynikających z pojawienia się wtórnych zmian zwyrodnieniowych.

Spowolnienie tego procesu może zapewnić jedynie stała i systematyczna rehabilitacja, w warunkach ambulatoryjnych raz na kwartał, a w warunkach stacjonarnych przynajmniej raz w roku w połączeniu z regularną autorehabilitacją. Pogorszeniu może ulec z czasem funkcja
i wydolność układu oddechowego jak również immunologiczne i hematologiczne skutki braku śledziony. Brak jednej nerki, w przypadku ewentualnego pogorszenia w przyszłości funkcji nerki jedynej może skutkować koniecznością leczenia nerko zastępczego. U powoda konieczne jest stałe i regularne kontrolowanie stanu i funkcjonowania narządów wewnętrznych w ramach wizyt u lekarza POZ, a w razie konieczności w poradniach specjalistycznych.

Obrażenia jakich doznał powód wiązały się z dużym nasileniem bólu, zwłaszcza ze strony uszkodzonych żeber i urazu kręgosłupa, leczenie urazu ma charakter przewlekły,
a nawet trwały i wiąże się z długotrwałym ograniczeniem aktywności ruchowej i fizycznej. Powód bezpośrednio po wypadku przez okres kilku miesięcy wymagał pomocy osób drugich, w szpitalu korzystał z pomocy personelu medycznego, a w domu pomagał mu brat. Do chwili obecnej zwykłe czynności, które wymagają współpracy dwóch rąk np. wiązanie butów sprawia powodowi problemy. Powód przeszedł cztery operacje.

Obecnie i w dacie zdarzenia powód zamieszkiwał z rodziną (matką, bratem) w domu prywatnym. Samodzielnie zamieszkiwanie powoda z powodu jego stanu fizycznego nie jest możliwe. Powód urodził się (...). Jest kawalerem. W dacie wypadku miał narzeczoną, z którą się rozstał. Rozstanie było związane ze zmianami w zachowaniu powoda spowodowanymi ciągłym odczuwaniem bólu i psychicznym nieradzeniem sobie ze skutkami wypadku. Powód ma wykształcenie zawodowe (blacharz samochodowy). Przed wypadkiem był czynny zawodowo – pracował jako wiertacz pod ziemią przez 9 lat. Od czasu wypadku nie pracuje zawodowo. Przed wypadkiem powód był osobą wysportowaną, ćwiczył na siłowni, chodził na basen. Był strażakiem i brał udział w związanych z tą aktywnością treningach, zawodach i akcjach. Powód lubił chodzić po górach. Z powodu zażywanych
i stosowanych w formie plastrów środków przeciwbólowych powód jest senny, zmęczony, na nic nie ma ochoty. Powód nie ma planów odnośnie do swoje przyszłości. Deklaruje, że nie ma żadnych zainteresowań, gdyż ból, głownie ze strony bezwładnej ręki jest tak uciążliwy, że cała jego aktywność życiowa jest ukierunkowana na jego uśmierzenie, co udaje się w niewielkim stopniu. Poza tym uraz kręgosłupa i wiążące się z tym dolegliwości bólowe uniemożliwiają powodowi aktywność fizyczną inną niż niezbędna rehabilitacja. Powód kwalifikuje się do terapii psychologicznej, gdyż wypadek, któremu powód uległ był dla niego zdarzeniem ekstremalnie traumatycznym i urazogennym.

Powód w dacie wypadku był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy w Zakładzie (...) sp. z o.o. w Ż.. Z tytułu świadczonej pracy jego średnie wynagrodzenie wynosiło netto 4.918 zł miesięcznie. Okres zatrudnienia u wskazanego wyżej pracodawcy to od 2 sierpnia 2004r. do 30 września 2014r.. W ostatnim okresie tj od 1 września 2006r. do rozwiązania stosunku pracy powód pracował na stanowisku wiertacza pod ziemią. Od 21 lipca 2013r. do 18 stycznia 2014r. powód przebywał na zasiłku chorobowym, natomiast w okresie od 19 stycznia 2014r. do 17 lipca 2014r. pobierał świadczenie rehabilitacyjne. Powód w okresie od dnia wypadku do 18 lipca 2014r. otrzymał następujące świadczenia:

- rok 2013 lipiec 1389,78 zł, sierpień 3595,40 zł, wrzesień 3515,18 zł, październik 3439,33 zł, listopad 3469,50 zł, grudzień 3622,05 zł;

- rok 2014 styczeń 4017,48 zł, luty 3880,44 zł, marzec 4165,38 zł, kwiecień 3880,44 zł, maj 3586,65 zł, czerwiec 3469,50 zł, lipiec 1985,55 zł plus renta w wysokości 587,86 zł.

Od 18 lipca 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał powodowi rentę
z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na okres do 30 września 2015r. W okresie od przyznania świadczenia do 28 lutego 2015r. powód otrzymywał rentę w wysokości netto 1557,52 zł miesięcznie. Po waloryzacji na podstawie decyzji ZUS z 1 marca 2015r. miesięczna wysokość renty netto to 1586,28 zł. Decyzją z 26 sierpnia 2015r. o ustaleniu renty na dalszy okres organ rentowy przyznał powodowi prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy do 30 września 2016r. Decyzją ZUS z 1 marca 2016r. renta została zwaloryzowana i netto wynosiła 1589,45 zł. Decyzją z 12 grudnia 2016r. po rozpatrzeniu wniosku powoda z 24 sierpnia 2016r. o ustalenie prawa do renty na dalszy okres przyznano powodowi rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy do 30 listopada 2019r. Od
1 października 2016r. wysokość miesięcznej renty netto wynosiła 1203,59 zł. Po waloryzacji na podstawie decyzji ZUS z 1 marca 2017r. renta wynosiła netto 1210,41 zł, a po waloryzacji z 1 marca 2018r. 1244,49 zł. Od 1 marca 2019r. po waloryzacji renta wynosiła 1287,27 zł.

W maju 2019r. na podstawie art. 2-7 oraz art. 10-12 ustawy z 4 kwietnia 2019r.
o jednorazowym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów 2019 roku wypłacono jednorazowe świadczenie w wysokości 1100 zł brutto, netto 888 zł. Od 1 października 2019r. w związku ze zmianą stawki podatku od dochodów z 18% na 17% wysokość netto renty powoda wynosiła 1300,27 zł.

W okresie od dnia wypadku do 30 lipca 2014r. powód utracił dochody w łącznej wysokości 19.336,63 zł.

W karcie wynagrodzeń pracownika porównawczego Zakładu (...) sp. z o.o. w Ż. wykazano wynagrodzenia za okres od sierpnia 2014r. do listopada 2019r.. Średnie wynagrodzenie za dalszy okres ustalono jako średnią wynagrodzeń z ostatniego roku z wykazu wynagrodzeń tj. od grudnia 2018r. do listopada 2019r. i wynosiła 5931 zł. Zatem przy uwzględnieniu wysokości wyżej wskazanych wynagrodzeń za okres od sierpnia 2014r. do lipca 2020r. i świadczeń, które w tym okresie powód otrzymywał, renta wyrównawcza w pełnej wysokości wynosiła 374.324,27 zł (renta wyrównawcza obliczona w opinii biegłej z zakresu rent i emerytur za okres od sierpnia 2014 roku do listopada 2019 roku to 324.876,27 zł + renta za okres od grudnia 2019 roku do lipca 2020 roku przy wyżej wskazanym uśrednieniu (5931 zł x 8) to 47.448 zł.

Powód zgłosił pozwanej szkodę 3 czerwca 2014r. Pozwana odmówiła wypłaty jakichkolwiek świadczeń na rzecz powoda.

Sąd Okręgowy wskazał, że opinia biegłego z zakresu ruchu drogowego była kwestionowana przez pozwaną, jednak biegły szczegółowo odniósł się do zarzutów. Wobec tego Sąd ten uznał, ze dalsze kwestionowanie opinii przez biegłego miało związek
z ustaleniami w niej zawartymi, które nie odpowiadały stanowisku procesowemu pozwanej
i z tych przyczyn oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu ruchu drogowego uznając go zmierzający do przedłużenia postępowania.

Wysokość odszkodowania z tytułu utraconych zarobków oraz wysokość renty wyrównawczej Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów oraz na podstawie dowodu z opinii biegłej z zakresu emerytur, rent i kapitału początkowego. Wskazał, że pozwana po doręczeniu jej odpisu karty wynagrodzeń pracowników porównawczych dostarczonych przez ostatniego pracodawcę powoda nie kwestionowała już samej opinii, nie wnosiła o jej uzupełnienie, jak i nie kwestionowała doboru pracownika porównawczego.

Sąd Okręgowy uznał, iż ubezpieczony u pozwanej P. Z. ponosi bezpośrednią odpowiedzialność za zaistnienie wypadku komunikacyjnego, w którym powód poniósł szkody a podstawą prawną jego odpowiedzialności jako sprawcy wypadku był art. 436 § 2 k.c. w zw. z art. 415 k.c. Wskazał, że też, że podstawą prawną odpowiedzialności ubezpieczyciela sprawcy wypadku jest art. 13 ust. 2 ustawy z 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym
i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Wskazał, że chwilowe zasłonięcie motocyklisty na jezdni przez obrys samochodu O. (...) i ukształtowanie przebiegu jezdni w krzywiźnie zakrętu, w żaden sposób nie uprawniają do bezkrytycznego wjechania z drogi podporządkowanej na skrzyżowanie i że to P. Z. wyjeżdżając z drogi podporządkowanej na skrzyżowanie pominął obowiązek zachowania szczególnej ostrożności, wytworzył stan zagrożenia i zajechał drogę kierującemu motocyklem na drodze
z pierwszeństwem przejazdu. Jako podstawę prawną zasądzenia zadośćuczynienia Sąd Okręgowy wskazał art. 445 § 1 k.c. i przy uwzględnieniu przesłanek określonych tym przepisem i ciężkich skutków wypadku dla zdrowia powoda określił wysokość adekwatnego dla tych skutków zadośćuczynienia na kwotę 400.000 zł, którą następnie pomniejszył na podstawie art. 362 k.c. o 25 % przyczynienia się powoda do powstania szkody do kwoty 300.000 zł. Jako podstawę prawną odszkodowania za utracone dochody Sąd Okręgowy wskazał art. 361 § 2 k.c. Świadczenie to, jak ustalił Sąd Okręgowy za okres od dnia wypadku do końca lipca 2014r, wynosi 19.336,63 zł, jednak przy uwzględnieniu 25% przyczynienia się powoda do powstania szkody żądanie w tym przedmiocie, na podstawie powołanego wyżej przepisów, uwzględnił je do kwoty 14.502,47 zł, oddalając powództwo w pozostałej części. Wskazał też, że żądanie zasądzenie renty wyrównawczej znajduje swoje uzasadnienie w treści art. 444 § 2 k.c. Podniósł, że powód domagał się zasądzenia renty wyrównawczej
w wysokości 3.360,57 zł począwszy od 1 sierpnia 2014r. do 10-go dnia każdego miesiąca
z zastrzeżeniem odsetek ustawowych i że żądanie to po wydaniu opinii przez biegłą z zakresu emerytur i rent nie zostało zmienione. W związku z powyższym Sąd Okręgowy mając na uwadze 25 % przyczynienie się powoda do powstania szkody oraz art. 321 § 1 k.p.c. zasądził od pozwanej na rzecz powoda rentę wyrównawczą według wyliczeń biegłej za okres od
1 sierpnia 2014r. do 30 listopada 2019r., pomniejszając wyliczone przez biegłą kwoty o 25%
i w przypadku, gdy kwota renty w danym miesiącu była wyższa niż 3.360,57 zł na podstawie art. 321 § 1 k.p.c. podlegała ona zmniejszeniu do tej kwoty. Tak samo Sąd Okręgowy wyliczył rentę za dalszy okres tj. od 1 grudnia 2019r. do 30 lipca 2020r. tj. ustaloną w sposób podany wyżej kwotę renty 5931 zł pomniejszył o 25% i ograniczył do żądania pozwu. Wskazał też, że żądanie zasądzenia renty ponad kwotę 234.516,49 zł jako niezasadne podlegało oddaleniu. W punkcie 3 wyroku Sąd Okręgowy zasądził od pozwanej na rzecz powoda, przy uwzględnieniu przyczynienia powoda do powstania szkody i art. 321 § 1 k.p.c., rentę wyrównawczą na przyszłość w wysokości 3360,57 zł miesięcznie. O odsetkach Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c., zaś o kosztach na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c. i art. 113 ust. 1 ustawy z 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, uznając, ze powód uległ tylko co do nieznacznej części swojego żądania, gdyż wygrał sprawę w 98 %, zatem pozwana zobowiązana jest do poniesienia wszystkich kosztów procesu. Rozprawa została zamknięta i wyrok wydany przez Sąd Okręgowy na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 15 zzs2 ustawy z 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Pozwana wniosła apelację od powyższego wyroku zaskarżając go w części, to jest:

1)  w punkcie 1 wyroku w zakresie w jakim sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwotę 4.834,15 zł z tytułu odszkodowania oraz w zakresie początkowej daty naliczania odsetek wcześniejszej niż dzień wyrokowania;

2)  w punkcie 2 wyroku w zakresie 78.172,16 zł oraz w zakresie początkowych dat naliczania odsetek wcześniejszej niż dzień wyrokowania;

3)  w punkcie 3 wyroku w zakresie kwoty 1.120,19 zł z tytułu bieżącej renty;

4)  w punkcie 5 i 6 wyroku.

Pozwana zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

1)  naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a w szczególności przepisów:

a)  art. 362 k.c. poprzez odmowę uwzględnienia przyczynienia powoda na poziomie wyższym niż 25 %;

b)  444 § 2 k.c. poprzez zasądzenie zawyżonej kwoty renty;

c)  art. 6 k.c. poprzez uznanie, iż pozwana nie wykazała przyczynienia powoda na poziomie wyższym niż 25 % oraz poprzez uznanie, że powód wykazał zasadność kwoty zasądzonej renty;

d)  art. 481 k.c. i art. 817 k.c., poprzez ich niewłaściwą wykładnię i przyjęcie, że pozwana pozostawała w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia na rzecz powoda, podczas gdy okoliczności niniejszej sprawy świadczą o tym, że ubezpieczyciel nie miał możliwości wcześniejszego niż data wyrokowania ustalenia okoliczności koniecznych do podjęcia decyzji w przedmiocie odpowiedzialności ubezpieczyciela
i wysokości należnego powodowi świadczenia, mimo zachowania należytej staranności.

2)  naruszenie prawa procesowego, a to:

a)  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, polegającej na przyjęciu ze materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie daje podstawy do ustalenia przyczynienia się powoda na poziomie wyższym niż 25 % oraz poprzez przyjęcie, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy daje podstawy do przyznania renty w zasądzonej wysokości;

b)  art. 285 k.p.c. i 286 k.p.c. poprzez niedopuszczenie przez Sąd orzekający opinii uzupełniającej biegłego z zakresu rent i emerytur, w sytuacji gdy pozwana składała taki wniosek, a nadto w sytuacji gdy opinia biegłej nie zawierała pełnego uzasadnienia podstaw do jej wydania.

Pozwana wniosła o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii uzupełniającej biegłego sądowego z zakresu rent i emerytur, w której biegły odniesie się do pisma pozwanej z dnia 27 lutego 2020 r. i podnosząc powyższe zarzuty wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez oddalenie powództwa w zaskarżonej części; rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów sądowych w oparciu o przepis art. 100 k.p.c., przy uwzględnieniu zmian zaskarżonego wyroku zgodnie z punktem 1 jak wyżej; zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie, zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych i pominiecie zawartego
w apelacji wniosku o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego z zakresu rent
i emerytur. Wskazał też - na marginesie – że niezależnie od wyniku apelacji koszty procesu powinny w całości obciążać ubezpieczyciela, gdyż od uznania Sądu zależał stopień przyczynienia, a co za tym idzie wysokość roszczenia.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył co następuje:

Apelacja pozwanej musiała odnieść częściowy skutek, chociaż nie wszystkie jej zarzuty okazały się zasadne.

Chybionym w szczególności okazał się zarzut naruszenia art. art. 285 k.p.c. i 286 k.p.c. Prawidłowo bowiem Sąd I Instancji nie dopuścił dowodu z uzupełniającej opinii biegłego uznając, wobec braku odpowiedzi pozwanej na pismo z dnia 12 marca 2020r., iż pozwana nie podtrzymuje zarzutów do tejże opinii i nie naruszył tym samym wskazanych wyżej przepisów. Wraz z powyższym pismem pozwanej doręczono odpis pisma biegłej z zakresu rent i emerytur z dnia 24 listopada 2019r. oraz pisma z dnia 7 grudnia 2019r. i 20 grudnia 2019r. z zobowiązaniem do podania, czy nadal podtrzymuje zarzuty do opinii w terminie
7 dni pod rygorem uznania, że nie podtrzymuje zarzutów. W sytuacji braku odpowiedzi na powyższe pismo Sąd Okręgowy prawidłowo zatem przyjął, iż pozwana zgłoszonych wcześniej zarzutów nie podtrzymuje. Skoro Sąd Okręgowy jednoznacznie zakreślił pozwanej termin dla ustosunkowania się do doręczanych pism, a pozwana zaniechała ustosunkowania się do ich treści i nie podtrzymała zarzutów, ani wniosku o uzupełniającą opinię biegłego także w piśmie z dnia 21 marca 2020r. złożonym przed zamknięciem rozprawy, zarzuty te uznać należy za niepodtrzymywane, a co za tym idzie za niezgłoszone w terminie.
W konsekwencji ponowienie zarzutów do opinii biegłej w apelacji uznać należy za spóźnione.

Dlatego też Sąd Apelacyjny pominął wniosek o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłej z zakresu rent i emerytur ponowiony w apelacji orzekając w tym zakresie na podstawie art. 235 ² § 1 k.p.c. jako zbędny dla rozstrzygnięcia, a także zmierzający wyłącznie do jego przedłużenia, w szczególności wobec nie złożenia w terminie zarzutów do doręczonych pozwanej pisma biegłej z zakresu rent i emerytur z dnia 24 listopada 2019r. oraz pisma z dnia 7 grudnia 2019r. i 20 grudnia 2019r. Jak wynika z pisma biegłej z dnia 24 listopada 2019r. /k. 636-636a akt/, pisma Sądu Okręgowego z dnia 7 grudnia 2019r. /k. 639 akt/ oraz pisma (...) sp. z o.o. w Ż. z dnia 20 grudnia 2019r. /k. 640-642 akt/
a następnie opinii biegłej z zakresu emerytur, rent i kapitału początkowego H. P. podstawą wydania opinii był wykaz zarobków pracownika, który został zatrudniony później niż powód ale to jego wynagrodzenie stałe w trakcie pracy z powodem było porównywalne. Brak jest zatem podstaw do stwierdzenia by zachodziła potrzeba uzupełniania opinii biegłego z zakresu rent i emerytur w sposób wskazany w piśmie pozwanej z dnia 27 lutego 2020r.
/k. 670 akt/, który to wniosek został złożony przed Sądem I instancji. Tym bardziej brak jest podstaw do dodatkowego rozszerzania opinii w sposób określony w apelacji, który to wniosek w części przy tym jako spóźniony podlegał oddaleniu także na podstawie art. 381 k.p.c. wobec braku uzasadnienia przez pozwaną, by potrzeba dopuszczenia dowodu z opinii uzupełniającej rozszerzonej o nowe okoliczności wynikła później.

Wbrew zarzutom apelacji Sąd Okręgowy poczynił prawidłowe ustalenia, które Sąd Apelacyjny przyjął za własne bez potrzeby ich zbędnego ponownego przytaczania. Ustalenia te znajdują oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym, które to dowody Sąd ten ocenił w granicach zakreślonych przepisem art. 233 § 1 k.p.c. Orzekając Sąd Okręgowy nie uchybił zasadom logicznego rozumowania, ani też doświadczenia życiowego. Wnioski Sądu
I instancji, co do faktów w sposób logiczny wynikają z treści dowodów zgromadzonych
w sprawie, a zaoferowanych przez strony. Wobec tego ustalenia te Sąd Apelacyjny przyjął za własne bez potrzeby ich ponawiania.

Zarzut zaś apelującej mający polegać na przekroczeniu przez Sąd Okręgowy granic swobodnej oceny dowodów, polegającej na przyjęciu że materiał dowodowy zgromadzony
w sprawie nie daje podstawy do ustalenia przyczynienia się powoda na poziomie wyższym niż 25 % w istocie sprowadza się do zarzutu obrazy prawa materialnego, a mianowicie art. 362 k.c. Skarżąca bowiem uzasadniając powyższy zarzut nie wskazuje, by sąd pominął lub błędnie ustalił jakikolwiek fakt. W efekcie pozwana zarzuca Sądowi I instancji, że dokonał nieprawidłowej subsumpcji prawidłowo ustalonego przebiegu zdarzenia błędnie oceniając zachowanie powoda jako stanowiące przyczynienie do powstania wypadku wyłącznie w 25%.

W tym zaś zakresie Sąd Apelacyjny podzielił zarzuty apelacji, iż Sąd Okręgowy błędnie zastosował przy prawidłowo ustalonym stanie faktycznym art. 362 k.c. przyjmując przyczynienie się powoda do skutków zdarzenia na 25% zamiast na 50%. W myśl art. 362 k.c. jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. Okoliczności, o jakich mowa w tym przepisie, nie zostały ustawowo sprecyzowane. Ogólnie przyjmuje się, że aby można było mówić o przyczynieniu się pomiędzy szkodą a zachowaniem poszkodowanego, powinien zachodzić adekwatny związek przyczynowy w ujęciu art. 361 k.c. Zatem przy dokonywanej ocenie brane jest pod uwagę każde zachowanie poszkodowanego, które pozostaje w normalnym związku przyczynowym w toku zdarzeń, natomiast poszczególne elementy występujące po stronie poszkodowanego jak i odpowiedzialnego za szkodę są oceniane na etapie badania potrzeby i skali odszkodowania (por. wyrok SN z 29 października 2008 r., sygn. akt IV CSK 228/08, LEX nr 513257).

Zakaz wyprzedzania na skrzyżowaniu jest jedną z podstawowych zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego. Ma on na celu umożliwienie bezpiecznego włączenia się do ruchu użytkowników drogi z drogi podporządkowanej, którzy zgodnie z zasadami ruchu drogowego nie mają obowiązku czekać z wykonaniem manewru skrętu aż droga całkowicie w zasięgu ich wzroku się opróżni, co na ruchliwych trasach mogłoby się okazać wręcz niemożliwym. Podjęcie manewru wyprzedzania przez powoda na skrzyżowaniu było zatem manewrem niedozwolonym, niedopuszczalnym i zagrażającym innym użytkownikom ruchu i nie powinno być przy tym w żadnej mierze oceniane przez pryzmat obrażeń, które odniosły poszczególne osoby uczestniczące w wypadku drogowym.

Jak wynikało z opinii biegłego z zakresu ruchu drogowego skrzyżowanie, na którym doszło do wypadku z udziałem powoda oznakowane było pionowym znakiem ostrzegawczym uprzedzającym o skrzyżowaniu dróg i poziomym znakiem w postaci podwójnej białej linii ciągłej. Znaki te odpowiednio sygnalizowały, także powodowi, że na tym skrzyżowaniu nikomu nie wolno wyprzedzać. Przepis art. 24 ust. 7 pkt 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym zabrania wyprzedzania na skrzyżowaniu (t.j. Dz.U. z 2021r., poz. 450), zaś zgodnie z § 86 ust.5 Rozporządzenia Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych (t.j. Dz.U. z 2019r., poz. 2310) znak P-4 "linia podwójna ciągła" rozdziela pasy ruchu o kierunkach przeciwnych i oznacza zakaz przejeżdżania przez tę linię i najeżdżania na nią. Jednym słowem powód nie miał prawa wyprzedzać w miejscu zdarzenia. Stąd też błędnie Sąd Okręgowy przyjął, iż jedynie podjęcie manewru wyprzedzania z naruszeniem obowiązku zachowania szczególnej ostrożności w związku ze zbliżaniem się do skrzyżowania dróg należy uznać za przyczynienie się do powstania zdarzenia będącego źródłem szkody, skoro powód w ogóle nie mógł podjąć tego manewru niezależnie od zachowanej ostrożności, nie zachodziły bowiem przesłanki z art. 24 ust. 9 lub 10 ustawy prawo o ruchu drogowym. Zatem zachowanie poszkodowanego miało przy tym dodatkowo charakter zawiniony i bezprawny. W efekcie też niezasadnie Sąd Okręgowy przyjął w tej sytuacji stosując art. 362 k.c., iż powód przyczynił się do skutków zdarzenia jedynie w zakresie 25%. Uwzględniając związanie Sądu Apelacyjnego granicami zaskarżenia przyczynienie to należało ustalić na 50%.

W tej sytuacji w granicach zaskarżenia należało obniżyć przyznane powodowi zadośćuczynienie i odszkodowanie stosownie do tak ustalonego stopnia przyczynienia się powoda do powstania szkody. Zobowiązany do naprawienia szkody nie powinien bowiem ponosić ujemnych konsekwencji działania poszkodowanego. Co do zasady nie zawsze przyczynienie się do powstania szkody będzie podstawą do obniżenia należnej kwoty
o stopień przyczynienia się do jej powstania. Niemniej jednak w ocenie Sądu Apelacyjnego muszą zaistnieć szczególne okoliczności, których w niniejszej sprawie Sąd Apelacyjny nie dostrzegł, do odstąpienia od obniżenia zasądzonej kwoty o procent przyczynienia się przez poszkodowanego do powstałej szkody. Przy tym, w niniejszej sprawie, powód na istnienie takowych okoliczności się nie powoływał.

Wobec faktu, że należne powodowi zadośćuczynienie bez uwzględnienia stopnia przyczynienia się powoda do powstania Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił na kwotę 400.000 zł, biorąc pod uwagę wszystkie przesłanki do określenia rozmiaru krzywdy w oparciu o art. 445 § 1 k.c., należało zasądzoną z tego tytułu kwotę obniżyć do 200.000 zł i dodatkowo obniżyć zasądzone przez Sąd Okręgowy odszkodowanie o 25% (łącznie o 50%). Dlatego Sąd Apelacyjny orzekł na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c. w punkcie I 1 wyroku na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. (400.000 zł x 50% = 200.000 zł; 19.336,62 zł x 50% = 9.668,31 zł; 200.000 zł + 9.668,31 zł = 209.668,31 zł).

Odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do stopnia przyczynienia się powoda do powstania szkody winna podlegać żądana przez powoda renta. W myśl art. 444 § 2 k.c., jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Treść przywołanego przepisu określa w sumie trzy niezależne od siebie przesłanki roszczenia o rentę. Przy czym każda z nich może być samodzielną podstawą żądania renty, niemniej jednak często występują one łącznie i wówczas uwzględniane są jako przesłanki jednego roszczenia o rentę. W przypadku renty z tytułu utraty zdolności do pracy tzw. renty uzupełniającej, renty wyrównawczej, ma ona na celu zrekompensowanie poszkodowanemu uszczerbku, który na skutek uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia powstał w jego dochodach uzyskiwanych
z tytułu pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej. Wyliczenie wysokości tego uszczerbku polega zaś na obliczeniu różnicy pomiędzy hipotetycznymi dochodami, które poszkodowany osiągałby, gdyby nie doszło do zdarzenia, z którego szkoda wynikła,
a dochodami, które faktycznie uzyskuje w okresie następującym po tym zdarzeniu.

Jak zaś dodatkowo ustalił Sąd Apelacyjny w karcie wynagrodzeń pracownika porównawczego Zakładu (...) sp. z o.o. w Ż. wykazano wynagrodzenia za okres od 1 sierpnia 2014r. do 20 grudnia 2019r. Pracownik porównawczy otrzymał za kolejne miesiące następujące wynagrodzenie netto: za sierpień 2014r. – 5.460,63 zł, za wrzesień 2014r. – 5.698,88 zł, za październik 2014r. – 5.988,12 zł,
w dniu 28 listopada 2014r. wypłacono mu premię w wysokości 1.463 zł, za listopad 2014r. – 5.168,81 zł, za grudzień 2014r. – 5.657,26 zł, za styczeń 2015r. – 5.332,69 zł, za luty 2015r. – 5.568,34 zł, za marzec 2015r. – 6.401,95 zł, za kwiecień 2015r. – 5.654 zł, za maj 2015r. – 8.334,61 zł, za czerwiec 2015r. – 5.839,69 zł, za lipiec 2015r. – 6.403,85 zł, za sierpień 2015r. – 5.591,54 zł, za wrzesień 2015r. – 5.909,88 zł, za październik 2015r. – 5.871,19 zł, 30 listopada 2015r. wypłacono mu premię w wysokości 1.393,48 zł, za listopad 2015r. – 5.399,24 zł, za grudzień 2015r. - 6.082,68 zł, za styczeń 2016r. – 5.522,07 zł, za luty 2016r. – 5.890,03 zł, za marzec 2016r. – 6.010,20 zł, za kwiecień 2016r. – 5.385,62 zł, za maj 2016r. – 5.790,44 zł, za czerwiec 2016r. – 5.509,39 zł, za lipiec 2016r. – 5.393,57 zł, za sierpień 2016r. – 5.949,67 zł, za wrzesień 2016r. – 5.818,82 zł, za październik 2016r. – 5.312,97 zł, za listopad 2016r. – 5.372,61 zł, 5 grudnia 2016r. wypłacono mu premię w wysokości 1.393,48 zł, za grudzień 2016r. – 5.790,02 zł, za styczeń 2017r. – 13.848,13 zł, za luty 2017r. – 5.159,88 zł, za marzec 2017r. – 5.447,01 zł, za kwiecień 2017r. – k. 5.007,04 zł, 31 maja 2017r. wypłacono mu premię w wysokości 2.118,13 zł, za maj 2017r. - 5.570,26 zł, za czerwiec 2017r. – 5.509,39 zł, za lipiec 2017r. – 6.201,44 zł, za sierpień 2017r. – 5.641,30 zł, za wrzesień 2017r. – 5.742,85 zł, za październik 2017r. – 5.646,75 zł, za listopad 2017r. – 5.913,44 zł, 4 grudnia 2017r. wypłacono mu premię w wysokości 1.603,05 zł, za grudzień 2017r. – 5.523,55 zł, za styczeń 2018r. – 5.963,86 zł, za luty 2018r. – 6.611,19 zł, za marzec 2018r. – 6.762,87 zł, za kwiecień 2018r. – 5.972,29 zł, 1 czerwca 2018r. wypłacono mu premię w wysokości 2.453,04 zł, za maj 2018r. – 5.963,56 zł, za czerwiec 2018r. – 6.823,27 zł, za lipiec 2018r. – 6.002,64 zł, za sierpień 2018r. – 7.207,24 zł, za wrzesień 2018r. – 6.877,21 zł, za październik 2018r. – 7.411,68 zł, 4 grudnia 2018r. wypłacono mu premię
w wysokości 1.532,53 zł, za listopad 2018r. – 5.611,41 zł, za grudzień 2018r. – 6.869,93 zł, za styczeń 2019r. – 6.738,79 zł, za luty 2019r. – 6.767,80 zł, za marzec 2019r. – 6.209,52 zł, za kwiecień 2019r. – 6.339,67 zł, 31 maja 2019r. wypłacono mu premię w wysokości 5.150,49 zł, za maj 2019r. – 6.167,27 zł, za czerwiec 2019r. – 5.877,81 zł, za lipiec 2019r. – 7.422,39 zł, za sierpień 2019r. – 7.782,54 zł, za wrzesień 2019r. – 7.512,29 zł, 21 października 2019r. wypłacono mu premię w kwocie 1.622,05 zł, za październik 2019r. – 7.337,04 zł, za listopad 2019r. – 5.635,18 zł, 4 grudnia wypłacono mu premię w wysokości 5.214,49 zł /karta wynagrodzeń – k. 641-642 akt/.

W oparciu o powyższą kartę wynagrodzeń i w oparciu o opinię biegłej z zakresu emerytur, rent i kapitału początkowego H. P. /k. 645-653 akt/ Sąd Apelacyjny stwierdził, że renta wyrównawcza (100%) obliczona jako różnica pomiędzy zarobkiem porównawczym netto i wypłacaną powodowi rentą ZUS netto:

- w okresie od sierpnia 2014r. do lutego 2015r. powinna wynieść w sumie 29.435,18 zł,

- w okresie od marca 2015r. do lutego 2016r. powinna wynieść w sumie 55.258,85 zł,

- w okresie od marca 2016r. do lutego 2017r. powinna wynieść w sumie 59.590,70 zł;

- w okresie od marca 2017r. do lutego 2018r. powinna wynieść w sumie 57.974,34 zł;

- w okresie od marca 2018r. do lutego 2019r. powinna wynieść w sumie 68.060,38 zł;

- w okresie od marca 2019r. do listopada 2019r. powinna wynieść w sumie 54.556,82 zł.

W efekcie średnio renta wyrównawcza (100%) obliczona jako iloraz poszczególnych sum podzielonych przez liczbę miesięcy stanowiącą podstawę ich obliczenia w danym okresie:

- od sierpnia 2014r. do lutego 2015r. powinna wynieść średnio 4.205,02 zł;

- od marca 2015r. do lutego 2016r. powinna wynieść średnio 4.604,90 zł,

- od marca 2016r. do lutego 2017r. powinna wynieść średnio 4.965,89 zł;

- od marca 2017r. do lutego 2018r. powinna wynieść średnio 4.831,19 zł;

- od marca 2018r. do lutego 2019r. powinna wynieść średnio 5.671,69 zł;

- od marca 2019r. do listopada 2019r. powinna wynieść średnio 6.061,86 zł.

Przyjęte przez biegłą wyliczenia uwzględniały także dodatkowe świadczenia jak premie niemające charakteru stałego składnika wynagrodzenia, które także miał możliwość uzyskania powód, gdyby nadal mógł świadczyć pracę wykonując ją przy tym jak dotychczas pod ziemią. Stąd Sąd Apelacyjny do wyliczeń przyjął średnie wynagrodzenie netto w danym okresie powiększone o premie wynikające z zestawienia znajdującego się na karcie 641-642 akt /opinia biegłej z zakresu rent i emerytur – k. 645-653 akt/. W zakresie wyliczenia renty Sąd Apelacyjny w granicach zaskarżenia stosuje bowiem z urzędu prawo materialne tj. art. 444 § 2 k.c. Renta odpowiednia w rozumieniu tego przepisu powinna być obliczana przy uwzględnieniu średniej wszystkich składników wynagrodzenia, jakie mógłby uzyskać powód w danym okresie, a nie za poszczególne miesiące z osobna, jak wyliczył to Sąd Okręgowy
w zaskarżonym wyroku. Dopiero średnie wynagrodzenie miesięczne uwzględnia rzeczywiste możliwości zarobkowe danej osoby wobec tego, iż cześć składników wynagrodzenia wypłacana jest co jakiś czas, a nie co miesiąc.

Przy uwzględnieniu stopnia przyczynienia powoda (50%) powodowi przysługuje zatem renta wyrównawcza:

-

w okresie od sierpnia 2014r. do lutego 2015r. w wysokości 2.102,51 zł (4.205,02 zł x 50% = 2.102,51 zł);

-

w okresie od marca 2015r. do lutego 2016r. w wysokości 2.302,45 zł (4.604,90 zł x 50% = 2.302,45 zł),

-

w okresie od marca 2016r. do lutego 2017r. w wysokości 2.482,94 zł (4.965,89 zł x 50% = 2.482,94 zł),

-

w okresie od marca 2017r. do lutego 2018r. w wysokości 2.415,59 zł (4.831,19 zł x 50% = 2.415,59 zł);

-

w okresie od marca 2018r. do lutego 2019r. w wysokości 2.835,84 zł (5.671,69 zł x 50% = 2.835,84 zł);

-

w okresie od marca 2019r. do listopada 2019r. w wysokości 3.030,93 zł (6.061,86 zł x 50% = 3030,93 zł).

Sumując uzyskane w ten sposób kwoty w poszczególnych miesiącach od sierpnia 2014r. do listopada 2019r. włącznie (przy uwzględnieniu stopnia przyczynienia się przez powoda do powstałej szkody - 50%), otrzymujemy kwotę należną z tytułu renty uzupełniającej za okres od sierpnia 2014r. do listopada 2019r. z tytułu utraconych przez powoda dochodów w wysokości 186.685,57 zł. Wobec tego do takiej kwoty Sąd Apelacyjny obniżył zasądzoną przez Sąd Okręgowy sumę orzekając jak w punkcie I 2 wyroku na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 444 § 2 k.c., które to rozstrzygniecie mieści się
w granicach zaskarżenia określonych apelacją oraz art. treścią 384 k.p.c.

W zakresie renty bieżącej zaskarżony wyrok również podlegał zatem zmianie przy uwzględnieniu, iż średnia renta wyrównawcza w okresie poprzedzającym wydanie wyroku przez Sąd Okręgowy w okresie od marca 2019r. do listopada 2019r. wynosić powinna 3.030,93 zł (6.061,86 zł x 50% = 3.030,93 zł). Wobec tego Sąd Apelacyjny orzekł jak
w punkcie I 3 wyroku na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 444 § 2 k.c. obniżając zasądzoną z tego tytułu kwotę do 3.030,93 zł. Również to rozstrzygniecie mieści się
w granicach zaskarżenia określonych apelacją oraz art. treścią 384 k.p.c.

Nietrafnym co do zasady okazał się również ostatni z zarzutów naruszenia prawa materialnego, tj. art. 481 k.c. i 817 k.c. poprzez ich niewłaściwe - w ocenie skarżącej - zastosowanie i zasądzenie odsetek ustawowych liczonych od daty wcześniejszej niż data wydania wyroku przez Sąd I instancji. Zarzut ten okazał się zasadny jedynie w tej części,
w której Sąd Apelacyjny musiał dokonać z urzędu korekty ustawowych odsetek za opóźnienie wobec naruszenia prawa materialnego, a naruszenie to mieściło się w zakresie zaskarżenia,
o czym mowa będzie poniżej.

Wbrew zarzutom apelacji ubezpieczyciel miał możliwość wcześniejszego niż data wyrokowania ustalenia okoliczności koniecznych do podjęcia decyzji w przedmiocie swej odpowiedzialności i wysokości należnego powodowi świadczenia.

Dłużnik popada w opóźnienie, jeżeli nie spełnia świadczenia w terminie, w którym stało się ono wymagalne. Termin spełnienia świadczenia wyznacza przede wszystkim treść zobowiązania, może on też wynikać z właściwości zobowiązania. Jeżeli nie można go oznaczyć, zobowiązanie ma charakter bezterminowy. Zgodnie z treścią art. 455 k.c. w zw.
z art. 120 k.c., o przekształceniu zobowiązania z tytułu zadośćuczynienia za krzywdę, odszkodowania i renty w zobowiązanie terminowe decyduje poszkodowany (wierzyciel), wzywając sprawcę (dłużnika) do jego wykonania. Wezwanie do zapłaty przez wierzyciela nie wymaga przy tym żadnej formy, może więc być ustne albo pisemne. Wezwaniem takim jest także wytoczenie powództwa, przy czym dniem, w którym dochodzi wówczas do wezwania, jest dzień doręczenia odpisu pozwu.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego wymagalność roszczenia o zadośćuczynienie za krzywdę, odszkodowania i o rentę, a tym samym i początkowy termin naliczania odsetek za opóźnienie w zapłacie należnego z tego tytułu świadczenia, może się różnie kształtować
w zależności od okoliczności sprawy. Zatem terminem, od którego należą się odsetki za opóźnienie w zapłacie zadośćuczynienia za krzywdę, może być zarówno dzień poprzedzający wyrokowanie o wysokości tychże świadczeń, jak i dzień tego wyrokowania (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2013r., III CSK 192/12; wyrok Sądu Najwyższego z dnia
7 listopada 2013r., II PK 53/13)

Jeżeli powód żąda od pozwanego zapłaty określonej kwoty z tytułu zadośćuczynienia, odszkodowania, czy renty z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od danego dnia, poprzedzającego dzień wyrokowania, odsetki te powinny być, zasądzone zgodnie z żądaniem pozwu, o ile tylko w toku postępowania zostanie wykazane, że dochodzona suma rzeczywiście się powodowi należała z danego tytułu od wskazanego przez niego dnia. Jeśli natomiast Sąd ustali, że zadośćuczynienie, odszkodowanie, czy renta w rozmiarze odpowiadającym sumie dochodzonej przez powoda należy się dopiero od innego dnia lub od dnia wyrokowania, odsetki od zasądzonego w takim przypadku zadośćuczynienia mogą się należeć dopiero od tegoż dnia lub nawet od dnia wyrokowania.

W niniejszej sprawie powód jeszcze przed wytoczeniem powództwa wzywał pozwaną do zapłaty, co jest bezsporne. Stąd też Sąd I instancji zasadnie przyjął, że powód miała prawo dochodzić odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia doręczenia zgłoszenia pozwanej roszczenia a następnie wniesienia powództwa. Ponieważ zostało przez powoda wykazane, że zasądzone sumy tytułem zadośćuczynienia, odszkodowania i renty rzeczywiście się mu należały od wskazanych przez niego w pozwie a następnie w piśmie rozszerzającym powództwo dni. Zakres nieodwracalnych według aktualnej wiedzy medycznej uszkodzeń ciała powoda znany był praktycznie w całości, co wynika z dokumentacji medycznej już
w chwili złożenia przez powoda pisma z dnia 11 czerwca 2014r. zwracającego się do pozwanej o likwidację szkody na osobie i wypłatę świadczeń przewidzianych art. 14 ust. 1 Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych z dnia 22 maja 2003r. /k.118 akt/, określonych następnie szczegółowo w pismach z dnia 30 września 2014r. /k. 141v.- 142 akt/ i z dnia 4 listopada 2014r. /k. 187 akt/.

Zgodnie z żądaniem pozwu i wcześniej wezwań do zapłaty żądana renta miała być wypłacana do dnia 10-tego każdego miesiąca. W takiej sytuacji Sąd Apelacyjny był zobowiązany do uwzględnienia tej okoliczności z urzędu stosując prawo materialne, co mieści się w granicach zaskarżenia (mimo, że strona skarżąca wskazywała jedynie na okoliczność, iż odsetki nie powinny być zasądzone wcześniej niż od daty wyrokowania). Stąd też Sąd Apelacyjny wydał w tym zakresie orzeczenie reformatoryjne i ustalił początkową datę naliczania odsetek od poszczególnych kwot z tytułu renty w pkt. I 2 wyroku od dnia 11-go każdego miesiąca, dopiero bowiem nazajutrz po terminie płatności dłużnik popada
w opóźnienie w rozumieniu art. 481 § 1 k.c. W tym też zakresie zaskarżony wyrok podlegał zmianie na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c.

Zmiana zaskarżonego wyroku skutkować musiała zmianą rozstrzygnięcia o kosztach zawartego w wyroku Sądu I instancji. O kosztach tych Sąd Apelacyjny zatem orzekł na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. na zasadzie stosunkowego rozdzielenia kosztów w zw. z art. 113 ust.2 pkt.1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2020r., poz. 755 ze zm.) przy uwzględnieniu, iż powód ostatecznie utrzymał się co do swojego żądania w 68%. Na koszty te złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika powoda w kwocie 7.200 zł ustalone na podstawie § 6 pkt. 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa pomocy prawnej udzielonej
z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013r., poz. 461) w zw. z § 21 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015r., poz. 1800), wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej w kwocie 7.200 zł ustalone na podstawie § 6 pkt. 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (t.j. Dz.U.
z 2013r., poz. 490) w zw. z § 21 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. z 2018r., poz. 265 ze zm.), opłaty od pełnomocnictw w kwotach 17 i 17 zł, opłata od pozwu w kwocie 17.984 zł i wynagrodzenie biegłych w łącznej sumie 4.248,43 zł przy uwzględnieniu, iż powód uiścił część opłaty od pozwu w kwocie 1.000 zł, zaś pozwana opłaciła zaliczki na poczet kosztów opinii biegłych w wysokości 4.000 zł

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Apelacyjny orzekł również na podstawie art. 102 k.p.c. odstępując od obciążania nimi powoda na rzecz pozwanej. Na koszty postępowania apelacyjnego złożyły się opłata od apelacji w kwocie 9.823 zł, wynagrodzenie pełnomocnika powoda w wysokości 5.400 zł obliczone na podstawie § 2 pkt. 6 i § 10 ust.1 pkt. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015r., poz. 1800) oraz wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej w kwocie 5.400 zł obliczone na podstawie § 2 pkt. 6 i § 10 ust.1 pkt. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. z 2018r., poz. 265 ze zm.).

Wyrok został wydany w składzie jednoosobowym na podstawie art. 15 zzs ¹ ust.1 pkt.4 ustawy z dnia 2 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2020r., poz. 1842 ze zm.).

SSA Barbara Konińska