Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1649/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 marca 2022 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący

Sędzia Ewa Tomczyk

Protokolant

sekr. sąd. Anna Frankowska

po rozpoznaniu w dniu 2 marca 2022 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko E. S.

o zapłatę

zasądza od pozwanego E. S. na rzecz powoda (...) Bank Spółki Akcyjnej w W. kwotę 142.507,96 (sto czterdzieści dwa tysiące pięćset siedem 96/100) złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 29 czerwca 2021 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 12.543,00 (dwanaście tysięcy pięćset czterdzieści trzy) złote tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1649/21

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 27 lipca 2021 r. (...) Bank Spółka Akcyjna w W. wniósł o orzeczenie nakazem zapłaty, że pozwany E. S. ma zapłacić na rzecz powoda kwotę 142.507,96 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że kwota dochodzona pozwem wynika z braku wywiązania się przez pozwanego z obowiązku spłaty kredytu zaciągniętego w dniu 2 maja 2019 r. nr (...).

Wcześniej, to jest w dniu 29.06.2021 r., o to roszczenie strona powodowa wystąpiła w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Sąd Rejonowy Lublin - Zachód w Lublinie wydał w dniu 6 lipca 2019 r. w sprawie VI Nc-e (...) postanowienie o umorzeniu postępowania wobec braku podstaw do wydana nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym oraz stwierdził, że strona powodowa ponosi koszty procesu związane ze swym udziałem w sprawie (k. 9)

W dniu 27 września 2021 r. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. wydał przeciwko pozwanemu nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (I Nc 110/21), którym nakazał pozwanemu, aby zapłacił stronie powodowej zgodnie z żądaniem pozwu (k. 29).

Pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych wraz z odsetkami określonymi w art. 98 § 1 1 k.p.c. Twierdząc , że powództwo jest niezasadne wskazywał na: - fakt wywodzenia przez powoda istnienia roszczenia na podstawie wyciągu z ksiąg bankowych, - zaprzeczył przekazaniu na jego rzecz kapitału pożyczki,- powołał się na niewykazanie zastosowania mechanizmu konsolidacji, - podniósł przedwczesność powództwa związaną z nieskutecznym wypowiedzeniem umowy, - powołał się na zastosowanie w umowie niedozwolonych klauzul umownych przewidujących po stronie pozwanego obowiązek uiszczenia opłat nienależnych i rażąco wygórowanych oraz niezgodne z prawem zastrzeżenie obowiązku uiszczenia świadczenia odsetkowego (k. 34-38).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 2.05.2019 r. została zawarta pomiędzy powodowym (...) Bankiem Spółką Akcyjną w W. a pozwanym E. S. umowa o kredyt konsolidacyjny nr (...).

Zgodnie z § 1 ust. 1 umowy powód udostępnił pozwanemu kredyt w kwocie 146.6335,88 zł, który był przeznaczony na: - potrzeby konsumpcyjne kredytobiorcy w wysokości - 6164 zł, - spłatę zobowiązań kredytowych kredytobiorcy z tytułu pięciu umów: -umowy kredytu Kredyt niecelowy oraz kredyt studencki nr (...) na rachunek prowadzony w (...) Bank S.A. w kwocie 74.920,19 zł i nr (...) na rachunek w (...).W w kwocie 2719 zł, - umowy nr (...) na rachunek w (...) Bank SA w kwocie 15.707,00 zł,- umowy nr (...) na rachunek w Banku (...) SA w kwocie 10.352,00 zł, - kredytu nr (...) na rachunek w S. (poprzednio Bank (...) SA) w kwocie 16.133 zł, – zapłatę prowizji za udzielenie kredytu w kwocie 20.340,69 zł.

Pozwany zobowiązał się do spłaty udzielonego kredytu wraz z należnymi odsetkami umownymi w 144 równych ratach kapitałowo-odsetkowych, płatnych nie później niż do 2 dnia każdego miesiąca.

Oprocentowanie kredytu było liczone wg zmiennej stopy, stanowiącej sumę stawki WIBOR 3M i marży w wysokości 8,27 punktów procentowych, stałej w trakcie trwania umowy. Oprocentowanie to w dniu zawarcia umowy wynosiło 9,99 % w stosunku rocznym (§ 2 ust. 1 i 2 ).

Rozwiązanie umowy zostało uregulowane w § 8 umowy kredytowej, który przewidywał, że rozwiązania umowy mogła dokonać każda ze stron przy zachowaniu 30 -dniowego terminu wypowiedzenia bądź w każdym czasie za porozumieniem stron. Bank miał prawo wypowiedzieć umowę w przypadku między innymi niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu.

(dowód: umowa– k.10-13)

W dniu 6 maja 2019 r. strona powodowa w wykonaniu swego zobowiązania spłaciła zobowiązania pozwanego z tytułu zaciągniętych kredytów przelewając na rzecz:

(...) Bank S.A. kwotę 74.920,19 zł tytułem całkowitej spłaty kredytu umowy kredytu nr (...),

- (...) S.A. kwotę 2719 zł tytułem całkowitej spłaty kredytu umowy (...),

(...) Bank SA kwotę 15.707,00 zł tytułem całkowitej spłaty kredytu z umowy nr (...)

- Banku (...) SA kwotę 10.352,00 zł tytułem całkowitej spłaty kredytu nr (...),

- S. kwotę 16.133 zł tytułem całkowitej spłaty kredytu nr (...),

- pozwanego kwotę 6.164 zł,

- pobierając kwotę 26.504,69 zł z tytułu prowizji.

(dowód: historia rachunku kredytowego – k. 53)

Pozwany w okresie od dnia 21 maja 2019 r. do dnia 13 stycznia 2021 r. dokonał spłaty rat kredytowych w łącznej kwocie 26.810 zł, po 13 stycznia 2021 r. pozwany nie uiszczał już rat kredytowych.

(dowód: historia rachunku -k. 55-70)

Pismem z dnia 8 stycznia 2021 r. powodowy Bank wezwał pozwanego do uiszczenia kwoty 2.972,16 zł informując o możliwość złożenia w terminie 14 dni od daty otrzymania pisma wniosku o restrukturyzację oraz o tym, że nieregulowanie zadłużenia będzie skutkować wypowiedzeniem umowy. Pismo to pozwany otrzymał w dniu 15 stycznia 2021 r.

(dowód: ostateczne wezwanie do zapłaty – k. 15, wydruk ze strony śledzenia przesyłek)

Pismem z dnia 13 marca 2021 r. strona powodowa wypowiedziała umowę kredytu z zachowaniem 30- dniowego okresu wypowiedzenia z powodu niedotrzymania warunków umowy i nieuregulowania zaległości w terminie. Na dzień wypowiedzenia umowy zadłużenie pozwanego wynosiło 6.118,70 zł. W piśmie wskazano, że jeżeli w okresie wypowiedzenia zostanie dokonana całkowita spłata zadłużenia przeterminowanego wypowiedzenie stanie się nieskuteczne i umowa będzie kontynuowana na dotychczasowych warunkach. Pismo to zostało odebrane w dniu 25 marca 2021 r. przez R. S..

(dowód: wypowiedzenie umowy - k.17 wraz z potwierdzeniem odbioru -k.18)

W dniu 29 czerwca 2021 r. powodowy Bank wystawił wyciąg z własnych ksiąg rachunkowych stwierdzający wymagalne zadłużenie pozwanego z tytułu umowy kredytu nr (...) z dnia 2.05.2019 r. w kwocie 142.507,96 zł, na którą składają się: - niespłacony kapitał w kwocie: 135.624,08 zł, - odsetki umowne w kwocie 4.198,75 zł, - odsetki umowne za opóźnienie w kwocie 2.685,13 zł.

(dowód: wyciąg z ksiąg bankowych – k. 5)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jednolity – Dz.U. z 2021 r., poz. 2439) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Jak wynika z dowodów przedstawionych przez stronę powodową, pozwany nie wywiązał się z obowiązku terminowej spłaty swego zobowiązania, co skutkowało wypowiedzeniem umowy. Jednocześnie powodowy bank złożonymi do akt sprawy dokumentami wykazał, że wypowiadając pozwanemu umowę kredytu dopełnił wszystkich wymaganych ustawą wymogów związanych z wypowiedzeniem umowy.

W świetle takich dokumentów jak umowa kredytu, wypowiedzenie umowy kredytu, wyciąg z ksiąg rachunkowych i szczegółowego rozliczenia kredytu wysokość zobowiązania pozwanego nie budzi wątpliwości i nie była kwestionowana przez pozwanego.

Wprawdzie wyciąg z ksiąg banku wobec uchylenia art. 95 k.c. prawa bankowego będącego następstwem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 marca 2011 r., P 7/09 nie ma wprawdzie mocy dokumentu urzędowego w postępowaniu cywilnym (art. 95 ust. 1 a) ustawy Prawo Bankowe), nie mniej kwalifikacja taka nie pozbawia tego dokumentu mocy dowodowej i wiarygodności. Ma on moc dowodową dokumentu prywatnego, którego wprawdzie nie dotyczy domniemanie z art. 245 k.p.c., jednakże zgodnie z utrwalonym orzecznictwem dowód z dokumentu prywatnego może być podstawą ustaleń faktycznych, jest samodzielnym środkiem dowodowym, którego moc sąd ocenia według zasad określonych w art. 233 § 1 k.p.c. , to jest podlega on ocenie sądu na podstawie wszechstronnego rozważenia całego materiału dowodowego (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 27 lipca 2010 r., II CSK 119/10, LEX nr 603161, z dnia 13 grudnia 2013 r. ,III CSK 66/13, LEX nr1463871,, z dnia 12 września 2014 r., I CSK 634/13, LEX nr 1504324).

W swej istocie wyciąg z ksiąg rachunkowych zawiera złożone w szczególnej formie oświadczenie wiedzy uprawnionych osób, dotyczące danych zaksięgowanych w księgach rachunkowych banku. Prowadzenie zaś tych ostatnich poddane jest zarówno regulacji ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2343) oraz rozporządzenia Min. Finansów z dnia 1 października 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków (Dz.U. z 2013 r., poz. 329), jak i ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 298).

Zaprzeczenie prawdziwości dokumentów, w tym nawet prywatnych, ale sporządzonych przez podmiot profesjonalnie zajmujący się udzielaniem oraz obsługą pożyczek i kredytów nie może polegać na samej negacji istnienia lub wysokości długu, jeśli z pozostałych dowodów przedłożonych przez stronę powodową wynika fakt zawarcia umowy, jej wysokość i ustalone przez strony warunki spłaty, a także wykaz i sposób naliczenia niespłaconego kredytu i odsetek (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 15.10.2018 r., I AGa 117/18, wyroki Sądu Apelacyjnego w Łodzi: z dnia 6.09.2018 r. I AGa 178/18 i z dnia 9 czerwca 2016 r., I ACa 1758/15).

Zatem w świetle wskazanych wyżej dowodów zaoferowanych przez stronę powodową uznać trzeba za udowodnione, że w dacie wystawienia wyciągu z ksiąg rachunkowych dług pozwanego w stosunku do banku wynosił kwotę tam wskazaną. Fakty zatem zawarte w treści powyższego dowodu Sąd Okręgowy miał obowiązek uznać za ustalone i to na pozwanym ciążył obowiązek wykazania, że treść tego dokumentu nie jest zgodna z prawdziwym stanem rzeczy (art. 252 k.p.c.).

Pozwany ograniczył swoje stanowisko procesowe wyłącznie do negowania żądania pozwu, nie wykazując żadnej inicjatywy dowodowej, choć to na nim spoczywał w rozpatrywanej sprawie ciężar dowodu. Zaprzeczając żądaniu pozwu pozwany nie przedstawili własnej wersji dotyczącej wysokości jego zobowiązania, co pozostaje w sprzeczności z regułą zawartą w art. 3 k.p.c. i art. 232 k.p.c.

Wskazać należy, że pozwany nie stawił się nawet na posiedzenie sądowe, pozbawiając się tym samym możliwości przedstawienia choćby twierdzeń co do przyczyn kwestionowania swego zobowiązania.

Także całkowicie gołosłowne są twierdzenia pozwanego co do tego, że powodowy bank nie wypłacił na rzecz pozwanego kwoty kredytu, oraz nie spłacił zobowiązań finansowych pozwanego w innych bankach przeczy temu w szczególności złożona przez Bank historia rachunku kredytowego – k. 53, z której wynika, ze Bank wykonał swoje zobowiązanie wynikające z umowy. Nadto pozwany dokonywał przez pewien czas spłaty kredytu, trudno zatem mówić, że gdyby strona powodowa nie wywiązała się ze swego zobowiązania wypłaty kwoty kredytu, to pozwany spłacałby raty kapitałowo- odsetkowe.

Nie ma racji także pozwany twierdząc, że powództwo jest przedwczesne jako że wypowiedzenie umowy kredytowej było nieskuteczne.

Pojęcie skuteczności wypowiedzenia umowy jest szerokie. Obejmuje wszystkie czynniki, które powinny ziścić się oraz działania, których powód musiał dopełnić, żeby doprowadzić do złożenia pozwanej oświadczenia o rozwiązaniu umowy, które skutkowało wymagalnością jej zobowiązania będącego podstawą wystawienia wyciągu z ksiąg bankowych. Przyjmowane jest w orzecznictwie, że wypowiedzenie umowy jest prawokształtującym oświadczeniem, bardzo istotnym i dotkliwym dla kredytobiorcy, a zatem nie może być dokonane w sposób nagły, zaskakujący, nawet jeżeli istnieją podstawy do jego podjęcia, zgodnie z treścią umowy kredytowej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 września 2015 r., V CSK 698/14).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy wskazać należy, że zgodnie z § 9 ust. 1 i 2 pkt 1 umowy Bank miał prawo do rozwiązania umowy z zachowaniem 30- dniowego terminu wypowiedzenia z uwagi na niedotrzymanie przez pozwanego warunków spłaty kredytu. Przepis ten przewiduje procedurę wypowiadania umowy kredytu oraz okoliczności związane z zadłużeniem. Uzupełnieniem tej regulacji jest art. 75 ust. 1 i 2 Prawa bankowego, zgodnie z którym w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu bank może wypowiedzieć umowę kredytu, a termin wypowiedzenia wynosi 30 dni.

Nadto należy wskazać na obowiązującą w dacie postawienia przez powodowy Bank zadłużenia w stan natychmiastowej wykonalności regulację prawną zawartą w art. 75 lit. c) Prawa bankowego, zgodnie z którą jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych. W wezwaniu bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

Tryb wynikający z art. 75c ustawy Prawo bankowe został zachowany przez powoda. Z przedłożonych przez powoda dokumentów wynika bowiem, że powód przed wypowiedzeniem umowy kredytowej wzywał pozwanego do dokonania spłaty w terminie 14 dni roboczych i poinformował pozwanego o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

Nie ma racji pozwany twierdząc, że wypowiedzenie umowy kredytu było warunkowe. Z treści pisma powoda z dnia 13.03.2021 r. wypowiadającego umowę kredytu wynika nie obarczone żadnym warunkiem oświadczenie Banku o wypowiedzeniu umowy kredytu z zachowaniem 30 – dniowego terminu wypowiedzenia. Wskazanie w treści pisma, że w przypadku jeśli w okresie wypowiedzenia zostanie dokonana całkowita spłata zadłużenia przeterminowanego wypowiedzenie stanie nie skuteczne i umowa będzie kontynuowana na dotychczasowych warunkach jest jedynie informacją skierowaną do kredytobiorcy zachęcającą go do spłaty zadłużenia.

Okoliczność zaś, że do akt sprawy strona powodowa załączyła wydruk komputerowy pisma wypowiadającego umowę nie zawierającego podpisu nie wywiera także oczekiwanego przez pozwanego skutku. Ugruntowane jest bowiem w orzecznictwie, że wydruki takie stanowią „inny środek dowodowy” w rozumieniu art. 308 i 309 k.p.c. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 września 2016 r., V CSK 13/16).

Odnosząc się w dalszej kolejności do twierdzeń pozwanego dotyczących występowania w przedmiotowej umowie kredytowej niedozwolonych postanowień umownych przewidujących po stronie pozwanego obowiązek uiszczenia prowizji w kwocie 20.340,69 zł i naliczania zmiennego oprocentowania wskazać należy, że zgodnie z art. 385 1 § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyjaśniono już, że brak związania konsumenta niedozwolonym postanowieniem, o którym mowa w art. 385 1 § 1 k.c. oznacza, że nie wywołuje ono skutków prawnych od samego początku i z mocy samego prawa, co sąd ma obowiązek wziąć pod uwagę z urzędu (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2007 r., III CZP 62/07, OSNC 2008, nr 7-8, poz. 87 i uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 2018 r., III CZP 29/ 17), chyba że konsument następczo udzieli zgody na to postanowienie i w ten sposób jednostronnie przywróci mu skuteczność (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 2017 r., CSK 803/ 16 i z dnia 4 kwietnia 2019 r., III CSK 159/ 17, OSP 2019, z. 12, poz. 115, przywołane tam orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, por. też uchwała Sądu Najwyższego z dnia 6 kwietnia 2018 r., 111 CZP 114/17, OSNC 2019, nr 3, poz. 26). Niewątpliwym jest więc, że Sąd winien podjąć działania z urzędu i dokonać samodzielnej oceny abuzywności postanowień umowy kredytowej wynikających z podstawy faktycznej żądania.

Kwestionowane przez pozwanego postanowienie umowne dotyczące prowizji oraz zmiennego oprocentowania nie budzą wątpliwości interpretacyjnych i są jednoznaczne w swej treści. Odnośnie prowizji pozwany twierdzi, że świadczenie to jest zawyżone i nieadekwatne do świadczenia Banku. Samo przeświadczenie pozwanego o nadmiernej wysokości pobieranej przez Bank prowizji nie świadczy o jej niedozwolonym charakterze. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 4 marca 2021 r. w sprawie I ACa 647/20 sama wysokość prowizji (w szczególności w porównaniu do wysokości kwoty kredytu) nie może uzasadniać zarzutu nieważności umowy. Aby postanowienie to mogło być uznane za abuzywne, musiałoby dojść do kumulatywnego spełnienia wszystkich przesłanek z art. 385 1 § 1 k.c., w szczególności pozwany musiałby wykazać, że na treść tych postanowień nie miał rzeczywistego wpływu oraz, że kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. W przypadku zaś postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, należałoby wykazać, że zostały sformułowane w sposób niejednoznaczny. Zatem gdyby kwestionowane postanowienie umowne uznać za określające główne świadczenia stron, mając na uwadze, że zostało sformułowane w sposób jednoznaczny, nie mogłoby być uznane za abuzywne. Uznając zaś, że sporne postanowienia nie stanowią essentialia negotii łączącej strony umowy w pierwszej kolejności do oceny pozostaje kwestia wpływu pozwanego na ich treść. Pozwany wskazując na rażące zawyżenie przewidzianej w umowie prowizji nie wykazał, że została mu ona w jakikolwiek sposób przez Bank narzucona albo że nie miał możliwości negocjowania z Bankiem wysokości tej prowizji. Brak jest nadto podstaw do uznania, że kwestionowane postanowienie pozostaje w sprzeczności z dobrymi obyczajami albo że rażąco narusza interesy pozwanego. Za sprzeczne z dobrymi obyczajami uznaje się działania zmierzające do niedoinformowania, dezorientacji, wywołania błędnego przekonania u konsumenta, wykorzystania jego niewiedzy lub naiwności, ukształtowania stosunku zobowiązaniowego niezgodnie z zasadą równorzędności stron. Rażące naruszenie interesów konsumenta oznacza nieusprawiedliwioną dysproporcje praw i obowiązków na jego niekorzyść w określonym stosunku obligacyjnym (por. wyrok Sądu Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 15 marca 2012 r. sygn. akt XVII AmC 3744/10). Chodzi zatem o zachwianie równowagi kontraktowej wyrażające się w tym, że kontrahent konsumenta zastrzega dla siebie nadmierne korzyści lub uprzywilejowaną pozycję, wyraźnie i w znacznym stopniu przewyższające korzyści uzyskane przez konsumenta lub pod innym względem znacznie pogarszające sytuację konsumenta (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2005 roku, I CK 832/04). Określenie „rażąco" należy przy tym interpretować jako znaczne odbieganie przyjętego uregulowania od zasad uczciwego wyważenia praw i obowiązków, a oceny tej nie należy ograniczać do kwestii czysto ekonomicznych, lecz uwzględniać również i inne okoliczności, jak np. niewygodę, na jaką konsument został narażony, mitręgę, stratę czasu. Przy ocenie dysproporcji świadczeń w zobowiązaniach wzajemnych należy brać zaś pod uwagę nie tylko formalną równość praw i obowiązków stron, ale i równość materialną.

W rozpoznawanej sprawie nie można mówić, że poprzez ustalenie wysokości prowizji doszło do rażącego zachwiania ekwiwalentnością świadczeń stron umowy. Z ustalonego stanu faktycznego nie wynikają żadne szczególne okoliczności zawarcia umowy. Wprawdzie z samej treści umowy kredytu wynika, że został on przeznaczony przede wszystkim na spłatę pięciu zobowiązań kredytowych pozwanego, jednak nie oznacza to, że bank z tego tytułu nie mógł pobrać prowizji, pobieranie prowizji jest formą wynagrodzenia dla banku z racji udzielenia kredytu. Należy uznać, że wysokość tej prowizji została skalkulowana przy uwzględnieniu ryzyka kredytowego dotyczącego pozwanego, które w przypadku pozwanego było wysokie zważywszy że pozwany posiadał liczne zobowiązania kredytowe, na których spłatę zaciągał przedmiotowy kredyt.

Odnosząc się do kwestii dopuszczalności nałożenia na kredytobiorcę obowiązku uiszczania odsetek na podstawie zmiennego oprocentowania odwołując się do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uzasadnieniu uchwały z dnia 11 września 2014 roku (III CZP 53/14) wskazać należy, że w przypadku odsetek o zmiennej stopie zmiana stopy winna być uzależniona od czynników obiektywnych i winna dać ustalić w drodze prostych działań arytmetycznych. W § 2 ust. 2 umowy przewidziano, że oprocentowanie w całym okresie kredytowania stanowi sumę stawki referencyjnej WIBOR 3M i stałej marży w wysokości 8,27 punktów procentowych. Stopą bazową jest WIBOR 3M, który jest parametrem określającym wysokość odsetek. Stopa ta nie podlega negocjacji stron, nie jest też określana dowolnie przez powoda albowiem jest ustalana przez rynek międzybankowy i zależy od wielu czynników takich jak inflacja, wysokość stóp procentowych ustalanych przez Radę Polityki Pieniężnej. Przy czym WIBOR był przez ostatnich siedem lat wskaźnikiem dość stabilnym, średnio na poziomie 1,7 proc., za wyjątkiem 2021 roku, kiedy Rada Polityki Pieniężnej w okresie pandemii obniżyła stopy procentowe i WIBOR wynosił 0,25 proc. Nie można zatem zarzucić Bankowi, że umowa została skonstruowana w taki sposób, że wysokość zadłużenia i rat kredytowych została określona arbitralnie albo, że jest nieprzewidywalna dla pozwanego jako kredytobiorcy.

Podstawą orzeczenia o odsetkach był przepis art. 481 k.c.

Podstawą rozstrzygnięcia o kosztach procesu był przepis art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i art. 99 k.p.c. Sąd zasądził na rzecz strony powodowej z tytułu zwrotu kosztów procesu kwotę 12.543 zł, na które składa się opłata sądowa od pozwu w kwocie 7.126 zł oraz kwota 5.400 zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego ustalona stosownie do § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. poz. 265 ze zm.).

Sędzia Ewa Tomczyk