Sygn. akt I AGa 90/20
Dnia 30 listopada 2020 r.
Sąd Apelacyjny w Gdańsku I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: |
SSA Małgorzata Zwierzyńska (spr.) |
Sędziowie: |
SA Ewelina Jokiel SA Piotr Daniszewski |
Protokolant: sekretarz sądowy Lazar Nota
po rozpoznaniu w dniu 26 listopada 2020 r. w Gdańsku
na rozprawie
sprawy z powództwa G. W.
przeciwko S. spółce z ograniczona odpowiedzialnością w G.
o stwierdzenie nieważności uchwały, ewentualnie o uchylenie uchwały
na skutek apelacji powódki
od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku
z dnia 17 marca 2020 r. sygn. akt IX GC 1005/18
I. prostuje oczywistą omyłkę pisarską w rubrum zaskarżonego wyroku w zakresie oznaczenia przedmiotu sprawy poprzez zastąpienie słów: „o uchylenie uchwał wspólników lub akcjonariuszy” słowami: „o stwierdzenie nieważności uchwały, ewentualnie o uchylenie uchwały”;
II. oddala apelację;
III. zasądza od powódki na rzecz pozwanej kwotę 810 zł (osiemset dziesięć złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.
SSA Piotr Daniszewski SSA Małgorzata Zwierzyńska SSA Ewelina Jokiel
Sygn. akt I AGa 90/20
Wyrokiem z dnia 17 marca 2020r. Sąd Okręgowy w Gdańsku w sprawie o sygn. akt IX GC 1005/18 z powództwa G. W. przeciwko S. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G. o uchylenie uchwał wspólników lub akcjonariuszy oddalił powództwo oraz powództwo ewentualne (punkt I i II). Sąd zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 1.080 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (punkt III).
Sąd Okręgowy ustalił, że pozwana Spółka – S. Sp. z o.o. z siedzibą w G. powstała w wyniku podziału Spółki Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. przez wydzielenie – przeniesienie na Spółkę części majątku stanowiącego zorganizowaną części przedsiębiorstwa obejmującego wyodrębnione funkcjonalnie, organizacyjnie i finansowo zakłady komercyjnego wynajmu nieruchomości biurowych oraz stacji detalicznej sprzedaży paliw. Celem podziału było zapewnienie rentowności działalności w podzielonych Spółkach, zaś wykonanie audytu miało dać również odpowiedź, czy obie Spółki będą mogły samodzielnie funkcjonować na rynku. Zgodnie z postanowieniami umowy Spółki kapitał zakładowy Spółki wynosi 383.300,00 zł i dzieli się na 7.666 udziałów o wartości nominalnej po 50,00 zł każdy (§ 8 pkt 1). Powódka – G. W. posiadała 158 udziałów w kapitale zakładowym pozwanej Spółki o łącznej wartości nominalnej 7.900,00 zł. W § 9 umowy postanowiono, iż kapitał zakładowy Spółki może zostać podwyższony przez podwyższenie wartości nominalnej istniejących udziałów lub ustanowienie nowych, maksymalnie o kwotę 5.000.000,00 zł w terminie do dnia 31 grudnia 2025 r., zaś podwyższenie nie stanowi zmiany umowy Spółki i następuje na podstawie uchwały Zgromadzenia Wspólników. Zgodnie z umową wspólnikom przysługiwało prawo pierwszeństwa nabycia oferowanych do sprzedaży udziałów innego wspólnika. Jeżeli zaś więcej niż jeden wspólnik wyrazi zamiar skorzystania z określonego pierwszeństwa, wspólnika nabywającego udziały wybiera wspólnik zbywający.
Jak następnie ustalił Sąd a quo, w dniu 30 października 2018 r. Zarząd pozwanej Spółki zwołał Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników na dzień 14 listopada 2018 r. Zawiadomienie otrzymane przez powódkę w zakresie porządku obrad wskazywało na podjęcie uchwały w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego Spółki o kwotę 3.116.700,00 zł i pokrycia go wkładem pieniężnym. Jednocześnie wskazywało, iż dokumenty dotyczące Zgromadzenia Wspólników pozostają do wzglądu w siedzibie Zarządu Spółki.
W dniu 14 listopada 2018 r., w siedzibie pozwanej Spółki odbyło się Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Spółki S. Sp. z o.o. w G., z którego został sporządzony Protokół nr (...). Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników podjęło uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego na mocy dotychczasowych postanowień umowy Spółki, z aktualnej kwoty wynoszącej 383.300,00 zł do kwoty 3.500.000,00 zł, tj. o kwotę 3.116.700,00 zł, poprzez utworzenie 62.334 nowych udziałów o wartości nominalnej 50,00 zł każdy udział. Dotychczasowi wspólnicy mieli prawo pierwszeństwa do objęcia nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym w stosunku do swoich dotychczasowych udziałów. Udziały należało objąć w terminie miesiąca od dnia formalnego wezwania do jego wykonania, poprzez złożenie w formie pisemnej oświadczenia o objęciu tychże udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym. W przedmiotowym protokole wskazano, iż nikt ze wspólników nie miał pytań co do uchwały, i tym samym nikt ze wspólników nie zainicjował dyskusji w przedmiocie uchwały. W głosowaniu jawnym za przyjęciem tej uchwały oddano 6.272 głosy, zaś przeciw uchwale oddano 158 głosów, przy czym brak było głosów wstrzymujących się. Po dokonanym głosowaniu powódka zgłosiła sprzeciw odnośnie przyjęcia przedmiotowej uchwały. Pismem z dnia 12 grudnia 2018 r. pozwana Spółka przesłała powódce żądany przez nią odpis przedmiotowej uchwały nr 5. Następnie, pismem z dnia 08 stycznia 2019 r. pozwana Spółka wezwała powódkę do wykonania prawa pierwszeństwa objęcia udziałów powstałych wskutek podwyższenia kapitału zakładowego Spółki, w terminie miesiąca od otrzymania niniejszego pisma. Jednocześnie wskazała, iż do objęcia nadal pozostało jeszcze 16.411 udziałów o wartości nominalnej 50,00 zł każdy i o łącznej wartości nominalnej 820.550,00 zł. Pozwana zaznaczyła, iż zachowując w dalszym ciągu zasadę pierwszeństwa i proporcjonalności proponuje powódce, jako wspólnikowi Spółki, objęcie pozostałych udziałów
w ilości proporcjonalnej do dotychczas posiadanych udziałów. Nadmieniła przy tym, że pierwszeństwo w objęciu udziałów powstałych wskutek podwyższenia kapitału zakładowego Spółki z o.o. nie jest obowiązkiem wspólników, lecz jedynie przysługującym im prawem, zatem nieskorzystanie przez powódkę w zakreślonym terminie z prawa pierwszeństwa skutkować będzie zaproponowaniem tychże udziałów do objęcia innym dotychczasowym wspólnikom.
Istotne dla rozstrzygnięcia przedmiotowego sporu okoliczności faktyczne Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o zaoferowane przez strony dokumenty prywatne, stanowiące dowód tego, że osoby, które je podpisały, złożyły oświadczenia w nich zawarte (art. 245 k.p.c.), dokumenty urzędowe, stanowiące dowód tego, co zostało w nich urzędowo poświadczone (art. 244 § 1 k.p.c.) a także inne dokumenty w rozumieniu art. 243 1 k.p.c. Wiarygodność niniejszych dokumentów nie była kwestionowana przez stronę przeciwną, ani też nie budziła wątpliwości Sądu, dlatego też Sąd uznał, że mogą one stanowić podstawę do czynienia w oparciu o nie ustaleń faktycznych w istotnych dla rozstrzygnięcia kwestiach. Oceniając wartość dowodów przedłożonych w toku postępowania należy zaznaczyć, iż podlegała ona ocenie zgodnie z obowiązującą w postępowaniu cywilnym zasadą rozkładu ciężaru dowodów. Przeprowadzenie wskazanych dowodów nie doprowadziło do ujawnienia rozbieżności i sprzeczności odnośnie faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. W szczególności, jak wskazał Sąd a quo, oparł się na wypisie aktu notarialnego – protokole nr (...) Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników S. Sp. z o.o. w G. z dnia 14 listopada 2018 r., informacji z dnia 10 października 2018 r., przedstawionej na zestawieniu powierzchni najmu do wykończenia dla najemców z dnia 17 października 2018 r. oraz wezwaniu do wykonania prawa pierwszeństwa do objęcia podwyższonego kapitału zakładowego z dnia 08 stycznia 2019 r. Pozostałe zaś dokumenty, które nie zostały wymienione w uzasadnieniu, w ocenie Sądu I instancji nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia, gdyż nie wnosiły do sprawy nowych i istotnych okoliczności.
Poza dowodami z dokumentów Sąd Okręgowy dopuścił i przeprowadził dowód z zeznań świadków – K. K. (1), W. S., B. B., A. P., H. B., E. K., L. M.. Jak wskazał Sąd a quo, oceniając zeznania świadków brał pod uwagę przede wszystkim – jako kryterium oceny ich wiarygodności – to, czy są one wewnętrznie spójne i wzajemnie niesprzeczne, a także, czy korespondują z pozostałym, zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. W dalszej kolejności Sąd brał także pod uwagę okoliczności dotyczące bezpośrednio słuchanych osób, a mogące ewentualnie wpływać na wiarygodność ich zeznań, jak w szczególności ich stosunek do stron, w tym to, czy nie pozostają z żadną ze stron w takich relacjach, które mogłyby budzić wątpliwości co do obiektywizmu świadków. Zeznania świadków: H. B., E. K. i L. M. Sąd ocenił jako wiarygodne, gdyż były spójne, logiczne i zgodne z przedstawionymi dokumentami, a także wskazywały na znajomość okoliczności faktycznych sprawy. Świadek H. B. wskazała, iż żaden ze wspólników obecnych na walnym zgromadzeniu nie podjął dyskusji przed podjęciem uchwały ani przed głosowaniem. Twierdziła, iż dokumenty związane z tym zgromadzeniem były dostępne do wglądu wspólników w siedzibie Spółki, zaś dostęp do nich nie był utrudniony. Świadek wskazał, iż zysk zawsze był przeznaczany na inwestycje, zaś w 2015 r. została wypłacona dywidenda. Świadek twierdził ponadto, iż podwyższenie kapitału zakładowego było potrzebne z uwagi na brak środków finansowych w Spółce. Wskazał przy tym, że Spółka występowała o kredyt, którego nie uzyskała. Świadek potwierdził, iż żaden ze wspólników nie zaskarżył uchwały w przedmiocie wyrażenia zgody na plan podziału Spółki. Świadek E. K. potwierdził, iż przed podjęciem przedmiotowej uchwały nie odbyła się żadna dyskusja w kwestii zasadności podwyższenia kapitału zakładowego. Wskazał, iż zysk przeznaczany był na inwestycje, co z kolei powiększało majątek Spółki. Świadek wskazał ponadto, iż nie objął udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym oraz, że nie czuje się w związku z tym pokrzywdzony w jakikolwiek sposób. Świadek twierdził, że wszyscy wspólnicy zostali poinformowani, że mają prawo dostępu do dokumentów przed zgromadzeniem. Z kolei świadek L. M., będąca pracownikiem pozwanej Spółki wskazała, iż podział Spółki (...) Spółki z o.o. uzasadniony był prowadzeniem różnych działalności, zaś celem było wydzielenie majątku, który był potrzebny w danej działalności. Świadek potwierdził, iż wspólnicy zawsze mają możliwość zapoznania się z dokumentami dotyczącymi zgromadzenia przed jego odbyciem. W ocenie świadka pozwanej Spółce odmówiono udzielenia kredytu, bowiem była ona za młoda oraz nie miała pełnej wiarygodności. Sąd uznał za wątpliwą wiarygodność zeznań złożonych przez świadka A. P.. Świadek przyznał, iż nie uczestniczył w zgromadzeniu, na którym podjęto przedmiotową uchwałę. Wskazał przy tym, że otrzymał pismo informujące o możliwości objęcia udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym. Sąd nie dał wiary świadkowi w zakresie, w jakim zeznał, że przyczyną podwyższenia kapitału zakładowego pozwanej spółki była chęć przejęcia Spółki przez syna T. K.. W ocenie Sądu zeznania świadka w tymże zakresie były całkowicie gołosłowne, niepoparte żadnymi dowodami. Ponadto, Sąd nie dał wiary zeznaniom świadków – K. K. (1), W. S. oraz B. B.. W ocenie Sądu powyżsi świadkowie wyrażali swoje subiektywne odczucia w kwestii marginalizacji mniejszościowych udziałowców, które zdaniem Sądu były całkowicie gołosłowne oraz niepoparte żadnymi dowodami, dlatego też Sąd uznał za wątpliwą wiarygodność złożonych przez nich zeznań. Wobec cofnięcia na rozprawie przeprowadzonej w dniu 29 listopada 2019 r. wniosku o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka H. C., Sąd nie przeprowadził dowodu z zeznań tegoż świadka.
Ponadto, ustalając stan faktyczny sprawy Sąd I instancji oparł się także uzupełniająco na przesłuchaniu powódki – G. W. oraz przedstawiciela pozwanej Spółki, będącego Prezesem Zarządu – M. K.. W ocenie Sądu zeznania stron nie ujawniały sprzeczności ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, dlatego też niniejszym zeznaniom Sąd dał wiarę w zakresie, w jakim korespondowały one z dowodami, na których Sąd się oparł, w pozostałej zaś części odmawiając im obiektywizmu i wiarygodności. Po wszechstronnej analizie zebranego w sprawie materiału dowodowego, z uwzględnieniem jego oceny, wyżej opisanej, Sąd doszedł do przekonania, że roszczenia powódki nie zasługiwały na uwzględnienie. Powódka w pierwszej kolejności żądała unieważnienia uchwały nr 5 Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników pozwanej Spółki z dnia 14 listopada 2018 r. w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego, z uwagi na sprzeczność tejże uchwały z prawem, tj. naruszenie art. 260 § 2 k.s.h. w zw. z art. 257 § 3 k.s.h. Dopiero, w przypadku nieuwzględnienia żądania stwierdzenia nieważności ww. uchwały wniosła o jej uchylenie.
Odnosząc się do pierwszego żądania powódki, tj. stwierdzenia nieważności uchwały, Sąd Okręgowy wskazał na dyspozycję art. 252 § 1 zd. 1 k.s.h., art. 257 § 3 k.s.h. w zw. z art. 260 § 2 k.s.h. oraz art. 257 § 2 k.s.h. W rozpoznawanej sprawie przedmiotem oceny Sądu było podwyższenie kapitału zakładowego pozwanej Spółki, dokonane w drodze uchwały wspólników na mocy dotychczasowych postanowień umowy Spółki poprzez utworzenie nowych udziałów. Wskazania wymaga, iż umowa Spółki w § 9 przewidywała możliwość podwyższenia kapitału zakładowego Spółki maksymalnie do kwoty 5.000.000,00 zł, co mogło nastąpić uchwałą Zgromadzenia Wspólników w terminie do dnia 31 grudnia 2025 r., poprzez podwyższenie udziałów już istniejących lub ustanowienie nowych. Z kolei uchwała nr 5 Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z dnia 14 listopada 2018 r. w przedmiocie podwyższenia kapitału zakładowego Spółki w § 3 przewidywała, iż dotychczasowi wspólnicy mają prawo pierwszeństwa do objęcia nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym w stosunku do swoich dotychczasowych udziałów. Zgodnie natomiast z § 4 – udziały należało objąć w terminie miesiąca od dnia formalnego wezwania do jego wykonania, poprzez złożenie w formie pisemnej oświadczenia o objęciu. W tym kontekście Sąd wskazał, iż w myśl art. 258 § 1 zd. 1 k.s.h., jeżeli umowa Spółki lub uchwała o podwyższeniu kapitału zakładowego nie stanowi inaczej, to dotychczasowi wspólnicy mają prawo pierwszeństwa do objęcia nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym w stosunku do dotychczasowych udziałów. Prawo pierwszeństwa objęcia nowych udziałów proporcjonalnie do dotychczasowego zaangażowania kapitałowego jest jednym z praw udziałowych przysługujących każdemu wspólnikowi Spółki z o.o. z racji jego członkostwa w Spółce. Prawo pierwszeństwa stanowi więc element standardowej wiązki (zespołu) uprawnień wspólnika, które łącznie wyznaczają treść prawa podmiotowego, jakim jest udział w Spółce
z o.o. Sąd wskazał nadto na kontrowersje związane z odpowiednim stosowaniem art. 260 § 2 w zw. z art. 257 § 2 k.s.h., opowiadając się za linią orzeczniczą, zgodnie z którą prawo pierwszeństwa przysługujące wspólnikom stwarza możliwość, nie zaś obowiązek objęcia nowych udziałów (względnie podwyższonej wartości nominalnej udziału) w celu zachowania dotychczasowej proporcji ich udziału w kapitale zakładowym oraz w ogóle praw korporacyjnych istniejących w Spółce. Wykonanie tego prawa wiąże się z objęciem tych udziałów w zamian za wkłady wnoszone do Spółki. Sąd a quo podkreślił, iż w zaskarżonej przez powódkę uchwale wskazano, że dotychczasowi wspólnicy mają prawo pierwszeństwa do objęcia nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym w stosunku do swoich dotychczasowych udziałów, w terminie miesiąca od dnia formalnego wezwania do jego wykonania.
Na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach niniejszej sprawy Sąd I instancji doszedł do przekonania, iż powódka otrzymała odpis przedmiotowej uchwały, a co więcej – pismem z dnia 08 stycznia 2019 r. została ona wezwana do wykonania prawa pierwszeństwa objęcia udziałów w terminie miesiąca od otrzymania tego pisma. Ponadto, w ww. piśmie wskazano, iż pierwszeństwo w objęciu udziałów powstałych wskutek podwyższenia kapitału zakładowego Spółki z o.o. nie jest obowiązkiem wspólników, lecz jedynie przysługującym im prawem, zatem nieskorzystanie przez powódkę z prawa pierwszeństwa w zakreślonym terminie skutkować będzie zaproponowaniem tychże udziałów do objęcia innym dotychczasowym wspólnikom. Mając zaś na uwadze to, iż powódka nie wykonała prawa pierwszeństwa, co zresztą zostało przez nią wprost wskazane w pozwie, Sąd uznał, iż dobrowolnie ona zrezygnowała z objęcia nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym. W konsekwencji, w świetle poczynionych rozważań należało uznać, iż uchwała nr 5 Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników pozwanej Spółki z dnia 14 listopada 2018 r. w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego nie była sprzeczna z ustawą, a zwłaszcza z podnoszonym przez powódkę art. 260 § 2 k.s.h. w zw. z art. 257 § 3 k.s.h., zatem roszczenie powódki nie zasługiwało na uwzględnienie w tymże zakresie.
Abstrahując od powyższego, w ocenie Sądu Okręgowego powódka nie wykazała także przesłanek uzasadniających uchylenie przedmiotowej uchwały. W pierwszym rzędzie Sąd a quo zaznaczył, że powódka upatrywała podstawy prawnej swojego żądania w art. 249 § 1 k.s.h., w myśl którego uchwała wspólników sprzeczna z umową Spółki bądź dobrymi obyczajami i godząca w interesy Spółki lub mająca na celu pokrzywdzenie wspólnika może być zaskarżona w drodze wytoczonego przeciwko Spółce powództwa o uchylenie uchwały. Sąd wskazał, iż sprzeczność uchwały wspólników Spółki z o.o., zarówno z dobrymi obyczajami, jak i umową Spółki nie są samodzielnym przesłankami uzasadniającymi uwzględnienie powództwa o uchylenie tej uchwały (art. 249 § 1 k.s.h.). Koniecznym jest wykazanie jeszcze co najmniej jednej z dwóch przesłanek wskazanych w art. 249 § 1 k.s.h. w drugim zdaniu koniunkcji, a więc godzenia w interesy Spółki lub pokrzywdzenia wspólnika (por. uchwałę SN z dnia 10 marca 2016 r., III CZP 1/16, OSNC 2017/2/17). Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego Sąd uznał, iż brak jest podstaw do przyjęcia, że zaskarżona uchwała nr 5 Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników pozwanej Spółki z dnia 14 listopada 2018 r. naruszyła prawo, była sprzeczna z dobrymi obyczajami czy została podjęta w celu pokrzywdzenia wspólników mniejszościowych, w tym powódki. W ocenie Sądu podjęcie przedmiotowej uchwały nie wiązało się z naruszeniem ustawy, co zostało wnikliwie omówione powyżej. Sąd zbadał, czy przedmiotowa uchwała o podwyższeniu kapitału zakładowego była sprzeczna z dobrymi obyczajami i wskazał, iż z treści informacji sporządzonej w formie pisemnej w dniu 10 października 2018 r. i przedstawionej na zestawieniu powierzchni najmu do wykończenia dla najemców z dnia 17 października 2018 r. wynikało uzasadnienie podwyższenia kapitału zakładowego Spółki. Celem niniejszego było pozyskanie środków finansowych niezbędnych do całkowitego wykończenia inwestycji realizowanej przez Spółkę, tj. nowego biurowca. W konsekwencji Spółka mogłaby wynająć tenże budynek i wypracować zyski z wynajmu komercyjnego, który to z kolei wpłynąłby na wynik netto przedsiębiorstwa i tym samym umożliwił wypłaty dywidendy dla udziałowców. Wobec tego Sąd uznał, iż podwyższenie kapitału zakładowego wynikało z bieżących potrzeb inwestycyjnych, zaś decyzja o podwyższeniu na wskazany w tejże informacji cel była uzasadniona sytuacją Spółki i jej realnymi potrzebami. Zatem brak było podstaw do przyjęcia – tak jak interpretowała powódka – że prawdziwym celem zakwestionowanej przez nią uchwały była całkowita marginalizacja mniejszościowych udziałowców oraz doprowadzenie do przejęcia Spółki przez większościowego udziałowca. W tym kontekście istotne są również zeznania świadków – H. B. i L. M., które potwierdzały, że pozwana Spółka nie była w stanie uzyskać zgody na kredyt, co z kolei uzasadniało podjęcie przez nią przedmiotowej uchwały. Odnosząc się do ostatniej z przesłanek – kolejny raz Sąd a quo podkreślił, że wspólnikom pozwanej Spółki przysługiwało prawo pierwszeństwa objęcia udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym, zaś wspólnicy zostali poinformowani o tym fakcie przez pozwaną Spółkę. Sąd doszedł zatem do przekonania, że nie zostali oni pozbawieni możliwości ich objęcia. Co więcej – ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynikało, że żaden ze wspólników nie kwestionował zarówno uchwały o podziale Spółki (...) Sp. z o.o., jak i treści umowy Spółki S. Sp. z o.o. Dlatego też na aprobatę zasługuje stwierdzenie poczynione przez pozwaną, iż wspólnicy mieli świadomość możliwości wystąpienia podwyższenia kapitału zakładowego. Zostało to zresztą wprost określone w § 9 umowy pozwanej Spółki.
Dlatego też, wobec niewykazania przez powódkę przesłanek uzasadniających uchylenie przedmiotowej uchwały nr 5, Sąd Okręgowy oddalił powództwo w tymże zakresie. W ocenie tego Sądu zaskarżona uchwała nie narusza zarówno prawa, ani dobrych obyczajów, a także nie prowadzi do pokrzywdzenia wspólników mniejszościowych. Mając na uwadze całokształt powyższych okoliczności Sąd doszedł do przekonania, że powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. Wobec tego Sąd I instancji, na podstawie art. 252 § 1 k.s.h. a contrario, orzekł jak w punkcie I sentencji zaskarżonego wyroku.
Jednocześnie Sąd, w punkcie II sentencji wyroku oddalił powództwo ewentualne o uchylenie uchwały, na podstawie art. 249 § 1 k.s.h. a contrario.
O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie III sentencji wyroku, na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania i całością tych kosztów obciążył powódkę jako przegrywającą. Na koszty sądowe strony pozwanej składała się kwota 1.080,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, ustalonych na podstawie § 8 pkt 22 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 265).
Apelację od powyższego orzeczenia wniosła powódka zaskarżając wyrok Sądu Okręgowego w całości. Skarżąca zarzuciła Sądowi I instancji:
I. naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:
1) art. 227 w zw. z art. 217 k.p.c. poprzez uniemożliwienie przeprowadzenie dowodu z zeznań wszystkich świadków strony powodowej - pani K. K. (1), pana W. S., pana B. B., pana A. P. polegające na ograniczeniu przez Sąd I Instancji tezy dowodowej, skutkiem czego w/w świadkowie nie mogli zeznać o faktach mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, co doprowadziło do oparcia wyroku na niekompletnym materiale dowodowym,
1) art. 231 k.p.c. poprzez uznanie za nieudowodnione faktu podejmowania przez większościowego udziałowca pozwanej pana T. K. działań polegających na zwiększeniu ilości posiadanych przez niego udziałów w P.R.S.P. S. (poprzednika prawnego pozwanego) poprzez skupowanie ich od pracowników spółki po zaniżonych cenach lub pod przymusem, celem przejęcia kontroli nad spółką, które to działanie znajduje swoją kontynuację w podwyższeniu kapitału zakładowego pozwanej zaskarżoną uchwałą - pomimo istnienia ku temu dostatecznych podstaw w zebranym w sprawie materiale, uznanym przez Sąd Okręgowy za wiarygodny, w tym w szczególności w oświadczeniach mniejszościowych wspólników pozwanej spółki, wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku, z dnia 15.11.2002 r., sygn. akt IX GC 531/02 o stwierdzeniu nieważności uchwał nr 6 i 7 Zgromadzenia Wspólników Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. podjętej w celu uprzywilejowania udziałów pana T. K. wraz z pozwem i zaproszeniem za Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o. o. zwołanym na dzień 14.12.2001 r. i projektem zmian w umowie spółki, zaproszeniu za Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. zwołanym na dzień 28.04.2006 r. wraz z porządkiem obrad obejmującym zmianę umowy spółki w § 7 w celu umorzenia udziałów,
2) art. 231 k.p.c. poprzez błędne uznanie, iż z faktu wybudowania przez pozwaną nowego biurowca pod wynajem oraz wynikającej z niej konieczności wykończenia powierzchni biurowej wynika fakt, iż podwyższenie kapitału zakładowego było uzasadnione bieżącymi potrzebami inwestycyjnymi podczas gdy z jednego faktu nie wynika drugi jako że spółka dysponowała środkami finansowymi na potrzeby wykończenia budynku, zgodnie ze sprawozdaniami finansowymi pozwanej, zbadanymi przez biegłego rewidenta, której to okoliczności Sąd I Instancji nie uwzględnił,
3) art. 233 § 1 k.p.c. polegające na:
a) przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów przeprowadzonych w sprawie, dokonanej wybiórczo, polegającej w szczególności na zupełnym niedostrzeżeniu przez sąd sprawozdań finansowych pozwanej spółki wraz z informacjami dodatkowymi oraz informacji o sytuacji finansowej Sportowa Centrum Sp. z o.o. (...)-(...) G. z dnia 19.08.2019 r. dla oceny przyczyn podwyższenia kapitału zakładowego pozwanej pomimo tego, iż dowody z powyższych dokumentów zostały w sprawie przeprowadzone, a w konsekwencji dokonanie przez sąd ustaleń faktów bez jakiegokolwiek odniesienia do w/w dokumentów,
a) braku wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału polegające na przyznaniu mocy i wiarogodności dowodowej wszystkim przeprowadzonym dowodom z wyjątkiem zeznań świadków strony powodowej, pomimo tego, iż z dowodów tych wynikają fakty ze sobą sprzeczne, a następnie przyjęcie faktów za udowodnione przy równoczesnym uznaniu za udowodnione dowodów przeciwnych,
b) braku wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału polegające na przyznaniu mocy i wiarogodności dowodowej w zakresie zeznań świadków wyłącznie świadkom strony pozwanej, pomimo tego iż wszyscy ci świadkowie są powiązani bądź bezpośrednio ze stroną pozwaną jako jej pracownicy bądź z kontrolowaną przez większościowego udziałowca T. K. spółką P.R.S.P. S. co budzi wątpliwości co do ich bezstronności, nadto ich zeznania są sprzeczne ze znaczną częścią zebranego w sprawie materiału dowodowego,
c) przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów wyrażającej się w odmowie wiarygodności i mocy dowodowej zeznaniom wszystkich świadków zawnioskowanych przez stronę powodową pomimo tego, że zeznania tych świadków były logiczne, wzajemnie się uzupełniały i nie stały w sprzeczności z istotną częścią materiału dowodowego zebranego w sprawie, co w konsekwencji doprowadziło do błędnego ustalenia, że podwyższenie kapitału zakładowego zaskarżoną uchwałą nie miało na celu pokrzywdzenie
wspólników mniejszościowych,
4) art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 245 k.p.c. przez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, wynikające z dokonania ustalenia, iż celem podwyższenia kapitału zakładowego pozwanej było pozyskanie środków finansowych niezbędnych do całkowitego wykończenia nowego biurowca realizowanego przez pozwaną spółkę - w oparciu o treść „Zestawienia powierzchni do wykończenia dla Najemców - budynek C - Sportowa 8 C" sporządzonego w dniu 10.10.2018 r. przez główną księgową pozwanej które to pismo jest dokumentem prywatnym a zatem obejmuje jedynie oświadczenie osoby która go podpisała tj. pani L. M. - głównej księgowej pozwanej spółki, która nie jest rzeczoznawcą ani specjalistą ds. wyceny i które nadto było kwestionowane przez stronę powodową,
5) art. 258 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez uwzględnienie przy ustalaniu stanu faktycznego sprawy opinii świadków strony pozwanej oraz ich ocen, w zakresie wskazania iż podwyższenie kapitału zakładowego pozwanej nie prowadziło do pokrzywdzenia wspólników mniejszościowych, pomimo tego iż przy ustalaniu stanu faktycznego sąd winien brać pod uwagę zeznania świadków co do faktów a nie oceny i opinie przez nich wyrażone,
6) art. 328 § 2 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c. polegające na niewskazaniu, w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, dokładnie na podstawie jakich dowodów sąd się oparł, rozstrzygając, że zaskarżona uchwała nie prowadzi do pokrzywdzenia wspólników mniejszościowych przy równoczesnym przyznaniu przez sąd wiarygodności i mocy dowodowej dowodom przeciwnym, w tym sprawozdaniom finansowym pozwanej potwierdzającym jej dobrą kondycję finansowa oraz oświadczeniom wspólników mniejszościowych z których wynika, iż nie mają oni środków finansowych na wpłaty za nowoutworzone udziały w podwyższonym kapitale zakładowym oraz iż celem podwyższenia kapitału zakładowego było przejęcie udziałów przez większościowego udziałowca.
II. naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 252 § 1 k.s.h. w zw. z art. 257 § 3 k.s.h. i art. 260 § 2 k.s.h. poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, iż dla ważności i skuteczności uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego na mocy dotychczasowych postanowień umowy spółki nie jest konieczne aby nowo utworzone udziały zostały objęte przez dotychczasowych wspólników proporcjonalnie do przysługujących im udziałów podczas gdy z przepisu art. 257 § 3 k.s.h. w zw. z art. 260 § 2 k.s.h. wynika obowiązek objęcia nowych udziałów proporcjonalnie przez dotychczasowych wspólników jako warunek ważności i skuteczności uchwały o podwyższeniu kapitału na mocy dotychczasowych postanowień umowy spółki.
W oparciu o tak sformułowane zarzuty skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i uwzględnienie powództwa oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Skarżąca ewentualnie, na wypadek uznania przez Sąd, że Sąd I instancji nie rozpoznał istoty sprawy lub że zachodzi konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.
Pozwana w odpowiedzi na apelację powódki wniosła o jej oddalenie w całości oraz o zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Sąd Apelacyjny zważył co następuje:
Apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu .
Sąd Apelacyjny aprobuje ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Okręgowy i Stosownie do treści art. 387 § 2 1 pkt 1 i 2 k.p.c. przyjął za własne ustalenia Sądu pierwszej instancji. Stwierdzenie to uzasadniało ograniczenie treści niniejszego uzasadnienia do oceny poszczególnych zarzutów apelacyjnych.
Odnosząc się w pierwszym rzędzie do zarzutów naruszenia prawa procesowego, w tym zarzutu uchybienia normie art. k.p.c. 327 1 § 2 k.p.c. (mylnie określony jako art. 328 § 2 k.p.c., w brzmieniu obowiązującym do dnia 7 listopada 2019 r. ) Sąd Apelacyjny wskazuje, iż zarzut ten mógłby okazać się skuteczny jedynie wówczas, gdyby niedostatki uzasadnienia nie pozwalały w ogóle na dokonanie kontroli instancyjnej orzeczenia (por. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 1998 r., III CKN 792/98, OSNC 1999/4/83, z dnia 26 listopada 1999 r.,III CKN 460/98, OSNC2000/5/100, z dnia 5 września 2012 r., IV CSK 76/12, LEX nr 1229815).
Sytuacja taka nie zachodzi w niniejszej sprawie, ponieważ uzasadnienie wyroku zawiera wszystkie wymagane prawem elementy, a okoliczności, na które powołuje się skarżąca w rozwinięciu tego zarzutu dotyczą nie tyle samej techniki sporządzonego uzasadnienia, lecz wniosków wysnutych przez Sąd Okręgowy z materiału dowodowego. Skarżąca zdaje się bowiem stać na stanowisku, iż dowody uznane przez ten Sąd za wiarygodne (sprawozdania finansowe pozwanej oraz oświadczenia wspólników mniejszościowych) nie dawały podstaw do przyjęcia, że zaskarżona uchwała nie prowadzi do pokrzywdzenia wspólników mniejszościowych.
Kwestia ta łączy się zatem raczej z oceną dowodów, która winna nastąpić zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego oraz logicznego rozumowania, a więc winna być podniesiona w ramach zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Skarżąca stawia zresztą taki zarzut wytykając Sądowi a quo przekroczenie granic swobodnej zasady dowodów, a wobec tego przypomnieć należy, iż postawienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie może polegać na zaprezentowaniu przez skarżącego stanu faktycznego, ustalonego przez niego na podstawie własnej oceny dowodów. Jeżeli bowiem z materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 2005 r. sygn. IV CK 387/04, Lex nr 177263 oraz z dnia 27 września 2002 r. sygn. II CKN 817/00, Lex nr 56906).
Tymczasem w rozpoznawanej sprawie powódka kwestionując zaskarżoną uchwałę w istocie forsuje własną wersję wydarzeń nawiązując przede wszystkim do kwestii związanych z powstaniem pozwanej spółki, co nastąpiło przez wydzielenie i przeniesienie na pozwaną części majątku (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, co z kolei miało miejsce na mocy uchwały z dnia 11 czerwca 2015 r. , oraz do samego powstania w 1991 r. spółki (...) jako spółki pracowniczej. Tym zagadnieniom skarżąca poświęca znaczną część uzasadnienia apelacji, wskazując na zaniechanie przez Sąd Okręgowy - co było zdaniem skarżącej wadliwe - rozważenia tych okoliczności, jako że zdaniem skarżącej pozwalają one zobrazować istniejące od wielu lat działania T. K. zmierzającą do zmarginalizowania wspólników mniejszościowych . Z tego tez względu skarżąca postawiła zarzut naruszenia art. 227 k.p.c. w związku z art. 217 k.p.c. oraz wniosła o uchylenie postanowienia z dnia 16 kwietnia 2019 r. o ograniczeniu tezy przesłuchania świadków do okoliczności dotyczących pozwanej spółki oraz wnosząc o powtórne przesłuchanie K. K. (1) i W. S. oraz o przeprowadzenie dowodów z dokumentów wskazanych w piśmie z dnia 1 marca 2019 r.
Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do uwzględnienia tych wniosków uznając za słuszne stanowisko Sądu Okręgowego skupiającego się na wyjaśnieniu okoliczności związanych z podjęciem zaskarżonej uchwały, nie zaś na okolicznościach zaprzeszłych dotyczących uchwał i działań podejmowanych przez inną spółkę prawa handlowego.
Tym samym nie sposób zgodzić się z zarzutem naruszenia przez Sąd a quo art. 227 k.p.c., gdyż zgodnie z jego brzmieniem przedmiotem dowodzenia w niniejszym postępowaniu były okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia w kontekście zgłoszonego żądania. Zadaniem Sądu Okręgowego było zbadanie przesłanek nieważności uchwały z dnia ewentualnie przesłanek jej uchylenia, a subiektywne przekonanie powódki o istotności także innych kwestii przez nią wskazywanych dotyczących powstania pozwanej spółki oraz wieloletnich działań T. K. nie mogło stwarzać podstawy do prowadzenia postępowania dowodowego w tymże kierunku.
Co się zaś tyczy narzutu uchybienia art. 217 k.p.c. (obowiązującego częściowo w okresie orzekania przez Sąd Okręgowy), to zważyć należy, iż przepis art. 217 § 1 k.p.c. dotyczy postępowania strony i na nią nakłada prawa i obowiązki, nie odnosi się natomiast do sądu, a zatem nie może być przez sąd naruszony (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 2 października 2012 r., II PK 82/12, OSNP 2013/17-18/202,z dnia 15 maja 2014 r. IV CSK 517/13, LEX nr 1488769).
Zarzut naruszenia art. 231 k.p.c. w odniesieniu do uznania za nieudowodnione działań T. K. zmierzających do zwiększenia ilości jego udziałów w (...) , jest wadliwie sformułowany. Przepis art. 231 k.p.c. dotyczy bowiem domniemań faktycznych, czyli ustalenia pewnych faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy na podstawie innych faktów, tymczasem okoliczności na które wskazuje skarżąca stawiając powyższy zarzut, są irrelewantne dla rozstrzygania o uchwale pozwanej z dnia 14 listopada 2018 r., na co Sąd Apelacyjny zwracał uwagę we wcześniejszych rozważaniach.
Ponadto art. 231 k.p.c. reguluje sytuację, w której sąd ustala pewne fakty w drodze domniemania faktycznego, tymczasem w przywołanym zarzucie apelacji skarżącej chodzi o to, że Sąd Okręgowy naświetlanych przez skarżącą okoliczności nie ustalił, mimo że jej zdaniem wynikały one z materiału dowodowego.
Jeśli natomiast chodzi o zarzut naruszenia art. 231 k.p.c. w odniesieniu do tezy Sądu co do bieżących potrzeb inwestycyjnych spółki, to zaprezentowana przez Sąd teza nie stanowi domniemania faktycznego, lecz wynika wprost z przywołanego przez ten Sąd dowodu w postaci dokumentu - informacji dla wspólników z dnia 10 października 2018 r. (k. 271 akt), o czym mowa na stronie 20 uzasadnienia (k. 877 akt). Tymczasem możliwość ustalenia faktów w sposób przewidziany w art. 231 wchodzi w rachubę w razie braku bezpośrednich dowodów (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 2008 r., II CSK 280/08, LEX nr 560549; z dnia 27 lipca 2010 r., II CSK 119/10, LEX nr 603161).
Jeśli zaś chodzi o zarzuty dotyczące uchybienia normie art. 245 k.p.c. , z czym skarżąca łączy także zarzut naruszenia art. 233§ 1 k.p.c., odnośnie do „zestawienia powierzchni do wykończenia dla najemców – budynek (...) – (...)” datowane na 10.10. (...)., to wskazać należy, iż przepis art. 245 k.p.c. przesądza, iż dokument prywatny stanowi dowód tego, iż osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Funkcja tego przepisu polega na określeniu mocy dowodowej dokumentu prywatnego. Nie dotyczy on zaś tego, jak należy kwalifikować dokument prywatny ze względu na jego treść (np. jako umowę), i tego, jak należy wykładać zawarte w nim oświadczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lipca 2018 r., V CSK 372/17, LEX nr 2525410).
Sąd Okręgowy ocenił powyższy dowód wyłącznie jako dokument prywatny i nie przypisywał mu innych walorów; nie wiadomo więc, na czym miałoby polegać zarzucane uchybienie normie art. 245 k.p.c. w odniesieniu do tego właśnie dowodu, tym bardziej że powódka nie wykazała, aby zawarte w nim oświadczenia osoby, która dokument ten podpisała (L. M.), były nieprawdziwe odnośnie danych najemców, umów najmu, metrażu powierzchni najmowanych i symulacji kosztów adaptacji.
Odmienną natomiast kwestią jest kwestia wniosków wysnutych przez Sąd orzekający na podstawie dokumentu prywatnego, w kontekście zgłoszonego żądania ustalenia nieważności uchwały bądź jej uchylenia. Trzeba przy tym pamiętać, że swoją tezę o konieczności pozyskania środków poprzez podwyższenie kapitału zakładowego na potrzeby inwestycyjne spółki Sąd Okręgowy wywiódł nie tylko z tego dokumentu, ale także z informacji dla wspólników z dnia 10.10.2018 r. oraz z zeznań świadków H. B. i głównej księgowej L. M..
Jeśli zaś chodzi o zarzut naruszenia art. 258 k.p.c. (obowiązujący przed Sądem Okręgowym w dacie zgłaszania wniosków dowodowych o przesłuchanie świadków), co skarżąca łączy także z zarzutem naruszenia art. 227 k.p.c., to wskazać trzeba, że przepis ten nakładał na stronę wnioskującą o taki dowód określone obowiązki co do danych świadka, jego adresu oraz faktów, które mają być jego zeznaniami stwierdzone.
Zarzut ten, o ile zmierza do zanegowania oceny zeznań świadków zgłoszonych przez stronę pozwaną, jest nieprawidłowo postawiony, gdyż kwestia ta wiąże się z materią regulowaną przez art. 233 § 1 k.p.c. Skuteczne podważenie oceny materiału dowodowego dokonanej przez Sąd a quo, jak już wyżej sygnalizowano, wymaga wykazania, że Sąd ten uchybił zasadom doświadczenia życiowego i zasadom logiki, temu zaś obowiązkowi skarżąca nie sprostała, skupiając się wielowątkowo na zaszłościach dotyczących innej spółki prawa handlowego i uchwał przez nią podejmowanych, co dla żądania dochodzonego w niniejszym postępowaniu nie ma znaczenia.
Co do zarzutów naruszenia prawa materialnego, to w pierwszym rzędzie trzeba wskazać na trafny pogląd powódki, iż jeżeli nie wszyscy wspólnicy objęli - w stosunku określonym w art. 257§ 3 k.s.h. w związku z art. 260 § 2 k.s.h. udziały w kapitale zakładowym podwyższonym na podstawie dotychczasowych postanowień umowy spółki, to podwyższenie kapitału nie dochodzi do skutku. Pogląd taki ma uzasadnienie w jednoznacznym stanowisku judykatury, którego wyrazem jest uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 grudnia 2006 r . ( III CZP 132/106, LEX nr 203851) oraz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia 2013 r .( III CZP 57/12 (LEX nr 1321173).
Z powyższym koreluje także stanowisko doktryny, a mianowicie, jeżeli cały kapitał nie zostanie objęty, uchwała o podwyższeniu - bez względu na to, w jakim trybie jest podjęta - staje się bezskuteczna. W takim przypadku należy zwrócić dokonane wpłaty i przedmiot aportu (komentarz do art. 257 k.s.h A. Kidyba, LEX /el.2020)
Tak też uważała pozwana w niniejszym procesie, stwierdzając w odpowiedzi na pozew, że skoro większość mniejszościowych wspólników nie objęła nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym, to nie doszło do objęcia tych udziałów przez T. K.. Nieskuteczność podwyższenia kapitału skutkuje brakiem wykonalności uchwały, a tym samym nie dochodzi do pokrzywdzenia wspólników mniejszościowych (str. 16 odpowiedzi na pozew).
Powódka w pierwszym rzędzie domagała się stwierdzenia nieważności uchwały upatrując przyczyn nieważności w naruszeniu art. 260 § 2k.s.h w związku z art. 257 § 3 k.s.h. Rzecz jednak w tym, że sama uchwała nie zawiera postanowień sprzecznych z tymi przepisami, nie wspomina bowiem ona o oferowaniu nowoutworzonych udziałów innym wspólnikom, gdyby wspólnicy mniejszościowi nie byli w stanie ich objąć. Takie stanowisko zmierzające do zaoferowania udziałów nieobjętych przez wspólników mniejszościowych innym dotychczasowym wspólnikom pojawiło się dopiero w piśmie z dnia 8 stycznia 2019 r. -wezwanie do wykupu udziałów (k. 306), we wcześniejszym piśmie z dnia 14 listopada 2018 r. brak jest takiej wzmianki (k.179). Jest to już jednak działanie pozwanej wykonujące uchwałę, a ta kwestia ta wymyka się spod kontroli sądu możliwej do przeprowadzenia w trybie art. 249 k.s.h. i art. 252 k.s.h., przepisy te dotyczą bowiem wadliwości uchwały jako takiej, nie zaś wadliwości związanej z jej realizacją.
Nie może przy tym ujść uwadze, iż pozwana ostatecznie zrezygnowała z drogi obranej w przywołanym piśmie z dnia 8 stycznia 2019 r,. i nie oferowała nowoutworzonych udziałów nieobjętych przez wspólników mniejszościowych pozostałym wspólnikom. Wynika to z przesłuchania za stronę pozwaną prezesa zarządu M. K. – ostatecznie dokapitalizowanie spółki nastąpiło poprzez udzielenie pożyczki przez T. K., a wpłaty wniesione przez część wspólników na poczet nowych udziałów zostały im zwrócone, wobec niedojścia całej procedury podwyższenia kapitału do skutku.
Brak jest zatem również podstaw do przyjęcia, aby zaskarżona uchwała naruszała dobre obyczaje lub miała na celu pokrzywdzenie wspólników, skoro ostatecznie, wobec nieskorzystania przez zdecydowaną większość wspólników mniejszościowych z nabycia nowych udziałów, nie nastąpiło podwyższenie kapitału zakładowego i struktura udziałów w spółce nie uległa zmianie.
W tym stanie rzeczy, mimo odmiennego prawnego poglądu wyrażonego przez Sąd Okręgowy co do skuteczności uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego mimo nieobjęcia nowych udziałów przez dotychczasowych wspólników, zaskarżony wyrok odpowiada prawu. Z tych względów apelacje należało oddalić, o czym Sąd Apelacyjny orzekł na mocy art. 385 k.p.c.
O kosztach postepowania apelacyjnego Sąd orzekł na mocy art. 98 k.p.c. i art. 108 § 1 k.p.c. oraz § 8 ust. 1 pkt 22 w związku z § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 265).
SSA Piotr Daniszewski SSA Małgorzata Zwierzyńska SSA Ewelina Jokiel