Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...) z dnia 2 października 2020 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. stwierdził, że podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne I. P. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek(...) sp. z o.o. wynosi:

W uzasadnieniu wskazywano, iż w stanie faktycznym odnoszącym się do zatrudnionego I. P., (...) sp. z o.o. będąca pracodawcą, winna wykazywać składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od przychodu otrzymywanego przez I. P. z tytułu umów cywilnoprawnych zawartych z (...) sp. z o.o. – przychód za miesiąc 8/2018 oraz z (...) sp. z o.o. sp. k. – przychód za miesiące 9-12/2018. Pracodawca ustalając podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu stosunku pracy, winien zsumować wynagrodzenie z umów cywilnoprawnych z wynagrodzeniem ze stosunku pracy. Wobec ubezpieczonego ma bowiem zastosowanie art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który stanowi o konstrukcji uznania za pracownika osoby świadczącej usługi na podstawie umów cywilnoprawnych dla pracodawcy, z którym pozostaje jednocześnie w stosunku pracy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził zatem, iż (...) sp. z o.o. nie jest płatnikiem składek na ubezpieczenie zdrowotne dla I. P., który w ramach umów cywilnoprawnych wykonywał pracę na rzecz własnego pracodawcy tj. (...) sp. z o.o. Wobec powyższego, w ocenie organu rentowego, podstawy wymiaru i składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne I. P. z tytułu umowy o pracę zawartej z płatnikiem składek (...) sp. z o.o. wynosiły, jak w sentencji decyzji.

/decyzja z dnia 2 października 2020 roku – k. 5147-5155 załączonych akt rentowych/

W dniu 4 listopada 2020 roku płatnik składek (...) sp. z o.o. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, złożył odwołanie od powyższej decyzji wnosząc o jej zmianę poprzez umorzenie postępowania w sprawie na podstawie art. 123 u.s.u.s. w zw. z art. 105 k.p.a. oraz zasądzenie od organu rentowego na rzecz odwołującego się kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

Zaskarżonej decyzji zarzucano:

I.  sprzeczność istotnych ustaleń organu rentowego z treścią zebranego materiału dowodowego wskutek naruszenia przepisów prawa procesowego, które miało wpływ na wynik sprawy, a to art. 123 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zw. z art. 7 w zw. z art. 77 § 1 w zw. z art. 80 k.p.a. przez dokonanie oceny dowodów:

a)  w sposób dowolny poprzez:

- uznanie, że prowadzenie działalności (...) sp. z o.o. realizowane było wspólnie z (...) sp. z o.o. sp.k. i (...) sp. z o.o., pomimo że podmioty te posiadają odrębną zdolność prawną, są odrębnymi podmiotami w obrocie, a ich działalność podejmowana w ramach określonych działań wzajemnych wynikała z potrzeb natury faktycznej i ekonomicznej,

- określenie przez Zakład w treści decyzji, że istniała „reguła polegająca na zawieraniu w pierwszej kolejności umów cywilnoprawnych , a następnie w jednej ze spółek umowy o pracę, a w drugiej umowy cywilnoprawnej", pomimo nieprzeprowadzenia jakichkolwiek czynności kontrolnych w toku postępowania kontrolnego, uzasadniających takie twierdzenie,

- przedstawienie procesu rekrutacji, zawarcia umowy i jej wykonania na podstawie protokołów przesłuchań „ubezpieczonych byłych pracowników spółek" bez określenia w treści decyzji i protokołu kontroli konkretnych środków dowodowych i odniesienia ich do treści przedmiotowej decyzji i objętych nią stosunków prawnych łączących płatnika z ubezpieczonym,

- uznanie, że oddzielenie czynności objętych umowami cywilnoprawnymi od czynności objętych umową o pracę stanowiło jedynie „papierowe przypisywanie" tej pracy spółkom zależnym, podczas gdy okoliczność ta stanowi jedynie dowolne przyjęcie organu nieznajdujące oparcia w materia dowodowym.

b)  w sposób niewszechstronny poprzez:

- nieuzasadnione pominięcie zeznań pracowników i osób wykonujących czynności na podstawie umów cywilnoprawnych, ujętych w protokole kontroli, stojących w sprzeczności z zeznaniami przyjętymi za podstaw ustalonego w decyzji stanu faktycznego;

II.  naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy tj.

a)  naruszenie art. 91 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez jego niezastosowanie i nieodniesieni się przez Inspektora kontroli Zakładu do złożonych przez płatnika składek zastrzeżeń oraz nieprzeprowadzenie uzupełniających czynności kontrolnych, zakresie w jakim płatnik składek wykazał, że czynności powierzane płatnikowi składek przez inne spółki lub czynności powierzane przez płatnika innym spółkom wykonywane w ramach umów cywilnoprawnych są w pełni uzasadnione charakterem i skalą prowadzonej działalności, w szczególności nieodniesienie się do dowodów z dokumentów - umów zawartych w reżimie prawa zamówień publicznych i specyfiki wykonywania określonych czynności w zakresie realizacji takiej umowy przez kontrahentów płatnika;

III.  naruszenie przepisów prawa materialnego tj.

a)  naruszenie art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez jego błędną wykładnię skutkując; przyjęciem, że ubezpieczony objęty jest definicją pracownika wyrażoną w ustawie systemowej.

/odwołanie – k. 3-9/

odpowiedzi na odwołanie złożonej w dniu 4 grudnia 2020 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych podnosząc argumenty, jak w zaskarżonej decyzji. /odpowiedź na odwołanie – k. 11-12/

Decyzją nr (...) z dnia 2 października 2020 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. stwierdził, iż podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne W. M. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. wynosi:

Według organu rentowego, z poczynionych ustaleń wynikało, iż praca wykonywana przez W. M. w ramach umów cywilnoprawnych świadczona była na rzecz płatnika składek będącego pracodawcą, z którym zleceniobiorca pozostawał w stosunku pracy. Czynności wykonywane w ramach świadczenia pracy zarówno na podstawie umowy o pracę w (...) sp. z o.o., jak i na podstawie umów cywilnoprawnych w (...) sp. z o.o. cechowało podobieństwo. Organizacja pracy w powiązanych funkcjonalnie, miejscowo i osobowo spółkach była skonfigurowana tak, aby pracownik jednej spółki mógł wykonywać część pracy w drugiej spółce na podstawie umów cywilnoprawnych. Było to możliwe dzięki temu, że obie spółki miały zbliżony profil działalności. Praca świadczona przez zleceniobiorcę W. M. w ramach zawartych umów była kontynuacją i uzupełnieniem pracy w ramach stosunku pracy łączącego ww. z (...) sp. z o.o. (...) takiej organizacji (...)-38 sp. z o.o. unikała ograniczeń związanych z pracą w godzinach nadliczbowych oraz obowiązku płacenia wyższej stawki wynagrodzenia za pracę w takich godzinach. Wynagrodzenie z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych zostało zastąpione wynagrodzeniem z tytułu umów cywilnoprawnych zawartej z innym podmiotem. Zdaniem organu rentowego, w opisywanym stanie faktycznym, (...) sp. z o.o. będąca pracodawcą, winna wykazywać składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od przychodu otrzymywanego przez W. M. z tytułu umów cywilnoprawnych zawartych z (...) sp. z o.o. Pracodawca, ustalając podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu stosunku prac, winien zsumować wynagrodzenie z umowy cywilnoprawnej z wynagrodzeniem ze stosunku pracy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził, iż (...) sp. z o.o. nie była płatnikiem składek na ubezpieczenie zdrowotne dla W. M., który w ramach umów cywilnoprawnych wykonywał pracę na rzecz własnego pracodawcy tj. (...) sp. z o.o. (...) powyższego, podstawy wymiaru i składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne W. M. z tytułu umowy o pracę zawartej z płatnikiem składek (...) sp. z o.o. wynosiły, jak w sentencji decyzji.

/decyzja z dnia 2 października 2020 roku – k. 5079-5086 załączonych akt rentowych/

W dniu 4 listopada 2020 roku płatnik składek (...) sp. z o.o. z siedzibą w K., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, złożył odwołanie od powyższej decyzji wnosząc o jej zmianę poprzez umorzenie postępowania w sprawie na podstawie art. 123 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zw. z art. 105 k.p.a. oraz zasądzenie od organu rentowego na rzecz odwołującego się kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

Zaskarżonej decyzji zarzucano:

I.  sprzeczność istotnych ustaleń organu rentowego z treścią zebranego materiału dowodowego wskutek naruszenia przepisów prawa procesowego, które miało wpływ na wynik sprawy, a to art. 123 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zw. z art. 7 w zw. z art. 77 § 1 w zw. z art. 80 k.p.a. przez dokonanie oceny dowodów:

a)  w sposób dowolny poprzez:

- uznanie, że prowadzenie działalności (...) sp. z o.o. realizowane było wspólnie z (...) sp. z o.o. sp.k. i (...) sp. z o.o., pomimo że podmioty te posiadają odrębną zdolność prawną, są odrębnymi podmiotami w obrocie, a ich działalność podejmowana w ramach określonych działań wzajemnych wynikała z potrzeb natury faktycznej i ekonomicznej,

- określenie przez Zakład w treści decyzji, że istniała „reguła polegająca na zawieraniu w pierwszej kolejności umów cywilnoprawnych , a następnie w jednej ze spółek umowy o pracę, a w drugiej umowy cywilnoprawnej", pomimo nieprzeprowadzenia jakichkolwiek czynności kontrolnych w toku postępowania kontrolnego, uzasadniających takie twierdzenie,

- przedstawienie procesu rekrutacji, zawarcia umowy i jej wykonania na podstawie protokołów przesłuchań „ubezpieczonych byłych pracowników spółek" bez określenia w treści decyzji i protokołu kontroli konkretnych środków dowodowych i odniesienia ich do treści przedmiotowej decyzji i objętych nią stosunków prawnych łączących płatnika z ubezpieczonym,

- uznanie, że oddzielenie czynności objętych umowami cywilnoprawnymi od czynności objętych umową o pracę stanowiło jedynie „papierowe przypisywanie" tej pracy spółkom zależnym, podczas gdy okoliczność ta stanowi jedynie dowolne przyjęcie organu nieznajdujące oparcia w materia dowodowym.

b)  w sposób niewszechstronny poprzez:

- nieuzasadnione pominięcie zeznań pracowników i osób wykonujących czynności na podstawie umów cywilnoprawnych, ujętych w protokole kontroli, stojących w sprzeczności z zeznaniami przyjętymi za podstaw ustalonego w decyzji stanu faktycznego;

II.  naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy tj.:

a)  naruszenie art. 91 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez jego niezastosowanie i nieodniesieni się przez Inspektora kontroli Zakładu do złożonych przez płatnika składek zastrzeżeń oraz nieprzeprowadzenie uzupełniających czynności kontrolnych, zakresie w jakim płatnik składek wykazał, że czynności powierzane płatnikowi składek przez inne spółki lub czynności powierzane przez płatnika innym spółkom wykonywane w ramach umów cywilnoprawnych są w pełni uzasadnione charakterem i skalą prowadzonej działalności, w szczególności nieodniesienie się do dowodów z dokumentów - umów zawartych w reżimie prawa zamówień publicznych i specyfiki wykonywania określonych czynności w zakresie realizacji takiej umowy przez kontrahentów płatnika;

III.  naruszenie przepisów prawa materialnego tj.

a)  naruszenie art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez jego błędną wykładnię skutkującą przyjęciem, że ubezpieczony objęty jest definicją pracownika wyrażoną w ustawie systemowej.

/odwołanie – k. 3-9 akt sprawy VIII U 2612/20/

W odpowiedzi na odwołanie złożonej w dniu 2 grudnia 2020 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych powołując się na argumenty, jak w zaskarżonej decyzji. /odpowiedź na odwołanie – k. 10-12 akt sprawy VIII U 2612/20/

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 13 lipca 2020 roku Sąd Okręgowy w Łodzi, VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych połączył sprawę z odwołania płatnika składek od decyzji organu rentowego z dnia 2 października 2020 roku dotyczącej ubezpieczonego W. M. ze sprawą z odwołania płatnika składek od decyzji organu rentowego z dnia 2 października 2020 roku dotyczącej ubezpieczonego I. P.. /postanowienie – protokół rozprawy z dnia 13 lipca 2020 roku – k. 92 akt sprawy VIII U 2612/20/

Na rozprawie w dniu 14 lipca 2022 roku pełnomocnik płatnika składek podtrzymał prezentowane stanowisko w sprawie, pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. /oświadczenie pełnomocnika płatnika składek – e – protokół z dnia 14 lipca 2022 roku – 00:02:44, oświadczenie pełnomocnika organu rentowego – e – protokół z dnia 14 lipca 2022 roku – 00:02:45 i dalej/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Na podstawie aktu notarialnego z 12 lipca 2013 r. powołano (...) spółkę z o.o. z siedzibą w K., która prowadzi działalność m.in. w następujących zakresach: wykonywanie instalacji wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych, sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana. Organem uprawnionym do reprezentacji w/w spółki jest jednoosobowy zarząd a funkcję Prezesa Zarządu sprawuje M. P., który posiada 95% udziałów w tej spółce. /protokół kontroli w aktach kontroli ZUS na płycie CD – (koperta) k. 42/

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. jest funkcjonalnie, osobowo i kapitałowo powiązana ze spółkami: (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. oraz (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K..

/bezsporne/

Na podstawie aktu notarialnego z dnia 10 maja 2013 roku powołano (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółkę komandytową z siedzibą w K., której wspólnikiem jest (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K., pełniąca funkcję komplementariusza oraz M. P., będący komandytariuszem. Organem uprawnionym do reprezentacji tej spółki jest M. P., pełniący funkcję Prezesa Zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Wspólnicy uczestniczą w zyskach spółki komandytowej w następujący sposób: 1% (...) sp. z o.o., 99% M. P..

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie: wykonywania instalacji wodno – kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych; sprzedaży hurtowej niewyspecjalizowanej; działalności w zakresie specjalistycznego projektowania; inżynierii i związanego z nią doradztwa technicznego. Siedziba spółki mieści się pod adresem W. ul. (...). Organem uprawnionym do reprezentacji spółki jest jednoosobowy zarząd, a funkcję Prezesa Zarządu sprawuje M. P., który posiada 95% udziałów w spółce. /bezsporne, protokół kontroli ZUS na płycie CD - (koperta) k. 42/

(...) spółka z o.o. spółka komandytowa prowadzi działalność gospodarczą m.in. w następujących zakresach: wykonywanie instalacji wodno – kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych, sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana. Siedziba tej spółki także mieści się pod tym samym adresem, co siedziba (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. /bezsporne, protokół kontroli ZUS na płycie CD - (koperta) k. 42/

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa kooperuje z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w zakresie pośrednictwa handlowego, usług montażowych instalacji fotowoltaicznych i solarnych oraz z TK - 38 spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w zakresie dzierżawy działki, usług serwisowych, usług montażowych instalacji fotowoltaicznych i solarnych.

(...) spółka z o.o. spółka komandytowa z siedzibą w K. uzyskała następujące obroty ze sprzedaży:

- w 2016 r. – 22.600.828,95 zł,

- w 2017 r. – 35.712.865 zł,

- w 2018 r. – 187.477.676,24 zł.

(...) spółka z o.o. z siedzibą w K. osiągnęła zaś następujące obroty ze sprzedaży:

- w 2016 r. – 280.301,83 zł,

- w 2017 r. – 744.260,96 zł,

- w 2018 r. – 2.206.235,65 zł,

których odbiorcą była wyłącznie Spółka komandytowa.

Natomiast (...) spółka z o.o. osiągnęła następujące obroty ze sprzedaży:

- w 2017 r. – 128.373,03 zł,

- w 2018 r. – 1.452.166,40 zł,

a głównym ich odbiorcą była spółka komandytowa (95% przychodów).

Wymienione spółki nie zawarły formalnej umowy o współpracy.

/protokół kontroli w aktach kontroli ZUS na płycie CD – (koperta) k. 42/

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. większość umów realizowała w reżimie prawa zamówień publicznych w ramach przetargów organizowanych przez gminy na wykonanie instalacji solarnej. /zeznania świadka R. G. złożone na piśmie – k. 143-143v/

Spółki prowadziły działalność gospodarczą pod tym samym adresem, pomimo braku pisemnych umów o wzajemnej współpracy. W ramach prowadzonych działalności realizowały wspólne zadania związane z usługami montażu i serwisu instalacji fotowoltaicznych, instalacji solarnych, pomp ciepła. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością obsługiwały organizacyjnie spółkę komandytową. /zeznania świadka U. K. złożone na piśmie – k. 144-150, zeznania świadka R. G. złożone na piśmie – k. 143-143v/

Wiodącą spółką była (...) sp. z o.o. spółka komandytowa, która zawierała umowy inwestycyjne z kontrahentami. W spółce komandytowej wypłacana była dywidenda w wysokości 1% dla (...) sp. z o.o. oraz w wysokości 99% dla M. P.. /zeznania świadka U. K. złożone na piśmie – k. 144-150/

W spornym okresie (...) spółka z ograniczona odpowiedzialnością zawarła umowy o pracę z 28 osobami, które jednocześnie były związane umowami o dzieło lub umowami zlecenia z (...) sp. z o.o. oraz (...) sp. z o.o. sp.k. /protokół kontroli w aktach kontroli ZUS na płycie CD – (koperta) – k. 42/

W dniu 18 lipca 2018 roku doszło do zawarcia pomiędzy (...) sp. z o.o. a I. P. umowy o pracę na okres próbny od dnia 18 lipca 2018 roku do dnia 17 października 2018 roku na stanowisku montera – instalatora w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem zasadniczym w kwocie 2.100 zł brutto miesięcznie.

W dniu 18 października 2018 roku doszło do zawarcia pomiędzy (...) sp. z o.o. a I. P. umowy o pracę na czas określony od dnia 18 października 2018 roku do dnia 17 lipca 2021 roku na stanowisku montera – instalatora w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem zasadniczym w kwocie 2.100,00 zł brutto miesięcznie.

/kserokopie umów o pracę w aktach kontroli ZUS na płycie CD – (koperta) k. 42, nadto: zeznania świadka U. K. złożone na piśmie – k. 144-150/

W dniu 18 lipca 2018 roku doszło do zawarcia pomiędzy (...) sp. z o.o. a I. P. umowy zlecenia, a podstawie której zleceniobiorca zobowiązał się do wykonania instalacji solarnych w obiektach mieszkalnych z wykorzystaniem materiałów zleceniodawcy niezbędnych do ich wykonania w miejscowościach wskazanych przez zleceniodawcę w okresie od dnia 18 lipca 2018 roku do dnia 17 października 2018 roku za wynagrodzeniem w wysokości 2 928,57 zł brutto miesięcznie, płatnym w ciągu 10 dni po przyjęciu zleconej pracy i wystawieniu rachunku przez zleceniobiorcę.

Pismem z dnia 30 sierpnia 2018 roku doszło do rozwiązania umowy zlecenia zawartej w dniu 18 lipca 2018 roku pomiędzy (...) spółką z o.o. oraz I. P. na mocy porozumienia stron. W dokumencie wskazano, iż umowa ulegnie rozwiązaniu z dniem 31 sierpnia 2018 roku.

/kserokopia umowy zlecenia oraz oświadczenia o rozwiązaniu umowy zlecenia na mocy porozumienia stron w aktach kontroli ZUS na płycie CD – (koperta) k. 42, nadto: zeznania świadka U. K. złożone na piśmie – k. 144-150/

W dniu 1 września 2018 roku doszło do zawarcia pomiędzy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową a I. P. umowy, nazwanej umową o dzieło, której przedmiotem było przygotowanie dokumentacji projektowej i powykonawczej inwestycji prowadzonej na terenie wyznaczonej gminy do dnia 31 grudnia 2018 roku za wynagrodzeniem brutto 2 886,00 zł, płatnym w ciągu 10 dni po przyjęciu dzieła i wystawieniu rachunku przez wykonawcę. /kserokopia umowy o dzieło w aktach kontroli ZUS na płycie CD – (koperta) k. 42, nadto: zeznania świadka U. K. złożone na piśmie – k. 144-150/

W dniu 29 sierpnia 2018 roku doszło do zawarcia pomiędzy (...) sp. z o.o. a W. M. umowy o pracę na okres próbny od dnia 29 sierpnia 2018 roku do dnia 28 listopada 2018 roku na stanowisku montera – instalatora w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem zasadniczym w kwocie 2.100,00 zł brutto miesięcznie.

W dniu 29 listopada 2018 roku doszło do zawarcia pomiędzy (...) sp. z o.o. a W. M. umowy o pracę na czas określony od dnia 29 listopada 2018 roku do dnia 28 sierpnia 2021 roku na stanowisku montera – instalatora w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem zasadniczym w kwocie 2.100,00 zł brutto miesięcznie.

/kserokopie umów o pracę w aktach kontroli ZUS na płycie CD – (koperta) k. 42, nadto: zeznania świadka U. K. złożone na piśmie – k. 144-150/

W dniu 29 sierpnia 2018 roku doszło do zawarcia pomiędzy (...) sp. z o.o. a W. M. umowy zlecenia, a podstawie której zleceniobiorca zobowiązał się do napraw serwisowych instalacji kolektorów słonecznych w okresie od dnia 29 sierpnia 2018 roku do dnia 28 listopada 2018 roku za wynagrodzeniem w wysokości 2 335,17 zł brutto miesięcznie, płatnym w ciągu 10 dni po przyjęciu zleconej pracy i wystawieniu rachunku przez zleceniobiorcę.

W dniu 29 listopada 2018 roku doszło do zawarcia pomiędzy (...) sp. z o.o. a W. M. umowy zlecenia, a podstawie której zleceniobiorca zobowiązał się do napraw serwisowych instalacji kolektorów słonecznych w okresie od dnia 29 listopada 2018 roku do dnia 31 grudnia 2018 roku za wynagrodzeniem w wysokości 2 335,17 zł brutto miesięcznie, płatnym w ciągu 10 dni po przyjęciu zleconej pracy i wystawieniu rachunku przez zleceniobiorcę.

/kserokopie umów zlecenia w aktach kontroli ZUS na płacie CD – (koperta) k. 42, nadto: zeznania świadka U. K. złożone na piśmie – k. 144-150/

Umowy cywilnoprawne były zawierane równoległe z umową o pracę lub w zbliżonym do umowy o prace okresie. Zawieranie umowy cywilnoprawnej z osobą zatrudnioną na podstawie umowy o pracę było zabiegiem zmierzającym do obniżenia kosztów pracy obciążających pracodawcę umożliwiając jednocześnie zleceniobiorcy dodatkowe zarobkowanie, przy czym kwoty wynagrodzeń uzyskiwane z tytułu zatrudnienia na podstawie umów o pracę było znacząco niższe od tych otrzymywanych z tytułu zawarcia umów cywilnoprawnych zawartych na ten sam okres. /zeznania świadka U. K. złożone na piśmie – k. 144-150/

Umowy cywilnoprawne były realizowane w godzinach pracy w spółce. /zeznania świadka M. W. złożone na piśmie – k. 220-222/

Zatrudnieni nie rozróżniali kiedy wykonywali prace na podstawie umowy o pracę na rzecz jednej spółki, a kiedy wykonywali umowę o dzieło/umowę zlecenie na rzecz innej spółki. Praca przez nich wykonywana polegała na montażu instalacji fotowoltaicznych. Praca była wykonywana w zespołach, otrzymywali narzędzia od jednej osoby, otrzymali odzież roboczą z logo firmy (...), dowożeni byli do pracy busem, za organizację pracy odpowiadał koordynator. /zeznania świadka U. K. złożone na piśmie – k. 144-150, zeznania świadka R. K. złożone na piśmie – k. 159/

Pracę zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych kontrolował przełożony, sprawdzał położenie samochodu posiadającego (...), kontrolował system (...), przeprowadzał wizyty na budowach. /zeznania świadka R. K. złożone na piśmie – k. 159, zeznania świadka M. W. złożone na piśmie – k. 220-222/

Wszystkie osoby zatrudnione w (...) sp. z o.o. na podstawie umowy o pracę były zatrudnione na stanowisku montera instalacji. /zeznania świadka U. K. złożone na piśmie – k. 144-150/

Praca montera – instalatora była nadzorowana przez kierowników/koordynatorów. /zeznania świadka U. K. złożone na piśmie – k. 144-150/

Zleceniobiorców i wykonawców dobierano według doświadczenia, umiejętności i wiedzy. /zeznania świadka R. G. złożone na piśmie – k. 143-143v/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej w załączonych aktach rentowych, w tym aktach kontroli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ich autentyczność nie była kwestionowana i nie budziła wątpliwości Sądu, stąd też uznano je za wiarygodny materiał dowodowy.

Walor wiarygodności Sąd Okręgowy przyznał także zeznaniom powołanych świadków. Wskazane zeznania wzajemnie ze sobą korelowały i były zbieżne ze zgromadzoną w sprawie dokumentacją.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2021r., poz.423) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów, a według pkt 4 są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej „zleceniobiorcami”, oraz osobami z nimi współpracującymi, z zastrzeżeniem ust. 4.

Zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy systemowej za pracownika, w rozumieniu ustawy, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

Art. 18 ust. 1 i 3 wskazanej ustawy stanowi, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1-3, stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców ustala się zgodnie z ust. 1, jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie.

W świetle art. 9 ust. 1 osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1, 3, 7b, 10, 20 i 21, spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów, są obejmowane ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy, umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarły z pracodawcą, z którym pozostają w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonują pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostają w stosunku pracy, członkostwa w spółdzielni, otrzymywania stypendium doktoranckiego, służby, pobierania świadczenia szkoleniowego, świadczenia socjalnego, zasiłku socjalnego albo wynagrodzenia przysługującego w okresie korzystania ze świadczenia górniczego lub w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie. Mogą one dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1a.

Zgodnie art. 4 pkt 2 lit. a ustawy systemowej użyte w ustawie określenia oznaczają: płatnik składek – pracodawca – w stosunku do pracowników i osób odbywających służbę zastępczą oraz jednostka organizacyjna lub osoba fizyczna pozostająca z inną osobą fizyczną w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie tej osoby ubezpieczeniami społecznymi, w tym z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym albo pobierania zasiłku macierzyńskiego, z wyłączeniem osób, którym zasiłek macierzyński wypłaca Zakład. Obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych osób wykonujących pracę na podstawie umowy zlecenia należy do płatnika składek (art. 36 ust. 2). Płatnik składek przekazuje do Zakładu imienne raporty miesięczne, po upływie każdego miesiąca kalendarzowego, w terminie ustalonym dla rozliczania składek (art. 41 ust. 1).

W myśl art. 734 § 1 k.c. przez umowę zlecenia, przyjmujący zlecenie, zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie.

W myśl art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz.1285) obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a i c-i, powstaje i wygasa w terminach określonych w przepisach o ubezpieczeniach społecznych.

Zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a, d-i i pkt 3 i 11, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, z zastrzeżeniem ust. 5, 6 i 10.

Zgodnie z art. 85 ust. 1 ww. ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych za osobę pozostającą w stosunku pracy, w stosunku służbowym albo odbywającą służbę zastępczą składkę jako płatnik oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza pracodawca (…). W myśl art. 74 ust. 1 ww. ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych za środków publicznych do ubezpieczenia zdrowotnego osób objętych ubezpieczeniami społecznymi stosuje się przepisy dotyczące zasad, trybu i terminu zgłaszania do ubezpieczeń społecznych oraz wyrejestrowania z tych ubezpieczeń. Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru składki. Składka jest miesięczna i niepodzielna (art. 79 ust. 1 i 2). Do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników, osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób (art. 81 ust. 1).

W przedmiotowej sprawie, organ rentowy stał na stanowisku, iż J. S. w ramach umów cywilnoprawnych zawartych z (...) sp. z o.o. i (...) sp. z o.o. wykonywał pracę na rzecz własnego pracodawcy – (...) sp. z o.o. sp. k., z którym pozostawał w stosunku pracy.

Weryfikacja wskazanego stanowiska organu rentowego wymaga prawidłowej interpretacji powoływanego już przepisu art. 8 ust. 2a ustawy systemowej.

W judykaturze prezentowane jest jednolite stanowisko, zgodnie z którym art. 8 ust. 2a ustawy systemowej rozszerza pojęcie pracownika dla celów ubezpieczeń społecznych poza sferę stosunku pracy. Rozszerzenie dotyczy sytuacji, gdy praca wykonywana jest na podstawie jednej z wymienionych w tym przepisie umów prawa cywilnego przez osobę, która umowę taka zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy lub gdy praca jest wykonywana na podstawie umowy prawa cywilnego zawartej z osobą trzecią, ale praca jest wykonywana na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

Pojęcie pracownika w rozumieniu powyższego unormowania ma szerszy zakres znaczeniowy niż pojęcie pracownika w rozumieniu przepisów prawa pracy (art. 2 k.p. i art. 22 § 1 k.p.) i obejmuje również osoby wykonujące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych w sytuacji, gdy umowę tę zawarły z pracodawcą, z którym pozostają w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach tej umowy wykonują pracę na rzecz tego pracodawcy, choćby umowa cywilnoprawna została zawarta z osobą trzecią (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 18.10.2011 r., III UK 22/11, uchwała Sądu Najwyższego z 2.09.2009 r., II UZP 6/09).

Objęcie definicją pracownika, dla potrzeb prawa ubezpieczeń społecznych, nie tylko pracowników w znaczeniu, jakie temu pojęciu, nadają przepisy kodeksu pracy, ale, także osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych (agentów, zleceniobiorców, wykonawców dzieła) oznacza jednoczesne, rozszerzenie pracowniczego tytułu obowiązkowego podlegania ubezpieczeniom społecznym, co wpływa na sposób ustalania podstawy wymiaru składek na to ubezpieczenie.

Hipotezą normy prawnej wynikającej z art. 8 ust. 2a ustawy systemowej objęte są dwa rodzaje relacji pomiędzy zainteresowanymi podmiotami. Pierwszą jest sytuacja, gdy oba stosunki (pracowniczy i cywilnoprawny) dotyczą tych samych podmiotów jednocześnie występujących wobec siebie w roli pracodawcy – zleceniodawcy i pracownika – zleceniobiorcy, drugą zaś sytuacja, gdy na istniejący stosunek pracy „nakłada się” na stosunek cywilnoprawny między pracownikiem i osobą trzecią, na podstawie którego pracownik wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, w ramach łączącej pracodawcę z osobą trzecią (zleceniodawcą) umownej więzi prawnej. W tym ostatnim przypadku, pracodawca jest rzeczywistym beneficjentem pracy świadczonej przez pracownika – zleceniobiorcę, bez względu na to, czy w trakcie jej wykonywania pracownik pozostawał pod faktycznym kierownictwem pracodawcy i czy korzystał z jego majątku. Z regulacją art. 8 ust. 2a ustawy systemowej koresponduje unormowanie art. 18 i art. 20 ust. 1 tej ustawy dotyczące problematyki podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Skoro w sytuacjach, do których odnosi się art. 8 ust. 2a ustawy systemowej mamy do czynienia z jednym, szeroko ujętym pracowniczym tytułem obowiązkowego podlegania ubezpieczeniom społecznym, to konsekwentnie w art. 20 ust. 1 tej ustawy nakazano w stosunku do tych ubezpieczonych uwzględnienie w podstawie wymiaru składek również przychodu z tytułu umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło. Zatem w przypadku pracowników, o których mowa w art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi łączny przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy oraz umów cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy systemowej, na płatniku (na pracodawcy) spoczywa obowiązek obliczania, rozliczania i przekazywania składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W odniesieniu do pracowników w rozumieniu art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, płatnikiem jest pracodawca, a przychód z tytułu umowy cywilnoprawnej jedynie uwzględnia się w podstawie wymiaru składek z tytułu stosunku pracy. Pracodawca, ustalając podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu stosunku pracy, powinien więc zsumować wynagrodzenie z umowy cywilnoprawnej z wynagrodzeniem ze stosunku pracy. Taki sam sposób postępowania dotyczy także sytuacji, gdy umowa cywilnoprawna została zawarta z innym podmiotem (osobą trzecią) lecz praca, w jej ramach, jest wykonywana na rzecz pracodawcy, gdyż obowiązki płatnika powinny obciążać podmiot, na rzecz którego praca w ramach umowy cywilnoprawnej jest faktycznie świadczona i który w związku z tym uzyskuje jej rezultaty, unikając obciążeń i obowiązków wynikających z przepisów prawa pracy (zob. wyrok Sądu Najwyższego: z 14.01.2010 r., I UK 252/09; z 22.02.2010 r., I UK 259/09).

Przy czym należy nadmienić, że przepis art. 8 ust. 2a ustawy systemowej stanowi o wykonywaniu pracy na rzecz pracodawcy, z którym dany ubezpieczony pozostaje w stosunku pracy, nie zaś o wykonywaniu pracy „na korzyść” tego pracodawcy, ani też „wyłącznie na rzecz” pracodawcy. Powyższe oznacza, że nie można wykluczyć zastosowania przepisu art. 8 ust. 2a ustawy systemowej w sytuacji, gdy pracodawca nie uzyskuje bezpośrednio korzyści z wykonywania przez ubezpieczonego pracy w ramach umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której, zgodnie z Kodeksem cywilnym, stosuje się przepisy, dotyczące zlecenia, ani też w sytuacji, gdy ubezpieczony pracę tę wykonuje zarówno na rzecz pracodawcy, jak i na rzecz podmiotu, z którym zawarł umowę agencyjną, umowę zlecenia lub zbliżoną rodzajowo umowę o świadczenie usług (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 7.03.2017 r., III AUa 1570/16).

Zastosowany, w treści tego przepisu, zwrot: „wykonuje pracę na rzecz pracodawcy” oznacza, iż praca ta świadczona jest w przebiegu realizacji stosunku prawnego łączącego owego pracodawcę ze zleceniodawcą tych pracowników (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 28.02.2019 r., III AUa 1574/16).

Praca wykonywana na rzecz swojego pracodawcy, to praca, którego rzeczywistym beneficjentem jest pracodawca, niezależnie od formalnej więzi łączącej pracownika z osobą trzecią. Oznacza to, że bez względu na rodzaj czynności, wykonywanych przez pracownika, wynikających z umowy, zawartej z osobą trzecią, oraz niezależnie od rodzaju działalności prowadzonej przez pracodawcę i osobę trzecią wystarczającą przesłanką zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy systemowej jest korzystanie przez pracodawcę z wymiernych rezultatów pracy swojego pracownika, wynagradzanego przez osobę trzecią (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 16.09.2020 r., sygn. akt III AUa 159/20, wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 3.06.2019 r., sygn. akt III AUa 301/18) .

Przez wykonywanie pracy na czyjąś rzecz należy rozumieć jej świadczenie w czyimś interesie. Pomimo formalnego wyodrębnienia obydwu spółek, jako odrębnych podmiotów prawa gospodarczego, nie sposób przyjąć, by działania, podejmowane w interesie zleceniodawcy, nie były jednocześnie, podejmowane w interesie pracodawcy (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 7.02.2019 r., III AUa 1757/18).

Celem wprowadzenia art. 8 ust. 2a ustawy systemowej było po pierwsze ograniczenie korzystania przez pracodawców z umów cywilnoprawnych celem zatrudnienia własnych pracowników dla realizacji tych samych zadań, które wykonują oni w ramach łączącego strony stosunku pracy, by w ten sposób ominąć ograniczenia wynikające z ochronnych przepisów prawa pracy i uniknąć obciążeń z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne od tychże umów oraz po drugie – ochrona pracowników przed skutkami fluktuacji podmiotowej po stronie zatrudniających w trakcie procesu świadczenia pracy, polegającej na przekazywaniu pracowników przez macierzystego pracodawcę innym podmiotom (podwykonawcom), którzy zatrudniają tych pracowników w ramach umów cywilnoprawnych w ogóle nieobjętych obowiązkiem ubezpieczeń społecznych (umowa o dzieło) lub zwolnionych z tego obowiązku w zbiegu ze stosunkiem pracy (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 19.06.2019 r., sygn. akt III AUa 1816/16).

Po pierwsze warto zwrócić uwagę, że odwołujący się płatnik składek ((...) sp. z.o.o) i obie spółki - (...) sp. z o.o. i. (...) sp. z o.o. sp.k. stanowią odrębne podmioty, niemniej jednak są powiązane osobowo, kapitałowo i organizacyjnie. (...) sp. z o.o. sp.k. jest spółką odpowiedzialną za uzyskiwanie przetargów publicznych. Z kolei spółki (...) sp. z o.o. i (...) sp. z.o.o. zajmują się obsługą organizacyjną, projektowaniem. Co więcej, (...) sp. z.o.o. odpowiedzialna jest za montaż. Zakresy zadań trzech ww. spółek przy realizacji projektu powodują, że zleceniobiorca (pracownik) zatrudniony przez jedną ze spółek wykonuje zlecenie (pracę) na rzecz drugiej.

Sąd Okręgowy zważył, że ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w tym dowodów z dokumentów i zeznań świadków jasno wynikało, że zakres obowiązków w ramach zawartych umów cywilnoprawnych odnosił się jedynie do krótkiego opisania czynności do wykonania bez dokładnego określenia przedmiotu umów. Co więcej, zakres obowiązków zainteresowanych z umów cywilnoprawnych pokrywał się z zakresem ich obowiązków z tytułu zawartych umów o pracę.

Powołani w sprawie świadkowie K. W., M. K. potwierdzili natomiast, że spółka komandytowa była głównym odbiorcą usług świadczonych przez pozostałe dwie spółki, ponosiła odpowiedzialność przed inwestorem.

Biorąc pod uwagę powyższe, nie ulega wątpliwości, że czynności wykonywane przez zainteresowanych w ramach umów cywilnoprawnych miały charakter uzupełniający w stosunku do zawartych umów o pracę.

Jak wynika z ustaleń (...) Sp. z o.o. sp.k. zawierała umowy na wykonanie inwestycji. Prace projektowe, montażowe, serwisowe, rozliczanie tych inwestycji spółka ta zlecała do wykonania (...) sp. z.o.o. i (...) sp. z o.o.

Umowa zlecenie i umowy o dzieło były zawierane równolegle do stosunku pracy, niekiedy tego samego dnia, co umowa o pracę. Zainteresowani, jeśli nie wykonywali tych samych czynności co w ramach umowy o pracę, wykonywał zadania, będące kolejnymi etapami prowadzonej inwestycji np. w zakresie opracowania niezbędnej dokumentacji, a czynnościami tymi zajmowała się spółka (...) sp. z o. o., która była podwykonawcą (...) Sp. z o.o. sp.k. Jak wynika z treści zeznań M. W., czynności z tytułu zawartych umów cywilnoprawnych zainteresowani wykonywali w trakcie godzin pracy przeznaczonych na realizację umów o pracę.

Sąd Okręgowy podziela pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 26 sierpnia 2021 roku (III UZP 3/21), iż powiązania kapitałowe i osobowe między pracodawcą a zleceniodawcą, zlecającym w ramach umowy zlecenia zawartej z pracownikiem tego pracodawcy wykonywanie czynności, które mogą być potraktowane jako wykonywanie umowy na rzecz pracodawcy prowadzi do wniosku, że powiązania tego rodzaju nie są bez znaczenia dla oceny konkretnego stanu faktycznego. Im silniejsze powiązania kapitałowe, organizacyjne, ekonomiczne i personale między pracodawcą a osobą trzecią zlecającą jego pracownikom wykonywanie umowy cywilnoprawnej tym łatwiej ustalić, że praca była wykonywana na rzecz własnego pracodawcy.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe w sposób jednoznaczny wykazało, że zawarcie umowy zlecenia/dzieło przez zainteresowanych posłużyło uzyskaniu formalnych innych tytułów do ubezpieczeń, mimo nadal faktycznie realizowanych zobowiązań pracowniczych. Ubezpieczeni wykonując umowy cywilnoprawne de facto świadczyli pracę na rzecz własnego pracodawcy, co winno skutkować dodatkowo uiszczeniem składek od osiągniętego w ten sposób przychodu, a z drugiej strony pociągało za sobą brak obowiązku zapłaty składek przez zleceniodawcę. Podkreślenia wymaga też, że w takich okolicznościach pracodawca unikał płacenia za nadgodziny, jeśli zlecane dodatkowo czynności wykonywane były po godzinach pracy.

Bez wątpienia w przedmiotowej sprawie występuje konstrukcja modelowego trójkąta umów w świetle brzmienia cytowanego art. 8 ust. 2a ustawy systemowej.

Na gruncie wypracowanego w doktrynie i judykaturze jednolitego poglądu, wskazany trójkąt umów obejmuje trzy umowy, tj. umowę o pracę; umowę zlecenia między pracownikiem a osobą trzecią oraz umowę o podwykonawstwo między pracodawcą i zleceniodawcą, na podstawie której pracodawca w wyniku umowy o podwykonawstwo przejmuje w ostatecznym rachunku rezultat pracy wykonanej, na rzecz zleceniodawcy (por. wyrok SA w Gdańsku z dnia 18 grudnia 2012 r., sygn. akt AUa 1031/12, LEX 1254347, wyrok SA w Szczecinie z dnia 3 czerwca 2019 r., sygn. akt III AUa 301/18, LEX 2692949).

W rozpoznawanej sprawie brak było formalnej umowy o podwykonawstwo, jednakże poza sporem pozostawała współpraca pomiędzy wszystkimi spółkami, bowiem pracodawca zainteresowanego występował jako strona w przetargu, natomiast pozostałe spółki faktycznie realizowały zawarte umowy w zakresie wspólnych zadań związanych z usługami tworzenia dokumentacji, montażu, serwisu instalacji fotowoltaicznych, instalacji solarnych, a rezultat pracy w postaci usługi, czy to w zakresie utworzenia określonej dokumentacji czy szkoleń przejmował ostatecznie pracodawca, czyli w tym przypadku (...) sp. z o. o. sp. Komandytowa. Znamiennym jest też, że zwierzchnikiem we wszystkich spółkach była ta sama osoba – M. P..

Biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy oraz poczynione rozważania prawne, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie, jako bezzasadne.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za radców prawnych (t.j. Dz.U. z 2018r., poz. 265).