Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 stycznia 2023 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie I Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 18 stycznia 2023 roku w Człuchowie

na rozprawie

sprawy

z powództwa (...) S. z siedzibą w G.

przeciwko A. R.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej A. R. na rzecz powoda (...) S. z siedzibą w G. kwotę 21.122,66 zł (słownie: dwadzieścia jeden tysięcy sto dwadzieścia dwa złote sześćdziesiąt sześć groszy) z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 9 czerwca 2022 roku do dnia zapłaty,

2.  zasądza od pozwanej A. R. na rzecz powoda(...) S. z siedzibą w G. kwotę 4. 674,00 zł (słownie: cztery tysiące sześćset siedemdziesiąt cztery złote) tytułem kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 492/22

UZASADNIENIE

Powód – (...) S. w G., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, złożył pozew przeciwko pozwanej A. R. o zasądzenie kwoty 21.122,66 złotych wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 9 czerwca 2022 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów sądowych oraz koszty zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami w wysokości odsetek za opóźnienie za czas od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty oraz zwrot kosztu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 złotych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 21 sierpnia 2020 roku udzielił pozwanej A. R., na podstawie umowy pożyczki (kredyt konsumencki) nr (...), pożyczki w wysokości 25.000,00 złotych. Zgodnie z postanowieniami umowy strona pozwana zobowiązała się do spłacania pożyczki w miesięcznych ratach kapitałowo — odsetkowych, regulowania opłat i prowizji za dodatkowe czynności pożyczkodawczyni oraz, w wypadku zaistnienia opóźnienia w terminowej spłacie pożyczki lub jej raty, regulowania odsetek karnych w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie. Powód zaznaczył, że pożyczka została zawarta na czas od dnia 21 sierpnia 2020 r. do dnia 1 sierpnia 2025 roku.

Powód zaznaczył, że jak wynika z wykazu operacji księgowych dotyczących wskazanej pożyczki, pozwana nie dochowała warunków spłaty pożyczki i począwszy od daty wymagalności 11 raty spłaty pożyczki (tj. od dnia 1 sierpnia 2021 roku) zaprzestała dokonywania spłat rat pożyczki zgodnie z umową i harmonogramem spłat, doprowadzając do zaległości w spłacie przekraczającej dwa okresy płatności. W związku z tym powódka dwukrotnie — to jest w dniach 17 sierpnia 2021 roku i 14 września 2021 roku wzywała pisemnie pozwaną do spłaty zaległości, pod rygorem wypowiedzenia umowy i postawienia całego zadłużenia w stan natychmiastowej wymagalności — w przypadku niedokonania spłaty zgodnie z wezwaniem. W treści wyżej wymienionych wezwań poinformowano także pozwaną o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia, we wskazanym w wezwaniach terminie. Pozwana nie odpowiedziała jednak na wyżej wymienione wezwania, nie dokonała także spłaty wskazanego w nich zadłużenia w całości, dokonując jedynie kilku częściowych wpłat — to jest w łącznej kwocie 2.000,00 złotych — w okresie od 5 listopada 2021 roku do 10 stycznia 2022 roku, nie odpowiadających jednak wysokości aktualnego zadłużenia przeterminowanego. Wobec powyższego i dalszego narastania zadłużenia (to jest za kolejne okresy spłaty — od stycznia 2022 roku do kwietnia 2022 roku), powódka pismem z dnia 15 kwietnia 2022 roku wypowiedziała pozwanej umowę pożyczki informując przy tym o zbliżającym się terminie wymagalności kolejnej raty pożyczki i możliwości dokonania spłaty zaległości i wynikających z takiego faktu skutkach — to jest powrót do pierwotnego planu spłaty, zgodnie z harmonogramem.

Powódka zaznaczyła również, że zgodnie z umową pożyczki, pożyczkodawczyni w przypadku niedotrzymania warunków udzielenia pożyczki, uprawniona była do jej wypowiedzenia przy zachowaniu wskazanych w umowie przesłanek. Wypełnienie powyższego następowało, w szczególności, gdy pożyczkobiorca nie zapłaci określonych w umowie pełny rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności. Mając zatem na względzie powyższe z uwagi na niedokonywanie spłat rat pożyczkowych, powódka wzywała pozwaną do dobrowolnego uregulowania zadłużenia, przesyłając na adres pozwanej pisemne wezwania do zapłaty. Wezwania te jednak okazały się bezskuteczne bowiem pozwana nie uregulowała wskazanego w nich zadłużenia i doprowadziła do powstania kolejnych zaległości w spłatach pożyczki oraz wzrostu zadłużenia przeterminowanego, ze względu na zaprzestanie dokonywania spłaty kolejnych, bieżących rat spłaty pożyczki (to jest wymagalnych począwszy od stycznia 2022 roku do kwietnia 2022 roku zgodnie z harmonogramem spłaty stanowiącym załącznik do umowy pożyczki).

Powódka podniosła nadto, że w dniu 15 kwietnia 2022 roku wypowiedziała pozwanej umowę pożyczki. Jednocześnie w wyżej wymienionym piśmie powódka poinformowała pozwaną o zbliżającym się terminie wymagalności kolejnej raty pożyczki, możliwości dokonania spłaty zaległości i wynikających z takiego faktu skutkach — tj. powrót do pierwotnego planu spłaty, zgodnie z harmonogramem. W treści tego pisma wskazała także konsekwencje upływu okresu wypowiedzenia umowy przy braku jednoczesnej spłaty zadłużenia przez pozwaną — to jest postawienia całej niespłaconej kwoty pożyczki wraz z należnymi odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności po upływie 30 dni od dnia doręczenia pisma zawierającego wypowiedzenie umowy. Pozwana nie dokonała jednak spłaty przeterminowanego długu wobec powoda.

Powód podkreślił, że wypowiedzenie zostało odebrane dnia 21 kwietnia 2022 roku, a zatem 30-dniowy termin (okres) wypowiedzenia (zgodnie z pkt 29 umowy pożyczki z dnia 21 sierpnia 2020 roku) liczony od dnia 22 kwietnia 2022 roku (jako pierwszego dnia po dniu doręczenia pozwanej wypowiedzenia umowy), upłynął dnia 21 maja 2022 roku, a zatem pożyczka stała się wymagalna w całości w pierwszym dniu roboczym następującym po wyżej wymienionym to jest dnia 23 maja 2022 roku.

Powód wskazał także, że w myśl umowy pożyczki oraz właściwego Regulaminu (...), w razie nieterminowej spłaty pożyczki lub jej raty, należność z tego tytułu staje się w dniu następnym należnością przeterminowaną, a od niespłaconego kapitału naliczane są odsetki karne w wysokości maksymalnych odsetek za opóźnienie. Natomiast w przypadku powstania zadłużenia przeterminowanego, a takie ma miejsce zgodnie z umową pożyczki oraz Regulaminem udzielania pożyczek i kredytów (...), z chwilą niespłacenia pożyczki lub jej raty (kwoty objętej ugodą) w terminie, dokonywane przez pożyczkobiorcę wpłaty są zaliczane przede wszystkim na pokrycie kosztów i odsetek karnych, a dopiero w dalszej kolejności na odsetki umowne i kapitał pożyczki.

Powódka podniosła także, że wypłata pożyczki, terminy i wysokość wpłat strony pozwanej dokonywanych na poczet zadłużenia oraz sposób ich rozksięgowania w oparciu o postanowienia umowy pożyczki, a tym samym wysokość zobowiązania strony pozwanej, wynika z wykazu operacji księgowych dotyczących wskazanej w pozwie pożyczki (za okres od 21 sierpnia 2020 roku do 9 czerwca 2022 roku), który jest przywołany jako dowód w niniejszej sprawie. Ponadto wszystkie wpłaty na poczet pożyczki będącej przedmiotem niniejszego postępowania zostały na wykazie zaznaczone, przy czym pierwsza linia przechodząca przez wszystkie kolumny oznacza dokonaną wpłatę („RATA SPŁATY KREDYTU”), zaś kolejne wskazują sposób jej rozksięgowania („BAZA”- tj. kapitał główny pożyczki, „ODS. OD KRED.I POŽ.-ZAPŁACONE"- tj. odsetki umowne, „ODSETKI KARNE OD KR.”- tj. odsetki karne).

Powód podkreślił, że w dniu 9 czerwca 2022 roku powódka - (...) F. S. z siedzibą w G. - skierowała do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie, VI Wydział Cywilny przeciwko pozwanej pozew o zapłatę kwoty 21.122,66 zł, czyli o kwotę stanowiącą roszczenia powoda z tytułu umowy pożyczki nr (...) z dnia 21 sierpnia 2020 roku zawartej z pozwaną. Sprawie została nadana sygn. akt VI Nc-e 790354/22. W dniu 22 czerwca 2022 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie wydał przeciwko pozwanej nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zgodnie z pozwem. Jednakże w dniu 22 sierpnia 2022 roku Sąd Rejonowy Lublin - Zachód w Lublinie, wobec skutecznego wniesienia przez pozwaną sprzeciwu od nakazu zapłaty, na mocy stosownego postanowienia umorzył postępowanie w sprawie.

Powód zaznaczył, że na kwotę roszczenia dochodzoną niniejszym pozwem składa się kwota 19.956,63 złotych tytułem niespłaconego kapitału (głównego) pożyczki, kwota 865,92 złotych tytułem niezapłaconych odsetek umownych (kapitałowych), skapitalizowanych na dzień wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym i kwota 300,11 złotych — tytułem niezapłaconych odsetek za opóźnienie w spłacie pożyczki (tzw. karnych), skapitalizowanych na dzień wniesienia pozwu w EPU.

W odpowiedzi na pozew, pozwana – A. R., reprezetnowana przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniosła o oddalenie powództwa, zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania wedle norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania prowadzonego w elektronicznym postępowaniu upominawczym przed Sądem Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie pod sygn. VI Nc-e 790354/22 wedle norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, w którym to postępowaniu pełnomocnik reprezentował pozwanego.

W uzasadnieniu pozwana, reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego zakwestionowała umocowanie osób, które podpisały umowę pożyczki w imieniu banku z pozwanym. Pozwana zakwestionowała aby osoby te zostały przez powódkę umocowane do dokonania tych czynności, a ponadto aby łączył je z powódką jakikolwiek stosunek prawny lub faktyczny, na podstawie którego byłyby umocowane do dokonania tych czynności w imieniu powodowego banku. Dodatkowo pozwana podkreśliła, że osoba wskazana jako pośrednik kredytowy ( Towarzystwo (...) sp. z o.o. SKA) nim faktycznie nie była — nie została wpisana do rejestru państwowego, nie prowadziła takiej działalności i tym samym nie miała statusu pośrednika kredytowego zgodnie z przepisami ustawy o kredycie konsumenckim.

Pozwana zakwestionowała również przyjęcie jej w poczet członków powodowej kasy, a w szczególności podjęcie stosownych uchwał przez osoby do tego uprawnione. Z uwagi na powyższe pozwana nie stała się nigdy członkiem powodowej kasy, a w konsekwencji nie ziścił się warunek konieczny do udzielenia pozwanemu pożyczki. Dlatego też umowa pożyczki jest nieważna.

Pozwana podniosła również, że umowa pożyczki jest nieważna w całości w związku z ubezpieczaniem w niej przewidzianym, albowiem te same osoby, które podpisały umowę w imieniu powódki oraz deklarację przystąpienia do ubezpieczenia w imieniu zakładu ubezpieczeń i powódki związaną z umową ubezpieczeniową nie miały uprawnień prawem przewidzianych, jakie wynikają z art. 2, 8 i 9 ustawy z 22 maja 2003 roku o pośrednictwie ubezpieczeniowym (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r. poz. 1450) (obecnie art. 3§ 1 pkt 14 i 15 oraz art. 19 ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń (Dz. U. z 2018 r. poz. 2210)). Osoby te nie posiadały bowiem uprawnień do wykonywania czynności faktycznych i prawnych w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego dla zakładu ubezpieczeń udzielającego ww. ochrony ubezpieczeniowej, w szczególności zdanego egzaminu i innych, a także nie posiadały pełnomocnictwa do działania w imieniu zakładu ubezpieczeń w zakresie umowy ubezpieczenia. Znamiennym jest również, że pracownicy powódki nie byli pracownikami ubezpieczyciela i nie mieli od niego żadnego upoważnienia. Czynności były zatem podejmowane przez osoby ze strony banku, które nie miały nie tylko uprawnień prawem przewidzianych, lecz również upoważnienia do działania w zakresie ubezpieczenia od samego zakładu ubezpieczeń. Zatem brak posiadania uprawnień przez pracownika banku do dokonywania czynności ubezpieczeniowych rodzi nieważność samego przystąpienia do ubezpieczenia (art. 58 S 1 k.c.). W tym zakresie odwołać się należy mutatis mutandis do poglądu Sądu Najwyższego zawartego w wyroku z 19 stycznia 2011 roku (V CSK 173/10, Legalis nr 309869), dla którego kanwą była umowa pośrednictwa w obrocie nieruchomościami zawarta przez osobę, która nie miała prawem przewidzianych uprawnień pośrednika nieruchomości. Sąd Najwyższy przyjął, że umowa pośrednictwa jest wówczas nieważna. Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w poglądzie wyrażonym później przez Sąd Najwyższy w wyroku z 5 września 2012 roku (IV CSK 81/12, LEX nr 1238135) i przez Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z 4 lipca 2018 roku (V AGa 89/18), który zresztą odwołuje się do obu wskazanych wcześniej orzeczeń Sądu Najwyższego.

Pozwana wskazała nadto, że umowa ubezpieczenia była związana z umową pożyczki jako jej zabezpieczenie i z tego tytułu bank pobrał składkę ubezpieczeniową. Bez zabezpieczenia umowa nie zostałaby zawarta i tym samym jest nieważna w całości (art. 58 S 3 k.c.). Postanowienia dotyczące zabezpieczenia obejmującego umowę ubezpieczenia indywidualnego Twój Walor stanowiły tę część umowy, bez której nie zostałaby zawarta cała umowa. Zwłaszcza gdy mieć na uwadze, że warunkiem zawarcia umowy było ustanowienie zabezpieczenia poprzez zawarcie umowy ubezpieczenia.

Pozwana zakwestionowała również fakt przekazania ubezpieczycielowi przez powódkę składki ubezpieczeniowej. Zaznaczyła, że pokrycie przez pozwanego kosztów ubezpieczenia, a następnie naliczanie przez powódkę odsetek także od kwoty zawierającej te same koszty, stanowi nienależny zysk powódki. Powód oferuje bowiem usługę, za którą pobiera wynagrodzenie od ubezpieczyciela, a następne przerzucając na kredytobiorcę koszt ubezpieczenia (za które otrzymał już wynagrodzenie), pobiera odsetki od kwoty pożyczki powiększonej także o koszt owego ubezpieczenia. Stanowi to zatem niczym nieuzasadnione wynagrodzenie banku z tytułu oferowanej usługi, co więcej, powód uzyskuje w ten sposób dodatkowe zabezpieczenie umowy, nie ponosząc z tego tytułu żadnych kosztów. Należy przy tym zauważyć, że konsument nie ma żadnego wpływu na wybór oferty ubezpieczenia ani jego parametry, dlatego też dobrowolność zawarcia umowy ubezpieczenia ma charakter iluzoryczny. Z tego względu pozwana wniosła o zobowiązanie powoda do przedstawienia umowy pośrednictwa ubezpieczeniowego wraz ze wskazaniem stawek wynagrodzenia w celu wykazania realnych kosztów zabezpieczenia pożyczki.

Pozwana zakwestionowała także skuteczność postanowień umowy dotyczących prowizji podnosząc, że zostały one jej narzucone i nie zostały z nią indywidualnie ustalone. Prowizja wynika bowiem z tabeli taryf i opłat ustalanych odgórnie przez władze pożyczkodawcy, na które konsument nie ma wpływu. Natomiast samo wpisanie do umowy pożyczki wysokości prowizji i źródła ich wyliczenia nie spełnia wymogów pojęcia indywidualnego uzgodnienia. Prowizja godzi również w dobre obyczaje i interes konsumenta, wobec tego należy je pominąć jako abuzywne stosownie do treści art. 385 ¹ — art. 385 ² k.c.

Pozwana wskazała, że przy ocenie postanowień umowy pod kątem ich indywidualnego uzgodnienia należy także kierować się art. 3 ust. 2 Dyrektywy Rady 93/13/EWG z 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz. U. UE 1 2011.304.64), zgodnie z którym warunki umowy zostaną zawsze uznane za niewynegocjowane indywidualnie, jeżeli zostały sporządzone wcześniej i konsument nie miał wpływu na ich treść, zwłaszcza jeżeli zostały przedstawione konsumentowi w postaci sformułowanej uprzednio umowy standardowej (wyrok SN z 3 lutego 2006 roku , I CK 297/05, Wokanda 2006 nr 7-8). Znamiennym jest, że prowizja nie jest świadczeniem głównym zarówno w przypadku umowy kredytu jak i pożyczki. Dodatkowo prowizja przewidziana w umowie nie przystaje do warunków rynkowych oraz stanowi źródło dodatkowego (nienależnego) wynagrodzenia powódki. Należy podkreślić, że głównym wynagrodzeniem z tytułu udostępnienia kapitału są odsetki, prowizja zaś może być uznana za uzasadnioną, gdy prowizja pokrywa koszty niezbędnych czynności związanych z udzieleniem pożyczki i może być kwestionowana również wówczas gdy koszty pozaodsetkowe są zgodne z art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim (por. wyrok TSUE z 23 marca 2020 f. ws. C-779/18 i uchwała SN z 26 października 2021 r., III CZP 42/20). Pozwana nie zgodziła się również aby prowizja była rynkowa, gospodarczo uzasadniona i aby koszty rzeczywiste powódki związane z zawarciem umowy ją uzasadniały. Wskazała przy tym, że opłaty pobierane przez kredytodawcę nie powinny naruszać zasady ekwiwalentności świadczeń poprzez nadmiernie wysokie kształtowanie opłat i innych kosztów. Wygórowana prowizja zawiera w sobie bowiem nadmierny element obciążenia pożyczkobiorcy, prowadzący do zachwiania równowagi stron stosunku zobowiązaniowego, co pozostaje w sprzeczności z zasadą swobody umów. Dlatego też Sąd powinien ocenić jak wysokość kosztów kształtowała się w relacji do kwoty udzielonego kredytu czy pożyczki oraz czy koszty te nie przekraczają rzeczywistych kosztów kredytodawcy, a jeśli przekraczają i zastrzeżono wynagrodzenie w postaci odsetek na pułapie zbliżonym do maksymalnych, to umowa w zakresie prowizji i innych kosztów pozaodsetkowych może naruszać dobre obyczaje i interes konsumenta, a nadto stanowić nieuczciwą praktykę rynkową w rozumieniu art. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2007 roku o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym.

Pozwana podkreśliła również, że postanowienia umowy dotyczące obciążenia pozwanego kosztami czynności windykacyjnych są nieważne i nie wiążą pozwanego jako klauzule abuzywne. Obciążenie bowiem konsumenta wskazanymi kosztami zostało uznane za klauzulę niedozwoloną przez Sąd Okręgowy — Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (por. wyrok z 20 sierpnia 2012 roku, sygn. XVII Amc 1390/11). Ponadto podkreśliła, że skoro strona w przypadku nieterminowej spłaty zobowiązań swoich klientów decyduje się na prowadzenie procedury windykacyjnej, to obowiązana jest również do jej pokrycia. Obciążanie natomiast dłużnika tymi kosztami jest sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco narusza Interesy konsumentów, gdyż nie są to czynności niezbędne, a koszty monitu mieszczą się w ramach obowiązku współdziałania przy wykonaniu zobowiązania przez wierzyciela zgodnie z art. 354 § 2 k.p.c.

Pozwana zakwestionowała także prawdziwość treści wynikających z dokumentów przedłożonych przez powódkę zarówno co do istnienia zobowiązania pozwanego, jak i co do jego wysokości. W umowie ustanowiono zmienne oprocentowanie pożyczki, natomiast postanowienia umowy są w tym zakresie wadliwe. Nie wiadomo bowiem w jakich okresach i w jakich okolicznościach badane są zmiany stopy referencyjnej oraz jak mają one wpływać na oprocentowanie pożyczki, co tym samym prowadzi niewątpliwie do wniosku, że bank ustala średni poziom miesięczny wskaźnika w oderwaniu od danych za cały okres miesięczny, choć nie wiadomo nawet jakiego okresu dotyczy ten termin. Natomiast umowa nie odsyła pożyczkobiorcy do żadnego źródła danych dotyczących wskaźnika stopy referencyjnej ani nawet nie przedstawia wzoru, przy wykorzystaniu którego mógłby obliczyć poziom zmiany tego wskaźnika. Pozwanemu nikt nie wyjaśnił także znaczenia wyżej wymienionych postanowień umowy pożyczki. Pozwany nie miał też wpływu na treść umowy w tym zakresie ani na zmienny charakter oprocentowania narzucony przez pożyczkodawcę, albowiem nie uzgadniano z nim indywidualnie tych postanowień i warunków pożyczki. Zatem powołane wyżej postanowienia umowy pożyczki nie dają podstaw ku temu, aby przyjąć, że umowa określa jasne i czytelne zasady ustalania przez powodowy bank zmian wysokości oprocentowania pożyczki. Dlatego też w tych okolicznościach pozwany jako pożyczkobiorca nie był w stanie ustalić ani skontrolować, czy powód prawidłowo kształtował jego zobowiązania z tytułu oprocentowania i prowizji, choć powinien mieć zagwarantowaną taką możliwość. W konsekwencji umowa pożyczki w zakresie postanowień dotyczących zmiennego oprocentowania rażąco narusza zasady współżycia społecznego, a ponadto jest sprzeczna z zasadami rzetelności kupieckiej wykorzystując nierówność stron umowy oraz wprowadzając do umowy postanowienia w sposób rażący niekorzystne dla pożyczkobiorcy. Takie działanie jest również sprzeczne z akceptowanymi standardami działania (por. mutatis mutandis wyrok Sądu Najwyższego z 8 czerwca 2004 r., I CK 635/03 i wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 27 grudnia 2012 r., VI ACa 954/12).

Pozwana zaznaczyła nadto, że umowa jest wadliwa również z innych względów, a mianowicie powód naliczył oprocentowanie za cały okres obowiązywania umowy od pożyczki, chociaż składały się na nią także koszt w postaci prowizji oraz ubezpieczenia. Skutkowało to wskazaniem w umowie błędnej wartości RRSO, a w konsekwencji wprowadzenia konsumentów w błąd poprzez ujęcie w umowie nieprawdziwych informacji w zakresie kosztów pożyczki. Od prowizji i innych kosztów kredytodawca przy kredycie konsumenckim nie może naliczać odsetek, nawet jeśli je kredytuje. Kredytodawca może naliczać oprocentowanie tylko od całkowitej kwoty kredytu i wynika to z następujących regulacji: definicji stopy oprocentowania kredytu zawartej w art. 5 pkt 10 u.k.k., zgodnie z którą jest to stopa oprocentowania wyrażona jako stałe lub zmienne oprocentowanie stosowane do wypłaconej kwoty na podstawie umowy o kredyt w stosunku rocznym oraz definicji rocznej rzeczywistej stopy oprocentowania (skrót RRSO) zawartej w art. 5 pkt 12 w zw. z art. 25 ust. 1 pkt 1 u.k.k., zgodnie z którą jest to całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym. Zatem, skoro oprocentowanie, zwłaszcza w kontekście definicji stopy oprocentowania, jest liczone od wypłaconej kwoty kredytu, to można je liczyć tylko od całkowitej kwoty kredytu, albowiem całkowita kwota kredytu w rozumieniu art. 5 pkt 7 u.k.k. to maksymalna kwota wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu. które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt, a w przypadku umów, dla których nie przewidziano tej maksymalnej kwoty, suma wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt. Zatem całkowita kwota kredytu nie obejmuje kredytowanych kosztów (a więc prowizji i opłat) i stanowi kwotę wypłaconą kredytobiorcy w rozumieniu art. 5 pkt 10 u.k.k.

Natomiast powód, wbrew przepisom prawa o jakich mowa powyżej, naliczał odsetki umowne z uwzględnieniem wyżej wymienionych kosztów pożyczki. Tę wykładnię potwierdza treść art. 54 ust. 1 i 2 ustawy o kredycie konsumenckim, z których wynika, że konsument zwraca kwotę udostępnionego kredytu wraz z odsetkami.

Pozwana podkreśliła również, że w związku z tym doszło do naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy, albowiem w umowie nie podano kosztów pożyczki w sposób pełny i niewprowadzający w błąd.

Pozwana zakwestionowała także wysokość naliczonych odsetek umownych, jakie ujęto w umowie. Powód nie udowodnił ile wynoszą odsetki umowne od kapitału. Z umowy me sposób tego wywnioskować, próżno w niej szukać takiego wyliczenia. Narusza to prawa konsumenta i powoduje bezskuteczność umowy, albowiem nie ma on możliwości weryfikacji ani wyliczenia odsetek. Powód nie podał nawet wyliczenia odsetek od błędnie przyjętej kwoty (pożyczki), która stała się podstawą ich wyliczenia i to pomimo tego, że przepis art. 54 ust. 2 ustawy o kredycie konsumenckim go do tego obliguje, a brak wyliczenia czyni umowę niezgodną z prawem, co potwierdza art. 30 ust. 1 pkt 6 ustawy o kredycie konsumenckim.

Powód podał konsumentowi — w jego ocenie bezprawnie — nieprawidłową wysokość zobowiązań wynikających z umowy pożyczki, albowiem bezzasadnie (bezprawnie) naliczył wyższe oprocentowanie. Takie działanie powoda, jako profesjonalisty w udzielaniu pożyczek i kredytów, uznać należy za rażąco sprzeczne z dobrymi obyczajami oraz zasadami współżycia społecznego. Natomiast pozwany konsument nie miał możliwości wyliczyć ich samodzielnie, został wprowadzony w błąd i nie miał rozeznania co do prawidłowej wysokości zobowiązania. Wadliwość ta powoduje niezgodność umowy pożyczki z prawem, albowiem umowa narusza art. 30 ust. 1 pkt 6 ustawy o kredycie konsumenckim. Wobec takiej wadliwości umowy odsetki nie należą się w żadnej części, wynikają bowiem z postanowień niedozwolonych.

Zatem wadliwość umowy pożyczki w zakresie naliczania odsetek od kosztów pożyczki czyni umowę pożyczki umową kredytu darmowego (art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim). Umowa jest bowiem niezgodna z art. 30 ust. 1 pkt 6, 7 i 10 ustawy o kredycie konsumenckim, który wymaga wskazania odsetek i wysokości RRSO, a także podania kosztów pożyczki w sposób pełny i niewprowadzający w błąd. Chodzi o prawidłowe wskazanie tych wartości, z czym w przedmiotowej umowie pożyczki nie mamy do czynienia. Jak wskazano powyżej, odsetki zostały wyliczone nieprawidłowo, podobnie nieprawidłowa jest wysokość RRSO.

Podkreślono nadto, że pełnomocnik pozwanego złożył powódce w odrębnym piśmie — na podstawie art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim — oświadczenie o naruszeniu przez umowę kredytu przepisów art. 30 ust. 1 pkt 6, 7 i 10 ustawy o kredycie konsumenckim, a wobec tego umowa uzyskała charakter darmowy (nie można naliczyć odsetek umownych). W konsekwencji powyższego — z racji tego, że przedmiotowa umowa kredytu jest umową kredytu darmowego — pozwany nie ma zadłużenia obejmującego odsetki oraz prowizję (art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim), a do zwrotu pozostałby więc tylko kapitał.

Pozwana podniosła nadto, że w przypadku gdyby umowę uznać za ważną, to nie została ona skutecznie wypowiedziana, albowiem nie zaszły przewidziane w umowie okoliczności uprawniające powódkę do jej wypowiedzenia, tj. aby zachowane zostały warunki określone w umowie oraz art. 75c ustawy — Prawo bankowe, w tym aby pozwany zalegał ze spłatą oraz aby wezwano ją do zapłaty zaległości pod rygorem wypowiedzenia w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych. Powód nie wykazał nadania oraz doręczenia wezwań do zapłaty poprzedzających rzekomo wypowiedzenie umowy pożyczki, co stanowi warunek skutecznego złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu. Załączone do pozwu listy nadawcze nie indywidualizują w wystarczającym stopniu numeru przesyłki, co uniemożliwia weryfikację daty doręczenia pozwanej wezwania do zapłaty. W związku z powyższym roszczenie powódki nie stało się wymagalne, a powództwo podlega oddaleniu jako przedwczesne.

Gdyby jednak przyjąć, że wypowiedzenie zostało skutecznie złożone pozwanemu, to zostało ono podpisane przez osobę, która nie była umocowana do dokonywania tego typu czynności. Ponadto wypowiedzenie jest bezskuteczne także z tego powodu, że w jego dacie pozwany nie miał zadłużenia wobec powódki wskazanego w wezwaniach do zapłaty i wypowiedzeniu. Pozwana zaprzeczyła przy tym prawdziwości treści tych dokumentów pod kątem wysokości zadłużenia, jak również treści pozostałych dokumentów złożonych przez powódkę pod kątem wysokości zadłużenia.

Zatem złożenia przez pozwanego powódce oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego należy uznać, że zadłużenie przeterminowane wskazane w treści wypowiedzenia oraz poprzedzających je pism powódki do pozwanego nie istniało w podanej przez powódkę wysokości, zwłaszcza przy uwzględnieniu spłat rat dokonanych przez pozwanego. Wskazuje na to także fakt zawarcia przez strony aneksu do umowy, co spowodowało przedłużenie okresu spłaty, a tym samym brak informacji na temat prawidłowo określonego zobowiązania pozwanego.

Natomiast jeśli chodzi o zadłużenie to pozwana wskazała, że pominięcie odsetek umownych w związku z kredytem darmowym oraz kosztu pozaodsetkowego ze względu na wadliwości umowy wcześniej powołane powoduje, że pozwany nie miał obowiązku płacenia rat w wysokości wynikającej z umowy i nie miał zadłużenia jakie wskazywała powódka, np. w wezwaniu. Należy wówczas podzielić kapitał na ilość rat, aby otrzymać ich właściwą wysokość — 298,29 zł (17 599,25 zł : 59 miesięcy 298,29 zł). Wówczas raty powinny być niższe niż przewidziano w umowie (505,47 zł). Dlatego też podane w zestawieniu wpłat zadłużenie jest błędne i nigdy nie istniało. Natomiast opłacanie przez pozwanego rat w zawyżonej wysokości oznacza, że na datę rzekomego powstania pierwszej zaległości pozwany miałby w istocie znaczącą nadpłatę, gdyż w toku spłaty pożyczki uiszczał on powódce nienależne koszty. W związku z tym nie zaistniała okoliczność w postaci zaległości uprawniającej powódkę do złożenia pozwanemu oświadczenia o wypowiedzeniu umowy.

Pozwana wskazała, że w przypadku kwestionowania przez powódkę wyliczeń pozwanej wnosi o zobowiązanie powódki do przedstawienia własnego rozliczenia zobowiązania pozwanej z uwzględnieniem proporcji kosztów kredytu w strukturze raty. W związku z powyższym zakwestionowała także prawdziwość danych zawartych w przedłożonych przez powódkę dokumentach. Powódka naliczała bowiem należność pozwanego w sposób nieprawidłowy. W związku z tym z przedstawionych dokumentów nie sposób wywnioskować jak rzeczywiście kształtowało się ewentualne zobowiązanie pozwanego. Ponadto w związku ze skorzystaniem z sankcji kredytu darmowego do spłaty pozostałby pozwanemu ewentualny pozostały kapitał, co po zaliczeniu dotychczasowych wpłat z tytułu nienależnych kosztów prowadzi do konkluzji, że po stronie pozwanego na dzień wezwania do zapłaty oraz wypowiedzenia umowy pożyczki nie było zadłużenia.

Dlatego też pozwana zakwestionowała powództwo co do wysokości i zaprzeczyła twierdzeniom powódki, jakoby pozwany miał zadłużenie dochodzone pozwem i aby jego składowe i ich wysokość kształtowały się tak jak to podano w pozwie.

W replice na odpowiedź na pozew powód wskazał, że wniesiona przez pozwanego odpowiedź na pozew jest niezasadna i jako taka nie może prowadzić do skutecznego oddalenia powództwa w niniejszej sprawie, albowiem podniesione w niej zarzuty oraz twierdzenia są pozbawione podstaw faktycznych i prawnych.

Na wstępie powód wskazał, że podtrzymuje całość zgłoszonych do chwili obecnej twierdzeń i wniosków dowodowych oraz zaprzecza wszelkim twierdzeniom i zarzutom strony pozwanej, z wyjątkiem tych, które wyraźnie przyzna.

Ponadto w związku z podniesionymi przez stronę pozwaną zarzutami powód wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z załączonych do niniejszego pisma dokumentów, a mianowicie pełnomocnictwa nr (...) z dnia 1 października 2012 roku - na wykazanie faktu umocowania przez powoda Spółki pod firmą (...) Sp. z o.o. Spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w G. (dalej (...)) do realizowania wszelkich czynności polegających na doprowadzaniu do zawarcia pomiędzy powodem i jego członkami umów o świadczenie usług finansowych, a w szczególności do dokonywania w imieniu powoda czynności wymienionych w treści pełnomocnictwa, faktu udzielenia tego pełnomocnictwa zgodnie z zasadami reprezentacji powoda tj. przez dwóch członków Zarządu oraz faktu, iż przedmiotowe pełnomocnictwo uprawniało (...) do udzielania dalszych pełnomocnictw, pełnomocnictwa udzielonego Pani D. R. (1) — w celu wykazania faktu umocowania Pani D. R. (1) do zawarcia w imieniu powoda umowy pożyczki, pełnomocnictwa udzielonego Pani R. F. - na wykazanie faktu umocowania Pani R. F. do zawarcia w imieniu powoda umowy pożyczki, Deklaracja członkowska (...) z dnia 18. (...). — na wykazanie faktu dotyczącego członkostwa pozwanej w (...). S., polisy indywidualnego ubezpieczenia TWÓJ WALOR - na wykazanie faktu dotyczącego zawarcia umowy ubezpieczenia z innym podmiotem gospodarczym niż powód, jak również warunków zawartej umowy ubezpieczenia, potwierdzenie przekazania składki ubezpieczeniowej do Ubezpieczyciela - na wykazanie faktu że powód pozostał niewzbogacony na skutek zawarcia przez pozwaną umowy ubezpieczenia, dyspozycji do pobrania kwoty prowizji z dnia 21 sierpnia 2020 roku — w celu wykazania faktu, dotyczącego dobrowolnego przekazania kwoty prowizji przez pozwaną na rzecz powoda oraz następczego uregulowania prowizji względem uzyskania środków pochodzących z umowy pożyczki, pełnomocnictwa nr 02/02/10/2015 — w celu wykazania faktu dotyczącego umocowania M. S. do wypowiedzenia umowy pożyczki, tabeli z rozliczeniem kwot od pozwu - w celu wykazania faktu dotyczącego wysokości i kwot zapadalności poszczególnych rat pożyczki wysokości i dat poszczególnych spłat pożyczki dokonanych przez pozwanego, wysokości naliczonych przez powoda odsetek oraz ich podstaw, w tym wysokości oprocentowania oraz ilości dni opóźnienia w spłacie należności, wysokości zaległości pozwanego z tytułu spłaty kapitału i odsetek z umowy pożyczki, zaliczenia przez powoda poszczególnych wpłat pozwanego z tytułu pożyczki, wysokości zadłużenia pozwanego na dzień kierowania przez powoda wezwań do zapłaty oraz na dzień złożenia przez powoda oświadczenia o wypowiedzeniu umowy pożyczki, całkowitej kwoty zadłużenia pozwanego wobec powoda na dzień wymagalności roszczeń z umowy i na dzień złożenia pozwu.

Odnosząc się do zarzutu niewykazania roszczenia co do zasady jak i wysokości powód podkreślił, że w dniu 21 sierpnia 2020 roku udzielił stronie pozwanej na podstawie umowy nr (...) pożyczki w kwocie 25.000,00 złotych, którą zgodnie z postanowieniami umowy strona pozwana zobowiązała się do spłacenia w miesięcznych ratach kapitałowo - odsetkowych, regulowania opłat i prowizji za dodatkowe czynności pożyczkodawczyni oraz w wypadku zaistnienia opóźnienia w terminowej spłacie pożyczki lub jej raty, regulowania odsetek karnych w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie.

Powód podkreślił, że jak wynika z wykazu operacji księgowych dotyczących wskazanej pożyczki, strona pozwana nie dochowała warunków udzielania pożyczki, doprowadzając do zaległości w spłacie przekraczającej dwa okresy płatności. Ponadto wskazał, że zgodnie z punktem 7 zawartej przez powódkę ze stroną pozwaną umowy, pożyczka oprocentowana jest według zmiennej stopy procentowej ustalonej przez Zarząd Kasy wynoszącej w dniu zawarcia umowy 7,20% w skali roku. Natomiast stosownie do 21 punktu Umowy pożyczki, roczna stopa oprocentowania zadłużenia przeterminowanego wynosi dwukrotność sumy stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych i na dzień zawarcia Umowy wynosiła 11,20%. Zaś w myśl punktu 23 przedmiotowej umowy, w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki należność z tego tytułu staje się w dniu następnym należnością przeterminowaną. Od niespłaconego w całości lub w części kapitału, a od dnia wniesienia powództwa od całości zadłużenia, pobierane są odsetki wg stopy procentowej o jakiej mowa w pkt 21 Umowy, Powódce przysługiwało prawo do wypowiedzenia umowy pożyczki w przypadku nieuiszczenia w terminach określonych w umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy do zapłaty. Po upływie 30-dniowego terminu wypowiedzenia umowa uległa rozwiązaniu, co oznaczało postawienie niespłaconej części wierzytelności w stan natychmiastowej wymagalności i konieczność spłaty całości zadłużenia.

Powód podkreślił, że na dzień wypowiedzenia umowy pożyczki łączna wysokość przeterminowanego zadłużenia wynosiła 2.705,45 złotych, na którą składała się kwota zaległego kapitału w wysokości 2.024,16 złotych, odsetek umownych w wysokości 618,40 złotych oraz odsetek karnych w wysokości 62,89 złotych. Ponadto do łącznej kwoty zadłużenia należało doliczyć odsetki karne w wysokości 20.00% w skali roku, czyli tj. 1,11 złotych na każdy dzień zwłoki.

Powód podniósł również, że do czasu upływu 30-dniowego terminu wypowiedzenia umowy wymagalna stała się rata za kolejny miesiąc — przewidująca kolejne należne powódce odsetki umowne. Pozostała kwota odsetek umownych została wyliczona stosunkowo od raty za miesiąc następny za okres do dnia postawienia wierzytelności w stan natychmiastowej wymagalności, tj. z upływem 30-dniowego terminu wskazanego w wypowiedzeniu umowy pożyczki, biegnącego od dnia doręczenia pozwanej wypowiedzenia. Po tej dacie powódka zaprzestała naliczania odsetek umownych. Po upływie 30 dni od dnia doręczenia wypowiedzenia umowy, w związku z postawieniem całej należności wynikającej z umowy pożyczki w stan natychmiastowej wymagalności w dniu 23 maja 2022 roku, powódka zaczęła naliczać odsetki karne od całości niespłaconego kapitału pożyczki do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu.

W konsekwencji kwota niespłaconego kapitału pożyczki w wysokości 19.956,63 złotych wynika z odjęcia od kwoty pożyczki (25.000,00 zł) części wpłat dokonanych przez stronę pozwaną i zaksięgowanych przez powódkę na kapitał w łącznej wysokości 5.043,63 złotych (25.000,00 zł – 5.043,63 zł = 19.956,63 zł).

Powódka wskazała, że dokonując wyliczenia wartości kapitału głównego, uwzględniła wszelkie dokonywane przez stronę pozwaną, przed wytoczeniem powództwa wpłaty, w części przypadającej na kapitał, o które pomniejszyła kwotę udzielonej pożyczki.

Odnosząc się natomiast do kwoty odsetek karnych za opóźnienie w wysokości 300,11 zł powód wskazał, że została naliczona za okres od dnia 1 lutego 2022 roku do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu, z tym zastrzeżeniem, że do dnia 22 maja 2022 roku odsetki naliczane były od zaległego kapitału pożyczki w dacie wymagalności poszczególnych rat pożyczki, a od dnia 23 maja 2022 roku od całego niespłaconego kapitału pożyczki. Natomiast kwota odsetek zwykłych umownych w wysokości 865,92 zł dochodzona niniejszym pozwem została naliczona za okres od dnia 29 lipca 2021 roku do dnia postawienia należności w stan natychmiastowej wymagalności w dniu 23 maja 2022 roku.

Dlatego też kwotą, od której naliczane były wyżej wymienione odsetki była kwota wymagalnego kapitału, który pozostawał do spłaty po datach wymagalności kolejnych rat pożyczki, zaś suma odsetek za opóźnienie naliczonych od całości niespłaconego kapitału pożyczki (300,1 1 zł) oraz niezapłaconych odsetek umownych (865,92 zł), stanowi doliczoną do wartości przedmiotu sporu sumę dochodzoną przez powódkę w niniejszym postępowaniu.

Odnosząc się natomiast do zarzutu nieważności umowy związanym z rzekomym brakiem umocowania osób działających w imieniu powoda, powód przedłożył stosowne pełnomocnictwa, które nie budzą wątpliwości, że umowa pożyczki z dnia 21 sierpnia 2020 roku nr (...) została zawarta w sposób zgodny z umocowaniem. Powód wskazał również przy tym, że nawet w sytuacji gdyby wskazane przez pozwanego osoby nie były umocowane do zawarcia umowy pożyczki, czemu powód stanowczo zaprzecza, to skutek zawartej przez rzekomego pełnomocnika umowy w postaci jej nieważności następuje dopiero po definitywnej odmowie potwierdzenia takiej czynności przez mocodawcę, a także z bezskutecznym upływem zakreślonego w tym celu przez drugą stronę terminu. Natomiast w niniejszej sprawie strona pozwana nie wezwała pożyczkodawcy (powoda) do potwierdzenia przedmiotowej czynności wobec czego skutek powyższy nie nastąpił. Ponadto, zawarcie umowy pożyczki zostało skutecznie potwierdzone. Dlatego też zarzuty strony pozwanej w przedmiocie braku umocowania uznać należy za całkowicie bezzasadne. Na marginesie powód dodał, iż z przedłożonych w toku niniejszej sprawy dokumentów bezsprzecznie wynikało, iż pożyczkodawca swoimi działaniami w toku wykonywania swoich obowiązków z niniejszej umowy potwierdził nie tylko świadomość istnienia przedmiotowego zobowiązania jak i wolę jego wykonania.

Odnosząc się do zaś do podniesionego przez pozwanego zarzutu w zakresie członkostwa pozwanej w (...) powód wskazał, że zarzut ten pozbawiony jest podstaw faktycznych, jak i prawnych, natomiast pozwana R. jest członkiem Kasy oraz posiada nr członkowski (...), na potwierdzenie czego powód przedłożył deklarację członkowską pozwanej z dnia 18 sierpnia 2020 roku

Powód na marginesie wskazał, że kwestia członkostwa pozwanego w Spółdzielczej (...)

(...) Kredytowej pozostaje całkowicie irrelewantna dla ważności umowy pożyczki, albowiem ww. okoliczność nie stanowi essentialia negotii umowy pożyczki w myśl art 720 k.c.

Powód zaprzeczył również, aby pobierał korzyści majątkowe w zamian za zabezpieczanie umów pożyczki poprzez zobowiązanie pożyczkobiorców do zawierania umów ubezpieczenia a także oświadczył, że nie jest pośrednikiem (...). Agentem ubezpieczeniowym (...), w zakresie umów ubezpieczenia stanowiących zabezpieczenie udzielanych przez powoda pożyczek, jest (...) sp. z o.o. spółka komandytowo - akcyjna z siedzibą w G.. Umowa ubezpieczenia zawarta została przez pozwanego z odrębnym podmiotem gospodarczym, tak więc powód nie może być adresatem zarzutów dotyczących jej postanowień. Zaznaczył nadto, że pkt 24 pkt a) umowy literalnie wskazuje, że funkcjonowanie umowy ubezpieczenia indywidualnego zabezpieczającego wierzytelność przysługującą powódce nie jest elementem niezbędnym dla funkcjonowania umowy pożyczki - wskazuje on bowiem, że w sytuacji gdyby w/w zapis upadł, powstanie po stronie pożyczkodawcy uprawnienie żądania od pożyczkobiorcy ustanowienia innego zabezpieczenia spłaty pożyczki.

Powód, w celu wykazania iż nie pozostaje w żaden sposób wzbogacony względem pozwanego z tytułu zabezpieczenia umowy pożyczki w ww. sposób, przedkłada wraz z niniejszym pismem dowód przekazania składki ubezpieczeniowej do Ubezpieczyciela.

W materii pozaodsetkowych kosztów kredytu powód wskazał, że pożyczka udzielona pozwanemu stanowiła kredyt konsumencki w rozumieniu ustawy z dnia 12 maja 2011 r, o kredycie konsumenckim. W konsekwencji znalazł zastosowanie do niego zawarty w art. 36a wzmiankowanej ustawy wzór określający maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu. Zgodnie z zawartą w art. 5 pkt 6a wszystkie koszty, jakie konsument ponosi w związku z umową o kredyt konsumencki, z wyłączeniem odsetek. W konsekwencji w przypadku umowy pożyczki zawartej z pozwaną za pozaodsetkowe koszty kredytu uznać należy prowizję w kwocie 3.275,00 zł, wpisowe i udział w TUW w kwocie 2,00 zł, opłatę za przelew pożyczki w kwocie 26,25 zł, opłatę za przelew składki ubezpieczeniowej w kwocie 12,26 zł oraz koszt zabezpieczenia w postaci umowy ubezpieczenia w kwocie 4.085,24 złotych. Z uwagi na zawarte w art. 36a ust. 2 ustawy o kredycie konsumenckim ograniczenie, ostatecznie maksymalnie koszty pozaodsetkowe mogły wynieść tyle, co całkowita kwota kredytu, tj kwota 17.599,25 złotych. Tym samym nie sposób uznać, aby pozaodsetkowe koszty udzielenia kredytu w łącznej kwocie 7.401,11 złotych, stanowiące ok. 42% maksymalnych pozaodsetkowych kosztów kredytu, naruszały dobre obyczaje lub rażąco naruszały interes konsumenta.

Tym samym wobec faktu, że pozaodsetkowe koszty pożyczki w tym kwota prowizji, spełniają wymogi regulacji mającej na celu ograniczenie takich kosztów i ochronę konsumentów nie sposób uznać, że zastrzeżona prowizja narusza dobre obyczaje oraz rażąco narusza interes konsumenta.

Odnosząc się natomiast do twierdzenia pozwanej, jakoby zastrzeżenie prowizji nie pozostawało w jakiejkolwiek relacji do nakładu pracy i kosztów poniesionych przez powoda w związku z zawarciem i obsługą pożyczki, należy uznać, że zostało ono uczynione na skutek braku rozróżnienia przez pozwaną podstaw naliczania prowizji i opłaty przygotowawczej. Prowizja ma charakter wynagrodzenia za udzielenie pożyczki i ma rekompensować pożyczkodawcy ryzyko związane z przekazaniem środków pieniężnych pożyczkobiorcy. Wniosek taki znajduje potwierdzenie w wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie I Wydziału Cywilnego z dnia 2 grudnia 2015 r. sygn. akt I ACa 1185/15: „Zdaniem Sądu Apelacyjnego prowizja winna być definiowana jako forma wynagrodzenia za dokonanie czynności prawnej a w okolicznościach niniejszej sprawy kwota stanowiąca prowizję miała pełnić funkcję wynagrodzenia za ryzyko, ponoszone przez pożyczkodawcę w związku z udzieleniem pożyczki pozwanym i za dodatkowe koszty które się z tym wiązały. Dlatego nie można wskazywać, że wysokość prowizji musi korespondować z nakładem pracy po stronie pożyczkodawcy. Świadczeniem wzajemnym powoda jest udzielenie pożyczki, zaś prowizja stanowi wynagrodzenie za dokonanie tejże czynności prawnej. Przedstawiony wyżej charakter prowizji potwierdza także Urząd Ochrony Konkurencji l' Konsumentów w dokumencie z czerwca 2013 roku, zatytułowanym „Opłaty stosowane przez instytucje parabankowe, raporty gdzie wprost stwierdzono, że „Prowizja jest wynagrodzeniem za udzielenie pożyczki Co do zasady określona jest jako ułamek pożyczanej kwoty, a więc im wyższa kwota pożyczki, tym wyższa jest prowizja za jej udzielenie. Prowizja pobierana jest jednorazowo - w przypadku tzw. „chwilówek” wpłaca się ją razem z pożyczoną kwotą na koniec okresu kredytowania w przypadku pozostałych pożyczek płatna jest na początku okresu obowiązywania umowy - ze środków konsumenta, lub poprzez potrącenie z pożyczanej kwoty.

Mając zatem powyższe na uwadze, nie sposób zgodzić się z twierdzeniem pozwanej co do tożsamości przesłanek naliczania opłaty przygotowawczej i prowizji, ponieważ tylko ta pierwsza stanowi odzwierciedlenie poniesionych przez pożyczkodawcę kosztów rozpatrzenia wniosku kredytowego, przygotowania i zawarcia umowy pożyczki. W konsekwencji tok rozumowania zaprezentowany w piśmie procesowym strony pozwanej, a polegający na próbie uzależnienia wysokości prowizji od czynności wykonanych przez powoda w związku z zawieraniem umowy i kosztami poniesionymi przez powoda w związku z obsługą pożyczki jest oczywiście błędny. Obowiązujące przepisy prawa dopuszczają wprost możliwość naliczania prowizji obok odsetek umownych, przy czym wysokość tychże składników wynagrodzenia pożyczkodawcy została ograniczona ustawowo, w odniesieniu do odsetek przez przepisy kodeksu cywilnego, a w odniesieniu do prowizji przez ustawę o kredycie konsumenckim. Wobec tego twierdzenie pozwanej co do niezasadności naliczenia przez powoda prowizji należy uznać za bezpodstawne.

Pozaodsetkowe koszty udzielenia pożyczki, w tym prowizja, zostały przez pozwaną pokryte z kwoty uzyskanej od pożyczkodawcy w związku z zawarciem umowy, jednorazowo, w dacie wypłaty środków na konto pozwanej.

W świetle powyższego oraz wobec podnoszonych twierdzeń, w przedmiocie abuzywności umowy stron, a co za tym idzie naruszenia art. 385 ¹ § 1 k.c. powód wskazał, iż twierdzenia te nie zasługują na uwzględnienie. Należy zatem uznać, że twierdzenia strony pozwanej pozostają chybione, gdyż pozwany miał możliwość negocjacji postanowień umowy jednakże nie skorzystał z niej, a ponadto należy przyjąć, iż wobec przedmiotowego oświadczenia wyraził zgodę na warunki zaproponowane przez powoda, z czego wynika iż postanowienia umowy zostały uzgodnione z pozwanym. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 6 kwietnia 2018 roku, sygn. akt VII Aga 836/16: „Dobre obyczaje to reguły postępowania zgodne z etyką moralnością i aprobowanymi społecznie obyczajami. Jako sprzeczne z dobrymi obyczajami należy rozumieć działania, które zmierzają do dezinformacji lub wywołania błędnego mniemania konsumenta, wykorzystania jego niewiedzy lub naiwności. ukształtowania stosunku zobowiązaniowego, niezgodnie z zasadą równorzędności stron. " Jednoznaczność i ujęcie pozaodsetkowych kosztów bezpośrednio w umowie stron wyklucza badanie tych postanowień pod kątem abuzywności w świetle art, 385 ¹ S 1 k.c.

Ponadto, podkreślić należy, iż jak wskazuje Sąd Najwyższy w swoim orzecznictwie należy przyjmować wzorzec konsumenta rozważnego, świadomego i krytycznego, który jest w stanie prawidłowo rozumieć kierowane do niego informacje. Nie ma więc podstaw do przyznania konsumentowi tak uprzywilejowanej pozycji, w której byłby zwolniony z obowiązku przejawiania jakiejkolwiek staranności przy dokonywaniu oceny treści umowy, którą zamierza zawrzeć. Nie ma podstaw do przyjęcia, że konsument w każdym przypadku pozbawiony jest możliwości negocjowania warunków, które uznaje za niekorzystne dla siebie. Do ustalenia pożądanej treści umowy powinny dążyć obie strony. Przyjęcie przez konsumenta propozycji przedsiębiorcy, nawet bez podjęcia próby wprowadzenia oczekiwanych zmian, oznaczać może rezygnację z pertraktacji i akceptację postanowień umowy.

Skoro zatem postanowienie umowne w zakresie wysokości „opłaty prowizyjnej" zostało określone bez naruszenia jakichkolwiek przepisów prawa powszechnie obowiązującego to brak jest jednocześnie podstawy do wyprowadzenia wniosku o utożsamianiu postanowienia umownego dotyczącego wyżej wymienionego kosztu z klauzulami abuzywnymi czy też określaniu ich jako zawyżonych czy też „sprzecznych z dobrymi obyczajami".

Powód zaznaczył nadto, że pozwany w żaden sposób nie wykazał jakoby uprawnienie powoda w zakresie prowizji mogło być uznane za sprzeczne z dobrymi obyczajami, zasadami współżycia społecznego czy nieuczciwą praktyką godzącą w prawa konsumenta, a tym bardziej jako rażąco naruszające interesy konsumenta jako kredytobiorcy, a w konsekwencji jako abuzywne i nieważne lub niewiążące konsumenta. Pobieranie przez instytucje kredytowe prowizje za udzielenie kredytu (pożyczki), w tym także na rzecz konsumenta nie są niczym nadzwyczajnym na rynku — wręcz przeciwnie - są powszechnie przyjętą praktyką dozwoloną przez przepisy prawa powszechnie obowiązującego i dopuszczalne na zasadzie swobody umów. W żaden sposób nie godzi to zatem w „dobre praktyki" czy też „dobre obyczaje". Powód zaznaczył również, iż naliczane przez niego odsetki wynikające z umowy stron mieszczą się w granicach przewidzianych przepisami prawa.

Powód podkreślił, że postanowienia dotyczące opłat, prowizji i innych kosztów dodatkowych związanych z umową pożyczki zostały przez powoda ujęte w sposób jasny i czytelny. W szczególności do wyliczenia dochodzonych kwot powód nie zastosował powszechnych w obrocie gospodarczym skomplikowanych wzorów matematycznych, czy niezrozumiałych mechanizmów naliczania, bowiem koszty związane z zawarciem umowy pożyczki zostały naliczone w sposób zryczałtowany, a zatem w sposób który nie może budzić żadnych wątpliwości co do wysokości wymaganych kwot. Z całą pewnością umowa pożyczki łącząca powoda z pozwanym nie zawiera żadnych postanowień sformułowanych niejednoznacznie czy w sposób niezrozumiały a pozwany uzyskał przejrzystą kompletną i jednoznaczną informację w kwestiach dotyczących jego podstawowych świadczeń z umowy pożyczki, a tym samym mających istotne znaczenie, przed zawarciem umowy. Składając podpis pod umową pożyczki pozwany zaakceptował i godził się na treść umowy a zatem zdecydował się przyjąć na siebie wszelkie jej postanowienia oraz wywiązywać się z przyjętych na siebie obowiązków z niej wynikających.

Powód podkreślił, że kwestia i wysokość prowizji powoda została ustalona w umowie, a zatem była indywidualnie uzgodniona z pozwanym. Okoliczność ta z kolei niweczy podniesiony przez pozwanego w uzasadnieniu odpowiedzi na pozew zarzut o abuzywności postanowień umownych,. Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że jedną z koniecznych przesłanek do uznania postanowienia kontraktowego za niedozwolone jest jego sprzeczność z dobrymi obyczajami w sposób rażąco naruszający interesy konsumenta (art. 385 ¹ § 1 k.c.), a ciężar wykazania tej przesłanki spoczywał na pozwanym zgodnie z art. 6 k.c. w zw. z art, 232 czemu pozwany nie sprostał.

Powód zwrócił również uwagę, że pozwana dobrowolnie złożyła powodowi dyspozycję pobrania kosztu prowizyjnego.

Powód nie zgodził się również, ze stanowiskiem pozwanej, która zakwestionowała wysokość dochodzonej przez powoda kwoty w zakresie naliczonego od kredytowanych kosztów oprocentowania wskazując, że niezrozumiała jawi się koncepcja pozwanej, zgodnie z którą w przypadku gdy pożyczkobiorca decyduje się na pokrycie pozaodsetkowych kosztów pożyczki, w szczególności prowizji i kosztu ubezpieczenia umowy, z uzyskanych w ramach umowy pożyczki środków finansowych pożyczkodawca winien naliczać odsetki umowne jedynie od kapitału pożyczki pomniejszonym o rzeczone koszty. Nie należy jednak tracić z pola widzenia, że pozwanemu udostępniono całą kwotę pożyczki, co wynika wprost nie tylko z samej umowy pożyczki, ale także z przedłożonego przez powoda wykazu operacji na rachunku pozwanego. Zapłata pozaodsetkowych kosztów mogła nastąpić z dowolnych środków pozwanego, jednak wobec ich nieposiadania przez pożyczkobiorcę zdecydował się on na ich pokrycie z udzielonej pożyczki. Takie wykorzystanie środków udostępnionych przez powoda nie może prowadzić do wniosku, iż powód winien ograniczyć kwotę, od której żąda odsetek o kwotę przeznaczoną na spłatę kosztów pożyczki. Nie należy bowiem zapominać, iż żadne przepisy prawa nie zabraniają pobierania odsetek od kwoty udostępnionej celem pokrycia kosztów pożyczki.

Powód zauważył także, że strona pozwana twierdzi, że powód nie udowodnił ile wynoszą odsetki od kapitału, oraz że informacje takie nie wynikają z umowy pożyczki. W ocenie pozwanego powód naruszył art. 54 ust 2 oraz art. 30 ust. 1 pkt 6 ustawy o kredycie konsumenckim. Strona powodowa nie może jednak zgodzić się z takimi twierdzeniami. Zgodnie z powołanymi przez stronę pozwaną przepisami, umowa o kredyt konsumencki powinna określać stopę oprocentowania kredytu, warunki stosowania tej stopy, a także okresy, warunki i procedury zmiany stopy oprocentowania wraz z podaniem indeksu lub stopy referencyjnej, o ile ma zastosowanie do pierwotnej stopy oprocentowania kredytu; jeżeli umowa o kredyt konsumencki przewiduje różne stopy oprocentowania, informacje te podaje się dla wszystkich stosowanych stóp procentowych w danym okresie obowiązywania umowy (art. 30 ust, 1 pkt 6 ustawy o kredycie konsumenckim). Przepis art. 54 reguluje natomiast kwestię rozliczeń w przypadku odstąpienia od umowy, z czym nie mamy do czynienia w niniejszej sprawie.

Powód wskazał, iż czyniąc wszystkim wymogom ustawowym, przedmiotowa umowa pożyczki zawierała wszelkie przewidziane prawem zapisy. W punkcie 7 i następnych (9-11) umowy pożyczki w sposób wyczerpujący wskazano stopę oprocentowania pożyczki, warunki jej zastosowania oraz procedury jej ewentualnej zmiany. Natomiast jeżeli chodzi o kwotę odsetek umownych dochodzoną pozwem, powód w sposób szczegółowy przedstawił jak obliczone zostały odsetki umowne, natomiast w tabeli rozliczeń i wpłat wskazano mechanizm naliczania odsetek wraz z dokładnymi obliczeniami. Twierdzenia strony pozwanej o rzekomym braku możliwości weryfikacji oraz wyliczenia odsetek, wobec uzyskania przez pożyczkobiorcę wszelkich niezbędnych informacji już w samej treści umowy pożyczki, uznać należy za chybione. Dlatego też zapisy o odsetkach umownych zawarte w umowie pożyczki zostały sformułowane w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, toteż nie mogą być uznawane za sprzeczne z dobrymi obyczajami oraz zasadami współżycia społecznego.

Wobec natomiast zakwestionowania przez stronę pozwaną treści dokumentów przedkładanych przez powoda wskazał on, że w polskim systemie prawnym nie obowiązuje formalna teoria dowodów nadająca jednym środkom dowodowym prymat nad innymi. Wedle polskiej procedury cywilnej, wyrażonej w art. 233 k.p.c., proces cywilny został ukształtowany w oparciu o zasadę swobodnej oceny dowodów wedle której sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie "wszechstronnego rozważenia zebranego materiału". Wykaz operacji na rachunku strony pozwanej został sporządzony przez podmiot profesjonalnie zajmujący się udzielaniem oraz obsługą pożyczek i kredytów, tj. przez powoda Spółdzielczą (...) — Kredytową. Wydruki sporządzone zostały przez upoważnioną do tego osobę (pracownika) oraz na podstawie systemu, w którym rejestrowane były wszystkie operacje na rachunku dotyczącym pożyczki udzielonej stronie pozwanej. Kwota całej udzielonej i udostępnionej stronie pozwanej pożyczki, jej oprocentowanie, struktura rat i harmonogram ich płatności, w tym także ich modyfikacje, wynikają wprost z załączonej przez powoda do akt sprawy rzeczonej powyżej dokumentacji. Zaprzeczenie prawdziwości dokumentu prywatnego w postaci sporządzonego prawidłowo wydruku zawierającego rozliczenie roszczenia powoda, w tym dokonywanych przez stronę pozwaną wpłat, nie może polegać wyłącznie na samej negacji istnienia lub wysokości długu, jeżeli z innych przedłożonych dowodów wynika fakt zawarcia umowy pożyczki, wysokość roszczenia oraz ustalone przez strony warunki jego spłaty, w tym także wykaz i sposób zarachowania dokonywanych przez stronę pozwaną wpłat. Dlatego też podważanie prawdziwości „przedstawianych przez powoda dokumentów jest całkowicie nieuzasadnione, qdyż powód swoie twierdzenia może wykazać za pomocą każdego źródła informacji. Brak wskazywania jakichkolwiek przeciwdowodów przez stronę pozwaną w przedmiotowej sprawie i jedynie negowanie treści dowodów przedstawianych przez strone powodowa nie może być uznane za wystarczające.

W zakresie złożonego przez stronę pozwaną oświadczenia o sankcji kredytu darmowego powód wyjaśnił, iż oświadczenie to nie zasługuje na uwzględnienie. Zgodnie z art. 45 ust. 1 Ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (tj. Dz. U. z 2019 r. poz 1083 z póżn. zm.) w przypadku naruszenia przez kredytodawcę art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10, 11, 1417, art. 31-33, art 33a i art. 36a-36c konsument po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie. Należy zatem podkreślić, iż do skorzystania z możliwości spłaty zobowiązania w sposób określony powyżej nie jest wystarczającym złożenie pisemnego oświadczenia, koniecznym jest również naruszenie przez pożyczkodawcę przepisów w nim wskazanych. Jednakże na gruncie niniejszej sprawy powód nie dopuścił się obrazy którejkolwiek z powołanych norm, a ponadto nie otrzymał odrębnego oświadczenia w tym zakresie. Ponadto stosowanie do treści art.. 30 ust.l. pkt 6) i 7) ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (t.j. Dz. U, z 2019 r, poz. 1083 z późn. zm.), na który powołuje się strona pozwana „Umowa o kredyt konsumencki, z zastrzeżeniem art. 31-33 powinna określać: 6)stopę oprocentowania kredytu oraz warunki jej zmiany z podaniem indeksu lub stopy referencyjnej, o ile ma zastosowanie do pierwotnej stopy oprocentowania kredytu,' jeżeli umowa o kredyt konsumencki przewiduje różne stopy oprocentowania, informacje te podaje się dla wszystkich stosowanych stóp procentowych w danym okresie obowiązywania umowy; 7) rzeczywistą roczną stopę oprocentowania oraz całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta ustaloną w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia. W zakresie punktu 6, podkreślić należy, iż punkt 7, 81 9, 10 i 11 umowy zawiera dokładne określenie wysokości odsetek umownych, oraz informacje o możliwości zmiany wysokości oprocentowania, natomiast co do punktu 7 powołanego powyżej podkreślić należy, iż punkt 12 umowy zawiera określenie RRSO i całkowitej kwoty do zapłaty z jednoczesną informacją o założeniach na podstawie, których kwota ta została ustalona.

Powód zaznaczył przy tym, że strona pozwana nie wykazała naruszenia przez pożyczkodawcę wymienionych w art. 45 ust. 1 Ustawy o kredycie konsumenckim przepisów, których naruszenie może skutkować zastosowaniem sankcji kredytu darmowego. Stanowisko strony pozwanej jakoby naliczanie przez powoda odsetek od całej kwoty pożyczki udzielonej i wypłaconej pozwanemu było niewłaściwym uznać należy za błędne. Z materiału dowodowego przedłożonego do akt sprawy przez powoda bezpośrednio wynikał iż powód w pierwszej kolejności wypłacił stronie pozwanej kwotę pożyczki w całości w wysokości, a następnie strona pozwana przeznaczyła środki z udzielonej pożyczki na pokrycie pozaodsetkowych kosztów. W sytuacji, w której strona pozwana zawierając umowę pożyczki z powodem nie posiadała innych środków na pokrycie kosztów związanych z zawarciem umowy godziła się z tym, że część z uzyskanych środków będzie musiał spożytkować na oznaczone w umowie koszty. Okoliczność, iż strona pozwana postanowiła pokryć pozaodsetkowe koszty pożyczki z kwoty udostępnionej w ramach umowy przez powoda nie może wpływać negatywnie na sytuację powoda, który wykazał, iż udostępnił pozwanemu środki pieniężne w kwocie zgodnej z zawartą umową. Stwierdzić zatem należy, iż roszczenie powoda zostało wyliczone w sposób prawidłowy. Natomiast treść punktu 5 Umowy pożyczki została sformułowana jednoznacznie i precyzyjnie, wskazując kwotę pożyczki (25.000,00 zł), czyli kwotę pozostawioną do dyspozycji strony pozwanej, jak również całkowitą kwotę kredytu (17.599,25 zł). Ponadto w umowie pożyczki zostało dokładnie wskazane również: wysokość odsetek umownych i sposób ich naliczania (pkt 7 umowy pożyczki), rzeczywista roczna stopa oprocentowania wraz z wyliczeniem całkowitej kwoty do zapłaty na dzień zawarcia umowy pożyczki (pkt 12 umowy), szacunkowy całkowity koszt pożyczki, który znalazłby zastosowanie w praktyce gdyby strona pozwana terminowo spłacała raty pożyczki (pkt 17), a także szacunkowa wartość odsetek (pkt 18 umowy), koszty prowizji i zabezpieczenia (pkt 19 i 24 umowy), a ponadto wysokość odsetek karnych naliczanych w przypadku braku terminowej spłaty pożyczki (pkt 21 umowy). Zgodnie zaś z art. 5 pkt 12 Ustawy o kredycie konsumenckim przez rzeczywistą roczną stopę oprocentowania należy rozmieć całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym. Stosownie zaś do art. 5 pkt 6 Ustawy o kredycie konsumenckim przez całkowity koszt kredytu rozumie się - wszelkie koszty, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt, w szczególności: a) odsetki, opłaty, prowizje, podatki i marże jeżeli są znane kredytodawcy oraz b) koszty usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, w przypadku gdy ich poniesienie jest niezbędne do uzyskania kredytu lub do uzyskania go na oferowanych warunkach, - z wyjątkiem kosztów opłat notarialnych ponoszonych przez konsumenta.

Zatem na gruncie niniejszej sprawy nie doszło do naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 6 i 7, a to ze względu na fakt, iż umowa zawarta przez strony określała stopę oprocentowania pożyczki oraz warunki jej zmiany (pkt 7-11 umowy), a także rzeczywistą roczną stopę oprocentowania oraz całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta ustaloną w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia (pkt 12 umowy). Dodatkowo powód wskazał, iż całkowita kwota do zapłaty oznacza sumę całkowitego kosztu kredytu (13.195,40 zł - pkt 17 umowy) i całkowitej kwoty kredytu (17.599,25 zł - pkt 5 umowy), suma tych wartości wskazanych w umowie zawartej przez strony odpowiada kwocie wskazanej w punkcie 12 umowy (30.794,65 zł) jako całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta.

Powód podkreślił także, że aby oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego mogło stać się skutecznym, wymaga złożenia stosownego oświadczenia w ujęciu materialnoprawnym, a zatem poza toczącym się procesem sądowym.

Natomiast w zakresie twierdzeń strony pozwanej dotyczącej braku prawidłowego i skutecznego wypowiedzenia umowy pożyczki powód wskazał, iż twierdzenia te nie zasługują na uwzględnienie, Zaniechanie przez pozwaną spłaty rat pożyczkowych zgodnie z umownymi warunkami stron, skutkowało dwukrotnym wezwaniem pozwanej do uregulowania powstałego zadłużenia. Z przedłożonych przez powoda rozliczeń wynika jednoznacznie, iż pozwana po zawarciu umowy regulowała raty pożyczki nieterminowo oraz w nieprawidłowej wysokości, co uprawniało powoda w myśl zapisów umownych do naliczania odsetek karnych (za opóźnienie), a kolejno wezwania do zapłaty. W przedmiotowych wezwaniach powód zakreślił każdorazowo 14 - dniowy termin na uiszczenie zaległych kwot oraz poinformował pozwaną o ewentualnych kolejnych działaniach egzekucyjnych. Z uwagi na dalsze nienależyte wywiązywanie się przez pozwaną z ciążących na niej obowiązków umownych, powód po uprzednich wezwaniach wypowiedział kolejno umowę pożyczki) skutkiem czego niespłacona jej część wraz z należnymi odsetkami i kosztami została postawiona w stan natychmiastowej wymagalności z upływem okresu wypowiedzenia wskazanego w umowie.

Przedmiotowe pisma, tj. wezwania do zapłaty oraz wypowiedzenie urnowy, zostały skierowane przez powoda do pozwanej na adres tożsamy z tym, który został podany przez pozwaną podczas zawierania umowy oraz wskazany w pełnomocnictwie udzielonym przez pozwaną swojemu pełnomocnikowi procesowemu. Oświadczenie o wypowiedzeniu zostało skutecznie doręczone pozwanej pod ww. adresem w dniu 21 kwietnia 2022 roku. Od dnia następnego rozpoczął się zatem bieg 30 - dniowego terminu wypowiedzenia. Pożyczka zatem została postawiona w stan natychmiastowej wymagalności w dniu 23 maja 2022 roku. Powód wskutek zaprzestania przez pozwaną spłaty rat pożyczkowych w umówionych terminach oraz wysokościach, skorzystał z przysługującego mu uprawnienia do wypowiedzenia umowy pożyczki. W takim przypadku całość niespłaconego kredytu stała się wymagalna, a pozostałe do spłaty raty natychmiast wymagalne, Jak wskazuje się w orzecznictwie: „w sytuacji niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo gdy kredyt nie jest spłacany bank może wypowiedzieć zawartą umowę kredytową. W takim przypadku całość niespłaconego kredytu staje się wymagalna, a pozostałe do spłaty raty, stają się natychmiast wymagalne (vide: uzasadnienia wyroków Sądu Najwyższego: z dnia 21 listopada 2008 roku, V CSK 164/08, Lex nr 500167 oraz z dnia2 października 2008 roku, Il CSK 212/08, Lex nr 475279; wyrok Sądu Okręgowego w Kaliszu z dnia 28 marca 2013 roku, sygn. akt I C 1681/12, Lex nr 1716877), wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie z dnia 26 sierpnia 2016 roku sygn. akt XVI C 142/16 i Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 23 kwietnia 2014 roku, sygn. akt I ACa 1361/13).

Powód wskazał nadto, iż zgodnie z przepisem art. 61 S 1 k.c. oświadczenie woli! które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią art. 61 k,c. traktuje o złożeniu oświadczenia woli, a nie o doręczeniu przesyłki zawierającej to oświadczenie. W myśl tego przepisu oświadczenie woli jest złożone innej osobie, jeżeli doszło do niej w taki sposób, że mogła się zapoznać z jego treścią Istota zagadnienia tkwi zatem w poszukiwaniu efektywnych sposobów dotarcia do adresata oświadczenia woli. Stąd też uznany katalog sytuacji, pozwalających uznać, iż oświadczenie doszło do adresata) jest - w odróżnieniu od skuteczności doręczenia na gruncie art, 138 - szeroki i wolny od cech formalnych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 2002 roku, sygn. akt III CKN 1316/00). Powód bez wątpienia stworzył pozwanej możliwość zapoznania się z treścią oświadczenia o wypowiedzeniu umowy w jedyny możliwy sposób) a mianowicie wysyłając przesyłkę poleconą za zwrotnym potwierdzeniem odbioru na właściwy adres.. W jego ocenie powód wypełnił zatem ustawową przesłankę stworzenia możliwości zapoznania się z jego treścią. „Warto podkreślić, że ustawa stanowi o możliwości zapoznania się z treścią oświadczenia. Z tych to właśnie względów odmowa przyjęcia wręczanego pisma, nieodebranie prawidłowo awizowanego listu nieprzekazanie przesyłki przez dorosłego domownika lub pracownika; nieprzeczytanie lub przypadkowe wykasowanie wiadomości SMS czy też niewydrukowanie tekstu zapamiętanego przez maszynę faksową z pewnością nie mogą stanowić powodów dla stwierdzenia, że oświadczenie woli nie zostało złożone (Komentarz do art. 61 Kodeksu cywilnego, Michał Wojewoda, publ. LEX 2014). W konsekwencji powyższego nie ulega wątpliwości, iż powód stworzył pozwanej możliwość zapoznania się z treścią oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy pożyczki, Tym samym należy uznać, iż zostało ono pozwanej skutecznie doręczone i wywołało zamierzone w nim skutki prawne.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 sierpnia 2018 roku pozwana – A. R. złożyła deklaracje i na podstawie uchwały z dniem 21 sierpnia 2018 roku stała się członkiem (...).

dowód: deklaracja członkowska nr (...) k. 115 – 115v.

Powódka - (...) S. w G. w dniu 21 sierpnia 2020 roku zawarła z pozwaną A. R. umowę pożyczki (kredyt konsumencki) nr (...) na okres od dnia 21 sierpnia 2020 roku do dnia 1 sierpnia 2025 roku.

Pożyczka ta miała charakter konsolidacyjny i jej celem była splata zobowiązań finansowych pożyczkobiorcy w innych bankach, a mianowicie w A. Banku – kwota 3.787,00 złotych, S. – 3.805,00 złotych i (...) 1.156,00 złotych.

Kwota pożyczki z uwzględnieniem kredytowanych kosztów – w tym prowizji z tytułu udzielenia pożyczki, kosztów dodatkowych związanych z zawarciem umowy oraz kosztów związanych z ustanowieniem zabezpieczeń wyniosła kwotę 25.000,00 złotych i została ona oprocentowana według zmiennej stopy procentowej (odsetki umowne) ustalonej przez Zarząd Kasy wynoszącej w dniu zawarcia umowy 7,20% w skali roku.

Całkowita kwota kredytu (pożyczki) wynosiła 17.599,25 złotych, przy czym nie obejmowała ona kredytowanych przez kasę kosztów pożyczki, natomiast szacunkowy całkowity koszt kredytu (pożyczki) ustalono na kwotę 13.195,40 złotych, zaś szacunkowa wartość odsetek - 4.822,75 złotych.

P. B. R. w ramach zawartej umowy zobowiązała się do spłaty pożyczki wraz z należnymi odsetkami do dnia 1 sierpnia 2025 roku, w 59 miesięcznych ratach płatnych bez wezwania w terminach i kwotach wskazanych w harmonogramie spłaty pożyczki, który stanowił załącznik nr 2 do umowy. Wysokość rat, za wyjątkiem ostatniej raty, opiewał na kwotę 520,47 złotych, natomiast ostatnia rata na kwotę 520,49 złotych.

Pozwana była również zobowiązana do poniesienia kosztów związanych z zawarciem umowy w postaci prowizji z tytułu udzielenia pożyczki w wysokości 3.275,00 złotych, wpisowego i udział w TUW – 2,00 złotych, opłaty za przelew pożyczki/kredytu na konto zewnętrzne - 26,25 złotych, opłaty za przelew składki ubezpieczeniowej w wysokości 12,26 złotych, koszty prowadzenia rachunku w wysokości 971,90 złotych oraz koszty związane z ustanowieniem zabezpieczeń w wysokości 4.085,24 złotych tytułem umowy ubezpieczenia indywidualnego.

Pożyczkodawca ustalił, że wpłaty dokonywane przez pożyczkobiorcę na poczet spłaty pożyczki będzie zaliczał w ustalonej w umowie kolejności, a mianowicie na prowizję i opłaty, odsetki od kapitału przeterminowanego, a od dnia wytoczenia powództwa o zapłatę wierzytelności kasy z tytułu umowy, odsetki jak od należności przeterminowanej od całości należności przeterminowanej, wymagalne odsetki za okresy obrachunkowe, kapitał przeterminowany, odsetki naliczone do dnia wpłaty i kapitał, przy czym należności dotyczące wymagalnych odsetek za okresy obrachunkowe, kapitału przeterminowanego i odsetek naliczonych do dnia wpłaty, były pobierane w kolejności od najstarszej wymagalnej raty spłaty.

W umowie ustalono, że roczna stopa oprocentowania zadłużenia przeterminowanego wynosiła dwukrotność sumy stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych - na dzień zawarcia umowy wynosiła 11,20%. Przy czym zmiana wysokości w/w stopy następować miała w przypadku zmiany stopy referencyjnej przez Narodowy Bank Polski, z tym zastrzeżeniem, że ta maksymalna stopa procentowa (odsetki maksymalne za opóźnienie) nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie. Natomiast w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki - należność z tego tytułu miała stać się już w dniu następnym należnością przeterminowaną. Ponadto od niespłaconego w całości lub w części kapitała, a od dnia wniesienia powództwa od całości zadłużenia, pobierane miały być odsetki według stopy oprocentowania przeterminowanego.

bezsporne, nadto dowód: umowa pożyczki z dnia 21 sierpnia 2020 roku k. 19 – 22, regulamin udzielania kredytów i pożyczek konsumenckich k. 14 – 15, uchwała zarządu z dnia 7 kwietnia 2020 roku k. 16, tabela prowizji i opłat k. 17 – 18, aktualny harmonogram spłaty pożyczki k. 24 – 24v.

Zabezpieczeniem kredytu było przystąpienie przez pozwana do umowy ubezpieczenia indywidualnego Twój Walor (...) w dniu 21 sierpnia 2018 roku. Z tego tytułu została pobrana jednorazowa składka w wysokości 4.085,24 złotych, która została przelana przez powoda na rzecz towarzystwa ubezpieczeniowego.

dowód: umowa z dnia 21 sierpnia 2018 roku k. 20v, dowód z innych wniosków dowodowych: wtórnik dokumentu zlecenia k. 116.

Pozwany miał prawo do wypowiedzenia umowy pożyczki z 30 – dniowym terminem wypowiedzenia i postawienia po upływie okresu wypowiedzenia całej pożyczki wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności w przypadku stwierdzenia, że warunki udzielenia pożyczki nie zostały dotrzymane, a także w przypadku, gdy pożyczkobiorca nie zapłacił w terminach określonych w umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy listem poleconym do zapłaty opóźnionych rat, w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy. Natomiast w razie ustania członkostwa, w tym w przypadku śmierci pożyczkobiorcy, roszczenie o zwrot pożyczki staje się wymagalne z dniem ustania członkostwa.

dowód: umowa pożyczki z dnia 21 sierpnia 2020 roku k. 21.

W dniu 21 sierpnia 2020 roku powód wydał polecenie przelewu wewnętrznego nad. na numer konta stanowiący własność pozwanej - A. R. kwoty kredytu w wysokości 25.000,00 złotych oraz przelewu wewnętrznego odb. kwoty 3.725,00 złotych tytułem opłat i prowizji, kwoty 4.085,24 złotych tytułem umowy ubezpieczenia indywidualnego, a nadto kwoty 3.787,00 złotych tytułem spłaty całkowitej zobowiązania w A. Bank, kwoty 3.805,00 złotych tytułem spłaty całkowitej zobowiązania w S. i kwoty 1.156,00 złotych tytułem spłaty całkowitej zobowiązania na rzecz (...).

dowód z innych wniosków dowodowych: wydruk komputerowy zestawienia operacji k. 31, zestawienie operacji z rachunku płatniczego k. 37 – 38.

Pozwana – A. R. w dniu 1 października 2020 roku, 1 listopada 2020 roku, 1 grudnia 2020 roku i 1 stycznia 2021 roku uregulowała raty w wysokości po 505,47 złotych. Następnie w dniu 1 lutego 2021 roku i w dniu 11 lutego 2021 roku uiściła łącznie kwotę 506,58 złotych, w dniu 1 marca i 3 marca 2021 roku łącznie kwotę 504,70 złotych, w dniu 1 kwietnia 2021 roku kwotę 16,09 złotych, w dniu 19 maja 2021 roku kwotę 483,50 złotych, w dniu 21 lipca 2021 roku kwotę 1.473,50 złotych, w dniu 29 lipca 2021 roku kwotę 71,67 złotych, w dniu 1 sierpnia 2021 roku kwotę 0,15 złotych, w dniu 5 listopada 2021 roku kwotę 500,00 złotych, w dniu 25 listopada 2021 roku kwotę 200,00 złotych, w dniu 30 listopada 2021 roku kwotę 500,00 złotych, w dniu 20 grudnia 2021 roku kwotę 300,00 złotych i w dniu 10 stycznia 2022 roku kwotę 500,00 złotych.

dowód z innych wniosków dowodowych: zestawienie wpłat k. 39 – 41.

W związku z nieterminowym regulowanie rat i w wysokości mniejszej niż to wynikało z haromonogramu spłat przez pozwaną A. R. powód wezwał pozwaną do zapłaty przeterminowanego zadłużenia, które na dzień 17 sierpnia 2021 roku wynosiło kwotę 507,16 złotych. Obejmowało ono zaległy kapitał w wysokości 374,61 złotych, odsetki umowne w wysokości 130,71 złotych oraz odsetki karne w wysokości 1,84 złotych.

Powód w wezwaniu do zapłaty poinformował pozwaną o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację.

Pozwana nie uregulowała powyższego zadłużenia, jak również nie uiszczała w terminie rat i wysokości wynikającej z harmonogramu rat. Dlatego też powód wezwał ją do spłaty zadłużenia, które na dzień 14 września 2021 roku wynosiło kwotę 1.017,35 złotych.

Powód ponownie poinformował pozwaną o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację.

Powyższe wezwania zostały nadane do pozwanej listami poleconymi.

dowód z innych wniosków dowodowych: wezwanie do zapłaty k. 25, ostateczne wezwanie do zapłaty k. 26, wydruk z książki nadawczej k. 27- 27v.

Wobec zaprzestania przez pozwaną – A. R. spłaty zobowiązania pozwany wypowiedział umowę wskazując, że łączna wysokość przeterminowanego zadłużenia na dzień 15 kwietnia 2022 roku wynosi kwotę 2.705,45 złotych. Obejmowała ona zaległy kapitał w wysokości 2.024,16 złotych, odsetki umowne w wysokości 618, 40 złotych oraz odsetki karne w wysokości 62,89 złotych. Pismo to zostało nadane do pozwanej listem poleconym.

dowód z innych wniosków dowodowych: wypowiedzenie umowy z dnia 15 kwietnia 2022 roku k. 28, wydruk z książki nadawczej k. 29, potwierdzenie odbioru k. 30 – 30v.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie powód wywodził wymagalność całego zobowiązania pozwanej – A. R. z wypowiedzenia umowy pożyczki zawartej pomiędzy stronami w dniu 21 sierpnia 2018 roku, z uwagi na nierealizowanie przez pozwaną obowiązku spłaty rat w terminie wynikającym z umowy.

Pozwana – A. R. kwestionowała zasadność i wysokość dochodzonego roszczenia, a także podniosła zarzut braku legitymacji procesowej czynnej powoda wskazując, że osoby, które podpisały umowę pożyczki w imieniu powoda, nie posiadały umocowania do dokonywania tych czynności. Dlatego też z pozwaną nie łączył powoda żaden stosunek prawny lub faktyczny.

Wobec powyższego Sąd w pierwszej kolejności zobowiązany był do rozważenia zasadności tego zarzutu.

Posiadanie bowiem przez strony legitymacji czynnej i biernej w procesie jest przesłanką zasadniczą, od której istnienia uzależniona jest możliwość uwzględnienia powództwa, a jej brak, zarówno w postaci czynnej jak i biernej, prowadzi do wydania wyroku oddalającego powództwo.

Legitymacja procesowa jest to uprawnienie do poszukiwania ochrony prawnej w konkretnej sprawie. Przy czym legitymacja czynna zawsze jest ściśle związana ze stroną powodową i oznacza jej uprawnienie do wszczęcia i prowadzenia procesu, natomiast legitymacja bierna uzasadnia występowanie w procesie w charakterze pozwanego. Z powyższego wynika zatem, że legitymacja procesowa, to uprawnienie konkretnego podmiotu (legitymacja czynna) do występowania z konkretnym roszczeniem przeciwko innemu oznaczonemu podmiotowi (legitymacja bierna) wypływająca z prawa materialnego. Ponadto, zgodnie z przyjętą linią orzecznictwa legitymacja materialna, a więc posiadanie prawa podmiotowego lub interesu prawnego do wytoczenia powództwa stanowi przesłankę materialną powództwa, a jej brak stoi na przeszkodzie udzieleniu ochrony prawnej. Brak legitymacji materialnej (czynnej lub biernej) skutkuje, co do zasady oddaleniem powództwa (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2012 roku, III CZP 83/12). Dlatego też rolą Sądu w procesie jest dokonanie oceny istnienia legitymacji procesowej strony w chwili orzekania, a w wypadku stwierdzenia braku legitymacji procesowej (zarówno czynnej, jak i biernej), to na Sądzie spoczywa wydania wyroku oddalającego powództwo.

W ocenie Sądu zarzut pozwanej A. R. nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 97 k.c. osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym
do obsługiwania publiczności poczytuje się w razie wątpliwości za umocowaną do dokonywania czynności prawnych, które zazwyczaj bywają dokonywane z osobami korzystającymi z usług tego przedsiębiorstwa. Opisana powyżej regulacja ma na celu ułatwienie obrotu prawnego i ochronę interesów osób, które chcą z konkretnym
przedsiębiorcą zawrzeć umowę. Sens wzmiankowanej regulacji polega na tym, aby nie musiały one żądać od osoby czynnej w lokalu przedsiębiorstwa szczegółowego pełnomocnictwa i weryfikować jego poprawności. Sam przedsiębiorca nie może też, powołując się na przyczyny formalne, uwolnić się od skutków zawarcia umowy twierdząc, że umowę podpisał pracownik przebywający w lokalu, który nie miał osobnego upoważnienia.

Zatem powyższy przepis, przewiduje dorozumiane pełnomocnictwo nie umowne, lecz ustawowe. Dlatego też jeżeli zakład pracy powierza swojemu pracownikowi stanowisko, z którym wiąże się prowadzenie poszczególnych rodzajów czynności, które mają doprowadzić do określonych skutków prawnych, to należy uznać, że jest on upoważniony do składania oświadczeń woli w jego imieniu, w sprawach objętych jego zakresem obowiązków.

Podkreślić należy również, że przepis treści art. 97 k.c. odnosi się do wszystkich osób, które mają faktyczną możliwość dokonywania czynności prawnych w obiektach przedsiębiorstwa i ma zastosowanie zawsze, gdy przedsiębiorstwo nie poinformowało w sposób wyraźny swoich klientów, o tym, że konkretne osoby czynne w jego lokalu nie są umocowane do zawierania umów. Jednakże w przedmiotowej sprawie okoliczność ta nie była podnoszona przez stronę pozwana.

Ponadto zgodnie z treścią art. 103 kc jeżeli zawierający umowę jako pełnomocnik nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres, ważność umowy zależy od jej potwierdzenia przez osobę, w której imieniu umowa została zawarta. Ponadto druga strona może wyznaczyć osobie, w której imieniu umowa została zawarta, odpowiedni termin do potwierdzenia umowy i staje się wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu. Wówczas w braku potwierdzenia ten, kto zawarł umowę w cudzym imieniu, obowiązany jest do zwrotu tego, co otrzymał od drugiej strony w wykonaniu umowy, oraz do naprawienia szkody, którą druga strona poniosła przez to, że zawarła umowę nie wiedząc o braku umocowania lub o przekroczeniu jego zakresu.

Zatem, skoro strona pozwana kwestionowała legitymację procesową czynną powoda oraz brak prawidłowego umocowania osób występujących w imieniu powoda, to zgodnie z treścią art. 6 kc i 232 kpc, to na niej spoczywał ciężar udowodnienia faktów, z których wywodziła ona skutki prawne. Reguła ta bowiem nie może być pojmowana w ten sposób, że ciąży ona zawsze na powodzie, gdyż w zależności od rozstrzyganych w procesie kwestii, ciężar dowodu co do pewnych faktów będzie spoczywał na powodzie, co do innych na pozwanym (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 3 października 1969 roku, II PR 313/69).

Wobec powyższego, w toku niniejszego procesu, strona pozwana winna wykazać, że istnieją okoliczności składające się na hipotezę unormowaną z art. 103 kc. Tymczasem pozwana, reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata, oprócz gołosłownych twierdzeń nie zaoferowała w tym zakresie żadnego materiału dowodowego. Co więcej strona pozwana nie wykazała również w toku niniejszego procesu, że nawet gdyby uznać, że faktycznie osoby podpisujące umowę pożyczki w imieniu powoda w dacie podpisania umowy, to jest w dniu 21 sierpnia 2018 roku, nie posiadały umocowania do podejmowania takich czynności, to A. R. – jako kontrahent z umowy pożyczki – wyznaczyła osobie, w której imieniu umowa została zawarta, odpowiedni termin do potwierdzenia umowy. Wówczas mogłaby ona powoływać się na nieważność umowy, albowiem wierzyciel odmówił potwierdzenia czynności lub gdyby bezskutecznie upłynął wyznaczony przez nią termin do jej potwierdzenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 1997 roku, II CKN 431/97).

Powyższe rozważania co do braku umocowania osób występujących w imieniu powoda odnoszą się również do kwestii przyjęcia pozwanej A. R. w poczet członków powodowej kasy.

Zatem, skoro pozwana – A. R. nie wykazała okoliczności związanych z brakiem uprawnień osób występujących w imieniu powoda, a co więcej zarzut ten podniosła dopiero na etapie niniejszego procesu, to w ocenie Sądu, nie może on odnieść oczekiwanego skutku w postaci nieważności umowy.

Dlatego też należało uznać, że zarówno przyjęcie pozwanej w poczet członków powoda na podstawie deklaracji z dnia 18 sierpnia 2018 roku, jak również umowa pożyczki zawarta przez pełnomocników D. R. (2) i R. F., występujących w imieniu powoda - z pozwaną A. R. w dniu 21 sierpnia 2018 roku są skuteczne i ważne.

Zatem, skoro umowa pożyczki jest ważna i łączy strony niniejszego procesu, to należy zaznaczyć, ze z uwagi na fakt, iż pożyczkodawca jest przedsiębiorcą zajmującym się prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie udzielania pożyczek gotówkowych, zaś strona pozwana – A. R. - osobą fizyczną, czyli konsumentem, to podstawą prawną rozstrzygnięcia jest art. 720 kc oraz przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim.

Zgodnie z treścią art. 720 k.c., przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki, której wartość przenosi pięćset złotych, powinna być stwierdzona pismem. Oznacza to, że przy umowie pożyczki, głównymi świadczeniami stron są, po stronie pożyczkodawcy udostępnienie określonych środków finansowych do korzystania na określony okres czasu, a ze strony pożyczkobiorcy, zwrot tych środków. Przy czym, zgodnie z przyjętą linią orzecznictwa, którą Sąd w niniejszym składzie w pełni podziela, pojęcie "głównych świadczeń stron" (art. 385 ¹ § 1 zd. 2. k.c.) należy interpretować raczej wąsko, w nawiązaniu do elementów przedmiotowo istotnych umowy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2004 roku, I CK 635/03, z dnia 10 lipca 2014 roku, I CSK 531/13). Oznacza to, że pozostałe świadczenia, w tym wynagrodzenie pożyczkodawcy są świadczeniami ubocznymi, do których jak najbardziej ma zastosowanie przepis art. 385 ¹ k.c.

Umowa pożyczki została ukształtowania w kodeksie cywilnym w taki sposób, że co do zasady może być zarówno umową odpłatną, jak i nieodpłatną.

W przypadku zawarcia przez strony odpłatnej umowy pożyczki, wynagrodzenie pożyczkodawcy winno być wyraźnie określone w umowie. Co do zasady formę wynagrodzenia za korzystanie z cudzego kapitału stanowią odsetki, ewentualnie zapłata prowizji. Istotnym jest również, że umowa pożyczki, sformułowana zgodnie z zasadami uczciwego i rzetelnego obrotu na rynku kapitałowym, powinna jasno określać, które opłaty i prowizje stanowią zysk pożyczkodawcy, a które są pobierane na pokrycie konkretnych kosztów ponoszonych przez niego w związku z zawartą umową i jej obsługą. Dlatego też za niedozwolone klauzule umowne, w świetle art. 385 ¹ § 1 k.c., należy uznać te postanowienie umowne, które pod postacią opłaty pobieranej formalnie na poczet pokrycia kosztów konkretnych czynności, w rzeczywistości stanowią dla pożyczkodawcy źródło dodatkowego zysku, ukryte przed konsumentem, pozwalającego mu omijać przepisy dotyczące wysokość odsetek maksymalnych oraz niedopuszczalności kary umownej za niespełnienie świadczenia pieniężnego (art. 483 § 1 k.c.).

Z powyższego wynika zatem, że w procesie związanym z wykonaniem umowy pożyczki powód jest zobowiązany udowodnić, że strony zawarły umowę tej kategorii, a także, że przeniósł na własność biorącego pożyczkę określoną w umowie ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku. Dopiero bowiem w razie przedstawienia przez stronę powodową konkretnych dowodów na okoliczność istnienia i wysokości wierzytelności, biorący pożyczkę powinien wykazać wykonanie swego świadczenia w postaci zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo tej samej ilości rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Wówczas bowiem konkretyzuje się w stosunku do pozwanego ciężar dowodowy wynikający z treści art. 6 k.c., którego procesowym odpowiednikiem jest art. 232 k.p.c. Dlatego też powód już w pozwie powinien przedstawić dowody wskazujące na zasadność i wysokość dochodzonej należności, umożliwiając stronie pozwanej ich weryfikację i odniesienie się do nich stosownie do stanu sprawy.

W ocenie Sądu, z zaoferowanego przez powoda materiału dowodowego w postaci zestawienia operacji za okres od 21 sierpnia 2018 roku do dnia 9 czerwca 2022 roku bezsprzecznie wynika, że powód celem spełnienia świadczenia przekazał na konto pozwanej A. R. w dniu 21 sierpnia 2018 roku kwotę 25.000,00 złotych. Bezspornym jest również, że tego samego dnia powód wydał polecenie przelewu wewnętrznego odb. Kwoty 3.725,00 złotych tytułem opłat i prowizji, kwoty 4.085,24 złotych tytułem umowy ubezpieczenia indywidualnego, a nadto kwoty 3.787,00 złotych tytułem spłaty całkowitej zobowiązania w A. Bank, kwoty 3.805,00 złotych tytułem spłaty całkowitej zobowiązania w S. i kwoty 1.156,00 złotych tytułem spłaty całkowitej zobowiązania na rzecz (...).

Pozwana – A. R. kwestionowała wyłącznie zasadność pobrania składki ubezpieczenia wskazując, że umowy ubezpieczenia jest w całości nieważna, albowiem kwota ta stanowiła dodatkowe wynagrodzenie powódki, jak również gdyby nie było tych postanowień, to umowa nie zostałaby zawarta. Nie odniosła się ona natomiast do wysokości składki, a zatem biorąc pod uwagę okoliczności sprawy, Sąd uznał tę okoliczność za przyznaną w trybie art. 230 kpc.

W ocenie Sądu zarzut pozwanej nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem nie wykazała ona w toku niniejszego procesu, aby powód uzależniał zawarcie umowy pożyczki z pozwaną od tego zapisu, czy też aby pozwana nie był informowana o jego treści.

Niewątpliwym natomiast jest, że przystąpienie do umowy ubezpieczenia indywidualnego było formą zabezpieczenia pożyczki. Przy czym konstrukcja ubezpieczenia w rozpoznawanej sprawie prowadzi do wniosku, że przedmiotową umowę ubezpieczenia uznać należy za umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek, o której mowa w art. 808 k.c. Umowa ta zawarta bowiem została pomiędzy powódką jako ubezpieczającym a Towarzystwem (...) jako ubezpieczycielem na rachunek A. R., jako ubezpieczonego.

Umowa ubezpieczenia na cudzy rachunek polega na tym, że ubezpieczający ubezpiecza cudzy interes majątkowy, ale działa przy tym we własnym imieniu, co powoduje, że kto inny jest ubezpieczającym, a kto inny osobą, w której interesie majątkowym zawiera się umowę ubezpieczenia. Umowa taka zawierana jest pomiędzy ubezpieczającym a ubezpieczycielem na rachunek osoby trzeciej zwanej ubezpieczonym. Ubezpieczony nie jest zatem stroną umowy, lecz podmiotem stosunku prawnego ubezpieczenia i dlatego tez jest traktowany jako osoba trzecia wobec stron umowy ubezpieczenia. Istotą umowy jest zaś to, że podmiotem, którego dotyczy wypadek ubezpieczeniowy i na którego rzecz świadczona jest ochrona ubezpieczeniowa jest ubezpieczony.

Umowę ubezpieczenia zawartą pomiędzy powódką a ubezpieczycielem na rachunek pozwanej A. R. charakteryzuje jednocześnie to, że jej pierwszoplanowym celem było zabezpieczenie spłaty pożyczki jej udzielonej.

Należy również podkreślić, że umowa ubezpieczenia nie rodziła legitymacji biernej ubezpieczyciela w rozpoznawanej sprawie, gdyż sprawa to dotyczyła roszczenia o zapłatę z umowy pożyczki skierowanego przeciwko pozwanej, a nie roszczenia o zapłatę z umowy ubezpieczenia skierowanego przeciwko ubezpieczycielowi.

Zatem, w ocenie Sądu, umowa ubezpieczenia jest ważna. Ponadto z zaoferowanego w sprawie materiału dowodowego bezsprzecznie wynika, ze powód dokonał na rzecz towarzystwa (...) przelewu składki w wysokości 4.085,24 złotych. Dlatego też, zdaniem Sądu, brak jest podstaw do uznania aby było to dodatkowe wynagrodzenie powoda.

Niewątpliwym jest również, że Sąd w przypadku zarzutów dotyczących abuzywności postanowień umowy jest zobligowany dokonać analizy postanowień umowy pod tym katem.

W przedmiotowej sprawie strona pozwana podniosła zarzut abuzywności w zakresie prowizji z uwagi na jej wysokość.

Sąd analizując treść umowy pożyczki nie dopatrzył się klauzul abuzywnych w rozumieniu art. 385 ¹ k.c.

W przedmiotowej sprawie wysokość prowizji została ustalona na kwotę 3.725,00 złotych, jednakże w toku niniejszego procesu strona pozwana nie wykazała aby postanowienie umowy w tym zakresie nie zostało indywidualnie uzgodnione z pozwaną, a zostało narzucone odgórnie. Pozwana – A. R. nie stawiła się na termin rozprawy i tym samym uniemożliwiła zweryfikowanie swojego stanowiska w tym zakresie, w szczególności okoliczności poprzedzających proces zawarcia przedmiotowego stosunku prawnego i uzgodnień pomiędzy stronami co do wysokości prowizji. Nie wynika to również z treści pisma procesowego złożonego przez pełnomocnika procesowego pozwanej.

Pozwana nie wskazała również w jakim zakresie i dlaczego opłata w tym zakresie jest rażąco wygórowana, a nadto nie określiła dokładnie na czym polega sprzeczność tego postanowienia umowy z dobrymi obyczajami i zasadami współżycia społecznego. Ponadto opłata prowizji mieści się w granicach ustalonych przez treść art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 roku (Dz.U. Nr 126, poz. 715), który określa pozaodsetkowe koszty kredytu.

Pozwana zakwestionowała również postanowienia umowy dotyczące obciążenia jej kosztami czynności windykacyjnych, albowiem są to postanowienia abuzywne.

W ocenie Sądu również ten zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie. Przede wszystkim pozwana nie uzasadniła dlaczego koszty czynności windykacyjnych należy traktować jako postanowienia abuzywne, a ponadto nie wykazała w toku niniejszego procesu aby faktycznie została nimi obciążona. Niewątpliwym natomiast jest, że zgodnie z treścią art. 6 kc, to na niej spoczywał ciężar wykazania tej okoliczności.

W ocenie Sądu nie zasługuje także na uwzględnienie zarzut pozwanej co do prawdziwości treści wynikającej z dokumentów przedłożonych przez powoda, zarówno co do istnienia zobowiązania pozwanej, jak i co do jego wysokości, w szczególności w zakresie wyliczenia oprocentowania pożyczki za cały okres obowiązywania umowy.

Pozwana nie określiła bowiem dokładnie jakich dokumentów treść kwestionuje i w jakim zakresie. Natomiast analiza przedłożonych przez powoda dokumentów w postaci umowy pożyczki z dnia 21 sierpnia 2018 roku, aktualnego harmonogramu spłaty pożyczki, zestawienia operacji w okresie od dnia 21 sierpnia 2020 roku do dnia 9 czerwca 2022 roku, zestawienia operacji z dnia 15 września 2022 roku, nie budzi żadnych wątpliwości zarówno co do formy, jak i treści. Ponadto z treści tych dokumentów, w sposób nie budzący wątpliwości, wynika w jakiej wysokości i w jakich terminach pozwana regulowała zobowiązanie. W szczególności wynika z nich, że pozwana nie regulowała zobowiązania zgodnie z załączonym do umowy harmonogramem.

Należy również podkreślić, że skoro pozwana kwestionowała te okoliczności, to powinna szczegółowo je uzasadnić, a nie ograniczać się do ogólnych i lakonicznych sformułowań, bez wskazania konkretnych błędów czy też wadliwości popełnionych przez powoda w zakresie ustalenia wysokości oprocentowania.

W ocenie Sądu, skoro pozwana nie wykazała aby doszło do naruszenia przepisów umowy pożyczki, to brak jest podstaw do uznania aby umowa uzyskała charakter darmowy. Istotnym jest również, że pozwana nie wykazała w toku niniejszego procesu, aby faktycznie złożyła kredytodawcy pisemne oświadczenia w tym zakresie.

Zgodnie natomiast z treścią art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 roku (Dz.U. Nr 126, poz. 715) w przypadku naruszenia przez kredytodawcę art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10, 11, 14-17, art. 31-33, art. 33a i art. 36a-36c konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie.

Z powyższego wynika zatem, że sankcja kredytu darmowego jest powiązana z pisemnym oświadczeniem konsumenta.

W ocenie Sądu brak jest również podstaw do kwestionowania zasadności wypowiedzenia umowy pożyczki.

Należy zwrócić uwagę, że zgodnie z punktem 29 umowy pożyczki, Kasa zastrzegła sobie prawo do wypowiedzenia niniejszej umowy z 30-dniowym terminem wypowiedzenia i postawienia, po upływie okresu wypowiedzenia, całej pożyczki wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności w przypadku stwierdzenia, że warunki udzielenia pożyczki nie zostały dotrzymane, a także w przypadku, gdy pożyczkobiorca nie zapłacił w terminach określonych w umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy listem poleconym do zapłaty zaległych rat w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy.

Zatem powołane postanowienie umowne statuuje bezwzględne wymogi, jakie muszą zostać spełnione aby powódka mogła skutecznie wypowiedzieć umowę pożyczki. Jednym z nich jest uprzednie wezwanie pożyczkobiorcy listem poleconym do zapłaty zaległych rat w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy.

Z zaoferowanego w sprawie materiału dowodowego w postaci wezwania do zapłaty z dnia 17 sierpnia 2021 roku oraz z dnia 14 września 2021 roku bezsprzecznie wynika, że pozwana z uwagi na powstałe zadłużenie była wzywana do zapłaty zadłużenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia doręczenia niniejszego wezwania. Jednocześnie pozwana została poinformowana przez powoda o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

Powód celem wykazania doręczenia tej korespondencji przedstawił wydruk z książki nadawczej. W ocenie Sądu, z dokumentu tego wynika, że jedynie ostateczne wezwanie do zapłaty z dnia 14 września 2021 roku zostało faktycznie wysłane do pozwanej. Brak jest natomiast dowodu nadania korespondencji z dnia 17 sierpnia 2021 roku. Jednakże, zdaniem Sądu, okoliczność ta nie ma żadnego wpływu na skuteczność wypowiedzenia umowy. Zostało ono bowiem sporządzone kilka miesięcy po ostatecznym wezwaniu do zapłaty, a mianowicie w dniu 15 kwietnia 2022 roku, kiedy to łączna wysokość przeterminowanego zadłużenia na dzień sporządzenia wypowiedzenia wynosiła kwotę 2.705,45 złotych. Pismo to zostało osobiście odebrane przez pozwaną A. R. w dniu 21 kwietnia 2022 roku.

Wobec powyższego niezrozumiałe jest stanowisko strony pozwanej co do bezzasadności wypowiedzenia umowy.

Zatem, skoro powód wykazał wysokość i zasadność dochodzonego roszczenia, natomiast pozwana oprócz ogólnych sformułowań, nie przedstawiła na ich poparcie żadnego wiarygodnego materiału dowodowego, to zasadnym było orzec jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na mocy art. 98 § 1, 1 ¹ i 3 kpc, który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Przy czym od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty. Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata (radcy prawnego) zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

W przedmiotowej sprawie strona powodowa jest stroną wygrywająca proces w całości i była ona reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego.

Koszty procesu, które poniosła w niniejszej sprawie strona powodowa, stanowi opłata od pozwu w wysokości 1.057,00 złotych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa wysokości 17,00 złotych oraz wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego w wysokości 3.600,00 złotych zgodnie z treścią § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804), tj. z dnia 3 stycznia 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 265).

Dlatego też Sąd orzekł jak w punkcie 2 sentencji wyroku.