Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: V Ka 166/14

UZASADNIENIE

E. W. została oskarżona o to, że od 29 października 2012 r. do 19 kwietnia 2013 r. w K. jako właścicielka Biura (...), świadcząca usługi w zakresie usług księgowych dla podmiotu PPHU (...), ukryła dokumentację finansowo – księgową należącą do PPHU (...), uniemożliwiając jej uzyskanie przez właścicielkę A. W., tj. o czyn z art. 276 k.k.

Sąd Rejonowy w Pabianicach, wyrokiem z dnia 15 października 2013 r. w sprawie
o sygn. II K 598/13, uznał oskarżoną E. W. za winną tego,
że od 29 października 2012 r. do 19 kwietnia 2013 r. w K.
jako właścicielka Biura (...) świadcząca usługi w zakresie usług księgowych dla podmiotu PPHU (...) ukryła dokumentację finansowo – księgową należącą do PPHU (...), uniemożliwiając jej uzyskanie przez właścicielkę A. W.,
tj. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 276 k.k. i za to na podstawie art. 276 k.k. wymierzył jej karę 80 stawek dziennych grzywny, przyjmując wysokość jednej stawki dziennej
w wysokości 20 złotych, a ponadto zasądził od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa kwotę
90 złotych tytułem zwrotu wydatków i kwotę 160 złotych tytułem opłaty.

Od powyższego wyroku apelację wniósł prokurator.

Na podstawie art. 425 § 1 i 2 k.p.k. oraz art. 444 k.p.k. i art. 447 § 1 k.p.k. prokurator zaskarżył powyższe rozstrzygnięcie w całości na niekorzyść oskarżonej, zarzucając mu obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie: art. 413 § 2 pkt. 1 k.p.k., polegającą na niewskazaniu, że oskarżona ukryła dokumentację finansowo – księgową, należącą do PPHU (...), którą nie miała prawa wyłącznie rozporządzać.

W konkluzji apelacji prokurator, na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. i art. 437 § 1 i 2 k.p.k., wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uzupełnienie opisu czynu przypisanego oskarżonej E. W. poprzez wskazanie, że nie miała ona prawa wyłącznie rozporządzać ukrytą przez siebie dokumentacją PPHU (...).

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora zasługuje na uwzględnienie.

Przepis art. 413 § 2 pkt. 1 k.p.k. stanowi, iż wyrok skazujący powinien zawierać dokładne określenie przypisanego oskarżonemu czynu oraz jego kwalifikację prawną.

Prawodawca implicite wskazuje na obligatoryjność dokonania przez sąd starannego określenia przypisanego oskarżonemu czynu w wyroku, tj. w sposób zawierający wszystkie znamiona konkretnego czynu zabronionego transponowane z przepisu ustawy karnej.

W niniejszej sprawie sąd pierwszej instancji po rozpoznaniu sprawy nie wskazał
w wyroku w sposób dokładny znamion czynu zabronionego przypisanego oskarżonej, której zachowanie wyczerpało dyspozycję art. 276 k.k.

Sąd odwoławczy podzielił pogląd Sądu Najwyższego, uznając, iż opis zachowania sprawcy czynu zabronionego, czy to w treści aktu oskarżenia, czy zamieszczony in concreto w wyroku, musi rzeczywiście odpowiadać pełnemu zespołowi znamion określonych
w przepisach ustawy karnej ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 05 grudnia
2013 r., sygn. II KK 212/13, LEX nr 1403871, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
28 czerwca 2007 r., sygn.: II KK 101/07, LEX nr 280739, postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 04 kwietnia 2013 r., sygn.: II KK 71/13, OSNKW z 2013 r., nr 8, poz. 65, por.: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 16 stycznia 2014 r., sygn.: II AKa 397/13,
LEX nr 1428051).

Chociaż utrwalone orzecznictwo Sądu Najwyższego stoi na stanowisku, iż dla przypisania znamion konkretnego przestępstwa nie jest niezbędne powtórzenie stricte wyrażeń zastosowanych przez ustawodawcę w jego opisie zamieszczonym w przepisie karnym, jednak zasadnicze znaczenie ma użycie takich określeń zachowania sprawcy czynu zabronionego, które jednoznacznie wypełniają treść elementów składających się na jego ustawową postać ( zob.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2013 r., sygn.: V KK 435/12, LEX nr 1331400, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2012 r.,
sygn.: III KK 227/11, LEX 1119514, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2009 r., sygn.: V KK 82/09, LEX nr 512075).

W świetle przedmiotowej sprawy znamię przestępstwa z art. 276 k.k. odnoszące się do braku prawa oskarżonej do wyłącznego rozporządzania dokumentacją zostało całkowicie pominięte w opisie czynu przypisanego oskarżonej w wyroku przez sąd pierwszej instancji.

Wynikający z art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k. obowiązek dokładnego określenia przypisanego oskarżonemu czynu oznacza, że w jego opisie należy zawrzeć te elementy, które należą
do istoty czynu, a więc dotyczące podmiotu czynu, rodzaju atakowanego dobra, czasu, miejsca i sposobu jego popełnienia oraz skutków, zwłaszcza rodzaju i wysokości szkody.
W szczególności wyrok powinien zawierać wszystkie znamiona przypisanego typu przestępstwa ( zob.: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 04 kwietnia 2013 r.,
sygn.: II KK 71/13, OSNKW z 2013 r., nr 8, poz. 65).

Należy zauważyć, że pominięte przez Sąd Rejonowy w Pabianicach znamię czynu zabronionego ma znaczenie kluczowe dla istoty przestępstwa z art. 276 k.k., gdyż brak prawa wyłącznego rozporządzania dokumentem jest warunkiem odpowiedzialności sprawcy
za przestępstwo z art. 276 k.k. Opis czynu zawarty w wyroku skazującym nie może pomijać żadnego z tych elementów działania sprawcy, który dla kwalifikacji tej ma istotne znaczenie.

Mając na względzie powyższe okoliczności, sąd odwoławczy uwzględnił apelację wniesioną przez prokuratora i dlatego na podstawie art. 437 § 1 i 2 k.p.k. oraz art. 438
pkt 2 k.p.k.
zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że przyjął, iż oskarżona ukryła dokumentację finansowo – księgową należącą do PPHU (...), którą nie miała prawa wyłącznie rozporządzać, zaś w pozostałej części tenże wyrok utrzymał w mocy.

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k., mając na uwadze względy słuszności, Sąd Okręgowy w Łodzi zwolnił oskarżoną E. W. od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze w niniejszej sprawie. Oskarżona E. W. nie przyczyniła się bowiem
w żaden sposób do uchybienia procesowego sądu pierwszej instancji, którego naprawa nastąpiła w orzeczeniu sądu odwoławczego.