Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 1313/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 lipca 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Sławomir Jamróg (spr.)

Sędziowie: SSA Józef Wąsik

SSA Izabella Dyka

Protokolant: Iwona Mrazek

po rozpoznaniu w dniu 17 lipca 2023 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Federacji (...) w W.

przeciwko A. S.

o ochronę dóbr osobistych

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach

z dnia 6 września 2021 r. sygn. akt I C 1641/20

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz strony powodowej, tytułem kosztów postępowania apelacyjnego kwotę 540 zł ( pięćset czterdzieści złotych) z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia w tej części.

Sygn. akt I ACa 1313/21

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 6 września 2021 r., sygn. akt I C 1641/20 Sąd Okręgowy w Kielcach nakazał A. S. złożenie i przekazanie (...) Federacji (...) w W. - w terminie 7 dni od uprawomocnienia się niniejszego wyroku - pisemnego, podpisanego oświadczenia o treści: „Przepraszam (...) Federację (...) w W. za rozpowszechnienie w piśmie z dnia 9 grudnia 2019 roku nieprawdziwych informacji, naruszających dobra osobiste tego związku (...). Wbrew moim twierdzeniem Federacja nie wysunęła propozycji wprowadzenia(...) egzaminów lub t. (...) przed przyznawaniem nagród pracownikom (...) Ośrodka Pomocy (...) w K.. A. S.” (pkr I), nakazał A. S. wysłanie oświadczenia o treści: „Przepraszam (...) Federację (...) w W. za rozpowszechnienie w piśmie z dnia 9 grudnia 2019 roku nieprawdziwych informacji, naruszających dobra osobiste tego związku (...). Wbrew moim twierdzeniem Federacja nie wysunęła propozycji wprowadzenia (...)egzaminów lub t. (...) przed przyznawaniem nagród pracownikom (...) Ośrodka Pomocy (...) w K.. A. S.” listem poleconym do Burmistrza(...) K. i Związku Zawodowego (...) Ośrodka Pomocy (...) w K., w terminie 7 dni od uprawomocnienia się niniejszego wyroku (pkt II), nakazał A. S. odczytanie oświadczenia o treści: „Przepraszam (...) Federację (...) w W. za rozpowszechnienie w piśmie z dnia 9 grudnia 2019 roku nieprawdziwych informacji, naruszających dobra osobiste tego związku (...). Wbrew moim twierdzeniem Federacja nie wysunęła propozycji wprowadzenia (...) egzaminów lub t. (...) przed przyznawaniem nagród pracownikom (...) Ośrodka Pomocy (...) w K.. A. S.” w obecności pracowników (...) Ośrodka Pomocy (...) w K., w terminie 7 dni od uprawomocnienia się niniejszego wyroku (pkt III), oddalił powództwo w pozostałej części (pkt IV) i zasądził od A. S. na rzecz (...) Federacji (...) w W. kwotę 600 zł tytułem zwrotu koszów procesu (pkt V).

Podstawę tego rozstrzygnięcia stanowił następujący stan faktyczny:

(...) Federacja (...) w W. jest ogólnopolskim, zarejestrowanym Związkiem Zawodowym reprezentującym i broniącym interesów pracowników socjalnych i pracowników pomocy społecznej. Pozwana jest Dyrektorem (...)Ośrodka Pomocy (...) w K..

W 2019 roku (...) Federacja (...) wszczęła spór zbiorowy z (...) Ośrodkiem Pomocy (...) w K.. Jednym z żądań strony związkowej było uzgodnienie zasad i kryteriów wypłacania nagród dla pracowników (...) w K. wg kryteriów uzgodnionych z przedstawicielami organizacji związkowej. Strony podjęły rokowania. W dniu 3 grudnia 2019 roku odbyło się spotkanie mediacyjne, strony nie doszły jednak do porozumienia. W trakcie tego spotkania żadna z uczestniczących w nim osób nie zgłosiła postulatu dotyczącego wprowadzenia rodzaju egzaminów lub testów przed przyznaniem nagród.

W dniu 6 grudnia 2019 roku na stronie internetowej (...) Federacji (...) pojawił się artykuł zatytułowany „Trwają mediacje w K.” informujący, że pierwsza runda mediacji w trwającym sporze zbiorowym nie przyniosła porozumienia. Autorzy artykułu podali: „Nie zostały uzgodnione żadne kryteria przyznawania nagród, a więc wszelkie działania pracodawcy w tym zakresie pozostają nadal jego autonomiczną oraz wyłączną decyzją i nie mogą być wiązane ze stanowiskiem lub działaniami naszej organizacji. Jeśli pracodawca zechciałby np. przeprowadzić rodzaj egzaminów lub testów przed przyznaniem nagród − to w sposób oczywisty dla strony związkowej, nie będzie to wynikało z żadnych przepisów prawa, a już na pewno nie z naszego oczekiwania”.

W dniu 9 grudnia 2019 roku pozwana wysłała pismo do powoda odnosząc się do treści wyżej wymienionego artykułu. Stwierdziła, że zawiera on nieprawdziwe informacje, mogące wprowadzić w błąd opinię publiczną i samych zainteresowanych. Zdanie „Jeśli pracodawca zechciałby np. przeprowadzić rodzaj egzaminów lub testów przed przyznaniem nagród − to w sposób oczywisty dla strony związkowej, nie będzie to wynikało z żadnych przepisów prawa, a już na pewno nie z naszego oczekiwania” jest dla pozwanej zaskakujące i niezrozumiałe. Sugestia powoda, że to pracodawca wyszedł z propozycją wprowadzenia oceny i egzaminów dla pracowników jest całkowitą nieprawdą. Pozwana przypomina, że to właśnie przedstawiciele Federacji zaproponowali zmianę funkcjonującego w (...) Ośrodku Pomocy (...) w K. regulaminu nagród wprowadzonego w lipcu 2018 roku. Powyższe zmiany miały polegać m.in. na przeprowadzeniu oceny wszystkich pracowników przy okazji przydzielania nagród. Pozwana stwierdziła następnie: „próba przypisywania mi nietrafionych propozycji wysuniętych przez Federację na temat wprowadzenia prowadzenia rodzaju egzaminów lub testów przed przyznaniem nagród jest co najmniej niestosowna. Wydaje się, że jest to próba manipulacji i eskalacji konfliktu oraz generuje niepotrzebny niepokój wśród pracowników (...)Ośrodka Pomocy (...) w K.. Może to mieć również negatywny wpływ i zakłócić dalszy przebieg mediacji w trwającym sporze zbiorowym, co z pewnością nie jest zamiarem żadnej ze stron”. W związku z powyższym pozwana zwróciła się do powoda z prośbą o sprostowanie treści artykułu z dnia 6 grudnia 2019 roku. Pismo to pozwana przesłała powodowi, a także do wiadomości mediatora M. S. (1), Burmistrza (...) K., Związku Zawodowego (...) Ośrodka Pomocy (...) w K.. Na zebraniu w dniu 9 grudnia 2019 roku pozwana odczytała treść ww pisma pracownikom (...) w K..

Przy tym stanie faktycznym Sąd Okręgowy odwołał się do przepisu art. 24 k.c. i wskazał, że w jego ocenie kwestionowane przez stronę powodową stwierdzenie pozwanej naruszyło dobro osobiste powoda. Wynika z niego bowiem, że podczas trwania mediacji stron powodowa Federacja zgłosiła propozycję wprowadzenia egzaminów lub testów przez przyznaniem nagród. Powyższa informacja była nieprawdziwa. Obie strony zgodnie zeznały na ww rozprawie, że propozycja dotycząca wprowadzenia egzaminów lub testów przed przyznaniem nagród nie została na spotkaniu mediacyjnym zgłoszona ani przez powoda, ani przez pozwaną. Rozpowszechnienie przez pozwaną takiej nieprawdziwej informacji naruszyło dobre imię powoda, którego zadaniem statutowym jest obrona godności, praw i interesów pracowników. Pozwana sama przyznała, że pojawienie się w artykule powoda z dnia 6 grudnia 2019 roku informacji o przeprowadzeniu rodzaju egzaminów lub testów przed przyznaniem nagród spowodowało niepokój wśród pracowników (...) w K.. I., że to powód zgłosił nietrafioną propozycję dotyczącą możliwości wprowadzenia egzaminów lub testów przed przyznaniem nagród, musiało wzbudzić niepokój i zostało odebrane przez członków powodowej Federacji jako działanie powoda wbrew ich interesom, sprzeczne z postanowieniami statutu. Wypowiedź pozwanej mogła więc narażać powoda na utratę zaufanie potrzebnego do realizowania jego celów. Powód udowodnił więc, że jego dobra osobiste zostały przez pozwaną naruszone i co do zasady powództwo jest uzasadnione. Zasadności roszczenia nie uchylała podnoszona przez pozwaną wzajemność naruszeń dóbr osobistych albowiem stwierdzenie bezprawności działania poszkodowanego nie wyłącza bezprawności działania sprawcy dopuszczającego się naruszenia dóbr osobistych.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy uznał, że uzasadniony jest wniosek strony powodowej o nakazanie pozwanej złożenia i przekazania powodowi oświadczenia o treści wskazanej w pozwie.

Ponieważ pozwana przesłała list do Burmistrza (...) K. i Związku Zawodowego (...) Ośrodka Pomocy (...) w K., Sąd zgodnie z żądaniem powoda zobowiązał pozwaną do przekazania ww oświadczenia również tym osobom. Ponadto zasadne było żądanie oczytania treści takiego oświadczenia w obecności pracowników (...)Ośrodka Pomocy (...) w K..

Natomiast za bezzasadne Sąd uznał żądanie powoda, aby pozwana opublikowała oświadczenie na stronie internetowej(...). Bezspornym bowiem było, że pozwana w takiej formie nie opublikowała listu z dnia 9.12.2019 r. Wypowiedź pozwanej trafiła jedynie do wąskiego kręgu osób zamieszczenie obecnie oświadczenia na ogólnopolskiej stronie związku (...) byłoby nieproporcjonalne do dokonanego naruszenia.

Jako niezasadne Sąd uznał również żądanie powoda zasądzenia na jego rzecz od pozwanej zadośćuczynienia w kwocie 10 000 zł wraz z odsetkami. Przesłanką odpowiedzialności przewidzianej w art. 448 k.c. jest bowiem nie tylko bezprawne, ale i zawinione działanie sprawcy naruszenia dobra osobistego. Twierdzenia powoda, że pozwana naruszyła dobra osobiste powoda celowo i intencjonalnie nie zostały udowodnione. Pozwanej można było natomiast przypisać winę nieumyślną. Mimo to Sąd nie uwzględnił żądania zadośćuczynienia w szczególności biorąc pod uwagę fakt, że pozwana dopuściła się naruszenia na skutek wcześniejszego naruszenia dóbr osobistych pozwanej przez powoda ( postawienie na ogólnopolskiej stronie internetowej powoda nieprawdziwego zarzutu, że to pracodawca chciałby wprowadzić egzaminy lub testy przed przyznaniem nagród ). Roszczenie więc w tej części zostało oddalone w całości.

Jako podstawę rozstrzygnięcia wskazano art. 100 k.p.c.

Apelację od tego wyroku wniosła pozwana zaskarżając orzeczenie w całości, zarzucając:

1. naruszenie przepisów postępowania, mających wpływ na wynik sprawy, tj.:

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną, błędną, sprzeczną z zasadami logiki i doświadczenia życiowego ocenę materiału dowodowego, to jest zgromadzonych w aktach niniejszej sprawy dokumentów (w tym zwłaszcza pisma (...)Ośrodka Pomocy (...) w K. z dnia 9 grudnia 2019 roku, jak) oraz korespondujących z nimi depozycji świadków: K. J., A. G., A. M. (1), M. S. (2), K. M., D. Z., E. Z., których zeznania zostały uznane przez pierwszoinstancyjny Sąd za wiarygodne oraz zeznań pozwanej —A. S.i przyjęcie, że:

to pozwana — A. S., jako autor pisma (listu) z dnia 9 grudnia 2019 roku naruszyła dobra osobiste powodowej w postaci jej dobrego imienia, z posłużenia się przez pozwaną — A. S. w piśmie (liście) z dnia 9 grudnia 2019 roku sformułowaniem: „próba przypisywania mi nietrafionych propozycji wysuniętych przez Federację nt. wprowadzenia rodzaju egzaminów lub testów przed przyznaniem nagród jest co najmniej niestosowna” wynika, że podczas trwania mediacji stron powodowa Federacja zgłosiła propozycję wprowadzenia egzaminów lub testów przed przyznaniem nagród,

podczas gdy pismo (list) z dnia 9 grudnia 2019 roku zostało podpisane przez A. S. jako Dyrektora (...)Ośrodka Pomocy (...) w K. reprezentującego ten podmiot na zewnątrz i działającego w jego imieniu i na jego rzecz, co sprawia, że pozwana — A. S. jako osoba fizyczna nie posiada legitymacji biernej w niniejszej sprawie, to wyrwane z kontekstu stwierdzenie, po pierwsze — tyczyło się zgłoszonych przez powodową postulatów zmian w kryteriach przyznawania pracownikom Ośrodka Pomocy (...) w K., w szczególności poprzedzającej przyznanie nagrody, dokonywanej przez pracodawcę, weryfikacji wiedzy zawodowej, znajomości przepisów i procedur każdego pracownika, które w przestrzeni publicznej poprzedzającej treść wskazanego pisma z dnia 9 grudnia 2019 roku utożsamiane zaczęło być - i to nie przez pozwaną - z wprowadzaniem egzaminów i testów o czym świadczy treść uderzającej w dobra osobiste Ośrodka Pomocy (...) w K. (na co także w uzasadnieniu skarżonego orzeczenia uwagę zwracał Sąd Okręgowy w Kielcach), publikacji (...) Federacji (...) w W. zamieszczonej na ich stronie internetowej zatytułowanej: „Trwają Mediacje w K.”, w której w sposób niezgodny z rzeczywistością, próbując zatrzeć źle postrzeganą przez pracowników propozycję, sugeruje ona jakoby to pracodawca rozważał wprowadzenie egzaminów lub testów przed przyznawaniem nagród, jak też zamieszczonego w tym artykule tego szkalującego pracodawcę, tj. (...)Ośrodek Pomocy (...) w K. sformułowania, po wtóre — wbrew twierdzeniu pierwszoinstancyjnego Sądu nie wskazuje w sposób nie budzący jakichkolwiek wątpliwości ażeby pozwana miała twierdzić, że powodowa Federacja zgłosiła propozycję wprowadzenia egzaminów lub testów przed przyznaniem nagród podczas trwania mediacji stron, co w konsekwencji doprowadziło do krzywdzącego pozwaną orzeczenia;

- art. 327 ( 1)§ 1 pkt. 1 k.p.c. poprzez nie zawarcie w uzasadnieniu orzeczenia przyczyn dla których sąd I instancji odmówił wiarygodności zeznaniom A. S.i świadków, którzy w swoich depozycjach, wskazując na motywy wystosowania pisma (...) Ośrodka Pomocy (...) w K. z dnia 9 października 2019 roku, wykazywali brak bezprawności działania, powodowany koniecznością podjęcia działań w obronie uzasadnionego interesu pracowników i pracodawcy.

2. naruszenie prawa materialnego, tj. - art. 24 § 1 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w stanie faktycznym sprawy i przyjęcie, że to A. S.podpisując pismo (list) z dnia 9 grudnia 2019 roku, w którym znalazł się zapis: „nietrafionych propozycji wysuniętych przez Federację nt. wprowadzenia egzaminów lub testów przed przyznaniem nagród” naruszyła dobro osobiste powoda, a jej działanie mimo towarzyszących mu okoliczności i kontekstu w jakim został on sformułowany jest postępowaniem bezprawnym, podczas gdy pozwana reprezentując (...)Ośrodek Pomocy (...) w K., odnosiła się do obciążającego go jako pracodawcę stwierdzenia, jakie znalazło się w artykule opublikowanym na stronie intemetowej powodowej, będącym próbą przerzucenia odpowiedzialności za nietrafny a wysunięty przez powodową Federację postulat, wskazujący na przeprowadzenie egzaminów lub testów pracownikom w celu jego realizacji, broniąc przy tym uzasadnionego interesu pracowników i pracodawcy, czym nawet przy założeniu — z którym pozwana się nie zgadza — że naruszyła ona dobra osobiste powodowej, to wyłączona została bezprawność ich naruszenia.

Powódka wniosła o oddalenie powództwa i o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Wniosła też o dopuszczenie dowodu z wydruku treści artykułu z dnia 13 września 2021 roku pł „Dyrektor (...) w K. ma przeprosić Federację!" jaki znalazł się na stronie intemetowej powodowej pod adresem: (...), celem wykazania faktu: świadomości powodowej co do tego, że pismo z dnia 9 października 2019 roku zostało podpisane przez pozwaną jako Dyrektora (...) w K., a nie osobę fizyczną.

Z daleko posuniętej ostrożności procesowej, na wypadek nie podzielenia argumentacji przemawiającej za oddaleniem przedmiotowego powództwa w całości: zmianę zaskarżonego wyroku w ten sposób, że pisemne, podpisane przez pozwaną oświadczenie będzie brzmiało: „Przepraszam (...) Federację (...) w W. za rozpowszechnianie w piśmie z dnia 9 grudnia 2019 roku nieprawdziwych informacji, naruszających dobra osobiste tego związku (...). Wbrew moim twierdzeniom Federacja nie wysunęła propozycji wprowadzenia <<rodzaju egzaminu lub testów>> przed przyznawaniem nagród pracownikom (...) Ośrodka Pomocy (...) w K.. Domagała się zweryfikowania wiedzy zawodowej , znajomości przepisów i procedur każdego pracownika przed ich przyznanie. A. S..

Strona pozwana wniosła o oddalenie apelacji i o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Rozpoznając apelację Sąd drugiej instancji uznał za własne ustalenia Sądu Okręgowego co do autorstwa pozwanej jak i treści pisma z dnia 9 grudnia 2019r. a także oceny, że doszło do bezprawnej ingerencji w dobra osobiste strony powodowej (k.75). Nie budzi żadnych wątpliwości, że obok prawdziwego stwierdzenia, że Federacja wysunęła propozycję zmiany funkcjonującego w (...) Ośrodku Pomocy (...) w K. Regulaminu nagród to jednocześnie zawiera nieprawdziwy zwrot :”…. nietrafionych propozycji wysuniętych przez Federację nt. wprowadzenia rodzajów egzaminów i testów przed przyznaniem nagród…..). Pozwana wprost więc przypisała stronie powodowej zgłoszenie propozycji przeprowadzenia egzaminu lub testów przed przyznawaniem nagród pracownikom (...) Ośrodka Pomocy (...) w K. jak i dokonała oceny tej propozycji używając stwierdzenia, które równoznaczne ze znaczeniem: nieudany, mylny nietrafny.

Sąd Apelacyjny nie neguje stanowiska apelującej, że ocena wypowiedzi , w tym wypowiedzi pisemnych nie może być wyrwana z kontekstu. Nie neguje też, że wymienione pismo zawiera także prawdziwe stwierdzenie, że przedstawiciele Federacji zaproponowali zmianę Regulaminu nagród polegającą m.in. na przeprowadzeniu oceny wszystkich pracowników przy okazji przydzielania nagród. W kontekście zapisu nagrania części spotkania mediacyjnego z dnia 3 grudnia 2019r. k57 nie budzi bowiem wątpliwości, że strona powodowa dążyła do wprowadzenia nagród dla wszystkich pracowników przy tych samych kryteriach ocen. Jednocześnie jednak nie budzi także wątpliwości, że cała treść pisma powiązana była z kwestią autorstwa pomysłu wprowadzenia egzaminów lub testów przed przyznaniem nagród i to ona leżała u podstaw skierowania przez pozwaną do strony powodowej. Ona też jest najistotniejsza z punktu widzenia oceny, że doszło do naruszenia dóbr osobistych strony powodowej. W sprawie o naruszenia dóbr osobistych należy bowiem rozważać znaczenie słów lub sformułowań, z uwzględnieniem możliwych ich konotacji i odniesień. Istotny jest więc kontekst sytuacyjny i rodzaj oraz sposób wypowiedzi uwzgledniającym metodę komunikacji (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2017 r. I CSK 99/16 LEX nr 2209493).

Samo stwierdzenie autorstwa propozycji związanych ze zmianą regulaminu premiowania pozornie nie ma charakteru uwłaczającego. Nie można jednak pominąć roli strony powodowej i celów statutowych jej działania. Zgodnie z art. 43 k.c. przepisy o ochronie dóbr osobistych osób fizycznych stosuje się odpowiednio do osób prawnych. Słusznie Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, że kwestionowane, przedmiotowe stwierdzenie musiało być odebrane jako działanie wbrew interesom pracowników i jako działanie sprzeczne z postanowieniami statutu. Sama ponadto idea egzaminowania czy testowania wiedzy pracowników a wiec idea weryfikacji przygotowania (...) w sposób formalny, wręcz teoretyczny wydaje się prima facie absurdalna dla dokonania oceny podstaw do nagradzania pracy, która była już świadczona przez pracownika. W istocie więc przypisanie stronie powodowej takiej propozycji nawet w przeciętnej ocenie społecznej podważa zaufanie do niej jako organizacji pracowniczej i to nie tylko z punktu widzenia celów jej działania ale także kmpetencji osób za nią działających. Naruszenie dobrego imienia występuje przy wypowiedzi, która obiektywnie oceniając, przypisuje osobie prawnej niewłaściwe postępowanie mogące spowodować utratę do niej zaufania potrzebnego do prawidłowego jej funkcjonowania w zakresie swych zadań (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 2005 r. III CK 622/04 i z dnia 22 stycznia 2015 r. I CSK 16/14 niepubl.). W tym przypadku do takiego naruszenia doszło o czym świadczy także pośrednio społeczna reakcja na ujawnienie informacji o zgłoszeniu takiej propozycji. Z zeznań świadków wynika bowiem jednoznacznie, że pracownicy odbierali negatywnie informacje o zamiarze wprowadzenia testów. Sama zresztą treść złożonego z ostrożności wniosku apelacyjnego o zmianę treści oświadczenia w rzeczywistości potwierdza prawidłowość ustaleń. Zarzut naruszenia art. 233§1 k.p.c. nie może ograniczać się do własnej interpretacji treści pisma. Sposób zaś w jaki obie strony próbowały odciąć się od autorstwa takiego pomysłu również świadczy o tym, że przypisanie autorstwa takiego negatywnie odbieranego pomysłu ma charakter uwłaczający.

Ustalenie więc, że doszło do naruszenia dobra osobistego strony powodowej (dobrego imienia) oznacza domniemanie bezprawności co przerzucało na naruszyciela ciężar dowodu, że takie działanie nie miało charakteru bezprawnego.

Wbrew zarzutom apelacji pozwana była tym naruszycielem. Fakt, że pozwana podpisała pismo z dnia 9 grudnia 2019r. jako Dyrektor (...) oraz okoliczność , że jako dyrektor była uprawniona do kierowania ta jednostką i składania na zewnątrz oświadczeń imieniem (...) w tym także oświadczeń prostujących nieprawdziwe oświadczenia nie wyklucza osobistej odpowiedzialności pozwanej. Dopuszczalna jest bowiem osobista odpowiedzialność osób fizycznych, które naruszyły cudze dobra osobiste pełniąc funkcję organu osób prawnych i występując w tym charakterze (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2007 r. V CSK 249/07 niepubl.). W takim przypadku pokrzywdzony może dokonać wyboru osoby, która powinna usunąć skutki naruszenia jego dóbr osobistych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 lutego 2013 r. V CSK 123/12 niepubl.). Pozwana nie sprostała zaś obowiązkowi obalenia domniemania bezprawności.

Niewątpliwie ferment jaki wzbudziły u pracowników pogłoski o egzaminach czy testach przed przyznaniem naród oraz wypływająca z publikacji pt. „Trwają mediacje w K.” z dnia 6 grudnia 2019 roku sugestia, że jest to pomysł pracodawcy tj (...)Ośrodka Pomocy (...) w K. znajdującego się w sporze z Federacją dawały podstawy do opublikowania przez pozwaną sprostowania. Do osiągnięcia tego celu wystarczyła jednak informacja, że nieprawdą jest, iż to pracodawca wyszedł z propozycją wprowadzenia oceny i egzaminów dla pracowników. Nie było więc żadnej potrzeby dezauwowania statusu organizacji związkowej poprzez podanie nieprawdziwej informacji, że wskazana propozycja pochodzi od strony powodowej. Działając w ramach kompetencji związanych ze sprawowaniem funkcji osoby zarządzającej jednostką gminną, pozwana także na gruncie stosunków pracowniczych była zobowiązana do przestrzegania zasad współżycia społecznego. Te zaś zasady wymagają powściągliwości, umiaru i odpowiedzialności za słowa także od dyrektora, szczególnie w sytuacji, gdy spór zbiorowy z organizacją reprezentująca interesy pracowników powinien być prowadzony w duchu mediacji i koncyliacyjności. Działania pozwanej nie powinny więc prowadzić do eskalacji konfliktu lecz do jego złagodzenia. Pozwana jako dyrektor nie powinna ponadto ulegać emezjom . Treść zaś sprostowania z dnia 9 grudnia 2019r. wskazuje także na osobistą wymowę pisma . Odnosząc się bowiem do celu prezentowania informacji o autorstwie niefortunnego pomysłu egzaminowania pozwana odwoływała się nie tylko do interesów kierowanej przez nią jednostki lecz także do odczuć osobistych uznając, że informacje są „niewytłumaczalne dla Niej” i „dla niej są zaskakujące i niezrozumiałe” (k. 75), co również uzasadnia osobistą odpowiedzialność pozwanej. Słusznie ponadto Sąd Okręgowy zwracał uwagę, że ewentualna wzajemność naruszeń nie uchyla odpowiedzialności z tytułu naruszenia dóbr, stąd nawet fakt sugerowania prze Federację, że pomysły w kwestii zmiany regulaminu premiowania wypływają od pracodawcy nie usprawiedliwiają pozwanej.

Nakazanie złożenia oświadczenia jest adekwatne do sposobu i miejsca naruszenia dóbr. Rozstrzygnięcie w tym zakresie uwzględnia skalę naruszenia dóbr osobistych i stanowi odpowiedni sposób uchylenia skutków naruszenia. Sama pozwana rozszerzyła bowiem zakres naruszenia poprzez upublicznienie oświadczenia wysyłając je do wiadomości mediatora M. S. (1), Burmistrza (...) K., Związku Zawodowego (...) Ośrodka Pomocy (...) w K. i odczytując treść pisma na forum pracowniczym.

W konsekwencji nie można podzielić zarzutu naruszenia art. 24 §1 k.c.

Mając powyższe na uwadze apelację jako niezasadną oddalono na podstawie art. 385 k.p.c. Orzeczenie wydano w składzie trzyosobowym z uwagi na zarządzenie Prezesa tut. Sądu z dnia 9 czerwca 2023r. (k.321).

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98§1i§1 1 k.p.c. w zw. z art. 391§1 k.p.c., przy zastosowaniu § 8 ust. 1 pkt 2 i §10 ust.1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018r. poz. 265).