Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 października 2023 r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 18 października 2023 r. w Kętrzynie

sprawy z powództwa I. G. (1), D. G., A. T. (1)

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powódki I. G. (1) kwotę 23 439 (dwadzieścia trzy tysiące czterysta trzydzieści dziewięć) złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 21 429 (dwadzieścia jeden tysięcy czterysta dwadzieścia dziewięć) złotych od 10 kwietnia 2020 roku do dnia zapłaty;

- 2 010 (dwa tysiące dziesięć) złotych od 15 maja 2020 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powódki D. G. kwotę 4 170 (cztery tysiące sto siedemdziesiąt) złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 3 090 (trzy tysiące dziewięćdziesiąt) złotych od 11 kwietnia 2020 roku do dnia zapłaty;

- 1 080 (jeden tysiące osiemdziesiąt) złotych od 8 września 2020 roku do dnia zapłaty;

III.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powódki A. T. (1) kwotę 22 000 (dwadzieścia dwa tysiące siedemset) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 10 kwietnia 2020 roku do dnia zapłaty;

IV.  w pozostałym zakresie powództwa oddala;

V.  zasądza na rzecz pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. od powódki I. G. (1) kwotę 179 (sto siedemdziesiąt dziewięć) złotych, od powódki D. G. kwotę 833,01 (osiemset trzydzieści trzy, zero jeden) złotych, tytułem zwrotu kosztów procesu;

VI.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powódki A. T. (1) kwotę 883,69 (osiemset osiemdziesiąt trzy, sześćdziesiąt dziewięć) złotych, tytułem zwrotu kosztów procesu;

VII.  nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 2 295,71 (dwa tysiące dwieście dziewięćdziesiąt pięć, siedemdziesiąt jeden) złotych, od powódki I. G. (1) kwotę 1 412,35 (jeden tysiąc czterysta dwanaście, trzydzieści pięć) złotych, od powódki A. T. (1) kwotę 1 409,43 (jeden tysiąc czterysta dziewięć, czterdzieści trzy) złotych, tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 24 sierpnia 2020 r. powódki:

- I. G. (1) wniosła o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 55.000,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 10 kwietnia 2020 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia, kwoty 1.302,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 10 kwietnia 2020 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za koszty opieki osób trzecich, kwoty 80,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 10 kwietnia 2020 r. do dnia zapłaty tytułem poniesionych kosztów leczenia, kwoty 2.010,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 15 maja 2020 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zakupu okularów korekcyjnych;

- D. G. wniosła o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 10.000,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 11 kwietnia 2020 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, kwoty 90,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 11 kwietnia 2020 r. do dnia zapłaty tytułem kosztów leczenia małoletniej powódki A. T. (1), kwoty 1.080,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów leczenia,

- małoletnia powódka A. T. (1) wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 45.000,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie do dnia 10 kwietnia 2020 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Ponadto Powódki wniosły o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazały, że w dniu 10 maja 2019 r. na trasie M. – K. doszło do wypadku komunikacyjnego, na skutek którego powódka I. G. (1) doznała urazów w postaci złamania żebra I i II lewego, złamania żebra III, IV (z przemieszczeniem), V, VII i VIII po stronie prawej, złamania wyrostka poprzecznego lewego, trzonu i łuku po stronie lewej T., złamania wyrostka poprzecznego lewego (...), złamania łopatki prawej oraz stłuczenia ręki prawej, uda prawego oraz twarzoczaszki okolicy ciemieniowej i czołowej lewej. Wdrożono leczenie zachowawcze poprzez zastosowanie opaski elastycznej z zapinką oraz farmakoterapię. Powódkę zaopatrzono również w kołnierz ortopedyczny. Powódka została wypisana do domu w dniu 28 maja 2019 r. z zaleceniami oszczędzającego trybu życia, kontroli w poradni chirurgicznej, a ponadto stosowania leczenia farmakologicznego. Po wyjściu ze szpitala powódka kontynuowała leczenie polegające m. in. na wykonywaniu kolejnych badań obrazowych (badanie USG łokcia lewego z dnia 2 sierpnia 2019 r., badanie tomografii komputerowej kręgosłupa piersiowego z dnia 9 sierpnia 2019 r., badanie tomografii komputerowej klatki piersiowej z dnia 10 października 2019 r., badanie USG podudzia prawego z dnia 10 stycznia 2020 r.). Przeprowadzone, jeszcze w trakcie pobytu w szpitalu, badanie TK klatki piersiowej z dnia 10 maja 2019 r. wykazało obecność guzków podopłucnowych w S10 po stronie prawej i lewej oraz guzka o wymiarach 8mm w S10 po stronie lewej. Stwierdzono ponadto zwłóknienia z zagęszczeniami w częściach obwodowych segmentów tylnych płuc. Z tego też powodu powódka pozostaje pod kontrolą lekarza z zakresu pulmonologii. W związku z odniesionymi obrażeniami I. G. (1) przebywała na zwolnieniu lekarskim do dnia 6 listopada 2019 r. Obrażenia doznane wskutek wypadku diametralnie wpłynęły na życie powódki. Wykonywanie codziennych obowiązków związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego stały się niemożliwe, a w późniejszym okresie po w wypadku, znacząco utrudnione. Przez okres około 6 tygodni od chwili opuszczenia szpitala powódka w bardzo dużym stopniu była ograniczona ruchowo. Obrażenia odniesione wskutek zdarzenia spowodowały również powstanie cierpień w sferze psychiki powódki. Przed wypadkiem powódka była aktywna zawodowo, wolny czas poświęcając rodzinie i prowadzeniu gospodarstwa domowego, co po wypadku nie było możliwe. Wpłynęło to na zaniżoną samoocenę powódki, poczucie nieprzydatności dla siebie samej i swoich bliskich. Powódka czuje się bezsilna wobec faktu, że to akurat jej przytrafił się wypadek samochodowy, stanowiący dla niej traumatyczne doświadczenie, skutkujący doznaniem poważnych obrażeń ciała. Osoby bliskie powódce również uczestniczyły w tym zdarzeniu oraz doznały obrażeń ciała. Powódka wnosi o wypłatę kwoty 1.302,00 zł tytułem odszkodowania za koszty opieki osób trzecich. W początkowym okresie po wypadku jak i w chwili wnoszenia pozwu powódką opiekowali się jej bliscy - mąż A. G. i córka D. G.. Pomoc ta przejawiała się w przygotowywaniu posiłków, sprzątaniu, robieniu zakupów oraz załatwianiu spraw powódki. Z tego tytułu Powódka wnosi o wypłatę odszkodowania za sprawowaną opiekę przez osoby trzecie w kwocie 1.302,00 zł zgodnie z rozliczeniem: od 29 maja 2019 r. do 2 lipca 2019 r. = 35 dni x 4 godz. dziennie x 14,10 zł/godz. = 1.974,00 zł, uwzględniając dotychczasową wypłatę pozwanej na rzecz powódki - 672 ,00 zł, co w sumie daje kwotę 1.302,00 zł.

Powódka I. G. (1) dochodzi również zwrotu kwoty 80,00 zł tytułem kosztów poniesionego leczenia, a także kwoty 2.010,00 zł tytułem zwrotu kosztów zakupu nowych okularów korekcyjnych.

Powódka D. G., kierująca pojazdem w chwili wypadku, początkowo nie odczuwała silniejszych dolegliwości wskutek przebytego wypadku. Jednakże dzień po wypadku powódka zaczęła odczuwać dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego, lewego barku oraz prawego biodra. U powódki stwierdzono brak niepokojących objawów, wobec czego została wypisana do domu z zaleceniami stosowania leków o charakterze przeciwbólowym i przeciwzapalnym oraz kontroli w poradni podstawowej opieki zdrowotnej. Od dłuższego czasu powódka odczuwa nieprzyjemne dolegliwości w postaci bólu głowy, odcinka szyjnego oraz bólu, drętwienia i mrowienia ramion. Z tego powodu powódka kontynuuje leczenie u lekarza z zakresu neurologii. Objawy te mogą być związane z przebytym wypadkiem. Zaistniały wypadek w bardzo dużym stopniu wpłynął na życie powódki. D. G. bardzo martwiła się o swoich bliskich, w szczególności swoją córkę A. T. (1). Powódka odczuwała bezsilność, przygnębienie oraz wahania nastroju, które swoje źródło miały w przebytym wypadku. D. G. przez wiele miesięcy po wypadku, z uwagi na paniczny lęk, nie była w stanie i nie prowadziła pojazdów mechanicznych. Dopiero z początkiem 2020 r. powódka jest w stanie prowadzić samochód. W trakcie jazdy D. G. stale odczuwa niepokój i lęk, w szczególności na otwartych trasach poza obszarami zabudowanymi, obawiając się, iż dojdzie do kolejnego wypadku. Zdarza się, że powódka, z uwagi na odczuwany strach, nie jest w stanie kontynuować jazdy. Nie może poradzić sobie z negatywnymi przeżyciami spowodowanymi wypadkiem, pomimo upływu czasu.

Małoletnia powódka A. T. (1) w wypadku z dnia 10 maja 2019 r. doznała wielonarządowych obrażeń. Została przewieziona transportem lotniczym na (...) Wojewódzkiego (...) w O.. Na miejscu rozpoznano nieokreślony uraz głowy, obrzęk mózgu, otwartą ranę głowy, stłuczenie klatki piersiowej, złamanie kości nosowych oraz stłuczenie płuca lewego z niewielką odmą opłucnej. Po konsultacji chirurgicznej oraz wykonaniu wstępnych badań TK głowy i USG brzucha powódka została przeniesiona na oddział chirurgii i urologii dziecięcej celem kontynuacji leczenia. Na oddziale potwierdzono wcześniejsze rozpoznanie oraz wdrożono leczenie zachowawcze poprzez chirurgiczne opracowanie rany w znieczuleniu ogólnym oraz stosowanie farmakoterpii. W dniu 16 maja 2019 r. powódka została przeniesiona na oddział laryngologii gdzie zaopatrzono stwierdzone złamania kości nosowych. Po przyjęciu w dniu 21 maja 2019 r. wykonano zabieg operacyjny w postaci repozycji złamanego nosa, w międzyczasie stosując farmakoterapię. Powódkę wypisano w dniu 22 maja 2019 r. z zaleceniami, kontroli w poradni laryngologicznej w terminie 7 dni, zwolnienia z zajęć szkolnych na okres 7 dni oraz z zajęć wychowania fizycznego na okres miesiąca od zabiegu oraz z zaleceniem stosowania leków o charakterze przeciwbólowym.

W ocenie powódek biorąc pod uwagę skutki jakie przebyty wypadek wywołał w ich życiu, cierpienie fizyczne spowodowane odniesionymi uszkodzeniami ciała, a także niekorzystny wpływ na samopoczucie w sferze emocjonalnej i psychicznej, dochodzona kwota zadośćuczynienia jest adekwatna i spełnia swoją funkcję kompensacyjną.

W odpowiedzi na pozew pozwany Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa każdej z powódek oraz zasądzenie solidarnie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwany, co do powódki D. G., przyznał swoją odpowiedzialność co do zasady z zastrzeżeniem, że kwestionuje zasadność przyznania zadośćuczynienia, z uwagi na brak krzywdy. Zważywszy okoliczności zdarzenia, brak sygnalizowania złego samopoczucia po zdarzeniu, nieistnienie trwałych następstw kolizji dla zdrowia powódki, prawo powódki do żądania świadczenia z art. 445 kc. winno zostać w sposób całkowity wyeliminowane. Powódka zgłosiła się do lekarza po kilku dniach od zdarzenia, dlatego pozwany kwestionuje, że zgłaszane aktualnie dolegliwości są następstwem zdarzenia komunikacyjnego. Pozwany przeprowadził postępowanie likwidacyjne i nie ustalił, by powódka doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu. Nie zmieniły się jej perspektywy na przyszłość, może nadal wykonywać te same czynności co przed wypadkiem. Doznane urazy nie zmieniły jej trybu życia ani nie wpłynęły na jego jakość. Ponadto powódce zrekompensowano niedogodności związane z wypadkiem poprzez zapłatę przez sprawce kwoty 3000 zł tytułem nawiązki. Natomiast kwot 90 zł zostanie wypłacona po przedstawieniu rachunku i dowodu jej opłacenia.

Co do powódki I. G. (1) pozwany po dokonaniu oceny materiału dowodowego, w tym głównie opinii lekarza specjalisty z zakresu chirurgii szczękowej i twarzowej oraz chirurgii ogólnej, doszedł do przekonania, że kwota 1 000 złotych wraz z wypłaconą przez sprawcę kwotą 8 300 złotych zrekompensuje w całości krzywdę doznaną w trakcie wypadku komunikacyjnego. Nie stwierdzono nieodwracalności następstw. W ocenie pozwanego czasokres konieczny do opieki osób trzecich został ustalony na 84 godziny. W sprawie nie ma przeciwdowodów, na mocy których można uznać czas dłuższy niż ustalony przez pozwanego. Ponadto powódka nie przedłożyła dokumentacji potwierdzającej zakup okularów, ich cenę i parametry optyczne. W ocenie pozwanego tylko taki dowód w zestawieniu z fakturą i opisem optycznym mógłby stanowić podstawę do uznania związku przyczynowego pomiędzy wypadkiem a koniecznością wymiany okularów i ich ceną.

Ocena stanu zdrowia oraz skutki wypadku komunikacyjnego w przypadku powódki A. T. (1) zostały dokonane w oparciu o opinię lekarza orzecznika. W ocenie lekarza poszkodowana nie odniosła trwałych następstw zdarzenia, nie wymagała opieki osób trzecich w zakresie większym niż rówieśnicy. Przyznano jej kwotę 1 000 zł, która wraz z kwota zasądzoną od sprawcy w wysokości 7000 zł winna rekompensować negatywne skutki wypadku.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 10 maja 2019 r. na trasie R. – S., gm. M. kierujący samochodem osobowym marki R. (...) na skutek niezachowania należytej ostrożności doprowadził do wypadku komunikacyjnego i zderzenia z pojazdem, którym poruszały się I. G. (1), D. G. i A. T. (1). Sąd Rejonowy w Mrągowie uznał sprawcę zdarzenia winnym popełnienia przestępstwa z art. 173 §2 kk. Orzekł wobec oskarżonego nawiązki na rzecz pokrzywdzonych: na rzecz D. G. 3.000,00 zł, na rzecz I. G. (1) 8.000,00 zł, na rzecz A. T. (1) 7.000,00 zł. Wyrok Sądu Rejonowego w Mrągowie został utrzymany w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie wobec czego jest prawomocny.

( bezsporne)

Z miejsca wypadku powódka I. G. (1) została przewieziona karetką pogotowia do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego w M., następnie na życzenie przewieziona do Szpitala (...) w K.. W wyniku wypadku I. G. (2) doznała urazów w postaci złamania żebra I i II lewego, złamania żebra III, IV, V, VII i VIII po stronie prawej, złamania wyrostka poprzecznego lewego, trzonu i łuku po stronie lewej T., złamania wyrostka poprzecznego lewego (...), złamania łopatki prawej oraz stłuczenia ręki prawej, uda prawego oraz twarzoczaszki. W wyniku zdarzenia powstały guzki podopłucnowe w S10 P i L, zmiany guzkowe w S10 L (8mm), ogniska hipodensyjne w wątrobie (do 15 mm). Powódka została wypisana do domu w dniu 28 maja 2019 r. W związku z odniesionymi obrażeniami I. G. (1) przebywała na zwolnieniu lekarskim do 6 listopada 2019 r.

( dowód: karta informacyjna – k. 29, historia leczenia szpitalnego – k. 30-47, zaświadczenie lekarskie – k. 61-64)

I. G. (1) kontynuowała leczenie w poradni ortopedycznej. Została skierowana na fizjoterapię. Przejawiała oznaki stresu pourazowego, w związku z tym korzystała z pomocy psychologa.

Po opuszczeniu szpitala (...) wymagała pomocy osób trzecich w czynnościach dnia codziennego. Powódka wymagała pomocy w przygotowaniu posiłków, sprzątaniu, robieniu zakupów. Miała trudności w myciu się oraz ubieraniu.

( dowód: historia choroby – 48-58, 60, skierowanie – k. 66, zaświadczenie – k 65, zeznanie powódki I. G. (1) – k. 167, zeznanie świadka A. G. – k. 173)

Małoletnia powódka A. T. (1) z miejsca wypadku w dniu 10 maja 2019 r. została przewieziona transportem lotniczym do Wojewódzkiego (...) w O.. Rozpoznano u niej uraz wielonarządowy: uraz głowy, rana tłuczona okolicy czołowej, obrzęk mózgu, złamanie kości nosowych po stronie prawej z niewielkim przemieszczeniem odłamów kostnych, uraz klatki piersiowej ze stłuczeniem płuca lewego z niewielką odmą opłucnej. Podejrzenie szczeliny złamania tylnego odcinka żebra X i XI po stronie lewej. Zastosowano leczenie przeciwobrzękowe, ranę okolicy czołowej zaopatrzono w znieczuleniu ogólnym. Powódkę wypisano z oddziału chirurgii dziecięcej z zaleceniem przyjęcia do oddziału laryngologii w celu repozycji złamanego nosa. Zabieg wykonano w znieczuleniu ogólnym. Wypisana ze szpitala w dniu 22.05.2019 r. z zaleceniem kontroli w poradni chirurgii dziecięcej oraz w poradni laryngologicznej. Została zwolniona z zajęć szkolnych na 7 dni od zabiegu oraz zajęć WF przez miesiąc od zabiegu. Wypadek był dla małoletniej powódki bardzo traumatycznym przeżyciem. Powódka boi się jeździć samochodem, reaguje bardzo emocjonalnie na podróże, płacze. Wspomina negatywnie pobyt w szpitalu. Powódka ma kłopoty z czytaniem, co w ocenie jej matki może mieć związek z wypadkiem. Zdarzało się, że powódka budziła się w nocy ze strachu.

( dowód: dokumentacja medyczna – k. 68-88, zeznanie świadka A. G. – k. 173, zeznania powódki D. G. – k. 168, k. 374)

Powódka D. G. w dniu 13.05.2019 r. przyjęta na Oddział Ratunkowy Wojewódzkiego Szpitala (...) w O.. Rozpoznano u niej powierzchowny uraz szyi oraz stłuczenie biodra prawego. Została skierowana do dalszego leczenia w lecznictwie ambulatoryjnym. Po wypadku korzystała z pomocy psychologa. Miała kłopoty ze snem. Powódka do chwili obecnej boi się kierować samochodem. Obawia się jazdy samochodem nawet jako pasażerka.

( dowód: dokumentacja medyczna – k. 90-95, faktury – k. 96-101, zeznania powódki D. G. – k. 168, zeznania świadka A. G. – k. 173, zeznania powódki D. G. – k. 168, k. 373v)

W związku z pobytem w szpitalu małoletniej córki A. T. (1) powódka D. G. poniosła koszty zakwaterowania w wysokości 90,00 zł.

( dowód: paragon – k. 102)

Pozwany uznał swoją odpowiedzialność z tytułu zdarzenia drogowego wobec wszystkich powódek, i wypłacił tytułem zadośćuczynienia I. G. (1) kwotę 1.000,00 zł, A. T. (1) kwotę 1.000,00 zł. Natomiast wobec zasądzenia Wyrokiem Sądu Rejonowego w Mrągowie, w sprawie o sygn. akt II K 312/19, nawiązki na rzecz D. G. w kwocie 3.000,00 zł, pozwany uznał, że brak jest podstaw do wypłaty dalszych kwot tytułem zadośćuczynienia.

( bezsporne, dowód: decyzje – k. 109-112)

Sąd dopuścił dowody z opinii biegłych z zakresu ortopedii i traumatologii, neurologii, otolaryngologii, pulmonologii oraz psychologii.

W swojej opinii biegła z zakresu psychologii stwierdziła, że I. G. (1) odczuwa silne emocje myśląc o swoich bliskich, zwłaszcza o wnuczce, również poszkodowanej w wypadku. Przeżyta trauma ma wpływ na jej poczucie bezpieczeństwa w czasie podróży samochodem. Stale czuje lęk i niepewność w sytuacji drogowej, zwłaszcza mijania innego samochodu.

Wypadek, a następnie wyjątkowo trudny okres powrotu do zdrowia córki A. mają nadal konsekwencje także w życiu powódki D. G.. Patrzenie na cierpienie własnego dziecka podczas jego pobytu w szpitalu było dla niej bardzo silnym przeżyciem.

Obecna kondycja psychiczna powódek odbiega od normy i jest konsekwencją traumatycznego dla poszkodowanych w wypadku komunikacyjnym z dnia 10 maja 2019 r. Wypadek ten jest trudnym do zniesienia przeżyciem, niosącym długofalowe konsekwencje. Powódki nadal odczuwają psychiczne cierpienie oraz stres związany z przeżytym wydarzeniem. Stale odczuwają wewnętrzny niepokój o własne życie i swoich bliskich. O sile oddziaływania stresu pourazowego świadczy utrzymujący się do chwili obecnej lęk przed jazdą samochodem, który dla wszystkich powódek jest znaczącym utrudnieniem. Biegła podkreśliła, że przeżywanie tak silnego i długo utrzymującego się lęku u człowieka może mieć negatywny wpływ na ogólne funkcjonowanie całego organizmu i jego funkcje biologiczne. Tak poważny wypadek komunikacyjny, który spowodował cierpienie psychiczne i fizyczne powódek może mieć konsekwencje w ich życiu, utrudniając im powrót do pełnej równowagi psychicznej jeszcze jakiś czas. W opinii biegłej trudno przewidzieć długość wychodzenia z przeżytej traumy, ponieważ taki proces jest uwarunkowany bardzo indywidualnie.

Biegły z zakresu ortopedii i traumatologii stwierdził, że powódka A. T. (1) doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 1%, wynikającego z pourazowej blizny czoła. Rokowanie co do stanu zdrowia jest bardzo dobre.

W opinii tego biegłego powódka I. G. (1) z kolei doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości: 3% wynikającego ze złamania w obrębie kręgosłupa Th, 5% wynikającego ze złamania łopatki. Uraz stłuczenia ręki prawej i uda prawego bez trwałego i długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Powódka ze względu na liczne obrażenia miała istotne ograniczenia w czynnościach życia codziennego przez okres 2 miesięcy, po czym stopniowo ograniczenia te zmniejszały się i obecnie nie występują. I. G. (1) wymagała pomocy przez okres 6 tygodni. Zasadna opieka w czynnościach: mycie i ubieranie ½ h dziennie, toaleta ½ h dziennie, przemieszczanie ½ h dziennie, przygotowanie posiłków 3 h w tygodniu, utrzymanie porządku 1 ½ h w tygodniu, załatwianie spraw poza domem 1 ½ h w tygodniu.

Biegły z zakresu neurologii stwierdził natomiast, że obrażenia odniesione przez I. G. (1) spowodowały stały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 3%, w postaci izolowanych uszkodzeń wyrostków poprzecznych. U powódki występuje ograniczenie ruchomości kręgosłupa piersiowego z utrzymującym się zespołem bólowym.

Natomiast w opinii tego biegłego u A. T. (1) wypadek nie spowodował trwałych neurologicznych następstw.

Biegły z zakresu otolaryngologii stwierdził u A. T. (1) łączny trwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 5%, z czego 1% wynikający z rany tłuczonej okolicy czołowej, i 4% wynikający ze złamania kości nosa z przemieszczeniem wymagającego repozycji w znieczuleniu ogólnym.

W opinii biegłego z zakresu chorób płuc I. G. (1) doznała 5% uszczerbku na zdrowiu. W życiu mogą okresowo występować utrudnienia związane z objawami dyskomfortu w obrębie klatki piersiowej oraz uczucia ciężaru przy oddychaniu, których powódka nie odczuwała przed wypadkiem. U powódki A. T. (1) biegły nie stwierdził uszczerbku na zdrowiu lub rozstroju zdrowia w zakresie układu oddechowego. Powódka D. G. nie doznała urazu klatki piersiowej, układu oddechowego.

( dowód: opinia biegłej – k. 190-198, opinia biegłego – k. 204-212, 381-382, opinia biegłego – k. 285-288, opinia biegłego – k. 301-309, 339-340,)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo częściowo zasługiwało na uwzględnienie.

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego, w tym na podstawie zgromadzonej w sprawie dokumentacji medycznej, albowiem wiarygodność dokumentacji nie budzi wątpliwości, nie była kwestionowana przez strony.

Sąd nie znalazł także podstaw do zakwestionowania wniosków płynących z opinii powołanych w sprawie biegłych z zakresu ortopedii, neurologii, pulmonologii, otolaryngologii oraz psychologii. Opinie są bowiem nie tylko jasne, ale wyczerpująco odpowiadają na przedstawione biegłym pytania, przez co pozwalają na określenie rozmiarów i trwałości doznanych przez powoda urazów. Wyjaśnienia złożone przez biegłych pozwoliły rozwiać początkowe zastrzeżenia i ostatecznie opinie nie były kwestionowane przez żadną z występujących w sprawie stron. W konsekwencji Sąd nie uwzględnił przedstawionych przez pozwanego opinii lekarskich dotyczących konsekwencji wypadku na zdrowie powódek (k.140 - 147). (...) opinie pozwanego w sposób wyraźny minimalizowały uszczerbek zdrowotny powódek, i w konfrontacji z opiniami biegłych sądowych nie zasługiwały na wiarę. Poza tym materiał dowodowy zebrany w sprawie, w postaci dokumentów, pozostaje w całkowitej korelacji z zeznaniami przesłuchanego w sprawie świadka oraz zeznaniami powódek, co przemawiało za uznaniem ich wiarygodności i pozwoliło ustalić ostateczny stan faktyczny.

Odpowiedzialność pozwanego za następstwa zaistniałego wypadku drogowego nie budzi wątpliwości. Pozwany nie kwestionował też swojej odpowiedzialności, przy czym uwzględniając otrzymane dotychczas zadośćuczynienie bezpośrednio od sprawcy szkody, uzupełnił je powódkom I. G. (1) oraz A. T. (1) o kwotę po 1.000,00 zł, tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Przyczyną nieuzupełnienia zadośćuczynienia powódce D. G. była ocena o niskim stopniu jej krzywdy wyrównanym wypłaconą dotychczas nawiązką. Z tego względu jedynie wzmiankowo należy wskazać, że przepis art. 822 §1 kc przewiduje, iż przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Natomiast w myśl art. 822 §4 kc uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Bezsprzeczne były również okoliczności zdarzenia oraz wina sprawcy. Ustalenia wydanego prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Mrągowie ((...)) skazującego co do popełnienia przestępstwa wiązały sąd w niniejszym postępowaniu. Spór stron dotyczył natomiast wysokości zadośćuczynienia należnego powódkom w wyniku wypadku komunikacyjnego z 10 maja 2019 roku.

Podstawą prawną roszczenia o zadośćuczynienie jest art. 445 §1 kc, który stanowi, że w wypadkach przewidzianych w art. 444 kc, tzn. w razie w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Naprawienie szkody niemajątkowej wyrażającej się krzywdą winno złagodzić doznane cierpienia fizyczne i moralne. Sąd Najwyższy wskazał, że ustalenie wysokości zadośćuczynienia przewidzianego w art. 445 § 1 KC wymaga uwzględnienia wszystkich okoliczności istotnych dla określenia rozmiaru doznanej krzywdy. Do podstawowych kryteriów oceny w tym zakresie zalicza się stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych, trwałość obrażeń, prognozy na przyszłość, wiek poszkodowanego, skutki w zakresie życia osobistego oraz zawodowego, konieczność wyrzeczenia się określonych czynności życiowych, korzystania z pomocy innych osób, czy wreszcie stopień przyczynienia się poszkodowanego i winy sprawcy szkody ( tak m.in.: SN w wyroku z dnia 4 czerwca 1968 roku, I PR 175/68, OSNCP 1968, nr 2, poz. 37; w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej z dnia 8 grudnia 1973 roku, III CZP 37/73, OSNCP 1974, nr 9, poz. 145; w wyroku z dnia 12 września 2002 roku, IV CKN 1266/00, niepubl; w wyroku z dnia 19 sierpnia 1980 roku, IV CR 238/80, OSNCP 1981, nr 5, poz. 81; w wyroku z dnia 30 stycznia 2004 roku, I CK 131/03, OSNC 2004 r, nr 4, poz. 40). Jednocześnie Sąd Najwyższy wskazał, że ustalenie wysokości zadośćuczynienia nie powinno następować w sposób mechaniczny, np. przez odwołanie do procentu uszczerbku na zdrowiu. Mierzenie krzywdy wyłącznie stopniem uszczerbku na zdrowiu stanowiłoby niedopuszczalne uproszczenie nieznajdujące oparcia w treści art. 445 § 1 k.c. ( tak: Sąd Najwyższy: w wyroku z 28 czerwca 2005 r., I CK 7/05, publ. LEX nr 153254; w wyroku z 5 października 2005 r. I PK 47/05). Zadośćuczynienie ma przede wszystkim kompensacyjny charakter, stąd nie może być ono symboliczne, lecz powinno przedstawiać realną, ekonomicznie odczuwalną wartość ( tak m. in.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 sierpnia 2013 r., I CSK 667/12, publ. Legalis nr 830578). Jednocześnie wysokość ta nie może być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być „odpowiednia” w tym znaczeniu, że powinna być - przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego - utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa ( wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 24 lutego 2012 roku, sygn. akt I ACa 84/12, opubl. LEX nr 1124827, Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 11 lipca 2013 r. I ACa 195/13, opubl. LEX nr 1363278; Wyrok SN z dnia 28 września 2001 r. III CKN 427/00, opubl. LEX nr 52766; Wyrok SN z dnia 8 czerwca 2011 r. I PK 275/10, opubl. LEX nr 1164114).

Przy ustaleniu wysokości zadośćuczynienia Sąd miał na uwadze wymienione kryteria na tle okoliczności faktycznych występujących w niniejszej sprawie. Sąd wziął pod uwagę w szczególności doznaną przez powódki krzywdę ujmowaną jako cierpienie fizyczne, a więc ból i inne dolegliwości oraz cierpienia psychiczne, czyli negatywne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała. Wszystkie negatywne emocje związane z wypadkiem wpłynęły na powstanie poczucia krzywdy u powódek.

W odniesieniu do powódki D. G. krzywda wyrażała się zasadniczo właśnie w negatywnych emocjach związanych z cierpieniem doznawanym przez jej małoletnią córkę. Widok córki poturbowanej wypadkiem połączony ze strachem o jej życie, a następnie współdzielenie jej cierpienia w trakcie procesu leczenia i gojenia ran, stanowiły dla niej uraz psychiczny. Pomimo, że powódka szczęśliwie uniknęła większego uszczerbku fizycznego na zdrowiu, to nie można podzielić oceny pozwanego, że nie doznała ona krzywdy (vide: uzasadnienie odpowiedzi na pozew). Co prawda stopień krzywdy nie był porównywalny z krzywdą pozostałych powódek, niemniej jednak krzywda wystąpiła, a jej rozmiar obrazuje wspomniany uraz psychiczny.

Nie bez znaczenia dla ustaleń poziomu krzywdy, co odnosi się do wszystkich powódek, pozostaje wysoki stopień zawinienia sprawcy wypadku. Jak wynika z opisu przypisanego mu czynu na zatłoczonej drodze nierozważnie rozpoczął manewr wyprzedzania doprowadzając do katastrofy zagrażającej życiu i zdrowiu wielu osób. Powódka D. G. wioząc trzech innych członków swojej rodziny kierowała pojazdem bezpiecznie, a mimo to stali się ofiarami wysoce nagannego zachowania skazanego M. S..

Z tych względów Sąd uznał, że wypłacona powódce D. G. kwota nawiązki 3 000 złotych nie była wystarczającą, i należało ją podwoić, ustalając wysokość należnego zadośćuczynienia na kwotę 6 000 złotych.

Natomiast powódka I. G. (1) jak wyżej wskazano doznała licznych złamań układu kostnego, stłuczeń jednej strony ciała włącznie z twarzoczaszką. Była unieruchomiona i zmuszona do korzystania z pomocy męża i córki w czynnościach higienicznych, ubieraniu i jedzeniu, przez okres 6 tygodni od wypisu ze szpitala, łącznie przez 99 godzin. Proces leczenia trwał około pół roku. Do chwili obecnej odczuwa ból, ma trudności z oddychaniem. chociaż rokowania na przyszłość są dobre, to może występować dyskomfort w obrębie klatki piersiowej i uczucie ciężaru. Doznane w wyniku wypadku obrażenia spowodowały u powódki trwały uszczerbek na zdrowiu (łącznie 16%). Wypadek spowodował zmianę jej życia. Boi się jeździć samochodem, szczególnie jako kierowca.

Z tych względów dotychczas wypłaconą powódce I. G. (1) przez sprawcę kwotę 8.000,00 złotych tytułem nawiązki oraz przyznane przez pozwanego zadośćuczynienie w kwocie 1.000,00 złotych uznać należało za symboliczne, naruszające przepis art. 445 §1 k.c., które należało podnieść do kwoty 30 000 złotych.

Z kolei małoletnia powódka A. T. (1) doznała urazu wielonarządowego, urazu głowy z obrzękiem mózgu, rozległych obrażeń twarzy, w tym złamanie kości nosa z przemieszczeniem. Leczenie trwało około trzech tygodni, wiązało się z przeprowadzaniem operacji, pobytem w szpitalu, co potęgowało jej stres. Ból towarzyszył powódce przez okres wygojenia ran i zrostu kostnego. Szczęśliwie rokowania dla zdrowia powódki są korzystne, i nie należy się spodziewać w przyszłości powikłań, ani komplikacji i ograniczeń w życiu codziennym, towarzyskim i rodzinnym powódki. Biegli stwierdzili u niej łącznie 6% uszczerbku na zdrowiu. Nie bez znaczenia jest kilkuletni wiek powódki A. T. (1). Bez wątpienia doświadczyła ogromnego bólu fizycznego. Do tej pory boi się jazdy samochodem, co może w pewnym stopniu stanowić ograniczenie jej swobody w przyszłości.

Z tych względów dotychczas wypłaconą powódce A. T. (1) przez sprawcę kwotę 7 000 złotych tytułem nawiązki oraz przyznane przez pozwanego zadośćuczynienie w kwocie 1 000 złotych Sąd uznał za symboliczną, naruszającą przepis art. 445 §1 k.c., które należało podnieść do kwoty 30 000 złotych.

W ocenie Sądu zadośćuczynienie ustalone przez Sąd, w kwotach 6 000 złotych na rzecz powódki D. G., 30 000 złotych na rzecz powódki I. G. (1) oraz 30 000 złotych na rzecz A. T. (1), stanowi odpowiednią rekompensatę dla powódek, stano za doznaną przez krzywdę. Ustalone zadośćuczynienie przedstawia realną, ekonomicznie odczuwalną wartość, będąc jednocześnie utrzymanym w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa.

Powódki otrzymały wypłacone przez sprawcę wypadku nawiązki oraz zadośćuczynienie (w przypadku powódek I. G. (1) i A. T. (1)) wypłacone przez pozwanego, które to kwoty podlegały zaliczeniu na należne zadośćuczynienie. Nawiązka z art. 46 k.k. ma charakter kompensacyjny stanowi bowiem zaspokojenie roszczeń cywilnoprawnych poszkodowanego ( por: uchwała Sądu Najwyższego z 13 lipca 2011 roku, III CZP 31/11, publ. Lex nr. (...) ). Mając to na względzie Sąd zasądził od pozwanego różnicę pomiędzy kwotami dotychczas wypłaconymi powódkom, a należnymi tytułem uzupełniającego zadośćuczynienia, tj. kwotę 21 000 złotych na rzecz I. G. (1), 3 000 złotych na rzecz D. G. oraz 22 000 złotych na rzecz A. T. (1). Powództwo w zakresie zadośćuczynienia dalej idące, podlegało oddaleniu jako bezpodstawne.

Stosownie co do treści art. 444 § 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.

Powódka I. G. (1) domagała się odszkodowania z tytułu kosztów opieki osób trzecich w kwocie 1302 złotych, zwrotu kosztu zniszczonych okularów w kwocie 2 010 złotych oraz przeprowadzonego badania okulistycznego w kwocie 80 złotych.

Z kolei powódka D. G. tytułem odszkodowania domagała się zwrotu kosztu noclegu w szpitalu na czas hospitalizacji jej czteroletniej wówczas córki A., w kwocie 90 złotych oraz zwrotu kosztów psychoterapii w kwocie 1080 zł, na którą powódka D. G. uczęszczała po feralnym zdarzeniu.

Pozwany w stosunku do zgłoszonych przez powódki roszczeń odszkodowawczych z tytułu noclegu w szpitalu oraz kosztu zniszczonych okularów, zasadniczo nie negował tej związku przyczynowego zgłoszonej szkody wskazując jednakże, że nie dysponował właściwymi dowodami uzasadniającymi ich rekompensatę. Pozwany nie zajął natomiast stanowiska w przedmiocie kosztu psychoterapii D. G.. Podobnie brak stanowiska procesowego w przedmiocie żądania powódki I. G. (1) zwrotu kosztów opieki, jednakże pozwany uznał konieczność sprawowania opieki przez 84 godziny i wypłacił powódce kwotę 672 złotych.

W ocenie Sądu powódki podołały obowiązkowi dowodzenia faktów (art. 6 kc) i w sposób należyty wykazały zarówno poniesioną szkodę, jak również związek przyczynowo skutkowy między zdarzeniem, a zaistnieniem szkody.

Z zaświadczenia lekarza okulisty E. C. (k. 26) wynika, że powódka I. G. (1) posiada wysoką krótkowzroczność z astygmatyzmem obu oczu, starowzroczność i używa okularów na stałe. W tej sytuacji Sąd dał wiarę jej zeznaniom (k.373-374), że w trakcie feralnej podróży jej okulary zostały zniszczone. Dość przypomnieć, że powódka w wyniku wypadku doznała silnego stłuczenia twarzoczaszki. Konieczność zbadania wzroku po przebytym wypadku i dopasowania okularów do aktualnego stanu wzroku, w ocenie Sądu nie budzi najmniejszych wątpliwości. Wysokość poniesionych wydatków potwierdzają faktury (k. 27-28).

Co do kosztu opieki należało uwzględnić wnioski biegłych co do potrzeby jej sprawowania przez okres 6 tygodni od wypisu ze szpitala. Uwzględniając zawarte w opinii rozliczenie czasu potrzebnej opieki przy poszczególnych czynnościach (k.211) była ona zasadna łącznie przez 99 godzin. Celem ustalenia kosztu godziny opieki należało odwołać się do wynagrodzenia minimalnego w 2019 roku, ustalanego odrębnymi przepisami, jako właściwego miernika wysokości. Jednakże Sąd uwzględnił stawkę netto tegoż wynagrodzenia (1634 zł) albowiem bezspornym było, że osoby sprawujące opiekę nad powódką nie odprowadzały danin, które są zawarte w kwocie brutto takiego wynagrodzenia. W związku z powyższym uzasadnionym kosztem sprawowania opieki jest kwota 349 zł (100 h x (1634zł/160h)).

Z kolei paragon fiskalny (k.102), którego wystawcą jest Wojewódzki (...) w O. (hospitalizującego powódkę A. T. (2)), z dnia 16 maja 2019 roku (dzień wypisu powódki ze szpitala), wraz z opieczętowanym opisem usługi „opłata za łożko” dostatecznie dowodzi faktu poniesienia kosztu za zakwaterowanie na czas leczenia jej dziecka i jego wysokości.

Podobnie faktury vat za psychoterapię indywidualną (k.96-101) dowodzą poniesienia przez powódkę D. G. kosztu leczenia i jego wysokości. W świetle wniosków biegłej I. S. odnośnie stanu psychicznego powódki D. G., związek tego kosztu ze zdarzeniem również nie budzi najmniejszych wątpliwości.

Wobec powyższego należne odszkodowanie z tytułu szkód materialnych ustalone zostało w stosunku do powódki I. G. (1) na kwotę 2 439 złotych (2 010 zł wartość okularów+ 80 zł wartość badania okulistycznego+ koszt opieki 349 zł) , natomiast w stosunku do powódki D. G. 1 170 (1 080 zł koszt psychoterapii + 90 zł koszt kwaterunku szpitalnego) które Są zasądził na rzecz każdej z nich.

O roszczeniu odsetkowym Sąd orzekł stosownie do art. 481 §1 k.c. przyjmując, że powódki wezwały pozwaną do zapłaty, i tym samym skonkretyzowały własne roszczenia :

- powódki I. G. (1) oraz A. T. (1) zgłoszeniem szkody z 27 marca 2020 roku zawierającym żądanie zapłaty dochodzonych roszczeń i zakreślającym siedmiodniowy termin na ich zapłatę. W związku z tym Sąd orzekł o obowiązku zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie zgodnie z żądaniem powódki.

- powódka D. G. zgłoszeniem szkody z 27 marca 2020 roku, w zakresie zapłaty zadośćuczynienia oraz zwrotu kosztu zakwaterowania szpitalnego, natomiast w zakresie żądania zwrotu poniesionych kosztów leczenia z chwilą doręczenia pozwanej pozwu, w którym roszczenie to zostało po raz pierwszy pozwanej zgłoszone. Wbrew stanowisku pozwanej powódka przedstawiła dowód poniesienia kosztu kwaterunku już przy zgłoszeniu szkody (dowód: plik „2020-03-30_ (...)” na płycie CD k.137), w związku z czym Sąd orzekł o obowiązku zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie zgodnie z żądaniem powódki. Doręczenie pozwu nastąpiło 7 września 2020 roku, dlatego Sąd uznał, że pozwana od dnia kolejnego jest w opóźnieniu z wykonaniem obowiązku zapłaty w tym zakresie.

W pozostałym zakresie powództwa o zadośćuczynienie oraz powództwa odszkodowawcze należało oddalić jako niezasadne, o czym Sąd orzekł w punktach I - IV wyroku.

Orzeczenie o kosztach znajduje uzasadnienie w treści art. 100 kpc.

Powódka I. G. (1) w swoim żądaniu utrzymała się w 40 %, powódka D. G. w 37 %, natomiast powódka A. T. (1) w 49%.

Na koszty procesu powódki I. G. (1) złożyły się: opłata od pozwu (2 920 zł) wynagrodzenie ustanowionych w sprawie pełnomocników (2 x 5 400 zł) koszt opinii: psychologa (277 zł) ortopedy (935,28 zł) neurologa (560,87 zł) pulmonologa (857,76). Z zaliczki pozwanego uregulowane zostały koszty opinii psychologa i częściowo ortopedy (277 zł + 168 zł), a w pozostałym zakresie koszty opinii (2 353,91) zostały pokryte z sum budżetowych.

W związku z powyższym powódka powinna zwrócić pozwanemu z zaliczki kwotę 267 zł (445x0,6) za pełnomocnika 3 290 zł (5400x0,6). Natomiast pozwany winien zwrócić powódce koszt opłaty 1 168 zł (2920x0,4) oraz pełnomocnika 2 160 zł (5400x0,4). Różnicując wzajemne obowiązki zwrotu kosztów procesu powódka winna zwrócić pozwanemu kwotę 179 złotych, którą Sąd zasądził od powódki I. G. (1) na rzecz pozwanego w punkcie V wyroku.

Koszty poniesione przez Skarb Państwa (2 353,91) należało ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa w proporcjach od powódki 60% (1 412,35 zł) od pozwanego 40% (941,56 zł), o czym orzeczono w punkcie VII wyroku.

Na koszty procesu powódki A. T. (1) złożyły się opłata od pozwu (2 250 zł) wynagrodzenie ustanowionych w sprawie pełnomocników (2 x 3600 zł) koszt opinii: psychologa (277 zł) ortopedy (904,09 zł) neurologa (560,87 zł) pulmonologa (857,76 zł) otolaryngologa (440,88zł). Z zaliczki pozwanego uregulowany zostały koszt opinii psychologa (277 zł) a w pozostałym zakresie koszty opinii (2763,58 zł) zostały pokryte z sum budżetowych.

W związku z powyższym powódka powinna zwrócić pozwanemu z zaliczki kwotę 146,81 zł (277x0,51) oraz koszt pełnomocnika 1 836 zł (3600x0,51). Natomiast pozwany winien zwrócić powódce koszt pełnomocnika 1764 zł (3600x0,49) oraz za opłatę 1 102,50 zł (2250x0,51). Różnicując wzajemne obowiązki zwrotu kosztów procesu pozwany winien zwrócić powódce kwotę 883,69 złotych, którą Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki A. T. (1) w punkcie VI wyroku.

Koszty poniesione przez Skarb Państwa (2 763,58) należało ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa w proporcjach od powódki 51% (1 409,43 zł) od pozwanego 49% (1354,15 zł) o czym orzeczono w punkcie VII wyroku.

Na koszty procesu powódki D. G. złożyły się opłata od pozwu (750 zł) wynagrodzenie ustanowionych w sprawie pełnomocników (2 x 3600 zł) koszt opinii: psychologa (277 zł) pokryty z zaliczki pozwanego.

W związku z powyższym powódka powinna zwrócić pozwanemu z zaliczki kwotę 174,51 zł (277x0,63) oraz koszt pełnomocnika 2 268 zł (3600x0,63). Natomiast pozwany winien zwrócić powódce koszt pełnomocnika 1 332 zł (3600x0,37) oraz koszt opłaty sądowej 277,50 zł (750x0,63). Różnicując wzajemne obowiązki zwrotu kosztów procesu powódka winna zwrócić pozwanemu kwotę 833,01 złotych, którą Sąd zasądził od powódki D. G. na rzecz pozwanego w punkcie V wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować;

2.  odpis wyr. z uzas. dor. pełn stron;

3.  za 14 dni lub z apelacją.

K., 13 listopada 2023 r.