Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 września 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Teresa Suchcicka

Sędziowie: Alicja Sołowińska

Marek Szymanowski

Protokolant: Magdalena Zabielska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 września 2020 r. w B.

sprawy z odwołania M. P.

przeciwko (...) Spółka Akcyjna w B.

o zapłatę 222.967 zł

na skutek apelacji powoda M. P. oraz pozwanego (...) Spółka Akcyjna w B.

od wyroku Sądu Okręgowego w Białymstoku V Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 20 grudnia 2019 r. sygn. akt V P 11/18

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1)  w pkt I powództwo oddala;

2)  uchyla pkt III wyroku;

3)  zmienia pkt IV wyroku zastępując kwotę 935 złotych kwotą 8.100 (osiem tysięcy sto)złotych;

4)  zmienia pkt V wyroku nakazując powodowi zwrot na rzecz pozwanego wyegzekwowanego świadczenia w kwocie 6.830,90 (sześć tysięcy osiemset trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt groszy) zł;

5)  zmienia pkt VI wyroku nakazując pobrać kwotę 564,55 zł od powoda;

II.  oddala apelację powoda;

III.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 15.452 (piętnaście tysięcy czterysta pięćdziesiąt dwa) złote tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym 6.075 (sześć tysięcy siedemdziesiąt pięć) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt III APa 3/20

UZASADNIENIE

Powód M. P. w pozwie skierowanym przeciwko (...) S.A. wniósł o zasądzenie kwoty 222.966,38 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od następujących kwot: 6.105,73 zł od dnia 01.07.2016 r. do dnia zapłaty; 6.238,63 zł od dnia 01.08.2016 r. do dnia zapłaty; 6.238,63 zł od dnia 01.09.2016 r. do dnia zapłaty; 6.238,63 zł od dnia 01.10.2016 r. do dnia zapłaty; 6.262,26 zł od dnia 01.11.2016 r. do dnia zapłaty; 6.262,26 zł od dnia 01.12.2016 r. do dnia zapłaty; 6.262,26 zł od dnia 01.01.2017 r. do dnia zapłaty; 6.712,51 zł od dnia 01.02.2017 r. do dnia zapłaty; 6.712,51 zł od dnia 01.03.2017 r. do dnia zapłaty; 6.712,51 zł od dnia 01.04.2017 r. do dnia zapłaty; 6.671,62 zł od dnia 01.05.2017 r. do dnia zapłaty; 6.671,62 zł od dnia 01.06.2017 r. do dnia zapłaty; 6.671,62 zł od dnia 01.07.2017 r. do dnia zapłaty; 6.931,54 zł od dnia 01.08.2017 r. do dnia zapłaty; 6.931,54 zł od dnia 01.09.2017 r. do dnia zapłaty; 5.131,54 zł od dnia 01.10.2017 r. do dnia zapłaty; 5.232,58 zł od dnia 01.11.2017 r. do dnia zapłaty; 5.232,58 zł od dnia 01.12.2017 r. do dnia zapłaty; 5.232,58 zł od dnia 01.01.2018 r. do dnia zapłaty; 5.919,73 zł od dnia 01.02.2018 r. do dnia zapłaty; 5.919,73 zł od dnia 01.03.2018 r. do dnia zapłaty; 5.919,73 zł od dnia 01.04.2018 r. do dnia zapłaty; 5.800,33 zł od dnia 01.05.2018 r. do dnia zapłaty; 5.800,33 zł od dnia 01.06.2018 r. do dnia zapłaty; 5.800,33 zł od dnia 01.07.2018 r. do dnia zapłaty; 6.138,52 zł od dnia 01.08.2018 r. do dnia zapłaty; 4.458,52 zł od dnia 01.09.2018 r. do dnia zapłaty; 4.458,52 zł od dnia 01.10.2018 r. do dnia zapłaty; 4.458,52 zł od dnia 01.11.2018 r. do dnia zapłaty; 1.831,71 zł od dnia 03.09.2016 r. do dnia zapłaty; 5.614,76 zł od dnia 27.09.2016 r. do dnia zapłaty; 5.636,03 zł od dnia 10.12.2016 r. do dnia zapłaty; 6.041,25 zł od dnia 26.04.2017 r. do dnia zapłaty; 6.004,45 zł od dnia 08.09.2017 r. do dnia zapłaty; 5.698,38 zł od dnia 25.10.2017 r. do dnia zapłaty; 4.709,32 zł od dnia 08.02.2018 r. do dnia zapłaty; 5.327,75 zł od dnia 17.04.2018 r. do dnia zapłaty; 5.256,11 zł od dnia 02.08.2018 r. do dnia zapłaty oraz 3.719,21 zł od dnia 17.10.2018 r. do dnia zapłaty. Ponadto powód wnosił o zasądzenie od pozwanej zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według spisu kosztów, a w przypadku jego nieprzedłożenia według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje żądanie powód podniósł, że wynagrodzenie za pracę wypłacane mu, jako Prezesowi Zarządu Giełdy (...) S.A. w B. stoi w sprzeczności z Uchwałą nr 1/4/III/2000 Rady Nadzorczej z dnia 31 sierpnia 2000 roku. Zgodnie bowiem z § 2 ust. 1 tej Uchwały, wynagrodzenie zasadnicze Prezesa Zarządu Spółki - określone kwotowo - stanowi równowartość od 3 do 5 średnich krajowych w sektorze przedsiębiorstw, łącznie z zyskiem z miesiąca poprzedzającego podpisanie umowy. Ponadto, stosownie do ust. 2 Prezesowi Zarządu przysługuje prawo do uznaniowej premii kwartalnej w wysokości do 30% kwartalnego wynagrodzenia, którą Rada Nadzorcza może przyznać w drodze odrębnej uchwały. Powód podkreślił, że jego wynagrodzenie określone w umowie o pracę jest ukształtowane poniżej 3 średnich krajowych w sektorze przedsiębiorstw, a zatem poniżej minimalnego wynagrodzenia określonego w Uchwale. W ocenie powoda podwyższeniu winno ulec nie tylko jego wynagrodzenie, ale i premie kwartalne, które należy obliczyć od kwoty wynikającej z w/w Uchwały nr 1/4/III/2000, a nie określonej w umowie o pracę.

Pozwane (...) S.A. w B. wnosiło o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwana podkreśliła, że powołanie na stanowisko Prezesa Zarządu Pozwanej Spółki w drodze uchwały Rady Nadzorczej nr 1 l/6/VIII.2016, a także określenie ogólnych zasad wynagradzania w uchwale Rady Nadzorczej nr (...) nie spowodowało i nie było źródłem nawiązania stosunku pracy między pozwaną a powodem, ani automatycznego ukształtowania jego wynagrodzenia. Stosunek pracy pomiędzy pozwaną Spółką, a powodem znalazł swoją podstawę w umowie o pracę z dnia 1 czerwca 2016 r. W ocenie pozwanej dopiero ta czynność prawna ukształtowała treść łączącego Strony stosunku pracy, w tym ustaliła jego wynagrodzenie.

Sąd Okręgowy w Białymstoku wyrokiem z 20 grudnia 2019 r. zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w B. na rzecz powoda M. P. kwotę 185.538,55 złotych z ustawowymi odsetkami w stosunku rocznym od szczegółowo wskazanych kwot i dat (pkt I); w pozostałym zakresie powództwo oddalił (pkt II); zasądził od pozwanego na rzecz powoda 13.736 złotych tytułem zwrotu części kosztów procesu, w tym kwotę 4.482 złote tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt III); zasądził od powoda na rzecz pozwanego 935 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt IV); wyrokowi w pkt I nadał rygor natychmiastowej wykonalności do wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia powoda (pkt V); nakazał pobrać od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w B. na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Okręgowy w Białymstoku) kwotę 564,55 złotych tytułem zwrotu części kosztów sądowych, w pozostałym zakresie koszty sądowe przejął na rachunek Skarbu Państwa (pkt VI).

Podstawę rozstrzygnięcia Sądu stanowiły następujące ustalenia faktyczne i wywody prawne:

Powód M. P. został zatrudniony w (...) S.A. w B., na stanowisku Prezesa Zarządu, na podstawie umowy o pracę z dnia 1 czerwca 2016 r. W umowie ustalono wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 6.500 zł brutto oraz przewidziano premię kwartalną o charakterze uznaniowym w wysokości 30% kwartalnego wynagrodzenia zasadniczego. O przyznaniu premii, jej wysokości i terminie wypłaty miała decydować każdorazowo Rada Nadzorcza spółki w drodze odrębnej uchwały. Uchwałami nr 30/7/VIII/2016 z 2 września 2016 r., (...) z 26 września 2016 r., (...) z 9 grudnia 2016 r., (...) z 25 kwietnia 2017 r., (...) z 7 września 2017 r., (...) z 24 października 2017 r., (...) z 7 lutego 2018 r., 73/61/VIII/2018 r. z 16 kwietnia 2018 r., (...) z 2 sierpnia 2018 r., (...) z 16 października 2018 r. Rada Nadzorcza przyznawała powodowi premię za kolejne kwartały (przez cały okres zatrudnienia) w maksymalnej wysokości 30% kwartalnego wynagrodzenia brutto (k. 29-39 akt sprawy). Uchwałą nr 55/12/VIII/2017 z dnia 7 września 2017 r. Rada Nadzorcza podwyższyła wynagrodzenie miesięczne powoda do kwoty 8.300 zł brutto (k. 23 akt sprawy). Następnie w oparciu o porozumienie zmieniające do umowy o pracę, z dniem 7 września 2017 r. wynagrodzenie zasadnicze powoda podniesiono do w/w kwoty 8.300 zł brutto, pozostawiając pozostałe warunki umowy o pracę bez zmian (k.24). Uchwałą nr 10/2/IX/2018 z dnia 2 sierpnia 2018 r. Rada Nadzorcza ponownie podwyższyła wynagrodzenie powoda, tym razem do kwoty 9.980 zł brutto (k. 27 akt sprawy). W związku z tym aneksem do umowy o pracę z dnia 1 czerwca 2016r. z dniem 2 sierpnia 2018 r. przyznano powodowi wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 9.980 zł. Pozostałe warunki umowy pozostały bez zmian (k.28 akt sprawy).

Sąd Okręgowy podkreślił, iż w niniejszym postępowaniu powód podnosił, że warunki pracy i płacy dotyczące jego wynagrodzenia zasadniczego (jako prezesa zarządu) wynikające z umowy o pracę z dnia 1 czerwca 2016 roku (aneksowane w dniach 7 września 2017 r. i 2 sierpnia 2018 r.) są niezgodne z uchwałą Rady Nadzorczej Spółki regulującą status pracowniczy prezesa Zarządu Spółki. Na tej podstawie domagał się zapłaty różnicy w wynagrodzeniu wypłaconym, a wynagrodzeniu należnym. Sąd uznał, że zasady zatrudniania i wynagradzania członków Zarządu Spółki pierwotnie zostały określone w Uchwale nr 4/3/III/2000 z dnia 25 sierpnia 2000 r. Rady Nadzorczej Giełdy (...) S.A. (obecnie (...) S.A.). W dniu 31 sierpnia 2000 r. Rada Nadzorcza podjęła Uchwałę nr 1/4/III/2000 w sprawie ustalenia zasad zatrudniania i wynagradzania Członków Zarządu Spółki. W § 6 uchwały ustalono, iż tracą moc obowiązujące dotychczas w Spółce zasady zatrudniania i wynagradzania pracowników (zatem swoją moc utraciła cytowana powyżej uchwała nr 4/3/III/2000).

W ocenie Sądu, najistotniejsze z punktu widzenia niniejszej sprawy były zapisy zawarte w § 2 uchwały z dnia 31 sierpnia 2000 r. Należy bowiem zauważyć, że w § 2 ust. 1 Rada Nadzorcza Spółki ustaliła wynagrodzenie zasadnicze Prezesa Zarządu Spółki określone kwotowo, jako równowartość od 3 do 5 średnich krajowych w sektorze przedsiębiorstw łącznie z zyskiem z miesiąca poprzedzającego podpisanie umowy. W § 2 ust. 2 uchwały określono przysługującą mu uznaniową premię kwartalną na poziomie 30% kwartalnego wynagrodzenia, przyznawaną w drodze odrębnej uchwały oraz w § 2 ust. 4 uchwały określiła wysokość odprawy w przypadku rozwiązania umowy o pracę przez Spółkę przed upływem kadencji Zarządu z przyczyn niezawinionych przez Prezesa Zarządu (k. 13–14 akt sprawy). Ponadto w § 4 wskazano, że ostateczna wysokość wynagrodzenia Prezesa Zarządu i Członka Zarządu zostanie określona przez Radę Nadzorczą w odrębnej uchwale, do której załącznik będzie stanowić umowa o pracę (k. 14 akt sprawy). Umowa o pracę z dnia 1 czerwca 2016 r. zawarta przez Spółkę z Prezesem jej Zarządu M. P., a także porozumienie zmieniające z dnia 7 września 2017 r. i aneks do umowy z dnia 2 sierpnia 2018 r. (oraz związane z nimi uchwały z dnia 30 maja 2016 r., 7 września 2017 r. i 2 sierpnia 2018 r.) – w ocenie Sądu - powinny uwzględniać regulację wynikającą z w/w uchwały nr 4/3/III/2000 Rady Nadzorczej Giełdy (...) S.A. w B. z 25 sierpnia 2000 r. Zatem nawet wynagrodzenie ustalane ostatecznie w odrębnej uchwale Rady Nadzorczej na podstawie § 4 nr (...) w sprawie ustalenia zasad zatrudniania i wynagradzania Członków Zarządu Spółki powinno mieścić się w ramach zakreślonych przez § 2 tej uchwały. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw łącznie z wypłatami zysku w poszczególnych miesiącach danego roku jest ogłaszane w obwieszczanych Prezesa GUS Monitorze Polskim.

Dalej Sąd zważył, że wynagrodzenie powoda ustalone w umowie o pracę dnia 1 czerwca 2016 r. w kwocie 6.500,00 zł brutto i w związanej z tym uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 30 maja 2016 r., jest niższe od minimalnego wynagrodzenia zasadniczego określonego w § 2 ust 1 uchwały Rady Nadzorczej z dnia 31 sierpnia 2000 r. (tj. mniejsze od trzykrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw łącznie z wypłatami z zysku w poszczególnych miesiącach danego roku - przyjmując wynagrodzenie za miesiąc poprzedzający podpisanie umowy, tj. za maj 2016 r. Podobna sytuacja dotyczy porozumienia zmieniającego z dnia 7 września 2017 r. i uchwały Rady Nadzorczej nr (...) z dnia 7 września 2017 r. w sprawie wynagrodzenia Prezesa Zarządu, na mocy, której wynagrodzenie brutto prezesa zarządu podwyższono do kwoty 8.300 zł. Analogiczna sytuacja miała miejsce w odniesieniu do aneksu do umowy z dnia 2 sierpnia 2018 r. i uchwały nr 10/2/IX/2018 Rady Nadzorczej z dnia 2 sierpnia 2018 r. podwyższającej wynagrodzenie powoda do kwoty 9.980,00 zł brutto miesięcznie.

W ocenie Sądu Okręgowego, w sprawie niniejszej nie można bazować na wynagrodzeniu ustalonym w umowie o pracę, powołanych aneksach do tej umowy oraz (związanych z nimi) uchwałach albowiem wynagrodzenie ramowe zostało ustalone we wcześniejszej uchwale Rady Nadzorczej z dnia 31 sierpnia 2000 r. Wynagrodzenie powoda winno zatem kształtować się w ramach określonych przez tą uchwałę. Sąd zwrócił uwagę, że skoro postanowienia regulaminów i statutów nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż postanowienia układów zbiorowych pracy i porozumień zbiorowych, to - stosując ten sam mechanizm logiczny - należy dojść do przekonania, że uchwały rady nadzorczej konkretyzujące wysokość wynagrodzenia zasadniczego brutto prezesa zarządu spółki nie mogą być dla niego mniej korzystne, aniżeli warunki brzegowe wynikające z § 2 ust. 1 uchwały rady nadzorczej z 31 sierpnia 2000 r. Celem ustalenia różnicy w wynagrodzeniu M. P. osiąganego w (...) S.A. w B. za poszczególne miesiące w okresie od 1 czerwca 2016 r. do 17 października 2018 r. liczonego na podstawie uchwały nr 1/14/111/2000 Rady Nadzorczej Giełdy (...) S.A. w B. z dnia 31 sierpnia 2000 r. (przyjmując za podstawę równowartość trzech średnich krajowych w sektorze przedsiębiorstw łącznie z zyskiem z miesiąca poprzedzającego podpisanie umowy o pracę) i umowy o pracę łączącej strony z dnia 1 czerwca 2016 r. oraz faktycznie wypłaconego wynagrodzenia – Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu księgowości. Biegła, po dokonaniu szczegółowej analizy materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wskazała, że z uchwały nr 1/4/111/2000 z 31 sierpnia 2000 r. Rady Nadzorczej nie wynika, żeby wynagrodzenie Prezesa miało być przeliczane po każdorazowej zmianie przeciętnego wynagrodzenia, stąd wyliczenie wynagrodzenia powoda za sporny okres, zestawiła w dwóch wersjach: wersja I - według przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw łącznie z wypłatami z zysku w poszczególnych miesiącach danego roku przyjmując za cały okres sporny wynagrodzenie z miesiąca poprzedzającego podpisanie umowy o pracę ( tj. z maja 2016 r. - 4.166,28 zł x 3 = 12.498,84 zł); wersja II - według przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw łącznie z wypłatami z zysku w poszczególnych miesiącach danego roku, przyjmując wynagrodzenie za miesiąc poprzedzający podpisanie umowy o pracę oraz miesiące poprzedzające zmianę wynagrodzenia zasadniczego (t.j. z maja 2016 r. - 4.166,28 zł x 3 = 12.498,84 zł za okres od 1 czerwca 2016 r. do 6 września 2017 r.; z sierpnia 2017 r. - 4.492,63 zł x 3 = 13.477,89 zł za okres od 7 września 2017 r. do 1 sierpnia 2018 r.; z lipca 2018 r. - 4.825,02 zł x 3 = 14.475,06 zł za okres od 2 sierpnia 2018 r. do 17 października 2018 r.). Ponadto na podstawie dołączonych do akt sprawy Uchwał Rady Nadzorczej w sprawie wysokości przyznanej premii i terminu jej wypłaty biegła ustaliła, że powód od początku zatrudnienia otrzymywał premię w maksymalnej wysokości 30%. Biegła dokonała szczegółowych wyliczeń miesięcznej różnicy wynagrodzenia powoda w spornym okresie, zaś w ustaleniach końcowych wskazał, że różnica w wynagrodzeniu powoda liczonego na podstawie Uchwały nr 1/4/111/2000 z dnia 31 sierpnia 2000r Rady Nadzorczej Giełdy (...) S.A. w B., a faktycznie wypłaconym wynagrodzeniem za okres 1 czerwca 2016 r. do 17 października 2018 r. z uwzględnieniem premii w wysokości 30%, wynosi według wersji I: 185.538,55, w wersji II: 205.492,68 zł (k. 132-138 akt sprawy).

Sąd zważył, że strony postępowania zakwestionowały powyższą opinię. Powód - przyjęcie przez biegłą, jako odnośnika do wyliczenia należnego mu wynagrodzenia kwoty 4.166,28 zł tj. kwoty ogłoszonej Obwieszczeniem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 16 czerwca 2016 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w maju 2016 r. (k. 151-152 akt sprawy), pozwana zaś zarzuciła, że w opinii pominięto zupełnie treść umowy z dnia 1 czerwca 2016 r., wynikającą z niej wysokość wynagrodzenia, pominięcie § 4 Uchwały z dnia 31 sierpnia 2000 r., przyjęcie premii w maksymalnej wysokości, tj. 30% do wynagrodzenia, podczas gdy premia ta była uznaniowa, brak uzasadnienia opinii (153-154 akt sprawy). Biegła, ustosunkowując się do zarzutów powoda wskazała, że z paragrafu 2 uchwały nr 1/4/111/2000 z 31 sierpnia 2000 r. Rady Nadzorczej Giełdy (...) S.A. w B. wynika, że wynagrodzenie Prezesa Zarządu spółki stanowi równowartość od 3-ch do 5-u średnich krajowych w sektorze przedsiębiorstw łącznie z zyskiem z miesiąca poprzedzającego podpisanie umowy, a takie wynagrodzenie za poszczególne miesiące danego roku jest również ogłaszane przez Prezesa GUS, a wiec do wyliczeń należało przyjąć wynagrodzenie z poprzedniego miesiąca, a nie przeciętne wynagrodzenie kwartalne. Tymczasem kwota 4.201,91 zł wskazywana przez powoda, to przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw łącznie z wypłatami z zysku w I kwartale 2016 r. (m-c I -II-III), a wiec nie są to miesiące poprzedzające miesiąc podpisania umowy o pracę. Dalej biegła wskazała, że według postanowienia Sądu, do wyliczeń należało przyjąć wynagrodzenie „z miesiąca poprzedzającego podpisanie umowy o pracę", a taka umowa została zawarta od 1 czerwca 2016 r., stąd - zdaniem biegłej - mimo, że uchwała o powołaniu do pełnienia funkcji Prezesa została podjęta w dniu 30 maja 2016 r., do wyliczenia wynagrodzenia należało przyjąć wynagrodzenie z miesiąca poprzedzającego zatrudnienie t.j. z miesiąca maja. Ponadto biegła wyjaśniła, że w maju 2016 r. przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw łącznie z wypłatami z zysku wynosiło 4.166,28 zł. Zostało ono ogłoszone w Monitorze Polskim w dniu 16 czerwca 2016 r, a wiec było możliwe określenie kwoty wynagrodzenia Prezesa przed pierwszą wypłatą w miesiącu czerwcu (wypłaty „z dołu" w ostatnim dniu roboczym). Podkreśliła także, że § 2 uchwały nr 1/4/111/2000 z 31 sierpnia 2000 r., nie zawiera zapisu, że średnie wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw łącznie z wypłatami z zysku dotyczy kwartałów, natomiast wyraźnie stwierdza: z miesiąca poprzedzającego. Odnosząc się do zastrzeżeń pozwanej biegła wskazała, że wysokość wynagrodzenia wynikająca z łączącej strony umowy o pracę i wynagrodzenie wypłacone przytoczone w opinii w kolumnie 3-ej zestawień, to te same kwoty. Podkreśliła także, że w wyliczeniach, zgodnie z postanowieniem Sądu uwzględniono wynagrodzenie powoda osiągane za poszczególne miesiące według umowy o pracę łączącej strony t.j. faktycznie wypłaconego wynagrodzenia (kolumna 3), wynagrodzenie powoda liczone na podstawie uchwały nr 1/4/111/2000 przyjmując za podstawę równowartość 3-ch średnich krajowych w sektorze przedsiębiorstw łącznie z wypłatami z zysku z miesiąca poprzedzającego podpisanie umowy o pracę (kolumna 5) oraz różnicę pomiędzy kolumną 3 i kolumną 5. Biegła wyjaśniła także, że do wyliczenia przyjęto premie kwartalne w wysokości procentowej ustalonej uchwałami Rady Nadzorczej, które przytoczono w opinii w punkcie 2. Podsumowując biegła podtrzymała ustalenia zawarte w opinii głównej (k. 160-163 akt sprawy).

Na rozprawie w dniu 12 grudnia 2019 r. biegła podtrzymała opinię złożoną do akt sprawy. Ustosunkowując się do zarzutów stron ponownie wskazała, że kwotę wynagrodzenia ustaliła na podstawie wynagrodzenia z maja, ponieważ umowa o pracę była zawarta 1 czerwca. Zdaniem biegłej umowę można było zawrzeć w ten sposób, że odnośnie wynagrodzenia można było określić, jako wielokrotność. Można było zaliczkowo określić wynagrodzenie powoda. Biegła podkreśliła, że przed wymagalnością pierwszej wypłaty można było ustalić średnie wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw łącznie z zyskiem z miesiąca maja. Dlatego przyjęła średnie wynagrodzenie z maja, tj. miesiąca poprzedzające zawarcie umowy. Wynagrodzenie powoda wynikające z Uchwały to od 3 do 5 średnich wynagrodzeń, natomiast konkretną wysokość powinna określić konkretna uchwała (k. 211v akt sprawy).

Mając na uwadze całokształt okoliczności przedmiotowej sprawy Sąd Okręgowy uznał, że roszczenie powoda jest uzasadnione w części, tj. do kwoty 185.538,55 zł zgodnie z wyliczeniami biegłej z zakresu księgowości - w wersji I, tj. według przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw łącznie z wypłatami z zysku w poszczególnych miesiącach danego roku przyjmując za cały okres sporny wynagrodzenie z miesiąca poprzedzającego podpisanie umowy o pracę, tj. maja 2016r (4.166,28 zł x 3 = 12.498,84 zł), przy uwzględnieniu premii uznaniowej w wysokości 30% od tak wyliczonego wynagrodzenia. W tym zakresie Sąd w pełni podzielił opinie biegłej uznając, je za przekonujące, logiczne, spójne i poparte wiedzą i autorytetem zawodowym biegłego. Ustalenia dokonane przez biegłą są rzetelne i zgodne z treścią dokumentacji znajdującej się w aktach sprawy. Dokonane ustalenia zostały poparte szczegółowym i przekonującym uzasadnieniem.

Orzekając w przedmiotowej sprawie Sąd przyjął trzykrotność wynagrodzenia Prezesa Zarządu, jako minimalnego wynagrodzenia określonego ramami uchwały nr 1/4/ III/2000 Rady Nadzorczej Giełdy (...) S.A. w B. z dnia 31 sierpnia 2000 r. w sprawie ustalenia zasad zatrudnienia i wynagradzania Członków zarządu Spółki. Sąd nie jest władny do określenia wyższego wynagrodzenia, albowiem kompetencje takie przysługują wyłącznie Radzie Nadzorczej Spółki.

Dalej Sąd uznał, że z uwagi na to, iż z § 2 uchwały nr 1/4/111/2000 z 31.08.2000 r. Rady Nadzorczej wynika, że wynagrodzenie Prezesa Zarządu spółki stanowi równowartość od 3-ch do 5-u średnich krajowych w sektorze przedsiębiorstw łącznie z zyskiem z miesiąca poprzedzającego podpisanie umowy, Sąd przyjął przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w maju 2016 r. ogłoszone w obwieszczeniu Prezesa GUS z dnia 16 czerwca 2016 r. w kwocie 4166,28 zł. Do wyliczeń należało przyjąć wynagrodzenie z poprzedniego miesiąca, a nie przeciętne wynagrodzenie kwartalne. W ocenie Sądu do wyliczeń należało przyjąć wynagrodzenie z maja 2016 r. albowiem uchwała mówi o wynagrodzeniu „ z miesiąca poprzedzającego podpisanie umowy o pracę". Zatem mimo tego, że uchwała o powołaniu do pełnienia funkcji Prezesa została podjęta w dniu 30 maja 2016 r. do wyliczenia wynagrodzenia należało przyjąć wynagrodzenie z miesiąca poprzedzającego zatrudnienie. Ponadto Sąd zwrócił uwagę, że z § 2 uchwały nr 1/4/111/2000 z 31.08.2000 r, nie wynika, że średnie wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw łącznie z wypłatami z zysku dotyczy kwartałów, natomiast wyraźnie stwierdza „z miesiąca poprzedzającego”. Z uwagi na to, że wymiar kwartalnej premii uznaniowej powiązany został z wysokością wynagrodzenia zasadniczego brutto podwyższenie wynagrodzenia powoda powodowało automatycznie kwotowy wzrost przyznanej premii. Sąd zauważył, że jeżeli rada nadzorcza podejmowała uchwały w przedmiocie przyznania prezesowi zarządu premii kwartalnych poprzez opisanie w uchwale, że przyznaje premie kwartalna w wysokości 10%, 15%, 20%, 30% kwartalnego wynagrodzenia, to należało także ponownie przeliczyć wysokość należności przysługujących z tego tytułu prezesowi zarządu. Gdyby ewentualne uchwały rady nadzorczej dotyczące premii formułowane były w taki sposób, że określono by w ich treści konkretna kwotę (np. 500 zł. brutto, czy 1.000 zł. brutto), to prezesowi zarządu nie przysługiwałyby roszczenia o dokonanie ich przeszacowania i wypłatę. Rozwiązanie prawne przyjęte w § 2 pkt. 2 uchwały z 31 sierpnia 2000 r. reguluje bowiem maksymalną wysokość premii nie określając jej minimalnego wymiaru. Powyższe jest więc w pełni uzależnione od tego, w jaki sposób sformułowane były uchwały rady nadzorczej na mocy których przyznawano prezesowi zarządu premie uznaniowe.

W konsekwencji powództwo Sąd uznał za zasadne do wysokości wyliczonej przez biegłą (wg wariantu I), tj. do kwoty 185.538,55 zł brutto. O odsetkach od poszczególnych kwot orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c. z zw. z art. 300 k.p. Zgodnie bowiem z § 4 umowy o pracę z dnia 1 czerwca 2016 r. wynagrodzenie zasadnicze powoda było płatne „z dołu”, w ostatnim dniu roboczym każdego miesiąca kalendarzowego, przelewem na rachunek powoda. Żądanie odsetek zostało uwzględnione zgodnie z ustalonymi przez biegłą terminami płatności poszczególnych kwot (wynagrodzenia), przy uwzględnieniu, że dodatkowym dniem wolnym od pracy była sobota. Mając to na uwadze Sąd zasądził odsetki od dnia następującego po dniu terminu płatności poszczególnych kwot. Przy czym w przedmiocie odsetek od (różnicy w) premii przyjęto dzień następującą po dacie uchwały przyznającej premię za dany kwartał (pkt I wyroku). W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo (pkt II). O kosztach procesu orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., tj. zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu. Z kwoty 222.966,38 zł stanowiącej wartość przedmiotu sporu, została zasądzona kwota 185.538,55 zł, stanowiąca 83% wartości przedmiotu sporu. Zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu, strony powinny ponieść jego koszty w takim stopniu, w jakim przegrały sprawę, a zatem powód w 17%, a pozwany w 83%. W skład kosztów procesu wchodziła opłata od pozwu w kwocie 11.149 zł oraz koszty zastępstwa procesowego stron w kwocie 5.400 zł (ustalone na podstawie § 2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r. poz 265) oraz § 2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października w sprawie opłat za czynności adwokackie - Dz.U. z 2015 r. poz. 1800). Mając na uwadze powyższe Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 13.736 zł na która składała się opłata od pozwu w wysokości 9.254 zł (11.149 x 83% =9254 zł) oraz koszty zastępstwa procesowego strony powodowej w wysokości 4482 zł (5400 x 83%=4.482) (pkt III wyroku). Jednocześnie Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 935 zł (tj. 5.400 x17%) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego strony pozwanej (pkt IV wyroku). Rygor natychmiastowej wykonalności nadany został na podstawie art. 477 ² § 1 k.p.c., do wysokości pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia (pkt V wyroku). Zgodnie z art. 113 ust. 1 w zw. z art. 97 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2019 poz. 785 roku) w zw. z art. 100 k.p.c. Sąd zasądził od pozwanej, jako przegrywającej proces w 83% na rzecz Skarbu Państwa kwotę 564,55 zł tytułem nieuiszczonych w sprawie wydatków związanych ze sporządzeniem opinii przez biegłą (583,02 zł – opinia główna + 97,17zł opinia uzupełniająca =680,19 zł x 83% = 564,55 zł) (pkt VI wyroku).

Apelację od wyroku wywiodły obie strony.

Pełnomocnik powoda skarżąc wyrok w części, tj. w zakresie: pkt. II, w części w jakiej oddalono powództwo ponad kwotę 185.538,55 zł oraz pkt. III i pkt. IV- w przedmiocie rozstrzygnięcia o kosztach procesu. Orzeczeniu zarzucił:

a) naruszenie przepisów prawa procesowego - art. 233 § 1 k.p.c. - poprzez jego błędne zastosowanie, co przejawiało się w przyjęciu przez Sąd:

- po pierwsze - wbrew zasadom logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, że do obliczenia należnego powodowi wynagrodzenia zastosowanie ma obwieszczenie Prezesa GUS ogłaszane w Monitorze Polskim z dnia 16 czerwca 2016 r., podczas gdy umowa o pracę pomiędzy powodem a pozwanym zawarta była dnia 1 czerwca 2016 r., a w dacie jej zawarcia nieznane było wynagrodzenie kwotowe z miesiąca poprzedzającego zawarcie umowy, a zgodnie z § 2 ust. 1 Uchwały nr 1/4/III/2000 Rady Nadzorczej Giełdy (...) S.A. w B., wynagrodzenie zasadnicze Prezesa Zarządu Spółki określone jest kwotowo, a określenie takowe było możliwe w chwili zawarcia umowy jedynie w oparciu o dane z kwietnia 2016 r., ogłoszone Obwieszczeniem z dnia 18 maja 2016 r., obowiązującym na dzień podpisania umowy o pracę, tj. w kwocie 4.313,57 zł;

- po drugie - jako słusznych twierdzeń biegłej jakoby możliwe było określenie kwoty wynagrodzenia prezesa przed pierwszą wypłatą, zgodnie z danymi ogłoszonymi 16 czerwca 2016 r., podczas gdy takie stanowisko sprzeczne jest zarówno zapisami Uchwały nr 1/4/III/2000 Rady Nadzorczej Giełdy (...) S.A. , która stanowi o określeniu kwotowym wynagrodzenia prezesa zarządu spółki, zaś w § 4 ww. uchwały wskazano, że ostateczna wysokość wynagrodzenia Prezesa Zarządu zostanie określona w odrębnej uchwale - co też uczyniono w dniu 30 maja 2019 r. - a więc nie dysponując danymi za miesiąc maj 2016 r., co sprzeczne jest z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego;

b) sprzeczność istotnych ustaleń Sądu ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, polegająca na przyjęciu jakoby przez cały okres zatrudnienia Prezesowi Zarządu przysługiwało wynagrodzenie w kwocie 3-krotności średniego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw sprzed daty zawarcia umowy o pracę, podczas gdy umowa o pracę Prezesa Zarządu była dwukrotnie aneksowana, w celu udzielenia mu podwyżki wynagrodzenia za pracę - tj. w dniu 7 września 2017 r. i 2 sierpnia 2018 r. - a co za tym idzie, z uwagi na fakt, iż celem stron było jedynie podniesienie wynagrodzenia zasadniczego Prezesa Zarządu Spółki, kwota przysługującego mu wynagrodzenia winna ulec podwyższeniu minimum do aktualnej kwoty średniego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, znanej na dzień aneksowania umowy, tj. - 4.501,52 zł na podstawie Obwieszczenia Prezesa GUS z dnia 17 sierpnia 2017 r., oraz następnie do kwoty 4.848,16 zł na podstawie Obwieszczenia Prezesa GUS z dnia 17 lipca 2018 r.;

c) naruszenie przepisów prawa materialnego - art. § 2 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r., poz. 1800) poprzez jego niezastosowanie oraz art. § 2 pkt 6 ww. Rozporządzenia poprzez jego błędne zastosowanie, co przejawiało się w przyjęciu jako stawki kosztów zastępstwa procesowego kwoty 5.400 zł, podczas gdy przy wartości przedmiotu sporu ponad 200.000 zł (w niniejszej sprawie 222.967 zł), stawka ta zgodnie z § 2 pkt. 7 ww. Rozporządzenia winna wynosić 10.800 zł;

d) naruszenie przepisów prawa procesowego - art. 100 k.p.c. - poprzez jego błędne zastosowanie, co przejawiało się w:

- stosunkowym rozdzieleniu kosztów procesu, podczas gdy Sad I Instancji winien był włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, albowiem powód uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania, a także z uwagi na to, iż określenie należnej mu sumy zależało od oceny sądu - w tym celu też dopuszczono dowód z opinii biegłego z zakresu księgowości i rachunkowości;

- potrącenie z kwoty należnej powodowi tytułem zwrotu kosztów procesu dwukrotnie kwoty należnej pozwanemu (po stosunkowym rozdzieleniu kosztów- procesu przez Sąd), tj. w pkt. III wyroku odjęcie od kwoty 5.400 zł, należnej pozwanemu kwoty 935 zł oraz ponowne zasądzenie tej samej kwoty od powoda na rzecz pozwanego w pkt. IV wyroku.

Mając powyższe na uwadze, pełnomocnik powoda wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 214.810,51 zł z ustawowymi odsetkami w stosunku rocznym od szczegółowo wskazanych kwot i dat oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 21.949 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwoty 10.800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Nadto skarżący wnosił o usunięcie pkt. IV skarżonego wyroku i o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania przed Sądem II Instancji, w tym koszów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pełnomocnik pozwanej Spółki wnosił o oddalenie apelacji powoda w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu za II instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych (lub według spisu kosztów w przypadku jego przedstawienia).

Pełnomocnik pozwanego (...) S.A. skarżąc wyrok w części, tj.:

1) co do punktu I w zakresie w jakim zasądza od Pozwanej na rzecz Powoda kwotę 185 538,55 zł z ustawowymi odsetkami,

2) co do punktu III w zakresie w jakim zasądza od Pozwanej na rzecz Powoda kwotę 13.736 zł tytułem zwrotu części kosztów procesu,

3) co do punktu IV w zakresie w jakim za wyjściową kwotę należnych Pozwanej kosztów zastępstwa procesowego przyjmuje nieprawidłowo kwotę 5.400 zł zamiast kwoty 8.100 zł (§ 2 pkt. 7 w zw. z § 9 pkt. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych)

4) co do punktu V w zakresie w jakim nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia Powoda,

5) co do punktu VI w zakresie w jakim nakazuje pobrać od Pozwanej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 564,55 złotych tytułem zwrotu części kosztów sądowych.

Pełnomocnik pozwanego zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

I. naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, tj.:

1) art. 233 § 1 w zw. z art. 327 ¹ § 1 pkt 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przeprowadzonych w sprawie, dokonanej wybiórczo, wbrew zasadom logiki i doświadczenia życiowego, polegającej na pominięciu - dla oceny wysokości należnego Powodowi wynagrodzenia - daty powstania pomiędzy stronami stosunku pracy, w ramach którego Powodowi należy się wynagrodzenie, a w konsekwencji błędnym przyjęciu, zarówno na etapie subsumpcji, jak i wyrokowania, że źródłem żądania Powoda w zakresie należnego mu wynagrodzenia jest uchwała nr 1/4/III/2000 Rady Nadzorczej Giełdy (...) S.A. w B. z dnia 31 sierpnia 2000 roku (§ 2), a nie podpisana przez obie strony umowa o pracę z dnia 1 czerwca 2016 roku;

2) art. 233 § 1 k.p.c. poprzez:

a) brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i dokonanie jego oceny z pominięciem jego istotnej części, tj. treści umowy o pracę z 1 czerwca 2016 roku, a przez to pominięcie przez Sąd istotnego dla sprawy elementu stanu faktycznego - tj. treści stosunku pracy w zakresie wynagrodzenia Powoda;

b) uznanie przez Sąd I instancji za przekonującą, logiczną i spójną opinię biegłej z zakresu księgowości, oraz uznanie przez Sąd ustaleń biegłej za rzetelne i zgodne z treścią dokumentacji znajdującej się w aktach sprawy, podczas gdy opinia biegłej - I. S. - nie może zostać uznana za taką, gdyż biegła odniosła się tylko do niektórych zapisów uchwały nr 1/4/III/2000 Rady Nadzorczej Giełdy (...) S.A. w B. z dnia 31 sierpnia 2000 r. - a mianowicie § 2, całkowicie pomijając i nie analizując w swojej opinii § 4 ww. uchwały, zgodnie z którym Rada Nadzorcza miała swobodę regulowania wysokości wynagrodzenia prezesa zarządu w drodze odrębnej uchwały, do której załącznik stanowić będzie umowa o pracę,

3) art. 327 ¹ § 1 pkt 2 k.p.c. poprzez niewyjaśnienie podstawy prawnej i niewskazanie przepisów prawa, na których Sąd oparł swoje rozstrzygnięcie w sprawie, do czego jest zobligowany;

4) art. 262 § 2 pkt 1 Kodeksu Pracy (dalej k.p.) poprzez jego pominięcie i ukształtowanie nowych warunków pracy Powoda w zakresie wynagrodzenia, w sytuacji, gdy wysokość ta jednoznacznie wynika z zawartej w dniu 1 czerwca 2016 roku między stronami umowy o pracę;

5) § 2 pkt 7 w zw. z § 9 ust. 1 pkt. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (dalej jako: rozporządzenie) poprzez jego niezastosowanie skutkujące zasądzeniem na rzecz Pozwanej kosztów procesu wg stawki minimalnej 5.400 zł (określonej w § 2 pkt. 6 rozporządzenia),

6) § 9 ust. 1 pkt. 2 Rozporządzenia z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (dalej jako: rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie) poprzez niego niezastosowanie polegające na zasądzeniu na rzecz Powoda kosztów zastępstwa procesowego według stawki minimalnej określonej w § 2 pkt 6 rozporządzenia w sprawie opłat za czynności adwokackie, w sytuacji, gdy stawki minimalne w sprawach z zakresu prawa pracy o wynagrodzenie za pracę wynoszą 75% stawki minimalnej obliczonej na podstawie § 2 od wartości przedmiotu wynagrodzenia będącego przedmiotem sprawy,

II. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

1) art. 9 § 1 k.p. poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że pojęcie źródeł prawa w rozumieniu w/w regulacji obejmuje uchwały rady nadzorczej spółki akcyjnej dotyczące wynagrodzenia członka zarządu, w przypadku gdy prawidłowa wykładnia w/w regulacji wskazuje, że uchwały rady nadzorczej osoby prawnej nie są źródłami prawa w rozumieniu art. 9 § 1 k.p. i w związku z powyższym błędne zastosowanie w sprawie i uznanie, że uchwała Rady Nadzorczej nr (...) z dnia 31.08.2000 r. stanowi źródło prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 k.p.,

2) art. 9 § 3 k.p. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że uchwała nr 12/6/VIII/2016 Rady Nadzorczej (...) S.A. z dnia 30.05.2016 r. ustalająca wysokość wynagrodzenia zasadniczego brutto Powoda jako prezesa zarządu Pozwanej spółki nie może być dla Powoda mniej korzystna w zakresie warunków wynagradzania niż uchwała nr 1/4/III/2000 Rady Nadzorczej Giełdy (...) S.A. z dnia 31 sierpnia 2000 r. określająca minimalną i maksymalną wysokość (warunki brzegowe) wynagrodzenia prezesa zarządu spółki w sytuacji, gdy ww. uchwała nr 1/4/III/2000 z dnia 31.08.2000 r. nie ma oparcia w ustawie, nie jest statutem, regulaminem, układem zbiorowym pracy ani porozumieniem zbiorowym, a zatem nie ma charakteru normatywnego i nie stanowi źródła prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 k.p.,

3) art. 18 § 1 i 2 w zw. z art. 9 § 1 k.p. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie skutkujące przyjęciem, iż postanowienia uchwały nr 12/6/VIII/2016 Rady Nadzorczej (...) S.A. z dnia 30 maja 2016 r. oraz zawartej na jej podstawie umowy o pracę z dnia 1 czerwca 2016 r. pomiędzy powodem a pozwaną nie mogą być mniej korzystne dla Powoda niż postanowienia uchwały nr 1/4/III/2000 Rady Nadzorczej Giełdy (...) S.A. z dnia 31 sierpnia 2000 roku, w sytuacji, gdy przedmiotowa uchwała (tj. nr (...)) nie zawiera przepisów prawa pracy (nie stanowi źródła prawa pracy) w rozumieniu art. 9 § 1 k.p.,

4) art. 11 k.p. oraz art. 29 § 1 pkt 3 k.p. poprzez ich niezastosowanie w sprawie, co skutkowało błędnym przyjęciem, że oświadczenie woli Powoda i Pozwanej zawarte w treści umowy o pracę z dnia 1 czerwca 2016 r. określające wysokość wynagrodzenia Powoda nie stanowi zgodnego oświadczenia stron w zakresie warunków wynagrodzenia Powoda za pracę,

5) art. 61 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p. poprzez jego niezastosowanie w sprawie, co skutkowało pominięciem okoliczności, że uchwała nr 12/6/VIII/2016 Rady Nadzorczej (...) S.A. z dnia 30 maja 2016 r. stanowiła faktycznie nowe oświadczenie woli pracodawcy w tym zakresie, a co najmniej skuteczne odwołanie wcześniejszego oświadczenia woli Rady Nadzorczej tj. uchwały nr 1/4/III/2000 Rady Nadzorczej Giełdy (...) S.A. z dnia 31 sierpnia 2000 roku, jako, że dotarło do odbiorcy - Powoda wcześniej;

6) art. 65 k.c. w zw. z art. 300 k.p. poprzez jego niezastosowanie skutkujące błędną wykładnią zgodnego zamiaru stron wyrażonego w treści umowy o pracę z dnia 1 czerwca 2016 r. w zakresie porozumienia co do wysokości wynagrodzenia Powoda za pracę na rzecz Pozwanej

7) § 4 uchwały nr 1/4/III/2000 Rady Nadzorczej Giełdy (...) S.A. z dnia 31 sierpnia 2000 roku poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że z treści § 4 ww. uchwały wynika obowiązek ustalenia wynagrodzenia przez Radę Nadzorczą w wysokości mieszczącej się w przedziale określonym w § 2 ww. uchwały podczas, gdy z treści § 4 tejże uchwały takie stanowisko nie wynika, ponieważ nie zawiera on zwrotu „z zastrzeżeniem".

Mając powyższe na uwadze pełnomocnik pozwanego wnosił o:

1) zmianę wyroku w zaskarżonej części i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez:

a) oddalenie powództwa,

b) zasądzenie od Powoda na rzecz Pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za pierwszą instancję ponad kwotę kosztów już zasądzonych oraz za drugą instancję według norm przepisanych, ewentualnie zgodnie ze złożonym rachunkiem,

c) orzeczenie, na podstawie art. 338 § 1 k.p.c., o obowiązku zwrotu przez Powoda na rzecz Pozwanej spełnionego na podstawie rygoru natychmiastowej wykonalności świadczenia w kwocie 6 830,90 zł wraz z odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wydania wyroku przez Sąd II instancji, a w związku z powyższym wnoszę o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z wydruku potwierdzenia zapłaty przez pozwaną w dniu 27 stycznia 2019 r. na rzecz Powoda kwoty 6.830,90 zł na okoliczność wykazania spełnienia przez pozwaną świadczenia na podstawie rygoru natychmiastowej wykonalności,

d) rozpoznanie sprawy apelacyjnej na rozprawie,

ewentualnie przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na apelację pełnomocnik powoda wnosił o oddalenie apelacji pozwanego w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu za II instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja powoda nie zasługuje na uwzględnienie, w pełni zaś zasadna jest apelacja pozwanego.

W przedmiotowej sprawie Sąd Okręgowy uznał zasadność roszczenia powoda o zapłatę wyrównania do otrzymywanego wynagrodzenia za pracę w Spółce z uwagi na treść uchwały nr 1/4/III/2000 z dnia 31 sierpnia 2000 r. Rady Nadzorczej Giełdy (...) S.A. w sprawie ustalenia zasad zatrudniania i wynagradzania Członków Zarządu Spółki (dalej również jako: uchwała nr 1/4/III/2000). W ocenie Sądu I instancji umowa o pracę z dnia 1 czerwca 2016 r. zawarta pomiędzy pozwaną a powodem - prezesem zarządu, a także porozumienie zmieniające i aneks do ww. umowy o pracę powinny uwzględniać regulację wynikającą z ww. uchwały, a w szczególności z § 2 ust. 1 Uchwały, zgodnie z którym ,,wynagrodzenie zasadnicze Prezesa Zarządu Spółki, określone kwotowo, stanowić będzie równowartość od 3 (trzech) do 5 (pięciu) średnich krajowych w sektorze przedsiębiorstw łącznie z zyskiem z miesiąca poprzedzającego podpisanie umowy”.

Poza sporem pozostaje, że w dniu 31 sierpnia 2000 r. ówczesna Rada Nadzorcza Giełdy (...) S.A. (obecnie pozwanej spółki) podjęła uchwałę nr 1/4/III/2000, w której określiła, że: „Podstawą zatrudnienia Prezesa Zarządu Spółki jest umowa o pracę o pełnienie funkcji Prezesa Zarządu, zawarta na czas nieokreślony" (§ 1), „Wynagrodzenie zasadnicze Prezesa Zarządu Spółki, określono kwotowo, stanowić będzie równowartość od 3 (trzech) do 5 (pięciu) średnich krajowych w sektorze przedsiębiorstw łącznie z zyskiem z miesiąca poprzedzającego podpisanie umowy" (§ 2) oraz, że „Ostateczna wysokość wynagrodzenia Prezesa Zarządu i Członka Zarządu zostanie określona przez Radę Nadzorczą w odrębnej uchwale, do której załącznik stanowić będzie umowa o pracę" (§ 4).

Poza sporem także pozostaje, iż mocą uchwały nr 1 l/ (...) Rady Nadzorczej (...) S.A. z dnia 30.05.2016 r. M. P. – za jego zgodą - został powołany na stanowisko Prezesa Zarządu Pozwanej spółki na okres VIII. kadencji Zarządu (...) S.A. W uchwale nr 12/6/VIII/2016 z dnia 30.05.2016 r. Rada Nadzorcza - realizując swoje ustawowe obowiązki - podjęła decyzję o przyznaniu mu z tego tytułu wynagrodzenia zasadniczego w kwocie 6.500 złotych brutto oraz kwartalnej premii uznaniowej w wysokości do 30% kwartalnego wynagrodzenia brutto. Obie uchwały podjęte były zgodnie ze (...) Spółki Akcyjnej (...) Centrum (...). Na mocy delegacji zawartej w uchwale nr 12/6/VIII/2016, w dniu 1.06.2016 roku została zawarta między pozwaną spółką reprezentowaną przez Przewodniczącego Rady Nadzorczej a powodem umowa o pracę, w której strony zgodnie ustaliły, że powód zatrudniony zostaje na stanowisku Prezesa Zarządu za wynagrodzeniem zasadniczym 6.500 złotych brutto oraz prawem do kwartalnej premii uznaniowej w wysokości do 30% kwartalnego wynagrodzenia brutto. Powód przyjął zaproponowane mu warunki płacowe bez żadnych zastrzeżeń- podpisał umowę o pracę pozostając w pełni świadomym swoich uprawnień, obowiązków i korzyści z niej płynących. Powód podjął wykonywanie zadań Prezesa Zarządu, pozwana spółka wypełniała zaś wszystkie obowiązki pracodawcy wobec powoda, w tym wypłacała wynagrodzenie w wysokości określonej w umowie o pracę.

Spór w sprawie sprowadzał się do ustalenia, czy jest zasadne żądanie powoda zapłaty kwoty 222.966,38 złotych tytułem zaległego wynagrodzenia ustalonego na podstawie uchwały nr 1/4/III/2000 z 31.08.2000 r. Prawidłowe rozstrzygnięcie sprawy wymaga zatem odpowiedzi na zasadnicze pytanie, czy źródło żądania powoda w zakresie należnego mu wynagrodzenia może stanowić uchwała Rady Nadzorczej, której treść nie była powodowi znana w dacie zawierania umowy o pracę, co więcej podjęta 16 lat przed jego zatrudnieniem - czy powyższa uchwała była źródłem stosunku pracy między stronami. Dopiero przesądzenie powyższej kwestii będzie miało znaczenie dla oceny prawidłowości dokonanych wyliczeń samej wysokości wynagrodzenia.

Sąd Apelacyjny podziela utrwalony już pogląd, że uchwały rady nadzorczej spółdzielni w przedmiocie zasad wynagradzania jej członków zarządu nie stanowią źródła prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 k.p. ( tak SN w wyrokach z 27.05.2014 r. I PK 296/13, 9 czerwca 2009 r. II PK 7/09, czy 21 lipca 2016 r. I PK 219/15).

Norma prawna zawarta w art. 9 § 3 k.p. określa sposób ustalania pierwszeństwa w stosowaniu przepisów prawa pracy i postanowień tzw. swoistych źródeł prawa pracy; wprowadza zasadę usuwania kolizji między normami różnego rzędu na rzecz przepisów (postanowień) bardziej korzystnych dla pracownika. Przedmiotowy przepis nie mógł stanowić podstawy rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie przede wszystkim z tego względu, że art. 9 § 3 k.p. nie może być interpretowany bez odniesienia się do treści art. 9 § 1 k.p. określającego katalog źródeł prawa pracy. Zgodnie z brzemieniem art. 9 § 1 kp „Ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy". Jak wskazuje się literaturze przepis art. 9 § 1 k.p. nie może być stosowany w drodze analogii do innych aktów niż w nim wymienione ani interpretowany rozszerzająco przez zaliczanie ich do kodeksowego prawa pracy w rozumieniu tego przepisu. Uchwały organów spółek nie mogą być zatem zaliczone do źródeł prawa pracy, wymienionych w art. 9 § 1 k.p., gdyż przepis ten zawiera enumeratywny katalog pozaustawowych źródeł prawa pracy, w którym nie występują uchwały.

W związku z okolicznością, że uchwała nr 1/4/III/2000 nie ma charakteru normatywnego, Sąd I instancji powinien był ustalić (czego nie uczynił), czy uchwała nr 1/4/III/2000 w jakikolwiek sposób wpływa na treść stosunku pracy łączącego pozwaną z powodem (a jeśli tak, to w jaki sposób).

Opierając się na stanowisku Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 21 lipca 2016 r. ( I PK 219/15), iż ,, Uchwały rady nadzorczej spółdzielni w przedmiocie zasad wynagradzania jej członków zarządu nie stanowią źródła prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 k.p. Uchwały te są jednostronnymi oświadczeniami woli pracodawcy, które kształtują lub uzupełniają treść stosunku pracy w zakresie warunków wynagradzania” należy uznać, że uchwała nr 1/4/III/2000 miała charakter obligacyjny, co oznacza, że stanowi ona jednostronne oświadczenie woli pracodawcy (w którego imieniu działała Rada Nadzorcza) w zakresie warunków wynagradzania członków zarządu, w tym prezesa zarządu. Takie oświadczeniem mogłoby ewentualnie jedynie uzupełniać treść - istniejących na datę podjęcia uchwały - stosunków pracy członków zarządu, jednak w analizowanej sprawie – w ocenie Sądu Apelacyjnego - nie można przyjąć powyższego założenia z uwagi na treść art. 65 k.c. oraz art. 61 k.c.

Jak wynika z brzmienia art. 11 k.p. nawiązanie stosunku pracy oraz ustalenie warunków pracy i płacy, bez względu na podstawę prawną tego stosunku, wymaga zgodnego oświadczenia woli pracodawcy i pracownika. Ponadto, w art. 29 § 1 pkt 3 k.p. ustawodawca zawarł wymóg, aby umowa o pracę określała m.in. wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia. Jednocześnie, zgodnie z treścią z art. 65 § 2 k.c. (stosowanego do wykładni oświadczeń woli stron stosunku pracy na podstawie art. 300 k.p.) wynika, że w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.

W przedmiotowej sprawie zgodnym zamiarem stron wyrażonym w umowie o pracę z dnia 1 czerwca 2016 r. w zakresie wynagrodzenia za pracę powoda było, aby otrzymywał wynagrodzenie w kwocie określonej w umowie o pracę z dnia 1 czerwca 2016 r., a następnie w porozumieniu zmieniającym i aneksie do umowy o pracę. Zawierając umowę o pracę M. P. godził się na warunki wynagradzania określone w umowie o pracę i nie istnieją podstawy do przyjęcia, że strony stosunku pracy swoją wolą obejmowały również uchwałę nr 1/4/III/2000 podjętą w 2000 r. Warunki wynagradzania określone w uchwale nr 1/4/III/2000 (wskazujące na minimalną i maksymalną wysokość wynagrodzenia prezesa zarządu spółki) nie zostały skutecznie wprowadzone do treści stosunku pracy łączącego pozwaną z powodem, a zatem nie mogły kształtować wysokości wynagrodzenia za pracę powoda w sytuacji, gdy pozostają w sprzeczności z warunkami wynagrodzenia określonymi przez strony wprost w umowie o pracę, a co więcej nie zostały powodowi w żaden sposób przedstawione.

Zgodna wola stron - zgodnie z treścią art. 29 k.p. w zw. z art. 65 k.c. została uzewnętrzniona w zawartej w dniu 1 czerwca 2016 r. umowie o pracę. Powód godził się na warunki wynagradzania określone w umowie o pracę i nie istnieją podstawy do przyjęcia, że strony stosunku pracy swoją wolą obejmowały również uchwałę nr 1/4/III/2000 podjętą w 2000 r. Treść wynikająca z uchwały nr 1/4/III/2000 została w stosunku do powoda została zmieniona, a co więcej nie została mu przestawiona jako wyraz woli pozwanej i nie doszła do jego wiedzy przed zawarciem w dniu 1 czerwca 2016 r. umowy o pracę. Warunki wynagradzania określone nr (...) (wskazujące na minimalną i maksymalną wysokość wynagrodzenia prezesa zarządu Spółki) nie zostały zatem skutecznie wprowadzone do treści stosunku pracy łączącego pozwaną z powodem, a zatem nie kształtowały wysokości jego wynagrodzenia za pracę.

Przypomnieć należy, że zgodnie z art. 61 k.c. w związku z art. 300 kp oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej. Podkreślenia wymaga, że odwołanie oświadczenia woli również stanowi przejaw woli i powinno być oceniane na podstawie art. 60 k.c. ze wszystkimi tego konsekwencjami. W doktrynie prawa cywilnego panuje zgoda co do tego, że odwołanie może nastąpić w dowolnej formie, dostatecznie wyrażającej wolę zapobieżenia skutkom odwoływanego oświadczenia. W kontekście powyższego oświadczenia woli w zakresie warunków wynagrodzenia powoda jako prezesa zarządu pozwanej spółki złożone przez pozwanego pracodawcę w 2016 r. najpierw w uchwale nr 12/6/VIII/2016 Rady Nadzorczej z dnia 30 maja 2016 r., a następnie w umowie o pracę z dnia 1 czerwca 2016 r. powinny być w okolicznościach niniejszej sprawy traktowane jako skuteczne odwołanie wszystkich wcześniejszych oświadczeń woli w tym zakresie. Jak wskazywał powód z uchwałą nr 1/4/III/2000 zapoznał się on dopiero w kwietniu 2017 r., a zatem oświadczenie woli wyrażone uchwałą nr 12/6/VIII/2016 Rady Nadzorczej pozwanej z dnia 30 maja 2016 r., a następnie potwierdzone w treści umowy o pracę z dnia 1 czerwca 2016 r., stanowiło skuteczne odwołanie wcześniejszego oświadczenia woli pracodawcy wyrażonego 16 lat wcześniej w uchwale nr 1/4/III/2000 jako, że dotarło do odbiorcy - powoda przed oświadczeniem wyrażonym w uchwale nr 1/4/III/2000. Z powyższego jednoznacznie wynika, że wolą pracodawcy, w którego imieniu działała Rada Nadzorcza, było przyznanie powodowi wynagrodzenia za pracę w kwocie określonej w umowie o pracę z dnia 1 czerwca 2016 r., a następnie w porozumieniu zmieniającym i aneksie do umowy o pracę. Zachowanie pozwanej spółki, polegające na przyjęciu uchwały nr 12/6/VIII/2016 z dnia 30 maja 2016 r., a następnie zawarciu z powodem umowy o pracę z dnia 1 czerwca 2016 r. w dostateczny sposób ujawniało wolę odwołania uchwały nr 1/4/III/2000 i przyznania powodowi wynagrodzenia zasadniczego w wysokości 6 500,00 zł brutto. Uprawnione jest założenie, że jeśli wolą spółki byłoby, aby przyznać powodowi wynagrodzenie w wysokości co najmniej trzech średnich krajowych w sektorze przedsiębiorstw łącznie z zyskiem z miesiąca poprzedzającego podpisanie umowy (by jej oświadczenie wywołało skutek przyznający powodowi prawo do wynagrodzenia w takiej wysokości), to niewątpliwie pozwana dałaby temu wyraz w złożonych przez siebie oświadczeniach, tj. uchwale nr 12/6/VIII/2016 z dnia 30 maja 2016 r., a następnie umowie o pracę z dnia 1 czerwca 2016 r.

Sad Apelacyjny podnosi, ze oceniając treść uchwały 1/4/III/2000 należy zauważyć, iż odesłanie do dalszych uchwał zawarte w § 4 nie zastrzega konieczności zachowania zgodności tychże uchwał z treścią § 1 ust. 1 ww. uchwały. Podczas podejmowania uchwały w 2000 r. Rada Nadzorcza miała prawo przyjąć ogólne założenie dotyczące wynagrodzenia Prezesa Zarządu spółki, co nie oznacza, iż pozbawiła spółkę możliwości swobodnego kształtowania wysokości wynagrodzenia kolejnych Prezesów Zarządu w przyszłości. Uchwała stanowi wyraźnie, iż ostateczną treść stosunku pracy określi umowa o pracę zawarta z osobą powołaną do pełnienia funkcji Prezesa Zarządu - i tak też się stało w związku z zatrudnieniem powoda, którego wysokość wynagrodzenia za pracę została określona w umowie o pracę z dnia 1 czerwca 2016 r.

W świetle powyższych rozważań zarzuty naruszenia przez Sąd I instancji przepisów postępowania i prawa materialnego zawarte w apelacji pozwanego w pkt I pkt 1-4 oraz pkt II należy uznać za zasadne.

W konsekwencji przyjęcie, iż chwała nr (...) w żaden sposób nie wpływa na treść stosunku pracy łączącego pozwaną z powodem powoduje, że dokonana przez Sąd Okręgowy ocena w zakresie ustalenia mechanizmu wyliczenia wysokości wynagrodzenia wynikającego z uchwały nr 1/4/III/2000 Rady Nadzorczej z 2000 roku, z którą nie zgadza się strona powodowa (zarzuty a i b apelacji powoda) - jest bezprzedmiotowa.

Odnosząc się do drugiej grupy zarzutów apelacji - tych, które odnoszą się do naruszenia przez Sąd pierwszej instancji przepisów Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych – podniesionych przez obie strony to również są zasadne. W przedmiotowej sprawie wartość przedmiotu sprawy wyniosła ponad 200 000 zł, a zatem Sąd powinien był zastosować stawkę minimalną określoną w § 2 pkt 7 rozporządzenia, tj. 10 800 zł. W związku z treścią regulacji wynikającej z § 9 ust. 1 pkt. 2 rozporządzenia stawka minimalna w przedmiotowej sprawie wynosiła 8 100 zł. Zgodnie zaś § 9 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie opłat za czynności adwokackie zgodnie z którym w sprawach z zakresu prawa pracy o wynagrodzenie za pracę stawki minimalne wynoszą 75% stawki obliczonej na podstawie § 2 od wartości przedmiotu wynagrodzenia będącego przedmiotem sprawy, a zatem koszty zastępstwa procesowego nie powinny przekraczać 75% stawki minimalnej obliczonej na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia.

Oddalenie powództwa skutkuje także uwzględnieniem wniosku pozwanej o orzeczenie zwrotu świadczenia spełnionego przez pozwaną (zawartego w punkcie 3. petitum apelacji) uzasadnionego okolicznością, iż w związku z rygorem natychmiastowej wykonalności nadanym zaskarżonemu wyrokowi w punkcie V sentencji orzeczenia, pozwana spółka spełniła świadczenie na rzecz powoda w kwocie 6 830,90 zł poprzez uiszczenie w dniu 27 stycznia 2020 r. powyższej kwoty na rachunek bankowy powoda (dowód zapłaty na rachunek bankowy powoda kwoty 6 830,90 zł k.259 a.s.). W związku z wygaśnięciem rygoru natychmiastowej wykonalności wyroku, odpadła podstawa prawna zapłaty na rzecz powoda kwoty 6 830,90 zł i dlatego Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art.338 §1 k.p.c.

Z powyższych względów – wobec uwzględnienia apelacji pozwanej spółki na podstawie art.386 § 1 k.p.c. oraz oddalenia apelacji powoda na mocy art. 385 k.p.c. Sąd Apelacyjny orzekł jak pkt I -II.

O kosztach postępowania apelacyjnego (pkt III wyroku) orzeczono na mocy art. 98 k.p.c. zasądzając od powoda na rzecz pozwanej spółki 15.452 zł na które składa się opłata o d wniosku o uzasadnienie wyroku (100 zł), opłata od apelacji (9.277) oraz koszty zastępstwa procesowego (6.830,90 zł ) z uwzględnieniem § 10 ust.1 pkt 2 przepisów Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. prawnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1667). Zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik procesu strona przegrywająca sprawę obciążona jest kosztami procesu, a tak kwalifikować trzeba sytuację procesową strony, której apelację oddalono. Wyjątek od tej reguły, przewiduje art. 102 k.p.c., który ma zastosowanie w postępowaniu apelacyjnym poprzez art. 391 § 1 k.p.c. Stanowi on, że w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów procesu albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Z uwagi na szczególny charakter tego unormowania nie dopuszcza się jego wykładni rozszerzającej. Ocena, czy rzeczywiście zachodzi uzasadniony wypadek, pozostawiona została uznaniu sądu (por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 6 października 2011 r., V CZ 76/11, niepubl.; z dnia 7 października 2011 r., II CZ 63/11, niepubl.; z dnia 8 lipca 2011 r., IV CZ 29/11, niepubl.; z dnia 15 czerwca 2011 r., V CZ 23/11, niepubl.). W niniejszej sprawie brak jest podstaw do zastosowania art.102 k.p.c. albowiem powód ma stałe źródło dochodu (wysokie wynagrodzenie za pracę). Ponadto Sąd Apelacyjny podziela pogląd, iż subiektywne przekonanie o słuszności żądania nie jest okolicznością o jakiej mowa w art. 102 k.p.c., w przeciwnym razie art. 102 k.p.c. miałby zastosowanie w każdej sprawie, w której odwołanie zostałoby oddalone.