Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 kwietnia 2024 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Marta Sawińska

Protokolant: Emilia Wielgus

po rozpoznaniu w dniu 3 kwietnia 2024 r. w Poznaniu na posiedzeniu niejawnym

sprawy G. K. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

o wysokość emerytury górniczej

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. i G. K. (1)

od wyroku Sądu Okręgowego w Koninie

z dnia 8 grudnia 2022 r. sygn. akt III U 462/22

1. zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 o tyle, że prawo do obliczenia wysokości emerytury górniczej w sposób tam wskazany przyznaje G. K. (1) od 8 października 2019r.,

2. oddala apelację organu rentowego,

3. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. na rzecz G. K. (1) kwotę 240 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego od dnia uprawomocnienia się orzeczenia o kosztach do dnia zapłaty - tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 listopada 2019r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. Inspektorat w K. przyznał G. K. (1) prawo do emerytury od dnia (...)tj. osiągniecia wieku emerytalnego. Do ustalenia wysokości emerytury okres pracy górniczej w wymiarze 359 miesięcy przeliczono przelicznikiem 1,2. Żadnego okresu nie przeliczono przelicznikiem 1,8. Do ustalenia wysokości emerytury Zakład uwzględnił 30 lat 11 miesięcy okresów składkowych oraz 7 miesięcy okresów nieskładkowych.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wyjaśnił, że do ustalenia prawa do emerytury nie uznano w wymiarze półtorakrotnym okresu pracy górniczej od 1 maja 2003r. do 29 października 2019r. wskazanego w świadectwie wykonywania pracy górniczej i równorzędnej z pracą górniczą z dnia 8 sierpnia 2019r. jako zatrudnienie na stanowisku: rzemieślnicy zatrudnieni na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonujący prace górnicze, mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń wymienionym w załączniku nr 3 dziale III pkt 7 rozporządzenia MPiPS z 23 grudnia 1994r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty. Organ rentowy wskazał, że z dokumentów dołączonych przez zakład pracy wynika, że w wymienionych okresach odwołujący zajmował stanowiska: mistrz ślusarzspawacz, mistrz ślusarzspawacz na odkrywce, rzemieślnik wykonujący prace mechaniczne w przodku–spawacz, starszy rzemieślnik wykonujący prace mechaniczne w przodku–spawacz. Stanowiska te wymienione są w załączniku nr 2 ww. rozporządzenia. Ponadto dokumentacja nadesłana przez pracodawcę nie potwierdza jednoznacznie, jaki był charakter pracy wykonywanej przez odwołującego w ww. okresie. ZUS podał, że zakład pracy nie przedłożył wyjaśnień dotyczących zakresu wykonywanych czynności na ww. stanowiskach, z których wynikałoby jednoznacznie, że była to tylko praca, o której mowa w art. 50d ust. 1 ustawy emerytalnej, tj. w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach przy głębieniu szybów i robotach szybowych. W związku z powyższym do wskazanego okresu zastosowano przelicznik 1,2.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył G. K. (1), domagając się jej zmiany poprzez przyznanie prawa do zastosowania przelicznika 1,8 do okresu pracy górniczej wykonywanej od dnia 1 maja 2003r. do dnia 29 października 2019r. według wykazu dniówek. Odwołujący domagał się również zasądzenia od organu rentowego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Podniósł, że w spornym okresie wykonywał pracę określoną w załączniku nr 3 dział III pkt 7 do rozporządzenia MP i PS z dnia 23 grudnia 1994r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty.

Wyrokiem z 28 sierpnia 2020 r. sygn. akt III U 23/20 Sąd Okręgowy w Koninie zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał G. K. (2) prawo do przeliczenia okresów pracy górniczej z zastosowaniem przelicznika 1,8 na stanowisku rzemieślnik zatrudniony na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach wykonujący prace mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń w okresie od 1 maja 2003r. do 29 października 2019r. zgodnie z ewidencją czasu pracy dołączoną do świadectwa pracy z dnia 8 sierpnia 2019r. (pkt 1 wyroku), zasądził od pozwanego na rzecz odwołującego kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt 2 wyroku), a nadto nie stwierdził odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji (pkt 3 wyroku).

Na skutek apelacji organu rentowego Sąd Apelacyjny w Poznaniu wyrokiem z 25 maja 2022 r. (sygn. III AUa 1088/20) uchylił zaskarżony wyrok w punkcie 1 oraz 2 i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w Koninie do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej (pkt 1 wyroku) oraz odrzucił apelację skierowaną do punktu 3 zaskarżonego wyroku (pkt 2 wyroku).

W uzasadnieniu wyroku Sąd Odwoławczy wskazał, że przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy powinien przeprowadzić postępowanie dowodowe w całości, w celu ustalenia na czym polegały czynności wykonywane przez wnioskodawcę, w jakim czasie były realizowane, a także czy były wykonywane bezpośrednio w przodku.

Wyrokiem z 8 grudnia 2022 r. Sąd Okręgowy w Koninie (sygn. III U 462/22) zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał G. K. (2) prawo do przeliczenia okresów pracy górniczej z zastosowaniem przelicznika 1,8 na stanowisku rzemieślnik zatrudniony na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach wykonujący prace mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń w okresie od 1 maja 2003r. do 29 października 2019r. zgodnie z ewidencją czasu pracy dołączoną do świadectwa pracy z dnia 8 sierpnia 2019r. począwszy od dnia 19 października 2022r. oraz koszty postępowania między stronami wzajemnie zniósł.

P owyższy wyrok zapadł w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:

G. K. (1) urodził się (...)

W dniu 14 sierpnia 2019r. złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury górniczej. Ubezpieczony nie przystąpił do OFE.

Do wniosku dołączył świadectwo wykonywania pracy górniczej i równorzędnej z pracą górniczą z dnia 8 sierpnia 2019r. wystawione przez (...) Sp. z o.o., w którym pracodawca potwierdził, że ubezpieczony jest zatrudniony w (...)od dnia 16 lipca 1987r. do nadal (od 1 czerwca 2014r. przejęty w trybie art. 23 ^{( 1)} k.p. z (...) K., a w dniu 1 sierpnia 2017r. przejęty w trybie art. 23 ^{( 1)} k.p. z (...) Sp. z o.o.) i wykonywał w tym czasie stale i w pełnym wymiarze czasu pracę górniczą określoną w art. 50c ust. 1 pkt 4 ustawy o emeryturach i rentach na stanowiskach według rozporządzenia MP i PS z dnia 23 grudnia 1994r.:



od 1 października 1987r. do 24 kwietnia 1989r.  rzemieślnicy i inni robotnicy zatrudnieni stale na odkrywce przy wykonywaniu bieżących robót montażowych, konserwacyjnych i remontowych: ślusarze, spawacze, elektrycy, mechanicy, monterzy, wulkanizatorzy, automatycy, cieśle  załącznik 2 pkt 32;



od 9 marca 1990r. do 5 sierpnia 1990r.  rzemieślnicy i inni robotnicy zatrudnieni stale na odkrywce przy wykonywaniu bieżących robót montażowych, konserwacyjnych i remontowych: ślusarze, spawacze, elektrycy, mechanicy, monterzy, wulkanizatorzy, automatycy, cieśle  załącznik 2 pkt 32;



od 7 listopada 1990r. do 2 sierpnia 1991r. - rzemieślnicy i inni robotnicy zatrudnieni stale na odkrywce przy wykonywaniu bieżących robót montażowych, konserwacyjnych i remontowych: ślusarze, spawacze, elektrycy, mechanicy, monterzy, wulkanizatorzy, automatycy, cieśle  załącznik 2 pkt 32;



od 20 października 1991r. do 6 lipca 1992r. - rzemieślnicy i inni robotnicy zatrudnieni stale na odkrywce przy wykonywaniu bieżących robót montażowych, konserwacyjnych i remontowych: ślusarze, spawacze, elektrycy, mechanicy, monterzy, wulkanizatorzy, automatycy, cieśle  załącznik 2 pkt 32;



od 8 sierpnia 1992r. do 18 sierpnia 1993r. - rzemieślnicy i inni robotnicy zatrudnieni stale na odkrywce przy wykonywaniu bieżących robót montażowych, konserwacyjnych i remontowych: ślusarze, spawacze, elektrycy, mechanicy, monterzy, wulkanizatorzy, automatycy, cieśle  załącznik 2 pkt 32;



od 10 września 1993r. do 30 kwietnia 2003r. - rzemieślnicy i inni robotnicy zatrudnieni stale na odkrywce przy wykonywaniu bieżących robót montażowych, konserwacyjnych i remontowych: ślusarze, spawacze, elektrycy, mechanicy, monterzy, wulkanizatorzy, automatycy, cieśle  załącznik 2 pkt 32;



od 1 maja 2003r. do nadal – rzemieślnicy zatrudnieni na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonujący prace mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń  załącznik nr 3/III pkt 7.

W świadectwie tym pracodawca wymienił również pozostałe okresy pracy: pracę poza odkrywką, służbę wojskową i urlopy bezpłatne.

W załączniku do świadectwa wykonywania pracy górniczej z dnia 8 sierpnia 2019r. pracodawca wyjaśnił, że świadectwo to zostało wystawione na podstawie dokumentów źródłowych, tj. umów o pracę, angaży, porozumień i wypowiedzeń, a ubezpieczony nie stawał przed Komisją Weryfikacyjną.

Odwołujący do wniosku o emeryturę przedłożył również wykazy dniówek za okres od maja 2003r. do lipca 2019r. prowadzone na bieżąco, z których wynika, że w tym okresie pracował w przodku. Przedłożył również zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu oraz załącznik dotyczący okresów przebywania na zasiłkach chorobowych.

W związku ze złożonym przez ubezpieczonego wnioskiem o emeryturę organ rentowy wszczął postępowanie wyjaśniające z pracodawcą.

W toku trwającego postępowania pracodawca wyjaśnił, że odwołujący pracował na oddziałach:

- (...) – Oddział (...)

- (...)- Oddział (...)

- (...) – Oddział (...)

Nadto pracodawca wyjaśnił, że w aktach osobowych ubezpieczonego nie znajduje się charakterystyka stanowiska pracy i że nie jest w stanie wskazać wszystkich rodzajów prac górniczych wykonywanych przez odwołującego w okresie od 1 października 1987r. do 31 maja 2014r. Zakład pracy przysłał charakterystykę stanowiska pracy rzemieślnik wykonujący prace mechaniczne w przodku–spawacz obowiązującą w (...)Sp. z o.o. i w (...) Sp. z o.o.

Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego pozwany organ rentowy decyzją z dnia 21 października 2019r. przyznał odwołującemu prawo do emerytury górniczej od dnia (...), tj. od osiągnięcia wieku. Ustalając wysokość tego świadczenia, okres pracy górniczej w rozmiarze 357 miesięcy przeliczono przelicznikiem 1,2. Żadnego okresu nie przeliczono przelicznikiem 1,8. Wypłata emerytury została zawieszona z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia.

W dniu 29 października 2019r. odwołujący złożył wniosek o doliczenie okresu zatrudnienia oraz podjęcie wypłaty emerytury z uwagi na to, że zakończył pracę w (...) Do wniosku dołączył świadectwo pracy i zaświadczenie z dnia 29 października 2019r. wystawione przez pracodawcę, z którego wynika, że od chwili wystawienia świadectwa pracy górniczej, tj. od dnia 8 sierpnia 2019r. do dnia 29 października 2019r. odwołujący pracował w (...) Sp. z o.o. i wykonywał pracę górniczą i równorzędną z pracą górniczą stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, pracował jako rzemieślnik zatrudniony na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonujący prace górnicze, mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń, a zatem zajmował stanowisko określone w zał. 3 cz. III pkt 7 rozporządzenia MPiPS z dnia 23 grudnia 1994r. W zaświadczeniu tym pracodawca przedstawił wykaz dniówek odwołującego w wymiarze półtorakrotnym za okres od sierpnia 2019r. do października 2019r.

Decyzją, która jest zaskarżona, z dnia 14 listopada 2019r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ponownie ustalił wysokość i wznowił wypłatę emerytury G. K. (1). Okres pracy górniczej w wymiarze 359 miesięcy przeliczono przelicznikiem 1,2. Żadnego okresu nie przeliczono przelicznikiem 1,8.

Sąd I instancji ustalił, że G. K. (1) w dniu 14 lipca 1987r. został zatrudniony w (...) K. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku robotnik rekultywacji w oddziale (...), a od 1 października 1987r. jako ślusarzspawacz w Oddziale (...) (...) (...) L. (...) i pracował na tym stanowisku do 30 kwietnia 2003r.

Od dnia 1 maja 2003r. G. K. (1) rozpoczął pracę na maszynach podstawowych, głównie na koparkach na stanowisku ślusarz – spawacz. Zajmował się usuwaniem awarii na koparkach węglowych w celu zapewnienia ciągłości ruchu na odkrywce. Prace te wykonywał na odkrywce w czasie krótkich postojów maszyny. W tym okresie nie zajmował się naprawą przenośników, pracę tę wykonywał do 30 kwietnia 2003r., kiedy to pracował na oddziale (...), gdzie do jego obowiązków należało właśnie naprawianie przenośników taśmowych.

W dniu 1 maja 2003r. odwołujący został przeniesiony na Oddział (...)1. Pracował już od 1 lutego 1994r. jako mistrz ślusarz-spawacz. Charakter i rodzaj powierzonych mu obowiązków uległ zmianie o tyle, że wnioskodawca wykonywał od maja 2003r. pracę remontowe na koparkach i zwałowarkach na odkrywce L., D. i T. na oddziale (...) Były to koparki węglowe i kopiące nadkład typu (...) (...) Celem jego pracy było utrzymanie ruchu na maszynach podstawowych. Jego stanowisko określono jako mistrz ślusarz-spawacz.

Od dnia 1 maja 2008r. stanowisko odwołującego określano jako mistrz ślusarzspawacz na odkrywce. Zakres jego obowiązków pozostał taki sam.

Natomiast od dnia 1 marca 2009r., po zmianie taryfikatora kwalifikacyjnego, stanowisko odwołującego określano jako rzemieślnik wykonujący prace mechaniczne w przodku – spawacz. Zmiana stanowiska pracy nie wpłynęła na zakres obowiązków wykonywanych przez ubezpieczonego. Nadal zajmował się usuwaniem awarii występujących na maszynach podstawowych  koparkach i zwałowarkach.

Z dniem 1 czerwca 2014r. część zakładu pracy, w której zatrudniony był ubezpieczony została przejęta przez (...)Sp. z o.o. Odwołujący nadal pracował na stanowisku rzemieślnik wykonujący prace mechaniczne w przodku – spawacz. Następnie w dniu 1 sierpnia 2017r. pracownicy zatrudnieni w E. (...) zostali przejęci przez (...) Sp. z o.o. w K.. Odwołującemu od dnia 1 września 2017r. powierzono obowiązki starszego rzemieślnika wykonującego prace mechaniczne w przodku – spawacza. Rodzaj i charakter jego pracy nie uległ zmianie. Wnioskodawca na wszystkich wyżej wymienionych stanowiskach wykonywał prace spawalnicze, w celu zapewnienia bezawaryjnej pracy ciągłej na koparkach i zwałowarkach, wykonywał bieżące roboty serwisowe i demontażowe, montażowe i konserwacyjne na maszynach znajdujących się we wkopie. Wykonywał prace przy sworzniach, przy wymianie czerpaka, były to najczęstsze czynności. Obsługiwał koparki kopiące nakład i węgiel, a także zwałowarki. Maszyny, na których pracował miały symbole: (...) (...), (...), (...), (...), (...) (...) (...), (...). Wnioskodawca wraz z brygadą usuwali awarie na trzech odkrywkach L., D., T..

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd I instancji wydał zaskarżony wyrok, w którym zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał G. K. (2) prawo do przeliczenia okresów pracy górniczej z zastosowaniem przelicznika 1,8 na stanowisku rzemieślnik zatrudniony na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach wykonujący prace mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń w okresie od 1 maja 2003r. do 29 października 2019r. zgodnie z ewidencją czasu pracy dołączoną do świadectwa pracy z dnia 8 sierpnia 2019r. począwszy od dnia 19 października 2022r. oraz koszty postępowania między stronami wzajemnie zniósł.

Na wstępie rozważań prawnych Sąd Okręgowy podkreślił, że odwołanie G. K. (1) zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy wskazał, że w przedmiotowej sprawie organ rentowy przy wyliczeniu wysokości emerytury górniczej za sporny okres od 1 maja 2003r. do 29 października 2019r. zastosował  na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przelicznik 1,2, a wnioskodawca domagał się natomiast przeliczenia ww. okresu według przelicznika 1,8 zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy.

W dalszej części uzasadnienia Sąd Okręgowy podał, że przy ustalaniu wysokości górniczych emerytur, o których mowa w art. 50a lub 50e, stosuje się stosownie do treści art. 51 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z zastrzeżeniem ust. 2, następujące przeliczniki:

1) 1,5 za każdy rok pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy;

2) 1,8 za każdy rok pracy, o której mowa w art. 50d;

3) 1,4 za każdy rok pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt 1-3 i 5-9, wykonywanej częściowo na powierzchni i częściowo pod ziemią;

4) 1,2 za każdy rok pracy, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt 4 i 5, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego, w kopalniach otworowych siarki oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń siarki i węgla brunatnego.

Z powyższego wynika, że przy ustalaniu wysokości emerytury górniczej przelicznik 1,8 za każdy rok pracy stosuje się wyłącznie do pracy, o której mowa w art. 50d ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Pracami, do których stosuje się przelicznik 1,8, zgodnie z art. 50d ust. 1 ustawy są okresy pracy w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych, a także w drużynach ratowniczych.

Należy zatem przy tym mieć na względzie, że praca w przodkach to praca bezpośrednio wiążąca się z procesami związanymi z wydobywaniem kopalin, pozyskiwaniem złóż węgla brunatnego.

Wykaz stanowisk pracy wykonywanej w przodkach uwzględnianej w wymiarze półtorakrotnym, powinno ustalić rozporządzenie wydane na podstawie delegacji ustawowej z art. 50d ust. 3 ustawy emerytalnej. Z uwagi na to, że rozporządzenie takie nie zostało wydane, obowiązuje nadal (z mocy art. 194 wskazanej ustawy) wykaz stanowisk zawarty w załączniku nr 2 i 3 do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (Dz.U.1995.2.8), wydane na podstawie upoważnienia zawartego w art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 1 lutego 1983 r. o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin (t.j.: Dz.U.1995.30.154).

Następnie Sąd I instancji podkreślił, że z utrwalonego orzecznictwa wynika, że przepisy normujące nabywanie prawa do emerytury górniczej muszą być wykładane ściśle, a dla oceny charakteru pracy górniczej nie mogą mieć decydującego znaczenia ani zakładowe wykazy stanowisk, ani protokoły komisji weryfikacyjnej kwalifikujące określone zatrudnienie jako pracę górniczą (vide: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13.07.2016r., I UK 117/16, LEX 2096712; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 08.01.2014r., I BU 12/13, LEX 1620439; Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 12.12.2017r., III AUa 815/17, LEX nr 2512991).

Zatem zastosowanie przelicznika 1,8 do pracy wnioskodawcy na stanowiskach wymienionych w załączniku nr 3 do rozporządzenia wymaga, by praca ta odpowiadała treści art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Wykaz stanowisk pracy, określony pomocniczo w załączniku nr 3 do rozporządzenia odnosi się zatem wyłącznie do wykonywanych zadań górnika, jeżeli spełniają one kryterium miejsca wykonywania pracy i jej charakteru określonego w przepisie art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy.

Załącznik nr 3/III wymienia stanowiska:

1) górnik kopalni odkrywkowej,

2) górnik strzałowy kopalni odkrywkowej,

3) operator koparek jednonaczyniowych na odkrywce,

4) operator spycharek i maszyn wieloczynnościowych na odkrywce,

5) operator koparek wielonaczyniowych i zwałowarek na odkrywce,

6) operator pomp i sprężarek na odkrywce zatrudniony w przodku bezpośrednio w procesie urabiania,

7) rzemieślnicy zatrudnieni na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonujący prace górnicze, mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń,

8) ratownicy kopalnianych drużyn ratowniczych, ratownicy zatrudnieni w (...) lub okręgowych stacjach ratownictwa górniczego i mechanicy sprzętu ratowniczego drużyn kopalnianych, wykonujący pracę górniczą na stanowiskach wymienionych w załączniku nr 2.

Sąd Okręgowy zaznaczył, że wnioskodawca przedłożył świadectwo wykonywania pracy górniczej za sporny okres, w którym zakwalifikowano jego pracę jako pracę wymienioną w art. 50c pkt 4 ustawy emerytalnej w załączniku nr 3/III pkt 7 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994r. Przedłożył także wykazy dniówek, prowadzonych przez pracodawcę przez lata na bieżąco i bez udziału Komisji Weryfikacyjnej.

Podkreślił, że samo stwierdzenie przez pracodawcę w świadectwie wykonywania pracy górniczej, że wnioskodawca zajmował stanowisko wymienione w załączniku nr 3 do rozporządzenia dział III pkt 7, tj. jako rzemieślnik zatrudniony na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonujący prace mechaniczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń nie jest jeszcze równoznaczne z wykonywaniem przez niego pracy, o której mowa w art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy.

Następnie Sąd Okręgowy podał, że wyniki postępowania dowodowego, a zwłaszcza kategoryczne zeznania świadków, dokumenty w aktach osobowych, świadectwo wykonywania pracy górniczej z dnia 8 sierpnia 2019r., zaświadczenie oraz wykaz dniówek przodkowych wskazują, że w spornym okresie od 1 maja 2003r. do 29 października 2019r., charakterystyka stanowiska pracy z 2022r., wnioskodawca wykonywał pracę górniczą kwalifikowaną, a zatem pracę „bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych”.

W ocenie Sądu I instancji przeprowadzone postępowanie potwierdziło dane zawarte w świadectwie pracy górniczej. Ubezpieczony w spornym okresie będąc zatrudnionym na stanowiskach ślusarzspawacz, mistrz ślusarzspawacz, mistrz ślusarzspawacz na odkrywce, rzemieślnik wykonujący prace mechaniczne w przodkuspawacz oraz starszy rzemieślnik wykonujący prace mechaniczne w przodkuspawacz pracował w przodku i to przodku eksploatacyjnym, wykonując prace mechaniczne bezpośrednio na maszynach podstawowych, tj. koparkach wielonaczyniowych i na zwałowarkach. W całym spornym okresie wykonywał tą samą pracę na maszynach podstawowych, w przodkach bezpośrednio przy wydobywaniu urobku, przy obsłudze i konserwacji tych maszyn, o której mowa w art. 50d powołanej powyżej ustawy  w ilości dniówek wykazanej w przedłożonych kartach ewidencyjnych (wykazach dniówek). Nazwy stanowisk pracy odwołującego się zmieniały, jednakże niezależnie od nazwy stanowiska zajmował się on bieżącym utrzymaniem ruchu koparek nadkładowych i węglowych, zwałowarkami. Zajmował się tylko maszynami podstawowymi, odpowiadającymi za pobieranie urobku i złoża z pokładu, zwałowaniem nadkładu. Pracował zatem na maszynach określanych jako podstawowe.

W ocenie Sądu I instancji, nie ulega wątpliwości, że wykazane przez pracodawcę dniówki powinny zostać uwzględnione przy ustalaniu wysokości emerytury wnioskodawcy z zastosowaniem przelicznika 1,8.

Wobec treści cyt. wyżej art. 50d ust. 1a ustawy emerytalnej, wprowadzonego ww. ustawą z dnia 9 czerwca 2022r., obowiązującą od dnia 19 października 2022r., - w ocenie Sądu Okręgowego - należy przyjęć także, że praca na zwałowarce była pracą przodkową. Za przodek
w kopalniach odkrywkowych uznano bowiem również obszar związany ze zwałowaniem, w tym formowaniem korpusu zwału.

Tak więc, zdaniem Sądu I instancji nie ulega wątpliwości, że od dnia wejścia wskazanego wyżej przepisu art. 50d ust.1 i ust.1a, pracę odwołującego w spornym okresie należy zaliczyć do wymienionej w załączniku 3 cz. III pkt.7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (Dz. U. z 1995 r. Nr 2, poz. 8) tj. rzemieślnik zatrudniony na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach zwałowarkach wykonujący prace mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji i montażu, demontażu tych maszyn i urządzeń.

Zatem – w ocenie Sądu I instancji – postępowanie dowodowego wykazało, że odwołujący w spornym okresie od 1 maja 2003r. do 29 października 2019r. z wyłączeniem okresów urlopów bezpłatnych, wykonywał pracę górniczą w przodku, która należało przeliczyć przelicznikiem 1,8.

Sąd Okręgowy nadto zauważył, że praca rzemieślnika w przodku obsługującego zwałowarki dopiero od dnia 19 października 2022r., po zmianie brzmienia przepisu art. 50d ust.1 ustawy emerytalnej, została uznana za pracę przodkową, stąd sporne świadczenie mogło być przyznane dopiero od tego dnia. Przed zmianą przepisów, w ocenie Sądu Okręgowego, co do zasady, nie było to stanowisko pracy górniczej kwalifikowanej w rozumieniu przepisu art. 50d ustawy emerytalnej w poprzednim brzmieniu, bowiem wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze obsługiwał zwałowarki jak i koparki.

Reasumując powyższe Sąd I instancji na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2018 poz. 265).

Apelację od powyższego wyroku wywiódł Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. zaskarżając go w całości, zarzucając powyższemu wyrokowi:

1.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2022r., poz. 504 ze zm.) poprzez jego zastosowanie i nieuzasadnione stwierdzenie, że odwołujący w okresie od 1 maja 2003r. do 29 października 2019r. wykonywał pracę górniczą liczoną w wymiarze półtorakrotnym, co w konsekwencji doprowadziło Sąd do błędnego przekonania, że odwołującemu przysługuje począwszy od 19 października 2022 r. prawo do ustalenia wysokości emerytury górniczej z zastosowaniem przelicznika 1,8;

2.  naruszenie przepisu postępowania, tj.

-

art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i błędne ustalenie na podstawie zgromadzonych w sprawie dowodów, że odwołujący w okresie od 1 maja 2003r. do 29 października 2019r. wykonywał pracę górniczą przodkową, o której mowa w art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że odwołujący w spornym okresie pracy takiej nie wykonywał;

-

art. 386 § 4 k.p.c. poprzez niewyjaśnienie wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, co w konsekwencji spowodowało, że Sąd nie orzekł co do istoty sprawy.

Apelujący wskazał, na podstawie art. 368 § 1 ¹ k.p.c., że Sąd Okręgowy w Koninie niezgodnie z rzeczywistym stanem rzeczy ustalił, iż odwołujący w okresie od 1 maja 2003r. do 29 października 2019r. wykonywał pracę górniczą przodkową, o której mowa w art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że odwołujący w spornym okresie pracy takiej nie wykonywał.

Wskazując na powyższe Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. wniósł o:

1)  zmianę wyroku Sądu I instancji i oddalenie odwołania od decyzji organu rentowego z dnia 14 listopada 2019r. znak: (...)

2)  sprostowanie omyłki pisarskiej w sentencji wyroku Sądu Okręgowego polegającej na błędnym określeniu daty zaskarżonej decyzji i zastąpienie określenia „z dnia 14 listopada 2022 r.” określeniem „z dnia 14 listopada 2019 r.”

3)  zasądzenie od odwołującego na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje według norm przepisanych.

Apelację od ww. wyroku wniósł również odwołujący G. K. (1) zaskarżając go w części nie uwzględniającej odwołania w zakresie przyznania prawa do przeliczenia okresów pracy górniczej z zastosowaniem przelicznika 1,8 na stanowisku rzemieślnika zatrudnionego na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach wykonujący prace mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń w okresie od 1 maja 2003 r. do 29 października 2019 r. - za okres od dnia 8 października 2019 r. tj. od dnia przyznania G. K. (1) przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. prawa do emerytury górniczej określonej w decyzji z dnia 14 listopada 2019 r. znak: (...) – do dnia 19 października 2022 r.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1)  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegającą na ustaleniu, że Odwołujący w okresie od 1 maja 2003 r. do 29 października 2019 r., wykonywał pracę górniczą wymienioną w art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym z zastosowaniem przelicznika 1,8, ale dopiero od 19 października 2022 r. tzn. od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw - gdy tymczasem dowody zgromadzone w sprawie w tym: zeznania świadków oraz dokumentacja w aktach pracowniczych potwierdzają, że Odwołujący w spornym okresie wykonywał prace w przodku w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku, które zostało zakwalifikowane jako: rzemieślnicy zatrudnieni na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach wykonujący prace mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń tj. stanowisku wymienionym w załączniku 3 III pkt 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty, a tym samym sporny okres pracy winien być zaliczony Odwołującemu w wymiarze półtorakrotnym od dnia przyznania Odwołującemu prawa do emerytury górniczej;

2)  naruszenie postanowień art. 233 § 1 k.p.c. polegające na braku wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów, w szczególności poprzez uznanie, że Odwołujący wykonywał swoje obowiązki pracownicze na zwałowarkach w takim zakresie, że przed zmianą ustawy o emeryturach i rentach z FUS (art. 50d ust. 1a) praca na tych maszynach podstawowych dyskwalifikowałoby możliwość uznanie całej pracy wykonywanej przed odwołującego w spornym okresie jako pracy przodkowej w wymiarze półtorakrotnym, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że odwołujący wykonywał prace mechaniczne na zwałowarkach tylko sporadycznie, a podstawowym zakresem jego obowiązków było wykonywanie napraw awaryjnych na koparkach wielonaczyniowych, których jest kilka razy więcej na odkrywce niż zwałowarek;

3)  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez błąd w ustaleniach faktycznych wynikający z przyjęcia, że odwołujący w okresie od 1 maja 2003 r. do 29 października 2019 r. nie wykonywał pracy górniczej wymienionej w art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych, w sytuacji gdy zarówno dowody zgromadzone w sprawie jak i z przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS również przed zmianą ustawy rentowej tj. przed 19 października 2022 r. potwierdzają, że pracą górniczą zaliczaną w wymiarze półtorakrotnym zgodnie z art. 50d ust. 1 w brzmieniu przed zmianą, jest praca pracownika zatrudnionego między innymi w kopalni węgla brunatnego w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych, z którego to przepisu wynika, że przy ustaleniu prawa do emerytury górniczej pracownikom zatrudnionym w kopalniach węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym okresy pracy nie tylko bezpośrednio przy urabianiu, ale też przy ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, a odwołujący jak wynika to z przeprowadzonego postępowania dowodowego wykonywał prace, które można uznać za inne prace przodkowe bezpośrednio związane z zasadniczym procesem wydobywczym i ładowaniem;

4)  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 50d ust. 1 pkt 1 poprzez przyjęcie, że odwołujący w okresie od 1 maja 2003 r. do 29 października 2019 r. wykonywał pracę górniczą wymienioną w art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych, przez przyjęcie, że odwołujący stale i w pełnym wymiarze wykonywał czynności związane z usuwaniem bieżących awarii i konserwacją maszyn podstawowych tj. koparek jak również zwałowarek, jednocześnie uznając, że praca w tym okresie może być uznana za pracę w wymiarze półtorakrotnym dopiero od 19 października 2022 r. tj. od wejścia w życie zmiany ustawy o emeryturach i rentach z FUS, w sytuacji gdy z zeznań świadków wynika, że odwołujący wykonywał czynności pracownicze stałe i w pełnym wymiarze na koparkach wielonaczyniowych, a jedynie sporadycznie na zwałowarce, a fakt, że oddział w zakresie swych obowiązków miał również wykonywanie czynności na zwałowarce, nie może skutkować przyjęciem, że odwołujący stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał również pracę górniczą na zwałowarce, gdyż zgodnie z zeznaniami świadków, odwołujący zajmował się głównie koparkami, a tylko sporadycznie wykonywał czynności na zwałowarce;

5)  naruszenie art. 9 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawę - Prawo geologiczne i górnicze poprzez przyjęcie, że dopiero od wejścia w życie ww. ustawy tj. od 19 października 2022 r. sporny okres pracy odwołującego może zostać uwzględniony z zastosowaniem przelicznika 1,8 - w sytuacji gdy zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r . - „Do postępowań w zakresie ustalania prawa do górniczej emerytury i jej wysokości wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 2 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą”.

Wskazując na powyższe odwołujący wniósł o:

⚫

zmianę zaskarżonego wyroku i przyznanie Odwołującemu prawa do przeliczenia okresu pracy górniczej od 1 maja 2003 r. do 29 października 2019 r. przelicznikiem 1,8 począwszy od 8 października 2019 r. tj. od dnia przyznania emerytury górniczej - zgodnie z ewidencją dniówek półtorakrotnych, stanowiących załącznik do świadectwa pracy górniczej emerytury górniczej - w związku z uznaniem pracy górniczej w okresie objętym odwołaniem za prace górniczą spełniającą przesłanki pracy górniczej w przodku, określone w art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i kwalifikowana jako praca górniczą w wymiarze półtorakrotnym,

⚫

zasądzenie od Organu rentowego na rzecz Odwołującego kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za obie instancje.

W odpowiedzi na apelację Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w P. odwołujący G. K. (1) wniósł o oddalenie apelacji oraz o zasądzenie od organu rentowego na jego rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym, według norm przepisanych.

Organ rentowy nie złożył odpowiedzi na apelację odwołującego G. K. (1).

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja odwołującego G. K. (1) okazała się celowa, albowiem pozwoliła na zmianę zaskarżanego wyroku co do daty przyznanego świadczenia. Z kolei apelacja pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w P. jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd I instancji przeprowadził prawidłowe postępowanie dowodowe, a zebrany materiał poddał wszechstronnej ocenie z zachowaniem granic swobodnej oceny dowodów przewidzianej przez art. 233 § 1 k.p.c. Na tej podstawie Sąd Okręgowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne i rozważania prawne, które tutejszy Sąd w pełni podziela i przyjmuje za własne bez potrzeby ponownego szczegółowego ich przytaczania.

W przedmiotowej sprawie organ rentowy przy wyliczeniu wysokości emerytury odwołującego za sporny okres zastosował - na podstawie art. 51 ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przelicznik 1,2, a odwołujący domagał się przeliczenia tego ww. okresu według przelicznika 1,8 zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt. 2 ustawy.

Mając na uwadze treść apelacji organu rentowego należało skontrolować czy Sąd Okręgowy słusznie ustalił, że odwołującemu przysługuje prawo do ustalenia wysokości emerytury górniczej z zastosowaniem przelicznika 1,8 do okresów pracy górniczej od dnia 1 maja 2003 r. do 29 października 2019 r., zgodnie z ewidencją dniówek półtorakrotnych, bowiem ten okres w niniejszej sprawie był przez organ rentowy kwestionowany (według organu rentowego zastosować należało przelicznik 1,2).

Sąd Apelacyjny przypomina, że przy ustalaniu wysokości emerytury górniczej, stosownie do art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. 2018, poz. 1270 ze zm.), stosuje się następujące przeliczniki:

1) 1,5 za każdy rok pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy;

2) 1,8 za każdy rok pracy, o której mowa w art. 50d;

3) 1,4 za każdy rok pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt 1-3 i 5-9, wykonywanej częściowo na powierzchni i częściowo pod ziemią;

4) 1,2 za każdy rok pracy, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt 4 i 5, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego, w kopalniach otworowych siarki oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń siarki i węgla brunatnego.

Stosownie z kolei do art. 50d ust. 1 ustawy emerytalnej, przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury pracownikom zatrudnionym pod ziemią oraz w kopalniach siarki lub węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym następujące okresy pracy na obszarze Państwa Polskiego:

1) w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych;

2) w drużynach ratowniczych.

Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki i ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa, w drodze rozporządzenia, określa szczegółowo stanowiska pracy, na których zatrudnienie zalicza się w myśl ust. 1 i 2 w wymiarze półtorakrotnym (ust. 3).

W tym zakresie aktem prawnym nadal obowiązującym jest rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (Dz. U. 1995, nr 2 poz. 8 – dalej rozporządzenie z dnia 23.12.1994r.). Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia z dnia 23 grudnia 1994 r., za pracę górniczą w kopalniach węgla brunatnego oraz w przedsiębiorstwach i w innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla tych kopalń, określoną w art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin (Dz. U. z 1994r., nr 84, poz. 385 – dalej ustawa o zaopatrzeniu em. górników), uważa się okresy zatrudnienia na stanowiskach wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik nr 2 do rozporządzenia (załącznik nr 2 - wykaz stanowisk pracy, na których zatrudnienie na odkrywce w kopalniach węgla brunatnego oraz przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalni węgla brunatnego uważa się za pracę górniczą). Z kolei § 3 stanowi, że za okresy pracy pod ziemią oraz w kopalniach siarki lub węgla brunatnego, o których mowa w art. 6 ust. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym górników, uważa się okresy pracy na stanowiskach wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik nr 3 do rozporządzenia (załącznik nr 3 - wykaz stanowisk pracy, na których okresy pracy pod ziemią oraz w kopalniach siarki i węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym). Pod poz. 7 w przedmiotowym wykazie ujęto pracę w kopalni węgla brunatnego rzemieślników zatrudnionych na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonujący prace górnicze, mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń.

Wykaz stanowisk pracy, określony w ww. załączniku nr 3 do rozporządzenia z 1994 r., czyli stanowisk tzw. kwalifikowanej pracy górniczej, odnosi się wyłącznie do wykonywanych zadań górnika, jeżeli spełniają one kryteria miejsca wykonywania pracy i jej charakteru, określonego zgodnie z art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej. Za prace wymienione w załączniku nr 3 mogą więc być uznane tylko takie czynności wykonywane przez górnika, które są związane bezpośrednio z wykonywaniem czynności w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach porządkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych. Z kolei pojęcie „innych prac przodkowych” musi wiązać się z bezpośrednim i zasadniczym procesem produkcyjnym zakładu górniczego, polegającym na urobku i wydobywaniu kopalin (tak wyroki Sądu Najwyższego z dnia 11.02.2010 r., I UK 236/09, LEX 585722 i z dnia 21.02.2012 r., I UK 295/11, OSNP 2013/304/38).

Podkreślić należy, że przepisy normujące nabywanie prawa do emerytury górniczej muszą być wykładane ściśle, a do oceny charakteru pracy górniczej, tym bardziej pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym, nie mogą służyć ani zakładowe wykazy stanowisk, ani też protokoły komisji weryfikacyjnej, kwalifikujące określone zatrudnienie, jako pracę górniczą zaliczaną w takim wymiarze (por. wyrok SN z dnia 8.01.2014 r., I BU 12/13, wyroki Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28.06.2013 r., III AUa 1127/12, LEX 1369319, z dnia 14.03.2017 r., III AUa 965/16).

W przypadku sporu o kwalifikację danego stanowiska decydujące znaczenie dla uznania okresu zatrudnienia na tym stanowisku za pracę górniczą podlegającą zaliczeniu w wymiarze półtorakrotnym ma nie zatem nazwa stanowiska, lecz rodzaj faktycznie wykonywanej pracy (rzeczywiście wykonywanych zadań pracowniczych) (tak: wyroki SN z dnia 18.03.2015 r., I UK 280/14, z dnia 2.06.2011 r., I UK 25/10 i z dnia 6.09.2011 r., I UK 70/11). Nie może tym samym o tym decydować wykaz stanowisk pracy sporządzony przez pracodawcę, ani zmiana kwalifikacji zajmowanego stanowiska pracy, dokonana przez komisję weryfikacyjną (tak: m.in. wyroki SN z dnia 22.04.2011 r., I UK 360/10, LEX nr 949021 i z dnia 6.09.2011 r., I UK 70/11, LEX nr 1102258 oraz postanowienie z dnia 19.01.2012 r., I UK 319/11, LEX nr 1215422), ani rozporządzenie wykonawcze, ani tym bardziej wewnętrzne zarządzenia pracodawcy, nie mogą przyznawać ubezpieczonym większych uprawnień, niż uczynił to ustawodawca, zaś wykładnia przepisów powołanego rozporządzenia z 1994 r. nie może zmieniać ani rozszerzać ustawowej definicji kwalifikowanej pracy górniczej. Innymi słowy, ocena pracy górniczej zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym powinna się koncentrować na jej ustawowych warunkach, tj. pojęciu tej pracy, a nie na samej nazwie stanowiska (tak: uzasadnienie wyroku SN z dnia 5.05.2011 r., I UK 382/10, LEX nr 863949).

Z uwagi na powyższe – ustalenie, że w spornym okresie praca górnicza ubezpieczonego miała ten kwalifikowany charakter, winno znaleźć oparcie w wynikach całego postępowania dowodowego.

Zdaniem Sądu I instancji, zachodzą podstawy do uznania w niniejszej sprawie, iż w okresie 1 maja 2003 r. do 29 października 2019 r. G. K. (1) wykonywał pracę górniczą kwalifikującą się do zastosowania przy ustalaniu wysokości emerytury przelicznika 1,8, a tut. Sąd nie znajduje podstaw do uznania zasadności zarzutów apelującego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w tym zakresie.

Wbrew stanowisku organu rentowego nie doszło do naruszenia przez Sąd I instancji art. 386 § 4 k.p.c. (poprzez niewyjaśnienie wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, co w konsekwencji spowodowało, że Sąd nie orzekł co do istoty sprawy), wręcz przeciwnie w uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji szczegółowo odniósł się do charakteru pracy odwołującego w spornym okresie, wyjaśnił na podstawie jakich dowodów doszedł do wniosku o zakwalifikowanie pracy odwołującego jako pracy w przodku.

Sąd Okręgowy uznał, że w spornym okresie zatrudnienia od 1 maja 2003r. do 29 października 2019r. odwołujący będąc zatrudnionym na stanowiskach ślusarz-spawacza, mistrz ślusarz-spawacz, ślusarz spawacz na odkrywce, rzemieślnik wykonujący prace mechaniczne w przodku - spawacz pracował w przodku i to przodku eksploatacyjnym, wykonując prace mechaniczne bezpośrednio na maszynach podstawowych, tj. na koparkach i na zwałowarkach, W całym spornym okresie wykonywał tą samą pracę na maszynach podstawowych, w przodkach bezpośrednio przy wydobywaniu urobku, przy obsłudze i konserwacji tych maszyn, o której mowa w art. 50d powołanej powyżej ustawy - w ilości dniówek wykazanej w przedłożonych kartach ewidencyjnych. Nazwy stanowisk pracy odwołującego się zmieniały, jednakże niezależnie od nazwy stanowiska zajmował się tymi samymi czynnościami. Sąd I instancji ustalił, że do obowiązków odwołującego należało wykonywanie prac spawalniczych w celu zapewnienia bezawaryjnej pracy ciągłej na koparkach i zwałowarkach, wykonywanie bieżących robót serwisowych i demontażowych, montażowych i konserwacyjnych na maszynach znajdujących się we wkopie.

Pozwany organ rentowy, kwestionując stanowisko Sądu I instancji podniósł, że w spornym okresie odwołujący nie wykonywał pracy przodkowej. Wskazał, że jak ustalił Sąd Okręgowy w niniejszym postępowaniu w okresie od 1 maja 2003 r. do 29 października 2019 r. do podstawowych obowiązków odwołującego należało wykonywanie prac spawalniczych w celu zapewnienia bezawaryjnej pracy ciągłej na koparkach i zwałowarkach, wykonywanie bieżących robót serwisowych i demontażowych, montażowych i konserwacyjnych na maszynach znajdujących się we wkopie. W ocenie organu rentowego ustalenia Sądu Okręgowego nie dają podstaw do uznania, że w spornym okresie odwołujący wykonywał pracę przodkową. Z całą pewnością odwołujący nie pracował bezpośrednio przy urabianiu, ładowaniu i zwałowaniu urobku, nie wykonywał również prac przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, ponieważ ta część ww. przepisu odnosi się do podziemnych kopalni węgla kamiennego, gdzie wykonywane są obudowy korytarzy zapewniające stabilność i trwałość wyrobiska. W ocenie organu rentowego czynności wykonywanych przez odwołującego nie można zaliczyć także do prac przy montażu, likwidacji i transporcie maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych. Nie były to również zdaniem organu rentowego „inne prace przodkowe”, o których mowa w art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej.

Ponadto zdaniem organu rentowego ustalając powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy pominął okoliczność, że z zeznań świadka R. P. złożonych na rozprawie w dniu 22 lipca 2022 r. wynika, że odwołujący naprawiał również koparkę jednonaczyniową dragline (zgarniakową), która służyła m.in. do przygotowywania zbiorników wodnych służących odwodnieniu terenu. Z zeznań ww. świadka wynika również, że ubezpieczony zajmował się skowaniem i rozkuwaniem płyt i montowaniem nowych układów na koparkach. Prace te odwołujący miał wykonywać przy postojach technologicznych maszyn. Co więcej, w ocenie organu rentowego, wbrew twierdzeniom odwołującego, ubezpieczony brał udział w remontach głównych maszyn. Wskazał, że z pisma (...) Sp. z o.o. z 8 sierpnia 2022 r. wynika, że maszyny na których pracował ubezpieczony (tj. koparki (...) (...), (...) (...) oraz zwałowarki (...)- (...) i (...) (...)) przechodziły remonty główne trwające od kilkunastu do kilkudziesięciu dni, a świadek D. D. na rozprawie w dniu 22 lipca 2022 r. zeznał, że jego zdaniem pracownicy, którzy zajmowali się awariami również uczestniczyli w naprawach remontowych, a w związku z tym – w ocenie organu rentowego nie można zatem wykluczyć, że odwołujący brał udział w remontach głównych maszyn podstawowych, co dyskwalifikowałoby wówczas te pracę jako pracę w przodku. Organ rentowy zarzucił również, że Sąd I instancji nie odniósł się do kwestii remontów przenośników, a z zeznań D. D. wynika, że w późniejszym okresie o połączeniu się Oddziałów (...) nie było podziału pracowników na specjalizujących się w naprawach przenośników oraz pracowników specjalizujących się w naprawach koparek i zwałowarek i każdy pracował na wszystkich maszynach.

Organ rentowy w apelacji wskazał również, że czynności, które odwołujący wykonywał w spornym okresie odpowiadają zwykłej pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt 4 ustawy emerytalnej i można je zaliczyć do prac przy bieżącej konserwacji urządzeń wydobywczych. Z kolei przepis art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej nie zalicza natomiast do pracy górniczej kwalifikowanej pracy przy konserwacji maszyn podstawowych. Nadto organ rentowy w apelacji podniósł, że Sąd Okręgowy błędnie zatem zastosował art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zaliczając pracę odwołującego w okresie od 1 maja 2003 r. do 29 października 2019 r. do pracy górniczej przodkowej, a w konsekwencji przyznając odwołującemu prawo do emerytury górniczej.

Zauważyć należy, że rację ma pozwany tylko w takim zakresie, iż przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej pracownikom kopalni węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym czas pracy górniczej na przodku tylko wówczas, gdy spełnia się łącznie następujące przesłanki: co do miejsca wykonywania pracy, co do rodzaju czynności i co do obsługi wskazanych w ustawie maszyn i urządzeń. Zdaniem Sądu Odwoławczego odwołujący spełnia wszystkie te przesłanki.

Z materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie przez Sąd I instancji wynika, że od 1 maja 2003 r. do 29 października 2019. odwołujący wykonywał faktycznie pracę rzemieślnika zatrudnionego na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonujący prace górnicze, mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy i obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń, tj. wymienionej pod poz. 7, Działu III Załącznika nr 3 do rozporządzenia z dnia 23 grudnia 1994r. jako zaliczaną w wymiarze półtorakrotnym, co w konsekwencji daje prawo do zastosowania przelicznika 1,8 do tych okresów.

W tym miejscu zwrócić uwagę należy, że ustawą z 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw zmieniono art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych który od 19 października 2022 r. otrzymał brzmienie „1) w przodkach bezpośrednio przy urabianiu, ładowaniu i zwałowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących, transportujących i zwałujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych”.

Nadto dodano definicję przodka, tak do art. 50d ust. 1 ww. ustawy dodano pkt 1a w brzmieniu: „1a) przez przodek rozumie się obszar wyrobiska górniczego, w którym są wykonywane prace bezpośrednio związane z wydobywaniem kopaliny lub drążeniem tego wyrobiska, w tym ścianę, a w odkrywkach również obszar związany bezpośrednio z urabianiem kopaliny, nadkładu lub skał otaczających oraz ze zwałowaniem, w tym formowaniem korpusu zwału, a także strefę przyprzodkowa stanowiąca obszar bezpośrednio przyległy do przodka, ustalony w kopalni na podstawie organizacyjno-technicznych metod wykonywania robót górniczych, w której są wykonywane prace związane z odstawą urobku oraz utrzymaniem wyrobiska.”

Sąd Apelacyjny wskazuje, że z powyższego wynika, iż pojęcie przodka zostało poszerzone również o m.in. obszar związany bezpośrednio z urabianiem kopaliny, nadkładu lub skał otaczających oraz ze zwałowaniem, dlatego jak słusznie ustalił Sąd I instancji przy stwierdzeniu, że odwołujący w spornym okresie pracował również na zwałowarce, tę pracę należy również uznać za pracę przodkową z zastosowaniem przelicznika 1,8.

Z kolei w zakresie daty przyznania prawa do przeliczenia emerytury należało rację przyznać odwołującemu G. K. (1), tj. że Sąd I instancji błędnie przyznał odwołującemu prawo do przeliczenia emerytury począwszy od dnia 19 października 2022r. (tj. po zmianie brzmienia przepisu art. 50d ust. 1 ustawy emerytalnej), a nie od (...). (tj. od dnia przyznania emerytury górniczej).

Jednocześnie Sąd Apelacyjny zaznacza, że zgodnie z ww. ustawą art. 9 do postępowań w zakresie ustalania prawa do górniczej emerytury i jej wysokości wszczętych i niezakończonych przez dniem wejścia w życie niniejszej ustawy (tj. z 9 czerwca 2022r.) – a taką sprawą jest niewątpliwie sprawa z odwołania G. K. (1) - stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 2 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Sąd Apelacyjny zaznacza przy tym, że ww. nowela nie kreowała nowego stanu prawnego, tylko doprecyzowała pojęcie „przodka”, a zatem nie była to zmiana przepisu, tylko jego doprecyzowanie. Zatem apelacja odwołującego G. K. (1) była zasadna (co do daty przyznania przeliczenia emerytury).

Przy uwzględnieniu, że odwołujący w spornym okresie od dnia 1 maja 2003 r. do dnia 29 października 2019 r. pracował także na zwałowarkach, to zgodnie z definicją „przodka” określoną w art. 50d ust. 1 pkt 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (zmienioną ustawą z 9.06.2022r.) odwołujący pracę tę wykonywał w przodku. Sąd Apelacyjny podkreśla, że odwołujący przedłożył świadectwo wykonywania pracy górniczej za sporny okres od 1 maja 2003 r. do dnia 29 października 2019 r., w którym zakwalifikowano jego pracę jako pracę wymienioną w art. 50c pkt. 4 ustawy emerytalnej w Załączniku nr 3/III pkt. 7 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994r., przedłożył także wykazy dniówek, prowadzonych przez pracodawcę przez ww. lata na bieżąco. Po za tym świadkowie przesłuchani w niniejszej sprawie oraz odwołujący szczegółowo przedstawili jakie czynności w spornym okresie wykonywał odwołujący.

W ocenie Sądu Odwoławczego Sąd I instancji prawidłowo zakwalifikował pracę odwołującego jako prace na stanowiskach ślusarz-spawacza, mistrz ślusarz-spawacz, ślusarz spawacz na odkrywce, rzemieślnik wykonujący prace mechaniczne w przodku - spawacz pracował w przodku i to przodku eksploatacyjnym, wykonując prace mechaniczne bezpośrednio na maszynach podstawowych, tj. na koparkach i na zwałowarkach. Przy czym Sąd Apelacyjny podkreśla, że nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem organu rentowego zawartym w apelacji, że brak jest podstaw do uznania pracy odwołującego przy remontach bieżących, bowiem nie sposób wykluczyć, że nie wykonywał on również remontów planowych (które wówczas nie podlegają do zakwalifikowania do pracy w przodku). Sąd Odwoławczy wskazuje jednak, że wszyscy przesłuchani w sprawie świadkowie wprost wskazywali, że odwołujący uczestniczył w bieżącym usuwaniu awarii na maszynach podstawowych, nikt z przesłuchanych świadków nie wskazywał, by odwołujący brał udział w remontach planowych (brak ku temu jakiegokolwiek materiału dowodowego). Organ rentowy po za ogólnymi twierdzeniami nie przedstawił żądnego materiału dowodowego wskazującego na to, że odwołujący faktycznie w spornym okresie brał udział w remontach planowych maszyn podstawowych, co więcej organ rentowy nie wnioskował również o przeprowadzenie dowodu z dokumentów czy też dowodu z przesłuchania świadków (tych samym świadków lub też innych) na okoliczność wykonywania przez odwołującego również pracy przy planowych remontach. Sąd Apelacyjny wskazuje, że zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu organ rentowy winien był w niniejszym postępowaniu przedstawić dowody na poparcie swojego stanowiska tj. że odwołujący wykonywał również remonty planowe, a tego nie uczynił, poprzestając wyłącznie na gołosłownych twierdzeniach. Takie stanowisko organu rentowego – zdaniem Sądu II instancji - nie zasługiwało na uwzględnienie, mając na uwadze okoliczność, że pozostały materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie naprowadzał takiego wniosku (tj. że odwołujący pracował również przy remontach planowych).

W ocenie Sądu Apelacyjnego zatem Sąd I instancji prawidłowo ustalił, że obowiązki odwołującego mieszczą się w definicji pracy górniczej kwalifikowanej. Zgodnie z definicją przodka zawartą w art. 50d ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS w nowym brzmieniu, który obowiązuje także w niniejszej sprawie, pracę odwołującego należy zakwalifikować jako pracę w przodku przy urabianiu kopaliny, bowiem odwołujący wykonywał swoje obowiązki na koparkach i zwałowarkach, w czasie ich pracy, bez „odcinania” maszyny od zasilania elektrycznego, a czasem i w czasie pracy maszyny, jeśli dana awaria na to pozwalała. Z kolei ani wykładnia systemowa ani literalna art. 50d ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie ogranicza pracy górniczej kwalifikowanej jedynie do pracy górników. Praca odwołującego spełnia zatem wszystkie warunki łącznie, do uznania jej za pracę górniczą kwalifikowaną.

Nie sposób zgodzić się także z zarzutem apelacji organu rentowego, że odwołujący G. K. (1) zajmował się w spornym okresie również remontem przenośników. W niniejszej sprawie przesłuchano czterech świadków i żaden z przesłuchanych świadków nie wspomniał, że odwołujący pracował na przenośnikach (usuwał awarię). Po za tym należy zwrócić uwagę, że świadek R. P. zeznał, że w spornym okresie pracował razem z odwołującym i wówczas razem z odwołującym usuwał awarię na maszynach podstawowych (...) (...) i zwałowarkę (...), nie uczestniczyli w usuwaniu awarii remontowych na przenośnikach, albowiem brały w tym udział brygady Oddziału (...), które pracowały rano. Świadek jedynie podkreślił, że w weekendy i Święta czasem trzeba było naprawić przenośniki, ale to zdarzało się sporadycznie, wówczas kierownictwo decydowało, kto ma dokonać takiej naprawy. Nadto świadek J. Z. potwierdził, że przenośniki naprawiała pierwsza zmiana, a brygady systemowe mogły tylko sporadycznie wykonywać naprawy przenośników. Wskazał, że do obowiązków odwołującego należało bieżące usuwanie awarii na koparkach i zwałowarkach. Sąd Apelacyjny podkreśla, że z zeznań świadka J. K. wynika, że brygady były podzielone i rzeczywiście były wyspecjalizowane w naprawach poszczególnych maszyn, koparek i przenośników.

Na marginesie podkreślić należy, że nawet gdyby przyjąć, że odwołujący posiadał inne uprawnienia (w tym np. do naprawy przenośników), to istotne jest nie samo posiadanie odpowiednich kwalifikacji, a to czy taką pracę odwołujący faktycznie wykonywał (w tym stale w pełnym wymiarze czasu pracy). Z kolei ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego (w szczególności z zeznań świadków i odwołującego) wynika, że odwołujący nie zajmował się na co dzień naprawą przenośników, a do jego obowiązków należała naprawa koparek i zwałowarek (usuwanie bieżących awarii).

Mając powyższe na uwadze, słusznie zatem, na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w przedmiotowej sprawie, Sąd I instancji uznał, iż odwołujący w okresie 1 maja 2003 r. do rozwiązania umowy tj. 29 października 2019r. – stale i w pełnym wymiarze czasu pracy – prace rzemieślnika zatrudnionego na odkrywce bezpośrednio w przodku, zajmując się obsługą, naprawą i konserwacją maszyn znajdujących się w przodku. Odwołujący, zatem - stosownie do art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej - wykonywał pracę odpowiadającą stanowisku w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych. Rzeczywiście wykonywana przez odwołującego praca w spornym okresie określona jest w treści załącznika nr 3 do rozporządzenia z dnia 23 grudnia 1994 r. (III pkt 7 załącznika nr 3), tj. praca rzemieślnika zatrudnionego na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonujący prace górnicze, mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń. Powyższe oznacza, że sporny okres zatrudnienia (zaskarżony w apelacji) odwołującego można zaliczyć zarówno do stażu pracy górniczej w wymiarze półtorakrotnym, a tym samym - do wysokości emerytury z przelicznikiem 1,8.

W tym stanie rzeczy Sąd I instancji prawidłowo, zmienił zaskarżoną decyzje w ten sposób, że przyznał G. K. (1) prawo do ustalenia wysokości emerytury górniczej w okresie od 1 maja 2003r. do 29 października 2019r. z zastosowaniem przelicznika 1,8 do okresów pracy na stanowisku rzemieślnika zatrudnionego na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonującego prace mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne, przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń, zgodnie z dołączoną ewidencją dniówek półtorakrotnych.

Z kolei jak już była mowa wyżej w zakresie daty przyznania prawa do przeliczenia emerytury należało rację przyznać odwołującemu G. K. (1), tj. że Sąd I instancji błędnie przyznał odwołującemu prawo do przeliczenia emerytury począwszy od dnia 19 października 2022r. (tj. po zmianie brzmienia przepisu art. 50d ust. 1 ustawy emerytalnej), a nie od (...)r. (tj. od dnia przyznania emerytury górniczej).

Mając na uwadze, że powyższe (uwzględniając apelację odwołującego G. K. (1)) na podstawie art. 386 k.p.c. Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok w punkcie 1 o tyle, że prawo do obliczenia wysokości emerytury górniczej w sposób tam wskazany przyznał G. K. (1) od (...) (od dnia przyznania emerytury), natomiast apelację Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił.

Sąd Apelacyjny zaznacza, że zarzuty sformułowane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w apelacji są nietrafione (zarówno w zakresie naruszenia prawa materialnego jak i procesowego) i Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do ich uwzględnienia, zarzuty powołane w apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w żadnej mierze nie wzruszyły rozstrzygnięcia wydanego przez Sąd I instancji.

O kosztach zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 98 § 1, 1 ¹ i 3 k.p.c. i przepisu § 10 ust.1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015r. Mając powyższe na względzie, na względzie, zasądzono od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. na rzecz odwołującego G. K. (1) kwotę 240 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego od dnia uprawomocnienia się orzeczenia o kosztach do dnia zapłaty - tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej – punkt 3 wyroku.

sędzia Marta Sawińska