Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17.10.2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił S. S. prawa do rekompensaty z tytułu utraty możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W uzasadnieniu decyzji poinformowano, iż zgodnie z art.21 ustawy z dn. 19.12.2008r. rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli do dnia 31.12.2008 między innymi udowodni okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS wynoszący co najmniej 15 lat. Zakład odmówił przyznania rekompensaty ponieważ wnioskodawca nie udowodnił co najmniej 15 letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Zakład wskazał, że do wniosku o rekompensatę wnioskodawca załączył świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach od 23.08.1977 r. do 27.10.1978 r. i od 4.11.1980 r. do 31.10.1990 r. oraz od 02.07.1993 r. do 24.10.2014 r. ,we wcześniej wystawionych świadectwach pracy pracodawcy nie potwierdzili wykonywania przez ww pracy w warunkach szczególnych w tych okresach. W związku z zaistniałymi rozbieżnościami co do wykonywania pracy w warunkach szczególnych warunkach wzywano wnioskodawcę do przedłożenia nowych dowodów. W związku z brakiem stosownych dokumentów brak podstaw do ustalenia prawa do rekompensaty.

/ decyzja w aktach ZUS k. nienumerowane/

W dniu 21.11.2023 r. odwołanie od ww decyzji wniósł S. S. domagając się jej zmiany. W uzasadnieniu swego stanowiska podniósł, iż jest uprawniony do rekompensaty bowiem zarówno w okresie zatrudnienia W (...) w Ł. jak i w firmie (...) i zagraniczny M. B. w Ł. pracował w warunkach szczególnych na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony. Wskazał, iż nie może ponosić ujemnych konsekwencji braku dopełnienia przez pracodawców odpowiednich wymogów formalnych.

/ odwołanie z załącznikami k. 3 -5/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

/ odpowiedź na odwołanie k. 6/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca S. S. urodził się w dniu (...).

/okoliczność bezsporna/

W dniu 27.07.2023 r. wnioskodawca złożył wniosek o ponowne przeliczenie świadczenia emerytalno- rentowego z uwzględnieniem prawa do rekompensaty .

/ wniosek w aktach ZUS k. nienumerowane/

W rozpoznaniu wskazanego wniosku wydano zaskarżoną decyzję.

/ decyzja w aktach ZUS k. nienumerowane/

W okresie od 23.08.1977r. do 31.10.1990r. wnioskodawca był zatrudniony na cały etat w Ł. Zakładach (...) faktycznie na stanowisku kierowcy samochodu. W okresie od 28.10.1978 do 6.10.1980 r. wnioskodawca odbył służbę wojskową. Po odbyciu służby w zakładzie stawił się 4.11.1980 r.

/ świadectwo pracy z 9.10.1990 k. 31 świadectwo pracy z 26.04.2006 k. 11, 32 akt kapitałowych ZUS k. 32, ksero książeczki wojskowej k. 13, i k 43 akt kapitałowych ZUS, umowa o pracę (...).11.1980 k. 29 umowa o pracę z 23.08.1977 r. k. 30

Wnioskodawca za wskazany okres zatrudnienia legitymuje się świadectwem pracy z dnia 26.04.2006r., w którym nie wskazano, aby wnioskodawca wykonywał pracę w warunkach szczególnych.

/świadectwo pracy z 26.04.2006 k. 11 akt kapitałowych ZUS k. 32/

W toku postępowania w dniu 29.08.2023 ww. świadectwo pracy zostało sprostowane. Były pracodawca za wyżej wymieniony okres zatrudnienia wystawił wnioskodawcy kolejny dokument, w którym wskazano, iż w okresie od 23.08.1977 do 27.10.1978 i od 4.11.1980 do 31.10.1990 S. S. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

/ świadectwo pracy z 29.08.2023 r. koperta k. 15 oraz k. 33/

Wnioskodawca za wskazany okres zatrudnienia legitymuje się też świadectwem wykonywania pracy w warunkach szczególnych z dnia 21.02.2018r., w którym wskazano, iż ww był zatrudniony w Ł. Zakładach (...) od 23.08.1977r. do 31.10.1990r. i w okresach od 23.08.1977r. do 27.10.1978r. i od 04.11.1980r. do 31.10.1990 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace obsługa pieców grzewczych i obróbka cieplna, transport materiałów na gorąco oraz transport wewnętrzny między stanowiskami pracy w wydziałach, w których wykonywane prace wymienione są w wykazie A dział II poz. 67 na stanowisku kierowca samochodu - stanowisko równoznaczne ze stanowiskiem kierowca pojazdów transportu wewnętrznego wymienionym w Wykazie A dziale III poz. 67 pkt 6 załącznika nr 1 do Zarządzenia nr 3 Ministerstwa Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30.03.1985 r.

/świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych z dnia 21.02.2018r., w aktach ZUS k. nienumerowane oraz k. 33 v./

Pracując w Ł. Zakładach (...) wnioskodawca był kierowcą, jeździł J., S., woził na kopalnie materiały wybuchowe, gazy, podkłady tory kolejowe, siatki, węgiel. Woził wszystko to, co potrzebne było w górnictwie. Mechanicy i kierowcy mieli oddzielne stanowiska. Wnioskodawca pracował jako mechanik przed wojskiem pół roku. Bezpośrednio przed wojskiem pracował jako kierowca. Jeździł codziennie ponad 8 godzin w ramach transportu wewnętrznego po całej Polsce. W umowie o pracę z dnia 23.06.1977 wskazano stanowisko mechanika napraw pojazdów samochodowych, a w umowie z dnia 4.11.1980 roku - stanowisko kierowca, mechanik napraw poj. S..

/zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 27.02.2024 00:22:49 -00:23:31 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 16.01.2024 00:02:00 -00:13:17, zeznania świadka K. K. protokół z rozprawy z dnia27.02.2024 00:05:17 -00:11:52 /

W okresie od 02.07.1993r. do 24.10.2014r. wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w firmie (...) w Ł. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony.

/świadectwo pracy k. 7 akt emerytalno- rentowych ZUS/

W świadectwie pracy z dnia 24.10.2014r. wystawionym za wskazany okres zatrudnienia nie wskazano, aby wnioskodawca wykonywał prace w warunkach szczególnych.

/świadectwo pracy k. 7 akt emerytalno- rentowych ZUS/

W toku postępowania przed ZUS wnioskodawca przedłożył wyjaśnienie byłego pracodawcy, w którym ten wskazał, iż nie pamięta dlaczego w świadectwie pracy wskazał, że wnioskodawca nie pracował w szczególnych warunkach. Jednocześnie oświadczył, iż w okresie zatrudnienia od 2.07.1993 do 24.10.2014r. wnioskodawca pracował jako kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony w pełnym wymiarze czasu pracy tj. wykonywał pracę w szczególnych warunkach.

/ wyjaśnienie z 26.07.2023 r. w aktach ZUS k nienumerowana/

W dniu 26.07.2023 r. wskazany pracodawca wystawił wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w którym wskazano, iż S. S. był zatrudniony w T. (...) M. B. w Ł. w pełnym wymiarze czasu pracy od 2.07.1993 do 24.10.2014r. Wskazano, iż w powyższym okresie wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 wykaz A dział VIII poz 2 będąc zatrudnionym na stanowisku kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony.

/ świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z 26.07.2023 r. w aktach ZUS k . nienumerowane.

Będąc zatrudnionym w firmie (...) wnioskodawca pracował cały czas jako kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 t. Najpierw jeździł S. z przyczepą, J. z przyczepą później D.. Jeździł do Rosji, na Białoruś, Ukrainę, do K. B., Francji, Niemiec, Czech. Woził koncentraty paszowe, ogumienie , materiały do wytwarzania opon, warzywa, produkty AGD. Wykonywał wszelkie czynności kierowcy, w tym związane z zabezpieczeniem ładunku, uczestniczył w załadunkach i rozładunkach, co przy każdym transporcie zajmowało od 0,5 do 1 godziny czasu, wykonywał też czynności celne. Wnioskodawca generalnie jeździł samodzielnie bez zmiennika.

/zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 27.02.2024 00:22:49 -00:23:31 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 16.01.2024 00:02:00 -00:13:17, zeznania świadka M. B. protokół z rozprawy z dnia27.02.2024 r. 00:12:25- 00:22:44/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności o dokumenty zawarte w załączonych do akt sprawy aktach ZUS, jak i złożone w toku procesu. Zeznania wnioskodawcy i świadków przesłuchanych w procesie Sąd ocenił jako wiarygodne, nie znajdując żadnych podstaw by kwestionować ich szczerość i zgodność z rzeczywistym stanem rzeczy. Jednocześnie organ rentowy nie zgłosił wniosków dowodowych mających na celu wykazanie okoliczności przeciwnych. Zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy nie pozostawia wątpliwości, co do charakteru pracy skarżącego na stanowisku kierowcy w obu zakładach pracy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

Zgodnie z art. 21 ust.1 ustawy o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2023 r. poz. 164 t.j.) rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat.

Stosownie do treści ust. 2 tego przepisu rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W myśl art. 23 ust.1 i 2 powołanej ustawy ustalenie rekompensaty następuje na wniosek ubezpieczonego o emeryturę; rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego, o którym mowa w przepisach art. 173 i art. 174 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Celem rekompensaty, podobnie jak i emerytury pomostowej, jest łagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W przypadku rekompensaty realizacja tego celu polega jednak nie na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, lecz na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego (zob. np. M. Zieleniecki, Komentarz do art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych, LEX/el. 2017; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 31.03.2016 r., III AUa 1899/15, LEX 2044406).

Przepisy art. 2 pkt 5 i art. 21 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych formułują dwie zasadnicze przesłanki nabycia prawa do rekompensaty, tj.:

1) nienabycie prawa do emerytury pomostowej,

2) osiągnięcie okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze do dnia wejścia w życie ustawy tj. do 31.12.2008 r. w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS wynoszącego co najmniej 15 lat.

Przesłanką negatywną zawartą w art.21 ust.2 ustawy o emeryturach pomostowych jest nabycie prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Skoro zgodnie z art.23 ustawy o emeryturach pomostowych rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego, a zgodnie z art. 173 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS kapitał początkowy ustala się dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., za których były opłacane składki na ubezpieczenie społeczne przed dniem 1 stycznia 1999 r., to warunek sformułowany w art. 21 ust.2 ustawy o emeryturach pomostowych należy rozumieć w taki sposób, że rekompensata jest adresowana wyłącznie do ubezpieczonych objętych systemem emerytalnym zdefiniowanej składki, którzy przed osiągnięciem podstawowego wieku emerytalnego nie nabyli prawa do emerytury z FUS obliczanej według formuły zdefiniowanego świadczenia. Analiza układu warunkującego prawo do emerytury pomostowej prowadzi do wniosku, że świadczenie to przysługuje tym pracownikom, którzy osiągnęli co najmniej 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ale nie nabyli prawa do emerytury pomostowej z powodu nieuznania ich pracy za wykonywaną w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

W przedmiotowej sprawie bezsporne jest, że odwołujący się nie nabył prawa do emerytury pomostowej, ani prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym w związku z wykonywaniem pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

Stosownie natomiast do treści art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1251) za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Z kolei przepis art. 32 ust.4 stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust.2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, to jest na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 z późn. zm.).

Z §1 cytowanego rozporządzenia wynika, że jego treść stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, wymienione w §4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia.

Przepis § 2 ust.1 rozporządzenia ustala, że za okresy uzasadniające nabycie prawa do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

W niniejszym postępowaniu wnioskodawca domagał się ustalenia, że w okresie zatrudnienia od 23.08.1977r. do 31.10.1990r. w Ł. Zakładach (...) i okresie od 02.07.1993r. do 31.12.2008 r. ( dnia wejścia w życie ustawy), stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w warunkach szczególnych i tym samym spełnia warunki do przyznania rekompensaty.

Rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43) w § 2 ust. 2 zobowiązuje zakłady pracy do stwierdzenia okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji.

Natomiast rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. 2011. 237.1412) określone zostały środki dowodowe, które powinny być dołączone do wniosku, stwierdzające okoliczności uzasadniające przyznanie tego świadczenia.

W myśl § 21-23 powołanego rozporządzenia środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia są pisemne zaświadczenia zakładów pracy, wydane na podstawie posiadanych dokumentów, oraz legitymacje ubezpieczeniowe, a także inne dowody z przebiegu ubezpieczenia. W przypadku zaś ubiegania się pracownika o przyznanie emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze, zaświadczenie zakładu pracy powinno stwierdzać charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których jest uzależnione przyznanie takiej emerytury lub renty. Wyjątek od zasady ustalonej w powołanym przepisie jest zawarty w § 25 wymienionego rozporządzenia, który przewiduje, że okresy zatrudnienia mogą być udowodnione zeznaniami świadków, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy.

Tym samym brak świadectwa pracy wykonywanej w warunkach szczególnych lub wydanie świadectwa, które nie spełnia wymagań formalnych nie przekreśla ustalania, że tego rodzaju praca była wykonywana. W szczególności ubezpieczony może wykazywać innymi środkami dowodowymi, że praca świadczona była w warunkach szczególnych. W postępowaniu z zakresu ubezpieczeń społecznych stosuje się bowiem te same reguły dowodzenia, jak w zwykłym procesie cywilnym. W szczególności zastosowanie mają art. 6 k.c., art. 232 k.p.c. W sprawie o świadczenia z tytułu pracy w warunkach szczególnych, gdzie przedmiotem ustaleń sądu ma być charakter zatrudnienia, dokonywanie ustaleń stanu faktycznego odbywa się z reguły poprzez przeprowadzenie dowodów osobowych oraz - o ile to jest możliwe - dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach osobowych. Osobowe źródła dowodowe (w tym zarówno zeznania świadków, jak i strony procesowej) muszą być skonfrontowane z istniejącą dokumentacją i dopiero uzyskanie przekonania graniczącego z pewnością co do przebiegu zatrudnienia, może pozwolić na pozytywne rozstrzygnięcie o prawie do świadczeń. Ocena osobowych źródeł dowodowych musi być przy tym wolna od jakiejkolwiek dowolności, uwzględniając reguły logiki oraz zasady doświadczenia zawodowego./tak SA w Szczecinie w wyroku z dnia 27 października 2016 r III AUa 41/16 LEX nr 2151525/

Dla rozstrzygnięcia spornej kwestii zasadnym stało się zatem ustalenie, czy praca wykonywana przez wnioskodawcę w spornych okresach była pracą wykonywaną w warunkach szczególnych, o jakich mowa w cytowanych wyżej przepisach.

Wynikające z wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przyporządkowanie danego rodzaju pracy do określonej branży ma istotne znaczenie dla jej kwalifikacji jako pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 32 ust. 1 u.e.r.f.u.s. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 11 czerwca 2013 r. III AUa 1370/12 LEX nr 1339369).

Dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2011 r. I UK 393/10, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 czerwca 2010 II UK 21/10).

Pełne zatrudnienie w warunkach szczególnych pojmowane jest jako bezwzględna cecha tego zatrudnienia jako uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia emerytalnego. Możliwe jest przy tym łączenie w przebiegu dniówki prac o różnym charakterze polegające na wykonywaniu nie jednego, lecz kilku rodzajów prac w szczególnych warunkach, wymienionych w wykazie. W takim wypadku do czasu pracy w warunkach szczególnych zlicza się czas równolegle wykonywanych czynności tylko wtedy, gdy różne prace wszystkie łącznie lub każda z osobna odpowiadają pracom w szczególnych warunkach i wszystkie razem wykonywane są stale i w pełnym wymiarze czasu pracy./tak SA w Łodzi w wyroku z dnia z dnia 2 czerwca 2016 r., III AUa 1687/15, LEX nr 2062050/ Przy ustalaniu okresów pracy w szczególnych warunkach, wymaganych do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym, nie jest natomiast dopuszczalne zaliczanie innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika w stopniu powodującym wcześniejszą utratę zdolności do zatrudnienia i nie zostały wymienione w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2014 r., II UK 395/13, Lex Nr 1455235).

Tylko okresy zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy kreują i wypełniają weryfikowalne kryterium uznania pracy o cechach znacznej szkodliwości dla zdrowia lub znacznego stopnia uciążliwości, lub wymagającej wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Taki sam warunek odnosi się do wymagania stałego wykonywania takich prac, co oznacza, że krótsze dobowo (nie w pełnym wymiarze obowiązującego czasu pracy na danym stanowisku), i nie stałe świadczenie pracy wyklucza dopuszczalność uznania pracy za świadczoną w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wskutek niespełnienia warunku stałej znacznej szkodliwości dla zdrowia lub stałego znacznego stopnia uciążliwości wykonywanego zatrudnienia. /III AUa 101/16 - wyrok SA Gdańsk z dnia 11-05-2016/.

Przy czym należy pamiętać, iż o określonych skutkach prawnych wykonywania pracy w warunkach szczególnych stanowi ustawa oraz utrzymane jej przepisami (art. 32 ust. 4 ustawy o e. i r. z FUS) rozporządzenie z dnia 7 lutego 1983 r. Zarządzenia resortowe traktowane są tylko jako wykazy prac wykonywanych w szczególnych warunkach i mają one znaczenie, o ile są dostosowane do treści załącznika do rozporządzenia i stanowią jego uszczegółowienie, poprzez bardziej ścisłe ustalenie stanowisk pracy (por wyroki SN: z dnia 20 października 2005 r., I UK 41/05, OSNP 2006/19-20/306, z dnia 9 maja 2006 r., II UK 183/05, LEX nr 1001301).

W świetle wykazu A Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 dział III W hutnictwie i przemyśle metalowym Prace różne w hutnictwie i w przemyśle metalowym poz 67 (...) pieców grzewczych i obróbka cieplna, transport materiałów na gorąco oraz transport wewnętrzny między stanowiskami pracy w wydziałach , w których wykonywane prace wymienione są w wykazie stanowi prace warunkach szczególnych. Ponadto Załącznik nr 1 do Zarządzenia nr 3 Ministerstwa Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30.03.1985 r. (Dzienniki Urzędowe - rok 1985 nr 1 poz. 1) W Wykazie A Dział III W Hutnictwie i P. Metalowym Prace różne w hutnictwie i w przemyśle metalowym poz 67 (...) pieców grzewczych i obróbka cieplna, transport materiałów na gorąco oraz transport wewnętrzny między stanowiskami pracy w wydziałach, w których wykonywane prace wymienione są w wykazie w pkt 6 jako pracę w tym charakterze wymienia pracę na stanowisku kierowca pojazdów transportu wewnętrznego.

Nadto analiza treści wykazu A do powołanego rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku wskazuje, że wymienione w Dziale VII W transporcie i łączności poz 2. Prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów stanowią prace w szczególnych warunkach. Nadto Prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów na stanowisku kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony wymienione są w wykazie A, dziale VIII, poz. 2 pkt. 1 do zarządzenia nr 33 Ministra Łączności z dnia 16 maja 1983r., w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu łączności (Dz. Urz. (...).1983.3.32).

Przedkładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że zgromadzony i niepodważony przez organ rentowy materiał dowodowy, w postaci zeznań wnioskodawcy zeznań świadków i zgromadzonej dokumentacji, w tym osobowej, jednoznacznie potwierdza, że obowiązki ubezpieczonego zarówno w ramach zatrudnienia w Ł. Zakładach (...) na stanowisku kierowcy de facto transportu wewnętrznego, co najmniej od momentu powrotu do pracy po odbyciu służby wojskowej, jak i w firmie (...) na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych powyżej 3,5 tony, były przez niego wykonywane stale i w pełnym wymiarze czasu pracy i odpowiadały pracy oraz stanowiskom określonym w ww. aktach prawnych.

S. S. będąc zatrudnionym w Ł. Zakładach (...) stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracując tylko jako kierowca zajmował się przewozem dla kopalni. S. woził na kopalnie materiały wybuchowe, gazy, podkłady tory kolejowe, siatki, węgiel. Woził wszystko to, co potrzebne było w górnictwie. Co najmniej od po powrocie po odbyciu służby wojskowej innych czynności nie wykonywał. W istocie w umowach o pracę widnieje stanowisko mechanika, jednakże już w świadectwie pracy wskazano wyłącznie stanowisko kierowcy. Wnioskodawca przyznał, że pół roku przed wojskiem wykonywał czynności mechanika. Natomiast przynajmniej po powrocie z wojska wnioskodawca wykonywał wyłącznie czynności kierowcy pojazdu o masie powyżej 3,5 tony.

Przy czym nawet wyłączenie całego tego okresu z zatrudnienia w warunkach szczególnych pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie.

Pracując bowiem w firmie (...) wnioskodawca był kierowcą samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, wykonującym czynności w ramach transportu i przewozu towarów, przy czym uczestniczył także w załadunku, rozładunku oraz w czynnościach celnych. Należy też przypomnieć, że praca w transporcie kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, który ubocznie wykonywał czynności konwojenta, ładowacza lub spedytora w odniesieniu do przewożonych towarów, jest pracą w szczególnych warunkach (art. 32 ust. 1 w związku z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2017 r., poz. 1383 ze zm. w związku z poz. 2 Działu VIII wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm.)./tak uchwała SN z dnia 31.01.2018 r, III UZP 8/17/

Reasumując, stwierdzić należy, że po uwzględnieniu do okresu pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia wnioskodawcy nawet tylko okresu zatrudnienia od 02.07.1993r. do 31.12.2008 r. w firmie (...) w Ł. ww. niewątpliwie spełnia wymóg posiadania 15-letniego okresu pracy w takim charakterze. Tym samym wnioskodawcy przysługuje prawo do rekompensaty.

W myśl art. 100 ust. 1. ustawy o emeryturach i rentach z FUS prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa.

Na mocy art. 129 ust. 1 cytowanej ustawy świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Mając na względzie powyższe, należało zmienić zaskarżoną decyzję o czym Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. w sentencji wyroku.