Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 czerwca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku w Wydziale I Cywilnym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Mariusz Bartnik

Protokolant: st. sekr. sąd. Aneta Graban

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 czerwca 2014 r. w Gdańsku

sprawy z powództwa M. S.

przeciwko Gminie Miasta G.

o zapłatę,

1)zasądza od pozwanego Gminy Miasta G. na rzecz powódki M. S. kwotę 314.712,96 zł ( trzysta czternaście tysięcy siedemset dwanaście złotych 96/100) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 02 stycznia 2012 roku do dnia zapłaty;

2)zasądza od pozwanego Gminy Miasta G. na rzecz powódki M. S. kwotę 15.732 zł ( piętnaście tysięcy siedemset trzydzieści dwa złote 00/100 ) tytułem kosztów sądowych oraz kwotę 7.200 zł ( siedem tysięcy dwieście złotych 00/100 ) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Powódka - M. S. wniosła do Sądu Okręgowego w Gdańsku pozew przeciwko pozwanej - Gminie Miasta G., domagając się zasądzenia od pozwanej na rzecz powódki kwoty 314.712,72 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 2 stycznia 2012 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych. Powódka wniosła również o zwolnienie od kosztów sądowych.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że od dnia 1 września 1998 r. prowadzi w G. (...) Liceum Ogólnokształcące Zaoczne, a od dnia 1 września 2004 r. (...) Liceum Ogólnokształcące Zaoczne. Szkoły te korzystały z dotacji, o których mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o systemie oświaty od czasu uzyskania przez nie wpisu do ewidencji szkół niepublicznych. Powódka, z uwagi na zaburzenia depresyjno-lękowe, których stan nasilił się w drugiej połowie 2011 r., złożyła wniosek o przyznanie dotacji oświatowej na 2012 r. wraz z wszystkimi wymaganymi dokumentami, w dniu 5 października 2011 r., a więc po upływie terminu określonego w art. 90 ust. 3 ustawy o systemie oświaty. W związku z tym złożyła w dniu 21 października 2011 r. ponowny wniosek o przyznanie dotacji wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do złożenia wniosku. Postanowieniami z dnia 5 grudnia 2011 r. Prezydent Miasta G. odmówił przywrócenia terminu do złożenia przedmiotowego wniosku, a Samorządowe Kolegium Odwoławcze, po rozpoznaniu zażalenia powódki, utrzymało w mocy zaskarżone postanowienia. Następnie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyrokami z dnia 29 października 2012 r. uchylił zaskarżone postanowienia z uwagi na fakt, że przekazanie dotacji oświatowej nie jest sprawą administracyjną i złożenie wniosku o przywrócenie terminu nie może kreować odrębnej samoistnej sprawy administracyjnej. W związku z tym powódka zwróciła się do Prezydenta Miasta G. z wnioskiem o wypłacenie dotacji oświatowej załączając zbiorcze zestawienie słuchaczy za okres od stycznia do października 2012 r. Przedmiotowa dotacja nie została jednak wypłacona, mimo że termin złożenia wniosku o przyznanie dotacji oświatowej ma charakter instrukcyjny, dyscyplinujący jednostki ubiegające się o przyznanie dotacji, celem umożliwienia jednostce zobowiązanej do prawidłowego ustalenia zasad i sposobu określania jej wysokości. W związku z tym przekroczenie terminu do złożenia wniosku o udzielenie dotacji nie pozbawia uprawnienia do domagania się jej udzielenia. Ponadto powódka podniosła, że Prezydent Miasta G. udzielił błędnych informacji dotyczących dochodzenia przywrócenia terminu do złożenia wniosku, a następnie co do środków zaskarżenia, co dodatkowo daje podstawy do przyjęcia elementów odpowiedzialności opartej także na art. 417 k.c.

(pozew, k. 2-8)

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwana podniosła, że dotacja jest obligatoryjnym wydatkiem budżetu danej jednostki samorządu, jednakże jedynie pod warunkiem, że osoba prowadząca szkołę w ściśle określonym terminie - do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji - poda planowaną liczbę uczniów. Niepodanie w określonym terminie planowanej liczby uczniów w przyszłym roku budżetowym upoważnia zaś jednostkę samorządu do odmowy udzielenia dotacji i jest jedyny przypadek, gdy jest to dopuszczalne. Jednocześnie, przyznanie dotacji nie jest możliwe nawet wtedy, gdy organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego wyraziłby wolę udzielenia dotacji, mimo uchybienia terminowi oraz dana jednostka posiadałaby odpowiednie środki. Jedynym bowiem warunkiem nieudzielenia dotacji jest niepodanie przez podmiot prowadzący niepubliczną szkołę organowi właściwemu do udzielenia dotacji planowanej liczby uczniów do 30 września roku poprzedzającego udzielenie dotacji. W konsekwencji termin określony w art. 90 ust. 3 ustawy o systemie oświaty jest terminem zawitym.

Pozwana zakwestionowała również roszczenie powódki co do wysokości oraz terminu naliczania odsetek i podniosła, że przedstawione przez powódkę zestawienia słuchaczy oraz informacje o liczbie słuchaczy nie odpowiadają stanowi rzeczywistemu.

(odpowiedź na pozew, k. 127-129)

W toku procesu strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie, przy czym pozwana ostatecznie wskazała, że nie kwestionuje roszczenia co do wysokości za wyjątkiem żądania odsetek od dnia 2 stycznia 2012 r. Kwestionowała w dalszym ciągu roszczenie co do zasady.

(k. 140-141, 150-151)

Zarządzeniem Przewodniczącego z dnia 4 grudnia 2013 r., w trybie art. 102 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zwrócono wniosek powódki o zwolnienie od kosztów sądowych.

(k. 91)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka - M. S. od dnia 1 września 1999 r. prowadzi (...)Liceum Ogólnokształcące Zaoczne w G. przy ul. (...), wpisane do ewidencji szkół niepublicznych Miasta G. w dniu 23 marca 1999 r., któremu przysługują uprawnienia szkoły publicznej. Natomiast od dnia 1 września 2004 r. powódka prowadzi (...) Liceum Ogólnokształcące Zaoczne w G. przy ul. (...), wpisane do ewidencji szkół niepublicznych Miasta G. w dniu 2 czerwca 2004 r., któremu przysługują uprawnienia szkoły publicznej.

[Dowód: zaświadczenie nr (...) z dnia 23.07.2007 r., k. 17; Statut(...)Liceum Ogólnokształcącego Zaocznego w G., k. 11-16; zaświadczenie nr (...) z dnia 23.07.2007 r., k. 25; Statut (...) Liceum Ogólnokształcącego Zaocznego w G., k. 18-24]

Powódka, prowadząc powyższe szkoły korzystała z dotacji oświatowych, składając w terminie do dnia 30 września każdego roku odpowiednie wnioski o przyznanie dotacji.

[okoliczność bezsporna]

W lipcu 2011 r. z uwagi na komplikacje życiowe M. S. doznała zaburzeń depresyjno-lękowych i od tego czasu pozostawała pod stałą opieką lekarza psychiatry i przyjmowała leki antydepresyjne. Zaburzenia te nasiliły się w sierpniu 2011 r. w związku z utratą przez powódkę i jej rodziców oszczędności zgromadzonych na koncie bankowym w (...) (obecnie (...)), co stanowiło przedmiot postępowania karnego. Zły stan psychiczny powódki miał przewlekły przebieg i uniemożliwiał jej normalne codzienne funkcjonowanie. Z tego też powodu powódka nie złożyła do dnia 30 września 2011 r. wniosku o przyznanie dotacji oświatowej dla w/w szkół na 2012 rok.

[Dowód: zaświadczenie z dnia 21.10.2011 r., k. 26; zaświadczenie z dnia 09.07.2012 r., k. 27; zawiadomienie z dnia 14.08.2012 r., k. 28; zaświadczenie z dnia 15.11.2011 r., k. 32; zeznania powódki M. S. utrwalone na nośniku CD, k. 153]

Przedmiotowy wniosek złożyła dopiero w dniu 5 października 2011 r. wraz z niezbędnymi dokumentami.

[okoliczność bezsporna]

Następnie, w piśmie z dnia 21 października 2011 r. skierowanym do Prezydenta Miasta G. powódka ponownie złożyła wniosek o przyznanie dotacji oświatowej na rok 2012, wskazując, że wszystkie wymagane informacje, konieczne do wyliczenia subwencji zostały przedstawione i przedłożone. Jednocześnie, po uprzedniej rozmowie z Wiceprezydentem G., w trakcie której została pouczona o konieczności złożenia wniosku o przywrócenie terminu, zwróciła się o przywrócenie terminu do złożenia w/w wniosku i wyjaśniła, że opóźnienie w złożeniu wniosku spowodowane było dużymi problemami osobistymi i rodzinnymi, a w szczególności kradzieżą środków pieniężnych z konta bankowego na szkodę powódki i jej rodziców, co z kolei spowodowało, że wymaga opieki psychiatry i przechodzi kurację lekiem antydepresyjnym. Ponadto, ewentualna utrata subwencji spowodowałaby konieczność zamknięcia szkół od nowego roku.

[Dowód: pismo powódki z dnia 21.10.2011 r., k. 29; zeznania powódki M. S. utrwalone na nośniku CD, k. 153]

W odpowiedzi, powódka została poinformowana, że zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, warunkiem uzyskania dotacji z budżetu gminy jest podanie przez osobę prowadzącą szkołę niepubliczną planowanej liczby uczniów nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego tok udzielenia dotacji. Wobec tego nie ma prawnej możliwości przywrócenia lub przedłużenia wskazanego terminu i dotacja będzie przysługiwać dopiero w roku 2013, po terminowym przedłożeniu stosownego wniosku.

[Dowód: pismo Prezydenta Miasta G. z dnia 03.11.2011 r., k. 30]

W kolejnych pismach z dnia 16, 17, 22 i 23 listopada 2011 r. powódka ponowiła wniosek o przyznanie dotacji oświatowej na rok 2012 oraz o przywrócenie terminu do złożenia przedmiotowego wniosku, przywołując wskazywane wcześniej problemy natury zdrowotnej i negatywne konsekwencje braku dotacji na funkcjonowanie prowadzonych przez powódkę szkół.

[Dowód: pismo powódki z dnia 16.11.2011 r., k. 31; pismo powódki z dnia 17.11.2011 r., k. 33; pismo powódki z dnia 22.11.2011 r., k. 34; pismo powódki z dnia 23.11.2011 r., k. 35]

Postanowieniami z dnia 5 grudnia 2012 r. Prezydent Miasta G. odmówił przywrócenia terminu do złożenia wniosku o udzielenie dotacji na 2012 r. odpowiednio dla (...) Liceum Ogólnokształcącego Zaocznego w G. oraz dla(...)Liceum Ogólnokształcącego Zaocznego w G., wskazując, że wniosek o przywrócenie uchybionego terminu został złożony po upływie terminu przewidzianego w art. 58 § 2 k.p.a.

[Dowód: postanowienie Prezydenta Miasta G. z dnia 05.12.2011 r., k. 36, 37]

W związku z powyższym, powódka w dniu 12 i 13 grudnia 2011 r. zwróciła się do Kuratorium Oświaty w G. o interwencję w sprawie przywrócenia terminu do złożenia dotacji oświatowej na rok 2012 i przyznanie przedmiotowej dotacji, powołując się na podnoszone wcześniej okoliczności związane ze złym stanem zdrowia powódki i negatywne konsekwencje dla funkcjonowania prowadzonych szkół.

[Dowód: pismo powódki z dnia 12.12.2011 r., k. 38-40, 41-42]

W odpowiedzi, Kuratorium Oświaty w G. poinformowało powódkę, że nie posiada kompetencji odwoławczych w sprawach dotyczących dotacji dla szkół publicznych oraz że kontrolę gospodarki finansowej powiatu (w tym miast na prawach powiatu) sprawuje Regionalna Izba Obrachunkowa. Następnie, w związku ze złożeniem przez powódkę zażalenia na w/w postanowienia Prezydenta Miasta G., Kuratorium Oświaty w G. przekazało przedmiotowe zażalenia Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu w G..

[Dowód: pismo Kuratorium Oświaty w G. z dnia 13.12.2011 r., k. 47; pismo Kuratorium Oświaty w G. z dnia 03.01.2012 r., k. 50-51, 52-53]

Postanowieniami z dnia 26 czerwca 2012 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w G. utrzymało w mocy zaskarżone postanowienia Prezydenta Miasta G., uznając, że termin do złożenia wniosku o przyznanie dotacji jest terminem prawa materialnego i niezależnie od okoliczności sprawy nie podlega przywróceniu.

[Dowód: postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w G. z dnia 26.06.2012 r., k. 54, 55]

Na skutek skargi na w/w postanowienia Samorządowe Kolegium Odwoławcze w G., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 29 października 2012 r., wydanym w sprawie o sygn. akt I SA/Gd 880/12, oraz wyrokiem z tego samego dnia, wydanym w sprawie o sygn. akt I SA/Gd 879/12, uchylił zaskarżone postanowienia i określił, że przedmiotowe postanowienia nie mogą być wykonane, ze względu na brak podstaw do rozstrzygania przez Prezydenta Miasta G. wniosku powódki o przywrócenie terminu w trybie art. 58 i 59 § 1 k.p.a. Skoro bowiem przekazanie dotacji nie jest sprawą administracyjną, to także złożenie wniosku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o przyznanie dotacji, nie może kreować odrębnej samoistnej sprawy administracyjnej.

[Dowód: wyrok WSA w Gdańsku z dnia 29.10.2012 r. wraz z uzasadnieniem, k. 57-59, 61-63]

W związku z powyższym powódka w pismach z dnia 9 listopada 2012 r. skierowanych do Prezydenta Miasta G. ponownie wniosła o wypłacenie dotacji oświatowej odpowiednio dla (...)Liceum Ogólnokształcącego Zaocznego w G. oraz dla (...) Liceum Ogólnokształcącego Zaocznego w G., wskazując przy tym wysokość wnioskowanej dotacji na kwotę odpowiednio 176.302,48 zł oraz 88.334 zł, zgodnie z załączonymi zbiorczymi zestawieniami stanu słuchaczy szkół za okres od stycznia do października 2012 r.

[Dowód: pismo powódki z dnia 09.11.2012 r. wraz ze zbiorczym zestawieniem stanu słuchaczy za okres od stycznia do października 2012 r., k. 64-65, 71-72]

W odpowiedzi, Prezydent Miasta G. w piśmie z dnia 17 grudnia 2012 r. poinformował powódkę, że sprawa dotacji oświatowej dla w/w szkół za rok 2012 zostanie rozpatrzona wówczas, gdy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyda stosowny wyrok w sprawie. Następnie, po doręczeniu przez powódkę odpisów w/w wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Prezydent Miasta G. poinformował powódkę, że Gmina G. oczekuje na rozstrzygnięcie powyższych spraw przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze.

[Dowód: pismo Prezydenta Miasta G. z dnia 17.12.2012 r., k. 78; pismo powódki z dnia 20.12.2012 r., k. 79; pismo Prezydenta Miasta G. z dnia 08.01.2013 r., k. 80]

Wobec powyższego stanowiska Prezydenta Miasta G., pełnomocnik powódki w piśmie z dnia 14 stycznia 2013 r. wyjaśnił, że sprawa nie została przekazana Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu w G. do ponownego rozpoznania, gdyż nie podlega rozpoznaniu w drodze decyzji administracyjnej. Jednocześnie wskazał, że w okolicznościach faktycznych sprawy, organ właściwy do udzielenia dotacji ma możliwość jej udzielenia lub odmówienia przyznania, zaś podmiotowi uprawnionemu do ubiegania się o dotację w razie odmowy jej przyznania, przysługuje droga sądowa do dochodzenia swoich praw przed sądem powszechnym w postępowaniu cywilnym. W związku z tym podtrzymał wnioski o wypłacenie dotacji zawarte w pismach z dnia 9 listopada 2012 r.

[Dowód: pismo pełnomocnika powódki z dnia 14.01.2013 r., k. 81-82]

Łączna kwota należnej dotacji oświatowej dla(...) Liceum Ogólnokształcącego Zaocznego w G. za rok 2012 wnosi 215.900,48 zł, natomiast dla (...) Liceum Ogólnokształcącego Zaocznego w G. wynosi 98.812,24 zł.

[Dowód: rozliczenie dotacji za 2012 r. z dnia 25.02.2013 r., k. 83, 84]

Dotacje oświatowe we wskazanej powyżej wysokości nie zostały ostatecznie wypłacone.

[okoliczność bezsporna]

Przy tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, przedłożonych w toku postępowania, w tym pism stron, jako niebudzących zastrzeżeń co do ich autentyczności i prawdziwości. Przy tym, Sąd miał na uwadze, że dowody z dokumentów mają przeważającej mierze charakter dokumentów prywatnych. Zgodnie zaś z art. 245 k.p.c., dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Oznacza to, że formalna moc dowodowa dokumentu prywatnego, która wyraża się w tym, że zawarte w nim oświadczenie pochodzi od osoby, która złożyła podpis na dokumencie, nie przesądza sama przez się o mocy materialnej dokumentu.

Sąd uwzględnił również zeznania powódki których wiarygodność znajduje potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym i nie została również skutecznie zakwestionowana przez pozwaną.

W szczególności, z zeznań powódki wynika, że w drugiej połowie 2011 r. doznała zaburzeń depresyjno-lękowych i od tego czasu pozostawała pod stałą opieką lekarza psychiatry i przyjmowała leki antydepresyjne. Z tego też powodu powódka nie złożyła do dnia 30 września 2011 r. wniosku o przyznanie dotacji oświatowej dla w/w szkół na 2012 rok.

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało w całości na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie powódka wystąpiła z roszczeniem zapłaty łącznie kwoty 314.712,72 zł tytułem niewypłaconych dotacji za 2012 rok wraz odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia. Jako podstawę prawną roszczenia o zapłatę należnej dotacji wskazano zaś art. 90 ust. 3 ustawy z dnia 07.09.1991 r. o systemie oświaty (t.j.: Dz.U. z 2004 r., nr 256, poz. 2572 z późn. zm.; zwana dalej "u.s.o.").

Przepis art. 90 ust. 3 u.s.o., w brzmieniu obowiązującym na dzień złożenia przez powódkę wniosku o dotację za 2012 rok, stanowił, że dotacje dla niepublicznych szkół o uprawnieniach szkół publicznych niewymienionych w ust. 2a przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 50 % ustalonych w budżecie odpowiednio danej gminy lub powiatu wydatków bieżących ponoszonych w szkołach publicznych tego samego typu i rodzaju w przeliczeniu na jednego ucznia, pod warunkiem że osoba prowadząca niepubliczną szkołę poda organowi właściwemu do udzielania dotacji planowaną liczbę uczniów nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji. W przypadku braku na terenie gminy lub powiatu szkoły publicznej danego typu i rodzaju podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez najbliższą gminę lub powiat na prowadzenie szkoły publicznej danego typu lub rodzaju.

Powołany przepis u.s.o. przewiduje obligatoryjne dofinansowanie (w postaci dotacji), szkół niepublicznych (podmiotów prowadzących szkoły niepubliczne) przez jednostkę samorządu terytorialnego, w określonej minimalnej wysokości. Dotacja, o której tutaj mowa jest przy tym jednostronnym świadczeniem (środków pieniężnych) opartym na przepisach prawa publicznego, spełnianym przez dysponenta publicznych środków finansowych na rzecz podmiotów cieszących się przynajmniej względną niezależnością organizacyjno-finansową, o charakterze - co do zasady - bezzwrotnym i nieekwiwalentnym, związanym z finansowaniem zadań lub działalności leżącej w interesie publicznym (zob. M. Pilich, Ustawa o systemie oświaty. Komentarz, ABC 2012).

Jednocześnie, przyznanie ex lege dotacji, o której mowa w art. 90 ust. 3 u.s.o., kreuje pomiędzy udzielającym dotacji a jej beneficjentem stosunek prawny o cechach zbliżonych do zobowiązania w rozumieniu art. 353 § 1 k.c.

Wspomniany przepis określa bowiem w sposób jasny i bezwarunkowy, kto jest dłużnikiem (odpowiednia jednostka samorządu terytorialnego), kto zaś wierzycielem (osoba prowadząca szkołę niepubliczną), a także w jakiej wysokości świadczenie się należy (50 % ustalonych w budżecie odpowiednio danej gminy lub powiatu wydatków bieżących ponoszonych w szkołach publicznych tego samego typu i rodzaju w przeliczeniu na jednego ucznia) i od spełnienia jakich przesłanek wypłacenie dotacji jest uzależnione (wpis szkoły do ewidencji placówek szkolnych o uprawnieniach szkoły publicznej oraz złożenie deklaracji o planowanej liczbie uczniów).

Tym samym stanowi dostateczną podstawę prawną roszczenia o należną niepublicznej szkole dotację i ochrony w tym zakresie uprawniony podmiot może poszukiwać przed sądem powszechnym w postępowaniu cywilnym (zob. wyrok SN z dnia 03.01.2007 r., IV CSK 312/06, Lex nr 277299; postanowienie SN z dnia 23.10.2007 r. III CZP 88/07,LEX nr 345569; a także wyrok SN z dnia 04.09.2008 r., IV CSK 204/08, LEX nr 465959).

Jak już wyżej wspomniano, wierzycielem w powyższym stosunku zobowiązaniowym jest osoba prowadząca szkołę niepubliczną, a więc - stosownie do art. 82 u.s.o. - osoba prawna lub fizyczna, która założyła szkołę niepubliczną, po uzyskaniu wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu publicznych szkół i placówek.

W analizowanej sprawie nie ulega wątpliwości, że podmiotem takim jest powódka, która legitymuje się zaświadczeniami o wpisie prowadzonych przez nią szkół do ewidencji szkół niepublicznych Miasta G.. Poza sporem pozostaje również, że powódka po upływie terminu przewidzianego w art. 90 ust. 3 u.s.o., tj. w dniu 5 października 2011 r. złożyła wniosek o udzielenie dotacji na 2012 r. dla (...) Liceum Ogólnokształcącego Zaocznego w G. oraz dla (...)Liceum Ogólnokształcącego Zaocznego w G., wraz z wymaganymi dokumentami, a więc również informacją o planowanej liczbie uczniów.

Przedmiot sporu stanowi natomiast charakter terminu przewidzianego w art. 90 u.s.o., a co za tym idzie skutki prawne złożenia wniosku o udzielenie dotacji po dniu 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji.

Poza tym pozwana zakwestionowała również roszczenie powódki w zakresie terminu naliczania odsetek.

Na gruncie powyższego wskazać należy, że przesłankami wypłacenia dotacji - jak wskazano już wcześniej - jest wpis szkoły do ewidencji placówek szkolnych o uprawnieniach szkoły publicznej oraz złożenie deklaracji o planowanej liczbie uczniów. Zdaniem Sądu, przewidziany zaś w art. 90 ust. 3 u.s.o. termin ma charakter wyłącznie instrukcyjny.

W judykaturze wskazuje się, że przedstawienie informacji o planowanej liczbie uczniów nie jest oświadczeniem woli, lecz wiedzy podmiotu występującego o dotację. Tego rodzaju czynnościom w nauce administracji przypisuje się charakter tzw. czynności materialno-technicznych, to znaczy takich, które same w sobie nie są czynnościami prawnymi, jakkolwiek rodzą skutki prawne, w postaci powstania praw lub obowiązków, czy to po stronie jednostki podległej władzy publicznej, czy to samego organu administracji (zob. uzasadnienie wyroku SN z dnia 03.01.2007 r., IV CSK 312/06, LEX nr 277299). Jednocześnie z przepisów art. 90 ust. 3 i 4 u.s.o. wynika, że dotacje przysługują na każdego ucznia, a więc w wysokości odpowiadającej faktycznej, rzeczywistej liczbie uczniów w chwili przekazywania dotacji. Podawana przez szkołę w terminie do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji planowana liczba uczniów służy powiatowi jedynie do planowania wysokości dotacji na rok następny (zob. wyrok NSA w Warszawie z dnia 26.07.2006 r., II GSK 97/06, LEX nr 265689). W konsekwencji uznać należy, że uregulowania dotyczące terminu podania informacji o planowanej liczbie uczniów, wynikające z ustawy o systemie oświaty, mają umożliwić jednostkom samorządu terytorialnego jedynie zaplanowanie środków w budżetach kolejnego roku budżetowego. W związku z tym trudno uznać, że niezachowanie określonego w art. 90 ust. 3 u.s.o. terminu składania informacji powinno skutkować nieudzieleniem dotacji, w sytuacji gdy budżet jednostki samorządu terytorialnego dysponuje odpowiednimi środkami. Podzielić zatem należy stanowisko powódki, że uchybienie terminu do złożenia w/w informacji nie pozbawia możliwości ubiegania się o przyznanie dotacji.

Niezależnie od powyższego, nawet w przypadku uznania, że powyższy termin ma charakter zawity (przewidziany dla podjęcia czynności potrzebnej do zachowania prawa, którego uchybienie powoduje wygaśnięcie uprawnienia), odmowę zrealizowania dotacji przysługującej z mocy prawa z powodu tak nieznacznego przekroczenia terminu ( o 5 dni, w tym 3 dni robocze ), należałoby uznać za sprzeczną z zasadami współżycia społecznego (art. 5 k.c.).

W tym zakresie godzi się zauważyć, że na gruncie art. 5 k.c. w judykaturze dopuszcza się możliwość nieuwzględnienia upływu terminu zawitego, z powołaniem się na zasady współżycia społecznego, w konkretnym stanie faktycznym danej sprawy (zob. postanowienie SN z dnia 09.04.2010 r., III CZP 15/10, LEX nr 583852; a także postanowienie SN z dnia 06.11.2008 r., III CZP 104/08,LEX nr 478177). Jak wskazuje się zaś w przypadku terminów przedawnienia, uznanie zarzutu przedawnienia za nadużycie prawa i uwzględnienie przez sąd przedawnionego roszczenia możliwe jest, gdy indywidualna ocena okoliczności w rozstrzyganej sprawie wskazuje, że opóźnieniu w dochodzeniu przedawnionego roszczenia jest usprawiedliwione i nie jest nadmierne (zob. wyrok SA w Krakowie z dnia 21.11.2012 r., III APa 29/12, LEX nr 1236897; a także wyrok SA w Szczecinie z dnia 19.10.2012 r., I ACa 421/12, LEX nr 1237846). Odnosząc powyższe do terminów zawitych, uwzględnienie sprekludowanego prawa możliwe jest zatem wtedy, gdy opóźnienie jest usprawiedliwione wyjątkowymi okolicznościami i nie jest nadmierne.

Z zeznań powódki oraz pozostałego materiału dowodowego wynika zaś, że w drugiej połowie 2011 r. doznała zaburzeń depresyjno-lękowych z powodu kradzieży przez pracownika banku znacznych środków finansowych, w tym na szkodę jej rodziców, od tego też czasu pozostawała pod stałą opieką lekarza psychiatry i przyjmowała leki antydepresyjne. Z tej właśnie przyczyny powódka nie złożyła w terminie do dnia 30 września 2011 r. wniosku o przyznanie dotacji oświatowej dla na 2012 rok. Pozwany nie kwestionował tej okoliczności naprowadzanej przez powódkę. Przy tym, czas opóźnienia w złożeniu wniosku wynosił zaledwie 5 dni. Ponadto, w poprzednich latach powódka składała odpowiednie wnioski w terminie - co było również bezsporne pomiędzy stronami.

W tym stanie rzeczy, jak już wyżej wskazano, odmowę zrealizowania dotacji przysługującej z mocy prawa z powodu przekroczenia terminu, należałoby uznać za sprzeczną z zasadami współżycia społecznego.

Uwzględniając powyższe Sąd stwierdził, że zasadne jest żądanie przez powódkę zapłaty kwoty 314.712,72 zł z tytułu dotacji za 2012 rok, której wysokość ostatecznie nie została zakwestionowana przez pozwaną i wynika ze przedłożonych w sprawie dowodów.

W zakresie żądania odsetek z tytułu opóźnienia w spełnieniu świadczenia (zapłaty należnych dotacji) w terminie zauważyć z kolei należy, że zgodnie z art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Nie ulega jednocześnie wątpliwości, że dotacja ma cechy świadczenia jednorazowego, o ustalonej i niezmiennej wysokości przekazywanej na jednego ucznia (zob. wyrok SA w Białymstoku z dnia 18.04.2013 r., I ACa 86/13, LEX nr 1311926). Wypłacana jest przy tym na każdy kolejny rok działalności szkoły lub placówki - przyznawana jest na cały rok kalendarzowy.

Wobec powyższego, żądanie zapłaty odsetek ustawowych od kwoty 314.712,72 zł od dnia 2 stycznia 2012 r. do dnia zapłaty należy uznać za uzasadnione.

W konsekwencji, Sąd na podstawie powołanych wyżej przepisów zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 314.712,72 zł, na którą składa się suma kwot dotacji za rok 2012należnych dla (...) Liceum Ogólnokształcącego Zaocznego w G. (215.900,48 zł) oraz dla (...)Liceum Ogólnokształcącego Zaocznego w G. (98.812,24 zł).

Jednocześnie, Sąd na podstawie art. 481 § 1 k.c. zasądził od pozwanej na rzecz powódki odsetki ustawowe od kwoty 314.712,72 zł od dnia 2 stycznia 2012 r. do dnia zapłaty (pkt 1 wyroku).

Orzekając o kosztach procesu, Sąd zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy, na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 15.732 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych (uiszczonej opłaty od pozwu) oraz kwotę 7.200 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, których wysokość ustalono na podstawie § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (pkt 2 wyroku).