Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 listopada 2014 r.

Sąd Rejonowy w Ostrołęce I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 listopada 2014 r. w O.

sprawy z powództwa I. D.

przeciwko (...) SA w W.

o zapłatę 8000 zł

orzeka:

1.  zasądza od pozwanego (...) SA w W. na rzecz powoda I. D. kwotę 4 000 zł ( cztery tysiące złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia(...). do dnia zapłaty ;

2.  nakazuje pobrać od pozwanego (...) SA w W. na rzecz Skarbu Państwa Kasy Sądu Rejonowego w Ostrołęce kwotę 319,70 zł tytułem zwrotu części kosztów sądowych poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 200 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów postępowania;

4.  znosi miedzy stronami pozostałe koszty postępowania.

Sygn. akt I C 71/14

UZASADNIENIE

I. D. w pozwie przeciwko (...) S.A. w W. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kwoty 8.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z odsetkami ustawowymi od dnia (...) r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż w wyniku wypadku drogowego z 18 lipca 2013 r. doznał obrażeń ciała w postaci urazu głowy oraz urazu kręgosłupa szyjnego. Bezpośrednio po zdarzeniu został przewieziony do szpitala, gdzie udzielono mu koniecznej pomocy. Twierdził, że w związku z objawami stresu pourazowego korzystał z pomocy psychiatry. W następstwie wypadku odczuwa bóle głowy i kręgosłupa szyjnego oraz drętwienie palców lewej ręki. W chwili wypadku pojazd sprawcy był ubezpieczony w zakresie OC u pozwanego ubezpieczyciela, który odmówił wypłaty żądanego zadośćuczynienia.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa prawnego. Pozwany podniósł, iż w wyniku wskazanej w pozwie kolizji doszło do uszkodzenia przodu pojazdu powoda bez znacznych deformacji poszyć zewnętrznych oraz elementów nośnych, co w ocenie pozwanego wskazuje, iż nie wystąpiły siły zderzeniowe mogące mieć wpływ na powstanie obrażeń ciała. Pozwany podniósł, iż dolegliwości bólowe zgłaszane przez powoda podczas pierwszej wizyty lekarskiej nie znalazły odzwierciedlenia w dalszym procesie leczenia, stąd jego zdaniem powództwo pozbawione jest podstaw faktycznych i prawnych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(na podstawie twierdzeń stron i dokumentów w zakresie, w jakim nie były kwestionowane; powołanych dowodów z dokumentów, zeznań świadka, opinii biegłych, zeznań powoda w charakterze strony)

W dniu 18 lipca 2013 r. w O., W. O. kierujący samochodem marki T. o nr rej. (...) nie udzielił pierwszeństwa przejazdu prawidłowo poruszającemu się pojazdowi marki A. o nr rej. (...) kierowanemu przez I. D., wskutek czego doszło do kolizji. Samochód I. D. został uszkodzony. Sprawca zdarzenia posiadał polisę ubezpieczenia OC w (...) S.A. w W.. (bezsporne)

W wyniku zdarzenia I. D. doznał urazu powierzchownego głowy lewej okolicy skroniowej, kręgosłupa szyjnego oraz barku lewego. Bezpośrednio po zdarzeniu został przewieziony karetką pogotowia ratunkowego do (...) Szpitala (...) w O.. Zgłaszał wówczas ból okolicy skroniowej lewej oraz lewego mięśnia mostkowo - obojczykowo – sutkowego. Tego samego dnia został wypisany do domu.

(karta informacyjna k. 19; opinia biegłych z zakresu (...). R., psychologii – H. P. i neurologii – M. B. k. 113 – 121, dokumentacja fotograficzna – k. 13 – 14 )

Następnego dnia, tj. 19 lipca 2014 r. I. D. ponownie zgłosił się do szpitala z powodu odczuwania mdłości, zawrotów i bólu głowy, bólu barku. Przeprowadzone badania wykazały powierzchowny uraz głowy, obrzęk lewej okolicy skroniowej oraz ogólne potłuczenia. Poszkodowanemu zalecono odpoczynek oraz kontrolę lekarską doznanych obrażeń. ( karta informacyjna k. 20, historia choroby k. 21)

I. D. po wypadku cierpiał z powodu lęku przed jazdą samochodem oraz miewał koszmary senne. W dniu 29 lipca 2013 r. był u psychiatry, który stwierdził u niego zaburzenia stresowe pourazowe oraz skierował go do psychologa. I. D. nie podjął jednak leczenia psychologicznego. ( zaświadczenie lekarskie k. 17, skierowanie do psychologa k. 18, zeznania powoda k. 152, zeznania świadka J.T. D. k. 78)

W piśmie z 12 września 2013 r. I. D. zgłosił zdarzenie ubezpieczycielowi i jednocześnie wniósł o przyznanie kwoty 8000 zł tytułem zadośćuczynienia. (zgłoszenie szkody k. 24-26)

I. D. był poddany badaniu przez lekarza orzecznika ubezpieczyciela. Lekarz orzecznik ubezpieczyciela po przeprowadzeniu badania w dniu 18 listopada 2013 r. stwierdził, iż I. D. symuluje objawy lęków i depresji. (z akt szkody (...) - opinia orzecznika k. 7)

(...) S.A. w W. w piśmie z 19 listopada 2013 r. odmówił wypłaty poszkodowanemu żądanego zadośćuczynienia, jednocześnie nie kwestionując swojej odpowiedzialności za skutki zdarzenia z dnia 18 lipca 2013 r. Ubezpieczyciel uzasadnił odmowę wskazując, że dolegliwości zgłaszane przez I. D. bezpośrednio po zdarzeniu nie znalazły odzwierciedlenia w dalszym procesie leczenia, w tym również w wynikach badań diagnostycznych. W ocenie ubezpieczyciela nieznaczne odczucia dolegliwości fizycznych nie uzasadniają przyznania zadośćuczynienia. (pismo ubezpieczyciela k. 5 – 6)

Po wypadku I. D. odczuwał okresowe bóle kręgosłupa szyjnego i bóle głowy, których nasilenie nie było w rzeczywistości tak znaczne, jak w sferze jego subiektywnych odczuć. Nie potrzebował on opieki i pomocy innych osób po wypadku. Doznane obrażenia nie mają wpływu na aktywność życiową poszkodowanego i jego funkcjonowanie. Nie stanowią również stałego lub długotrwałego uszczerbku na jego zdrowiu. Obecnie I. D. znów jeździ samochodem. Studiuje, uczestniczy w zajęciach wychowania fizycznego. (opinia biegłych z zakresu (...). R., psychologii – H. P. i neurologii – M. B. – k. 113 - 121 , zeznania powoda k. 152, zeznania J.T. D. – k. 78)

Sąd zważył, co następuje:

Pozwany nie kwestionował co do zasady swojej odpowiedzialności za skutki kolizji z dnia 18 lipca 2013 r., w wyniku której poszkodowany został I. D.. Bezsporny był przebieg zdarzenia.

Przedmiotem sporu było, czy w wyniku przedmiotowego zdarzenia, za skutki którego pozwany ponosi odpowiedzialność, powód doznał krzywdy, która podlega naprawieniu na podstawie art. 445§1 kc, a jeśli tak, jaka wysokość zadośćuczynienia jest odpowiednia w rozumieniu powołanego przepisu.

Zgodnie z art. 445§1 kc, w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Art. 444§1 zd. 1 kc stanowi natomiast, że w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.

Zważyć należy, że krzywda, której naprawienia może domagać się podmiot na podstawie art. 445 kc, stanowi niemajątkowy skutek naruszenia dóbr osobistych, wywołany m. in. uszkodzeniem ciała, czy rozstrojem zdrowia. Uszczerbki te mogą polegać na fizycznych dolegliwościach i psychicznych cierpieniach bezpośrednio związanych ze stanem zdrowia, ale też z jego dalszymi następstwami w postaci odczuwanego dyskomfortu wynikającego z ujemnych przeżyć związanych z deliktem, w wyniku którego krzywda powstała. W judykaturze i doktrynie dość powszechnie przyjmuje się wyłącznie kompensacyjny charakter ochrony majątkowej udzielanej pokrzywdzonemu i niedopuszczalność przypisywania jej funkcji represyjnych. Kompensata majątkowa ma na celu przezwyciężenie przykrych doznań. Służyć temu ma nie tylko udzielenie pokrzywdzonemu należnej satysfakcji moralnej w postaci uznania jego krzywdy wyrokiem sądu, lecz także zobowiązanie do świadczenia pieniężnego, które umożliwi pełniejsze zaspokojenie potrzeb. (por. uchwała SN z 8.12.1973 r., III CZP 37/73, OSN 1974/9/145; wyrok SN z 22.5.1990 r., II CR 225/90, LEX nr 9030; wyrok SN z 11.7.2000 r., II CKN 1119/98, LEX nr 50884).

Ustalenie, czy wskutek zdarzenia powód doznał uszkodzenia ciała i (lub) rozstroju zdrowia wymagało wiedzy specjalnej i z tego względu – na wniosek pełnomocnika powoda - Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych z zakresu (...). R., psychologii – H. P. i neurologii – M. B..

Nie budzi wątpliwości – w świetle opinii biegłych - że wskutek zdarzenia z 18 lipca 2013r. powód doznał krzywdy niemajątkowej w związku z naruszeniem jego dobra osobistego w postaci zdrowia w ten sposób, że doznał powierzchownego urazu głowy z lewej okolicy skroniowej, kręgosłupa szyjnego oraz barku lewego. Doznane obrażenia powodowały ból i z tego względu powód przyjmował środki przeciwbólowe. Sąd wyraża pogląd, że sam fakt doznania ww. obrażeń ciała uzasadnia przyznanie zadośćuczynienia. Należy przy tym podkreślić, że uszczerbek na zdrowiu w żaden sposób nie determinuje zakresu doznanej krzywdy. (por. wyrok SA w Szczecinie z 26.6.2014r., I ACa 255/14, lex nr 1499045).

Doznane w wypadku obrażenia, ale też sam fakt doświadczenia zdarzenia w postaci kolizji drogowej stanowiły dla powoda źródło cierpień, stresu i lęków – co wynika zwłaszcza z jego zeznań. Powód doznawał ujemnych przeżyć związanych z wypadkiem w postaci koszmarów sennych z nim związanych oraz lęku przed jazdą samochodem. Sąd dał wiarę zeznaniom powoda, jako niepodważonym innymi dowodami. Należy podkreślić, że dowód z zeznań stron jest zasadniczym, dostępnym dowodem, który może być przeprowadzony w celu ustalenia odczuć danej osoby. Przeżycia wewnętrzne, odczucia, są ze swej istoty subiektywne i (przynajmniej w części) niemierzalne. Twierdzenia powoda - w zakresie, w jakim mogła poczynić własne obserwacje - potwierdziła świadek J. D. – matka powoda – zeznając, że powód po wypadku odczuwał bóle głowy i karku, miał problemy ze snem, bał się jeździć samochodem. Zeznania świadka i powoda były w tym zakresie spójne i logiczne, wobec czego Sąd nie miał podstaw by odmówić im wiarygodności. Matka powoda stale z nim zamieszkuje, a zatem miała możliwość bezpośrednio zaobserwować skutki wypadku, których doświadczył powód.

W ocenie Sądu już powyższe ustalenia stanowią podstawę stwierdzenia, że w związku z kolizją z 18 lipca 2013r. powód doznał krzywdy niemajątkowej, która podlega rekompensacie poprzez zasądzenie zadośćuczynienia.

Sąd zważył jednocześnie, że z opinii biegłych wynika nadto, że powód nie powinien odczuwać obecnie żadnych dolegliwości związanych z przebytym urazem. Biegli stwierdzili, że dolegliwości które odczuwał po wypadku nie miały w rzeczywistości tak dużego nasilenia, jak wynika to z subiektywnych odczuć poszkodowanego. Zwrócili uwagę, iż zgłaszane obecnie okresowe bóle głowy i karku nie znajdują odzwierciedlenia w wynikach badań oraz badaniu podmiotowym. Biegli stwierdzili ponadto, iż doznane przez powoda obrażenia były na tyle powierzchowne, iż nie wpływają na aktywność życiową powoda i jego codzienne funkcjonowanie ( co w pewnym zakresie potwierdził powód w zeznaniach). Nie stanowią one także długotrwałego lub stałego uszczerbku na jego zdrowiu. Z opinii wynika też, że w związku z poniesionymi obrażeniami nie wymagał on pomocy i opieki osób trzecich.

W ocenie Sądu opinia została sporządzona profesjonalnie, jest logicznie i wyczerpująco uzasadniona, nie była kwestionowana przez strony i może stanowić podstawę wiążących ustaleń Sądu.

Ustalając wysokość zadośćuczynienia Sąd miał na względzie, że w orzecznictwie i doktrynie prawa, przy braku wskazania przez ustawodawcę szczegółowych kryteriów ustalania wysokości zadośćuczynienia, przyjmuje się, że ma na to wpływ przede wszystkim rodzaj naruszonego dobra osobistego. Konieczne jest także wzięcie pod uwagę zakresu naruszenia, trwałości skutków naruszenia oraz stopnia natężenia wspomnianych elementów składających się na pojęcie krzywdy (por. wyroki Sądu Najwyższego: z 20 kwietnia 2006 r., IV CSK 99/05, Lex nr 198509; z 1 kwietnia 2004 r., II CK 131/03, Lex nr 327923; z 19 sierpnia 1980 r., IV CR 283/80, OSN 1981, Nr 5, poz. 81; z 9 stycznia 1978 r., IV CR 510/77, OSN 1978, Nr 11, poz. 210). Nie jest przy tym kwestionowane, że dobra osobiste układają się w swoistą hierarchię, w której najwyżej usytuowanym jest życie i zdrowie ludzkie.

Sąd wziął pod uwagę, iż obrażenia powoda były powierzchowne, a zatem nie wpływały na jego dalsze funkcjonowanie. Mógł on wrócić do szkoły i normalnych zajęć, nie musiał poddawać się dalszemu leczeniu, czy też długo po zdarzeniu przyjmować specjalistycznych leków farmakologicznych (oprócz przeciwbólowych). Stres i leki nie były nadmiernie silne, by uniemożliwiały funkcjonowanie i możliwość samodzielnego poradzenie sobie ze stres, o czym świadczy fakt, że poszkodowany nie spotkał się z psychologiem -wbrew zaleceniom lekarza psychiatry. Co więcej, jak wskazał sam powód, kilka miesięcy po zdarzeniu powrócił do samodzielnego prowadzenia auta, co potwierdza postawioną w tym zakresie tezę. Obecnie powód skarży się jedynie na okresowe bóle głowy i barku oraz ból przy podnoszeniu lewej ręki. Odczucie bólu ze swej istoty jest subiektywne.

Sąd, zgodnie z prezentowanym w orzecznictwie stanowiskiem, oceniając rozmiar doznanej krzywdy wziął pod rozwagę całokształt okoliczności sprawy, w tym rodzaj doznanych przez poszkodowanego obrażeń i rozmiar związanych z nimi cierpień fizycznych i psychicznych, ich nasilenie i czas trwania, brak nieodwracalnych następstw wypadku, brak wpływu zdarzenia na szanse poszkodowanego na przyszłość, wiek poszkodowanego, brak konieczności korzystania ze wsparcia bliskich. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 20.1.2014 r., I ACa 763/13, LEX nr 1428063). Wypada w tym miejscu zauważyć, że trwałość skutków uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia nie stanowi przesłanki żądania ochrony na podstawie art. 445 § 1 kc, ale może mieć wpływ na rozmiar kompensaty (por. wyrok SN z 5.5.1967 r., I PR 118/67, LEX nr 139132).

Sąd, uwzględniając wszystkie powyższe czynniki uznał, iż zadośćuczynienie w kwocie 4.000 zł stanowić będzie adekwatną rekompensatę za rozmiar doznanych przez poszkodowanego krzywd niematerialnych. Kwota ta stanowić będzie odczuwalną wartość ekonomiczną dla poszkodowanego, który jest niepracującym studentem, a przy tym nie jest zawyżona i nie będzie dla niego źródłem nieuzasadnionego wzbogacenia; uwzględnia też przeciętną stopę życiową społeczeństwa. Na marginesie można przy tym zauważyć, że w orzecznictwie dominuje pogląd, iż uwzględnianie przeciętnej stopy życiowej może mieć tylko charakter uzupełniający. (v. np. wyrok SA w Lublinie z 9.7.2014r. , I ACa 214/14, lex nr 1493777).

W ocenie Sąd stopień doznanej przez powoda krzywdy, tj. rodzaj, charakter i stosunkowo krótkotrwały okres trwania ujemnych przeżyć, uzasadnia przyznanie zadośćuczynienia w wysokości 4000 zł. Przeżycia powoda miały charakter niezbyt uciążliwy, nie mający wpływu na funkcjonowanie powoda w dalszym życiu, nie były związane z powstaniem trwałego uszczerbku na zdrowiu. Żądana kwota 8000 zł stanowiłaby nieuzasadnione źródło wzbogacenia powoda, jako nieadekwatna do doznanej krzywdy. Należy przy tym podkreślić, że stopień natężenia doznanej krzywdy stanowi tylko przesłankę określającą wysokość zadośćuczynienia, a nie przesłankę zasadności samego roszczenia z tego tytułu. (tak. SA w B. w wyroku z 18.6.2014r., I ACa 175/14, lex nr 1489037).

Z tych względów Sąd orzekł w pkt 1 wyroku na podstawie art. 445§1 kc w zw. z art. 444 §1 kc.

Roszczenie przenoszące kwotę 4000 zł sąd oddalił w pkt 2.

Odnośnie żądania odsetek Sąd zważył, że zgodnie z dominującym w orzecznictwie stanowiskiem, terminowy charakter świadczenia ubezpieczyciela należy odczytywać w taki sposób, że ubezpieczyciel popada w opóźnienie, jeśli nie spełni w terminie miesięcznym świadczenia, które zostało mu zgłoszone kwotowo. Oznacza to, że dla postawienia roszczenia w stan wymagalności konieczne jest wezwanie wystosowane przez wierzyciela, zawierające wskazanie żądanej kwoty, co miało miejsce w piśmie powoda z 12.9.213r., na które ubezpieczyciel udzielił odmownej odpowiedzi w piśmie z 19.11.2013r. (k. 22-23). Tym samym uznać należy, że w dniu 19.11.2013r. ubezpieczyciel miał pełną wiedzę co do okoliczność pozwalających na wypłatę zadośćuczynienia i od dnia 20.11.2013r. popadł w opóźnienie. Z tego względu zasadne jest roszczeni powoda o zasądzenie odsetek od dnia 20.11.2013r., o czym sąd orzekł na podstawie art. 481 §1 i 2 kc.

Biorąc pod uwagę fakt, że powód wygrał proces w połowie, o kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc, przy czym w pkt 2 i 3 na zasadzie stosunkowego – adekwatnego do wyniku postepowania – rozdzielenia kosztów, a w pozostałym zakresie zniósł koszty postepowania między stronami (pkt 4).

/-/ A. D.