I PK 403/02
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:14-11-2012
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Wyrok z dnia 2 września 2003 r.
I PK 403/02
1. Przepis art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i te-
lewizji (jednolity tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 101, poz. 1114 ze zm.) nie jest przepi-
sem odrębnym w rozumieniu art. 68 § 1 k.p.
2. Na zasadach określonych w art. 1671
k.p. w okresie wypowiedzenia
pracownik jest obowiązany wykorzystać zarówno bieżący, jak i zaległy urlop
wypoczynkowy.
3. Udzielenie na podstawie art. 168 k.p. urlopu wypoczynkowego za po-
przednie lata w pierwszym kwartale następnego roku nie wymaga zgody pra-
cownika także wówczas, gdy w tym samym czasie biegnie okres
wypowiedzenia umowy o pracę.
Przewodniczący SSN Teresa Flemming-Kulesza, Sędziowie SN: Krystyna
Bednarczyk (sprawozdawca), Józef Iwulski.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 września 2003 r.
sprawy z powództwa Andrzeja B. przeciwko Polskiemu Radiu - Rozgłośni Regional-
nej „R.Ł.” Spółce Akcyjnej w Ł. o ekwiwalent za urlop wypoczynkowy, na skutek ka-
sacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w Łodzi z dnia 11 marca 2002 r. [...]
1. o d d a l i ł kasację,
2. zasądził od powoda Andrzeja B. na rzecz pozwanego Polskiego Radia -
Rozgłośni Regionalnej „R.Ł.” - Spółki Akcyjnej w Ł. 1.800 zł (jeden tysiąc osiemset)
tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
U z a s a d n i e n i e
Powód Andrzej B. wnosił o zasądzenie od pozwanego Polskiego Radia - Roz-
głośni Regionalnej „R.Ł.” SA w Ł. kwoty 13.137 zł tytułem ekwiwalentu za urlop wy-
poczynkowy.
2
Pozwany wniósł o oddalenie powództwa.
Wyrokiem z dnia 20 grudnia 2001 r. [...] Sąd Rejonowy-Sąd Pracy dla Łodzi
Śródmieścia w Łodzi oddalił powództwo. Sąd ustalił, że uchwałą z dnia 31 paździer-
nika 2000 r. rada nadzorcza pozwanej Spółki odwołała powoda za stanowiska preze-
sa zarządu z dniem 1 listopada 2000 r. Odwołanie nastąpiło z jednoczesnym wypo-
wiedzeniem umowy o pracę, którego okres upływał 28 lutego 2001 r. Pismem z dnia
2 listopada 2000 r. zobowiązano powoda do wykorzystania zaległego urlopu wypo-
czynkowego za 1999 i 2000 r. oraz zwolniono go z obowiązku świadczenia pracy w
pozostałym okresie wypowiedzenia. Pismem z dnia 15 listopada 2000 r. zarząd
strony pozwanej wezwał powoda do stawienia się do pracy z dniem 21 listopada
2000 r., uzasadniając wezwanie tym, że obecność powoda jest niezbędna ze
względu na trwający spór zbiorowy, jednakże powód odmówił świadczenia pracy.
Pismem z dnia 22 stycznia 2001 r. prezes zarządu udzielił powodowi urlopu wypo-
czynkowego w wymiarze 11 dni roboczych za 1999 r. w okresie od 25 stycznia 2001
r. do 8 lutego 2001 r. oraz w wymiarze 15 dni roboczych za 2000 r. w okresie od 9
lutego 2001 r. do 28 lutego 2001 r. W odpowiedzi na to pismo powód stwierdził, że
brak jest podstawy prawnej do udzielenia mu urlopu we wskazanych terminach. W
okresie wypowiedzenia powód podjął pracę na podstawie umowy zlecenia w jednej z
[...] gazet. Oceniając stan faktyczny Sąd uznał, że powód wykorzystał urlop wypo-
czynkowy udzielony mu zgodnie z art. 168 k.p. Mimo braku zgody na wykorzystanie
urlopu powód nie wykazał gotowości do pracy w okresie wypowiedzenia, lecz wręcz
odmówił wykonania polecenia świadczenia pracy. Powód nie może więc skutecznie
żądać ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Na uzasadnienie tego poglądu Sąd po-
wołał wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 lutego 1991 r., I PR 407/90.
W apelacji od tego wyroku powód zarzucił, że nawiązanie stosunku pracy na-
stąpiło na podstawie powołania, zatem zgodnie z art. 71 k.p. powód nie miał obo-
wiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Nie miał też obowiązku wyko-
rzystywania urlopu wypoczynkowego, który został udzielony bez jego zgody.
Wyrokiem z dnia 11 marca 2002 r. [...] Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpie-
czeń Społecznych w Łodzi oddalił apelację. Sąd Okręgowy ustalił, że strony łączył
umowny stosunek pracy, a nie stosunek pracy z powołania, co wynika z umowy o
pracę zawartej 10 września 1998 r. Odwołanie z funkcji prezesa zarządu nie było
odwołaniem w rozumieniu art. 70 § 1 k.p., gdyż są to dwa różne stosunki prawne:
stosunek członkostwa w zarządzie wynikający z powołania przez radę nadzorczą do
3
pełnienia funkcji prezesa zarządu i stosunek pracy wynikający z umowy o pracę. Za-
trudnienie powoda w pozwanej Spółce na podstawie umowy o pracę pozostaje w
zgodzie z treścią postanowień zarówno statutu pozwanej Spółki, jak i regulaminu
rady nadzorczej, z których wynika, że podstawą stosunku pracy osób wchodzących
w skład zarządu jest umowa o pracę. Sąd Okręgowy podzielił stanowisko Sądu
pierwszej instancji, iż decydujące znaczenie dla oceny zasadności roszczenia powo-
da jest ustalenie, czy powód pozostawał w okresie wypowiedzenia w gotowości do
świadczenia pracy. Z prawidłowych ustaleń tego Sądu wynika, że powód nie wykazał
takiej gotowości.
Wyrok ten zaskarżył kasacją powód i opierając ją na obu podstawach wymie-
nionych w art. 3931
k.p.c. wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie po-
wództwa w całości, ewentualnie o uchylenie tego wyroku i przekazanie sprawy Są-
dowi Okręgowemu w Łodzi do ponownego rozpoznania. Jako naruszenie prawa
materialnego wskazał błędną wykładnię art. 68 § 1 k.p. w związku z art. 27 ustawy z
dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz.U. z 1993 r. Nr 7, poz. 34 ze zm.) i
art. 171 § 1 k.p., a także błędną wykładnię przepisów art. 56 i 65 k.c. w związku z art.
300 k.p. Jako naruszone przepisy postępowania zostały wskazane art. 233 § 1 w
związku z art. 382 k.p.c. W uzasadnieniu kasacji podniósł, że stosunek pracy został z
nim nawiązany na podstawie powołania w trybie art. 68 § 1 k.p., który stanowi, że
stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania w przypadkach określonych w
odrębnych przepisach. Odrębnym przepisem jest art. 27 ust. 2 ustawy o radiofonii i
telewizji, który określa tryb powoływania i odwoływania członków zarządu. Fakt ist-
nienia odmiennych uregulowań w statucie spółki oraz regulaminie rady nadzorczej
nie ma wpływu na rodzaj istniejącego stosunku pracy pomiędzy stronami. Zawarcie
przez strony umowy regulującej warunki świadczenia pracy nie przesądza o charak-
terze stosunku pracy. Nie ma bowiem przeszkód, aby strony stosunku pracy z po-
wołania uregulowały swoje wzajemne stosunki w umowie. Można zatem przyjąć, że
ocena źródła powstania stosunku pracy będzie zależała od treści składanych przez
strony oświadczeń woli, ocenianych na tle całokształtu okoliczności faktycznych, a w
szczególności rzeczywistej woli stron, ich zamiarów oraz celów czynności prawnych.
Zdaniem skarżącego, przez cały czas trwania stosunku pracy strony miały świado-
mość, iż podlega on przepisom o stosunku pracy z powołania. Przemawia za tym
fakt odwołania powoda ze stanowiska z jednoczesnym wypowiedzeniem stosunku
pracy, pisemne zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy, zmiana decyzji w przed-
4
miocie obowiązku świadczenia pracy oraz przekonanie powoda o braku obowiązku
świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Powyższe okoliczności przemawiają za
przyjęciem stanowiska, iż zgodnym zamiarem stron było nawiązanie stosunku pracy
na podstawie powołania, nie zaś na podstawie umowy o pracę. Przepisy regulujące
stosunek pracy z powołania (art. 70 § 2 i art. 71 k.p.) nie nakładają na pracownika
obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Niezależnie od tego, że
powód był przekonany, że nie ma obowiązku świadczenia pracy, był on gotowy pracę
podjąć. Nie wyraził przy tym zgody na korzystanie z urlopu wypoczynkowego w okre-
sie wypowiedzenia. Jeżeli pracownik został zwolniony z obowiązku świadczenia
pracy, to nie ma możliwości wykorzystania przysługującego mu urlopu wypoczynko-
wego. Wykorzystanie urlopu byłoby możliwe tylko wówczas, gdyby w tym okresie
świadczył pracę. Zobowiązanie pracownika do wykorzystania urlopu za dany rok w
okresie wypowiedzenia byłoby możliwe tylko wówczas, gdyby w planie urlopów urlop
ten był przewidziany na termin pokrywający się z okresem wypowiedzenia. W
związku z tym zaskarżony wyrok narusza przepis art. 171 § 1 k.p. Naruszenie art.
233 § 1 k.p.c. polega na tym, że nie uwzględniono faktu, iż oświadczenie woli o
zwolnieniu powoda z obowiązku wykonywania pracy złożone w tym samym piśmie
co wypowiedzenie umowy o pracę było wiążące. Po odwołaniu ze stanowiska preze-
sa powodowi nie zaproponowano innego stanowiska. Nie jest zatem słuszne stwier-
dzenie, że powód odmówił świadczenia pracy. Powód nie świadczył pracy z przyczyn
leżących po stronie pracodawcy, skoro pracodawca nie zaoferował mu stanowiska
pracy. Gotowości do pracy nie wyklucza fakt zawarcia umowy zlecenia z innym pod-
miotem.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 39311
§ 1 k.p.c. Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawę w granicach
podstaw kasacyjnych. Oznacza to, że postępowanie kasacyjne ogranicza się do
zbadania prawidłowości wykładni i zastosowania przepisów prawa, które zostały
wskazane w kasacji jako naruszone. Jako jeden z przepisów naruszonych przez
błędną wykładnię powód wskazał w kasacji art. 171 § 1 k.p., będący podstawą
prawną jego żądania. Stanowi on, że w razie niewykorzystania przysługującego
urlopu w całości lub części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy
albo powołania do służby wojskowej przysługuje ekwiwalent pieniężny. Prawo do
5
ekwiwalentu pieniężnego powstaje wówczas, gdy pracownik do daty ustania stosun-
ku pracy nie wykorzysta urlopu wypoczynkowego. Nie można mówić o błędnej wy-
kładni przepisu w odniesieniu do stanu faktycznego, w którym pracownik wykorzystał
w całości urlop wypoczynkowy przed rozwiązaniem stosunku pracy. Można jedynie
powoływać się na błędy w ustaleniach faktycznych spowodowane uchybieniami pro-
ceduralnymi, w wyniku których nie zastosowano tego przepisu, chociaż przy prawi-
dłowych ustaleniach powinien on mieć zastosowanie. Powód nie kwestionuje faktu,
że pracodawca udzielił mu urlopu wypoczynkowego i przyznaje, że w okresie tym nie
świadczył pracy. Błędy w ustaleniach faktycznych spowodowane naruszeniem art.
233 § 1 i 382 k.p.c. polegają zdaniem powoda na nieuwzględnieniu jego gotowości
do pracy w okresie wypowiedzenia. Pomijając fakt, czy zachowanie powoda można
było ocenić jako gotowość do pracy, należy stwierdzić, że wykazywanie gotowości do
pracy w okresie prawidłowo udzielonego urlopu wypoczynkowego jest pozbawione
sensu. Istotą urlopu wypoczynkowego jest realizacja prawa pracownika do wypo-
czynku w przeznaczonym na to czasie zwolnienia od pracy. W czasie urlopu wypo-
czynkowego pracownik nie powinien pozostawać w gotowości do pracy, a pracodaw-
ca nie może od niego tego wymagać. Powoływanie się na gotowość do pracy w
okresie wypowiedzenia miałoby sens wówczas, gdyby oświadczenie pracodawcy o
udzieleniu urlopu wypoczynkowego bez uzyskania zgody pracownika było bezsku-
teczne jako sprzeczne z przepisami prawa. Powód powinien zatem wskazać naru-
szenie przez pracodawcę przepisów, które przy wyrokowaniu nie zostało uwzględ-
nione. Z pewnością nie jest to przepis art. 171 k.p., który nie zawiera zakazu udziela-
nia urlopu wypoczynkowego w okresie wypowiedzenia.
Na uzasadnienie faktu, że w okresie wypowiedzenia powód nie mógł wykorzy-
stywać urlopu wypoczynkowego, wnoszący kasację powołuje się na nawiązanie sto-
sunku pracy na podstawie art. 68 § 1 k.p. i wynikający z art. 70 § 2 i 71 k.p. brak
obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia, jeżeli pracownik nie wyrazi
zgody na świadczenie pracy. W tej kwestii prawidłowe jest stanowisko Sądu Okrę-
gowego, że strony łączył umowny stosunek pracy a nie stosunek pracy z powołania.
Przepis art. 68 § 1 k.p. stanowi, że stosunek pracy nawiązuje się na podstawie po-
wołania w przypadkach określonych w odrębnych przepisach albo w przepisach wy-
danych na podstawie art. 298. Stosunek pracy z powołania może być zatem nawią-
zany tylko wówczas, gdy dopuszcza to odrębny przepis. Jeżeli nie ma podstawy
prawnej w odrębnym przepisie, stosunek pracy uważa się za nawiązany na podsta-
6
wie umowy, nawet wówczas, gdy przepisy wewnętrzne pracodawcy, na przykład sta-
tut spółki, przewidują powołanie na niektóre stanowiska. Wskazany w kasacji przepis
art. 27 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji nie jest przepisem od-
rębnym w rozumieniu art. 68 § 1 k.p., gdyż nie zawiera on żadnych regulacji w zakre-
sie stosunku pracy. Stanowi on w ust. 1, że zarząd spółki liczy od jednego do pięciu
członków, w ust. 2, że członków zarządu, w tym prezesa powołuje i odwołuje rada
nadzorcza większością dwóch trzecich głosów w obecności co najmniej trzech
czwartych jej członków i w ust. 3, że kadencja zarządu trwa cztery lata. Przepisy te
określają maksymalną liczbę członków zarządu, zasady ich powoływania i odwoływa-
nia oraz czas trwania kadencji, wprowadzając w tym zakresie pewne rygory w sto-
sunku do ogólnych uregulowań dotyczących spółek akcyjnych zawartych poprzednio
w Kodeksie handlowym, a obecnie w Kodeksie spółek handlowych. Te ostatnie prze-
pisy mają zastosowanie do spółek akcyjnych działających na podstawie ustawy o
radiofonii i telewizji w zakresie nieuregulowanym tą ustawą. Przepisy dotyczące po-
woływania członków zarządu spółek handlowych używają określenia „powołuje” w
innym znaczeniu niż przepisy regulujące stosunek pracy, gdyż odnoszą się one
także do osób niepozostających w stosunku pracy. Członkowie zarządu mogą spra-
wować swoją funkcję zarówno na podstawie stosunku pracy, jak i na podstawie sto-
sunku cywilnoprawnego. Określenia „ powołanie” używa się tylko w odniesieniu do
stosunku organizacyjnego (członkostwa w zarządzie), a nie zobowiązaniowego (sto-
sunku cywilnoprawnego lub stosunku pracy). W wyroku z dnia 13 października 1998
r., I PKN 345/98 (OSNAPiUS 1999 nr 22, poz.719), Sąd Najwyższy stwierdził, że
przepisy Kodeksu handlowego i Prawa bankowego przewidujące powoływanie
członków zarządu spółki akcyjnej (banku) nie są odrębnymi przepisami upoważniają-
cymi do nawiązania stosunku pracy na podstawie powołania (art. 68 § 1 k.p.). Prze-
pisy ustawy o radiofonii i telewizji nie zawierają w tym zakresie odmiennych uregulo-
wań niż Kodeks handlowy (obecnie Kodeks spółek handlowych), w szczególności nie
nakazują nawiązywania stosunków pracy z członkami zarządu na podstawie powoła-
nia. Przepis art. 27 ust. 2 ustawy o radiofonii i telewizji nie jest więc przepisem od-
rębnym w rozumieniu art. 68 § 1 Kodeksu pracy.
Wobec braku podstaw do nawiązania z powodem stosunku pracy z powołania
umowę zawartą między stronami należy rozumieć jako umowę o pracę zawartą na
zasadach ogólnych zgodnie z postanowieniami tej umowy. Wyraźnych oświadczeń
woli w przedmiocie umownego stosunku pracy nie można tłumaczyć na podstawie
7
art. 65 k.c. sprzecznie z ich treścią. W szczególności nie można uznać, że zgodnym
zamiarem stron było nawiązanie stosunku, co do którego nie ma podstawy prawnej w
przepisach prawa pracy. Zgodny zamiar stron, o którym mowa w art. 65 § 2 k.c.,
ocenia się według stanu istniejącego w chwili złożenia oświadczenia woli, a nie we-
dług stanu powstałego w czasie wykonywania umowy. Okoliczności, na które powód
powołuje się w kasacji, występujące po odwołaniu powoda z zarządu, nie mają
wpływu na ocenę oświadczeń woli składanych przy zawieraniu umowy o pracę. Nie-
uzasadniony jest zatem zarzut naruszenia art. 65 k.c. Podstawą oceny łączącego
strony stosunku pracy jako nawiązanego z powołania nie może być drugi z powoła-
nych w kasacji przepisów - art. 56 k.c. Stanowi on, że czynność prawna wywołuje nie
tylko skutki w niej wyrażone, lecz również te, które wynikają z ustawy, z zasad
współżycia społecznego i ustalonych zwyczajów. Z ustawy wynika wyraźnie, że na-
wiązanie stosunku pracy następuje na podstawie umowy, gdyż nawiązanie stosunku
pracy na podstawie powołania musi mieć oparcie w przepisach odrębnych od Ko-
deksu pracy, a nie ma odrębnego przepisu, który przewidywałby nawiązanie stosun-
ku pracy na podstawie powołania z członkiem zarządu spółki akcyjnej.
Żądanie powoda uznania łączącego go z pozwanym stosunku pracy za stosu-
nek nawiązany z powołania nie ma większego wpływu na ocenę jego uprawnień pra-
cowniczych, gdyż regulacje stosunku pracy z powołania nie są korzystniejsze od
unormowań umownego stosunku pracy. Wyjątkiem może być przepis art. 71, który
stanowi, że na wniosek lub za zgodą pracownika pracodawca może zatrudnić go w
okresie wypowiedzenia przy innej pracy. Skoro zatrudnienie w okresie wypowiedze-
nia może nastąpić tylko za zgodą pracownika, pracodawca nie może żądać od pra-
cownika świadczenia pracy bez jego zgody. Z przepisu tego nie można jednak wyin-
terpretować wymogu zgody pracownika na udzielenie mu przez pracodawcę urlopu
wypoczynkowego w okresie wypowiedzenia. Zawarte w kasacji stwierdzenie, że je-
żeli pracownik został zwolniony z obowiązku świadczenia pracy, to nie ma możliwo-
ści wykorzystania przysługującego mu urlopu wypoczynkowego, nie ma oparcia w
treści powołanego przepisu. Podobnie orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 lute-
go 2001 r., I PKN 240/00 (OSNAPiUS 2002 nr 21, poz. 518), stwierdzając, że brak
obowiązku wykonywania pracy przez odwołanego pracownika (art. 71 k.p.) nie jest
przeszkodą do udzielenia mu w tym czasie urlopu wypoczynkowego.
Żaden z powołanych w kasacji przepisów prawa materialnego nie jest podsta-
wą prawną do uznania bezskuteczności oświadczenia pozwanego o udzieleniu po-
8
wodowi urlopu wypoczynkowego w okresie wypowiedzenia. Powoływanie się na go-
towość do pracy nawiązuje do orzecznictwa Sądu Najwyższego na tle nieobowiązu-
jącego już w 2000 r. przepisu art. 170 k.p., który stanowił, że w razie wypowiedzenia
przez zakład pracy urlop przysługujący za rok kalendarzowy, w którym nastąpi roz-
wiązanie stosunku pracy, powinien być wykorzystany w okresie wypowiedzenia. Na
przykład w wyroku z dnia 8 czerwca 1999 r., I PKN 80/99 (OSNAPiUS 2000 nr 16,
poz. 614), Sąd Najwyższy stwierdził, że zgodnie z art. 170 k.p., w brzmieniu sprzed
nowelizacji z 1996 r., pracodawca mógł zobowiązać pracownika do wykorzystania
bieżącego urlopu w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia, choćby nie było to
zgodne z planem urlopów. Pracodawca mógł w tym zakresie nie dopuścić pracowni-
ka do pracy, a przejawiana przez niego gotowość do pracy nie mogła prowadzić do
nabycia ekwiwalentu za niewykorzystany urlop. Nie dotyczyło to urlopu za poprzed-
nie lata. Ponieważ omawiany przepis nakładał na pracownika obowiązek wykorzy-
stania w okresie wypowiedzenia urlopu za rok kalendarzowy, w którym następuje
rozwiązanie stosunku pracy, wykładnia a contrario prowadziła do wniosku, że obo-
wiązek ten nie dotyczy urlopów zaległych. Obecnie (od dnia 1 stycznia 2003 r.) obo-
wiązuje przepis art. 1671
wprowadzony przez ustawę z dnia 26 lipca 2002 r. o zmia-
nie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 135,
poz. 1146), który stanowi, że w okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownik
jest obowiązany wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w tym okresie pracodaw-
ca udzieli mu urlopu. Obowiązek wykorzystania urlopu dotyczy zarówno urlopu bie-
żącego, jak i zaległego. W okresie wypowiedzenia powodowi umowy o pracę nie
obowiązywał żaden z powołanych przepisów. Ponieważ nie było szczególnych ure-
gulowań w zakresie udzielania urlopów pracownikowi, z którym umowa o pracę ma
być rozwiązana za wypowiedzeniem, stosuje się zasady ogólne. Zgodnie z art. 163 §
1 k.p. urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. W planie urlopów na
każdy rok powinien być przewidziany dla każdego pracownika urlop za ten rok. Pra-
codawca nie mógł więc bez zgody pracownika udzielić mu urlopu wypoczynkowego
w okresie wypowiedzenia, jeżeli plan urlopów przewidywał urlop w innym czasie.
Przepis art. 168 k.p. stanowi, że urlopu niewykorzystanego zgodnie z planem urlo-
pów należy pracownikowi udzielić najpóźniej do końca pierwszego kwartału następ-
nego roku kalendarzowego. W takim przypadku pracodawca nie ma obowiązku
uzgadniania z pracownikiem terminu wykorzystania urlopu, lecz musi udzielić mu
urlopu w terminie określonym w powołanym przepisie. Udzielenie na podstawie art.
9
168 k.p. urlopu wypoczynkowego za poprzednie lata w pierwszym kwartale następ-
nego roku nie wymaga zgody pracownika także wówczas, gdy w tym samym czasie
biegnie okres wypowiedzenia umowy o pracę. Wykorzystanie przez powoda zaległe-
go urlopu w okresie wypowiedzenia nie daje podstaw do żądania ekwiwalentu pie-
niężnego.
Z tych przyczyn Sąd Najwyższy w oparciu o przepis art. 39312
k.p.c. oddalił
kasację jako pozbawioną usprawiedliwionych podstaw.
========================================
I PK 403/02
1. Przepis art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i te-
lewizji (jednolity tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 101, poz. 1114 ze zm.) nie jest przepi-
sem odrębnym w rozumieniu art. 68 § 1 k.p.
2. Na zasadach określonych w art. 1671
k.p. w okresie wypowiedzenia
pracownik jest obowiązany wykorzystać zarówno bieżący, jak i zaległy urlop
wypoczynkowy.
3. Udzielenie na podstawie art. 168 k.p. urlopu wypoczynkowego za po-
przednie lata w pierwszym kwartale następnego roku nie wymaga zgody pra-
cownika także wówczas, gdy w tym samym czasie biegnie okres
wypowiedzenia umowy o pracę.
Przewodniczący SSN Teresa Flemming-Kulesza, Sędziowie SN: Krystyna
Bednarczyk (sprawozdawca), Józef Iwulski.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 września 2003 r.
sprawy z powództwa Andrzeja B. przeciwko Polskiemu Radiu - Rozgłośni Regional-
nej „R.Ł.” Spółce Akcyjnej w Ł. o ekwiwalent za urlop wypoczynkowy, na skutek ka-
sacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w Łodzi z dnia 11 marca 2002 r. [...]
1. o d d a l i ł kasację,
2. zasądził od powoda Andrzeja B. na rzecz pozwanego Polskiego Radia -
Rozgłośni Regionalnej „R.Ł.” - Spółki Akcyjnej w Ł. 1.800 zł (jeden tysiąc osiemset)
tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
U z a s a d n i e n i e
Powód Andrzej B. wnosił o zasądzenie od pozwanego Polskiego Radia - Roz-
głośni Regionalnej „R.Ł.” SA w Ł. kwoty 13.137 zł tytułem ekwiwalentu za urlop wy-
poczynkowy.
2
Pozwany wniósł o oddalenie powództwa.
Wyrokiem z dnia 20 grudnia 2001 r. [...] Sąd Rejonowy-Sąd Pracy dla Łodzi
Śródmieścia w Łodzi oddalił powództwo. Sąd ustalił, że uchwałą z dnia 31 paździer-
nika 2000 r. rada nadzorcza pozwanej Spółki odwołała powoda za stanowiska preze-
sa zarządu z dniem 1 listopada 2000 r. Odwołanie nastąpiło z jednoczesnym wypo-
wiedzeniem umowy o pracę, którego okres upływał 28 lutego 2001 r. Pismem z dnia
2 listopada 2000 r. zobowiązano powoda do wykorzystania zaległego urlopu wypo-
czynkowego za 1999 i 2000 r. oraz zwolniono go z obowiązku świadczenia pracy w
pozostałym okresie wypowiedzenia. Pismem z dnia 15 listopada 2000 r. zarząd
strony pozwanej wezwał powoda do stawienia się do pracy z dniem 21 listopada
2000 r., uzasadniając wezwanie tym, że obecność powoda jest niezbędna ze
względu na trwający spór zbiorowy, jednakże powód odmówił świadczenia pracy.
Pismem z dnia 22 stycznia 2001 r. prezes zarządu udzielił powodowi urlopu wypo-
czynkowego w wymiarze 11 dni roboczych za 1999 r. w okresie od 25 stycznia 2001
r. do 8 lutego 2001 r. oraz w wymiarze 15 dni roboczych za 2000 r. w okresie od 9
lutego 2001 r. do 28 lutego 2001 r. W odpowiedzi na to pismo powód stwierdził, że
brak jest podstawy prawnej do udzielenia mu urlopu we wskazanych terminach. W
okresie wypowiedzenia powód podjął pracę na podstawie umowy zlecenia w jednej z
[...] gazet. Oceniając stan faktyczny Sąd uznał, że powód wykorzystał urlop wypo-
czynkowy udzielony mu zgodnie z art. 168 k.p. Mimo braku zgody na wykorzystanie
urlopu powód nie wykazał gotowości do pracy w okresie wypowiedzenia, lecz wręcz
odmówił wykonania polecenia świadczenia pracy. Powód nie może więc skutecznie
żądać ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Na uzasadnienie tego poglądu Sąd po-
wołał wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 lutego 1991 r., I PR 407/90.
W apelacji od tego wyroku powód zarzucił, że nawiązanie stosunku pracy na-
stąpiło na podstawie powołania, zatem zgodnie z art. 71 k.p. powód nie miał obo-
wiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Nie miał też obowiązku wyko-
rzystywania urlopu wypoczynkowego, który został udzielony bez jego zgody.
Wyrokiem z dnia 11 marca 2002 r. [...] Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpie-
czeń Społecznych w Łodzi oddalił apelację. Sąd Okręgowy ustalił, że strony łączył
umowny stosunek pracy, a nie stosunek pracy z powołania, co wynika z umowy o
pracę zawartej 10 września 1998 r. Odwołanie z funkcji prezesa zarządu nie było
odwołaniem w rozumieniu art. 70 § 1 k.p., gdyż są to dwa różne stosunki prawne:
stosunek członkostwa w zarządzie wynikający z powołania przez radę nadzorczą do
3
pełnienia funkcji prezesa zarządu i stosunek pracy wynikający z umowy o pracę. Za-
trudnienie powoda w pozwanej Spółce na podstawie umowy o pracę pozostaje w
zgodzie z treścią postanowień zarówno statutu pozwanej Spółki, jak i regulaminu
rady nadzorczej, z których wynika, że podstawą stosunku pracy osób wchodzących
w skład zarządu jest umowa o pracę. Sąd Okręgowy podzielił stanowisko Sądu
pierwszej instancji, iż decydujące znaczenie dla oceny zasadności roszczenia powo-
da jest ustalenie, czy powód pozostawał w okresie wypowiedzenia w gotowości do
świadczenia pracy. Z prawidłowych ustaleń tego Sądu wynika, że powód nie wykazał
takiej gotowości.
Wyrok ten zaskarżył kasacją powód i opierając ją na obu podstawach wymie-
nionych w art. 3931
k.p.c. wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie po-
wództwa w całości, ewentualnie o uchylenie tego wyroku i przekazanie sprawy Są-
dowi Okręgowemu w Łodzi do ponownego rozpoznania. Jako naruszenie prawa
materialnego wskazał błędną wykładnię art. 68 § 1 k.p. w związku z art. 27 ustawy z
dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz.U. z 1993 r. Nr 7, poz. 34 ze zm.) i
art. 171 § 1 k.p., a także błędną wykładnię przepisów art. 56 i 65 k.c. w związku z art.
300 k.p. Jako naruszone przepisy postępowania zostały wskazane art. 233 § 1 w
związku z art. 382 k.p.c. W uzasadnieniu kasacji podniósł, że stosunek pracy został z
nim nawiązany na podstawie powołania w trybie art. 68 § 1 k.p., który stanowi, że
stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania w przypadkach określonych w
odrębnych przepisach. Odrębnym przepisem jest art. 27 ust. 2 ustawy o radiofonii i
telewizji, który określa tryb powoływania i odwoływania członków zarządu. Fakt ist-
nienia odmiennych uregulowań w statucie spółki oraz regulaminie rady nadzorczej
nie ma wpływu na rodzaj istniejącego stosunku pracy pomiędzy stronami. Zawarcie
przez strony umowy regulującej warunki świadczenia pracy nie przesądza o charak-
terze stosunku pracy. Nie ma bowiem przeszkód, aby strony stosunku pracy z po-
wołania uregulowały swoje wzajemne stosunki w umowie. Można zatem przyjąć, że
ocena źródła powstania stosunku pracy będzie zależała od treści składanych przez
strony oświadczeń woli, ocenianych na tle całokształtu okoliczności faktycznych, a w
szczególności rzeczywistej woli stron, ich zamiarów oraz celów czynności prawnych.
Zdaniem skarżącego, przez cały czas trwania stosunku pracy strony miały świado-
mość, iż podlega on przepisom o stosunku pracy z powołania. Przemawia za tym
fakt odwołania powoda ze stanowiska z jednoczesnym wypowiedzeniem stosunku
pracy, pisemne zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy, zmiana decyzji w przed-
4
miocie obowiązku świadczenia pracy oraz przekonanie powoda o braku obowiązku
świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Powyższe okoliczności przemawiają za
przyjęciem stanowiska, iż zgodnym zamiarem stron było nawiązanie stosunku pracy
na podstawie powołania, nie zaś na podstawie umowy o pracę. Przepisy regulujące
stosunek pracy z powołania (art. 70 § 2 i art. 71 k.p.) nie nakładają na pracownika
obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Niezależnie od tego, że
powód był przekonany, że nie ma obowiązku świadczenia pracy, był on gotowy pracę
podjąć. Nie wyraził przy tym zgody na korzystanie z urlopu wypoczynkowego w okre-
sie wypowiedzenia. Jeżeli pracownik został zwolniony z obowiązku świadczenia
pracy, to nie ma możliwości wykorzystania przysługującego mu urlopu wypoczynko-
wego. Wykorzystanie urlopu byłoby możliwe tylko wówczas, gdyby w tym okresie
świadczył pracę. Zobowiązanie pracownika do wykorzystania urlopu za dany rok w
okresie wypowiedzenia byłoby możliwe tylko wówczas, gdyby w planie urlopów urlop
ten był przewidziany na termin pokrywający się z okresem wypowiedzenia. W
związku z tym zaskarżony wyrok narusza przepis art. 171 § 1 k.p. Naruszenie art.
233 § 1 k.p.c. polega na tym, że nie uwzględniono faktu, iż oświadczenie woli o
zwolnieniu powoda z obowiązku wykonywania pracy złożone w tym samym piśmie
co wypowiedzenie umowy o pracę było wiążące. Po odwołaniu ze stanowiska preze-
sa powodowi nie zaproponowano innego stanowiska. Nie jest zatem słuszne stwier-
dzenie, że powód odmówił świadczenia pracy. Powód nie świadczył pracy z przyczyn
leżących po stronie pracodawcy, skoro pracodawca nie zaoferował mu stanowiska
pracy. Gotowości do pracy nie wyklucza fakt zawarcia umowy zlecenia z innym pod-
miotem.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 39311
§ 1 k.p.c. Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawę w granicach
podstaw kasacyjnych. Oznacza to, że postępowanie kasacyjne ogranicza się do
zbadania prawidłowości wykładni i zastosowania przepisów prawa, które zostały
wskazane w kasacji jako naruszone. Jako jeden z przepisów naruszonych przez
błędną wykładnię powód wskazał w kasacji art. 171 § 1 k.p., będący podstawą
prawną jego żądania. Stanowi on, że w razie niewykorzystania przysługującego
urlopu w całości lub części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy
albo powołania do służby wojskowej przysługuje ekwiwalent pieniężny. Prawo do
5
ekwiwalentu pieniężnego powstaje wówczas, gdy pracownik do daty ustania stosun-
ku pracy nie wykorzysta urlopu wypoczynkowego. Nie można mówić o błędnej wy-
kładni przepisu w odniesieniu do stanu faktycznego, w którym pracownik wykorzystał
w całości urlop wypoczynkowy przed rozwiązaniem stosunku pracy. Można jedynie
powoływać się na błędy w ustaleniach faktycznych spowodowane uchybieniami pro-
ceduralnymi, w wyniku których nie zastosowano tego przepisu, chociaż przy prawi-
dłowych ustaleniach powinien on mieć zastosowanie. Powód nie kwestionuje faktu,
że pracodawca udzielił mu urlopu wypoczynkowego i przyznaje, że w okresie tym nie
świadczył pracy. Błędy w ustaleniach faktycznych spowodowane naruszeniem art.
233 § 1 i 382 k.p.c. polegają zdaniem powoda na nieuwzględnieniu jego gotowości
do pracy w okresie wypowiedzenia. Pomijając fakt, czy zachowanie powoda można
było ocenić jako gotowość do pracy, należy stwierdzić, że wykazywanie gotowości do
pracy w okresie prawidłowo udzielonego urlopu wypoczynkowego jest pozbawione
sensu. Istotą urlopu wypoczynkowego jest realizacja prawa pracownika do wypo-
czynku w przeznaczonym na to czasie zwolnienia od pracy. W czasie urlopu wypo-
czynkowego pracownik nie powinien pozostawać w gotowości do pracy, a pracodaw-
ca nie może od niego tego wymagać. Powoływanie się na gotowość do pracy w
okresie wypowiedzenia miałoby sens wówczas, gdyby oświadczenie pracodawcy o
udzieleniu urlopu wypoczynkowego bez uzyskania zgody pracownika było bezsku-
teczne jako sprzeczne z przepisami prawa. Powód powinien zatem wskazać naru-
szenie przez pracodawcę przepisów, które przy wyrokowaniu nie zostało uwzględ-
nione. Z pewnością nie jest to przepis art. 171 k.p., który nie zawiera zakazu udziela-
nia urlopu wypoczynkowego w okresie wypowiedzenia.
Na uzasadnienie faktu, że w okresie wypowiedzenia powód nie mógł wykorzy-
stywać urlopu wypoczynkowego, wnoszący kasację powołuje się na nawiązanie sto-
sunku pracy na podstawie art. 68 § 1 k.p. i wynikający z art. 70 § 2 i 71 k.p. brak
obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia, jeżeli pracownik nie wyrazi
zgody na świadczenie pracy. W tej kwestii prawidłowe jest stanowisko Sądu Okrę-
gowego, że strony łączył umowny stosunek pracy a nie stosunek pracy z powołania.
Przepis art. 68 § 1 k.p. stanowi, że stosunek pracy nawiązuje się na podstawie po-
wołania w przypadkach określonych w odrębnych przepisach albo w przepisach wy-
danych na podstawie art. 298. Stosunek pracy z powołania może być zatem nawią-
zany tylko wówczas, gdy dopuszcza to odrębny przepis. Jeżeli nie ma podstawy
prawnej w odrębnym przepisie, stosunek pracy uważa się za nawiązany na podsta-
6
wie umowy, nawet wówczas, gdy przepisy wewnętrzne pracodawcy, na przykład sta-
tut spółki, przewidują powołanie na niektóre stanowiska. Wskazany w kasacji przepis
art. 27 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji nie jest przepisem od-
rębnym w rozumieniu art. 68 § 1 k.p., gdyż nie zawiera on żadnych regulacji w zakre-
sie stosunku pracy. Stanowi on w ust. 1, że zarząd spółki liczy od jednego do pięciu
członków, w ust. 2, że członków zarządu, w tym prezesa powołuje i odwołuje rada
nadzorcza większością dwóch trzecich głosów w obecności co najmniej trzech
czwartych jej członków i w ust. 3, że kadencja zarządu trwa cztery lata. Przepisy te
określają maksymalną liczbę członków zarządu, zasady ich powoływania i odwoływa-
nia oraz czas trwania kadencji, wprowadzając w tym zakresie pewne rygory w sto-
sunku do ogólnych uregulowań dotyczących spółek akcyjnych zawartych poprzednio
w Kodeksie handlowym, a obecnie w Kodeksie spółek handlowych. Te ostatnie prze-
pisy mają zastosowanie do spółek akcyjnych działających na podstawie ustawy o
radiofonii i telewizji w zakresie nieuregulowanym tą ustawą. Przepisy dotyczące po-
woływania członków zarządu spółek handlowych używają określenia „powołuje” w
innym znaczeniu niż przepisy regulujące stosunek pracy, gdyż odnoszą się one
także do osób niepozostających w stosunku pracy. Członkowie zarządu mogą spra-
wować swoją funkcję zarówno na podstawie stosunku pracy, jak i na podstawie sto-
sunku cywilnoprawnego. Określenia „ powołanie” używa się tylko w odniesieniu do
stosunku organizacyjnego (członkostwa w zarządzie), a nie zobowiązaniowego (sto-
sunku cywilnoprawnego lub stosunku pracy). W wyroku z dnia 13 października 1998
r., I PKN 345/98 (OSNAPiUS 1999 nr 22, poz.719), Sąd Najwyższy stwierdził, że
przepisy Kodeksu handlowego i Prawa bankowego przewidujące powoływanie
członków zarządu spółki akcyjnej (banku) nie są odrębnymi przepisami upoważniają-
cymi do nawiązania stosunku pracy na podstawie powołania (art. 68 § 1 k.p.). Prze-
pisy ustawy o radiofonii i telewizji nie zawierają w tym zakresie odmiennych uregulo-
wań niż Kodeks handlowy (obecnie Kodeks spółek handlowych), w szczególności nie
nakazują nawiązywania stosunków pracy z członkami zarządu na podstawie powoła-
nia. Przepis art. 27 ust. 2 ustawy o radiofonii i telewizji nie jest więc przepisem od-
rębnym w rozumieniu art. 68 § 1 Kodeksu pracy.
Wobec braku podstaw do nawiązania z powodem stosunku pracy z powołania
umowę zawartą między stronami należy rozumieć jako umowę o pracę zawartą na
zasadach ogólnych zgodnie z postanowieniami tej umowy. Wyraźnych oświadczeń
woli w przedmiocie umownego stosunku pracy nie można tłumaczyć na podstawie
7
art. 65 k.c. sprzecznie z ich treścią. W szczególności nie można uznać, że zgodnym
zamiarem stron było nawiązanie stosunku, co do którego nie ma podstawy prawnej w
przepisach prawa pracy. Zgodny zamiar stron, o którym mowa w art. 65 § 2 k.c.,
ocenia się według stanu istniejącego w chwili złożenia oświadczenia woli, a nie we-
dług stanu powstałego w czasie wykonywania umowy. Okoliczności, na które powód
powołuje się w kasacji, występujące po odwołaniu powoda z zarządu, nie mają
wpływu na ocenę oświadczeń woli składanych przy zawieraniu umowy o pracę. Nie-
uzasadniony jest zatem zarzut naruszenia art. 65 k.c. Podstawą oceny łączącego
strony stosunku pracy jako nawiązanego z powołania nie może być drugi z powoła-
nych w kasacji przepisów - art. 56 k.c. Stanowi on, że czynność prawna wywołuje nie
tylko skutki w niej wyrażone, lecz również te, które wynikają z ustawy, z zasad
współżycia społecznego i ustalonych zwyczajów. Z ustawy wynika wyraźnie, że na-
wiązanie stosunku pracy następuje na podstawie umowy, gdyż nawiązanie stosunku
pracy na podstawie powołania musi mieć oparcie w przepisach odrębnych od Ko-
deksu pracy, a nie ma odrębnego przepisu, który przewidywałby nawiązanie stosun-
ku pracy na podstawie powołania z członkiem zarządu spółki akcyjnej.
Żądanie powoda uznania łączącego go z pozwanym stosunku pracy za stosu-
nek nawiązany z powołania nie ma większego wpływu na ocenę jego uprawnień pra-
cowniczych, gdyż regulacje stosunku pracy z powołania nie są korzystniejsze od
unormowań umownego stosunku pracy. Wyjątkiem może być przepis art. 71, który
stanowi, że na wniosek lub za zgodą pracownika pracodawca może zatrudnić go w
okresie wypowiedzenia przy innej pracy. Skoro zatrudnienie w okresie wypowiedze-
nia może nastąpić tylko za zgodą pracownika, pracodawca nie może żądać od pra-
cownika świadczenia pracy bez jego zgody. Z przepisu tego nie można jednak wyin-
terpretować wymogu zgody pracownika na udzielenie mu przez pracodawcę urlopu
wypoczynkowego w okresie wypowiedzenia. Zawarte w kasacji stwierdzenie, że je-
żeli pracownik został zwolniony z obowiązku świadczenia pracy, to nie ma możliwo-
ści wykorzystania przysługującego mu urlopu wypoczynkowego, nie ma oparcia w
treści powołanego przepisu. Podobnie orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 lute-
go 2001 r., I PKN 240/00 (OSNAPiUS 2002 nr 21, poz. 518), stwierdzając, że brak
obowiązku wykonywania pracy przez odwołanego pracownika (art. 71 k.p.) nie jest
przeszkodą do udzielenia mu w tym czasie urlopu wypoczynkowego.
Żaden z powołanych w kasacji przepisów prawa materialnego nie jest podsta-
wą prawną do uznania bezskuteczności oświadczenia pozwanego o udzieleniu po-
8
wodowi urlopu wypoczynkowego w okresie wypowiedzenia. Powoływanie się na go-
towość do pracy nawiązuje do orzecznictwa Sądu Najwyższego na tle nieobowiązu-
jącego już w 2000 r. przepisu art. 170 k.p., który stanowił, że w razie wypowiedzenia
przez zakład pracy urlop przysługujący za rok kalendarzowy, w którym nastąpi roz-
wiązanie stosunku pracy, powinien być wykorzystany w okresie wypowiedzenia. Na
przykład w wyroku z dnia 8 czerwca 1999 r., I PKN 80/99 (OSNAPiUS 2000 nr 16,
poz. 614), Sąd Najwyższy stwierdził, że zgodnie z art. 170 k.p., w brzmieniu sprzed
nowelizacji z 1996 r., pracodawca mógł zobowiązać pracownika do wykorzystania
bieżącego urlopu w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia, choćby nie było to
zgodne z planem urlopów. Pracodawca mógł w tym zakresie nie dopuścić pracowni-
ka do pracy, a przejawiana przez niego gotowość do pracy nie mogła prowadzić do
nabycia ekwiwalentu za niewykorzystany urlop. Nie dotyczyło to urlopu za poprzed-
nie lata. Ponieważ omawiany przepis nakładał na pracownika obowiązek wykorzy-
stania w okresie wypowiedzenia urlopu za rok kalendarzowy, w którym następuje
rozwiązanie stosunku pracy, wykładnia a contrario prowadziła do wniosku, że obo-
wiązek ten nie dotyczy urlopów zaległych. Obecnie (od dnia 1 stycznia 2003 r.) obo-
wiązuje przepis art. 1671
wprowadzony przez ustawę z dnia 26 lipca 2002 r. o zmia-
nie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 135,
poz. 1146), który stanowi, że w okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownik
jest obowiązany wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w tym okresie pracodaw-
ca udzieli mu urlopu. Obowiązek wykorzystania urlopu dotyczy zarówno urlopu bie-
żącego, jak i zaległego. W okresie wypowiedzenia powodowi umowy o pracę nie
obowiązywał żaden z powołanych przepisów. Ponieważ nie było szczególnych ure-
gulowań w zakresie udzielania urlopów pracownikowi, z którym umowa o pracę ma
być rozwiązana za wypowiedzeniem, stosuje się zasady ogólne. Zgodnie z art. 163 §
1 k.p. urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. W planie urlopów na
każdy rok powinien być przewidziany dla każdego pracownika urlop za ten rok. Pra-
codawca nie mógł więc bez zgody pracownika udzielić mu urlopu wypoczynkowego
w okresie wypowiedzenia, jeżeli plan urlopów przewidywał urlop w innym czasie.
Przepis art. 168 k.p. stanowi, że urlopu niewykorzystanego zgodnie z planem urlo-
pów należy pracownikowi udzielić najpóźniej do końca pierwszego kwartału następ-
nego roku kalendarzowego. W takim przypadku pracodawca nie ma obowiązku
uzgadniania z pracownikiem terminu wykorzystania urlopu, lecz musi udzielić mu
urlopu w terminie określonym w powołanym przepisie. Udzielenie na podstawie art.
9
168 k.p. urlopu wypoczynkowego za poprzednie lata w pierwszym kwartale następ-
nego roku nie wymaga zgody pracownika także wówczas, gdy w tym samym czasie
biegnie okres wypowiedzenia umowy o pracę. Wykorzystanie przez powoda zaległe-
go urlopu w okresie wypowiedzenia nie daje podstaw do żądania ekwiwalentu pie-
niężnego.
Z tych przyczyn Sąd Najwyższy w oparciu o przepis art. 39312
k.p.c. oddalił
kasację jako pozbawioną usprawiedliwionych podstaw.
========================================