Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CSK 509/06
POSTANOWIENIE
Dnia 28 lutego 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Kwaśniewski
w sprawie z wniosku R. S.
przy uczestnictwie K. S.
o podział majątku wspólnego,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 28 lutego 2007 r.,
na skutek skargi kasacyjnej uczestniczki
od postanowienia Sądu Okręgowego w K.
z dnia 4 lipca 2006 r.,
odrzuca skargę kasacyjną.
2
Uzasadnienie
Zaskarżone skargą kasacyjną postanowienie wydane zostało w dniu 4 lipca
2006 r., a zatem wniesiona od niego skarga kasacyjna spełniać powinna wszelkie
wymogi formalne, wynikające z treści przepisów art. 3984
§ 1 i § 2 k.p.c.
W paragrafie pierwszym art. 3984
k.p.c. ustawodawca skatalogował odrębnie
w czterech punktach konstrukcyjne elementy każdej skargi kasacyjnej, a więc
cechy istotne (kreatywne) tego tylko szczególnego środka odwoławczego,
podkreślając zarazem w ten sposób rangę tychże elementów. Natomiast w zdaniu
pierwszym § 2 art. 3984
k.p.c. wskazano na pozostałe wymagania tej skargi, które
stawiane są każdemu pismu procesowemu (art. 126 k.p.c. – 128 k.p.c. z rygorem
przewidzianym w art. 130 k.p.c.).
Już wcześniej przyjęto w orzecznictwie, że brak któregokolwiek
z kreatywnych elementów dawnej kasacji, a określonych w którymkolwiek
z punktów nieobowiązującego już art. 3933
§ 1 k.p.c. nie podlega naprawieniu
w trybie art. 130 § 1 k.p.c., a kasacja dotknięta takim nieusuwalnym brakiem
podlegała odrzuceniu a limine (postanowienie SN z dnia 9 listopada 2000 r.,
II CKN 1385/00, OSNC 2001 r., z. 3, poz. 51; postanowienie SN z dnia 12 grudnia
2000 r., V CKN 1780/00, OSNC 2001 r., z. 3, poz. 52).
Obowiązek przedstawienia przez skarżącego m.in. wniosku o przyjęcie
skargi kasacyjnej do rozpoznania i jego uzasadnienia, a wynikający z art. 3984
§ 1
pkt 3 k.p.c., wiąże się z instytucją tzw. „przedsądu”, polegającego m.in. na
możliwości Sądu Najwyższego odmowy przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania
(art. 3989
§ 2 k.p.c.). Ten możliwy sposób zakończenia postępowania kasacyjnego,
a kolidujący niewątpliwie z intencją strony wnoszącej skargę kasacyjną dowodzi
zrównania rangą obowiązku przytoczenia podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia
(art. 3984
§ 1 pkt 2 k.p.c.) z obowiązkiem odrębnego przedstawienia zarówno
wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania jak i jego uzasadnienia.
Odrębne wyartykułowanie przez ustawodawcę obu kategorii obowiązków dowodzi
tego, że nie są one tożsame. W konsekwencji za spełnienie wymogu z art. 3984
§ 1
pkt 3 k.p.c. nie można uznać jedynie odwołania się przez skarżącego do
3
uzasadnienia podstaw kasacyjnych i sformułowanych w ich ramach zarzutów,
z pominięciem wyraźnego, odrębnego zaprezentowania którejkolwiek
z okoliczności spośród wymienionych w art. 3989
§ 1 k.p.c. i uzasadniających
przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania (por. postanowienie SN z dnia 22 marca
2001 r., V CZ 131/00, OSNC 2001 r., z. 10, poz. 156; postanowienie SN z dnia
5 czerwca 2001 r., IV CZ 45/01, OSNC 2001 r., z. 10, poz. 157). W odniesieniu do
skargi kasacyjnej zachowuje aktualność utrwalone orzecznictwo Sądu
Najwyższego, zgodnie z którym wymagania z art. 3984
§ 1 k.p.c. mają samodzielny
byt i nie mogą być traktowane zamiennie (postanowienie SN z dnia 29 czerwca
2005 r. V CSK 5/05, niepubl. Postanowienie SN z dnia 14 lipca 2005 r. III CZ 61/05
niepubl.).
Spełniając formalny wymóg skargi kasacyjnej, określony w art. 3984
§ 1 pkt 3
k.p.c., skarżący powinien zawrzeć w niej wniosek o przyjęcie skargi do rozpoznania
i wniosek ten należycie uzasadnić, wskazując na występowanie w sprawie
przynajmniej jednej z okoliczności stanowiących przesłanki tzw. przedsądu,
określone w art. 3989
§ 1 k.p.c. i przedstawić odpowiednie argumenty prawne,
uzasadniające występowanie ściśle określonej w ustawie przesłanki. Potrzeba
przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania powinna być zatem uzasadniona przez
skarżącego przy pomocy argumentów jurydycznych uzasadniających wystąpienie
którejkolwiek z przesłanek precyzyjnie określonych w art. 3989
§ 1 k.p.c.
(por. postanowienie SN z dnia 21 lipca 2005 r. sygn. akt V CSK 18/05). Spełnienie
tego wymogu nie jest tożsame z werbalnym powołaniem się na przesłankę
wymienioną w art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c. Ponieważ skarga kasacyjna uczestniczki
pozbawiona jest właściwie rozumianego uzasadnienia wniosku o przyjęcie skargi
do rozpoznania przeto podlega ona odrzuceniu (por. postanowienie SN z dnia
22 września 2005 r. sygn. akt II CSK 7/05).
Uwzględniając więc odrębność obu przedmiotów regulacji w pkt 2 i 3 art.
3984
§ 1 k.p.c. stwierdzić należy, że choć argumentacja skarżącego może się
niekiedy w obu tych kwestiach nawet częściowo pokrywać, to jednak orzeczenie
w przedmiocie przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania zapada tylko
po uprzednim dokonaniu oceny przyczyn kwalifikowanych przez ustawodawcę,
4
a określonych w art. 3989
§ 1 k.p.c., gdyż tylko one mogą być przedmiotem tzw.
„przedsądu” i decydują o jego wyniku.
Skoro więc skarga kasacyjna uczestniczki pozbawiona jest wymaganego
uzasadnienia wniosku, a więc tego niezbędnego elementu konstrukcyjnego,
współkreującego istotę tego środka zaskarżenia, to Sąd Najwyższy orzekł jak
w sentencji postanowienia, działając na podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c. w zw. z art.
3986
§ 2 k.p.c. i art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c.
jc