Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CNP 150/07
POSTANOWIENIE
Dnia 22 stycznia 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Helena Ciepła (przewodniczący)
SSN Gerard Bieniek
SSN Maria Grzelka (sprawozdawca)
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 22 stycznia 2008 r.,
skargi Gminy Miejskiej w Ł.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia Sądu
Okręgowego w Z. z dnia 15 grudnia 2006 r., sygn. akt V Gaz (…), wydanego w sprawie
ze skargi H. M. – „M.(...)” Specjalistyczne Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych w S.
przeciwko Gminie Miejskiej w Ł.
o uchylenie wyroku Zespołu Arbitrów,
odrzuca skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem.
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w Z. postanowieniem z dnia 15 grudnia 2006 r. uchylił wyrok
Zespołu Arbitrów z dnia 5 września 2006 r. oddalający odwołanie H. M., prowadzącego
specjalistyczne Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych w S., od oddalenia przez
zamawiającego – Gminę Miejską Ł. jego protestu w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego i unieważnił postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego. Sąd Okręgowy uznał, że zamawiający naruszył
art. 29 ust. 1 - Prawa zamówień publicznych (w brzmieniu obowiązującym do dnia 25
maja 2006 r.) przez to, że w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówień nie wskazał,
iż inwestycja będąca przedmiotem zamówienia jest w określonej części związana
z budownictwem mieszkaniowym, a w pozostałym zakresie jest inwestycją niezwiązaną
2
z budownictwem mieszkaniowym, a ponadto pozostawił kwestię procentowego udziału
inwestycji w budownictwie mieszkaniowym i w budownictwie innym do oceny
wykonawców przystępujących do przetargu. Zdaniem Sądu, miało to istotny wpływ na
możliwości przedstawienia przez wykonawców porównywalnych ofert co do
proponowanego wynagrodzenia w sytuacji, gdy każdy w nich mógł odmiennie ustalić
udział budownictwa mieszkaniowego w inwestycji stanowiącej przedmiot zamówienia i w
konsekwencji – uwzględnić w stawce cenowej różny udział podatku VAT w wysokości
7% lub 22% co miało bezpośredni wpływ na treść ofert co do wysokości żądanego
wynagrodzenia i w ostateczności - na wybór oferty najkorzystniejszej.
W skardze o stwierdzenie niezgodności z prawem powyższego postanowienia
Gmina Ł. zarzuciła naruszenie art. 354 k.p.c. w zw. z art. 194 ust. 2 ustawy z dnia 29
stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (jedn. tekst; Dz. U. z 2006 r. Nr 164,
poz. 1163 ze zm.) przez wydanie postanowienia zamiast wyroku, oraz art. 355 § 1 w zw.
z art. 391 § 1 k.p.c. i art. 194 ust. 2 ustawy - Prawo zamówień publicznych przez
zaniechanie umorzenia postępowania w sytuacji, gdy zamawiająca zawarła umowę z
wybranym wykonawcą i umowa ta w czasie orzekania przez Sąd była w 74%
zrealizowana. Skarżąca wskazała, że przez wydanie zaskarżonego postanowienia
poniesie stratę w wysokości 12 046.078,59 złotych wyrażającą się różnicą pomiędzy
kosztem realizacji inwestycji na dotychczasowych zasadach i kosztem, który by Gmina
musiała ponieść w przypadku konieczności odstąpienia od dotychczasowych
kontraktów. Podniosła również, że odstąpienie od umowy z obecnym wykonawcą
i niewykonanie w terminie wszystkich robót pozbawi ją dotacji przyznanej ze środków
Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w wysokości 4.469.060,64 złotych. Z
powołaniem się powyższe zamawiająca Gmina wnosiła o stwierdzenie, że zaskarżone
orzeczenia jest niezgodne z art. 194 ust. 2 i art. 94 ust. 1 w zw. z art. 182 ust. 2 pkt 2 lit.
„a” w zw. z art. 181 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (w brzmieniu przed nowelizacja wynikającą z ustawy z dnia 7 kwietnia 2006
r. o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych... (-) – Dz. U. Nr 79, poz. 551).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Jedną z niezbędnych przesłanek skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia sądu jest istnienie szkody będącej skutkiem wydania
zaskarżonego orzeczenia (art. 4241
k.p.c.), natomiast jednym z koniecznych warunków
formalnych, jakim powinna odpowiadać skarga, jest uprawdopodobnienie wyrządzenia
3
szkody spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego skarga dotyczy (art. 4245
§ 1
pkt 4 k.p.c.).
Jak wynika z brzmienia art. 4241
§ 1 k.p.c. („została wyrządzona szkoda”) i co
wielokrotnie Sąd Najwyższy podkreślał w swoich orzeczeniach (por. postanowienie
z dnia 11 stycznia 2006 r. II CNP 13/05 – OSNC 2006, nr 6, poz. 110, postanowienie z
dnia 31 stycznia 2006 r. IV CNP 38/05 – OSNC 2006, nr 7-8, poz. 141, uzasadnienie
postanowienia z dnia 11 sierpnia 2005 r. III CNP 4/05 – OSNC 2006, nr 1, poz. 16,
postanowienie z dnia 27 października 2005 r. V CNP 28/05 – nie publ.)
uprawdopodobnienie, o którym mowa w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c. dotyczy szkody, która
w chwili wnoszenia skargi już istnieje, nie zaś możliwości powstania szkody.
Uprawdopodobnienie odnosi się do prawdopodobieństwa istnienia szkody, jej rodzaju i
rozmiarów a nie do prawdopodobieństwa powstania szkody w przyszłości. Tylko bowiem
szkoda wyrządzona wydaniem zaskarżonego orzeczenia, a nie szkoda, której można,
lub nawet należy się spodziewać, usprawiedliwia skargę przewidzianą w art. 4241
k.p.c.,
która - jeśli zostanie uwzględniona – pozwala na dochodzenie odszkodowania na
podstawie art. 4171
§ 2 k.c., natomiast nie służy zapobiegnięciu wyrządzenia szkody
mogącej powstać wskutek wydania orzeczenia sądowego.
W rozpoznawanej sprawie, niezależnie od oceny zasadności przyjęcia
za podstawę obliczenia prawdopodobnej szkody okoliczności uwzględnionych w
załączonym do skargi opracowaniu sporządzonym przez Centrum Innowacji Technologii
i Rozwoju Spółkę z o.o. w Z., należy stwierdzić, że z treści samej skargi wynika iż
skarżąca powołuje się na prawdopodobieństwo powstania szkody nie zaś na szkodę już
istniejącą. Skarga nie spełnia zatem wymogu z art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c. i w związku z
tym podlegała odrzuceniu (art. 4248
§ 1 k.p.c.).
Niedopuszczalność skargi zamawiającej Gminy przesądza o braku podstaw do
rozważań w kwestii zasadności skargi. Na marginesie więc jedynie można zauważyć, że
zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego (por. wyrok z dnia 31 marca
2006 r. IV CNP 25/05 – OSNC 2007, nr 1, poz. 17, wyrok z dnia 4 stycznia 2007 r. V
CNP 132/06 – OSNC 2007, nr 11, poz. 174) tylko oczywiste błędy sądu spowodowane
rażącym naruszeniem zasad wykładni lub stosowania prawa mogą być uznane za
niezgodność z prawem w rozumieniu art. 4241
k.p.c. Stanowisko sądu przychylające się
do jednej z rozbieżnych koncepcji prezentowanych w orzecznictwie Sądu Najwyższego
nie może być uznane za błąd oczywisty lub rażący. Dodać też trzeba, że nie sposób
uznać, iżby szkoda wynikająca z wydania orzeczenia mogła być następstwem
4
ewentualnej wadliwej formy orzeczenia (postanowienie zamiast wyroku), oraz nie
sposób zarzucić jakiemukolwiek orzeczeniu, iż nie uwzględnia okoliczności faktycznych,
które istniały w czasie, gdy toczyło się postępowanie zakończone wydaniem orzeczenia,
jeśli okoliczności te nie zostały w tym postępowaniu podniesione. W rozpoznawanej
sprawie dotyczy to faktu zrealizowania umowy w znacznej części.
Z przedstawionych względów Sąd Najwyższy orzekł jak wyżej.
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13