Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CNP 189/07
POSTANOWIENIE
Dnia 23 stycznia 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Lech Walentynowicz
w sprawie ze skargi Instytutu P.(...) i Spółka Spółki Jawnej z/s w W.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
postanowienia Sądu Okręgowego w K. z dnia 9 maja 2006 r. sygn. akt IV Cz (…) [IV
WSC (…)]
w sprawie z wniosku Instytutu P.(...) i Spółka Spółki Jawnej z/s w W.
przeciwko (...) Akademii Medycznej w K.
o nadanie klauzuli wykonalności,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 23 stycznia 2008 r.,
odrzuca skargę.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 9 maja 2006 r. Sąd Okręgowy w K., na skutek zażalenia
dłużnika (...) Akademii Medycznej w K., zmienił postanowienie Sądu Rejonowego z dnia
25 stycznia 2006 r. w ten sposób, że oddalił wniosek o nadanie klauzuli wykonalności
aktowi notarialnemu z dnia 24 sierpnia 2005 r.; zasądził od wierzyciela na rzecz dłużnika
kwotę 75 zł tytułem kosztów postępowania zażaleniowego; nakazał pobranie od
wierzyciela na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego kwotę 8.318 zł tytułem
nieuiszczonego wpisu od zażalenia.
Postanowienie Sądu Okręgowego wierzyciel Instytut P.(...) i s-ka spółka jawna z
siedzibą w W. zaskarżył skargą o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia. Skarżący zarzucił wskazanemu postanowieniu naruszenie przepisów
2
postępowania, które spowodowało niezgodność orzeczenia z prawem – w
szczególności naruszenie art. 777 § 1 pkt 4 k.p.c. w związku z art. 788 § 1 k.p.c. przez
błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 777 § 1 pkt 4 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 4241
§ 1 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia przysługuje od prawomocnego orzeczenia sądu drugiej
instancji kończącego postępowanie w sprawie, gdy przez jego wydanie stronie została
wyrządzona szkoda, a zmiana lub uchylenie tego orzeczenia w drodze przysługujących
stronie środków prawnych nie było i nie jest możliwe. W wyjątkowych wypadkach, gdy
niezgodność z prawem wynika z naruszenia podstawowych zasad porządku prawnego
lub konstytucyjnych wolności albo praw człowieka i obywatela, skarga przysługuje także
od prawomocnego orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie wydanego przez
sąd pierwszej lub drugiej instancji, jeżeli strony nie skorzystały z przysługujących im
środków prawnych, chyba że jest możliwa zmiana lub uchylenie orzeczenia w drodze
innych przysługujących stronie środków prawnych (§ 2 art. 4241
k.p.c.).
Z przytoczonego przepisu jednoznacznie wynika, że skarga o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia przysługuje jedynie od orzeczeń
kończących postępowanie w sprawie. Sąd Najwyższy już wielokrotnie wyjaśniał
znaczenie pojęcia: „orzeczenie kończące postępowanie w sprawie” (zob. np. uchwały
składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 24 listopada 1998 r., III CZP 44/98,
OSNC 1999, nr 5, poz. 87, z dnia 6 października 2000 r., III CZP 31/00, OSNC 2001, nr
2, poz. 22). W postanowieniu z dnia 11 sierpnia 2005 r., III CNP 4/05 (OSNC 2006, nr 1,
poz. 16) wskazał natomiast, że postanowienie w przedmiocie nadania klauzuli
wykonalności lub odmawiające jej nadania nie jest orzeczeniem kończącym
postępowanie w sprawie (zob. też postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 4
października 2007 r., V CZ 54/07, nie publ.). Podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy
w postanowieniu z dnia 27 stycznia 2006 r., III CZ 107/05 (nie publ.). Podzielając ten
kierunek wykładni trzeba przyjąć, że wniesiona skarga podlega odrzuceniu jako
niedopuszczalna.
Wniesiona skarga jest niedopuszczalna również z tej przyczyny, że nie spełnia
wymagania z art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c.
Sąd Najwyższy wyjaśniał też wielokrotnie, że przewidziany w art. 4245
§ 1 pkt 4
k.p.c. obowiązek uprawdopodobnienia wyrządzenia szkody polega na złożeniu przez
skarżącego oświadczenia, że szkoda wystąpiła - ze wskazaniem jej rodzaju i rozmiaru -
3
oraz uwiarygodnienie tego oświadczenia przez powołanie i przedstawienie dowodów
(postanowienia z dnia 11 sierpnia 2005 r., III CNP 4/05, OSNC 2006, nr 1, poz. 16).
Niezbędne jest przy tym przeprowadzenie przekonywającego wywodu wskazującego
czas powstania szkody oraz związek przyczynowy między nią a wydaniem
zaskarżonego orzeczenia (postanowienie z dnia 31 stycznia 2006 r., IV CNP 38/05,
OSNC 2006, nr 7-8, poz. 141).
Tymczasem skarżący zamieścił w skardze stwierdzenie, że przez wydanie
zaskarżonego postanowienia powodowi została wyrządzona szkoda w wysokości nie
mniejszej niż 12.552 zł, na którą składają się rozstrzygnięcia o kosztach procesu oraz
powołał się na możliwość wystąpienia szkody w przyszłości w postaci kosztów
egzekucji.
Należy podkreślić, że koszty procesu, którymi strona została obciążona, nawet
wtedy, gdy zostały uiszczone, nie stanowią szkody uzasadniającej wniesienie skargi
przewidzianej w art. 4241
k.p.c., a postanowienie zawierające rozstrzygnięcie w tym
zakresie nie podlega zaskarżeniu tą skargą (por. postanowienie Sądu Najwyższego z
dnia 28 listopada 2006 r., III CNP 46/06, nie publ.).
Skarga o stwierdzenie niezgodności prawem prawomocnego orzeczenia
aktualizuje się wówczas, gdy kwestionowane orzeczenie wywołuje nieodwracalne skutki
prawne, niedające się sanować (por. art. 4245
§ 1 pkt 5 k.p.c.). Tymczasem odmowa
nadania klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu nie wywołuje skutku w postaci
powagi rzeczy osądzonej. Wierzyciel może zatem wytoczyć powództwo o tę
wierzytelność.
Z przedstawionych przyczyn należało odrzucić skargę (art. 4248
§ 1 k.p.c.).

V CNP 189/07

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia