II CNP 55/08
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:10-07-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CNP 55/08
POSTANOWIENIE
Dnia 24 czerwca 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Pietrzykowski
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 24 czerwca 2008 r.
skargi D. Ł.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Okręgowego w G. z dnia 29 czerwca 2007 r.,
sygn. akt V Ca […]
wydanym w sprawie z powództwa Darii Ł.
przeciwko Powszechnemu Zakładowi Ubezpieczeń Spółce Akcyjnej
w Warszawie Oddział w S.
o zapłatę,
odrzuca skargę.
2
Uzasadnienie
W niniejszej sprawie skarga na to samo orzeczenie została już wcześniej
wniesiona do Sądu Najwyższego i odrzucona postanowieniem z dnia 14 lutego
2008 r., II CNP 222/07. W uzasadnieniu podkreślono, że w skardze nie wskazano
przepisów, z którymi kwestionowane orzeczenie miało być sprzeczne oraz nie
wykazano, iż niedopuszczalne jest wzruszenie orzeczenia w drodze zwykłych
środków. Skarżący dokonał poprawek według wskazówek z uzasadnienia i wniósł
drugą skargę. Została ona odrzucona przez Sąd Apelacyjny, ponieważ była
wadliwie opłacona. W rezultacie skarżący wystąpił z trzecią skargą, właściwie
opłaconą.
W postanowieniu z dnia 18 stycznia 2006 r., III CNP 22/05 (OSNC 2006,
nr 6, poz. 111) Sąd Najwyższy wypowiedział pogląd, że możliwość wniesienia
przez stronę - lub na jej rzecz przez podmioty uprawnione (art. 4242
k.p.c.) - tylko
jednej skargi dotyczyć może jedynie skargi wniesionej skutecznie, tj. dopuszczalnej
oraz nadającej się najpierw do poddania jej tzw. przedsądowi (art. 4249
w związku
z art. 3989
i 42412
k.p.c.), a następnie - w wypadku przyjęcia do rozpoznania - do
merytorycznego rozstrzygnięcia. Mówiąc inaczej, od tego samego orzeczenia
strona może wnieść skutecznie tylko jedną skargę. Z tego stwierdzenia wynika
więc, że wniesienie przez tę samą stronę od tego samego orzeczenia skargi, która
została z jakiegokolwiek powodu odrzucona, nie stoi na przeszkodzie ponownemu
wniesieniu skargi od tego orzeczenia, jeżeli, oczywiście, zachowany zostanie
termin przewidziany w art. 4246
§ 1 k.p.c. Zważywszy zatem, że poprzednia skarga
została odrzucona, nie można jej z tej tylko przyczyny odrzucić jako
niedopuszczalnej.
Sąd Najwyższy w niniejszym składzie nie podziela przedstawionego poglądu
z następujących powodów.
Zgodnie z art. 4243
k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia przysługuje od tego samego orzeczenia tylko raz.
Przepis ten jednoznacznie dotyczy wniesienia skargi, a nie jej skutecznego
wniesienia. Wniesieniem skargi jest złożenie pisma, które umożliwia sądowi
podjęcie rozstrzygnięcia w jego zakresie, choćby było to rozstrzygnięcie tylko
3
formalne. Lege non distinguente skarga nie może zatem być ponownie wniesiona
niezależnie od tego, czy wcześniejsza skarga nie została przyjęta do rozpoznania,
czy też odrzucona.
W regulacji dotyczącej skargi kasacyjnej brak jest przepisu odpowiadającego
art. 4243
k.p.c. Gdyby zaś przyjąć, że regułą w postępowaniu cywilnym jest to, iż
formalne rozstrzygnięcie sprawy nie uniemożliwia ponownego jej wszczęcia
i wydania kolejnego orzeczenia, art. 4243
k.p.c., interpretowany tak jak
w postanowieniu z dnia 18 stycznia 2006 r., III CNP 22/05, stanowiłby superfluum.
Jednakże dokonanie wykładni per non est, która prowadziłaby do pozbawienia
przepisu znaczenia prawnego, jest oczywiście niedopuszczalne, jako sprzeczne
z niepodważalnym założeniem o racjonalności ustawodawcy. Interpretowanie więc
art. 4243
zwężająco przez przyjmowanie, że chodzi w nim wyłącznie o skuteczne
wniesienie skargi, oznaczałoby w istocie pozbawienie tego przepisu znaczenia
prawnego. Należy zatem przyjąć, że po to rozważany przepis wprowadzono, aby
również w razie odrzucenia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia nie było możliwości ponownego jej wniesienia.
Wykładnię zwężającą mogą uzasadniać ważne względy aksjologiczne.
Tymczasem ratio legis art. 4243
k.p.c. potwierdza wnioski wynikające z wykładni
językowej. Nie powinno bowiem dochodzić do paradoksalnego zjawiska, że
w wypadku mniejszych niedociągnięć skargi dochodziłoby do odmowy jej przyjęcia
do rozpoznania i uniemożliwienia w ten sposób wystąpienia z nią ponownie, gdy
tymczasem poważniejsze wady, takie np. jak brak uprawdopodobnienia
wyrządzenia skarżącemu szkody przez wydanie kwestionowanego orzeczenia,
wskazane w uzasadnieniu postanowienia o odrzuceniu, umożliwiałyby poprawienie
skargi, często według wskazówek zamieszczonych w tym uzasadnieniu,
i wystąpienie z nią ponownie.
Niniejsza skarga podlega zatem odrzuceniu na podstawie art. 4248
§ 1 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 24 czerwca 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Pietrzykowski
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 24 czerwca 2008 r.
skargi D. Ł.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Okręgowego w G. z dnia 29 czerwca 2007 r.,
sygn. akt V Ca […]
wydanym w sprawie z powództwa Darii Ł.
przeciwko Powszechnemu Zakładowi Ubezpieczeń Spółce Akcyjnej
w Warszawie Oddział w S.
o zapłatę,
odrzuca skargę.
2
Uzasadnienie
W niniejszej sprawie skarga na to samo orzeczenie została już wcześniej
wniesiona do Sądu Najwyższego i odrzucona postanowieniem z dnia 14 lutego
2008 r., II CNP 222/07. W uzasadnieniu podkreślono, że w skardze nie wskazano
przepisów, z którymi kwestionowane orzeczenie miało być sprzeczne oraz nie
wykazano, iż niedopuszczalne jest wzruszenie orzeczenia w drodze zwykłych
środków. Skarżący dokonał poprawek według wskazówek z uzasadnienia i wniósł
drugą skargę. Została ona odrzucona przez Sąd Apelacyjny, ponieważ była
wadliwie opłacona. W rezultacie skarżący wystąpił z trzecią skargą, właściwie
opłaconą.
W postanowieniu z dnia 18 stycznia 2006 r., III CNP 22/05 (OSNC 2006,
nr 6, poz. 111) Sąd Najwyższy wypowiedział pogląd, że możliwość wniesienia
przez stronę - lub na jej rzecz przez podmioty uprawnione (art. 4242
k.p.c.) - tylko
jednej skargi dotyczyć może jedynie skargi wniesionej skutecznie, tj. dopuszczalnej
oraz nadającej się najpierw do poddania jej tzw. przedsądowi (art. 4249
w związku
z art. 3989
i 42412
k.p.c.), a następnie - w wypadku przyjęcia do rozpoznania - do
merytorycznego rozstrzygnięcia. Mówiąc inaczej, od tego samego orzeczenia
strona może wnieść skutecznie tylko jedną skargę. Z tego stwierdzenia wynika
więc, że wniesienie przez tę samą stronę od tego samego orzeczenia skargi, która
została z jakiegokolwiek powodu odrzucona, nie stoi na przeszkodzie ponownemu
wniesieniu skargi od tego orzeczenia, jeżeli, oczywiście, zachowany zostanie
termin przewidziany w art. 4246
§ 1 k.p.c. Zważywszy zatem, że poprzednia skarga
została odrzucona, nie można jej z tej tylko przyczyny odrzucić jako
niedopuszczalnej.
Sąd Najwyższy w niniejszym składzie nie podziela przedstawionego poglądu
z następujących powodów.
Zgodnie z art. 4243
k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia przysługuje od tego samego orzeczenia tylko raz.
Przepis ten jednoznacznie dotyczy wniesienia skargi, a nie jej skutecznego
wniesienia. Wniesieniem skargi jest złożenie pisma, które umożliwia sądowi
podjęcie rozstrzygnięcia w jego zakresie, choćby było to rozstrzygnięcie tylko
3
formalne. Lege non distinguente skarga nie może zatem być ponownie wniesiona
niezależnie od tego, czy wcześniejsza skarga nie została przyjęta do rozpoznania,
czy też odrzucona.
W regulacji dotyczącej skargi kasacyjnej brak jest przepisu odpowiadającego
art. 4243
k.p.c. Gdyby zaś przyjąć, że regułą w postępowaniu cywilnym jest to, iż
formalne rozstrzygnięcie sprawy nie uniemożliwia ponownego jej wszczęcia
i wydania kolejnego orzeczenia, art. 4243
k.p.c., interpretowany tak jak
w postanowieniu z dnia 18 stycznia 2006 r., III CNP 22/05, stanowiłby superfluum.
Jednakże dokonanie wykładni per non est, która prowadziłaby do pozbawienia
przepisu znaczenia prawnego, jest oczywiście niedopuszczalne, jako sprzeczne
z niepodważalnym założeniem o racjonalności ustawodawcy. Interpretowanie więc
art. 4243
zwężająco przez przyjmowanie, że chodzi w nim wyłącznie o skuteczne
wniesienie skargi, oznaczałoby w istocie pozbawienie tego przepisu znaczenia
prawnego. Należy zatem przyjąć, że po to rozważany przepis wprowadzono, aby
również w razie odrzucenia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia nie było możliwości ponownego jej wniesienia.
Wykładnię zwężającą mogą uzasadniać ważne względy aksjologiczne.
Tymczasem ratio legis art. 4243
k.p.c. potwierdza wnioski wynikające z wykładni
językowej. Nie powinno bowiem dochodzić do paradoksalnego zjawiska, że
w wypadku mniejszych niedociągnięć skargi dochodziłoby do odmowy jej przyjęcia
do rozpoznania i uniemożliwienia w ten sposób wystąpienia z nią ponownie, gdy
tymczasem poważniejsze wady, takie np. jak brak uprawdopodobnienia
wyrządzenia skarżącemu szkody przez wydanie kwestionowanego orzeczenia,
wskazane w uzasadnieniu postanowienia o odrzuceniu, umożliwiałyby poprawienie
skargi, często według wskazówek zamieszczonych w tym uzasadnieniu,
i wystąpienie z nią ponownie.
Niniejsza skarga podlega zatem odrzuceniu na podstawie art. 4248
§ 1 k.p.c.