Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 82/08
POSTANOWIENIE
Dnia 14 listopada 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian
SSA Dariusz Dończyk
w sprawie z powództwa A. C.
przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Ministra Skarbu Państwa i
Starostę Powiatu Ż.
o odszkodowanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 14 listopada 2008 r.,
zażalenia powódki na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 17 czerwca 2008 r.,
sygn. akt I ACa (…),
oddala zażalenie i nie obciąża powódki obowiązkiem zwrotu pozwanemu kosztów
postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
Powódka wniosła – za pośrednictwem fachowego pełnomocnika – skargę
kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 5 lutego 2008 r. Nie przedłożyła jednak
dowodu uiszczenia opłaty od tej skargi, ani wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych
w postępowaniu kasacyjnym.
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 17 czerwca 2008 r. odrzucił skargę
kasacyjną powódki na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c. w zw. z art. 1302
§ 3 k.p.c., jako
nieopłaconą. Wyjaśnił, że powódka korzystała wprawdzie ze zwolnienia od całości
kosztów sądowych, przyznanego jej postanowieniem Sądu Okręgowego w W. z 8
czerwca 2004 r., jednak zwolnienie to nie obejmuje postępowania kasacyjnego, wobec
2
czego konieczne było uiszczenie opłaty stosunkowej od skargi lub złożenie wniosku o
zwolnienie od kosztów sądowych w postępowaniu kasacyjnym. Swoje stanowisko Sąd
Apelacyjny wsparł przywołaniem poglądu Sądu Najwyższego wyrażonego w
postanowieniach z 24 sierpnia 2007 r. (I CZ 98/07), z 14 marca 2007 r. (I CZ 5/07) i z 23
stycznia 2007 r., (III CZ 3/07).
W zażaleniu na powyższe postanowienie powódka domagała stwierdzenia
nieważności zaskarżonego postanowienia, jako naruszającego prawo do obrony,
ewentualnie jego uchylenie. Zarzuciła naruszenie art. 100 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 ze zm. – dalej
„u.k.s.c.”) przez przyjęcie, że zwolnienie od kosztów sadowych w całości nie rozciąga
się na postępowanie wywołane złożeniem skargi kasacyjnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie może zostać uwzględnione.
Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 5 czerwca 2008 r. (III CZP 142/07, Biuletyn SN
2008/6/7), mającej moc zasady prawnej, przyjął, że zwolnienie od kosztów sądowych w
postępowaniu przed sądem powszechnym nie obejmuje postępowania kasacyjnego.
Uchwała ta wiąże inne składy Sądu Najwyższego. Nie można zatem przychylić się do
argumentacji skarżącej, opartej na odmiennej wykładni art. 100 u.k.s.c.
Ustalenie wiążącej interpretacji poprzednio rozbieżnie rozumianych przepisów,
rzutujące na zakres obowiązków związanych z uiszczaniem opłat od wnoszonych pism
może jedynie stanowić podstawę ubiegania się przez stronę o przywrócenie terminu do
wniesienia środka odwoławczego lub środka zaskarżenia odrzuconego z powodu
nieuwzględnienia tej wykładni (art. 168 § 1 k.p.c.). Nie może natomiast uzasadniać
uznania wadliwych czynności za prawidłowe.
Ubocznie należy jednak zwrócić uwagę, że powódka nie dopełniła nie tylko
obowiązków fiskalnych związanych z wniesieniem skargi kasacyjnej, wymaganych
zgodnie z poglądem wynikającym z uchwały z 5 czerwca 2008 r., ale także tych, które
wymagane były przy dominującym wcześniej poglądzie, że zwolnienie od kosztów
sądowych rozciąga się na postępowanie kasacyjne. Pozew w niniejszej sprawie został
wniesiony przed dniem wejścia w życie (10 marca 2007 r.) zmian do ustawy z dnia 28
lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 ze
zm. dalej określana jako „u.k.s.c.”), wprowadzonych ustawą z dnia 14 grudnia 2006 r. o
zmianie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 21,
poz. 123), w tym uchylenia art. 14 ust. 2 u.k.s.c. Oznacza to, że na podstawie art. 2
3
powołanej ustawy nowelizującej z dnia 14 grudnia 2006 r. do powódki stosują się
dotychczasowe przepisy, a zatem ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
w brzmieniu sprzed nowelizacji, w tym także wynikający z art. 14 ust. 2 u.k.s.c.
obowiązek uiszczania opłaty podstawowej przez stronę zwolnioną od kosztów sądowych
przez sąd. Powódka opłaty tej jednak nie uiściła.
Z przytoczonych względów zażalenie powódki należało oddalić na podstawie art.
39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.
Orzeczenie o kosztach postępowania uzasadnia art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art.
39821
, art. 391 § 1 i art 102 k.p.c.

I CZ 82/08

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia