Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 55/09
POSTANOWIENIE
Dnia 17 listopada 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jacek Gudowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Irena Gromska-Szuster
SSA Barbara Trębska
w sprawie z powództwa D.M.
przeciwko B.P. i J.P.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 17 listopada 2009 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 11 sierpnia 2009 r., sygn. akt [...],
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 11 sierpnia 2009 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
kasacyjną powoda D.M. od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 22 kwietnia 2009 r.,
gdyż została sporządzona i wniesiona przez radcę prawnego – pełnomocnika z
urzędu, ustanowionego dla powoda w toku postępowania przed Sądem pierwszej
instancji, który nie dołączył do skargi pełnomocnictwa upoważniającego do
reprezentowania powoda w postępowaniu przed Sądem Najwyższym.
Powód zarzucił w zażaleniu naruszenie art. 3984
§ 3 k.p.c. w związku
z art. 3986
§ 1 k.p.c. oraz art. 126 § 3 k.p.c. przez odrzucenie skargi kasacyjnej
powoda z pominięciem obligatoryjnej procedury wezwania go do uzupełnienia
braków formalnych przez złożenie pełnomocnictwa uprawniającego do
reprezentacji w postępowaniu kasacyjnym i wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia. Zakwestionował też tezę, że pełnomocnictwo „z urzędu” udzielone
przed sądem powszechnym nie obejmuje wniesienia skargi kasacyjnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca
2008 r., III CZP 142/07 (OSNC 2008, nr 11, poz. 122), której nadano moc zasady
prawnej, wyjaśniono, że pełnomocnictwo procesowe – niezależnie od sposobu jego
udzielenia – nie obejmuje z samego prawa umocowania do wniesienia skargi
kasacyjnej i udziału w postępowaniu kasacyjnym. W tej sytuacji zarzuty
skarżącego kwestionujące – przyjęty przez Sąd Apelacyjny – ograniczony zasięg
pełnomocnictwa wynikającego z ustanowienia przez sąd z urzędu nie mogą być
uznane za uzasadnione. Nie można także zgodzić się z zarzutem, że stanowisko
zajęte przez Sąd Apelacyjny „powoduje nieracjonalną i absurdalną z punktu
widzenia ekonomiki procesowej sytuację” oraz, że sytuacja ta „jest nie tylko
zaprzeczeniem idei pomocy prawnej udzielanej z urzędu, lecz nałożeniem
całkowicie zbędnych obowiązków organu samorządu zawodowego”. Pod tymi
przesadnymi zarzutami kryje się nie tylko pominięcie ww. zasady prawnej, ale także
nie zrozumienie istoty skargi kasacyjnej jako nadzwyczajnego środka zaskarżenia
3
oraz sytuacji ustrojowej i procesowej Sądu Najwyższego. Skarżący nie wziął
również pod uwagę, że nic nie stało na przeszkodzie złożeniu wniosku
o jednoczesne ustanowienie pełnomocnika w postępowaniu przed sądami
powszechnymi i przed Sądem Najwyższym; wówczas składanie ponownego
wniosku w tym zakresie byłoby zbędne.
Trafny jest natomiast zarzut zaniechania przez Sąd drugiej instancji
wezwania pełnomocniczki powoda do uzupełnienia braków formalnych przez
złożenie pełnomocnictwa uprawniającego do reprezentacji w postępowaniu
kasacyjnym. Wprawdzie pełnomocniczka powoda wskazała w skardze –
i powtórzyła to w zażaleniu – że jest pełnomocnikiem powoda „z urzędu”, niemniej
nie pozwalało to na przyjęcie założenia, iż brak w zakresie umocowania jest
nienaprawialny i nie zwalniało Sądu z wdrożenia postępowania sanacyjnego
(art. 3984
§ 2 w związku z art. 126 § 3 i art. 391 § 1 oraz art. 3986
§ 1 k.p.c.).
Należy mieć przy tym na względzie, że skarga kasacyjna była – w rozumieniu
art. 126 § 2 i 3 k.p.c. – pierwszym pismem w postępowaniu kasacyjnym przed
Sądem Najwyższym (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 4 września
2008 r., IV CZ 68/08, niepubl., i z dnia 15 października 2009 r., II CSK 291/09,
niepubl.).
Z tych względów Sąd Najwyższy orzekł, jak na wstępie (art. 39815
§ 1
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.).

III CZ 55/09

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia