Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 88/09
POSTANOWIENIE
Dnia 26 listopada 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Barbara Myszka (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa M.K., D.C., E.B. i M.K.
przeciwko Miastu W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 26 listopada 2009 r.,
zażalenia powodów
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 27 lipca 2009 r., sygn. akt [...],
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 27 lipca 2009 r. odrzucił skargę
kasacyjną powodów od wyroku tego Sądu z dnia 8 kwietnia 2009 r. Sąd Apelacyjny
uznał, że skoro zgłoszony przez pełnomocnika powodów w skardze kasacyjnej
wniosek o zwolnienie od opłaty od tej skargi został – z uwagi na nie dołączenie
oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania
skarżących – zwrócony na podstawie art. 102 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.), to
wniosek ten nie mógł wywrzeć zamierzonego skutku, a skarga kasacyjna podlegała
odrzuceniu bez wezwania do jej opłacenia (art. 1302
§ 3 k.p.c.).
W zażaleniu na powyższe postanowienie powodowie wnieśli o jego
uchylenie, zarzucając Sądowi Apelacyjnemu naruszenie art. 1302
§ 3 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażaleniu nie można odmówić słuszności.
Sąd Apelacyjny wyszedł z prawidłowego założenia, że art. 1302
§ 3 k.p.c.,
mimo jego uchylenia ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks
postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 234, poz. 1571),
ma zastosowanie w postępowaniach wszczętych – jak w rozpoznawanej sprawie –
przed wejściem w życie tej regulacji (z dniem 1 lipca 2009 r.). Błędnie jednak uznał,
że w konkretnym stanie faktycznym spełnione zostały przesłanki zastosowania tego
przepisu.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego zostało już wyjaśnione, że hipoteza
art. 1302
§ 3 k.p.c. obejmuje jedynie wypadki wniesienia przez profesjonalnych
pełnomocników nienależycie opłaconych środków zaskarżenia i środków
odwoławczych. O nienależytym opłaceniu takiego środka mówić można jedynie
wówczas, gdy w chwili jego wniesienia istnieje obowiązek uiszczenia opłaty, przy
czym miarodajny jest tu moment wniesienia pisma podlegającego opłacie. Złożenie
wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych wyłącza obowiązek uiszczenia opłaty
od pisma objętego wnioskiem. Nie ma natomiast podstaw do uzależnienia takiego
3
skutku od dalszego losu procesowego wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych.
Stanowiłoby to w istocie rozszerzenie hipotezy art. 1302
§ 3 k.p.c., co jest
niedopuszczalne ze względu na jego wyjątkowy charakter. W konsekwencji nie
podlega odrzuceniu na podstawie art. 1302
§ 3 k.p.c. nienależycie opłacona skarga
kasacyjna wniesiona przez adwokata wraz z wnioskiem o zwolnienie od opłaty
sądowej nawet wówczas, jeżeli wniosek ten został zwrócony na podstawie art. 102
ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
(por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 10 stycznia 2007 r., I CZ 123/06,
niepubl.; z dnia 21 marca 2007 r., I CZ 4/07, niepubl. i z dnia 12 października
2007 r., I PZ 20/07, OSNP 2008, nr 21-22, poz. 320). W takiej sytuacji, podobnie
jak w przypadku oddalenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, sąd
zobowiązany jest wezwać pełnomocnika do opłacenia skargi kasacyjnej na
zasadach ogólnych (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada
2006 r., I CZ 69/06, niepubl.).
Stojąc na gruncie tego zapatrywania, które skład orzekający w pełni
podziela, zgodzić się trzeba z zarzutem skarżących, że Sąd Apelacyjny, odrzucając
ich skargę kasacyjną bez uprzedniego wezwania do uiszczenia wymaganej opłaty,
naruszył art. 1302
§ 3 k.p.c.
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39815
§ 1 w związku
z art. 3941
§ 3 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.

I CZ 88/09

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia