Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 67/09
POSTANOWIENIE
Dnia 3 grudnia 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący)
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie z powództwa Banku […] Spółki Akcyjnej
przeciwko Z.W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 3 grudnia 2009 r.,
zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 10 czerwca 2009 r., sygn. akt [...],
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 10 czerwca 2009 r. Sąd Apelacyjny
odrzucił skargę kasacyjną pozwanego Z.W. od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia
18 lutego 2009 r. z uwagi na fakt, że wnosząc środek prawny strona nie uiściła
należnej od niego opłaty podstawowej.
W zażaleniu pozwany domagał się zmiany zaskarżonego postanowienia
poprzez przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, a ewentualnie uchylenia
zaskarżonego postanowienia i przekazania sprawy Sądowi drugiej instancji do
ponownego rozpoznania twierdząc, że zostało ono wydane z naruszeniem art. 149
ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
(dalej: u.k.s.c.), art. 14 ust. 2 u.k.s.c., art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2006 r.
o zmianie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (dalej: ustawa
nowelizująca) oraz art. 2 ustawy nowelizującej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sąd Najwyższy wielokrotnie zajmował się wykładnią art. 149 u.k.s.c. oraz
art. 2 ustawy nowelizującej. W postanowieniu z 20 września 2007 r., II CZ 64/07
(niepubl.) wyjaśnił, że zgodnie z art. 2 ustawy nowelizującej do spraw wszczętych
przed dniem jej wejścia w życie stosuje się przepisy dotychczasowe. Oznacza to,
że ustawodawca znosząc obowiązek uiszczania opłaty podstawowej nie
wprowadził zasady podwójnego odesłania, skutkiem czego wyłączone jest
stosowanie art. 149 ust. 1 u.k.s.c. W konsekwencji takiego unormowania obowiązek
uiszczania opłaty podstawowej został uchylony tylko w sprawach wszczętych po
dniu 10 marca 2007 r. (por. też m. in. postanowienia SN z dnia 9 listopada 2007 r.,
V CZ 96/07 (niepubl.); z dnia 9 listopada 2007 r., V CZ 98/07 (niepubl.); z dnia
4 października 2007 r.. V CZ 84/07, (niepubl.); z dnia 10 października 2007 r.,
l CZ 113/07, (niepubl.); z dnia 27 listopada 2007 r., IV CZ 93/07, (niepubl.); z dnia
30 listopada 2007 r., IV CZ 102/07, (niepubl.); z dnia 20 grudnia 2007 r., V CSK
454/07, (niepubl.); z dnia 11 stycznia 2008 r., V CZ 115/07, (niepubl.); z dnia
6 marca 2008 r., l CZ 150/07. (niepubl.). W postanowieniu z dnia 3 lipca 2007 r.,
3
II UZ 18/07 (OSNP 2008 nr 19-20. poz. 302) Sąd Najwyższy wyjaśnił ponadto, że
przez wszczęcie sprawy nie może być rozumiane wniesienie skargi kasacyjnej.
Skarga wniesiona po wejściu w życie ustawy nowelizującej w sprawach wszczętych
przed tą datą podlega opłacie według dotychczasowych zasad.
W rozpoznawanej sprawie postępowanie wszczęte zostało w 1996 r. Sąd
Okręgowy wydał wyrok kończący postępowanie w pierwszej instancji w dniu
12 maja 2008 r. Słusznie zatem Sąd Apelacyjny przyjął, że zastosowanie w sprawie
znajdą przepisy obecnie obowiązującej ustawy o kosztach sądowych w sprawach
cywilny w brzmieniu obowiązującym do 10 marca 2007 r.
Dla prawidłowego rozstrzygnięcia kluczowe znaczenie miał jednak fakt
załączenia w skardze kasacyjnej wniosku o zwolnienie pozwanego od kosztów
sądowych w postępowaniu kasacyjnym. Przypomnieć należy, na co słusznie
zwrócił uwagę skarżący, że zwolnienie strony od kosztów sądowych w sprawie,
przyznane w postępowaniu przed sądem powszechnym, nie obejmuje
postępowania kasacyjnego (uchwała SN z dnia 5 czerwca 2008 r., III CZP 142/07,
OSNC 2008 nr 12, poz. 122).
Z treści art. 14 ust. 2 u.k.s.c. w brzmieniu obowiązującym do 10 marca
2007 r. wynika, że przewidziany w tym przepisie obowiązek pobierania opłaty
podstawowej obejmuje wymienione w art. 3 ust. 2 u.k.s.c. pisma składane przez
osoby, które przed ich wniesieniem zostały przez sąd zwolniona od kosztów
sądowych. Tym samym nie dotyczy on pism podlegających opłacie, o których
mowa w art. 3 ust. 2, jeżeli zgłoszono w nich wniosek o zwolnienie od kosztów
sądowych (uchwała SN z dnia 4 października 2006 r., III CZP 75/06, OSNC 2007
nr 6, poz. 86). Obowiązek ten, zgodnie z art. 100 ust. 2 w brzmieniu obowiązującym
do 10 marca 2007 r., zaktualizowałby się dopiero w razie przyznania stronie
całkowitego zwolnienia od kosztów sądowych.
Z tych względów, na podstawie art. 39815
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c., Sąd
Najwyższy orzekł jak w sentencji.

II CZ 67/09

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia