Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UZ 18/10
POSTANOWIENIE
Dnia 13 września 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Hajn (przewodniczący)
SSN Małgorzata Gersdorf
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku J. S.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o wysokość renty w związku z wypadkiem przy pracy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 13 września 2010 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 9 kwietnia 2010 r.,
oddala zażalenie.
U z a s a d n i e n i e
Postanowieniem z dnia 9 kwietnia 2010 r. Sąd Apelacyjny, na podstawie art.
3986
§ 2 w związku z art. 3982
§ 1 k.p.c., odrzucił skargę kasacyjną J. S. od wyroku
tego Sądu z dnia 17 listopada 2009 r. z uwagi na wartość przedmiotu zaskarżenia
wynoszącą poniżej 10.000 zł.
W zażaleniu na powyższe postanowienie wnioskodawca wniósł o jego
uchylenie i zarzucił naruszenie art. 3986
§ 2 w związku z art. 3982
§ 1 zdanie drugie
k.p.c. w związku z art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
W uzasadnieniu zażalenia podniesiono, że przedmiotem roszczenia
wnioskodawcy jest żądanie renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w
2
miejsce przyznanego przez organ rentowy świadczenia rentowego z tytułu
częściowej niezdolności do pracy. Niniejsza sprawa jest zatem sprawą o
przyznanie renty w rozumieniu art. 3982
§ 1 zdanie drugie k.p.c., w której skarga
kasacyjna przysługuje niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia. W tym
zakresie skarżący powołał się na pogląd wyrażony w postanowieniu Sądu
Najwyższego z dnia 3 listopada 2004 r., I UZ 37/04.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Stosownie do art. 3982
§ 1 k.p.c. skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w
sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia w
sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych jest niższa niż
dziesięć tysięcy złotych. Jednakże w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych
skarga kasacyjna przysługuje niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia w
sprawach o przyznanie i o wstrzymanie emerytury lub renty oraz o objęcie
obowiązkiem ubezpieczenia społecznego. Przepis art. 476 § 2 i 3 k.p.c. wyjaśnia
ustawowe pojęcia spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych, stanowiąc w § 2 pkt
2, iż należą do nich między innymi sprawy, w których wniesiono odwołanie od
decyzji organów rentowych, dotyczących emerytur i rent. Zakres rozpoznania i
orzeczenia (przedmiot sporu) w tych sprawach wyznaczony jest zatem w pierwszej
kolejności przedmiotem decyzji organu rentowego zaskarżonej do sądu
ubezpieczeń społecznych, a w drugim rzędzie przedmiotem postępowania
sądowego, określonego zakresem odwołania od decyzji organu rentowego do
sądu. Oznacza to, że żądanie niebędące przedmiotem rozpoznania sądu nie może
stanowić przedmiotu zaskarżenia skargą kasacyjną decydującego o jej
dopuszczalności (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2008 r., II
UZ 4/08,OSNP 2009 nr 11-12, poz. 163 i orzeczenia tam powołane).
Skarżący, powołując się na pogląd zaprezentowany w postanowieniu Sądu
Najwyższego z dnia 3 listopada 2004 r., I UZ 37/04 (OSNP 2005 nr 15, poz. 236),
wywodzi, że art. 62 ust. 1 i 2 w związku z art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U.
z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm., zwanej dalej ustawą) rozróżnia dwa rodzaje
renty, tj. dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy oraz dla osoby częściowo
niezdolnej do pracy. Pogląd ten trudno podzielić, gdyż art. 12 ustawy zawiera
3
jedynie definicję niezdolności do pracy oraz definicję stopni tej niezdolności, a art.
62 nie odnosi się do warunków stanowiących o prawie do renty, ale jednoznacznie
dotyczy sposobu obliczania wysokości świadczenia i uzależnienia tej wysokości od
stopnia niezdolności do pracy (zgodnie z ust. 2 wskazanego artykułu, renta dla
osoby częściowo niezdolnej do pracy wynosi 75% renty dla osoby całkowicie
niezdolnej do pracy). Przesłanki świadczenia rentowego określone zostały w art. 57
ustawy, z treści którego wynika, że stopień niezdolności do pracy jest przesłanką
prawa do renty tylko w przypadku nabywania do niej prawa na warunkach
określonych w ust. 2 wymienionego artykułu (por. uchwały składu siedmiu sędziów
Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2006 r., I UZP 5/05, OSNP 2006 nr 19-20, poz.
305 i z dnia 16 kwietnia 2009 r., II UZP 1/09, OSNP 2009 nr 19-20, poz. 263). Taka
sytuacja w odniesieniu do skarżącego nie zachodzi.
Przedmiotem sporu na etapie postępowania sądowego wynikającego z
odwołania wnioskodawcy od decyzji organu rentowego nie było przyznanie
świadczenia rentowego, gdyż kwestia ta została rozstrzygnięta korzystnie dla
skarżącego na etapie postępowania przed organem rentowym, ale ustalenie
stopnia niezdolności do pracy, a w rezultacie wysokości przyznanej renty. Inaczej
rzecz ujmując, prawo skarżącego do świadczenia rentowego zostało ustalone oraz
świadczenie to zostało przyznane przez organ rentowy i w tym zakresie nie ma
sporu przeniesionego na drogę postępowania sądowego. Pozostał jedynie spór o
przyznanie świadczenia w określonej wysokości, uzależnionej od stopnia
niezdolności do pracy. W konsekwencji brak jest podstaw do zakwalifikowania tej
sprawy do kategorii spraw o przyznanie renty. Taka interpretacja pojęcia sprawy o
przyznanie renty w rozumieniu art. 3982
§ 1 k.p.c. znajduje oparcie w orzecznictwie
Sądu Najwyższego (por. postanowienia z dnia 3 marca 1999 r., II UKN 500/98,
Prokurator i Prawo - wkł. 1999 nr 6, s. 44; z dnia 18 maja 2000 r., II UZ 36/00,
OSNAPiUS 2002 nr 4, poz. 97; z dnia 17 września 2008 r., I UZ 14/08, OSNP 210
nr 3-4, poz. 54; z dnia 6 listopada 2008 r., II UZ 47/08, OSNP 2010 nr 9-10, poz.
128; z dnia 16 lipca 2009 r., II UZ 22/09, LEX nr 536857) i jest w pełni podzielana
przez skład rozpoznający niniejsze zażalenie.
Z powyższych względów zażalenie podlega oddaleniu na podstawie art.
39814
k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.