Sygn. akt V CNP 46/10
POSTANOWIENIE
Dnia 10 listopada 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Lech Walentynowicz
w sprawie ze skargi A. O.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
postanowienia Sądu Okręgowego w W. z dnia 20 listopada 2007 r., sygn. akt II Ca (…)
[II WSC (…)]
w sprawie z wniosku A. O.
przy uczestnictwie Z. O. i A. O.
o podział majątku wspólnego i zniesienie współwłasności,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 10 listopada 2010 r.,
odrzuca skargę.
Uzasadnienie
Wnioskodawca A. O. wniósł skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego postanowienia Sądu Okręgowego w W. z dnia 20 listopada 2007 r.
[sygn. akt II Ca (…)] w sprawie o podział majątku wspólnego i zniesienie
współwłasności. Kwestionowanemu orzeczeniu zarzucił naruszenie prawa materialnego
i procesowego (art. 211 k.c. w związku z art. 623 k.p.c., art. 224 § 2 k.c., 225 k.c., art.
226 k.c., art. 207 k.c. oraz art. 618 k.p.c. oraz art. 232 k.p.c. w związku z art. 13 § 2
k.p.c., art. 5 k.c. i art. 36-40 k.r.o.). Skarżący podniósł, że przez wydanie zaskarżonego
postanowienia naruszone zostały konstytucyjne prawa obywatelskie skarżącego ujęte
m.in. w art. 45 ust. 1 oraz art. 64 ust. 1 i 2, art. 77 Konstytucji RP.
2
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 5192
§ 1 k.p.c. można żądać stwierdzenia niezgodności z prawem
prawomocnego postanowienia co do istoty sprawy sądu drugiej instancji kończącego
postępowanie w sprawie, jeżeli przez jego wydanie stronie została wyrządzona szkoda,
a zmiana lub uchylenie tego postanowienia w drodze przysługujących stronie środków
prawnych nie było i nie jest możliwe. W wyjątkowych wypadkach, gdy niezgodność z
prawem wynika z naruszenia podstawowych zasad porządku prawnego lub
konstytucyjnych wolności albo praw człowieka i obywatela, można także żądać
stwierdzenia niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia co do istoty sprawy
sądu pierwszej lub drugiej instancji kończącego postępowanie w sprawie, jeżeli strona
nie skorzystała z przysługujących jej środków prawnych, chyba że jest możliwa zmiana
lub uchylenie postanowienia w drodze innych przysługujących stronie środków
prawnych (§ 2 art. 5192
k.p.c.).
Od wydanego przez sąd drugiej instancji postanowienia w sprawie o podział
majątku wspólnego i zniesienie współwłasności przysługiwała skarga kasacyjna (art.
5191
§ 2 k.p.c.). W przedmiotowej sprawie była możliwość zaskarżenia postanowienia
Sądu Okręgowego skargą kasacyjną, istniała zatem możliwość jego uchylenia lub
zmiany. Wnioskodawca został pouczony o sposobie i terminie wniesienia skargi
kasacyjnej, ale nie skorzystał z tej możliwości. Jeżeli strona miała obiektywną możliwość
skorzystania z instancji odwoławczej i z tej możliwości nie skorzystała z przyczyn
leżących po jej stronie, to skarga jest niedopuszczalna (art. 4248
§ 2 k.p.c.). Następuje
to zarówno przy świadomej rezygnacji z wniesienia środka odwoławczego, jak i przy
zawinionej przez stronę niemożności skorzystania z takiego środka (postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2008 r., V CNP 187/07; OSNC-ZD 2008/4/107).
W konsekwencji zmiana zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków prawnych
była możliwa, a skarżący nie wykazał, że zachodzi wyjątkowy wypadek o którym mowa
w art. 5192
§ 2 k.p.c. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyjaśniono, że za wyjątkowy
wypadek można uznać - przykładowo - nieskorzystanie przez stronę z przysługującego
jej środka zaskarżenia z powodu ciężkiej choroby, katastrofy, klęski żywiołowej lub
błędnej informacji udzielonej przez pracownika sądu (postanowienie z dnia 2 lutego
2006 r. I CNP 4/06, OSNC 2006/6/113). Skarżący nie wykazał, że jakikolwiek wyjątkowy
wypadek występuje w jego sprawie.
Skarżący w uzasadnieniu skargi wskazał, że zmiana ani uchylenie postanowienia
Sądu Okręgowego nie były i nie są możliwe, ponieważ zarówno Prokurator Krajowy, jak
3
i Rzecznik Praw Obywatelskich, do których zgłosił się wnioskodawca, odmówili
wniesienia skargi kasacyjnej w niniejszej sprawie. Z odmownych odpowiedzi tych
instytucji wynika, że przez wydanie zaskarżonego orzeczenia nie doszło do naruszenia
konstytucyjnych wolności albo praw człowieka i obywatela.
W istocie skarżący zastępuje skargą o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia środki odwoławcze przysługujące od orzeczenia sądu
drugiej instancji na zasadach ogólnych.
Wobec powyższego na podstawie art. 4248
§ 2 k.p.c. w związku z art. 13 § 2
k.p.c., Sąd Najwyższy odrzucił skargę.