Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 59/10
POSTANOWIENIE
Dnia 17 grudnia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Józef Frąckowiak (przewodniczący)
SSN Marta Romańska (sprawozdawca)
SSA Anna Kozłowska
w sprawie z powództwa M. i K. K.
przeciwko P. O.
o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli,
po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu niejawnym
w dniu 17 grudnia 2010 r.,
zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Apelacyjnego […]
z dnia 26 sierpnia 2010 r.,
oddala zażalenie i zasądza od pozwanego na rzecz powódek
120 (sto dwadzieścia) zł tytułem kosztów postępowania
zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z 26 sierpnia 2010 r. Sąd Apelacyjny odrzucił zażalenie na
postanowienie tego Sądu z 10 sierpnia 2010 r. o nadaniu klauzuli wykonalności
tytułowi egzekucyjnemu – wyrokowi Sądu Apelacyjnego z 13 maja 2009 r., w
zakresie rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 1.1. tego wyroku. Sąd wskazał, że
zażalenie na postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności przysługuje jedynie
wówczas, gdy wydaje je sąd pierwszej instancji. W przypadku orzeczenia w tym
przedmiocie przez sąd drugiej instancji, zażalenie do Sądu Najwyższego nie jest
dopuszczalne, gdyż postanowienie to nie kończy postępowania w sprawie.
W zażaleniu na postanowienie z 26 sierpnia 2010 r. skarżący zarzucił, że
zostało ono wydane z naruszeniem: - art. 795 § 1 k.p.c., zgodnie z którym na
postanowienie sądu co do nadania klauzuli wykonalności przysługuje zażalenie,
niezależnie od wydania go przez sąd pierwszej lub drugiej instancji; - art. 3941
§ 1
k.p.c. przez nieuzasadnione przyjęcie, że postanowienie o nadaniu klauzuli
wykonalności nie kończy postępowania w sprawie. Dodatkowo, w uzupełniającym
piśmie z 30 listopada 2010 r. skarżący wskazał, że postanowieniem z 25 listopada
2010 r. Sąd Okręgowy zmienił postanowienie Sądu Rejonowego zezwalające
powódkom na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego przez
oddalenie ich wniosku w tym zakresie. Zdaniem skarżącego, powoduje to
bezzasadność postanowienia Sądu Apelacyjnego o nadaniu tytułowi
egzekucyjnemu klauzuli wykonalności, w którym stwierdzono, że powódki dokonały
złożenia przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego, gdyż z chwilą uchylenia
postanowienia Sądu Rejonowego złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu
sądowego należy uznać za niebyłe. Z uwagi na powyższe, skarżący wniósł o
uchylenie zaskarżonego postanowienia i zasądzenie na jego rzecz kosztów
postępowania zażaleniowego.
W odpowiedzi na zażalenie z 30 września 2010 r. powódki wniosły o jego
odrzucenie lub oddalenie oraz zasądzenie na ich rzecz kosztów postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, trafnie powołanym przez Sąd
Apelacyjny w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, nie jest możliwe
wniesienie zażalenia od orzeczenia sądu drugiej instancji w przedmiocie nadania
klauzuli wykonalności, wydanego na podstawie art. 781 § 1 k.p.c. (por. m.in.
postanowienia Sądu Najwyższego z 15 czerwca 1966 r., I CZ 55/66, Biul. SN 1966,
nr 10, poz. 143 oraz z 27 stycznia 2006 r., III CZ 107/05, OSP 2006, nr 8, poz. 70).
Wbrew stanowisku skarżącego, art. 795 § 1 k.p.c. nie stanowi podstawy dla
zaskarżenia zażaleniem postanowienia Sądu Apelacyjnego, działającego w tym
wypadku jako sąd drugiej instancji (por. postanowienie Sądu Najwyższego
z 2 października 2007 r., II Cz 73/07, OSN-ZD 2008, nr 3, poz. 76).
Z art. 3941
§ 2 k.p.c. wynika, że zażalenie do Sądu Najwyższego może być
wniesione w sprawach, w których przysługuje skarga kasacyjna na postanowienie
sądu drugiej instancji kończące postępowanie w sprawie, za wyjątkiem
postanowień zaskarżalnych skargą kasacyjną i wydanych w wyniku rozpoznania
zażalenia. Zgodnie z poglądem utrwalonym w orzecznictwie, za postanowienie
kończące postępowanie w sprawie może być uznane tylko takie postanowienie,
które orzekają o całości sprawy poddanej pod osąd. Ugruntowane w doktrynie
i orzecznictwie jest stanowisko, że postanowienie sądu co do nadania klauzuli
wykonalności nie jest postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie
w rozumieniu art. 3941
§ 1 k.p.c. Zapada ono bowiem w postępowaniu
przygotowawczym do właściwego postępowania egzekucyjnego i finalizuje jedynie
określony fragment sprawy, nie kończąc postępowania jako całości (por. m.in.
uchwała Sądu Najwyższego z 9 listopada 1994 r., III CZP 143/94, OSNC 1995,
nr 3, poz. 46 oraz postanowienia Sądu Najwyższego z 14 listopada 1996 r., I CKN
7/96, OSNC 1997, nr 3, poz. 31, z 27 sierpnia 1996 r., I PKN 5/96, OSNAPUS
1997, nr 5, poz. 72, z 9 marca 2000 r., III CZP 39/00, OSNC 2000, nr 7-8,
poz. 150). Postanowienie sądu drugiej instancji nadające wyrokowi klauzulę
wykonalności nie podlega zatem zaskarżeniu także zażaleniem (por. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 2001 r., V CZ 253/01, nie publ. oraz
z 2 lutego 2005 r., IV CZ 204/04, nie publ.).
Uzasadnione jest zatem stanowisko Sądu Apelacyjnego, że postanowienie
o nadaniu klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu, w warunkach
4
określonych w art. 1047 § 2 k.p.c., nie kończy postępowania w sprawie (tak m.in.
Sąd Najwyższy w postanowieniu z 12 października 2006 r., I BU 5/06, niepubl.).
W braku szczególnego przepisu zezwalającego na wnoszenie do Sądu
Najwyższego zażaleń na postanowienia sądu drugiej instancji w przedmiocie
nadania klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu pochodzącemu od sądu,
zażalenie wniesione przez pozwanego do Sądu Najwyższego na postanowienie
z było niedopuszczalne, o czym trafnie orzekł Sąd Apelacyjny.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 39814
k.p.c. w zw. 3941
§ 3
k.p.c. orzeczono jak na wstępie, a o kosztach postępowania – na podstawie art. 98
§ 1 i 3 k.p.c., art. 108 § 1 k.p.c. oraz § 12 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców
prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej udzielonej z urzędu, Dz. U. 2002 r. Nr 163, poz. 1349 ze zm.
md

III CZ 59/10

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia