Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CNP 63/10
POSTANOWIENIE
Dnia 25 marca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Kazimierz Zawada
w sprawie skargi S. M. i A. M.-G.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego nakazu zapłaty Sądu
Rejonowego w W.
z dnia 14 października 2008 r., wydanego w sprawie
z powództwa Centrum Leasingu i Finansów C. S.A. w W.
przeciwko Piekarni M. spółka jawna S. M., A.
M.-G. w W.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 25 marca 2011 r.,
odrzuca skargę i nie obciąża skarżącej kosztami
postępowania wywołanego wniesieniem skargi.
2
Uzasadnienie
Nakazem zapłaty z dnia 14 października 2008 r. wydanym w postępowaniu
upominawczym Sąd Rejonowy nakazał pozwanej „Piekarni M. spółka jawna S. M.,
A. M.-G.” zapłatę powodowemu „Centrum Leasingu i Finansów C.” Spółka Akcyjna
w W. kwotę 64 087,40 zł. Sprzeciw pozwanej od tego nakazu wniesiony przez jej
pełnomocnika (adwokata) został odrzucony postanowieniem Sądu Rejonowego z
dnia 26 listopada 2008 r. ze względu na nieczytelność podpisu osoby
reprezentującej pozwaną na dokumencie pełnomocnictwa. Zażalenie na to
postanowienie Sąd Rejonowy odrzucił, gdyż nie zostało ono należycie opłacone.
W skardze o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego nakazu
zapłaty z dnia 14 października 2008 r. pozwana zarzuciła naruszenie przez Sąd
Rejonowy art. 98, 99, 201, 227, 232, 486 § 2 k.p.c. oraz art. 176 Konstytucji,
wskutek oczywiście bezzasadnego odrzucenia jej sprzeciwu od nakazu zapłaty.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 424 § 1 k.p.c., można żądać stwierdzenia niezgodności
z prawem prawomocnego wyroku sądu drugiej instancji kończącego postępowanie
w sprawie, jeżeli przez jego wydanie stronie została wyrządzona szkoda, a zmiana
lub uchylenie tego wyroku w drodze przysługujących stronie środków prawnych nie
było i nie jest możliwe.
Ponadto, w myśl art. 424 § 2 k.p.c., w wyjątkowych wypadkach, gdy
niezgodność z prawem wynika z naruszenia podstawowych zasad porządku
prawnego lub konstytucyjnych wolności albo praw człowieka i obywatela, można
także żądać stwierdzenia niezgodności z prawem prawomocnego wyroku sądu
pierwszej lub drugiej instancji kończącego postępowanie w sprawie, jeżeli strona
nie skorzystała z przysługujących jej środków prawnych, chyba że jest możliwa
zmiana lub uchylenie wyroku w drodze innych przysługujących stronie środków
prawnych.
Wydany w postępowaniu upominawczym nakaz zapłaty, przeciwko któremu
w całości lub w części nie wniesiono skutecznie sprzeciwu, ma skutki
prawomocnego wyroku (art. 504 § 2 k.p.c.). Może być więc przedmiotem skargi ma
3
niezgodność z prawem prawomocnego orzeczenia – jednakże tylko wniesionej na
podstawie art. 424 § 2 k.p.c.
Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w postanowieniu z 30 listopada 2007 r., III CNP
67/07 (OSNC-ZD 2008, nr C, poz. 90), podstawę opartej na art. 424 § 2 k.p.c.
skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego nakazu zapłaty
zapadłego w postępowaniu upominawczym może stanowić wydanie postanowienia
odrzucającego bezzasadnie sprzeciw od tego nakazu oraz oddalenie zażalenia na
to postanowienie, odbierające stronie pozwanej możliwość obrony swych praw
w postępowaniu po wydaniu nakazu zapłaty.
W sprawie zażalenie pozwanej na oczywiście bezzasadne odrzucenie
sprzeciwu zostało jednak odrzucone z przyczyn, które obciążają pozwaną
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2010 r., I CZ 100/09
(LEX nr 667487). W związku z tym w sprawie brak podstaw do stwierdzenie
wyjątkowego wypadku, o którym mowa w art. 424 § 2 k.p.c. Wyjątkowe bowiem
wypadki, o których mowa w art. art. 4241 § 2 k.p.c., obejmują tylko okoliczności
odnoszące się do nieskorzystania przez stronę z przysługujących jej środków
zaskarżenia z przyczyn od niej niezależnych (zob. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 10 sierpnia 2010 r., II CNP 39/10, LEX nr 603890).
Dlatego skarga pozwanej podlegała odrzuceniu na podstawie art. 4248
§ 2
k.p.c. Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach postępowania wywołanych wniesieniem
skargi stanowił art. 102 w związku z art. 108, art. 39821
i 42412
k.p.c.