IV CNP 115/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:12-06-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CNP 115/10
POSTANOWIENIE
Dnia 29 marca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka
w sprawie ze skargi pozwanego
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Okręgowego w […]
z dnia 17 czerwca 2010 r., w sprawie z powództwa E. – O. Spółki Akcyjnej z
siedzibą w […]
przeciwko M. L.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 29 marca 2011 r.,
I. odrzuca skargę;
II. oddala wniosek strony powodowej o zasądzenie
kosztów postępowania ze skargi.
2
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 17 czerwca 2010 r. Sąd Okręgowy oddalił apelację
pozwanego M. L. od wyroku Sądu Rejonowego z dnia 13 maja 2009 r., którym
uwzględnione zostało powództwo E.-O. Spółki Akcyjnej o zapłatę.
W skardze o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu pierwszej oraz drugiej instancji, wskazując jako jej podstawę naruszenie
art. 57 Prawa energetycznego, pozwany podniósł, że wykonanie zaskarżonych
orzeczeń spowoduje w jego sytuacji oraz jego rodziny „powstanie szkody wobec
obciążenia i wyegzekwowania zasądzonych kwot”.
W odpowiedzi na skargę strona powodowa wniosła o odmowę przyjęcia
skargi do rozpoznania ewentualnie o jej oddalenie oraz zasądzenie kosztów
postępowania ze skargi.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
została wniesiona przed zmianą przepisów dotyczących tego środka procesowego
wynikającą z ustawy z dnia 22 lipca 2010 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny,
ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo upadłościowe
i naprawcze (Dz.U. Nr 155, poz. 1037), która weszła w życie z dniem 25 września
2010 r. Wobec braku w tej ustawie przepisów międzyczasowych w sprawie
znajdowały zastosowanie przepisy Kodeksu postępowania cywilnego w brzmieniu
nadanym tą ustawą.
Zgodnie z art. 4241
§ 1 i 2 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia przysługuje stronie wyłącznie od wyroku
kończącego postępowanie w sprawie i to zarówno, gdy chodzi o wyrok sądu
odwoławczego, jak i wyrok sądu pierwszej instancji, który może być skutecznie
zaskarżony jedynie w wypadkach wyjątkowych. Zważywszy, że pozwany
skorzystał z możliwości zaskarżenia apelacją wyroku Sądu pierwszej instancji,
którą Sąd odwoławczy merytorycznie rozpoznał i oddalił wyrokiem z dnia
3
17 czerwca 2010 r., jedynie ten wyrok mógł być uznany za kończący postępowanie
w sprawie w rozumieniu wskazanego przepisu. W zakresie zatem, w jakim
skarga dotyczy wyroku Sądu pierwszej instancji jest ona niedopuszczalna.
W odniesieniu do orzeczenia Sądu odwoławczego skarga jest
niedopuszczalna ze względu na nieusuwalne braki w zakresie zasadniczych
elementów konstrukcyjnych, o których mowa w art. 4245
pkt 3, 4 i 5 k.p.c.
Każdy tego rodzaju brak stanowi samodzielną i wystarczającą podstawę
odrzucenia skargi (por. np. postanowienie SN z dnia 16 lutego 2007 r., V CNP 8/07,
niepubl.).
W skardze nie wskazano przepisu prawa, z którym zaskarżony skargą
wyrok jest, zdaniem pozwanego, niezgodny (art. 4245
§ 1 pkt 3 k.p.c.).
Przytoczenie podstaw skargi nie jest równoznaczne ze spełnieniem tego
obowiązku i nie może go zastąpić. Oba te wymagania są wyraźnie przez
ustawodawcę odróżniane, a zatem muszą być spełnione w sposób niezależny
i odrębny (por. m.in. postanowienie SN z dnia 28 lutego 2006 r., I CNP 12/06,
niepubl. oraz postanowienie SN z dnia 20 lipca 2005 r., IV CNP 1/05, niepubl.).
Skarga nie spełnia ponadto wymagania określonego w art. 4245
§ 1
pkt 5 k.p.c. Wykazanie, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze
innych środków prawnych nie było i nadal nie jest możliwe stanowi jeden
z nieodzownych elementów tego szczególnego środka procesowego.
Pozwany ograniczył się w tym zakresie jedynie do ogólnikowego stwierdzenia,
że brak było możliwości zmiany bądź uchylenia zaskarżonych orzeczeń w drodze
innych środków prawnych, a skarga spełnia wymagania przewidziane we
wskazanym przepisie. Na skarżącym spoczywał obowiązek przeanalizowania
poszczególnych przewidzianych prawem środków procesowych, które mogłyby
ewentualnie wchodzić w rachubę przy wzruszeniu wyroku Sądu odwoławczego
i przedstawienia w tym zakresie szczegółowych wniosków. Konieczne zatem było
przeprowadzenie stosownego jurydycznego wywodu, który świadczyłby
o niemożności wzruszenia tego orzeczenia w drodze innych środków prawnych
(por. uzasadnienie postanowienia SN z dnia 17 sierpnia 2005 r., I CNP 5/05, OSNC
4
2006, nr 1, poz. 17 oraz postanowienie SN z dnia 27 stycznia 2006 r., III CNP
23/05, OSNC 2006, nr 7-8, poz. 140).
Skarga dotknięta jest jeszcze jedną istotną wadą. Pozwany nie
uprawdopodobnił, iż na skutek wydania zaskarżonego orzeczenia została mu
wyrządzona skonkretyzowana szkoda majątkowa, o której mowa w art. 4241
§ 1
k.p.c. Nieskutecznie skarżący powołał się na szkodę w zakresie, w jakim
powstała jedynie możliwość jej powstania w przyszłości. Pozwany nie wykazał,
że zasądzona od niego kwota została już uiszczona bądź też wyegzekwowana
w drodze postępowania egzekucyjnego. Nie można w tej sytuacji mówić o szkodzie
wymiernej i rzeczywistej, która wystąpiła już w majątku skarżącego, lecz o szkodzie
mającej jedynie charakter przyszły bądź hipotetyczny. Zgodnie z utrwalonym
stanowiskiem judykatury, powołanie się na tego rodzaju postać szkody nie czyni
zadość wymaganiu przewidzianemu w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c. Na skarżącym
spoczywał obowiązek uprawdopodobnienia, że poniósł on konkretny uszczerbek
majątkowy nie zaś uszczerbek, który mógłby wystąpić w przyszłości (por. m.in.
postanowienie SN z dnia 11 stycznia 2006 r., II CNP 13/05, OSNC 2006, nr 6, poz.
110 oraz postanowienie SN z dnia 31 stycznia 2006 r., IV CNP 38/05, OSNC 2006,
nr 7-8, poz. 141).
Z omówionych przyczyn Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji, na
podstawie art. 4248
§ 1 k.p.c.
Wniosek o zasądzenie kosztów postępowania ze skargi ulegał oddaleniu
wobec tego, że powód wiązał go wyłącznie z wnioskiem o odmowę przyjęcia
skargi do rozpoznania oraz zgłoszonym na wypadek jego nieuwzględnienia
wnioskiem o jej oddalenie (por. postanowienie SN z dnia 11 stycznia 2002 r.,
III CKN 563/01, niepubl.).
jz
POSTANOWIENIE
Dnia 29 marca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka
w sprawie ze skargi pozwanego
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Okręgowego w […]
z dnia 17 czerwca 2010 r., w sprawie z powództwa E. – O. Spółki Akcyjnej z
siedzibą w […]
przeciwko M. L.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 29 marca 2011 r.,
I. odrzuca skargę;
II. oddala wniosek strony powodowej o zasądzenie
kosztów postępowania ze skargi.
2
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 17 czerwca 2010 r. Sąd Okręgowy oddalił apelację
pozwanego M. L. od wyroku Sądu Rejonowego z dnia 13 maja 2009 r., którym
uwzględnione zostało powództwo E.-O. Spółki Akcyjnej o zapłatę.
W skardze o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu pierwszej oraz drugiej instancji, wskazując jako jej podstawę naruszenie
art. 57 Prawa energetycznego, pozwany podniósł, że wykonanie zaskarżonych
orzeczeń spowoduje w jego sytuacji oraz jego rodziny „powstanie szkody wobec
obciążenia i wyegzekwowania zasądzonych kwot”.
W odpowiedzi na skargę strona powodowa wniosła o odmowę przyjęcia
skargi do rozpoznania ewentualnie o jej oddalenie oraz zasądzenie kosztów
postępowania ze skargi.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
została wniesiona przed zmianą przepisów dotyczących tego środka procesowego
wynikającą z ustawy z dnia 22 lipca 2010 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny,
ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo upadłościowe
i naprawcze (Dz.U. Nr 155, poz. 1037), która weszła w życie z dniem 25 września
2010 r. Wobec braku w tej ustawie przepisów międzyczasowych w sprawie
znajdowały zastosowanie przepisy Kodeksu postępowania cywilnego w brzmieniu
nadanym tą ustawą.
Zgodnie z art. 4241
§ 1 i 2 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia przysługuje stronie wyłącznie od wyroku
kończącego postępowanie w sprawie i to zarówno, gdy chodzi o wyrok sądu
odwoławczego, jak i wyrok sądu pierwszej instancji, który może być skutecznie
zaskarżony jedynie w wypadkach wyjątkowych. Zważywszy, że pozwany
skorzystał z możliwości zaskarżenia apelacją wyroku Sądu pierwszej instancji,
którą Sąd odwoławczy merytorycznie rozpoznał i oddalił wyrokiem z dnia
3
17 czerwca 2010 r., jedynie ten wyrok mógł być uznany za kończący postępowanie
w sprawie w rozumieniu wskazanego przepisu. W zakresie zatem, w jakim
skarga dotyczy wyroku Sądu pierwszej instancji jest ona niedopuszczalna.
W odniesieniu do orzeczenia Sądu odwoławczego skarga jest
niedopuszczalna ze względu na nieusuwalne braki w zakresie zasadniczych
elementów konstrukcyjnych, o których mowa w art. 4245
pkt 3, 4 i 5 k.p.c.
Każdy tego rodzaju brak stanowi samodzielną i wystarczającą podstawę
odrzucenia skargi (por. np. postanowienie SN z dnia 16 lutego 2007 r., V CNP 8/07,
niepubl.).
W skardze nie wskazano przepisu prawa, z którym zaskarżony skargą
wyrok jest, zdaniem pozwanego, niezgodny (art. 4245
§ 1 pkt 3 k.p.c.).
Przytoczenie podstaw skargi nie jest równoznaczne ze spełnieniem tego
obowiązku i nie może go zastąpić. Oba te wymagania są wyraźnie przez
ustawodawcę odróżniane, a zatem muszą być spełnione w sposób niezależny
i odrębny (por. m.in. postanowienie SN z dnia 28 lutego 2006 r., I CNP 12/06,
niepubl. oraz postanowienie SN z dnia 20 lipca 2005 r., IV CNP 1/05, niepubl.).
Skarga nie spełnia ponadto wymagania określonego w art. 4245
§ 1
pkt 5 k.p.c. Wykazanie, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze
innych środków prawnych nie było i nadal nie jest możliwe stanowi jeden
z nieodzownych elementów tego szczególnego środka procesowego.
Pozwany ograniczył się w tym zakresie jedynie do ogólnikowego stwierdzenia,
że brak było możliwości zmiany bądź uchylenia zaskarżonych orzeczeń w drodze
innych środków prawnych, a skarga spełnia wymagania przewidziane we
wskazanym przepisie. Na skarżącym spoczywał obowiązek przeanalizowania
poszczególnych przewidzianych prawem środków procesowych, które mogłyby
ewentualnie wchodzić w rachubę przy wzruszeniu wyroku Sądu odwoławczego
i przedstawienia w tym zakresie szczegółowych wniosków. Konieczne zatem było
przeprowadzenie stosownego jurydycznego wywodu, który świadczyłby
o niemożności wzruszenia tego orzeczenia w drodze innych środków prawnych
(por. uzasadnienie postanowienia SN z dnia 17 sierpnia 2005 r., I CNP 5/05, OSNC
4
2006, nr 1, poz. 17 oraz postanowienie SN z dnia 27 stycznia 2006 r., III CNP
23/05, OSNC 2006, nr 7-8, poz. 140).
Skarga dotknięta jest jeszcze jedną istotną wadą. Pozwany nie
uprawdopodobnił, iż na skutek wydania zaskarżonego orzeczenia została mu
wyrządzona skonkretyzowana szkoda majątkowa, o której mowa w art. 4241
§ 1
k.p.c. Nieskutecznie skarżący powołał się na szkodę w zakresie, w jakim
powstała jedynie możliwość jej powstania w przyszłości. Pozwany nie wykazał,
że zasądzona od niego kwota została już uiszczona bądź też wyegzekwowana
w drodze postępowania egzekucyjnego. Nie można w tej sytuacji mówić o szkodzie
wymiernej i rzeczywistej, która wystąpiła już w majątku skarżącego, lecz o szkodzie
mającej jedynie charakter przyszły bądź hipotetyczny. Zgodnie z utrwalonym
stanowiskiem judykatury, powołanie się na tego rodzaju postać szkody nie czyni
zadość wymaganiu przewidzianemu w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c. Na skarżącym
spoczywał obowiązek uprawdopodobnienia, że poniósł on konkretny uszczerbek
majątkowy nie zaś uszczerbek, który mógłby wystąpić w przyszłości (por. m.in.
postanowienie SN z dnia 11 stycznia 2006 r., II CNP 13/05, OSNC 2006, nr 6, poz.
110 oraz postanowienie SN z dnia 31 stycznia 2006 r., IV CNP 38/05, OSNC 2006,
nr 7-8, poz. 141).
Z omówionych przyczyn Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji, na
podstawie art. 4248
§ 1 k.p.c.
Wniosek o zasądzenie kosztów postępowania ze skargi ulegał oddaleniu
wobec tego, że powód wiązał go wyłącznie z wnioskiem o odmowę przyjęcia
skargi do rozpoznania oraz zgłoszonym na wypadek jego nieuwzględnienia
wnioskiem o jej oddalenie (por. postanowienie SN z dnia 11 stycznia 2002 r.,
III CKN 563/01, niepubl.).
jz