Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 93/11
POSTANOWIENIE
Dnia 15 grudnia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Zbigniew Kwaśniewski
w sprawie ze skargi G. J. i R. J.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego z dnia 23 marca 2007 r.
wydanym w sprawie z powództwa G. J. i R. J.
przeciwko Bankowi Polska Kasa Opieki Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.
Oddział w Ł.
o pozbawienie tytułów wykonawczych wykonalności,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 15 grudnia 2011 r.,
zażalenia powodów (skarżących)
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 25 marca 2011 r.,
oddala zażalenie i przyznaje adwokat S. B. od Skarbu Państwa
- Sądu Apelacyjnego kwotę 5.400 zł (pięć tysięcy czterysta
złotych), powiększoną o należną stawkę podatku od towarów i
usług, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
powodom z urzędu w postępowaniu zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 25 marca 2011 r. odrzucił skargę R.
J. i G. J. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem tego
Sądu z dnia 23 marca 2007 r. w sprawie z powództwa skarżących przeciwko
Bankowi Polska Kasa Opieki S.A. w W. o pozbawienie tytułów wykonawczych. Sąd
Apelacyjny uznał, że skarga powodów nie został oparta na ustawowej podstawie
wznowienia (art. 410 § 1 k.p.c.).
W zażaleniu na powyższe postanowienie R. J. i G. J. zarzucili naruszenie
przepisów postępowania, to jest art. 410 § 1 w zw. z art. 403 § 2 k.p.c., przez
błędne przyjęcie, że wniesiona przez nich skarga nie została oparta na ustawowej
podstawie wznowienia oraz na zarzucie dokonania merytorycznej oceny istotności
wskazanego w sprawie dowodu w postaci umów zawartych pomiędzy Bankiem
Polska Kasa Opieki S.A. w W. a Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,
podczas gdy w zakresie badania podstaw wznowienia mieści się jedynie ustalenie,
czy skarżący wskazuje podstawę wznowienia i czy została ona przewidziana w
Kodeksie postępowania cywilnego.
W konkluzji skarżący wnieśli o uchylenie zaskarżonego postanowienia
i przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Powodowie R. J. i G. J. w skardze o wznowienie postępowania wskazali na
wykrycie środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z
których nie mogli skorzystać w poprzednim postępowaniu, tj. dwóch umów
zawartych pomiędzy Bankiem Polska Kasa Opieki S.A. w W. a Agencją
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oznaczonych numerami […] i […]. Według
skarżących, okoliczność ta – wbrew odmiennemu zapatrywaniu Sądu Apelacyjnego
- uzasadnia wznowienie postępowania na podstawie art. 403 § 2 k.p.c. Stanowisko
skarżących nie zasługuje jednak na aprobatę.
Zgodnie z art. 403 § 2 k.p.c. wznowienia postępowania można żądać w razie
późniejszego wykrycia prawomocnego wyroku, dotyczącego tego samego stosunku
prawnego, albo wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych,
które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła
3
skorzystać w poprzednim postępowaniu. Możliwość wznowienia postępowania
w oparciu o przytoczoną podstawę została uzależniona od łącznego zaistnienia
trzech przesłanek, po pierwsze - wykrycia po uprawomocnieniu się wyroku nowych
faktów, które istniały w toku postępowania, ale nie zostały w nim powołane, po
drugie - możliwości ich wpływu na wynik sprawy oraz po trzecie - niemożności
skorzystania z nich przez stronę w poprzednim postępowaniu. Nowe okoliczności
faktyczne lub środki dowodowe, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy,
to takie fakty, z których strona nie mogła skorzystać w postępowaniu prawomocnie
zakończonym. "Wykrycie" natomiast, o którym mowa w art. 403 § 2 k.p.c., odnosi
się do okoliczności i dowodów w poprzednim postępowaniu w ogóle
nieujawnionych i wówczas nieujawnianych. Nie chodzi zatem o takie okoliczności,
które strona mogła powołać w prawomocnie zakończonym postępowaniu, mając ku
temu obiektywnie istniejącą możliwość. Niemożność natomiast skorzystania
w poprzednim postępowaniu z określonego środka dowodowego, nie zachodzi,
wówczas gdy istniała obiektywna możliwość powoływania ich w tym postępowaniu,
a tylko na skutek opieszałości, zaniedbań, zapomnienia lub błędnej oceny potrzeby
ich powołania strona tego nie uczyniła (zob. m.in. postanowienia Sądu
Najwyższego: z dnia 7 marca 2007 r., II CZ 5/07, niepubl.; z dnia 14 lipca 2006 r.,
II CZ 43/06, niepubl.; z dnia 10 lipca 2009 r., II CZ 30/09, niepubl.).
Wprawdzie skarżący twierdzili, że wskazane przez nich umowy zawarte
pomiędzy Bankiem Polska Kasa Opieki S.A. w W. a Agencją Restrukturyzacji i
Modernizacji Rolnictwa nie były im wcześniej znane, jednakże nie kwestionowali
stanowiska Banku, że poza umową z dnia 12 lipca 2005 r. inne umowy nie istnieją.
Nie podjęli również - mimo obiektywnej możliwości - próby zweryfikowania
oświadczenia pełnomocnika Banku na powyższą okoliczność, chociażby przez
zwrócenie się do Agencji o stosowną informację. Trafnie więc Sąd Apelacyjny
przyjął, że skoro skarżący mieli obiektywną możliwość skorzystania w toku
postępowania z dowodów, które - w ich ocenie - są dowodami, z których wcześniej
nie mogli skorzystać, to wskazana przez nich podstawa wznowienia postępowania,
odpowiadająca podstawie przewidzianej w art. 403 § 2 k.p.c., w rzeczywistości nie
występuje. Dochodząc do takiej konkluzji zasadnie też uznał, że skarga powodów
podlega odrzuceniu (zob. m.in. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 26
4
września 2008 r., V CZ 55/08, niepubl., z dnia 4 września 2008 r., IV CZ 71/08,
niepubl. oraz z dnia 6 listopada 2009 r., I CZ 57/09, niepubl.).
Mając powyższe na względzie, Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3
w związku z art. 39814
k.p.c. orzekł, jak w sentencji.
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13