Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 142/11
POSTANOWIENIE
Dnia 23 lutego 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący)
SSN Jan Górowski
SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa P. B.
przeciwko I. H.
o nakazanie złożenia oświadczenia woli,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 23 lutego 2012 r.,
zażalenia powoda na pkt 2 postanowienia Sądu Apelacyjnego
z dnia 20 czerwca 2011 r.,
1. uchyla zaskarżone postanowienie,
2. przyznaje adwokat W.D. od Skarbu Państwa (Sądu
Apelacyjnego) kwotę 2700 (dwa tysiące siedemset) zł
podwyższoną o stawkę podatku od towarów i usług
tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
powodowi w postępowaniu zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
W wyniku rozpoznania apelacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego
oddalającego powództwo, Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 11 maja 2011 r. oddalił
apelację. W dniu 16 maja 2011 r. powód złożył „wniosek o wydanie postanowienia z
dnia 11.05.2011 r. o sygn. Akt […]” wskazując, że „postanowienie jest potrzebne do
Sądu Najwyższego do sprawy kasacyjnej”. Sąd Apelacyjny pismo to potraktował
jako wniosek o wydanie odpisu wyroku, z uwagi na to, że w dniu 11 maja 2011 r. w
sprawie zapadł wyrok, a nie postanowienie. Powód otrzymał odpis wyroku z
pismem informacyjnym w dniu 7 czerwca 2011 r., a w dniu 10 czerwca 2011 r.
złożył wniosek o przywrócenie terminu do złożenia „wniosku o uzasadnienie” wraz z
wnioskiem o wydanie wyroku z uzasadnieniem.
Postanowieniem z dnia 20 czerwca 2011 r. Sąd Apelacyjny oddalił wniosek
powoda o przywrócenie terminu do złożenia „wniosku o sporządzenie uzasadnienia
i doręczenie wyroku z dnia 11 maja 2011 r. wraz z uzasadnieniem” oraz odrzucił
wniosek powoda „o sporządzenie uzasadnienia i doręczenie wyroku z dnia 11 maja
2011 r. z uzasadnieniem”.
Postanowienie to, w części odrzucającej wniosek o sporządzenie
uzasadnienia i doręczenie wyroku z uzasadnieniem zaskarżył powód domagając
się jego uchylenia i doręczenia mu wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 11 maja
2011 r. z uzasadnieniem.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Podstawowe znaczenie miało ustalenie treści pisma powoda z dnia 16 maja
2011 r., które to pismo złożył on osobiście, nie był bowiem w postępowaniu
reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika.
Z art. 130 § 1 zd. drugie k.p.c. wynika powinność Sądu rozpoznania pisma
zgodnie z jego treścią, także wówczas, gdy zostanie ono mylnie oznaczone lub jest
dotknięte innymi oczywistymi niedokładnościami. Sąd Apelacyjny, kierując się
zapewne treścią powołanego przepisu, trafnie ocenił, że powód domaga się
doręczenia nie postanowienia, ale wyroku. Nie jest jednak jasne jakimi względami
kierował się Sąd Apelacyjny nie dostrzegając, że w piśmie tym powód wyraźnie
wskazał, iż odpis wyroku jest mu potrzebny „do Sądu Najwyższego do sprawy
3
kasacyjnej”. Tej treści wzmianka wskazuje jednoznacznie na zamiar wniesienia
skargi kasacyjnej. Ten jasno wyartykułowany w treści pisma cel, dla którego istniała
potrzeba uzyskania przez powoda odpisu wyroku, pozwalał przyjąć, że pismo
to jest, zgodnie z treścią art. 387§ 1 i § 3 k.p.c., wnioskiem o doręczenie
uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego, a nie tylko wyroku, skoro brak
uzasadnienia uniemożliwia wywiedzenie skargi kasacyjnej (art. 3985
§ 1k.p.c.).
W zażaleniu trafnie skarżący przy tym wskazuje, że pismo o analogicznej treści
(„zwracam się do tut. Sądu o wydanie postanowienia z dnia 24.02.2011 r. sygn. Akt
[…]. Postanowienie jest potrzebne do Sądu Apelacyjnego.”) złożył po wydaniu
wyroku przez Sąd I instancji i Sąd ten pismo to potraktował jako wniosek o
sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego. We wskazanej
sytuacji powód mógł tym samym żywić uzasadnione przekonanie, iż złożenie, po
wydaniu wyroku przez Sąd Apelacyjny, pisma o tożsamej treści, spowoduje
doręczenie mu odpisu wyroku z dnia 11 maja 2011 r. wraz z uzasadnieniem.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego wielokrotnie wyrażono pogląd, iż przy
ocenie charakteru pisma wniesionego przez stronę, która nie korzysta z fachowej
pomocy prawnej należy ocenić treść tego pisma z uwzględnieniem wynikającego
z tego pisma celu jego złożenia (postanowienia SN z dnia 23 marca 2006 r., II CZ
19/06, z dnia 5 września 2001 r., I CZ 110/01, z dnia 5 maja 2005 r., IV CZ 35/05,
z dnia 7 lutego 2006 r., IV CZ 7/06, z dnia 23 kwietnia 2009 r., IV CZ 29/09, dnia
23 września 2009 r. I CZ 51/09 - niepublikowane). Sąd Apelacyjny postulat
nieuszczuplania uprawnień stron i zaufania jakie powinny cechować czynności
sądu, niesłusznie pominął. Jeżeli zaś Sąd Apelacyjny miał wątpliwości,
co do rzeczywistej woli powoda wyrażonej w piśmie z dnia 16 maja 2011 r.,
powinien był go wezwać do usunięcia niedokładności, które to pismo zawierało
(art. 130 § 1 zd. 1 k.p.c.). Zaniechanie obowiązku wezwania nie może wywoływać
negatywnych następstw dla strony.
Zważywszy na powyższe, nie było przeszkód do potraktowania pisma
powoda z dnia 16 maja 2011 r. jako złożonego w terminie wniosku o doręczenie
wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 11 maja 2011 r. z uzasadnieniem. W tej sytuacji
wniosek o przywrócenie terminu do złożenia takiego wniosku i powtórny wniosek
4
o doręczenie wyroku z uzasadnieniem, były bezprzedmiotowe. Powyższe czyniło
zażalenie uzasadnionym.
Z przedstawionych przeto powodów Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3 k.p.c. w związku z art. 39815
§ 1 k.p.c. orzekł jak w postanowieniu.
O kosztach pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu w postępowaniu
zażaleniowym orzeczono na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r.
Prawo o adwokaturze (t. jedn. Dz.U. z 2009 r. Nr 146, poz. 1188 ze zm.) w związku
z § 6 pkt 6 w zw. z § 13 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia
przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu
(Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13