Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UO 1/12
POSTANOWIENIE
Dnia 19 marca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Maciej Pacuda (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Bogusław Cudowski
SSN Beata Gudowska
w sprawie z wniosku K. G.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o rentę z tytułu niezdolności do pracy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 19 marca 2012 r.,
skargi wnioskodawcy o wznowienie postępowania zakończonego postanowieniem
Sądu Najwyższego z dnia 2 sierpnia 2011 r., sygn. akt II UZ 26/11,
odrzuca skargę.
UZASADNIENIE
Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 2 sierpnia 2011 r., wydanym w
sprawie II UZ 26/11, oddalił zażalenie wniesione przez ubezpieczonego K. G. od
postanowienia Sądu Apelacyjnego z dnia 31 stycznia 2011 r., odrzucającego jako
spóźnioną skargę ubezpieczonego o wznowienie postępowania zakończonego
wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 19 grudnia 2005 r.
W piśmie procesowym z dnia 25 stycznia 2012 r. ubezpieczony K.G.,
reprezentowany przez swojego pełnomocnika, powołując jako podstawę
wznowienia art. 401 pkt 1 k.p.c. (w związku z art. 48 § 3 k.p.c. i art. 413 k.p.c.), art.
401 pkt 2 k.p.c. (w związku z art. 379 pkt 1 k.p.c.) oraz art. 403 § 2 k.p.c., a nadto
2
wskazując na obrazę: art. 39813
§ 1 k.p.c., art. 39814
k.p.c., art. 39819
k.p.c. i art.
114 ust. 1 w związku z art. 14 ust. 4 – 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o
emeryturach i rentach z FUS, zawarł skargę o wznowienie postępowania
zakończonego postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 2 sierpnia 2011 r., II UZ
26/11, w której domagał się:
1. wznowienia postępowania zakończonego wymienionym postanowieniem
Sądu Najwyższego,
2. wyłączenia SSN J. K. za składu sądu orzekającego przy rozpoznawaniu
zażalenia ubezpieczonego, zgodnie z art. 48 § 3 k.p.c.,
3. uchylenia w sprawie wyroków sądowych pierwszej i drugiej instancji,
umorzenia postępowania sądowego i przekazania sprawy organowi
rentowemu do rozpoznania,
4. zasądzenia od pozwanego na rzecz ubezpieczonego kosztów postępowania
i zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Nie może ulegać wątpliwości fakt, iż podstawowym żądaniem
sformułowanym przez ubezpieczonego w wyżej opisanej skardze jest żądanie
wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem Sądu
Najwyższego z dnia 2 sierpnia 2011 r., wydanym w sprawie II UZ 26/11. Należy
zatem stwierdzić, że żądanie to winno zostać ocenione z uwzględnieniem
przepisów zawartych w dziale VI Kodeksu postępowania cywilnego (art. 399 – 4161
k.p.c.). Zgodnie z art. 399 § 1 k.p.c. w wypadkach przewidzianych we
wspomnianym dziale VI Kodeksu postępowania cywilnego można natomiast żądać
wznowienia postępowania, które zostało zakończone prawomocnym wyrokiem.
Stosownie do § 2 wymienionego przepisu, wprowadzonego ustawą z dnia 22
grudnia 2004 r. nowelizującą Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr
13, poz. 98), postępowanie może być wznowione również w razie zakończenia go
postanowieniem, jednakże wyłącznie na podstawie określonej w art. 4011
k.p.c.
Wskazana regulacja oznacza, że instytucja wznowienia postępowania dotyczy co
do zasady jedynie prawomocnych wyroków, natomiast postanowień tylko wówczas,
3
gdy podstawę skargi stanowi art. 4011
k.p.c., zgodnie z którym można żądać
wznowienia postępowania również w wypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł
o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową
międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie.
Cytowany art. 399 § 2 k.p.c. zawiera zatem wyjątek od ogólnej zasady określającej
zakres przedmiotowy skargi o wznowienie postępowania. W myśl powszechnie
przyjętych zasad wykładni przepisów prawa norma zawierająca wyjątek od zasady
nie może być jednakże interpretowana w sposób rozszerzający, ani też stosowana
w drodze analogii do innych sytuacji niż w niej przewidziane. Z tych przyczyn za
niedopuszczalną należy uznać taką wykładnię art. 399 k.p.c., która dopuszczałaby
możliwość wznowienia postępowania w każdej sprawie, także zakończonej
prawomocnym postanowieniem, które zostało wydane na podstawie aktu
normatywnego, w stosunku do którego Trybunał Konstytucyjny nie orzekł o jego
niezgodności z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą
(por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 19 października 2007 r., I CO 8/07,
LEX nr 457745 oraz z dnia 18 kwietnia 2011 r., III UZ 5/11, LEX nr 966821).
Przedmiotem skargi wniesionej przez ubezpieczonego jest, co już wyżej
zostało podniesione, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 sierpnia 2011 r.
Zdaniem Sądu Najwyższego ocena treści owej skargi przez pryzmat treści art. 399
§ 2 k.p.c. musi prowadzić do wniosku, że przepis ten nie może znaleźć
zastosowania w rozpoznawanej sprawie. Po pierwsze dlatego, że sam
ubezpieczony nie wskazał art. 4011
k.p.c. jako podstawy prawnej swej skargi, gdyż
oparł ją na podstawie art. 401 pkt 1 i 2 k.p.c. oraz art. 403 § 2 k.p.c. Poza tym nie
może budzić jakichkolwiek wątpliwości fakt, iż zaskarżone postanowienie Sądu
Najwyższego nie zostało wydane na podstawie aktu normatywnego, którego
niezgodność z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą
stwierdził Trybunał Konstytucyjny. Podstawę prawną wymienionego orzeczenia
stanowiły bowiem przepisy Kodeksu postępowania cywilnego, a w szczególności
art. 407 § 1 k.p.c., art. 410 § 1 i 2 k.p.c. oraz art. 39814
k.p.c. w związku z art. 3941
§
3 k.p.c., których zgodność z Konstytucją lub ratyfikowanymi umowami
międzynarodowymi nigdy nie była kwestionowana.
4
W przedstawionej sytuacji, ocena dopuszczalności skargi wniesionej przez
ubezpieczonego musi być dokonywana wyłącznie przez pryzmat art. 399 § 1 k.p.c.,
a ten przepis daje możliwość żądania wznowienia tylko takiego postępowania, które
zostało zakończone prawomocnym wyrokiem.
Kierując się przedstawionymi argumentami oraz opierając się na treści
art. 410 § 1 k.p.c. Sąd Najwyższy uznał, że skarga ubezpieczonego jako
niedopuszczalna podlegała odrzuceniu. Z tych względów orzekł zatem, jak w
sentencji.