Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CNP 30/12
POSTANOWIENIE
Dnia 6 sierpnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 6 sierpnia 2012r.,
skargi T. J., M. P., W. K.
i K. S.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Okręgowego z dnia 21 października 2010r., wydanego w sprawie z
powództwa T. G.
przeciwko T. J., M. P., W. K. i K. S.
o zapłatę,
oraz sprawy z powództwa wzajemnego T. J., M. P., W. K. i K. S.
przeciwko T. G.
o zapłatę,
odrzuca skargę.
Uzasadnienie
2
W związku ze skargą pozwanych /…/ o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Ł. z dnia 21 października
2010r. należy zważyć, co następuje.
Przepis art. 4245
§ 1 k.p.c. określa wymagania konstrukcyjne skargi
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Skarga
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia powinna
zawierać: oznaczenie wyroku, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest
on zaskarżony w całości lub w części, przytoczenie jej podstaw oraz ich
uzasadnienie, wskazanie przepisu prawa, z którym zaskarżony wyrok jest
niezgodny, uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody, spowodowanej przez
wydanie wyroku, którego skarga dotyczy oraz wykazanie, że wzruszenie
zaskarżonego wyroku w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest
możliwe, a ponadto – gdy skargę wniesiono stosując art. 4241
§ 2 k.p.c. – że
występuje wyjątkowy wypadek uzasadniający wniesienie skargi, wniosek
o stwierdzenie niezgodności wyroku z prawem.
Skarga podlega odrzuceniu z dwóch powodów.
Po pierwsze, zgodnie z przepisem art. 4244
zdanie drugie k.p.c. podstawą
skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia nie mogą
być zarzuty dotyczące ustalenia faktów lub oceny dowodów. Wynika to z charakteru
postępowania przed Sądem Najwyższym oraz z funkcji tego Sądu
ukonstytuowanego jako sąd prawa, sprawującego nadzór nad działalnością sądów
powszechnych w zakresie orzekania (art. 183 ust. 1 Konstytucji). Ocena dowodów
pozostaje zatem wyłączną domeną sądów powszechnych i nie może być
kontrolowana przez Sąd Najwyższy.
W skardze formalnie nie zostały sformułowane zarzuty dotyczące ustalenia
faktów i oceny dowodów. W istocie jednak zarzuty te są związane właśnie
z problematyką ustaleń faktycznych i korzystaniem przez Sąd z określonych
środków dowodowych. Wywody skarżących stanowią polemikę z oceną materiału
dowodowego przeprowadzoną przez Sądy orzekające w sprawie i zmierzają do
podważenia ustaleń faktycznych poczynionych przez te Sądy w odniesieniu do
ustalenia daty wygaśnięcia umowy z dnia 21 grudnia 2005r. O ile w uzasadnieniu
Sądu Rejonowego istotnie występuje brak konsekwencji w tej kwestii, to Sąd
3
Okręgowy wyraźnie jako datę wygaśnięcia umowy przyjął 7 września 2006 r.
Oznacza to ustalenie faktyczne determinujące okres, za który powodowi należy się
wynagrodzenie z tej umowy wynikające. Zarówno zaś określenie okresu, w jakim
strony były związane tą umową, jak i wysokości należnego za ten okres
wynagrodzenia, należą do sfery ustaleń faktycznych, a te pozostają poza kognicją
Sądu Najwyższego, nawet, jeśli w skardze przytoczono zarzut naruszenia art. 378
czy 328 § 2 w związku z art. 391 k.p.c. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie
wynika przy tym, wbrew twierdzeniom skarżącego, mylne odczytanie żądania
pozwu.
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
ograniczona tylko do zarzutów dotyczących ustalenia faktów lub oceny dowodów
jest niedopuszczalna jako nieoparta na ustawowej podstawie (por. postanowienia
Sądu Najwyższego z dnia 23 września 2005 r., III CSK 13/05, OSNC 2006, nr 4,
poz. 76; z dnia 9 maja 2005 r., V CNP 2/05, niepubl.; z dnia 28 marca 2006 r.,
V CNP 55/06, niepubl.).
Po drugie skarga nie spełnia wymagań określonych w art. 4245
§ 1 pkt 4
k.p.c.
Uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie
wyroku, którego skarga dotyczy stanowi wyodrębniony i samoistny element skargi
oraz należy do wymogów konstrukcyjnych skargi o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego wyroku. Spełnienie tego wymagania polega na złożeniu
przez skarżącego oświadczenia, iż szkoda wystąpiła, wskazania jej rodzaju,
wysokości i czasu powstania oraz uprawdopodobnienia, że szkoda już powstała
i jest następstwem wydania zaskarżonego orzeczenia, a co z tym związane
powołania lub przedstawienia na tą okoliczność stosowanych środków
uprawdopodobnienia uwiarygodniających jego twierdzenia w tym przedmiocie (por.
m.in.: postanowienie SN z dnia 14 grudnia 2011r., II CNP 48/11, niepubl.,
postanowienie SN z dnia 28 października 2011r., III CNP 22/11, niepubl.).
Uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie wyroku,
którego skarga dotyczy, polega na przedstawieniu wyodrębnionego wywodu
przekonującego, że szkoda została wyrządzona oraz określającego czas jej
powstania, postać i związek przyczynowy z wydaniem wyroku niezgodnego
4
z prawem. Skarżący tego obowiązku nie spełnili, ograniczając się jedynie do ogólne
stwierdzenie, że dochodzą szkody polegającej na zapłacie na rzecz powoda
zasądzonych wyrokiem kwot wynagrodzenia za miesiące styczeń – wrzesień 2007r.
wraz z odsetkami i kosztami procesu za obie instancji, co stanowiło kwotę 71 161,
12 zł. Równocześnie jednak w uzasadnieniu wskazano, że pozwani w dniu
15 listopada 2010 r. wpłacili łącznie na rzecz powoda i pełnomocnika tę kwotę,
a swoją szkodę definiują w zakresie kwoty 36 000 zł, zaś związek z wydanym
wyrokiem jest „oczywisty”. Wskazane w tym zakresie wywody skarżących pomimo
ich obszerności nie są ani precyzyjne, ani dokładne i nie pozwalają na określenie
rodzaju szkody, ani jej rozmiaru, a w konsekwencji nie realizują wymogu z art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c. Dla spełnienia tego wymogu konieczne są szczegółowe
wyjaśnienia, w szczególności pozwalające określić jednoznacznie wysokość
szkody, a także, co składa się na kwotę 36 000 zł., bez których
o uprawdopodobnieniu poniesienia szkody przez skarżących w ogóle mowy być nie
może. Stanowisko to zostało już wielokrotnie wyrażone w orzecznictwie Sądu
Najwyższego (por. m.in. postanowienie SN z dnia 13 listopada 2007 r., III BP 7/07,
OSNP 2009, nr 1-2, poz. 11 oraz postanowienie SN z dnia 23 października 2008 r.,
V CNP 26/09, niepubl.). Obowiązkiem Sądu Najwyższego nie jest bowiem
domyślanie się, co wchodzi w skład szkody, ani jaka ostatecznie jest jej wysokość.
Ponadto, jak się wydaje, skarżący błędnie utożsamiają szkodę, o której mowa w art.
4245
§ 1pkt 4 k.p.c. również z kosztami postępowania. Przyjmuje się, że nie
stanowią szkody uzasadniającej wniesienie skargi koszty procesu, którymi strona
została obciążona, nawet wtedy, gdy zostały uiszczone, czego w skardze nie
wykazano (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 2006 r., III
CNP 46/06 nie publ.).
Wobec powyższego Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji na podstawie art.
4248
§ 1 k.p.c.