III KRS 200/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:12-02-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III KRS 200/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 12 czerwca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Kazimierz Jaśkowski (przewodniczący)
SSN Bogusław Cudowski (sprawozdawca)
SSN Beata Gudowska
w sprawie z odwołania J. K.
z udziałem A. P.
od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 11 stycznia 2013 r. w przedmiocie
przedstawienia wniosków o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego
Sądu Rejonowego, ogłoszone w Monitorze Polskim,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 12 czerwca 2013 r.,
uchyla zaskarżoną uchwałę w części odnoszącej się do A. P. i
J. K. i w tym zakresie przekazuje sprawę do ponownego
rozpoznania Krajowej Radzie Sądownictwa.
Uzasadnienie
2
Krajowa Rada Sądownictwa podjęła 11 stycznia 2013 r. uchwałę nr …/2013
w przedmiocie przedstawienia wniosków o powołanie do pełnienia urzędu na
stanowisku sędziego Sądu Rejonowego (ogłoszone w Monitorze Polskim).
Krajowa Rada Sądownictwa postanowiła: 1) przedstawić Prezydentowi
Rzeczypospolitej Polskiej z wnioskiem o powołanie do pełnienia urzędu na
stanowisku sędziego Sądu Rejonowego kandydaturę Pana adwokata A. P., 2) nie
przedstawiać Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej z wnioskiem o powołanie do
pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Rejonowego kandydatury: Pani D.
D. - asystenta sędziego SR, Pani J. G. - asystenta sędziego SR, Pani Z. G. -
referendarza SR, Pani K. G.-F. - asystenta sędziego SO, Pani I. J.-N. - asystenta
sędziego SO, Pani M. K. - byłego asesora sądowego, Pana P. K. - referendarza
SR, Pana J. K. - asystenta sędziego SR, Pani A. K. - referendarza SR, Pana M. K. -
asystenta sędziego SA, Pani L. K.-K. - asystenta sędziego SR, Pana S. K. -
asystenta sędziego SO, Pani E. K.-L. - asystenta sędziego SO, Pani E. K. -
prokuratora PR, Pani M. Ł. - referendarza SR, Pani P. M. - asystenta sędziego SR,
Pani E. O. - referendarza SR, Pana Ł. O. - asystenta sędziego SO, Pani A. O. -
referendarza SR, Pana B. P. - asystenta sędziego SO, Pana M. P. - referendarza
SR, Pani I. P. - asystenta sędziego SA, Pani M. R. - asystenta sędziego SR, Pana
J. Ś. - referendarza SR, Pana P. S. - prokuratora PR, Pani A. S. referendarza SR,
Pana B. S. - asystenta sędziego SR, Pani K. T.-W. - asystenta sędziego SR, Pana
W. U. - asystenta sędziego SO, Pani E. W. - asystenta sędziego SO, Pani K. W.-O.
- asystenta sędziego SO, Pani A. W.-M. - asystenta sędziego SO.
Krajowa Rada Sądownictwa postanowiła też umorzyć postępowanie z
wniosku Pani J. P.-P. oraz Pani K. W.-Z. o powołanie do pełnienia urzędu na
stanowisku sędziego Sądu Rejonowego.
W uzasadnieniu podniesiono, że na jedno wolne stanowisko sędziego w
Sądzie Rejonowym zgłosiło się 35 kandydatów. Zespół członków Krajowej Rady
Sądownictwa 4 października 2012 r. odbył posiedzenie w przedmiocie
przygotowania stanowiska do rozpatrzenia i oceny na posiedzeniu Krajowej Rady
Sądownictwa kandydatów na jedno wolne stanowisko sędziego w Sądzie
Rejonowym. Zespół postanowił nie referować kandydatur na wolne stanowisko
sędziowskie do Sądu Rejonowego i zwrócić się do Prezesa Sądu Okręgowego o
3
dokonanie ponownej oceny osób wizytowanych przez sędziego G. Ś., Pani E. K.-L.
oraz Pani K. T.-W.
12 grudnia 2012 r. Zespół członków Krajowej Rady Sądownictwa odbył
kolejne posiedzenie w przedmiocie przygotowania stanowiska do rozpatrzenia i
oceny na posiedzeniu Krajowej Rady Sądownictwa kandydatów. Zespół członków
Krajowej Rady Sądownictwa przeanalizował przedstawiony materiał dotyczący
wszystkich kandydatów i ocenił, że materiały nie są wystarczające do zajęcia
stanowiska w sprawie. Jednomyślnie (3 głosami „za”) postanowiono odroczyć
posiedzenie, celem wysłuchania wskazanych przez Zespół kandydatów.
Zespół Krajowej Rady Sądownictwa 9 stycznia 2013 r. odbył posiedzenie w
formie wideokonferencji w przedmiocie przygotowania stanowiska do rozpatrzenia i
oceny na posiedzeniu Krajowej Rady Sądownictwa kandydatów. Przesłuchanie
kandydatów zostało przerwane z uwagi na problemy techniczne. 10 stycznia
2013 r. Zespół Krajowej Rady Sądownictwa wznowił posiedzenie w formie
wideokonferencji.
Zespół członków Krajowej Rady Sądownictwa ocenił, że zebrane materiały
są wystarczające do zajęcia stanowiska w sprawie i po naradzie postanowił
rekomendować Krajowej Radzie Sądownictwa jednogłośnie (3 głosy „za”)
kandydaturę adwokata A. P. z pierwszego miejsca na liście rekomendacyjnej na
jedno wolne stanowisko sędziowskie w Sądzie Rejonowym. W uzasadnieniu
stanowiska Zespół członków Krajowej Rady Sądownictwa wskazał, że
rekomendując kandydaturę adwokata A. P. wziął pod uwagę całokształt materiałów
zgromadzonych w postępowaniu nominacyjnym. W szczególności kierował się
dojrzałością i doświadczeniem życiowym, dużym i wszechstronny doświadczeniem
zawodowym kandydata oraz jego wieloletnią praktyką zawodową, jak również tym,
że pozytywnie zaprezentował się podczas rozmowy z Zespołem członków Krajowej
Rady Sądownictwa. Doświadczenie, które posiada rekomendowany Kandydat
owocuje wysokimi kwalifikacjami zawodowymi, co zdaniem Zespołu jest niezbędne
do pracy na stanowisku sędziego SR. Ponadto posiada on ugruntowaną wiedzę z
zakresu prawa, jak również stara się na bieżąco podnosić swoje kwalifikacje
zawodowe. Pozostałe kandydatury Zespół uznał za dobre, jednak nie wyróżniające
się tak jak adwokata Artura J. P. Podczas posiedzenia Krajowej Rady
4
Sądownictwa 11 stycznia 2013 r. Rada wszechstronnie rozważyła całokształt
okoliczności i uwzględniła stanowisko Zespołu członków Krajowej Rady
Sądownictwa, uznając, że w obecnej procedurze nominacyjnej najlepszym
kandydatem na wolne stanowisko sędziowskie w Sądzie Rejonowym jest adwokat
A. P.
A. P. urodził się 24 czerwca 1973 r. w Ł. W 1998 r. ukończył wyższe studia
prawnicze, uzyskując tytuł magistra prawa z oceną dobrą. Po odbyciu aplikacji
sądowej, w październiku 2003 r., złożył egzamin sędziowski, uzyskując ocenę
dostateczną. Od 1 września 2005 r. do 31 lipca 2006 r. był zatrudniony w
Zakładach Mięsnych „M.-W.” Sp. z o.o. w S. na stanowisku referenta ds. prawnych.
Uchwałą Okręgowej Rady Adwokackiej z 28 marca 2006 r. został wpisany na listę
adwokatów Izby Adwokackiej. 1 sierpnia 2006 r. rozpoczął wykonywanie zawodu
adwokata w indywidualnej Kancelarii Adwokackiej w Z., a od 16 października 2006
r. swoją siedzibę przeniósł do Kancelarii Adwokackiej w W.
Oceny pracy Kandydata dokonał SSO W. R. - wizytator ds. komorniczych i
egzekucyjnych. Poddane analizie pisma sporządzone przez Pana adwokata
zostały, w ocenie sędziego wizytatora, właściwie zredagowane pod względem
merytorycznym, jak i formalnym. Spełniają one wymogi określone przepisami
procedury cywilnej, jak i karnej. Są to pisma, a w szczególności środki
odwoławcze, które nie mają jedynie charakteru formalnego sprowadzającego się
do zajęcia określonego stanowiska prawnego, ale odwołują się do rzeczowej i
logicznej polemiki prawno-faktycznej z orzeczeniami sądowymi. Pisma zawierają
argumentację prawno-faktyczną powołującą odpowiednie poglądy doktryny, a
przede wszystkim orzecznictwo Sądu Najwyższego. Świadczą one o dobrej
znajomości przepisów prawa procesowego, materialnego - cywilnego i karnego
oraz ich wykładni, jak również dużym nakładzie pracy i sumiennym podejściu do
wykonywania czynności pełnomocnika i obrońcy.
Podczas posiedzenia Kolegium Sądu Okręgowego w dniu 9 maja 2012 r. na
Kandydata oddano 4 głosy „przeciw”, przy braku głosów „za” i „wstrzymujących
się” Podczas posiedzenia Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Sądu Okręgowego w
dniu 11 maja 2012 r. na Kandydata oddano 1 głos „za”, 19 głosów „przeciw” i 16
5
głosów „wstrzymujących się” (2 głosy nieważne). Minister Sprawiedliwości w opinii
z dnia 13 sierpnia 2012 r. pozytywnie ocenił tę kandydaturę.
W trakcie posiedzenia Krajowej Rady Sądownictwa 11 stycznia 2013 r.:
na Pana A. P. oddano 17 głosów „za”, przy braku głosów „przeciw” i 2 głosach
„wstrzymujących się”, udzielając Jego kandydaturze poparcia,
na Panią D. D. oddano 0 głosów „za”, 4 głosy „przeciw”, przy 15 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią J. G. oddano 0 głosów „za”, 3 głosy „przeciw”, przy 16 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią Z. G. oddano 0 głosów „za”, 1 głos „przeciw”, przy 18 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią K. G.-F. oddano 0 głosów „za”, 9 głosów „przeciw”, przy 10 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią I. J.-N. oddano 0 głosów „za”, 1 głos „przeciw”, przy 18 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią M. K. oddano 0 głosów „za”, 6 głosów „przeciw”, przy 13 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Pana P. K. oddano 0 głosów „za”, 5 głosów „przeciw”, przy 14 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Pana J. K. oddano 0 głosów „za”, 1 głos „przeciw”, przy 18 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Panią A. K. oddano 1 głos „za”, 0 głosów „przeciw”, przy 18 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
6
na Pana M. K. oddano 0 głosów „za”, 11 głosów „przeciw”, przy 8 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Panią L. K.-K. oddano 0 głosów „za”, 2 głosy „przeciw”, przy 17 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Pana S. K. oddano 0 głosów „za”, 3 głosy „przeciw”, przy 16 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Panią E. K.-L. oddano 0 głosów „za” 3 głosy „przeciw”, przy 16 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią E. K. oddano 0 głosów „za”, 5 głosów „przeciw”, przy 14 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią M. Ł. oddano 0 głosów „za”, 1 głos „przeciw”, przy 18 głosach
„wstrzymujących się” w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią P. M. oddano 0 głosów „za”, 3 głosy „przeciw”, przy 16 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią E. O. oddano 0 głosów „za”, 1 głos „przeciw”, przy 18 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Pana Ł. O. oddano 0 głosów „za”, 3 głosy „przeciw”, przy 16 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Panią A. O. oddano 0 głosów „za”, 2 głosy „przeciw”, przy 17 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
7
na Pana B. P. oddano 0 głosów „za”, 8 głosów „przeciw”, przy 11 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Pana M. P. oddano 0 głosów „za”, 1 głos „przeciw”, przy 18 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Panią I. P. oddano 0 głosów „za”, 1 głos „przeciw”, przy 18 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią M. R. oddano 0 głosów „za”, 4 głosy „przeciw”, przy 15 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Pana J. Ś. oddano 0 głosów „za”, 3 głosy „przeciw”, przy 16 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Pana P. S. oddano 0 głosów „za”, 7 głosów „przeciw”, przy 12 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Panią A. S. oddano 0 głosów „za”, 3 głosy „przeciw”, przy 16 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Pana B. S. oddano 0 głosów „za”, 4 głosy „przeciw”, przy 15 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Panią K. T.-W. oddano 0 głosów „za”, 2 głosy „przeciw”, przy 17 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Pana W. U. oddano 0 głosów „za”, 0 głosów „przeciw”, przy 19 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
8
na Panią E. E. W. oddano 0 głosów „za”, 9 głosów „przeciw”, przy 9 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią K. W.-O. oddano 0 głosów „za”, 2 głosy „przeciw”, przy 17 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią A. W.-M. oddano 0 głosów „za”, 1 głos „przeciw”, przy 18 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów.
Od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa odwołanie złożył J.K., skarżąc ją w
punkcie I podpunkt 1 i 2 (odnośnie asystenta sędziego J. K.), opierając odwołanie
na podstawie naruszenia prawa materialnego przez niewłaściwe zastosowanie art.
60 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja
2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa, poprzez sprzeczną z prawem, dowolną
oraz sprzeczną ze zgromadzonym materiałem ocenę kandydatury skarżącego na
stanowisko sędziego, dokonanie oceny kandydatury skarżącego bez dochowania
obowiązku wszechstronnego rozważenia wszelkich okoliczności sprawy na
podstawie udostępnionej dokumentacji, dokonanie oceny z pominięciem rzetelnej
oceny kwalifikacji skarżącego, pominięcie korzystnych opinii kolegium właściwego
sądu oraz oceny właściwego zgromadzenia ogólnego sędziów, bez podania i
wyjaśnienia motywów takiej decyzji, brak szczegółowego wyjaśnienia w
uzasadnieniu uchwały sytuacji poszczególnych kandydatów w aspekcie
zastosowanych kryteriów oceny.
Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej uchwały w części dotyczącej
rozstrzygnięć w punkcie I podpunkt 1 i 2.
W uzasadnieniu podniesiono, że zgodnie z art. 35 ust. 2 obowiązującej
ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa przy ustalaniu kolejności kandydatów na
liście rekomendowanych kandydatów zespół kieruje się przede wszystkim oceną
kwalifikacji kandydatów, a ponadto uwzględnia doświadczenie zawodowe, opinie
przełożonych, rekomendacje, publikacje i inne dokumenty dołączone do karty
zgłoszenia, opinie kolegium właściwego sądu oraz ocenę właściwego
9
zgromadzenia ogólnego sędziów. Zdaniem skarżącego Zespół członków Krajowej
Rady Sadownictwa ustalając listę rekomendowanych kandydatów, nie kierował się
wskazanymi przesłankami.
Po pierwsze, skarżący legitymuje się dwiema ocenami kwalifikacji i
przydatności na stanowisko Sędziego SR dokonanymi przez Wizytatora ds.
wykonywania orzeczeń karnych Sądu Okręgowego Sędziego Sądu Okręgowego
T. W., który sporządził sprawozdania z tych ocen w lutym 2011 r. i październiku
2011 r., a które wykorzystano w niniejszym postępowaniu kwalifikacyjnym. Z
przedstawionych przez opiniującego ocen ogólnych wynika, iż „Opisane wyżej
cechy, zdobyta wiedza i wykształcenie, nabyte doświadczenie podczas pracy na
stanowisku asystenta sędziego, w pełni kwalifikują kandydata Pana J. K. na
stanowisko sędziego Sądu Rejonowego” (ocena z lutego 2011 r.) oraz że
„Powołane już w poprzednim sprawozdaniu bardzo pozytywne opinie służbowe
Pana Prezesa Sądu Rejonowego w R. oraz sędziów współpracujących z Panem
asystentem, stwierdzone wówczas, jak i potwierdzone obecnie umiejętność
stosowania w praktyce posiadanej wiedzy prawnej, nienaganna postawa etyczno-
moralna oraz zdobyte doświadczenie zawodowe pozwalają wnioskować, iż Pan
asystent J. K. jest bardzo dobrym kandydatem na stanowisko sędziego sądu
rejonowego” (ocena z października 2011 r.). Z kolei w uzasadnieniu uchwały z dnia
nr 49/2013 r. (str. 5) przytoczono wnioski z oceny pracy adwokata A. P., z których
wynika, iż „Zatem mając powyższe na uwadze sędzia wizytator stwierdził, że Pan
adwokat A. P. ma dobre przygotowanie do wykonywania zawodu sędziego, co
pozwala pozytywnie ocenić Jego kandydaturę na stanowisko sędziego Sądu
Rejonowego”. Z niewiadomych skarżącemu względów Zespół członków Krajowej
Rady Sądownictwa nie podjął nawet próby skonfrontowania ocen kwalifikacji
wszystkich kandydatów biorących udział w niniejszym postępowaniu
kwalifikacyjnym, w tym ocen kwalifikacji adwokata A. P. i skarżącego.
Po drugie, w ocenie skarżącego jego doświadczenie zawodowe nie
prezentuje się gorzej niż doświadczenie zawodowe adwokata A. P. Z uzasadnienia
uchwały nr …/2013 r. (str. 4) wynika, iż adwokat A. P. pracował przez prawie rok w
spółce „M.-W.”, a zawód adwokata wykonuje już przez okres ponad 6,5 roku, co w
efekcie daje długość doświadczenia zawodowego na poziomie około 7,5 roku.
10
Tymczasem w swojej karcie zgłoszenia skarżący opisał szczegółowo swoje
dotychczasowe zatrudnienie w następujących zakładach pracy: od 01 lipca 2003 r.
do 30 września 2003 r. - praktyki w Departamencie Prawnym „Banku w W.” S.A. -
umowa zlecenia, od 16 września 2004 r. do 15 grudnia 2005 r. - prawnik (likwidator
szkód) w Departamencie Prawnym i Likwidacji Szkód „D. Towarzystwo
Ubezpieczeń Ochrony Prawnej” S.A. w W. - umowa o pracę, od 04 kwietnia 2006
r. do 03 lipca 2006 r. - specjalista ds, organizacyjnych w „E." S.A. we W. - umowa
o pracę w wymiarze 1/2 etatu, od 14 marca 2007 r. do 23 września 2007 r. - p.o.
asystenta sędziego w II Wydziale Karnym Sądu Rejonowego w R. - umowa o
pracę na zastępstwo, od 06 listopada 2008 r. do 24 maja 2009 r. - asystent
sędziego w V Wydziale Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w P.,
od 25 maja 2009 r. do dziś - asystent sędziego w Sądzie Rejonowym w R.
Suma wszystkich okresów zatrudnienia skarżącego w szeroko rozumianym
zawodzie prawnika wyniosła zatem ponad 6 lat i 7 miesięcy, a więc jest krótsza od
doświadczenia zawodowego adwokata A. P. o okres prawie roku, ale pamiętać
należy, iż adwokat A. P. jest aż o 7 lat starszy od skarżącego, czyli siłą rzeczy
mógł zdobyć dłuższe doświadczenie zawodowe od skarżącego. Porównanie
okresów doświadczenia zawodowego kandydatów oraz ich wieku skłania jednak
do wniosku, iż skarżący w sposób bardziej efektywny wykorzystał swój czas na
pracę zarobkową w zawodzie prawnika, ponieważ podjął ją już podczas studiów
stacjonarnych, kontynuował ją w okresie pomiędzy zakończeniem tych studiów a
rozpoczęciem aplikacji sądowej, pracował w trakcie odbywania tej aplikacji z uwagi
na jej pozaetatowy charakter oraz niezwłocznie po zdaniu egzaminu
sędziowskiego został zatrudniony na stanowisku asystenta sędziego, którą to
pracę wykonuje nieprzerwanie do dziś. Z kolei w życiorysie zawodowym Pana
adwokata A. P. istnieje luka w okresie od października 2003 r. do sierpnia 2005 r.,
to jest bezpośrednio po zdanym egzaminie sędziowskim, która nie pozwala na
przyjęcie pełnej ciągłości jego pracy zawodowej w szeroko rozumianym zawodzie
prawnika.
Zresztą porównanie samej długości doświadczenia zawodowego
kandydatów do objęcia urzędu sędziego nie jest zdaniem skarżącego
wystarczające, gdyż nie mniej istotna jest jakość tego doświadczenia
11
przejawiająca się w jego wszechstronności. Adwokat A. P. legitymuje się
zatrudnieniem u jednego pracodawcy oraz własną praktyką w indywidualnej
kancelarii adwokackiej, natomiast skarżący pracował u pięciu pracodawców -
trzech spółkach prawa handlowego oraz dwóch sądach powszechnych.
Wprawdzie skarżący nie miał dotychczas okazji wykonywania zawodu adwokata,
co wynika bardziej z restrykcyjnych przepisów ustawy Prawo o adwokaturze niż z
faktycznych możliwości, niemniej jednak doświadczenie zdobyte w wymienionych
zakładach pracy jest zdaniem skarżącego rozległe i wszechstronne. Skarżący
nabył je bowiem w różnych dziedzinach prawa, takich jak: leasing, prawo cywilne
w bankowości, ubezpieczenia majątkowe, egzekucja cywilnych świadczeń
pieniężnych, prawo spółek handlowych, a jako asystent sędziego był zatrudniony
w różnych wydziałach sądów, to jest: pracy i ubezpieczeń społecznych, grodzkim,
cywilnym, ksiąg wieczystych oraz karnym, gdzie wykonuje swoje czynności do
dziś. Tak szeroki zakres działań i zainteresowań zawodowych skarżącego nie
może pozostać niezauważony i nieoceniony w sposób porównawczy z jakością
doświadczenia zawodowego kandydata rekomendowanego z pierwszego miejsca
na liście rekomendacyjnej.
Po trzecie, z uzasadnienia uchwały nr …/2013 r. w żaden sposób nie
wynika, aby adwokat A. P. legitymował się jakimikolwiek rekomendacjami
prawników wykonujących od wielu lat swój zawód, podczas gdy w aktach
osobowych skarżącego znajdują się następujące opinie i rekomendacje dla
skarżącego: od Pani Sędzi Sądu Rejonowego M. M.-K. (opinia z 19 marca 2003
r.), od Pani radcy prawnego E. K., Dyrektora Biura Prawnego SME w Banku w W.
S.A. (opinia z 21 października 2003 r.), od Pani dr H. G.-K., promotora pracy
magisterskiej skarżącego, adwokata i jednocześnie pracownika naukowego
Katedry Postępowania Karnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu
(opinia bez daty, wydana w czerwcu 2004 r. zaraz po egzaminie magisterskim
skarżącego), od Pani radcy prawnego A. M.-F., Dyrektora Departamentu
Prawnego i Likwidacji Szkód w „D.” Towarzystwo Ubezpieczeń Ochrony Prawnej
S.A. w W. (opinia z 23 maja 2005 r.), od Pana Sędziego J. K., Przewodniczącego
II Wydziału Karnego Sądu Rejonowego w R. (opinia z 22 września 2008 r.).
12
Po czwarte, skarżący w sposób ewidentny został lepiej zaopiniowany przez
Kolegium Sądu Okręgowego w P. oraz uzyskał wyższą ocenę Zgromadzenia
Ogólnego Sędziów Sądu Okręgowego w P. niż adwokat A. P., co zostało przez
Zespół członków Krajowej Rady Sądownictwa całkowicie przemilczane.
Wprawdzie w uzasadnieniu uchwały nr …/2013 r. wskazano, iż „Podczas
posiedzenia Kolegium Sądu Okręgowego w P. 9 maja 2012 r. na Kandydata P.
oddano 4 głosy 'przeciw', przy brakujących głosach 'za' i 'wstrzymujących się'.
Podczas posiedzenia Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Sądu Okręgowego w P. w
dniu 11 maja 2012 r. na Kandydata P. oddano 1 głos 'za', 19 głosów 'przeciw' i 16
głosów 'wstrzymujących się' (2 głosy nieważne)”, jednak nie podano wyników
głosowania osiągniętych przez skarżącego i nie wyjaśniono motywów takiej
decyzji.
Podczas posiedzenia Kolegium Sądu Okręgowego w P. 9 maja 2012 r. na
skarżącego oddano 3 głosy 'za' i 1 głos 'przeciw', przy braku głosów
'wstrzymujących się', natomiast podczas posiedzenia Zgromadzenia Ogólnego
Sędziów Sądu Okręgowego w P. 11 maja 2012 r. na skarżącego oddano aż 20
głosów 'za', 11 głosów 'przeciw' i 6 głosów 'wstrzymujących się'.
Praktyka Zespołu członków Krajowej Rady Sądownictwa wydaje się
sprzeczna z linią orzecznictwa ustaloną przez Sąd Najwyższy, który w wyroku z 5
sierpnia 2011 r., III KRS 9/11, uznał za konieczne uzasadnienie przez Radę
wyboru osoby, która uzyskała mniejsze poparcie środowiska sędziowskiego. W
tym samym orzeczeniu Sąd Najwyższy podkreślił, iż uzasadnienie uchwały
powinno wyjaśnić sytuację poszczególnych kandydatów w aspekcie
zastosowanych kryteriów oceny, a niewskazanie w uzasadnieniu przesłanek,
jakimi kierowała się Rada uniemożliwiło kontrolę zaskarżonej uchwały i
zadecydowało o jej uchyleniu i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania.
Podzielając wskazaną argumentację Sądu Najwyższego, skarżący po raz kolejny
wskazuje na dowolność oceny kandydatów na urząd sędziego, dokonanej przez
Zespół członków Krajowej Rady Sądownictwa.
Po piąte, w uzasadnieniu uchwały nr …/2013 nie wskazano, jak skarżący
zaprezentował się podczas rozmowy z Zespołem członków Krajowej Rady
Sądownictwa 9 i 10 stycznia 2013 r. Wiadomo jedynie, iż adwokat A. P.
13
zaprezentował się pozytywnie. Skarżący powołał w tym miejscu pogląd Sądu
Najwyższego z uzasadnienia wyroku z 5 sierpnia 2011 r., III KRS 10/11,
„niewskazanie kryteriów, którymi kierował się zespół, zajmując stanowisko,
według którego nie skarżący, lecz M.G. 'zaprezentowała się najlepiej (...) i
uzyskała poparcie' uniemożliwia Sądowi Najwyższemu ocenę zgodności z
prawem zaskarżonej uchwały”.
Zasada równego dostępu obywateli do służby publicznej nakazuje
przynajmniej poinformowanie go, z jaką oceną (pozytywną czy negatywną)
spotkały się złożone przez niego wyjaśnienia. W trakcie przesłuchania przez
Zespół członków Krajowej Rady Sądownictwa skarżącemu zadano łącznie pięć
pytań dotyczących przebiegu jego dotychczasowej kariery w sądownictwie,
sposobu jego współpracy z sędziami, podnoszenia przez niego kwalifikacji
zawodowych, kompetencji językowych w zakresie języków obcych oraz osobistego
poglądu na temat planowanego przywrócenia urzędu asesora sądowego. Na
wszystkie te pytania skarżący odpowiedział rzeczowo i w sposób wyczerpujący,
ale w uzasadnieniu uchwały z 11 stycznia 2013 r. próżno szukać ogólnej oceny tej
„autoprezentacji”, aby choć spróbować ją skonfrontować z pozytywną oceną
przyznaną prezentacji adwokata A. P.
W uzasadnieniu uchwały nr …/2013 zaznaczono, że adwokat A. P. „stara
się na bieżąco podnosić swoje kwalifikacje zawodowe”, jednak nie sprecyzowano,
w jaki sposób to czyni. Brak wyjaśnienia w uzasadnieniu zaskarżonej uchwały tej
kwestii co do pozostałych kandydatów, w tym skarżącego, uniemożliwia niestety
skuteczne odniesienie się do przytoczonego sformułowania i przeciwstawienie mu
konkretnych sposobów na ciągłe podnoszenie własnych kwalifikacji zawodowych,
takich jak choćby częste uczestnictwo skarżącego w szkoleniach organizowanych
przez Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury.
Zaraz po rozważaniach w przedmiocie rekomendowania kandydatury Pana
adwokata A. P. z pierwszego miejsca na liście rekomendacyjnej w uzasadnieniu
zaskarżonej uchwały stwierdzono lakonicznie: „Natomiast pozostałe kandydatury
Zespół uznał za dobre, jednak nie wyróżniające się w tak znaczący sposób jak
kandydatura Pana adwokata A. P.”.
14
Ustawowe przesłanki, którymi Zespół powinien kierować się przy ustalaniu
kolejności kandydatów na liście rekomendowanych kandydatów, nie wyczerpują
wszystkich kryteriów wyboru najlepszego kandydata na urząd sędziego. W treści
art. 35 ust. 2 ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa nie jest wymieniona
przesłanka ocen uzyskanych przez kandydatów z ukończenia studiów prawniczych
i z egzaminu sędziowskiego, które to kryterium Krajowa Rada Sądownictwa chętnie
stosowała pod rządami poprzednio obowiązującej ustawy. Jak wynika z
uzasadnienia uchwały z 11 stycznia 2013 r.: „Pan A. P. (...) w 1998 r. ukończył
wyższe studia prawnicze, uzyskując tytuł magistra prawa z oceną dobra. Po
odbyciu aplikacji sądowej, w październiku 2003 r., złożył egzamin sędziowski
uzyskując ocenę dostateczna.". Tymczasem w aktach osobowych skarżącego
znajduje się odpis dyplomu ukończenia studiów oraz zaświadczenie o zdaniu
egzaminu sędziowskiego, z których wprost wynika, iż skarżący ukończył wyższe
studia prawnicze w 2004 r. uzyskując tytuł magistra nauk prawnych z oceną bardzo
dobra, a po odbyciu aplikacji sądowej, we wrześniu 2008 r., złożył egzamin
sędziowski uzyskując ocenę dobra.
O doniosłości omawianej przesłanki świadczy treść wcześniejszych uchwał
Krajowej Rady Sądownictwa, na mocy których skarżący również nie został
przedstawiony Prezydentowi z wnioskiem o powołanie do pełnienia urzędu na
stanowisku sędziego. Skarżący nie składał odwołań od tych uchwał, nie znajdując
wystarczających argumentów, mogących „przełamać” stanowisko Krajowej Rady
Sądownictwa. Skrótowo jedynie wskazać należy, iż: w uzasadnieniu uchwały nr
…/2011 z 6 lipca 2011 r. Krajowa Rada Sądownictwa podkreśliła, iż wybierając
kandydaturę Pani K. T. wzięto pod uwagę przede wszystkim ocenę bardzo dobrą
uzyskaną przez nią z egzaminu sędziowskiego, a w przypadku Pani K. F.
decydujące znaczenie miało wysokie poparcie środowiska sędziowskiego (33 głosy
za wobec 18 głosów za uzyskanych przez skarżącego), w uzasadnieniu uchwały nr
…/2011 z 6 lipca 2011 r. Krajowa Rada Sądownictwa podkreśliła, iż wybierając
kandydaturę Pani D. K. wzięto pod uwagę przede wszystkim ocenę dobrą plus
uzyskaną przez nią z egzaminu sędziowskiego oraz wysokie poparcie środowiska
sędziowskiego (28 głosów za wobec 15 głosów za uzyskanych przez skarżącego),
w uzasadnieniu uchwały nr …/2011 z 13 października 2011 r. Krajowa Rada
15
Sądownictwa podkreśliła, iż wybierając kandydaturę Pani N. K.-S. wzięto pod
uwagę przede wszystkim ocenę bardzo dobrą uzyskaną przez nią z egzaminu
sędziowskiego oraz wysokie poparcie środowiska sędziowskiego (26 głosów za), w
uzasadnieniu uchwały nr …/2012 z 6 marca 2012 r. Krajowa Rada Sądownictwa
podkreśliła, iż wybierając kandydaturę Pani K. W.-Z. wzięto pod uwagę przede
wszystkim ocenę dobrą uzyskaną przez nią z egzaminu sędziowskiego oraz
wysokie poparcie środowiska sędziowskiego (29 głosów za).
Z przytoczonych powyżej fragmentów uzasadnień wcześniejszych uchwał
Krajowej Rady Sądownictwa wynika, że przesłanka oceny z egzaminu
sędziowskiego miała dotychczas znaczenie kolosalne, choć oczywiście nie była
kryterium jedynym. Skarżącemu nie jest wiadome, a w szczególności nie wyjaśnia
tego treść uzasadnienia uchwały nr …/2013, dlaczego jego oceny uzyskane z
ukończenia studiów prawniczych oraz z egzaminu sędziowskiego nie zostały
wzięte pod uwagę przez Zespół członków Krajowej Rady Sądownictwa. Skarżący
dowiedział się jedynie, iż jego kandydatura, choć dobra, jednak nie wyróżnia się w
tak znaczący sposób jak kandydatura adwokata A. P.
A. P. był wśród 35 kandydatów ubiegających się o stanowisko sędziego
jedynym adwokatem. 7 stycznia 2013 r. w Senacie [odbyła się z udziałem Pana
Ministra Sprawiedliwości [debata Krajowej Rady Sądownictwa nad modelem
dojścia do urzędu sędziego. W trakcie tej debaty głos zabrał między innymi
Przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa, który zauważył, iż „Dziś praktyka
KRS jest taka, że doświadczony prawnik o dłuższym stażu - jeśli chce zostać
sędzia - ma pierwszeństwo przed referendarzem lub asystentem.” Niestety ta
wypowiedź miała miejsce zaledwie na dwa dni przed posiedzeniem Zespołu
członków Krajowej Rady Sądownictwa sporządzającego listę kandydatów
rekomendowanych w niniejszym postępowaniu kwalifikacyjnym, a po czterech
dniach od cytowanego wyżej stwierdzenia Krajowa Rada Sądownictwa w pełnym
składzie podjęła uchwałę o przedstawieniu Prezydentowi RP kandydatury właśnie
adwokata z wnioskiem o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego.
Wypowiedź Przewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa niewątpliwie rzutowała
na wynik posiedzenia Zespołu oraz treść uchwały Rady z dnia 11 stycznia 2013 r.,
a jednocześnie ukazała opinii publicznej aktualne preferencje Krajowej Rady
16
Sądownictwa. Nie tylko zdaniem skarżącego taka praktyka Rady jest
niesprawiedliwa i niezgodna z art. 60 Konstytucji RP, ponieważ także Sąd
Najwyższy jeszcze w trakcie obowiązywania poprzedniej ustawy o Krajowej Radzie
Sądownictwa wyraził w wyroku z 13 grudnia 2010 r., III KRS 18/10 pogląd, iż:
„Adwokat, który wykonywał zawód przez co najmniej sześć lat, nie korzysta z
domniemania wyższych kwalifikacji w porównaniu z asystentem sędziego, który
spełnia przesłanki do powołania stanowisko sędziego sadu rejonowego.”.
Krajowa Rada Sądownictwa na posiedzeniu 11 stycznia 2013 r. nie
kierowała się zasadą wszechstronnego rozważenia całokształtu okoliczności
sprawy i nie podzieliła wskazanego zapatrywania Sądu Najwyższego, lecz podjęła
uchwałę między innymi na skutek wypowiedzi Przewodniczącego Rady z 7
stycznia 2013 r. Taki wniosek można wysnuć również z liczby głosów 'za'
oddanych na poszczególnych kandydatów przez członków Krajowej Rady
Sądownictwa podczas głosowania na posiedzeniu. Adwokat A. P. uzyskał 17
głosów za, jedna z kandydatek otrzymała jeden głos 'za', natomiast pozostałych 31
kandydatów - w tym oczywiście na skarżącego - nie oddano ani jednego głosu 'za',
co świadczy o automatycznym zaakceptowaniu przez Radę stanowiska Zespołu
członków Krajowej Rad Sądownictwa.
Krajowa Rada Sądownictwa 11 stycznia 2013 r. podjęła uchwałę o
przedstawieniu Prezydentowi Rzeczypospolite Polskiej z wnioskiem o powołanie
do pełnienia urzędu na stanowisk sędziego Sądu Rejonowego kandydatury osoby,
która legitymuje się niższą od skarżącego oceną kwalifikacji zawodowych,
negatywną opinią kolegium właściwego sądu, niższą od skarżącego oceną
właściwego zgromadzenia ogólnego sędziów, niższymi od skarżącego ocenami z
ukończenia studiów prawniczych i z egzaminu sędziowskiego, a także
porównywalnym ze skarżącym doświadczeniem zawodowym i z brakiem
jakichkolwiek rekomendacji.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Odwołanie okazało się mieć uzasadnione podstawy.
Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą Sądu Najwyższego jego kognicja do
oceny uchwał Krajowej Rady Sądownictwa obejmuje wyłącznie badanie, czy
17
uchwała nie pozostaje w sprzeczności z prawem. Oznacza to, że Sąd Najwyższy
nie ma kompetencji do merytorycznego rozpatrywania kandydata na sędziego, a
tym bardziej jego kontrkandydatów (zob. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5
sierpnia 2011 r., III KRS 9/11, LexPolonica nr 3974175).
Jednak nie ulega wątpliwości, że kontrola Sądu Najwyższego obejmuje
ocenę, czy Rada przestrzegała w danym postępowaniu jednolitych kryteriów oceny
kandydata i procedur postępowania związanych z oceną kandydatury (wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 5 sierpnia 2011 r., III KRS 10/12, LexPolonica nr 3974176).
Mając to na uwadze należy stwierdzić, że Rada ma obowiązek wskazać w
uzasadnieniu uchwały kryteria jakimi kierowała się wybierając danego kandydata.
Nie oznacza to jednak, że ma obowiązek szczegółowego opisywania każdego z
kandydatów (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 czerwca 2012 r., III KRS 15/12,
LEX nr 1274982).
Jako uzasadnienie dokonanego wyboru wskazano w uzasadnieniu uchwały
na dojrzałość i doświadczenie życiowe i zawodowe oraz wieloletnią praktykę
zawodową i pozytywne zaprezentowanie się podczas rozmowy z Zespołem KRS.
Sąd Najwyższy nie będąc uprawniony do merytorycznego badania zasadności
dokonanych wyborów przez Radę jest jednak obowiązany do kontroli uchwały pod
kątem jej zgodności z prawem. Zgodnie z przepisem art. 33 ust. 1 ustawy o
Krajowej Radzie Sądownictwa w sprawach indywidualnych Rada podejmuje
uchwały po wszechstronnym rozważeniu sprawy. Wobec braku rzeczowego
uzasadnienia uchwały w kwestii lepszych kwalifikacji, doświadczenia zawodowego,
rekomendacji nie jest możliwa ocena, czy Rada dokonała wszechstronnego
rozważenia sprawy. Należy zgodzić się, że adwokat wykonujący zawód przez co
najmniej sześć lat nie korzysta z domniemania wyższych kwalifikacji w porównaniu
z asystentem sędziego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2010 r.,
III KRS 18/10). Wątpliwość ta zostaje pogłębiona poprzez pominięcie w
uzasadnieniu uchwały kwestii, które są bardzo wymierne. Chodzi mianowicie o
wyniki głosowania (poparcia) przez kolegium oraz zgromadzenia ogólnego Sądu
Okręgowego w P. Wyniki te są zdecydowanie korzystniejsze dla skarżącego. W
tym stanie rzeczy konieczne wydaje się wskazanie jakimi kryteriami kierowała się
Rada wybierając innych kandydatów (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia
18
2010 r., III KRS 24/09, LexPolonica nr 3035849). Także porównanie wyników ocen
końcowych ukończenia studiów oraz aplikacji wypada korzystniej w przypadku
skarżącego. Wskazując na powyższe Sąd Najwyższy nie dokonuje merytorycznej
oceny porównania wybranego kandydata ze skarżącym w kontekście trafności
dokonanego wyboru. Jednak w tych okolicznościach sprawy konieczne jest wzięcie
przez Radę pod uwagę i wskazanie kryteriów wyboru, w tym zwłaszcza
wymienionych w art. 35 ustawy. Ponadto nie można uznać, że sprawa została
rozważona wszechstronnie, jeżeli z uzasadnienia uchwały nie wynika
jednoznacznie dlaczego dokonano wyboru kandydata, który nie legitymuje się
wymiernymi – lepszymi kwalifikacjami, czy poparciem kolegium i zgromadzenia
danego sądu. Stąd wątpliwości podniesione przez skarżącego w odwołaniu
należało uznać za zasadne.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji wyroku.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 12 czerwca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Kazimierz Jaśkowski (przewodniczący)
SSN Bogusław Cudowski (sprawozdawca)
SSN Beata Gudowska
w sprawie z odwołania J. K.
z udziałem A. P.
od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 11 stycznia 2013 r. w przedmiocie
przedstawienia wniosków o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego
Sądu Rejonowego, ogłoszone w Monitorze Polskim,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 12 czerwca 2013 r.,
uchyla zaskarżoną uchwałę w części odnoszącej się do A. P. i
J. K. i w tym zakresie przekazuje sprawę do ponownego
rozpoznania Krajowej Radzie Sądownictwa.
Uzasadnienie
2
Krajowa Rada Sądownictwa podjęła 11 stycznia 2013 r. uchwałę nr …/2013
w przedmiocie przedstawienia wniosków o powołanie do pełnienia urzędu na
stanowisku sędziego Sądu Rejonowego (ogłoszone w Monitorze Polskim).
Krajowa Rada Sądownictwa postanowiła: 1) przedstawić Prezydentowi
Rzeczypospolitej Polskiej z wnioskiem o powołanie do pełnienia urzędu na
stanowisku sędziego Sądu Rejonowego kandydaturę Pana adwokata A. P., 2) nie
przedstawiać Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej z wnioskiem o powołanie do
pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Rejonowego kandydatury: Pani D.
D. - asystenta sędziego SR, Pani J. G. - asystenta sędziego SR, Pani Z. G. -
referendarza SR, Pani K. G.-F. - asystenta sędziego SO, Pani I. J.-N. - asystenta
sędziego SO, Pani M. K. - byłego asesora sądowego, Pana P. K. - referendarza
SR, Pana J. K. - asystenta sędziego SR, Pani A. K. - referendarza SR, Pana M. K. -
asystenta sędziego SA, Pani L. K.-K. - asystenta sędziego SR, Pana S. K. -
asystenta sędziego SO, Pani E. K.-L. - asystenta sędziego SO, Pani E. K. -
prokuratora PR, Pani M. Ł. - referendarza SR, Pani P. M. - asystenta sędziego SR,
Pani E. O. - referendarza SR, Pana Ł. O. - asystenta sędziego SO, Pani A. O. -
referendarza SR, Pana B. P. - asystenta sędziego SO, Pana M. P. - referendarza
SR, Pani I. P. - asystenta sędziego SA, Pani M. R. - asystenta sędziego SR, Pana
J. Ś. - referendarza SR, Pana P. S. - prokuratora PR, Pani A. S. referendarza SR,
Pana B. S. - asystenta sędziego SR, Pani K. T.-W. - asystenta sędziego SR, Pana
W. U. - asystenta sędziego SO, Pani E. W. - asystenta sędziego SO, Pani K. W.-O.
- asystenta sędziego SO, Pani A. W.-M. - asystenta sędziego SO.
Krajowa Rada Sądownictwa postanowiła też umorzyć postępowanie z
wniosku Pani J. P.-P. oraz Pani K. W.-Z. o powołanie do pełnienia urzędu na
stanowisku sędziego Sądu Rejonowego.
W uzasadnieniu podniesiono, że na jedno wolne stanowisko sędziego w
Sądzie Rejonowym zgłosiło się 35 kandydatów. Zespół członków Krajowej Rady
Sądownictwa 4 października 2012 r. odbył posiedzenie w przedmiocie
przygotowania stanowiska do rozpatrzenia i oceny na posiedzeniu Krajowej Rady
Sądownictwa kandydatów na jedno wolne stanowisko sędziego w Sądzie
Rejonowym. Zespół postanowił nie referować kandydatur na wolne stanowisko
sędziowskie do Sądu Rejonowego i zwrócić się do Prezesa Sądu Okręgowego o
3
dokonanie ponownej oceny osób wizytowanych przez sędziego G. Ś., Pani E. K.-L.
oraz Pani K. T.-W.
12 grudnia 2012 r. Zespół członków Krajowej Rady Sądownictwa odbył
kolejne posiedzenie w przedmiocie przygotowania stanowiska do rozpatrzenia i
oceny na posiedzeniu Krajowej Rady Sądownictwa kandydatów. Zespół członków
Krajowej Rady Sądownictwa przeanalizował przedstawiony materiał dotyczący
wszystkich kandydatów i ocenił, że materiały nie są wystarczające do zajęcia
stanowiska w sprawie. Jednomyślnie (3 głosami „za”) postanowiono odroczyć
posiedzenie, celem wysłuchania wskazanych przez Zespół kandydatów.
Zespół Krajowej Rady Sądownictwa 9 stycznia 2013 r. odbył posiedzenie w
formie wideokonferencji w przedmiocie przygotowania stanowiska do rozpatrzenia i
oceny na posiedzeniu Krajowej Rady Sądownictwa kandydatów. Przesłuchanie
kandydatów zostało przerwane z uwagi na problemy techniczne. 10 stycznia
2013 r. Zespół Krajowej Rady Sądownictwa wznowił posiedzenie w formie
wideokonferencji.
Zespół członków Krajowej Rady Sądownictwa ocenił, że zebrane materiały
są wystarczające do zajęcia stanowiska w sprawie i po naradzie postanowił
rekomendować Krajowej Radzie Sądownictwa jednogłośnie (3 głosy „za”)
kandydaturę adwokata A. P. z pierwszego miejsca na liście rekomendacyjnej na
jedno wolne stanowisko sędziowskie w Sądzie Rejonowym. W uzasadnieniu
stanowiska Zespół członków Krajowej Rady Sądownictwa wskazał, że
rekomendując kandydaturę adwokata A. P. wziął pod uwagę całokształt materiałów
zgromadzonych w postępowaniu nominacyjnym. W szczególności kierował się
dojrzałością i doświadczeniem życiowym, dużym i wszechstronny doświadczeniem
zawodowym kandydata oraz jego wieloletnią praktyką zawodową, jak również tym,
że pozytywnie zaprezentował się podczas rozmowy z Zespołem członków Krajowej
Rady Sądownictwa. Doświadczenie, które posiada rekomendowany Kandydat
owocuje wysokimi kwalifikacjami zawodowymi, co zdaniem Zespołu jest niezbędne
do pracy na stanowisku sędziego SR. Ponadto posiada on ugruntowaną wiedzę z
zakresu prawa, jak również stara się na bieżąco podnosić swoje kwalifikacje
zawodowe. Pozostałe kandydatury Zespół uznał za dobre, jednak nie wyróżniające
się tak jak adwokata Artura J. P. Podczas posiedzenia Krajowej Rady
4
Sądownictwa 11 stycznia 2013 r. Rada wszechstronnie rozważyła całokształt
okoliczności i uwzględniła stanowisko Zespołu członków Krajowej Rady
Sądownictwa, uznając, że w obecnej procedurze nominacyjnej najlepszym
kandydatem na wolne stanowisko sędziowskie w Sądzie Rejonowym jest adwokat
A. P.
A. P. urodził się 24 czerwca 1973 r. w Ł. W 1998 r. ukończył wyższe studia
prawnicze, uzyskując tytuł magistra prawa z oceną dobrą. Po odbyciu aplikacji
sądowej, w październiku 2003 r., złożył egzamin sędziowski, uzyskując ocenę
dostateczną. Od 1 września 2005 r. do 31 lipca 2006 r. był zatrudniony w
Zakładach Mięsnych „M.-W.” Sp. z o.o. w S. na stanowisku referenta ds. prawnych.
Uchwałą Okręgowej Rady Adwokackiej z 28 marca 2006 r. został wpisany na listę
adwokatów Izby Adwokackiej. 1 sierpnia 2006 r. rozpoczął wykonywanie zawodu
adwokata w indywidualnej Kancelarii Adwokackiej w Z., a od 16 października 2006
r. swoją siedzibę przeniósł do Kancelarii Adwokackiej w W.
Oceny pracy Kandydata dokonał SSO W. R. - wizytator ds. komorniczych i
egzekucyjnych. Poddane analizie pisma sporządzone przez Pana adwokata
zostały, w ocenie sędziego wizytatora, właściwie zredagowane pod względem
merytorycznym, jak i formalnym. Spełniają one wymogi określone przepisami
procedury cywilnej, jak i karnej. Są to pisma, a w szczególności środki
odwoławcze, które nie mają jedynie charakteru formalnego sprowadzającego się
do zajęcia określonego stanowiska prawnego, ale odwołują się do rzeczowej i
logicznej polemiki prawno-faktycznej z orzeczeniami sądowymi. Pisma zawierają
argumentację prawno-faktyczną powołującą odpowiednie poglądy doktryny, a
przede wszystkim orzecznictwo Sądu Najwyższego. Świadczą one o dobrej
znajomości przepisów prawa procesowego, materialnego - cywilnego i karnego
oraz ich wykładni, jak również dużym nakładzie pracy i sumiennym podejściu do
wykonywania czynności pełnomocnika i obrońcy.
Podczas posiedzenia Kolegium Sądu Okręgowego w dniu 9 maja 2012 r. na
Kandydata oddano 4 głosy „przeciw”, przy braku głosów „za” i „wstrzymujących
się” Podczas posiedzenia Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Sądu Okręgowego w
dniu 11 maja 2012 r. na Kandydata oddano 1 głos „za”, 19 głosów „przeciw” i 16
5
głosów „wstrzymujących się” (2 głosy nieważne). Minister Sprawiedliwości w opinii
z dnia 13 sierpnia 2012 r. pozytywnie ocenił tę kandydaturę.
W trakcie posiedzenia Krajowej Rady Sądownictwa 11 stycznia 2013 r.:
na Pana A. P. oddano 17 głosów „za”, przy braku głosów „przeciw” i 2 głosach
„wstrzymujących się”, udzielając Jego kandydaturze poparcia,
na Panią D. D. oddano 0 głosów „za”, 4 głosy „przeciw”, przy 15 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią J. G. oddano 0 głosów „za”, 3 głosy „przeciw”, przy 16 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią Z. G. oddano 0 głosów „za”, 1 głos „przeciw”, przy 18 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią K. G.-F. oddano 0 głosów „za”, 9 głosów „przeciw”, przy 10 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią I. J.-N. oddano 0 głosów „za”, 1 głos „przeciw”, przy 18 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią M. K. oddano 0 głosów „za”, 6 głosów „przeciw”, przy 13 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Pana P. K. oddano 0 głosów „za”, 5 głosów „przeciw”, przy 14 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Pana J. K. oddano 0 głosów „za”, 1 głos „przeciw”, przy 18 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Panią A. K. oddano 1 głos „za”, 0 głosów „przeciw”, przy 18 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
6
na Pana M. K. oddano 0 głosów „za”, 11 głosów „przeciw”, przy 8 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Panią L. K.-K. oddano 0 głosów „za”, 2 głosy „przeciw”, przy 17 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Pana S. K. oddano 0 głosów „za”, 3 głosy „przeciw”, przy 16 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Panią E. K.-L. oddano 0 głosów „za” 3 głosy „przeciw”, przy 16 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią E. K. oddano 0 głosów „za”, 5 głosów „przeciw”, przy 14 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią M. Ł. oddano 0 głosów „za”, 1 głos „przeciw”, przy 18 głosach
„wstrzymujących się” w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią P. M. oddano 0 głosów „za”, 3 głosy „przeciw”, przy 16 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią E. O. oddano 0 głosów „za”, 1 głos „przeciw”, przy 18 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Pana Ł. O. oddano 0 głosów „za”, 3 głosy „przeciw”, przy 16 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Panią A. O. oddano 0 głosów „za”, 2 głosy „przeciw”, przy 17 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
7
na Pana B. P. oddano 0 głosów „za”, 8 głosów „przeciw”, przy 11 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Pana M. P. oddano 0 głosów „za”, 1 głos „przeciw”, przy 18 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Panią I. P. oddano 0 głosów „za”, 1 głos „przeciw”, przy 18 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią M. R. oddano 0 głosów „za”, 4 głosy „przeciw”, przy 15 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Pana J. Ś. oddano 0 głosów „za”, 3 głosy „przeciw”, przy 16 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Pana P. S. oddano 0 głosów „za”, 7 głosów „przeciw”, przy 12 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Panią A. S. oddano 0 głosów „za”, 3 głosy „przeciw”, przy 16 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Pana B. S. oddano 0 głosów „za”, 4 głosy „przeciw”, przy 15 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
na Panią K. T.-W. oddano 0 głosów „za”, 2 głosy „przeciw”, przy 17 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Pana W. U. oddano 0 głosów „za”, 0 głosów „przeciw”, przy 19 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jego kandydatura nie uzyskała
wymaganej bezwzględnej większości głosów,
8
na Panią E. E. W. oddano 0 głosów „za”, 9 głosów „przeciw”, przy 9 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią K. W.-O. oddano 0 głosów „za”, 2 głosy „przeciw”, przy 17 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów,
na Panią A. W.-M. oddano 0 głosów „za”, 1 głos „przeciw”, przy 18 głosach
„wstrzymujących się”, w rezultacie czego Jej kandydatura nie uzyskała wymaganej
bezwzględnej większości głosów.
Od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa odwołanie złożył J.K., skarżąc ją w
punkcie I podpunkt 1 i 2 (odnośnie asystenta sędziego J. K.), opierając odwołanie
na podstawie naruszenia prawa materialnego przez niewłaściwe zastosowanie art.
60 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja
2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa, poprzez sprzeczną z prawem, dowolną
oraz sprzeczną ze zgromadzonym materiałem ocenę kandydatury skarżącego na
stanowisko sędziego, dokonanie oceny kandydatury skarżącego bez dochowania
obowiązku wszechstronnego rozważenia wszelkich okoliczności sprawy na
podstawie udostępnionej dokumentacji, dokonanie oceny z pominięciem rzetelnej
oceny kwalifikacji skarżącego, pominięcie korzystnych opinii kolegium właściwego
sądu oraz oceny właściwego zgromadzenia ogólnego sędziów, bez podania i
wyjaśnienia motywów takiej decyzji, brak szczegółowego wyjaśnienia w
uzasadnieniu uchwały sytuacji poszczególnych kandydatów w aspekcie
zastosowanych kryteriów oceny.
Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej uchwały w części dotyczącej
rozstrzygnięć w punkcie I podpunkt 1 i 2.
W uzasadnieniu podniesiono, że zgodnie z art. 35 ust. 2 obowiązującej
ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa przy ustalaniu kolejności kandydatów na
liście rekomendowanych kandydatów zespół kieruje się przede wszystkim oceną
kwalifikacji kandydatów, a ponadto uwzględnia doświadczenie zawodowe, opinie
przełożonych, rekomendacje, publikacje i inne dokumenty dołączone do karty
zgłoszenia, opinie kolegium właściwego sądu oraz ocenę właściwego
9
zgromadzenia ogólnego sędziów. Zdaniem skarżącego Zespół członków Krajowej
Rady Sadownictwa ustalając listę rekomendowanych kandydatów, nie kierował się
wskazanymi przesłankami.
Po pierwsze, skarżący legitymuje się dwiema ocenami kwalifikacji i
przydatności na stanowisko Sędziego SR dokonanymi przez Wizytatora ds.
wykonywania orzeczeń karnych Sądu Okręgowego Sędziego Sądu Okręgowego
T. W., który sporządził sprawozdania z tych ocen w lutym 2011 r. i październiku
2011 r., a które wykorzystano w niniejszym postępowaniu kwalifikacyjnym. Z
przedstawionych przez opiniującego ocen ogólnych wynika, iż „Opisane wyżej
cechy, zdobyta wiedza i wykształcenie, nabyte doświadczenie podczas pracy na
stanowisku asystenta sędziego, w pełni kwalifikują kandydata Pana J. K. na
stanowisko sędziego Sądu Rejonowego” (ocena z lutego 2011 r.) oraz że
„Powołane już w poprzednim sprawozdaniu bardzo pozytywne opinie służbowe
Pana Prezesa Sądu Rejonowego w R. oraz sędziów współpracujących z Panem
asystentem, stwierdzone wówczas, jak i potwierdzone obecnie umiejętność
stosowania w praktyce posiadanej wiedzy prawnej, nienaganna postawa etyczno-
moralna oraz zdobyte doświadczenie zawodowe pozwalają wnioskować, iż Pan
asystent J. K. jest bardzo dobrym kandydatem na stanowisko sędziego sądu
rejonowego” (ocena z października 2011 r.). Z kolei w uzasadnieniu uchwały z dnia
nr 49/2013 r. (str. 5) przytoczono wnioski z oceny pracy adwokata A. P., z których
wynika, iż „Zatem mając powyższe na uwadze sędzia wizytator stwierdził, że Pan
adwokat A. P. ma dobre przygotowanie do wykonywania zawodu sędziego, co
pozwala pozytywnie ocenić Jego kandydaturę na stanowisko sędziego Sądu
Rejonowego”. Z niewiadomych skarżącemu względów Zespół członków Krajowej
Rady Sądownictwa nie podjął nawet próby skonfrontowania ocen kwalifikacji
wszystkich kandydatów biorących udział w niniejszym postępowaniu
kwalifikacyjnym, w tym ocen kwalifikacji adwokata A. P. i skarżącego.
Po drugie, w ocenie skarżącego jego doświadczenie zawodowe nie
prezentuje się gorzej niż doświadczenie zawodowe adwokata A. P. Z uzasadnienia
uchwały nr …/2013 r. (str. 4) wynika, iż adwokat A. P. pracował przez prawie rok w
spółce „M.-W.”, a zawód adwokata wykonuje już przez okres ponad 6,5 roku, co w
efekcie daje długość doświadczenia zawodowego na poziomie około 7,5 roku.
10
Tymczasem w swojej karcie zgłoszenia skarżący opisał szczegółowo swoje
dotychczasowe zatrudnienie w następujących zakładach pracy: od 01 lipca 2003 r.
do 30 września 2003 r. - praktyki w Departamencie Prawnym „Banku w W.” S.A. -
umowa zlecenia, od 16 września 2004 r. do 15 grudnia 2005 r. - prawnik (likwidator
szkód) w Departamencie Prawnym i Likwidacji Szkód „D. Towarzystwo
Ubezpieczeń Ochrony Prawnej” S.A. w W. - umowa o pracę, od 04 kwietnia 2006
r. do 03 lipca 2006 r. - specjalista ds, organizacyjnych w „E." S.A. we W. - umowa
o pracę w wymiarze 1/2 etatu, od 14 marca 2007 r. do 23 września 2007 r. - p.o.
asystenta sędziego w II Wydziale Karnym Sądu Rejonowego w R. - umowa o
pracę na zastępstwo, od 06 listopada 2008 r. do 24 maja 2009 r. - asystent
sędziego w V Wydziale Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w P.,
od 25 maja 2009 r. do dziś - asystent sędziego w Sądzie Rejonowym w R.
Suma wszystkich okresów zatrudnienia skarżącego w szeroko rozumianym
zawodzie prawnika wyniosła zatem ponad 6 lat i 7 miesięcy, a więc jest krótsza od
doświadczenia zawodowego adwokata A. P. o okres prawie roku, ale pamiętać
należy, iż adwokat A. P. jest aż o 7 lat starszy od skarżącego, czyli siłą rzeczy
mógł zdobyć dłuższe doświadczenie zawodowe od skarżącego. Porównanie
okresów doświadczenia zawodowego kandydatów oraz ich wieku skłania jednak
do wniosku, iż skarżący w sposób bardziej efektywny wykorzystał swój czas na
pracę zarobkową w zawodzie prawnika, ponieważ podjął ją już podczas studiów
stacjonarnych, kontynuował ją w okresie pomiędzy zakończeniem tych studiów a
rozpoczęciem aplikacji sądowej, pracował w trakcie odbywania tej aplikacji z uwagi
na jej pozaetatowy charakter oraz niezwłocznie po zdaniu egzaminu
sędziowskiego został zatrudniony na stanowisku asystenta sędziego, którą to
pracę wykonuje nieprzerwanie do dziś. Z kolei w życiorysie zawodowym Pana
adwokata A. P. istnieje luka w okresie od października 2003 r. do sierpnia 2005 r.,
to jest bezpośrednio po zdanym egzaminie sędziowskim, która nie pozwala na
przyjęcie pełnej ciągłości jego pracy zawodowej w szeroko rozumianym zawodzie
prawnika.
Zresztą porównanie samej długości doświadczenia zawodowego
kandydatów do objęcia urzędu sędziego nie jest zdaniem skarżącego
wystarczające, gdyż nie mniej istotna jest jakość tego doświadczenia
11
przejawiająca się w jego wszechstronności. Adwokat A. P. legitymuje się
zatrudnieniem u jednego pracodawcy oraz własną praktyką w indywidualnej
kancelarii adwokackiej, natomiast skarżący pracował u pięciu pracodawców -
trzech spółkach prawa handlowego oraz dwóch sądach powszechnych.
Wprawdzie skarżący nie miał dotychczas okazji wykonywania zawodu adwokata,
co wynika bardziej z restrykcyjnych przepisów ustawy Prawo o adwokaturze niż z
faktycznych możliwości, niemniej jednak doświadczenie zdobyte w wymienionych
zakładach pracy jest zdaniem skarżącego rozległe i wszechstronne. Skarżący
nabył je bowiem w różnych dziedzinach prawa, takich jak: leasing, prawo cywilne
w bankowości, ubezpieczenia majątkowe, egzekucja cywilnych świadczeń
pieniężnych, prawo spółek handlowych, a jako asystent sędziego był zatrudniony
w różnych wydziałach sądów, to jest: pracy i ubezpieczeń społecznych, grodzkim,
cywilnym, ksiąg wieczystych oraz karnym, gdzie wykonuje swoje czynności do
dziś. Tak szeroki zakres działań i zainteresowań zawodowych skarżącego nie
może pozostać niezauważony i nieoceniony w sposób porównawczy z jakością
doświadczenia zawodowego kandydata rekomendowanego z pierwszego miejsca
na liście rekomendacyjnej.
Po trzecie, z uzasadnienia uchwały nr …/2013 r. w żaden sposób nie
wynika, aby adwokat A. P. legitymował się jakimikolwiek rekomendacjami
prawników wykonujących od wielu lat swój zawód, podczas gdy w aktach
osobowych skarżącego znajdują się następujące opinie i rekomendacje dla
skarżącego: od Pani Sędzi Sądu Rejonowego M. M.-K. (opinia z 19 marca 2003
r.), od Pani radcy prawnego E. K., Dyrektora Biura Prawnego SME w Banku w W.
S.A. (opinia z 21 października 2003 r.), od Pani dr H. G.-K., promotora pracy
magisterskiej skarżącego, adwokata i jednocześnie pracownika naukowego
Katedry Postępowania Karnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu
(opinia bez daty, wydana w czerwcu 2004 r. zaraz po egzaminie magisterskim
skarżącego), od Pani radcy prawnego A. M.-F., Dyrektora Departamentu
Prawnego i Likwidacji Szkód w „D.” Towarzystwo Ubezpieczeń Ochrony Prawnej
S.A. w W. (opinia z 23 maja 2005 r.), od Pana Sędziego J. K., Przewodniczącego
II Wydziału Karnego Sądu Rejonowego w R. (opinia z 22 września 2008 r.).
12
Po czwarte, skarżący w sposób ewidentny został lepiej zaopiniowany przez
Kolegium Sądu Okręgowego w P. oraz uzyskał wyższą ocenę Zgromadzenia
Ogólnego Sędziów Sądu Okręgowego w P. niż adwokat A. P., co zostało przez
Zespół członków Krajowej Rady Sądownictwa całkowicie przemilczane.
Wprawdzie w uzasadnieniu uchwały nr …/2013 r. wskazano, iż „Podczas
posiedzenia Kolegium Sądu Okręgowego w P. 9 maja 2012 r. na Kandydata P.
oddano 4 głosy 'przeciw', przy brakujących głosach 'za' i 'wstrzymujących się'.
Podczas posiedzenia Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Sądu Okręgowego w P. w
dniu 11 maja 2012 r. na Kandydata P. oddano 1 głos 'za', 19 głosów 'przeciw' i 16
głosów 'wstrzymujących się' (2 głosy nieważne)”, jednak nie podano wyników
głosowania osiągniętych przez skarżącego i nie wyjaśniono motywów takiej
decyzji.
Podczas posiedzenia Kolegium Sądu Okręgowego w P. 9 maja 2012 r. na
skarżącego oddano 3 głosy 'za' i 1 głos 'przeciw', przy braku głosów
'wstrzymujących się', natomiast podczas posiedzenia Zgromadzenia Ogólnego
Sędziów Sądu Okręgowego w P. 11 maja 2012 r. na skarżącego oddano aż 20
głosów 'za', 11 głosów 'przeciw' i 6 głosów 'wstrzymujących się'.
Praktyka Zespołu członków Krajowej Rady Sądownictwa wydaje się
sprzeczna z linią orzecznictwa ustaloną przez Sąd Najwyższy, który w wyroku z 5
sierpnia 2011 r., III KRS 9/11, uznał za konieczne uzasadnienie przez Radę
wyboru osoby, która uzyskała mniejsze poparcie środowiska sędziowskiego. W
tym samym orzeczeniu Sąd Najwyższy podkreślił, iż uzasadnienie uchwały
powinno wyjaśnić sytuację poszczególnych kandydatów w aspekcie
zastosowanych kryteriów oceny, a niewskazanie w uzasadnieniu przesłanek,
jakimi kierowała się Rada uniemożliwiło kontrolę zaskarżonej uchwały i
zadecydowało o jej uchyleniu i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania.
Podzielając wskazaną argumentację Sądu Najwyższego, skarżący po raz kolejny
wskazuje na dowolność oceny kandydatów na urząd sędziego, dokonanej przez
Zespół członków Krajowej Rady Sądownictwa.
Po piąte, w uzasadnieniu uchwały nr …/2013 nie wskazano, jak skarżący
zaprezentował się podczas rozmowy z Zespołem członków Krajowej Rady
Sądownictwa 9 i 10 stycznia 2013 r. Wiadomo jedynie, iż adwokat A. P.
13
zaprezentował się pozytywnie. Skarżący powołał w tym miejscu pogląd Sądu
Najwyższego z uzasadnienia wyroku z 5 sierpnia 2011 r., III KRS 10/11,
„niewskazanie kryteriów, którymi kierował się zespół, zajmując stanowisko,
według którego nie skarżący, lecz M.G. 'zaprezentowała się najlepiej (...) i
uzyskała poparcie' uniemożliwia Sądowi Najwyższemu ocenę zgodności z
prawem zaskarżonej uchwały”.
Zasada równego dostępu obywateli do służby publicznej nakazuje
przynajmniej poinformowanie go, z jaką oceną (pozytywną czy negatywną)
spotkały się złożone przez niego wyjaśnienia. W trakcie przesłuchania przez
Zespół członków Krajowej Rady Sądownictwa skarżącemu zadano łącznie pięć
pytań dotyczących przebiegu jego dotychczasowej kariery w sądownictwie,
sposobu jego współpracy z sędziami, podnoszenia przez niego kwalifikacji
zawodowych, kompetencji językowych w zakresie języków obcych oraz osobistego
poglądu na temat planowanego przywrócenia urzędu asesora sądowego. Na
wszystkie te pytania skarżący odpowiedział rzeczowo i w sposób wyczerpujący,
ale w uzasadnieniu uchwały z 11 stycznia 2013 r. próżno szukać ogólnej oceny tej
„autoprezentacji”, aby choć spróbować ją skonfrontować z pozytywną oceną
przyznaną prezentacji adwokata A. P.
W uzasadnieniu uchwały nr …/2013 zaznaczono, że adwokat A. P. „stara
się na bieżąco podnosić swoje kwalifikacje zawodowe”, jednak nie sprecyzowano,
w jaki sposób to czyni. Brak wyjaśnienia w uzasadnieniu zaskarżonej uchwały tej
kwestii co do pozostałych kandydatów, w tym skarżącego, uniemożliwia niestety
skuteczne odniesienie się do przytoczonego sformułowania i przeciwstawienie mu
konkretnych sposobów na ciągłe podnoszenie własnych kwalifikacji zawodowych,
takich jak choćby częste uczestnictwo skarżącego w szkoleniach organizowanych
przez Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury.
Zaraz po rozważaniach w przedmiocie rekomendowania kandydatury Pana
adwokata A. P. z pierwszego miejsca na liście rekomendacyjnej w uzasadnieniu
zaskarżonej uchwały stwierdzono lakonicznie: „Natomiast pozostałe kandydatury
Zespół uznał za dobre, jednak nie wyróżniające się w tak znaczący sposób jak
kandydatura Pana adwokata A. P.”.
14
Ustawowe przesłanki, którymi Zespół powinien kierować się przy ustalaniu
kolejności kandydatów na liście rekomendowanych kandydatów, nie wyczerpują
wszystkich kryteriów wyboru najlepszego kandydata na urząd sędziego. W treści
art. 35 ust. 2 ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa nie jest wymieniona
przesłanka ocen uzyskanych przez kandydatów z ukończenia studiów prawniczych
i z egzaminu sędziowskiego, które to kryterium Krajowa Rada Sądownictwa chętnie
stosowała pod rządami poprzednio obowiązującej ustawy. Jak wynika z
uzasadnienia uchwały z 11 stycznia 2013 r.: „Pan A. P. (...) w 1998 r. ukończył
wyższe studia prawnicze, uzyskując tytuł magistra prawa z oceną dobra. Po
odbyciu aplikacji sądowej, w październiku 2003 r., złożył egzamin sędziowski
uzyskując ocenę dostateczna.". Tymczasem w aktach osobowych skarżącego
znajduje się odpis dyplomu ukończenia studiów oraz zaświadczenie o zdaniu
egzaminu sędziowskiego, z których wprost wynika, iż skarżący ukończył wyższe
studia prawnicze w 2004 r. uzyskując tytuł magistra nauk prawnych z oceną bardzo
dobra, a po odbyciu aplikacji sądowej, we wrześniu 2008 r., złożył egzamin
sędziowski uzyskując ocenę dobra.
O doniosłości omawianej przesłanki świadczy treść wcześniejszych uchwał
Krajowej Rady Sądownictwa, na mocy których skarżący również nie został
przedstawiony Prezydentowi z wnioskiem o powołanie do pełnienia urzędu na
stanowisku sędziego. Skarżący nie składał odwołań od tych uchwał, nie znajdując
wystarczających argumentów, mogących „przełamać” stanowisko Krajowej Rady
Sądownictwa. Skrótowo jedynie wskazać należy, iż: w uzasadnieniu uchwały nr
…/2011 z 6 lipca 2011 r. Krajowa Rada Sądownictwa podkreśliła, iż wybierając
kandydaturę Pani K. T. wzięto pod uwagę przede wszystkim ocenę bardzo dobrą
uzyskaną przez nią z egzaminu sędziowskiego, a w przypadku Pani K. F.
decydujące znaczenie miało wysokie poparcie środowiska sędziowskiego (33 głosy
za wobec 18 głosów za uzyskanych przez skarżącego), w uzasadnieniu uchwały nr
…/2011 z 6 lipca 2011 r. Krajowa Rada Sądownictwa podkreśliła, iż wybierając
kandydaturę Pani D. K. wzięto pod uwagę przede wszystkim ocenę dobrą plus
uzyskaną przez nią z egzaminu sędziowskiego oraz wysokie poparcie środowiska
sędziowskiego (28 głosów za wobec 15 głosów za uzyskanych przez skarżącego),
w uzasadnieniu uchwały nr …/2011 z 13 października 2011 r. Krajowa Rada
15
Sądownictwa podkreśliła, iż wybierając kandydaturę Pani N. K.-S. wzięto pod
uwagę przede wszystkim ocenę bardzo dobrą uzyskaną przez nią z egzaminu
sędziowskiego oraz wysokie poparcie środowiska sędziowskiego (26 głosów za), w
uzasadnieniu uchwały nr …/2012 z 6 marca 2012 r. Krajowa Rada Sądownictwa
podkreśliła, iż wybierając kandydaturę Pani K. W.-Z. wzięto pod uwagę przede
wszystkim ocenę dobrą uzyskaną przez nią z egzaminu sędziowskiego oraz
wysokie poparcie środowiska sędziowskiego (29 głosów za).
Z przytoczonych powyżej fragmentów uzasadnień wcześniejszych uchwał
Krajowej Rady Sądownictwa wynika, że przesłanka oceny z egzaminu
sędziowskiego miała dotychczas znaczenie kolosalne, choć oczywiście nie była
kryterium jedynym. Skarżącemu nie jest wiadome, a w szczególności nie wyjaśnia
tego treść uzasadnienia uchwały nr …/2013, dlaczego jego oceny uzyskane z
ukończenia studiów prawniczych oraz z egzaminu sędziowskiego nie zostały
wzięte pod uwagę przez Zespół członków Krajowej Rady Sądownictwa. Skarżący
dowiedział się jedynie, iż jego kandydatura, choć dobra, jednak nie wyróżnia się w
tak znaczący sposób jak kandydatura adwokata A. P.
A. P. był wśród 35 kandydatów ubiegających się o stanowisko sędziego
jedynym adwokatem. 7 stycznia 2013 r. w Senacie [odbyła się z udziałem Pana
Ministra Sprawiedliwości [debata Krajowej Rady Sądownictwa nad modelem
dojścia do urzędu sędziego. W trakcie tej debaty głos zabrał między innymi
Przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa, który zauważył, iż „Dziś praktyka
KRS jest taka, że doświadczony prawnik o dłuższym stażu - jeśli chce zostać
sędzia - ma pierwszeństwo przed referendarzem lub asystentem.” Niestety ta
wypowiedź miała miejsce zaledwie na dwa dni przed posiedzeniem Zespołu
członków Krajowej Rady Sądownictwa sporządzającego listę kandydatów
rekomendowanych w niniejszym postępowaniu kwalifikacyjnym, a po czterech
dniach od cytowanego wyżej stwierdzenia Krajowa Rada Sądownictwa w pełnym
składzie podjęła uchwałę o przedstawieniu Prezydentowi RP kandydatury właśnie
adwokata z wnioskiem o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego.
Wypowiedź Przewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa niewątpliwie rzutowała
na wynik posiedzenia Zespołu oraz treść uchwały Rady z dnia 11 stycznia 2013 r.,
a jednocześnie ukazała opinii publicznej aktualne preferencje Krajowej Rady
16
Sądownictwa. Nie tylko zdaniem skarżącego taka praktyka Rady jest
niesprawiedliwa i niezgodna z art. 60 Konstytucji RP, ponieważ także Sąd
Najwyższy jeszcze w trakcie obowiązywania poprzedniej ustawy o Krajowej Radzie
Sądownictwa wyraził w wyroku z 13 grudnia 2010 r., III KRS 18/10 pogląd, iż:
„Adwokat, który wykonywał zawód przez co najmniej sześć lat, nie korzysta z
domniemania wyższych kwalifikacji w porównaniu z asystentem sędziego, który
spełnia przesłanki do powołania stanowisko sędziego sadu rejonowego.”.
Krajowa Rada Sądownictwa na posiedzeniu 11 stycznia 2013 r. nie
kierowała się zasadą wszechstronnego rozważenia całokształtu okoliczności
sprawy i nie podzieliła wskazanego zapatrywania Sądu Najwyższego, lecz podjęła
uchwałę między innymi na skutek wypowiedzi Przewodniczącego Rady z 7
stycznia 2013 r. Taki wniosek można wysnuć również z liczby głosów 'za'
oddanych na poszczególnych kandydatów przez członków Krajowej Rady
Sądownictwa podczas głosowania na posiedzeniu. Adwokat A. P. uzyskał 17
głosów za, jedna z kandydatek otrzymała jeden głos 'za', natomiast pozostałych 31
kandydatów - w tym oczywiście na skarżącego - nie oddano ani jednego głosu 'za',
co świadczy o automatycznym zaakceptowaniu przez Radę stanowiska Zespołu
członków Krajowej Rad Sądownictwa.
Krajowa Rada Sądownictwa 11 stycznia 2013 r. podjęła uchwałę o
przedstawieniu Prezydentowi Rzeczypospolite Polskiej z wnioskiem o powołanie
do pełnienia urzędu na stanowisk sędziego Sądu Rejonowego kandydatury osoby,
która legitymuje się niższą od skarżącego oceną kwalifikacji zawodowych,
negatywną opinią kolegium właściwego sądu, niższą od skarżącego oceną
właściwego zgromadzenia ogólnego sędziów, niższymi od skarżącego ocenami z
ukończenia studiów prawniczych i z egzaminu sędziowskiego, a także
porównywalnym ze skarżącym doświadczeniem zawodowym i z brakiem
jakichkolwiek rekomendacji.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Odwołanie okazało się mieć uzasadnione podstawy.
Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą Sądu Najwyższego jego kognicja do
oceny uchwał Krajowej Rady Sądownictwa obejmuje wyłącznie badanie, czy
17
uchwała nie pozostaje w sprzeczności z prawem. Oznacza to, że Sąd Najwyższy
nie ma kompetencji do merytorycznego rozpatrywania kandydata na sędziego, a
tym bardziej jego kontrkandydatów (zob. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5
sierpnia 2011 r., III KRS 9/11, LexPolonica nr 3974175).
Jednak nie ulega wątpliwości, że kontrola Sądu Najwyższego obejmuje
ocenę, czy Rada przestrzegała w danym postępowaniu jednolitych kryteriów oceny
kandydata i procedur postępowania związanych z oceną kandydatury (wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 5 sierpnia 2011 r., III KRS 10/12, LexPolonica nr 3974176).
Mając to na uwadze należy stwierdzić, że Rada ma obowiązek wskazać w
uzasadnieniu uchwały kryteria jakimi kierowała się wybierając danego kandydata.
Nie oznacza to jednak, że ma obowiązek szczegółowego opisywania każdego z
kandydatów (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 czerwca 2012 r., III KRS 15/12,
LEX nr 1274982).
Jako uzasadnienie dokonanego wyboru wskazano w uzasadnieniu uchwały
na dojrzałość i doświadczenie życiowe i zawodowe oraz wieloletnią praktykę
zawodową i pozytywne zaprezentowanie się podczas rozmowy z Zespołem KRS.
Sąd Najwyższy nie będąc uprawniony do merytorycznego badania zasadności
dokonanych wyborów przez Radę jest jednak obowiązany do kontroli uchwały pod
kątem jej zgodności z prawem. Zgodnie z przepisem art. 33 ust. 1 ustawy o
Krajowej Radzie Sądownictwa w sprawach indywidualnych Rada podejmuje
uchwały po wszechstronnym rozważeniu sprawy. Wobec braku rzeczowego
uzasadnienia uchwały w kwestii lepszych kwalifikacji, doświadczenia zawodowego,
rekomendacji nie jest możliwa ocena, czy Rada dokonała wszechstronnego
rozważenia sprawy. Należy zgodzić się, że adwokat wykonujący zawód przez co
najmniej sześć lat nie korzysta z domniemania wyższych kwalifikacji w porównaniu
z asystentem sędziego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2010 r.,
III KRS 18/10). Wątpliwość ta zostaje pogłębiona poprzez pominięcie w
uzasadnieniu uchwały kwestii, które są bardzo wymierne. Chodzi mianowicie o
wyniki głosowania (poparcia) przez kolegium oraz zgromadzenia ogólnego Sądu
Okręgowego w P. Wyniki te są zdecydowanie korzystniejsze dla skarżącego. W
tym stanie rzeczy konieczne wydaje się wskazanie jakimi kryteriami kierowała się
Rada wybierając innych kandydatów (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia
18
2010 r., III KRS 24/09, LexPolonica nr 3035849). Także porównanie wyników ocen
końcowych ukończenia studiów oraz aplikacji wypada korzystniej w przypadku
skarżącego. Wskazując na powyższe Sąd Najwyższy nie dokonuje merytorycznej
oceny porównania wybranego kandydata ze skarżącym w kontekście trafności
dokonanego wyboru. Jednak w tych okolicznościach sprawy konieczne jest wzięcie
przez Radę pod uwagę i wskazanie kryteriów wyboru, w tym zwłaszcza
wymienionych w art. 35 ustawy. Ponadto nie można uznać, że sprawa została
rozważona wszechstronnie, jeżeli z uzasadnienia uchwały nie wynika
jednoznacznie dlaczego dokonano wyboru kandydata, który nie legitymuje się
wymiernymi – lepszymi kwalifikacjami, czy poparciem kolegium i zgromadzenia
danego sądu. Stąd wątpliwości podniesione przez skarżącego w odwołaniu
należało uznać za zasadne.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji wyroku.