III SK 36/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:26-03-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III SK 36/13
POSTANOWIENIE
Dnia 27 stycznia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Maciej Pacuda
w sprawie z powództwa Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji
Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R.
przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
z udziałem zainteresowanego G.-K. Zakładu Gospodarki Komunalnej i Usług
Wielobranżowych Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w B.
o ochronę konkurencji,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 27 stycznia 2014 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 15 grudnia 2011 r.,
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,
2. zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 180 (sto
osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa
procesowego w postępowaniu kasacyjnym.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 15 grudnia 2011 r. oddalił apelację
Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w R. (powód) od
wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 16 listopada 2010 r. w sprawie z odwołania
od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (Prezes Urzędu) z
dnia 14 maja 2009 r., RKR-5/2009.
2
Powód zaskarżył wyrok Sądu Apelacyjnego skargą kasacyjną w całości.
Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie art. 8 ust. 1 i ust. 2 w związku z art. 9
ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (t.j.: Dz.U.
Nr 122, poz. 1319) oraz art. 381, art. 232 zdanie 2 k.p.c. i art. 288, k.p.c. w związku
z art. 391 § 1 k.p.c.; art. 231 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c.
Wnosząc o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania powód powołał się na
potrzebę rozstrzygnięcia istotnego zagadnienia prawnego.
Pierwszym z zagadnień prawnych sprawy, zdaniem powoda, „jest wykładnia
przepisu art. 8 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów”, a
w zasadzie wątpliwość, czy można oprzeć decyzję w przedmiocie nadużycia
pozycji dominującej na danym rynku w sytuacji, gdy decyzja taka opiera się
wyłącznie na stwierdzeniu w opinii biegłego, że powyższe rozważania, a także
analiza porównawcza, (...) świadczą, że cena hurtowego odbioru ścieków
stosowana przez (powoda) nie powinna być raka sama jak taryfowa cena ścieków
stosowana w rozliczenia z pozostałymi odbiorcami”, bez podawania konkretnej
ceny, jak w danej sytuacji byłaby cena właściwa adekwatną do zaistniałej sytuacji
oraz bez podawania podstawy prawnej takiego rozstrzygnięcia. Czy takie
stwierdzenie uzasadnia przyjęcie odpowiedzialności na podstawie art. 8 ust. 1 i ust.
2 pkt 1 w związku z art. 9 ustawy?
Jako kolejne istotne zagadnienie powód wskazuje problem przyjęcia za
prawidłowe i zgodne z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie
okoliczności przedstawionych w opinii biegłego, bez wzywania do wydania opinii
niezależnego biegłego, podczas gdy sama opinia jest w toku całego postępowania
kwestionowana.
Prezes Urzędu w odpowiedzi na skargę kasacyjną powoda wniósł o odmowę
przyjęcia jej do rozpoznania oraz zasądzenie koszów postępowania wraz z
kosztami zastępstwa procesowego.
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
Skarga kasacyjna jest szczególnym środkiem zaskarżenia realizującym
przede wszystkim interes publiczny. Polega on na wspomaganiu rozwoju prawa,
usuwaniu rozbieżności w orzecznictwie sądów powszechnych, zapewnieniu
3
respektowania podstawowych gwarancji procesowych oraz uchylaniu ewidentnie
sprzecznych z prawem rozstrzygnięć. Uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi do
rozpoznania powinno w konsekwencji koncentrować się na wykazaniu, iż
wymienione powyżej okoliczności zachodzą w danej sprawie (zob. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2013 r., III SK 55/12 i powołane tam
orzeczenia). Rozpoznanie skargi kasacyjnej następuje tylko z przyczyn
kwalifikowanych, wymienionych w art. 3989
§ 1 k.p.c., stąd w art. 3984
§ 2 k.p.c.
wśród istotnych wymagań skargi kasacyjnej ustawodawca wymienił obowiązek
złożenia wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania i jego uzasadnienia. Spełnienie
tego wymogu powinno przybrać postać wyodrębnionego wywodu prawnego, w
którym skarżący wykaże, jakie występujące w sprawie okoliczności pozwalają na
uwzględnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania i jednocześnie
uzasadnieniu, dlaczego odpowiadają one ustawowemu katalogowi przesłanek z art.
3989
§ 1 pkt 1-4 k.p.c.
W ocenie Sądu Najwyższego skarga kasacyjna powoda nie kwalifikuje się do
przyjęcia celem jej merytorycznego rozpoznania z następujących powodów.
Po pierwsze, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, w
przypadku wskazania jako podstawy wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c. skarżący ma obowiązek nie tylko sformułować
samo zagadnienie, ale także – w uzasadnieniu wniosku – przedstawić odpowiednią
jurydyczną argumentację wskazującą na dopuszczalność i celowość rozwiązania
problemu prawnego w sposób preferowany przez skarżącego, a odmienny od
sposobu rozstrzygnięcia tego problemu przy wykorzystaniu zapatrywań wyrażonych
przez Sąd drugiej instancji. Wywód ten powinien być zbliżony do tego, jaki jest
przyjęty przy przedstawianiu zagadnienia prawnego przez sąd odwoławczy na
podstawie art. 390 k.p.c. Uzasadnienie wniosku powoda o przyjęcie do rozpoznania
skargi kasacyjnej ze względu na występowanie w sprawie istotnego zagadnienia
prawnego nie spełnia przedstawionych powyżej wymogów. Uwagi powoda umknęło
również, że w kwestiach dotyczących art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy Sąd Najwyższy
wypowiadał się już wielokrotnie (por. wyroki Sądu Najwyższego: z 19 sierpnia
2009 r., III SK 5/09; z 18 lutego 2010 r., III SK 28/09; z 17 marca 2010 r., III SK
40/09; z 13 lipca 2012 r., III SK 44/11), w tym także w odniesieniu do analogicznego
4
(por. wyrok Sądu Najwyższego z 12 lutego 2009 r., III SK 29/08) bądź zbliżonego
stanu faktycznego (wyrok Sądu Najwyższego z 18 lutego 2010 r., III SK 24/09).
Niezależnie od powyższego Sąd Najwyższy stwierdza, że zagadnienie prawne
zawierające w swej podstawie przepis prawa materialnego dotyczy w
rzeczywistości kwestii procesowej.
Po drugie, zagadnienie prawne musi bazować na konkretnym przepisie
wskazanym w jego treści oraz pozostawać w związku ze sprawą i wnoszoną skargą
kasacyjną (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 9 sierpnia 2012 r.,
III SK 4/12; z dnia 20 marca 2013 r., III SK 33/12; z dnia 20 marca 2013 r., III SK
37/12). Tymczasem problem prawny wskazany w skardze kasacyjnej powoda jako
drugie zagadnienie prawne, nie zawiera w swej treści żadnego przepisu prawa.
Ponadto dotyczy kwestii oceny dowodów, która pozostaje poza zakresem kognicji
Sądu Najwyższego w postępowaniu kasacyjnym.
Mając powyższe na względzie Sąd Najwyższy z mocy art. 3989
§ 2 k.p.c., a
w odniesieniu do kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu kasacyjnym na
podstawie art. 98 § 3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c. oraz § 12 ust. 4 pkt 2 w
związku z § 14 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za
czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów
pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, orzekł
jak w sentencji postanowienia.
POSTANOWIENIE
Dnia 27 stycznia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Maciej Pacuda
w sprawie z powództwa Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji
Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R.
przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
z udziałem zainteresowanego G.-K. Zakładu Gospodarki Komunalnej i Usług
Wielobranżowych Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w B.
o ochronę konkurencji,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 27 stycznia 2014 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 15 grudnia 2011 r.,
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,
2. zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 180 (sto
osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa
procesowego w postępowaniu kasacyjnym.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 15 grudnia 2011 r. oddalił apelację
Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w R. (powód) od
wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 16 listopada 2010 r. w sprawie z odwołania
od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (Prezes Urzędu) z
dnia 14 maja 2009 r., RKR-5/2009.
2
Powód zaskarżył wyrok Sądu Apelacyjnego skargą kasacyjną w całości.
Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie art. 8 ust. 1 i ust. 2 w związku z art. 9
ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (t.j.: Dz.U.
Nr 122, poz. 1319) oraz art. 381, art. 232 zdanie 2 k.p.c. i art. 288, k.p.c. w związku
z art. 391 § 1 k.p.c.; art. 231 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c.
Wnosząc o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania powód powołał się na
potrzebę rozstrzygnięcia istotnego zagadnienia prawnego.
Pierwszym z zagadnień prawnych sprawy, zdaniem powoda, „jest wykładnia
przepisu art. 8 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów”, a
w zasadzie wątpliwość, czy można oprzeć decyzję w przedmiocie nadużycia
pozycji dominującej na danym rynku w sytuacji, gdy decyzja taka opiera się
wyłącznie na stwierdzeniu w opinii biegłego, że powyższe rozważania, a także
analiza porównawcza, (...) świadczą, że cena hurtowego odbioru ścieków
stosowana przez (powoda) nie powinna być raka sama jak taryfowa cena ścieków
stosowana w rozliczenia z pozostałymi odbiorcami”, bez podawania konkretnej
ceny, jak w danej sytuacji byłaby cena właściwa adekwatną do zaistniałej sytuacji
oraz bez podawania podstawy prawnej takiego rozstrzygnięcia. Czy takie
stwierdzenie uzasadnia przyjęcie odpowiedzialności na podstawie art. 8 ust. 1 i ust.
2 pkt 1 w związku z art. 9 ustawy?
Jako kolejne istotne zagadnienie powód wskazuje problem przyjęcia za
prawidłowe i zgodne z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie
okoliczności przedstawionych w opinii biegłego, bez wzywania do wydania opinii
niezależnego biegłego, podczas gdy sama opinia jest w toku całego postępowania
kwestionowana.
Prezes Urzędu w odpowiedzi na skargę kasacyjną powoda wniósł o odmowę
przyjęcia jej do rozpoznania oraz zasądzenie koszów postępowania wraz z
kosztami zastępstwa procesowego.
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
Skarga kasacyjna jest szczególnym środkiem zaskarżenia realizującym
przede wszystkim interes publiczny. Polega on na wspomaganiu rozwoju prawa,
usuwaniu rozbieżności w orzecznictwie sądów powszechnych, zapewnieniu
3
respektowania podstawowych gwarancji procesowych oraz uchylaniu ewidentnie
sprzecznych z prawem rozstrzygnięć. Uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi do
rozpoznania powinno w konsekwencji koncentrować się na wykazaniu, iż
wymienione powyżej okoliczności zachodzą w danej sprawie (zob. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2013 r., III SK 55/12 i powołane tam
orzeczenia). Rozpoznanie skargi kasacyjnej następuje tylko z przyczyn
kwalifikowanych, wymienionych w art. 3989
§ 1 k.p.c., stąd w art. 3984
§ 2 k.p.c.
wśród istotnych wymagań skargi kasacyjnej ustawodawca wymienił obowiązek
złożenia wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania i jego uzasadnienia. Spełnienie
tego wymogu powinno przybrać postać wyodrębnionego wywodu prawnego, w
którym skarżący wykaże, jakie występujące w sprawie okoliczności pozwalają na
uwzględnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania i jednocześnie
uzasadnieniu, dlaczego odpowiadają one ustawowemu katalogowi przesłanek z art.
3989
§ 1 pkt 1-4 k.p.c.
W ocenie Sądu Najwyższego skarga kasacyjna powoda nie kwalifikuje się do
przyjęcia celem jej merytorycznego rozpoznania z następujących powodów.
Po pierwsze, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, w
przypadku wskazania jako podstawy wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c. skarżący ma obowiązek nie tylko sformułować
samo zagadnienie, ale także – w uzasadnieniu wniosku – przedstawić odpowiednią
jurydyczną argumentację wskazującą na dopuszczalność i celowość rozwiązania
problemu prawnego w sposób preferowany przez skarżącego, a odmienny od
sposobu rozstrzygnięcia tego problemu przy wykorzystaniu zapatrywań wyrażonych
przez Sąd drugiej instancji. Wywód ten powinien być zbliżony do tego, jaki jest
przyjęty przy przedstawianiu zagadnienia prawnego przez sąd odwoławczy na
podstawie art. 390 k.p.c. Uzasadnienie wniosku powoda o przyjęcie do rozpoznania
skargi kasacyjnej ze względu na występowanie w sprawie istotnego zagadnienia
prawnego nie spełnia przedstawionych powyżej wymogów. Uwagi powoda umknęło
również, że w kwestiach dotyczących art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy Sąd Najwyższy
wypowiadał się już wielokrotnie (por. wyroki Sądu Najwyższego: z 19 sierpnia
2009 r., III SK 5/09; z 18 lutego 2010 r., III SK 28/09; z 17 marca 2010 r., III SK
40/09; z 13 lipca 2012 r., III SK 44/11), w tym także w odniesieniu do analogicznego
4
(por. wyrok Sądu Najwyższego z 12 lutego 2009 r., III SK 29/08) bądź zbliżonego
stanu faktycznego (wyrok Sądu Najwyższego z 18 lutego 2010 r., III SK 24/09).
Niezależnie od powyższego Sąd Najwyższy stwierdza, że zagadnienie prawne
zawierające w swej podstawie przepis prawa materialnego dotyczy w
rzeczywistości kwestii procesowej.
Po drugie, zagadnienie prawne musi bazować na konkretnym przepisie
wskazanym w jego treści oraz pozostawać w związku ze sprawą i wnoszoną skargą
kasacyjną (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 9 sierpnia 2012 r.,
III SK 4/12; z dnia 20 marca 2013 r., III SK 33/12; z dnia 20 marca 2013 r., III SK
37/12). Tymczasem problem prawny wskazany w skardze kasacyjnej powoda jako
drugie zagadnienie prawne, nie zawiera w swej treści żadnego przepisu prawa.
Ponadto dotyczy kwestii oceny dowodów, która pozostaje poza zakresem kognicji
Sądu Najwyższego w postępowaniu kasacyjnym.
Mając powyższe na względzie Sąd Najwyższy z mocy art. 3989
§ 2 k.p.c., a
w odniesieniu do kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu kasacyjnym na
podstawie art. 98 § 3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c. oraz § 12 ust. 4 pkt 2 w
związku z § 14 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za
czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów
pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, orzekł
jak w sentencji postanowienia.