Ts 163/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
POSTANOWIENIE
z dnia 26 lipca 2011 r.
Sygn. akt Ts 163/11
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Stanisław Rymar,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Joanny T. w sprawie zgodności:
art. 6a ust. 3 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266, ze zm.) z art. 31 ust. 1 i 2, art. 64 ust. 1 i 2 oraz art. 76 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej, złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 18 maja 2011 r., Joanna T. (dalej: skarżąca) zakwestionowała zgodność art. 6a ust. 3 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266, ze zm.) z art. 31 ust. 1 i 2, art. 64 ust. 1 i 2 oraz art. 76 Konstytucji. Zdaniem skarżącej zaskarżone unormowania nie pozwalają na skuteczne korzystanie przez osoby fizyczne z przysługujących im konstytucyjnie praw.
Rozpatrywana skarga konstytucyjna sformułowana została w związku z następującą sprawą. Skarżąca, będąca najemcą lokalu, dochodziła w postępowaniu przed sądami cywilnymi odszkodowania z tytułu poniesionej na skutek nieprawidłowego wykonywania obowiązków przez wynajmującego szkody majątkowej oraz wykonania w wynajmowanym lokalu prac polegających na odgrzybieniu i osuszeniu budynku w oznaczonym terminie. Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Śródmieścia wyrokiem z dnia 5 czerwca 2009 r. (sygn. akt IX C 623/07) zasądził na rzecz skarżącej kwotę 2 200 zł, oddalając dalej idące powództwo. Sąd Okręgowy we Wrocławiu - II Wydział Cywilny Odwoławczy orzeczeniem z dnia 13 stycznia 2010 r. (sygn. akt II Ca 1007/09) zmienił wskazany wyżej wyrok, zasądzając na rzecz skarżącej dalszą kwotę 800 zł i oddalając dalej idącą apelację skarżącej. Od tego wyroku skarżąca wniosła skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego, który postanowieniem z dnia 11 stycznia 2011 r. (sygn. akt V CSK 275/10) odmówił przyjęcia skargi do rozpoznania.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Skierowana do Trybunału Konstytucyjnego skarga konstytucyjna podlega, zgodnie z art. 49 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK), wstępnemu rozpoznaniu, którego celem jest zbadanie, czy spełnia stawiane jej przez Konstytucję i ustawę o TK wymogi. W szczególności Trybunał Konstytucyjny stwierdza, czy zaskarżone przepisy stanowiły podstawę ostatecznego rozstrzygnięcia (art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK), czy i w jaki sposób doszło do naruszenia wskazanych przez skarżącego konstytucyjnych wolności lub praw (art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK), a także czy skarżący wyczerpał przysługującą mu drogę prawną i nie uchybił terminowi do wniesienia skargi konstytucyjnej (art. 46 ust. 1 ustawy o TK).
W myśl art. 46 ust. 1 ustawy o TK skarga konstytucyjna może być wniesiona po wyczerpaniu drogi prawnej, w ciągu trzech miesięcy od doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia. Oznacza to, że konieczne jest uprzednie uzyskanie orzeczenia niepodlegającego zaskarżeniu przy użyciu zwykłych środków zaskarżenia. W postępowaniach sądowych obejmuje to prawomocny wyrok lub prawomocne postanowienie. Konstytucja i ustawa o TK nie wymagają natomiast użycia środków o charakterze nadzwyczajnym, których wniesienie uzależnione jest od spełnienia szczególnych wymagań. Przenosząc powyższe rozważania na płaszczyznę postępowania cywilnego, Trybunał Konstytucyjny przypomina, że kasacja stanowi nadzwyczajny, przysługujący w szczególnych sytuacjach środek wzruszania orzeczeń prawomocnych. Uruchomienie kasacyjnych kompetencji Sądu Najwyższego pozostaje poza zakresem wymogu wyczerpania drogi prawnej. Jak wynika z dotychczasowego orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, termin do wniesienia skargi konstytucyjnej biegnie od daty doręczenia skarżącemu prawomocnego orzeczenia sądu drugiej instancji, niezależnie od tego, czy w sprawie może jeszcze zostać wniesiona kasacja do Sądu Najwyższego (por. postanowienia TK z dnia 16 maja 2007 r., Ts 99/06 i Ts 105/06, OTK ZU nr 3/B/2007, poz. 119 i 123, oraz 23 października 2009 r., Ts 391/08, OTK ZU nr 5/B/2010, poz. 342).
Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że ostatecznym orzeczeniem w rozpatrywanej sprawie jest wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu - II Wydział Cywilny Odwoławczy z dnia 13 stycznia 2010 r. (sygn. akt II Ca 1007/09). Od daty jego doręczenia biegł tym samym trzymiesięczny termin skierowania do Trybunału skargi konstytucyjnej. Trybunał z urzędu ustalił, że doręczenie to nastąpiło 5 marca 2010 r. W konsekwencji termin wniesienia skargi konstytucyjnej w niniejszej sprawie ostatecznie upłynął 5 czerwca 2010 r.
Skarżąca, zakładając mylnie, że ostatecznym rozstrzygnięciem w jej sprawie było postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2011 r., wskazała jako początek biegu terminu skierowania do Trybunału Konstytucyjnego skargi konstytucyjnej dzień, w którym doręczono wskazane wyżej orzeczenie, tzn. 18 lutego 2011 r. Należy jednakże stwierdzić, że trzymiesięczny termin powinien płynąć od dnia doręczenia ówczesnemu pełnomocnikowi skarżącej wyroku sądu odwoławczego. Wniesienie kasacji do Sądu Najwyższego nie miało tu znaczenia prawnego.
Nie ulega zatem wątpliwości, że skoro rozpoznawana skarga konstytucyjna została wniesiona do Trybunału Konstytucyjnego w dniu 18 maja 2011 r., to tym samym trzymiesięczny termin – przewidziany w art. 46 ust. 1 ustawy o TK – został wyraźnie przekroczony. Okoliczność ta stanowi samodzielną przesłankę odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu (art. 49 w zw. z art. 36 ust. 3 ustawy o TK).
W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.
z dnia 26 lipca 2011 r.
Sygn. akt Ts 163/11
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Stanisław Rymar,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Joanny T. w sprawie zgodności:
art. 6a ust. 3 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266, ze zm.) z art. 31 ust. 1 i 2, art. 64 ust. 1 i 2 oraz art. 76 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej, złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 18 maja 2011 r., Joanna T. (dalej: skarżąca) zakwestionowała zgodność art. 6a ust. 3 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266, ze zm.) z art. 31 ust. 1 i 2, art. 64 ust. 1 i 2 oraz art. 76 Konstytucji. Zdaniem skarżącej zaskarżone unormowania nie pozwalają na skuteczne korzystanie przez osoby fizyczne z przysługujących im konstytucyjnie praw.
Rozpatrywana skarga konstytucyjna sformułowana została w związku z następującą sprawą. Skarżąca, będąca najemcą lokalu, dochodziła w postępowaniu przed sądami cywilnymi odszkodowania z tytułu poniesionej na skutek nieprawidłowego wykonywania obowiązków przez wynajmującego szkody majątkowej oraz wykonania w wynajmowanym lokalu prac polegających na odgrzybieniu i osuszeniu budynku w oznaczonym terminie. Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Śródmieścia wyrokiem z dnia 5 czerwca 2009 r. (sygn. akt IX C 623/07) zasądził na rzecz skarżącej kwotę 2 200 zł, oddalając dalej idące powództwo. Sąd Okręgowy we Wrocławiu - II Wydział Cywilny Odwoławczy orzeczeniem z dnia 13 stycznia 2010 r. (sygn. akt II Ca 1007/09) zmienił wskazany wyżej wyrok, zasądzając na rzecz skarżącej dalszą kwotę 800 zł i oddalając dalej idącą apelację skarżącej. Od tego wyroku skarżąca wniosła skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego, który postanowieniem z dnia 11 stycznia 2011 r. (sygn. akt V CSK 275/10) odmówił przyjęcia skargi do rozpoznania.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Skierowana do Trybunału Konstytucyjnego skarga konstytucyjna podlega, zgodnie z art. 49 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK), wstępnemu rozpoznaniu, którego celem jest zbadanie, czy spełnia stawiane jej przez Konstytucję i ustawę o TK wymogi. W szczególności Trybunał Konstytucyjny stwierdza, czy zaskarżone przepisy stanowiły podstawę ostatecznego rozstrzygnięcia (art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK), czy i w jaki sposób doszło do naruszenia wskazanych przez skarżącego konstytucyjnych wolności lub praw (art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK), a także czy skarżący wyczerpał przysługującą mu drogę prawną i nie uchybił terminowi do wniesienia skargi konstytucyjnej (art. 46 ust. 1 ustawy o TK).
W myśl art. 46 ust. 1 ustawy o TK skarga konstytucyjna może być wniesiona po wyczerpaniu drogi prawnej, w ciągu trzech miesięcy od doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia. Oznacza to, że konieczne jest uprzednie uzyskanie orzeczenia niepodlegającego zaskarżeniu przy użyciu zwykłych środków zaskarżenia. W postępowaniach sądowych obejmuje to prawomocny wyrok lub prawomocne postanowienie. Konstytucja i ustawa o TK nie wymagają natomiast użycia środków o charakterze nadzwyczajnym, których wniesienie uzależnione jest od spełnienia szczególnych wymagań. Przenosząc powyższe rozważania na płaszczyznę postępowania cywilnego, Trybunał Konstytucyjny przypomina, że kasacja stanowi nadzwyczajny, przysługujący w szczególnych sytuacjach środek wzruszania orzeczeń prawomocnych. Uruchomienie kasacyjnych kompetencji Sądu Najwyższego pozostaje poza zakresem wymogu wyczerpania drogi prawnej. Jak wynika z dotychczasowego orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, termin do wniesienia skargi konstytucyjnej biegnie od daty doręczenia skarżącemu prawomocnego orzeczenia sądu drugiej instancji, niezależnie od tego, czy w sprawie może jeszcze zostać wniesiona kasacja do Sądu Najwyższego (por. postanowienia TK z dnia 16 maja 2007 r., Ts 99/06 i Ts 105/06, OTK ZU nr 3/B/2007, poz. 119 i 123, oraz 23 października 2009 r., Ts 391/08, OTK ZU nr 5/B/2010, poz. 342).
Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że ostatecznym orzeczeniem w rozpatrywanej sprawie jest wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu - II Wydział Cywilny Odwoławczy z dnia 13 stycznia 2010 r. (sygn. akt II Ca 1007/09). Od daty jego doręczenia biegł tym samym trzymiesięczny termin skierowania do Trybunału skargi konstytucyjnej. Trybunał z urzędu ustalił, że doręczenie to nastąpiło 5 marca 2010 r. W konsekwencji termin wniesienia skargi konstytucyjnej w niniejszej sprawie ostatecznie upłynął 5 czerwca 2010 r.
Skarżąca, zakładając mylnie, że ostatecznym rozstrzygnięciem w jej sprawie było postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2011 r., wskazała jako początek biegu terminu skierowania do Trybunału Konstytucyjnego skargi konstytucyjnej dzień, w którym doręczono wskazane wyżej orzeczenie, tzn. 18 lutego 2011 r. Należy jednakże stwierdzić, że trzymiesięczny termin powinien płynąć od dnia doręczenia ówczesnemu pełnomocnikowi skarżącej wyroku sądu odwoławczego. Wniesienie kasacji do Sądu Najwyższego nie miało tu znaczenia prawnego.
Nie ulega zatem wątpliwości, że skoro rozpoznawana skarga konstytucyjna została wniesiona do Trybunału Konstytucyjnego w dniu 18 maja 2011 r., to tym samym trzymiesięczny termin – przewidziany w art. 46 ust. 1 ustawy o TK – został wyraźnie przekroczony. Okoliczność ta stanowi samodzielną przesłankę odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu (art. 49 w zw. z art. 36 ust. 3 ustawy o TK).
W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.