Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 326/13

POSTANOWIENIE

Dnia

21 stycznia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący

SSO Maria Leszczyńska

Sędziowie

SO Wojciech Borodziuk (spr.)

SO Piotr Starosta

Protokolant

sekr. sądowy Tomasz Rapacewicz

po rozpoznaniu w dniu 21 stycznia 2014 r.

w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa W. R.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Inowrocławiu

z dnia 28 września 2012 r.

sygn. akt. I C 983/12

p o s t a n a w i a :

I/ uchylić zaskarżony wyrok, znieść postępowanie w całości i pozew odrzucić;

II/ nie obciążać powoda obowiązkiem zwrotu kosztów procesu poniesionych przez pozwaną.

II Ca 326 / 13

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Inowrocławiu wyrokiem z dnia 28 września 2012 roku po rozpoznaniu sprawy z powództwa W. R. przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. o zapłatę :

1.  oddalił powództwo;

2.  zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 2.400,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W. R. w pozwie z dnia 19 grudnia 2011r. wniósł o zasądzenie od Spółdzielni Mieszkaniowej (...) kwoty 14.076,53zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 maja 2011r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu i nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności. W uzasadnieniu podał, że w okresie od dnia 14 lutego 2007r. do dnia 14 kwietnia 2009 r. i od 10 października 2009 r. do 23 listopada 2010 r. przebywał w Areszcie Śledczym w I.. W dniu 16 stycznia 2009r. otrzymał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (I Nc 493/08), aby zapłacił solidarnie kwotę 4.204, 14zł. Drugi nakaz zapłaty otrzymał 03 marca 2011r. (I Nc 5106/10), aby zapłacił solidarnie kwotę 7.801,56 zł z ustawowymi odsetkami. Powód w tym okresie nie ponosił żadnych zobowiązań wobec pozwanego, nie potrzebował centralnego ogrzewania, ani ciepłej i zimnej wody, nie wyrzucał śmieci, bo w tym czasie korzystał z usług Aresztu Śledczego w I.. Po sprzedaży mieszkania pozwana potrąciła mu bezprawnie kwotę dochodzoną pozwem.

Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów postępowania. W uzasadnieniu podała, że powód był współwłaścicielem lokalu (w 1/2 części) położonego w W.. Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy o własności lokali miał on obowiązek ponosić wydatki z jego utrzymania, nawet wtedy, gdy nie przebywał w tym lokalu mieszkalnym. Spółdzielnia egzekwowała zasądzone od powoda i jego byłej żony należności zgodnie z tytułami wykonawczymi. Wszystkie długi związane z lokalem mieszkalnym zostały ostatecznie zapłacone ze środków uzyskanych ze sprzedaży.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

Powód W. R. w okresie od dnia 14 lutego 2007r. do dnia 14 kwietnia 2009r. i od dnia 09 października 2009r. do dnia 23 listopada 2011r. przebywał w Areszcie Śledczym w I..

Powód rozwiódł się z żoną U. R. w roku 2005r. W roku 2004r. powód z żoną nabyli od Agencji Nieruchomości Rolnych lokal mieszkalny położony w (...)/(...). Lokal ten został sprzedany w maju 2011r.

Prawomocnym nakazem zapłaty z dnia 11 lipca 2007r. sygn. akt VI Nc 2450/07 zasądzono od powoda i jego byłej żony kwotę 5.115,30 zł z tytułu eksploatacji ich lokalu mieszkalnego.

Prawomocnym nakazem zapłaty z dnia 16 stycznia 2009r. zasądzona od powoda i jego byłej żony (I Nc 493/08) kwotę 4. 204,14zł tytułem eksploatacji ich lokalu mieszkalnego.

W sprawie I C 250/11 pozwana cofnęła powództwo wobec powoda i jego byłej żony, albowiem ci uiścili po wypadaniu nakazu zapłaty, a przed rozpoznaniem sprzeciwu całą kwotę należności w wysokości 7. 801, 56zł.

Wszystkie należności wobec pozwanej powód i jego była żona zapłacili ze środków pochodzących ze sprzedaży lokalu.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów, których wiarygodność nie budzi wątpliwości. Ponadto nie były kwestionowane przez strony.

Uwzględniając powyższe ustalenia Sąd Rejonowy zważył, że zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994r. o własności lokali (tekst jednolity Dz.U. 2000 nr. 80 poz. 903 z późn. zm.) Powód jako współwłaściciel lokalu mieszkalnego miał obowiązek ponosić wydatki związane z utrzymaniem swojego lokalu, zarówno koszty zarządu nieruchomością wspólną i koszty utrzymania własnego lokalu. Koszty te powód winien ponosić niezależnie, czy przebywał w tym lokalu. Ponadto obowiązek zapłaty został potwierdzony prawomocnymi orzeczeniami Sądu Rejonowego w Inowrocławiu.

W konsekwencji Sąd Rejonowy wskazując na art. 405 k.c. ( a contrario) powództwo jako bezzasadne oddalił.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z art. 98 k.p.c.

Wyrok Sądu Rejonowego zaskarżył apelacją powód w całości, zarzucając :

- poczynienie błędnych ustaleń faktycznych oraz oceny prawnej, że powód był zobowiązany podnosi koszty utrzymania mieszkania w okresie, kiedy z mieszkania nie korzystał, gdyż przebywał w areszcie śledczym.

Wskazując na powyższe powód wnosił o:

- zmianę wyroku poprzez uwzględnienie powództwa i odstąpienie od obciążania powoda obowiązkiem zwrotu kosztów procesu pozwanej.

Pozwana nie zajęła stanowiska w przedmiocie apelacji.

S ą d O k r ę g o w y z w a ż y ł, c o n a s t ę p u j e :

Apelacja jest częściowo zasadna. Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne z rozważeniem całokształtu materiału dowodowego bez przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów, o jakiej mowa w art. 233 §1 k.p.c., które to ustalenia Sąd Okręgowy w całości podziela i przyjmuje za własne.

Przystępując do rozpoznania apelacji Sąd Okręgowy w pierwszej kolejności wskazuje na zasadę prawną wyrażoną w uchwale 7 Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31.01.2008 roku w sprawie III CZP 49/07 (publ. OSNC 2008/6/55), że Sąd drugiej instancji rozpoznający sprawę na skutek apelacji nie jest związany przedstawionymi w niej zarzutami dotyczącymi naruszenia prawa materialnego, wiążą go natomiast zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania.

Jednocześnie Sąd Okręgowy wskazuje na ugruntowane w orzecznictwie stanowisko, że żądanie powództwa określa nie tylko jego przedmiot, lecz również jego podstawa faktyczna, dlatego orzeczeniem ponad żądanie w rozumieniu art. 321 k.p.c. jest oparcie wyroku na podstawie faktycznej niepowołanej przez powoda. (wyrok S.N. z dnia 18.02.2010 roku, sygn. III SK 28/09, publ. Lex nr 585834; wyrok S.N. z dnia 18.5.2010 roku, III PK 73/09, publ. Lex nr 602060, wyrok S.N. z dnia 22.9.2011 roku, sygn.. V CSK 418/10, publ. Lex nr 960546).

Jak podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 09.5.2008 roku w sprawie III CSK 17/08 (publ. Lex nr 424385), podstawą wyrokowania w granicach przekraczających żądanie powoda nie mogą być okoliczności faktyczne, nawet jeżeli zostały one przytoczone w toku procesu przez stronę pozwaną, jeżeli tylko powód nie objął ich następnie swoimi twierdzeniami.

Uwzględniając powyższe Sąd Okręgowy zwraca uwagę, że powód w pozwie domagał się zasądzenia od pozwanej kwot, które zostały przez niego zapłacone na podstawie prawomocnych nakazów zapłaty, z czego wynika, że powód domagał się ponownego orzeczenia w przedmiocie, który już był przedmiotem prawomocnego orzeczenia, na co zwrócił w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd Rejonowy, że obowiązek zapłaty został potwierdzony prawomocnymi orzeczeniami Sądu Rejonowego.

Powód w uzasadnieniu pozwu wprost wskazywał na wydane w stosunku do niego przez Sąd Rejonowy w Inowrocławiu prawomocne nakazy zapłaty w sprawach sygn. I Nc 493/08 oraz I Nc 5106/10, kwestionując zasadność ich wydania, skoro dotyczyły one zapłaty kosztów eksploatacyjnych jego mieszkania w okresie, kiedy powód przebywał w areszcie śledczym. Również w apelacji powód podnosił te same okoliczności, na uzasadnienie swojej apelacji.

Podkreślić należy, że powód domagając się w obecnym procesie zasądzenia od pozwanej zwrotu kwot, które musiał zapłacić pozwanej na podstawie prawomocnych nakazów zapłaty, jednocześnie nie powoływał żadnych nowych okoliczności, które zaszły po wydaniu tych nakazów zapłaty, ale kwestionował samą zasadność ich wydania.

Z powyższego wynika, że w sprawie zachodziła nieważność postępowania, o jakiej mowa w art. 379 pkt 3 k.p.c., skoro przedmiot sprawy został już prawomocnie osądzony, co zgodnie z art. 386 §3 k.p.c. uzasadniało uchylenie wyroku, zniesienie postępowania oraz odrzucenie pozwu.

Jednocześnie Sąd Okręgowy zgodnie z art. 102 k.p.c. odstąpił od obciążania powoda obowiązkiem zwrotu kosztów procesu stronie pozwanej, skoro pozew powinien być odrzucony i nie zachodziła konieczność prowadzenia procesu, w toku którego powstały koszty zastępstwa prawnego pozwanej, a ponadto powód jest osobą ubogą, w trudniej sytuacji życiowej i zdrowotnej, a jak wynika z treści jego pism oraz wystąpień na rozprawie, nie posiada odpowiedniej znajomości prawa oraz działał bez fachowego pełnomocnika.