V CZ 72/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:05-01-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 72/14
.
POSTANOWIENIE
Dnia 13 listopada 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący,
sprawozdawca)
SSN Wojciech Katner
SSA Elżbieta Fijałkowska
w sprawie z powództwa Z. P.
przeciwko T. D. S.A. z siedzibą w K.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 13 listopada 2014 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 30 kwietnia 2014 r.,
oddala zażalenie i zasądza od powoda na rzecz pozwanego
1817 ( jeden tysiąc osiemset siedemnaście ) złotych, oddalając
dalej idące żądanie w tym przedmiocie.
2
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 30 kwietnia 2014 r. odrzucił skargę
powoda Z. P. o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem tego Sądu z
dnia 29 grudnia 2009 r. w sprawie I ACa …/09.
Podstawę skargi stanowiło twierdzenie powoda, że dopiero w styczniu 2014
roku dowiedział się o rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót, które
zakazuje lokalizowania pod liniami energetycznymi i w ich sąsiedztwie stanowisk
pracy. Zdaniem powoda, zakaz ten przesądzał o zasadności jego powództwa
odszkodowawczego. Powód powołał się w skardze także na uchwałę Sądu
Najwyższego z 14 czerwca 1989 r., wskazującą na potrzebę respektowania przez
sądy obowiązującego stanu prawnego.
Sąd Apelacyjny odrzucając skargę wskazał, że kodeks postępowania
cywilnego nie przewiduje wznowienia postępowania z powodu wykrycia po
uprawomocnieniu się skarżonego wyroku przepisów prawa, które w ocenie
skarżącego należało uwzględnić przy wyrokowaniu. Wśród ustawowych podstaw
wznowienia nie wymienia też naruszenia prawa materialnego. Jedyny wyjątek
dotyczy orzeczonej przez Trybunał Konstytucyjny niekonstytucyjności przepisów
będących podstawą orzekania. Sąd uznał, że skargi nie oparto na ustawowej
podstawie, co skutkowało jej odrzuceniem bez pobierania opłaty sądowej.
Powód zaskarżył powyższe postanowienie w całości zażaleniem i wniósł
o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, zarzucając
naruszenie art. 410 § 1 k.p.c. w związku z art. 403 § 2 k.p.c. i art. 233 § 1 k.p.c.
poprzez aprioryczne zaniechanie oceny powoływanych przez stronę faktów
i oferowanych środków dowodowych. Podniósł także, iż przytaczane w skardze
o wznowienie postępowania dowody były nieujawnialne w prawomocnie
zakończonym procesie, nie były też znane orzekającym Sądom, a fakt ten stanowi
nowe okoliczności i dowód w rozumieniu dyspozycji art. 403 § 2 k.p.c.
3
Pozwana wniosła o oddalenie zażalenia w całości oraz o zasądzenie
od powoda kosztów postępowania zażaleniowego w kwocie 2.700,00 zł oraz kwoty
17,00 zł tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Powód w skardze o wznowienie postępowania wyraźnie wskazał,
że podstawą do wystąpienia ze skargą jest ustalony przez powoda w dniu
8 stycznia 2014 r. fakt istnienia rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia
6 lutego 2003 r. (k. 2). Okoliczność ta - jak trafnie zauważył Sąd Apelacyjny - nie
jest ustawową podstawą wznowienia postępowania. Skarga o wznowienie
postępowania nie opiera się na ustawowej podstawie nie tylko wtedy, gdy
przytoczona w niej podstawa nie odpowiada wzorcowi którejkolwiek z podstaw
wznowienia (art. 401, art. 4011
, art. 403 k.p.c.), ale także wtedy, gdy podstawa
ta odpowiada wprawdzie wzorcowi, lecz w rzeczywistości nie wystąpiła (zob. m. in.
postanowienie SN z dnia 28 lutego 2014 r., sygn. akt IV CZ 126/13, niepubl,
postanowienie SN z dnia 25 maja 2012 r., sygn. akt I CZ 35/12, niepubl.). Nowe zaś
okoliczności faktyczne i środki dowodowe w rozumieniu art. 403 § 2 k.p.c. to takie,
z których strona nie mogła skorzystać w prawomocnie zakończonym postępowaniu;
bowiem wprawdzie już istniały, ale dla strony skarżącej były "nieujawnialne".
Taki przypadek nie zachodzi wówczas, gdy obiektywnie istniała możliwość ich
powołania, a strona z takiej możliwości nie skorzystała na skutek swojej
opieszałości, zaniedbania, zapomnienia czy błędnej oceny co do potrzeby ich
powołania (zob. postanowienie SN z dnia 4 grudnia 2013 r., sygn. akt II CZ 81/13,
niepubl., postanowienie SN z dnia 14 listopada 2013 r., sygn. akt IV CZ 79/13,
niepubl. postanowienie SN z dnia 24 lipca 2013 r., sygn. akt III CZ 35/13, niepubl.).
Środki dowodowe oraz okoliczności faktyczne, jakie za pomocą tych
środków mogą stanowić przedmiot dowodzenia w procesie określone są w dziale III
księgi I kodeksu postępowania cywilnego. Nie ma wśród nich aktów prawnych,
nie stanowią one bowiem dowodów, lecz źródło praw i obowiązków, bądź zawierają
reguły natury proceduralnej. Dlatego też wykrycie ich istnienia przez stronę
po prawomocnym zakończeniu postępowania nie może stanowić podstawy jego
wznowienia.
4
Wobec powyższego, na podstawie art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3
k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
O kosztach postępowania wywołanego zażaleniem Sąd Najwyższy orzekł na
podstawie art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39821
, art. 391 § 1 oraz art. 98 § 1 i 3
k.p.c. w zw. § 2 ust. 1 i 2 oraz § 6 pkt 6 i § 12 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców
prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej
udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t. j. Dz. U. z 2013 r.,
poz. 490).
.
POSTANOWIENIE
Dnia 13 listopada 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący,
sprawozdawca)
SSN Wojciech Katner
SSA Elżbieta Fijałkowska
w sprawie z powództwa Z. P.
przeciwko T. D. S.A. z siedzibą w K.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 13 listopada 2014 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 30 kwietnia 2014 r.,
oddala zażalenie i zasądza od powoda na rzecz pozwanego
1817 ( jeden tysiąc osiemset siedemnaście ) złotych, oddalając
dalej idące żądanie w tym przedmiocie.
2
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 30 kwietnia 2014 r. odrzucił skargę
powoda Z. P. o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem tego Sądu z
dnia 29 grudnia 2009 r. w sprawie I ACa …/09.
Podstawę skargi stanowiło twierdzenie powoda, że dopiero w styczniu 2014
roku dowiedział się o rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót, które
zakazuje lokalizowania pod liniami energetycznymi i w ich sąsiedztwie stanowisk
pracy. Zdaniem powoda, zakaz ten przesądzał o zasadności jego powództwa
odszkodowawczego. Powód powołał się w skardze także na uchwałę Sądu
Najwyższego z 14 czerwca 1989 r., wskazującą na potrzebę respektowania przez
sądy obowiązującego stanu prawnego.
Sąd Apelacyjny odrzucając skargę wskazał, że kodeks postępowania
cywilnego nie przewiduje wznowienia postępowania z powodu wykrycia po
uprawomocnieniu się skarżonego wyroku przepisów prawa, które w ocenie
skarżącego należało uwzględnić przy wyrokowaniu. Wśród ustawowych podstaw
wznowienia nie wymienia też naruszenia prawa materialnego. Jedyny wyjątek
dotyczy orzeczonej przez Trybunał Konstytucyjny niekonstytucyjności przepisów
będących podstawą orzekania. Sąd uznał, że skargi nie oparto na ustawowej
podstawie, co skutkowało jej odrzuceniem bez pobierania opłaty sądowej.
Powód zaskarżył powyższe postanowienie w całości zażaleniem i wniósł
o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, zarzucając
naruszenie art. 410 § 1 k.p.c. w związku z art. 403 § 2 k.p.c. i art. 233 § 1 k.p.c.
poprzez aprioryczne zaniechanie oceny powoływanych przez stronę faktów
i oferowanych środków dowodowych. Podniósł także, iż przytaczane w skardze
o wznowienie postępowania dowody były nieujawnialne w prawomocnie
zakończonym procesie, nie były też znane orzekającym Sądom, a fakt ten stanowi
nowe okoliczności i dowód w rozumieniu dyspozycji art. 403 § 2 k.p.c.
3
Pozwana wniosła o oddalenie zażalenia w całości oraz o zasądzenie
od powoda kosztów postępowania zażaleniowego w kwocie 2.700,00 zł oraz kwoty
17,00 zł tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Powód w skardze o wznowienie postępowania wyraźnie wskazał,
że podstawą do wystąpienia ze skargą jest ustalony przez powoda w dniu
8 stycznia 2014 r. fakt istnienia rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia
6 lutego 2003 r. (k. 2). Okoliczność ta - jak trafnie zauważył Sąd Apelacyjny - nie
jest ustawową podstawą wznowienia postępowania. Skarga o wznowienie
postępowania nie opiera się na ustawowej podstawie nie tylko wtedy, gdy
przytoczona w niej podstawa nie odpowiada wzorcowi którejkolwiek z podstaw
wznowienia (art. 401, art. 4011
, art. 403 k.p.c.), ale także wtedy, gdy podstawa
ta odpowiada wprawdzie wzorcowi, lecz w rzeczywistości nie wystąpiła (zob. m. in.
postanowienie SN z dnia 28 lutego 2014 r., sygn. akt IV CZ 126/13, niepubl,
postanowienie SN z dnia 25 maja 2012 r., sygn. akt I CZ 35/12, niepubl.). Nowe zaś
okoliczności faktyczne i środki dowodowe w rozumieniu art. 403 § 2 k.p.c. to takie,
z których strona nie mogła skorzystać w prawomocnie zakończonym postępowaniu;
bowiem wprawdzie już istniały, ale dla strony skarżącej były "nieujawnialne".
Taki przypadek nie zachodzi wówczas, gdy obiektywnie istniała możliwość ich
powołania, a strona z takiej możliwości nie skorzystała na skutek swojej
opieszałości, zaniedbania, zapomnienia czy błędnej oceny co do potrzeby ich
powołania (zob. postanowienie SN z dnia 4 grudnia 2013 r., sygn. akt II CZ 81/13,
niepubl., postanowienie SN z dnia 14 listopada 2013 r., sygn. akt IV CZ 79/13,
niepubl. postanowienie SN z dnia 24 lipca 2013 r., sygn. akt III CZ 35/13, niepubl.).
Środki dowodowe oraz okoliczności faktyczne, jakie za pomocą tych
środków mogą stanowić przedmiot dowodzenia w procesie określone są w dziale III
księgi I kodeksu postępowania cywilnego. Nie ma wśród nich aktów prawnych,
nie stanowią one bowiem dowodów, lecz źródło praw i obowiązków, bądź zawierają
reguły natury proceduralnej. Dlatego też wykrycie ich istnienia przez stronę
po prawomocnym zakończeniu postępowania nie może stanowić podstawy jego
wznowienia.
4
Wobec powyższego, na podstawie art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3
k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
O kosztach postępowania wywołanego zażaleniem Sąd Najwyższy orzekł na
podstawie art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39821
, art. 391 § 1 oraz art. 98 § 1 i 3
k.p.c. w zw. § 2 ust. 1 i 2 oraz § 6 pkt 6 i § 12 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców
prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej
udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t. j. Dz. U. z 2013 r.,
poz. 490).