Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 sierpnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 21 sierpnia 2013 r. w Krakowie

sprawy z wniosku B. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w K.

o odsetki

na skutek apelacji organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w K.

od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach Wydziału V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 7 grudnia 2012 r. sygn. akt V U 1037/12

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w K. na rzecz B. C. kwotę 120 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt III AUa 100/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 7 grudnia 2012 r. Sąd Okręgowy w Kielcach Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w punkcie I. zmienił zaskarżone przez B. C. decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. z dnia 1 sierpnia 2012 r. oraz z dnia 20 sierpnia 2012 r. i nakazał Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. wypłatę ustawowych odsetek od emerytury pomostowej wnioskodawcy za okres od dnia 23 listopada 2009 r. do 1 sierpnia 2012 r.; w punkcie II. oddalił odwołanie w pozostałej części; zaś w punkcie III. zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. na rzecz B. C. kwotę 60,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawca B. C. w dniu 23 listopada 2009 r. wystąpił z wnioskiem o emeryturę pomostową załączając m.in. świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych potwierdzające jego zatrudnienie w (...) sp. z o.o. w W. Baza (...)w B. w okresie od dnia 1 września 1979 r. do 30 września 2001 r. na stanowisku maszynisty lokomotywy spalinowej, tj. wymienionym w wykazie A dział 8 poz. 12 pkt 8 będącym załącznikiem do zarządzenia Nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 r. w sprawie wykazu prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy przemysłu chemicznego i lekkiego (Dz. Urz. MPChiL Nr 4). Wnioskodawca przedłożył też zaświadczenie lekarskie z dnia 20 listopada 2009 r., w którym stwierdzono, że wobec przeciwwskazań zdrowotnych utracił zdolność do wykonywania pracy na stanowisku maszynisty lokomotywy spalinowej, a także zaświadczenie z dnia 19 listopada 2009 r. z (...)Urzędu Pracy w K. potwierdzające, że jest on zarejestrowany jako osoba bezrobotna od dnia 31 grudnia 2008 r., a zasiłek pobierał w okresie od dnia 8 stycznia 2009 r. do 7 lipca 2010 r. Decyzją z dnia 22 marca 2010 r. organ rentowy odmówił jednak wnioskodawcy prawa do emerytury pomostowej uznając, że nie przedłożył zaświadczenia potwierdzającego wykonywanie przez co najmniej 15 lat pracy wymienionej w załączniku nr 2, poz. 5 do ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656 ze zm.) oraz, że niezdolność do wykonywania pracy w szczególnych warunkach powstała u wnioskodawcy po rozwiązaniu stosunku pracy. Na skutek odwołania wnioskodawcy organ rentowy dokonał ponownej analizy przedłożonych przez niego dokumentów oraz przeprowadził postępowanie wyjaśniające. Następca prawny byłego pracodawcy wnioskodawcy wydał mu w dniu 11 maja 2010 r. świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, potwierdzające m.in. fakt zatrudnienia w okresie od dnia 1 września 1979 r. do dnia 30 września 2001 r. na stanowisku maszynisty lokomotywy spalinowej wymienionym w wykazie A, dział 8 poz. 13 pkt 8 stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 roku w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy przemysłu chemicznego i lekkiego – ze wskazaniem, że była to praca, która jest wymieniona w załączniku nr 2, poz. 5 do ustawy o emeryturach pomostowych. Jednakże decyzją z dnia 31 maja 2010 r. organ rentowy ponownie odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury pomostowej, argumentując, że niezdolność do wykonywania pracy w warunkach szczególnych powstała u niego po rozwiązaniu stosunku pracy. Na skutek odwołania wnioskodawcy od obydwu powyższych decyzji Sąd Okręgowy w Kielcach wyrokiem z dnia 15 września 2010 r. (do sygn. akt V U 654/10), zmienił zaskarżone decyzje i przyznał mu emeryturę pomostową od dnia 23 listopada 2009 r. Jakkolwiek Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 8 marca 2011 r. (do sygn. akt III AUa 1735/10), zmienił ten wyrok Sądu Okręgowego w Kielcach i oddalił odwołania, to jednak Sąd Najwyższy w związku ze złożoną przez wnioskodawcę skargą kasacyjną, wyrokiem z dnia 7 lutego 2012 r. (do sygn. akt I UK 276/11), uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie i przekazał sprawę temu Sądowi do ponownego rozpoznania. Po ponownym rozpoznaniu sprawy prawomocnym wyrokiem z dnia 24 maja 2012 r. (do sygn. akt III AUa 576/12), Sąd Apelacyjny w Krakowie oddalił apelację organu rentowego od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach przyznającego wnioskodawcy emeryturę pomostową. Orzeczenie to zostało doręczone organowi rentowemu w dniu 19 czerwca 2012 r. W uzasadnieniu wyroków Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 15 września 2010 r., Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2012 r. i Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 24 maja 2012 r. wskazano, że art. 9 pkt 3 ustawy o emeryturach pomostowych nie zastrzega warunku orzeczenia o niezdolności do pracy w trakcie zatrudnienia na stanowisku maszynisty pojazdów trakcyjnych, a zatem nie ma żadnych podstaw do stwierdzenia, że uprawnienie do emerytury pomostowej uzależnione jest od takiej przesłanki. Skoro zaś wnioskodawca uzyskał orzeczenie o niezdolności do pracy w charakterze maszynisty pojazdów trakcyjnych w dniu 20 listopada 2009 r., a wniosek o emeryturę złożył w dniu 23 listopada 2009 r., spełniając wszystkie pozostałe warunki uprawniające do emerytury pomostowej, to żądane świadczenie winno być mu przyznane, a odmienne stanowisko narusza przepisy prawa materialnego. Organ rentowy zwrócił się jeszcze do (...)Urzędu Pracy w K. o wydanie zaświadczenia zawierającego informacje o pobranym przez B. C. w okresie od dnia 23 listopada 2009 r. do dnia 7 lipca 2010 r. zasiłku z tytułu pozostawania bez pracy, który to dokument wpłynął do organu rentowego w dniu 18 lipca 2012 r. Dopiero zaś decyzją z dnia 1 sierpnia 2012 r. przyznał wnioskodawcy emeryturę pomostową w kwocie zaliczkowej, poczynając od dnia 23 listopada 2009 r.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznając odwołanie za częściowo uzasadnione wywiódł, że wedle art. 118 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227), organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, z uwzględnieniem ust. 2 i 3 oraz art. 120. W razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Zaś zgodnie z art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.), jeżeli Zakład – w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych – nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności. Sąd Okręgowy wskazał, że wnioskodawca składając w dniu 23 listopada 2009 r. wniosek o emeryturę pomostową przedłożył wszystkie niezbędne dokumenty w tym świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych, zaświadczenie lekarskie, w którym stwierdzono, że wobec przeciwwskazań zdrowotnych utracił zdolność do wykonywania pracy oraz zaświadczenie z (...) Urzędu Pracy w K., potwierdzające, że jest on zarejestrowany jako osoba bezrobotna. W toku postępowania wyjaśniającego potwierdzone zostało również, że praca wnioskodawcy wykonywana w okresie od dnia 1 września 1979 r. do dnia 30 września 2001 r. i udokumentowana świadectwem pracy była zatrudnieniem wymienionym w załączniku nr 2, poz. 5 do ustawy o emeryturach pomostowych. Zaś w uzasadnieniach wyroków Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 15 września 2010 r., Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2012 r. i Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 24 maja 2012 r. wskazano, że art. 9 pkt 3 ustawy o emeryturach pomostowych nie zastrzega warunku orzeczenia o niezdolności do pracy w trakcie zatrudnienia na stanowisku maszynisty pojazdów trakcyjnych, a zatem nie było żadnych podstaw do stwierdzenia, że uprawnienie do emerytury pomostowej uzależnione jest od takiej przesłanki. W konsekwencji wnioskodawca uzyskał orzeczenie o niezdolności do pracy w charakterze maszynisty pojazdów trakcyjnych w dniu 20 listopada 2009 r. i składając wniosek o emeryturę w dniu 23 listopada 2009 r., spełniając wszystkie warunki uprawniające do emerytury pomostowej i żądane świadczenie winno być mu przyznane, a odmienne stanowisko narusza przepisy prawa materialnego.

Sąd Okręgowy wywiódł, że wydanie przez organ rentowy niezgodnej z prawem decyzji odmawiającej wypłaty świadczenia w sytuacji, gdy było możliwe wydanie decyzji zgodnej z prawem – w szczególności, gdy ubezpieczony wykazał wszystkie przesłanki warunkujące przyznanie świadczenia – oznacza, że opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które organ rentowy ponosi odpowiedzialność, choćby nie można było mu zarzucić niestaranności w wykładni i zastosowaniu prawa. W ocenie Sądu Okręgowego, działania organu rentowego podjęte w toku postępowania dotyczącego przyznania i wypłaty świadczenia emerytalnego dla B. C. należy zakwalifikować jako efekt okoliczności, za które organ rentowy ponosi odpowiedzialność zgodnie z art. 85 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Sąd Okręgowy powołał się w tym względzie na stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w wyroku z dnia 7 kwietnia 2010 r. (I UK 345/09, LEX nr 607445), że organ rentowy ponosi odpowiedzialność za odmowę przyznania świadczenia, jeżeli niezbędne okoliczności faktyczne uzasadniające nabycie prawa zostały ustalone w postępowaniu przed tym organem a odmowa przyznania świadczenia jest wynikiem błędu w wykładni lub zastosowaniu prawa materialnego. W takim przypadku późniejsze wydanie prawomocnego wyroku sądu ubezpieczeń społecznych przyznającego świadczenie i wpływ tego wyroku do organu rentowego nie mają znaczenia dla biegu terminu do wydania decyzji, od upływu którego ubezpieczonemu przysługują odsetki na podstawie art. 85 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zw. z art. 118 ust. 1 i 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS. W konsekwencji uznał Sąd Okręgowy, że uzasadnione jest żądanie wnioskodawcy przyznania mu odsetek z tytułu zwłoki w wypłacie świadczenia od dnia 23 listopada 2009 r., tj. od daty nabycia prawa do świadczenia, do dnia 1 sierpnia 2012 r., kiedy to organ rentowy wydał decyzję przyznającą mu zaliczkę na poczet emerytury pomostowej. Natomiast dalej idące roszczenie, obejmujące okres od dnia 2 sierpnia 2012 r. do dnia 14 sierpnia 2012 r. przypadający już po wydaniu przez organ rentowy prawidłowego rozstrzygnięcia, Sąd Okręgowy uznał za nieuprawnione. Emerytura pomostowa przyznana w kwocie zaliczkowej decyzją z dnia 1 sierpnia 2012 r. została bowiem przekazana wraz z należnym wyrównaniem w ustalonym terminie wypłaty świadczenia przypadającym 10-tego dnia każdego miesiąca. Jako bezzasadne ocenił Sąd Okręgowy również żądanie wnioskodawcy dotyczące zapłaty odsetek od kwoty skapitalizowanych odsetek, oparte o art. 482 § 1 k.c. Powołując się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2011 r., II UK 22/11 ( LEX nr. 1109360 ) Sąd stwierdził, że w stosunkach opartych na prawie ubezpieczeń społecznych odsetki od opóźnionego świadczenia uregulowane są bowiem wyczerpująco bez możliwości odwoływania się – poza określeniem wysokości odsetek – do przepisów prawa cywilnego. W konsekwencji Sąd Okręgowy przyznał wnioskodawcy odsetki ustawowe od wyrównania świadczenia emerytalnego liczone jedynie za okres od dnia 23 listopada 2009 r. do dnia 1 sierpnia 2012 r., a w pozostałej części odwołanie oddalił oraz obciążył organ rentowy obowiązkiem zwrotu wnioskodawcy kosztów procesu.

Apelację od powyższego wyroku Sądu Okręgowego wywiódł Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K., zaskarżając go w istocie w zakresie, w jakim nakazuje wypłatę wnioskodawcy ustawowych odsetek od emerytury pomostowej za okres od dnia 23 listopada 2009 r. do 1 sierpnia 2012 r., tj. pkt I. wyroku. Zarzucił naruszenie prawa materialnego, a to art. 118 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227 ze zm.) w zw. z 28 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656 ze zm.) oraz art. 85 ust. 1 ustawy z dnia ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.) i wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie odwołania.

W uzasadnieniu apelujący podniósł, że zgodnie z art. 118 ust. 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wypłata świadczenia wynikająca z decyzji ponownie ustalającej prawo do świadczenia lub jego wysokości, następuje w najbliższym terminie płatności świadczenia albo w następnym terminie płatności, jeżeli okres miedzy datą wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji a najbliższym terminem płatności jest krótszy niż 30 dni. Tymczasem w przypadku wnioskodawcy decyzja przyznającemu emeryturę pomostową została wydana w terminie 30 dni od daty wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, tj. po otrzymaniu wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 24 maja 2012 r. oraz pisma z (...)Urzędu Pracy w K.. Nie było więc podstaw do przyznania mu odsetek z tytułu zwłoki w wypłacie świadczenia.

W odpowiedzi na apelację wnioskodawca B. C. wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od organu rentowego na jego rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Wnioskodawca podniósł, że nie zachodzą podniesione w apelacji zarzuty naruszenia przepisów prawa materialnego. Wręcz przeciwnie, to organ rentowy odmawiając mu prawa do emerytury pomostowej naruszył przepisy prawa materialnego, a w szczególności art. 9 ustawy o emeryturach pomostowych. Z ustaleń faktycznych wynika bowiem, że już w dniu 23 listopada 2009 r. złożył kompletny wniosek o emeryturę pomostową i świadczenie to winno mu być przyznane. Zaś z uwagi na opóźnienie w wypłacie świadczenia należą mu się odsetki

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela dokonane w niniejszej sprawie ustalenia faktyczne, a także wszystkie rozważania i oceny prawne Sądu pierwszej instancji odnośnie interpretacji przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.) i ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227 ze zm.).

Z okoliczności niniejsze sprawy wynika, że już w dniu 23 listopada 2009 r. składając wniosek o emeryturę pomostową wnioskodawca przedłożył świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach przez ponad 15 lat (od dnia 1 września 1979 r. do 30 września 2001 r.) na stanowisku (maszynisty pojazdów trakcyjnych) wymienionym w załączniku nr 2, poz. 5 do ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656 ze zm.) oraz wymagane zaświadczenia o niezdolności do wykonywania pracy w szczególnych warunkach, a także z (...) Urzędu Pracy potwierdzające fakt zarejestrowania jako osoba bezrobotna oraz okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Jednakże otrzymał decyzję odmowną, którą organ rentowy uzasadnił wskazując, że wnioskodawca uzyskał zaświadczenie o niezdolności do pracy już po ustaniu zatrudnienia, co w ocenie organu rentowego miało wykluczać nabycie prawa do emerytury pomostowej. Tymczasem art. 9 pkt 3 ustawy o emeryturach pomostowych nie zastrzega warunku orzeczenia o niezdolności do pracy w trakcie zatrudnienia na stanowisku maszynisty pojazdów trakcyjnych, co potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 lutego 2012 r., a także Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 24 maja 2012 r. oraz Sąd Okręgowy w Kielcach w wyroku z dnia 15 września 2010 r. – w sprawie wnioskodawcy z odwołania od decyzji odmawiającej mu prawa do emerytury pomostowej. Zatem nie było podstaw aby organ rentowy odmawiał ustalenia prawa do emerytury pomostowej wnioskodawcy z uwagi na orzeczenie niezdolności do pracy po ustaniu zatrudnienia. Zaś dopiero w wykonaniu wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 24 maja 2012 r. i jeszcze po oczekiwaniu na pismo z (...)Urzędu Pracy w K. organ rentowy wydał decyzję z dnia 1 sierpnia 2012 r. przyznając wnioskodawcy prawo do świadczenia w kwocie zaliczkowej.

Istota niniejszej sprawy sprowadzała się do rozstrzygnięcia kwestii, czy z powodu okoliczności niezależnych od organu rentowego wnioskodawca nie otrzymywał od dnia 23 listopada 2009 r. świadczenia, które ostatecznie zostało mu przyznane drogą wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 24 maja 2012 r. I czy, dopiero ten wyrok (a raczej jego doręczenie) był ostatnią okolicznością, o jakiej mowa w ust. 1 i 1a art. 118 ustawy o emeryturach i rentach z FUS niezbędną do wydania decyzji o przyznaniu wnioskodawcy żądanego świadczenia.

O winie organu rentowego rodzącej obowiązek wypłaty odsetek z tytułu opóźnienia w przyznaniu świadczenia lub ustaleniu jego wysokości można mówić nie tylko wówczas, gdyby już w oparciu o dostępne organowi rentowemu dowody (w szczególności zgromadzone w aktach rentowych) można było jednoznacznie rozstrzygnąć o przysługiwaniu świadczenia lub jego wysokości. Taką interpretację omawianej regulacji potwierdził Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 11 września 2007 r. (P 11/07, OTK-A 2007 nr 8, poz. 97) uznając art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS rozumiany w ten sposób, że za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uznaje się dzień wpływu prawomocnego orzeczenia tylko w sytuacji, gdy za nieustalenie tych okoliczności nie ponosi odpowiedzialności organ rentowy za zgodny z Konstytucją RP. Jak stwierdził Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu tego wyroku, pojęcie użyte w art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i retach z FUS „wyjaśnienie okoliczności niezbędnych do wydania decyzji” polegać może, m.in. na: przedłożeniu przez wnioskodawcę brakujących dowodów lub złożeniu stosownego oświadczenia, rozstrzygnięciu wątpliwości powstałych przy analizie dokumentacji, ocenie rozbieżności występujących w materiale dowodowym, uzyskanie orzeczenia lekarskiego w sprawie świadczeń, do których prawo uzależnione jest od stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, rachunkowym wyliczeniu świadczenia itp. Innymi słowy, wydanie przez organ rentowy niezgodnej z prawem decyzji odmawiającej ustalenia lub wypłaty świadczenia w sytuacji, gdy było możliwe wydanie decyzji zgodnej z prawem, w szczególności, gdy ubezpieczony wykazał wszystkie przesłanki, od których uzależnione jest nabycie prawa do świadczenia lub jego wysokości, oznacza, że opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które organ rentowy ponosi odpowiedzialność, choćby nie można mu było zarzucić niestaranności w wykładni i zastosowaniu prawa (zob. też wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2005 r., I UK 159/04, OSNP 2005 nr 19, poz. 308). TK zwrócił uwagę, że istotne znaczenie dla wykładni art. 118 ust. 1a (a w konsekwencji też art. 118 ust. 1) ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ma także użycie w tym przepisie wyrazu „również” („za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego”). Znaczy to, że dzień doręczenia prawomocnego orzeczenia sądu, w razie gdyby prawo do świadczenia zostało ustalone przez sąd, nie jest jedynym możliwym początkiem biegu terminu wydania przez organ rentowy decyzji w sprawie ustalenia prawa do świadczenia i wypłaty tego świadczenia. Początek biegu tego terminu można wskazać wcześniej, w szczególności byłby to dzień, w którym organ rentowy mógł ustalić to prawo, gdyby działał prawidłowo. Innymi słowy, za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji w sprawie świadczenia uznaje się dzień wpływu do organu rentowego prawomocnego orzeczenia sądu ustalającego prawo do tego świadczenia, o ile za nieustalenie tych okoliczności we wcześniejszym terminie nie ponosi odpowiedzialności organ rentowy.

Przekładając te rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy należy mieć na względzie, czego nie dostrzega w swojej apelacji organ rentowy, że B. C. wystąpił z wnioskiem o emeryturę pomostową już w dniu 23 listopada 2009 r. przedkładając wszystkie dokumenty niezbędne do ustalenia prawa do tego świadczenia, o jakich mowa w art. 9 ustawy o emeryturach pomostowych. Tymczasem, w odpowiedzi na ten wniosek, organ rentowy odmówił mu wnioskowanego świadczenia uznając, że wyklucza to fakt, iż orzeczenie o niezdolności do pracy wnioskodawcy na dotychczas zajmowanym stanowisku pracy w szczególnych warunkach zostało wydane już po ustaniu jego zatrudnienia. Takie stanowisko organu rentowego nie znajdowało jednak podstawy w art. 9 ustawy o emeryturach pomostowych i nie mogło być przyczyną odmowy ustalenia prawa do emerytury pomostowej. Potwierdzone to zostało w przytoczonych na wstępie wyrokach Sądu Najwyższego, Sądu Apelacyjnego w Krakowie oraz Sądu Okręgowego w Kielcach. Zatem wskazane przez organ rentowy w uzasadnieniu decyzji z dnia 22 marca 2010 r. okoliczności i argumenty nie mogły być żadnym usprawiedliwieniem odmowy przyznania prawa do emerytury pomostowej. W konsekwencji jako trafny należy ocenić wniosek, do jakiego doszedł Sąd pierwszej instancji, że przy należytym działaniu organu rentowego wyjaśnienie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, o jakiej mowa w art. 118 ustawy o emeryturach i retach z FUS, mogło i powinno nastąpić w ciągu miesiąca od dnia złożenia wniosku tj. od dnia 23 listopada 2009 r.

Skonstatować zatem należy, że skoro w przewidzianym prawem terminie organ rentowy nie uwzględnił żądania wnioskodawcy przyznania mu prawa do emerytury pomostowej i nie wypłacił mu tego świadczenia, jest on w myśl art. 118 ust. 1 i 1 a ustawy emerytalnej obowiązany do wypłaty odsetek w wysokości odsetek ustawowych, albowiem opóźnienie to jest następstwem okoliczności, za które Zakład ponosi odpowiedzialność.

Wobec powyższego, Sąd Apelacyjny uznając, że zaskarżony wyrok nie narusza prawa materialnego, na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w punkcie I. sentencji. Zaś o kosztach postępowania orzeczono w punkcie II. na zasadzie 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 490).