Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 781/12

POSTANOWIENIE

Dnia 14 marca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Romana Mrotek (spr.)

Sędziowie:

SSA Urszula Iwanowska

SSA Grzegorz Chojnowski

Protokolant:

st. sekr. sądowy Elżbieta Kamińska

po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2013 r. na rozprawie skargi o wznowienie postępowania w sprawie S. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

zakończonej prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Szczecinie III Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 marca 2012r. sygn. akt III AUa 488/11 (VIU 1461/10)

p o s t a n a w i a :

1.  odrzucić skargę

2.  przyznać adwokatowi R. S. od Skarbu Państwa – Sądu Apelacyjnego w Szczecnie kwotę 120 (sto dwadzieścia złotych) powiększoną o stawkę podatku od towarów i usług, tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej ubezpieczonemu z urzędu w postępowaniu apelacyjnym.

SSA Urszula Iwanowska SSA Romana Mrotek SSA Grzegorz Chojnowski

Sygn. akt III AUa 781/12

UZASADNIENIE

Skargą z dnia 7.09.2012 roku wnioskodawca S. G. wniósł o wznowienie postępowań pierwszo oraz drugo-instancyjnego zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Szczecinie III Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15.03.2012 roku w sprawie o sygn. akt III AUa 488/11, którym oddalono apelację wnioskodawcy od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 21.04.2011 roku w sprawie o sygn. VI U 1461/10, oddalającego odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z dnia 27.09.2010 r. w przedmiocie odmowy przyznania prawa do emerytury.

Pełnomocnik wnioskodawcy w uzupełnieniu wniosku podał za podstawę wznowienia postępowań przepis art. 403 § 2 k.p.c. wyjaśniając, że nowymi środkami dowodowymi, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których wnioskodawca nie mógł skorzystać
w poprzednim postępowaniu są zaświadczenia o odprowadzaniu składek na ubezpieczenia społeczne za okres od 22.08.1991r. do 02.07.1992r. – okres ten był bowiem sporny
i nie został doliczony do ogólnego stażu ubezpieczeniowego, jak i stażu pracy
w szczególnych warunkach jako rybak.

Wskazując na powyższe pełnomocnik wnioskodawcy, ustanowiony urzędu, wniósł
o wznowienie postępowania w sprawie oraz zasądzenie na swoją rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Organ rentowy wniósł o odrzucenie skargi o wznowienie postępowania, argumentując to tym, że dołączone do skargi środki dowodowe, jako powstałe po uprawomocnieniu się wyroku kończącego postępowanie w sprawie zasadniczej, nie stanowią podstawy wznowienia postępowania w myśl art. 403 § 2 k.p.c.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Skarga o wznowienie postępowania podlega odrzuceniu, jako nieoparta na ustawowej podstawie.

Sąd Apelacyjny wyjaśnia, że możliwość wznowienia postępowania na podstawie art. 403 § 2 jest uzależniona od zaistnienia łącznie trzech przesłanek:

a.  wykrycia po uprawomocnieniu się wyroku nowych okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które istniały w toku postępowania, ale nie zostały w nim powołane,

b.  możliwości ich wpływu na wynik sprawy,

c.  niemożności skorzystania z nich przez stronę w poprzednim postępowaniu.

W orzecznictwie sądowym od lat konsekwentnie przyjmuje się, że podstawą wznowienia
nie może być środek dowodowy, który powstał dopiero po uprawomocnieniu się orzeczenia (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 1969 r., sygn. III PZP 63/68, OSNC 1969, nr 12, poz. 208). Ocena zaś, że strona nie mogła w poprzednim postępowaniu powołać określonych okoliczności faktycznych i środków dowodowych, powinna być, w świetle stanowiska szeroko prezentowanego przez Sąd Najwyższy, dokonywana według wzorca obiektywnego. Określona w art. 403 § 2 k.p.c. podstawa skargi o wznowienie postępowania nie zachodzi, jeżeli w poprzednim postępowaniu istniała obiektywna możliwość powołania się na okoliczności faktyczne lub środki dowodowe, a zaniechanie strony w tym przedmiocie było następstwem jej zaniedbań, opieszałości, zapomnienia czy błędnej oceny potrzeby ich powołania (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 1999 r., sygn. II CKN 807/98, LEX nr 78214). Fakty ujawniane, czyli te, które strona powinna znać, tj. miała możliwość dostępu do nich, nie są objęte hipotezą tego przepisu. Przewidziana w art. 403 § 2 k.p.c. możliwość żądania wznowienia w razie późniejszego wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu stanowi przesłankę, która nie uległa zmianom od chwili wejścia w życie kodeksu postępowania cywilnego i której wykładnia jest utrwalona i stabilna. Później wykryte dowody, to dowody istniejące już w czasie prowadzenia zakończonego prawomocnie postępowania, lecz wówczas stronie nie znane. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, zaaprobowanym przez doktrynę, muszą to być okoliczności lub środki dowodowe, które istniały już w czasie trwania poprzedniego postępowania, lecz nie były znane stronie i z tej przyczyny nie mogły być przez nią wykorzystane w tym postępowaniu. Muszą to być przy tym takie okoliczności faktyczne lub środki dowodowe, do których strona nie miała dostępu i nie mogła ich znać. Nie stanowi zatem podstawy wznowienia ani środek dowodowy powstały po wydaniu zaskarżonego orzeczenia, ani istniejący przed jego wydaniem i znany stronie, którego
w poprzednim postępowaniu nie powołała, choć istniała taka możliwość i obiektywna potrzeba. Chodzi o to, aby okoliczności faktyczne lub środki dowodowe zostały wykryte
po prawomocnym zakończeniu poprzedniego postępowania, a więc o takie okoliczności lub środki dowodowe, o których strona dopiero wówczas powzięła wiadomość w sposób pozwalający na ich powołanie (zob. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2006 r., I PZ 33/05, OSNP 2007, nr 3-4, poz. 48, z dnia 17 czerwca 2010 r., III CZ 18/10, niepubl., z dnia 22 lipca 2010 r., I CSK 601/09, niepubl., z dnia 26 stycznia 2011 r., II UZ 42/10, niepubl., z dnia 1 kwietnia 2011 r., III CZ 13/11, niepubl., z dnia 18 kwietnia 2011 r., III UZ 6/11, niepubl. i z dnia 25 maja 2011 r., II CZ 20/11, niepubl.). Później wykryte dowody, o których mowa w art. 403 § 2 k.p.c., to dowody istniejące już w czasie prowadzenia zakończonego prawomocnie postępowania, lecz wówczas stronie nie znane (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 lipca 2012 r., sygn. II CZ 83/12, LEX nr 1228796). Nie stanowi podstawy wznowienia ani środek dowodowy powstały po wydaniu zaskarżonego orzeczenia, ani istniejący przed jego wydaniem i znany stronie, którego w poprzednim postępowaniu nie powołała, choć istniała taka możliwość i obiektywna potrzeba. Chodzi o to, aby okoliczności faktyczne lub środki dowodowe zostały wykryte po prawomocnym zakończeniu poprzedniego postępowania, a więc o takie okoliczności lub środki dowodowe, o których strona dopiero wówczas powzięła wiadomość w sposób pozwalający na ich powołanie (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 października 2012 r., sygn. IV CZ 64/12, LEX nr 1232815). Tymczasem, analiza przedłożonych przez wnioskodawcę wraz ze skargą o wznowienie postępowań, dokumentów w postaci zaświadczeń z dnia 20.08.2012r. nie pozostawia wątpliwości, że powstały one już po dacie ogłoszenia prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 15.03.2012 roku. Fakty ujawniane wraz z przedłożonymi dowodami, były znane ubezpieczonemu i miał on możliwość uzyskania ich oraz przedłożenia w toku postępowania sądowego o prawo do emerytury, czego jednak zaniechał. Obecnie więc przedłożone dowody nie są nowymi dowodami w myśl art. 403 § 2 k.p.c.

Mając na uwadze przedstawioną argumentację Sąd Apelacyjny na podstawie art. 410 § 1 k.p.c. odrzucił skargę o wznowienie postępowania, jako nieopartą na ustawowej podstawie. Rozstrzygając na podstawie art. 108 § 1 zdanie 1 k.p.c., w punkcie 2 sentencji postanowienia, o kosztach postępowania, na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982r. Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2009r., Nr 146, poz. 1188, ze zm.) w związku z art. 98 § 3 k.p.c. przyznało od Skarbu Państwa na rzecz pełnomocnika ustanowionego
z urzędu wnioskowane wynagrodzenie za świadczoną pomoc prawną w kwocie 120 zł, zwiększone o 23 % tytułem podatku od towarów i usług, zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 12 ust. 2, § 2 ust. 1 – ust. 3 i § 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U z 2002r., Nr 163, poz. 1348, ze zm.).

SSA Urszula Iwanowska SSA Romana Mrotek SSA Grzegorz Chojnowski