127/2/B/2015
POSTANOWIENIE
z dnia 30 kwietnia 2014 r.
Sygn. akt Ts 250/13
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Marek Kotlinowski,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej D.W. w sprawie zgodności:
art. 44, art. 45 oraz art. 46 ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848, ze zm.) z art. 21, art. 77 ust. 2, art. 78 oraz art. 79 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;
§ 73 ust. 1 Statutu Spółdzielni Mieszkaniowej „Ruczaj-Zaborze” w Krakowie, stanowiącego załącznik nr 2 do uchwały nr 1/2011 Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej „Ruczaj-Zaborze” w Krakowie z dnia 31 marca 2011 r. (niepubl.), z art. 2, art. 8 oraz art. 32 ust. 2 Konstytucji,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
1. W sporządzonej przez radcę prawnego skardze konstytucyjnej, wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 9 września 2013 r. (data nadania), D.W. (dalej: skarżąca) zarzuciła niezgodność: (1) art. 44, art. 45 oraz art. 46 ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848, ze zm.; dalej: prawo spółdzielcze) z art. 21, art. 77 ust. 2, art. 78 oraz art. 79 Konstytucji; (2) § 73 ust. 1 Statutu Spółdzielni Mieszkaniowej „Ruczaj-Zaborze” w Krakowie, stanowiącego załącznik nr 2 do uchwały nr 1/2011 Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej „Ruczaj-Zaborze” w Krakowie z dnia 31 marca 2011 r. (niepubl.; dalej: statut) z art. 2, art. 8 oraz art. 32 ust. 2 Konstytucji.
2. Skarga konstytucyjna została wniesiona w związku z następującą sprawą:
2.1. Skarżąca wniosła do Sądu Okręgowego w Krakowie powództwo przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej „Ruczaj-Zaborze” w Krakowie (dalej: spółdzielnia), w którym zażądała uchylenia uchwały nr 57/2012 Rady Nadzorczej tej spółdzielni z 26 marca 2012 r. w sprawie planu rzeczowo-finansowego remontów na rok 2012. W uzasadnieniu pozwu skarżąca podała, że zaskarżona uchwała została wydana bez podstawy prawnej oraz narusza art. 199 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, ze zm.; dalej: k.c.), art. 7, art. 8, art. 28 i art. 77 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, ze zm.) oraz art. 21, art. 32 i art. 64 ust. 2 Konstytucji.
W odpowiedzi na pozew spółdzielnia wniosła o jego odrzucenie, a w razie nieuwzględnienia tego wniosku – o jego oddalenie.
2.2. Wyrokiem z 6 kwietnia 2012 r. (sygn. akt I C 626/12) Sąd Okręgowy w Krakowie – I Wydział Cywilny odmówił odrzucenia pozwu (pkt 1 sentencji) oraz oddalił powództwo skarżącej (pkt 2 sentencji). W uzasadnieniu swojego orzeczenia sąd wskazał, że żądanie skarżącej „uchylenia” uchwały rady nadzorczej spółdzielni w sprawie planu rzeczowo-finansowego nie mogło zostać uwzględnione, gdyż nie znajduje umocowania w przepisach prawa. Jednocześnie sąd zauważył, że skarżąca nie jest pozbawiona ochrony sądowej, gdyż może zakwestionować uchwałę rady nadzorczej (tak jak i każdego innego organu spółdzielni) na ogólnych zasadach prawa cywilnego (np. w formie zarzutu w postępowaniu o zapłatę), jak również w trybie powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały, wytoczonego na podstawie art. 58 k.c. i art. 189 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.), albo w trybie powództwa o stwierdzenie nieistnienia uchwały, wytoczonego na podstawie art. 189 k.p.c. Jednakże z powodu niewytoczenia przez skarżącą powództwa we właściwym trybie, sąd – będąc związanym granicami powództwa – nie mógł merytorycznie ocenić ważności bądź nieistnienia uchwały rady nadzorczej spółdzielni z 26 marca 2012 r.
2.3. Od powyższego wyroku skarżąca wniosła apelację, w której zarzuciła sądowi pierwszej instancji naruszenie prawa materialnego przez dokonanie błędnej wykładni art. 42 § 2, 3 i 4 prawa spółdzielczego oraz art. 78 w związku z art. 77 Konstytucji „w zbiegu z” art. 21 i art. 64 oraz art. 8 i art. 9 Konstytucji. W odpowiedzi na apelację spółdzielnia wniosła o jej oddalenie.
2.4. Wyrokiem z 8 lutego 2013 r. (sygn. akt I ACa 1419/12) Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny oddalił apelację skarżącej jako bezzasadną. W uzasadnieniu swojego orzeczenia sąd drugiej instancji wskazał, że skarżąca nieprawidłowo sformułowała żądanie powództwa, wnosząc o uchylenie uchwały rady nadzorczej spółdzielni, zamiast domagać się stwierdzenia przez sąd jej nieważności albo nieistnienia, co przesądzało o oddaleniu pozwu.
3. W uzasadnieniu skargi konstytucyjnej skarżąca – poza sformułowaniem zarzutu niezgodności z Konstytucją zaskarżonych art. 44, art. 45 i art. 46 prawa spółdzielczego oraz § 73 ust. 1 statutu – przedstawiła wywody na temat – jej zdaniem – nieprawidłowej polityki finansowej i organizacyjnej organów spółdzielni mieszkaniowej.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
1. Zgodnie z art. 36 ust. 1 w związku z art. 49 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) skarga konstytucyjna podlega wstępnemu rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym, podczas którego Trybunał Konstytucyjny bada, czy odpowiada ona określonym przez prawo wymogom.
2. W niniejszej sprawie skarżąca zakwestionowała konstytucyjność art. 44, art. 45 i art. 46 prawa spółdzielczego oraz § 73 ust. 1 statutu, które stanowią odpowiednio: „Rada sprawuje kontrolę i nadzór nad działalnością spółdzielni” (art. 44 prawa spółdzielczego); „§ 1. Rada składa się co najmniej z trzech członków wybranych stosownie do postanowień statutu przez walne zgromadzenie, zebranie przedstawicieli lub zebrania grup członkowskich. § 2. Do rady mogą być wybierani wyłącznie członkowie spółdzielni. Jeżeli członkiem spółdzielni jest osoba prawna, do rady może być wybrana osoba niebędąca członkiem spółdzielni, wskazana przez osobę prawną. § 3. (uchylony) § 4. Kadencję rady określa statut, z zastrzeżeniem art. 82 ust. 4 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych. § 5. Przed upływem kadencji członek rady może być odwołany większością 2/3 głosów przez organ, który go wybrał. § 6. Członkowi rady spółdzielni można wypowiedzieć umowę o pracę albo warunki pracy lub płacy tylko w wypadkach, w których Kodeks pracy dopuszcza dokonanie takiej czynności w stosunku do członka zakładowego organu związku zawodowego. Przepis ten stosuje się odpowiednio do członków rady świadczących pracę na innej podstawie niż umowa o pracę” (art. 45 prawa spółdzielczego); „§ 1. Do zakresu działania rady należy: 1) uchwalanie planów gospodarczych i programów działalności społecznej i kulturalnej; 2) nadzór i kontrola działalności spółdzielni poprzez: a) badanie okresowych sprawozdań oraz sprawozdań finansowych, b) dokonywanie okresowych ocen wykonania przez spółdzielnię jej zadań gospodarczych, ze szczególnym uwzględnieniem przestrzegania przez spółdzielnię praw jej członków, c) przeprowadzanie kontroli nad sposobem załatwiania przez zarząd wniosków organów spółdzielni i jej członków; 3) podejmowanie uchwał w sprawie nabycia i obciążenia nieruchomości oraz nabycia zakładu lub innej jednostki organizacyjnej; 4) podejmowanie uchwał w sprawie przystępowania do organizacji społecznych oraz występowania z nich; 5) zatwierdzanie struktury organizacyjnej spółdzielni; 6) rozpatrywanie skarg na działalność zarządu; 7) składanie walnemu zgromadzeniu sprawozdań zawierających w szczególności wyniki kontroli i ocenę sprawozdań finansowych; 8) podejmowanie uchwał w sprawach czynności prawnych dokonywanych między spółdzielnią a członkiem zarządu lub dokonywanych przez spółdzielnię w interesie członka zarządu oraz reprezentowanie spółdzielni przy tych czynnościach; do reprezentowania spółdzielni wystarczy dwóch członków rady przez nią upoważnionych. § 2. Statut może zastrzec do zakresu działania rady jeszcze inne uprawnienia. Statut może również przekazać do wyłącznej właściwości walnego zgromadzenia podejmowanie uchwał we wszystkich lub niektórych sprawach wymienionych w § 1 pkt 1, 3 oraz 5; w takim wypadku statut może przyjąć dla rady nazwę komisji rewizyjnej. § 3. Statut może przewidywać wybór przez radę jej prezydium z zadaniem organizowania pracy rady. § 4. W celu wykonania swoich zadań rada może żądać od zarządu, członków i pracowników spółdzielni wszelkich sprawozdań i wyjaśnień, przeglądać księgi i dokumenty oraz sprawdzać bezpośrednio stan majątku spółdzielni” (art. 46 prawa spółdzielczego); „Walne Zgromadzenie jest zdolne do podejmowania uchwał, w tym również w sprawie zbycia nieruchomości, jeżeli zostało prawidłowo zwołane, bez względu na liczbę obecnych członków” (§ 73 ust. 1 statutu).
3. W pierwszej kolejności Trybunał odniósł się do nieprawidłowego powołania przez skarżącego art. 2, art. 8, art. 21, art. 32 oraz art. 79 Konstytucji jako wzorców kontroli.
3.1. Odnośnie do art. 2 Konstytucji Trybunał przypomina, że przepis ten zasadniczo nie może stanowić samoistnej podstawy kontroli w trybie skargowym (zob. postanowienie pełnego składu TK z 23 stycznia 2002 r., Ts 105/00, OTK ZU nr 1/B/2002, poz. 60). Jak wielokrotnie podnoszono w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, art. 2 ustawy zasadniczej wyznacza jedynie standard kreowania przez ustawodawcę wolności i praw, nie wprowadzając jednocześnie konkretnej wolności czy konkretnego prawa (zob. np. wyroki TK z 30 maja 2007 r., SK 68/06, OTK ZU nr 6/A/2007, poz. 53 oraz 10 lipca 2007 r., SK 50/06, OTK ZU nr 7/A/2007, poz. 75). Trybunał Konstytucyjny podkreśla, że o dopuszczalności stosowania art. 2 Konstytucji jako samoistnej podstawy indywidualnej kontroli konstytucyjności prawa nie może przesądzać okoliczność, że przepis ten może być samodzielną podstawą orzeczenia wydawanego w ramach kontroli generalnej (abstrakcyjnej). W tym ostatnim przypadku ocena ta nie jest bowiem uwarunkowana istnieniem praw podmiotowych konkretnego podmiotu, naruszonych zastosowaniem przez organ władzy publicznej niekonstytucyjnego przepisu (zob. np. postanowienie TK z 25 marca 2009 r., Ts 75/08, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 126).
W związku z powyższym – w zakresie badania zgodności § 73 ust. 1 statutu z art. 2 Konstytucji – należało odmówić nadania dalszego biegu analizowanej skardze konstytucyjnej z powodu niedopuszczalności orzekania (art. 39 ust. 1 pkt 1 in fine oraz art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK).
3.2. Z kolei art. 8 Konstytucji jest przepisem o charakterze ustrojowym i nie wynikają z niego prawa lub wolności jednostki, a tym samym nie można go uznać za właściwy wzorzec w sprawie inicjowanej skargą konstytucyjną (zob. postanowienie TK z 23 stycznia 2008 r., SK 65/06, OTK ZU nr 1/A/2008, poz. 11).
W związku z powyższym – w zakresie badania zgodności § 73 ust. 1 statutu z art. 8 Konstytucji – należało odmówić nadania dalszego biegu analizowanej skardze konstytucyjnej z powodu niedopuszczalności orzekania (art. 39 ust. 1 pkt 1 in fine oraz art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK).
3.3. W przypadku art. 21 Konstytucji jego treść sama przez się nie formułuje jeszcze praw lub wolności i jest konkretyzowana przez art. 64 ustawy zasadniczej (zob. postanowienia TK z 16 października 2006 r., Ts 132/06, OTK ZU nr 1/B/2008, poz. 11 oraz 29 czerwca 2011 r., Ts 214/10, OTK ZU nr 3/B/2011, poz. 259). Oznacza to, że art. 21 ustawy zasadniczej może być powoływany w sprawach skargowych wyłącznie jako tzw. wzorzec związkowy – przede wszystkim do art. 64 Konstytucji (zob. L. Garlicki, uwaga 18 in medio do art. 21 Konstytucji, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. L. Garlicki, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1999-2007).
W związku z powyższym – w zakresie badania zgodności art. 44, art. 45 i art. 46 prawa spółdzielczego z art. 21 Konstytucji – należało odmówić nadania dalszego biegu analizowanej skardze konstytucyjnej z powodu niedopuszczalności orzekania (art. 39 ust. 1 pkt 1 in fine oraz art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK).
3.4. Wywodzona z art. 32 ust. 2 Konstytucji zasada niedyskryminacji nie ma charakteru abstrakcyjnego i absolutnego. Zgodnie z powszechnie przyjętym założeniem nie oznacza ona identyczności (tożsamości) praw wszystkich jednostek. Prawo do równego traktowania i niedyskryminacji funkcjonuje zawsze w pewnym kontekście sytuacyjnym; odniesione musi być do zakazów lub nakazów albo nadania uprawnień określonym jednostkom (grupom jednostek) w porównaniu ze statusem innych jednostek (grup). Konstytucja nie formułuje założenia równości i zakazu dyskryminacji w rozumieniu uniwersalnego egalitaryzmu jednostek, ale jako równą możliwość realizacji wolności i praw. W postanowieniu pełnego składu z 24 października 2001 r. o sygn. SK 10/01 Trybunał Konstytucyjny, uznając prawo do równego traktowania za konstytucyjne prawo jednostki, podkreślił, że „ma ono charakter niejako prawa »drugiego stopnia« (»metaprawa«), tzn. przysługuje ono w związku z konkretnymi normami prawnymi lub innymi działaniami organów władzy publicznej, a nie w oderwaniu od nich – niejako »samoistnie«. Jeżeli te normy lub działania nie mają odniesienia do konkretnych określonych w Konstytucji wolności i praw, prawo do równego traktowania nie ma w pełni charakteru prawa konstytucyjnego, a to sprawia, że nie może ono być chronione za pomocą skargi konstytucyjnej” (OTK ZU nr 7/2001, poz. 225). Oznacza to, że art. 32 Konstytucji wyraża przede wszystkim zasadę ogólną i dlatego powinien być odnoszony – jako tzw. wzorzec związkowy – do konkretnych przepisów Konstytucji, nawet jeżeli konstytucyjna regulacja danego prawa lub wolności jest niepełna i wymaga konkretyzacji ustawowej. Tym samym w sprawach inicjowanych skargą konstytucyjną dopuszczalność czynienia z konstytucyjnej zasady równości wzorca kontroli kwestionowanych przepisów byłaby możliwa wyłącznie w sytuacji doprecyzowania przez skarżącego, w zakresie jakiego konstytucyjnego prawa lub wolności upatruje on naruszenie zasady równości wobec prawa oraz niedyskryminacji. Brak takiego odniesienia wyłącza zaś możliwość oparcia skargi konstytucyjnej samoistnie na zarzucie naruszenia konstytucyjnej zasady równości.
W związku z powyższym – w zakresie badania zgodności § 73 ust. 1 statutu z art. 32 ust. 2 Konstytucji – należało odmówić nadania dalszego biegu analizowanej skardze konstytucyjnej z powodu niedopuszczalności orzekania (art. 39 ust. 1 pkt 1 in fine oraz art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK).
3.5. Artykuł 79 Konstytucji dotyczy instytucji skargi konstytucyjnej do Trybunału Konstytucyjnego, określając jej zakres podmiotowy i przedmiotowy (ust. 1) oraz wskazując, w jakim przypadku jednostka jest pozbawiona prawa do skorzystania z tego środka prawnego (ust. 2). Oczywiście bezzasadne i całkowicie niezrozumiałe jest zatem powołanie przez skarżącą tego przepisu ustawy zasadniczej jako wzorca kontroli.
W związku z powyższym – w zakresie badania zgodności art. 44, art. 45 i art. 46 prawa spółdzielczego z art. 79 Konstytucji – należało odmówić nadania dalszego biegu analizowanej skardze konstytucyjnej na podstawie art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK.
4. Następnie Trybunał odniósł się do zarzutu naruszenia art. 77 ust. 2 i art. 78 Konstytucji przez art. 44, art. 45 i art. 46 prawa spółdzielczego.
4.1. W petitum skargi konstytucyjnej skarżąca zarzuciła, że kwestionowane przepisy prawa spółdzielczego uniemożliwiają wniesienie do sądu powództwa o uchylenie uchwały rady nadzorczej spółdzielni mieszkaniowej w sprawie planu finansowego.
4.2. Trybunał Konstytucyjny przypomina, że jedną z podstawowych przesłanek dopuszczalności skargi konstytucyjnej – zwłaszcza w odniesieniu do powołanych przez skarżącego wzorców kontroli – jest wymóg uczynienia jej przedmiotem takich przepisów ustawy lub innego aktu normatywnego, które były podstawą orzeczenia, w związku z którym wniesiono skargę. Jak wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie Trybunału, w procedurze inicjowanej skargą konstytucyjną przedmiotem badania Trybunału Konstytucyjnego może być bowiem jedynie norma, na podstawie której wydane zostało orzeczenie lub decyzja naruszająca konstytucyjne prawa lub wolności (zob. np. postanowienia TK z: 13 listopada 2007 r., SK 40/06, OTK ZU nr 10/A/2007, poz. 137; 18 kwietnia 2005 r., Ts 176/04, OTK ZU nr 3/B/2005, poz. 134 oraz 5 stycznia 2001 r., Ts 83/00, OTK ZU nr 4/2001, poz. 91). Artykuł 79 ust. 1 Konstytucji nie gwarantuje możliwości kwestionowania każdego przepisu kształtującego sytuację prawną skarżącego, ale jedynie takiego, który stanowił podstawę normatywną orzeczenia. Skarga konstytucyjna nie może zmierzać do inicjowania postępowania o charakterze abstrakcyjnym (zob. postanowienie TK z 6 lipca 2005 r., SK 25/03, OTK ZU nr 7/A/2005, poz. 83). Innymi słowy: aby uznać skargę konstytucyjną za dopuszczalną, musi występować ścisła relacja (związek) pomiędzy treścią orzeczenia, zaskarżonym przepisem aktu normatywnego a postawionym zarzutem niezgodności tego przepisu z określoną normą konstytucyjną.
4.3. Kwestionowane przepisy prawa spółdzielczego nie odnoszą się do kwestii zaskarżalności uchwał rady nadzorczej spółdzielni (a tym bardziej nie regulują, w jakich sytuacjach można wytoczyć powództwo o uchylenie uchwał tego organu, a w jakich – powództwo o stwierdzenie ich nieważności lub nieistnienia), lecz dotyczą jedynie zadań (art. 44), składu i kadencji (art. 45) oraz zakresu działań rady nadzorczej spółdzielni (art. 46). Co istotne, nie były one powołane przez orzekające w sprawie skarżącej sądy obu instancji jako podstawa wydanych orzeczeń. W obu niekorzystnych dla skarżącej wyrokach wskazano bowiem, że możliwość wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały rady nadzorczej wynika jedynie z art. 198 § 2 prawa spółdzielczego, tj. w sprawach dotyczących wykreślenia lub wykluczenia członka ze spółdzielni na podstawie uchwały rady nadzorczej spółdzielni; jednocześnie wskazano, że członek spółdzielni może kwestionować uchwały rady nadzorczej w trybie powództwa z art. 189 k.p.c., w którym może domagać się uznania przez sąd nieważności lub nieistnienia tych uchwał.
4.4. W tej sytuacji Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że art. 44, art. 45 i art. 46 prawa spółdzielczego nie stanowiły podstawy wydanych w sprawie skarżącej wyroków Sądu Okręgowego w Krakowie z 6 września 2012 r. oraz Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 8 lutego 2013 r. Tym samym analizowana skarga konstytucyjna – w zakresie badania zgodności zaskarżonych przepisów prawa spółdzielczego z art. 77 ust. 2 i art. 78 Konstytucji – nie spełnia przesłanek określonych w art. 79 ust. 1 Konstytucji oraz art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK.
4.5. W związku z powyższym – w zakresie badania zgodności art. 44, art. 45 i art. 46 prawa spółdzielczego z art. 77 ust. 2 i art. 78 Konstytucji – należało odmówić nadania dalszego biegu analizowanej skardze konstytucyjnej z powodu niedopuszczalności orzekania (art. 39 ust. 1 pkt 1 pkt 1 in fine oraz art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK).
4.6. Jedynie na marginesie Trybunał zwraca uwagę na to, że de lege lata członkowie spółdzielni mieszkaniowych nie są pozbawieni ochrony sądowej w razie naruszenia – ich zdaniem – prawa przez organy spółdzielni. Niezależnie bowiem od przypadków wyraźnie przewidzianych przez prawo spółdzielcze lub ustawę z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1222, ze zm.) każdy członek spółdzielni mieszkaniowej ma prawo do zaskarżenia do sądu powszechnego uchwał organów spółdzielni (w tym uchwał rady nadzorczej) na zasadach ogólnych, tj. w trybie powództwa o ustalenie (art. 189 k.p.c.), w którym może sformułować zarzut sprzeczności z prawem tych uchwał oraz wnosić o uznanie ich przez sąd za nieważne albo za nieistniejące. Tym samym nie można tu mówić, że obowiązujący stan prawny narusza art. 77 ust. 2 Konstytucji.
5. Niezależnie od ustaleń poczynionych w punktach 3.1, 3.2 i 3.4 niniejszego uzasadnienia Trybunał wskazuje również, że badanie konstytucyjności § 73 ust. 1 statutu nie podlega kognicji polskiego sądu konstytucyjnego. Statut spółdzielni mieszkaniowej nie posiada bowiem charakteru publicznoprawnego, zaś jego moc wiążąca dla członków spółdzielni wynika z autonomii woli stron podejmujących taki akt. Postanowienia statutu spółdzielni odnośnie do ich zgodności z prawem powszechnie obowiązującym mogą być natomiast kwestionowane w przewidzianej do tego procedurze przed sądami powszechnymi (zob. postanowienie TK z 20 lutego 2001 r., Ts 5/01, OTK ZU nr 3/2001, poz. 78).
W związku z powyższym – w zakresie badania konstytucyjności § 73 ust. 1 statutu – należało odmówić nadania dalszego biegu analizowanej skardze konstytucyjnej z powodu niedopuszczalności orzekania (art. 39 ust. 1 pkt 1 pkt 1 in fine oraz art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK).
Jednocześnie – abstrahując od powyższego – należy zwrócić uwagę na to, że § 73 ust. 1 statutu nie był podstawą wydanych wobec skarżącej orzeczeń sądowych, a przez to – nawet gdyby mógł być przedmiotem kontroli w sprawach skargowych –nie spełnia przesłanek określonych w art. 79 ust. 1 Konstytucji oraz art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK.
6. Przeciwko nadaniu dalszego biegu analizowanej skardze konstytucyjnej przemawia także niewykonanie przez skarżącą art. 47 ust. 1 pkt 3 ustawy o TK. W uzasadnieniu skargi zamiast argumentów na poparcie postawionych w petitum skargi zarzutów niekonstytucyjności wobec zaskarżonych przepisów, skarżąca przedstawiła bowiem krytykę polityki organizacyjno-finansowej organów spółdzielni mieszkaniowej, której jest ona członkiem.
W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego wielokrotnie podkreślano, że prawidłowe wykonanie przez skarżącego obowiązku przedstawienia, jakie konstytucyjne prawa lub wolności (i w jaki sposób) zostały naruszone przez przepisy stanowiące przedmiot wnoszonej skargi konstytucyjnej, polegać musi nie tylko na wskazaniu (numerycznym) postanowień Konstytucji i zasad z nich wyprowadzanych, z którymi – zdaniem skarżącego – niezgodne są kwestionowane przepisy, ale również na precyzyjnym przedstawieniu treści prawa lub wolności, wywodzonych z tych postanowień, a naruszonych przez ustawodawcę. Powinna temu towarzyszyć – stosownie do art. 47 ust. 1 pkt 3 ustawy o TK – szczegółowa i precyzyjna argumentacja uprawdopodabniająca stawiane zarzuty. Z powyższego obowiązku nie może zwolnić skarżącego, działający niejako z własnej inicjatywy, Trybunał Konstytucyjny, który – zgodnie z art. 66 ustawy o TK – orzekając, jest związany granicami skargi konstytucyjnej (por. postanowienie TK z 14 stycznia 2009 r., Ts 21/07, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 91). W konsekwencji niedopuszczalne jest samodzielne precyzowanie przez Trybunał, a tym bardziej uzasadnianie, jedynie ogólnikowo sformułowanych zarzutów niekonstytucyjności zaskarżonych przepisów (por. postanowienie TK z 4 lutego 2009 r., Ts 256/08, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 138).
Wziąwszy pod uwagę powyższe, Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.