Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 marca 2016 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy B. A. ( Pesel (...))

przeciwko Przedsiębiorstwo (...) SA z siedzibą w G. ( KRS (...))

o odszkodowanie

1.  Zasądza od pozwanego Przedsiębiorstwa (...) SA z siedzibą w G. na rzecz powoda B. A. kwotę 29 400 zł ( słownie; dwadzieścia dziewięć tysięcy czterysta złotych ) wraz z ustawowymi odsetkami od następujących kwot:

- 4900 zł od dnia 11 kwietnia 2015 r do dnia zapłaty ;

- 4900 zł od dnia 11 maja 2015 r do dnia zapłaty ;

- 4900 zł od dnia 11 czerwca 2015 r do dnia zapłaty ;

- 4900 zł od dnia 11 lipca 2015 r do dnia zapłaty ;

- 4900 zł od dnia 11 sierpnia 2015 r do dnia zapłaty ;

- 4900 zł od dnia 11 września 2015 r do dnia zapłaty ;

tytułem odszkodowania ;

2.  Wyrokowi nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 7 000zł ( słownie: siedem tysięcy )

3.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1 930,40 zł ( słownie: tysiąc dziewięćset trzydzieści złotych i 40/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego ;

4.  Nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - płatne kasa Sądu Rejonowego (...) w G. kwotę 1 470 zł ( słownie; tysiąc czterysta siedemdziesiąt ) tytułem opłaty sądowej od której uciszenia powód był zwolniony z mocy ustawy ;

UZASADNIENIE

B. A. wystąpił z pozwem przeciwko Przedsiębiorstwu (...) S.A. o zasądzenie odszkodowania w kwocie 4900 zł za powstrzymywanie się od podejmowania działalności konkurencyjnej.

Następnie w piśmie procesowym z dnia 22 maja 2015 r rozszerzył pozew do kwoty 9800 zł za kolejne miesiące ( k: 22 -23)

Pozwana spółka w odpowiedzi na pozew domagała się jego oddalenia w całości wskazując ,że jeszcze w czasie zatrudnienia powód naruszył postanowienia umowy o zakazie konkurencji . Dodatkowo podała ,że po złożeniu wypowiedzenia umowy o pracę przez B. A. został on zwolniony z zakazu konkurencji .

W piśmie procesowym z dnia 7 lipca 2015 r powód po raz kolejny rozszerzył pozew o odszkodowanie za maj i czerwiec.( k: 78)

Następnie w piśmie procesowym z dnia 23 lutego 2016 r wskazał, że domaga się zasądzenia kwoty 29 400 zł obejmującej cały okres obowiązywania umowy o zakazie konkurencji .( k: 131- 132)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

B. A. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) SA poczynając od dnia 25 czerwca 2004 r początkowo na podstawie umowy o pracę zawartej na okres próbny , następnie na czas określony, a od dnia 1 października 2006 r na czas nieokreślony . Od 1 grudnia 2010 r został awansowany na stanowisko Dyrektora Handlowego.

( umowy o pracę akta osobowe cz. B k: 2 ,9,12, 15, porozumienie zmieniające warunki umowy o pracę z dnia 1 grudnia 2010 r akta osobowe cz. B k: 23

W dniu 07 listopada 2014 r powód złożył pozwanemu oświadczenie woli o wypowiedzeniu umowy o pracę . Łącząca strony umowa o pracę uległa rozwiązaniu w dniu 28 lutego 2015 r

( dowód: wypowiedzenie umowy o pracę – akta osobowe cz. C , świadectwo pracy z dnia 28 lutego 2015 r )

W dniu 07 grudnia 2011 r (...) SA i B. A. podpisali umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy na podstawie której powód zobowiązał się do niepodejmowania działalności konkurencyjnej względem pracodawcy . Przez działalność konkurencyjną strony rozumiały wszelką działalność sprzeczną z interesem pracodawcy a w szczególności działalność polegającą na:

1.  Udostępnianiu lub wykorzystywaniu bez zgody pracodawcy informacji dotyczących obowiązujących u pracodawcy zasad zarządzania sprzedażą i zasad tworzenia oferty produktowej i handlowej ;

2.  Udostępnianiu lub wykorzystywaniu bez zgody pracodawcy poufnych danych i informacji dotyczących klientów i kontrahentów ( m.in. baz danych ) , w tym w szczególności informacji i danych teleadresowych klientów i kontrahentów , informacji dotyczących wysokości marż ,struktury i wysokości obrotów , wysokości upustów i rabatów oraz podejmowanych i planowanych działań i kierunków ekspansji handlowej i produktowej pracodawcy;

3.  Podejmowaniu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę lub jakiegokolwiek innego stosunku prawnego bezpośrednio lub pośrednio , samodzielnie lub niesamodzielnie ,odpłatnie lub pod tytułem darmym u przedsiębiorców konkurencyjnych w rozumieniu § 2 niniejszej umowy w stosunku do pracodawcy;

4.  Obejmowaniu jakichkolwiek funkcji w tym doradcy , pośrednika , pełnomocnika powiernika itd. u przedsiębiorców konkurencyjnych w rozumienia § 2 niniejszej umowy w stosunku do pracodawcy

5.  Prowadzeniu w jakiejkolwiek formie doradztwa na rzecz przedsiębiorców konkurencyjnych w rozumieniu § 2 niniejszej umowy w stosunku do pracodawcy

6.  Zaangażowaniu w konkurencyjne stosunki gospodarcze z klientami, członkami , kontrahentami pracodawcy, pracownikami lub innymi osobami zatrudnionymi przez pracodawcę na podstawie jakiegokolwiek stosunku prawnego lub pełniącymi na jego rzecz funkcje doradcy , pośrednika ,agenta, pełnomocnika, powiernika itd; bezpośrednio lub pośrednio , samodzielnie lub niesamodzielnie, odpłatnie lub pod tytułem darmym .

Za przedsiębiorstwo konkurencyjne w stosunku do pracodawcy lub działalność konkurencyjną uważa się każde przedsiębiorstwo lub działalności prowadzoną w kraju tj. na terytorium Polski , niezależnie do formy prawnej , którego zakres choćby częściowo lub pośrednio zbieżny jest z zakresem działalności pracodawcy , w szczególności zaś prowadzące działalność w zakresie :

1.  Dystrybucji do hurtowni i wszelkich punktów ( jednostek) handlowych i gastronomicznych produktów i towarów mrożonych chłodzonych;

2.  Handlu hurtowego i wszelkich form pośrednictwa , agencji , przedstawicielstwa lub działalności na zlecenie w zakresie handlu hurtowego produktami i towarami mrożonymi i chłodzonymi ;

3.  Dystrybucji do hurtowni i wszelkich punktów ( jednostek) handlowych i gastronomicznych ryb wędzonych i przetworzonych , przetworów rybnych oraz sałatek i surówek o przedłużonej trwałości tj. o trwałości powyżej 1 dnia

4.  Handlu hurtowego i wszelkich form pośrednictwa , agencji , przedstawicielstwa lub działalności na zlecenie w zakresie handlu hurtowego ryb wędzonych i przetworzonych , przetworów rybnych oraz sałatek i surówek o przedłużonej trwałości tj. o trwałości powyżej 1 dnia.

( dowód: umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy § 1 i 2 k: 7-8)

Strony zastrzegły ,że ta umowa będzie obowiązywała przez 6 miesięcy po ustaniu stosunku pracy . Pozwany zastrzegł sobie prawo do zwolnienia pracownika z obowiązku przestrzegania zakazu konkurencji w przypadku rozwiązania umowy o pracę z winy pracownika lub w razie wypowiedzenia złożonego przez pracownika . W okresie obowiązywania zakazu konkurencji pracownik raz w miesiącu do 3 dnia miesiąca był zobowiązany do potwierdzenia pracodawcy w formie pisemnego oświadczenia , że na dzień jego złożenia nie prowadzi działalności konkurencyjnej . Odszkodowanie miało wynosić 70% wynagrodzenia zasadniczego brutto pracownika .

( dowód: umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy § 4, 5,7 k: 8 -9)

Tego samego dnia strony zawarły także umowę o zachowaniu poufności i zakazie konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy .

( dowód : umowa z dnia 7 grudnia 2011 r k: 49 52)

Powód przez 6 miesięcy składał do pracodawcy pisma w których informował go o niepodejmowaniu działalności konkurencyjnej .

( dowód: oświadczenia k: 10,12, 24,25 ,133 -141)

Pismami z dnia 17 kwietnia 2015 r i 11 maja 2015 r powód wzywał swojego pracodawcę do zapłaty kwoty 4900 zł tytułem odszkodowania za marzec i kwiecień 2015 r w związku z zawartą między stronami umową z dnia 07 grudnia 2011 r o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy .

( dowód : wezwania do zapłaty k: 14 ,26,27)

Przedsiębiorstwo (...) S.A. kupowało od (...) spółki z.o.o. lody (...). Obie te firmy współpracowały ze sobą w obszarze produkcyjnym.

( dowód: faktury k:56-63 dowód: przesłuchanie powoda k: 83-85 , adnotacje 00:03:56-00:14:14, k:147-149 adnotacje 00:23:20 00:50:54, przesłuchanie R. R. k: 145 -146 , adnotacje 00:01:49-00:12:54 )

Pismem z dnia 1 czerwca 2015 r powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 21 tysięcy złotych .

( dowód: wezwanie do zapłaty k: 79)

Powód rozmawiał z prezesem pozwanej spółki na temat możliwości podjęcia przez niego pracy w firmie (...) spółce z.o.o . Uzyskał ustne zapewnienie , że jeżeli dostanie w niej pracę to jego przełożony zwolni go z zakazu konkurencji , przy czym warunkiem uzyskania zgody miało być jej podjęcie poza obszarem swojej dotychczasowej działalności . Zwolnienie dotyczyło tylko konkretnej oferty z firmy (...) w rejonie W. lub P.

( dowód: przesłuchanie powoda k: 83-85 , adnotacje 00:03:56-00:14:14, k:147-149 adnotacje 00:23:20 00:50:54 , przesłuchanie pozwanego k: 84 85 adnotacje 00:16:35 00:31:24 , k: 149-150 adnotacje 00:50:54 01:19:02, przesłuchanie P. S. k: 109 110 adnotacje 00:05:07 00_17:14)

Pismem z dnia 23 listopada 2015 r powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 9800 zł .

( dowód: wezwanie do zapłaty k: 142)

B. A. w grudniu 2014 r spotkał się z ówczesnym dyrektorem generalnym (...) R. R. i poprosił go o rekomendacje w sprawie zatrudnienia w tej spółce . Poinformował go również ,że jego pracodawca zwolnił go z zakazu konkurencji . Ostatecznie do zatrudnienia powoda w tej firmie nie doszło . Przełożony powoda wyraził zgodę na prowadzenie przez powoda rozmów w sprawie jego zatrudnienia w tej spółce. Wydał mu nawet pozytywną opinię.

( dowód: przesłuchanie R. R. k: 145 -146 , adnotacje 00:01:49-00:12:54, przesłuchanie powoda k: 83-85 , adnotacje 00:03:56-00:14:14, k:147-149 adnotacje 00:23:20 00:50:54 , przesłuchanie pozwanego k: 84 85 adnotacje 00:16:35 00:31:24 , k: 149-150 adnotacje 00:50:54 01:19:02 )

Pozwany nie zwolnił powoda z zakazu konkurencji z zachowaniem formy pisemnej.

( dowód: przesłuchanie powoda k: 83-85 , adnotacje 00:03:56-00:14:14, k:147-149 adnotacje 00:23:20 00:50:54 , przesłuchanie pozwanego k: 84 85 adnotacje 00:16:35 00:31:24 , k: 149-150 adnotacje 00:50:54 01:19:02)

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentów prywatnych których prawdziwości strony nie kwestionowały w szczególności umów o pracę , umów o zakazie konkurencji w czasie i po zakończeniu stosunku pracy ,świadectw pracy , wypowiedzenia umowy o pracę oraz wezwań do zapłaty i oświadczeń o niepodejmowaniu działalności konkurencyjnej przez powoda a także na podstawie złożonych do akt faktur sprzedaży .

Ponadto Sąd oparł się również na zeznaniach świadków R. R. oraz P. S. a także powoda oraz przesłuchanego w charakterze strony Z. M. .

Sąd ocenił zeznania obu świadków jako wiarygodne bowiem zostały one potwierdzone zeznaniami stron niniejszego postępowania.

Co do zaś faktur sprzedaży lodów do firmy (...) to w ocenie Sądu nie mogą one stanowić dowodu potwierdzającego prowadzenie działalności konkurencyjnej przez powoda . Jak wynika z zeznań świadka R. R. obie spółki współpracowały ze sobą w obszarze produkcyjnym. W związku z czym niezrozumiałe jest dla Sądu wykazywanie tymi dokumentami , że B. A. naruszył zakaz konkurencji w sytuacji gdy taka współpraca faktycznie miała miejsce i w żaden sposób nie była prowadzona poza wiedzą pozwanego w niniejszej sprawie .

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika pozwanego o pominięcie dowodu z dokumentów zawierających oświadczenia powoda o niepodejmowaniu działalności konkurencyjnej złożonych do pisma z dnia 23 lutego 2016 r z uwagi na to ,że przeprowadzenie dowodu z tych dokumentów nie spowodowało zwłoki w rozpoznaniu sprawy ( art. 207§ 6 Kpc) tym bardziej, że były one znane stronom już wcześniej ponieważ powód regularnie w odstępach miesięcznych wysyłał je pozwanemu .

Bezsporne jest w niniejszej sprawie ,że strony podpisały w dniu 7 grudnia 2011 r umowę o zakazie konkurencji na mocy której B. A. był zobowiązany do niepodejmowania działalności konkurencyjnej przez okres 6 miesięcy od dnia ustania stosunku pracy oraz ,że pozwany ustnie wyraził zgodę na podjęcie przez powoda pracy w firmie konkurencyjnej (...).

Umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy jest typową umową terminową - art. 101 ² § 1 k.p. Kodeks pracy nie przewiduje możliwości jej wypowiedzenia, ale dopuszczalne jest ustalenie przez strony w takiej umowie możliwości jej wypowiedzenia, na zasadzie wolności umów zawarowanej normą art. 353 ¹ k.c. Strony mogą także wprowadzić do treści umowy o zakazie konkurencji prawo do odstąpienia od niej (art. 395 k.c.), z zastrzeżeniem terminu na wykonanie tego uprawnienia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2007 r., II PK 159/06, OSNP 2008 nr 7-8, poz. 91).

Sąd Najwyższy wielokrotnie wypowiadał się w przedmiocie dopuszczalności wypowiedzenia umowy o zakazie konkurencji, przy czym odnotować należy ewolucję stanowisk w kwestii, czy strony muszą w umowie o zakazie konkurencji szczegółowo określić okoliczności, w których to wypowiedzenie jest dopuszczalne, innymi słowy, czy podać muszą przyczyny wypowiedzenia umowy. We wcześniejszym orzecznictwie wskazywano, że warunkiem wprowadzenia do umowy o zakazie konkurencji możliwości jej rozwiązania za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę jest wskazanie okoliczności, stanowiących przesłanki wypowiedzenia (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lutego 2003 r., I PK 139/02, OSNP 2004 Nr 14, poz. 241 z glosą krytyczną Andrzeja Świątkowskiego, M.P.Pr. 2005 Nr 3, poz. 24). W ostatnich latach judykatura dość jednolicie opowiada się za poglądem, że postanowienie umowy o zakazie konkurencji dopuszczające jej wypowiedzenie przez pracodawcę nie musi wskazywać przyczyny tego wypowiedzenia. Stanowisko to odpowiada zasadzie swobody umów. Strony mogą bowiem ustalić treść stosunku prawnego według własnego uznania, byleby tylko jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwościom tego stosunku, ustawie oraz zasadom współżycia społecznego (art. 353 ¹ k.c.). Zapatrywania takie wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 czerwca 2011 r., III BP 2/11 (OSNP 2012 nr 13-14, poz. 174) dodatkowo podkreślając, że w razie uznania przez strony potrzeby wskazania w umowie przyczyny wypowiedzenia, mają one w tym zakresie swobodę, co do jej określenia. Dopuszczalność, a nie wymóg, wprowadzenia do umowy o zakazie konkurencji przyczyny jej wypowiedzenia potwierdził Sąd Najwyższy w wielu innych judykatach (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 7 czerwca 2011 r., II PK 322/10, LEX nr 1055023, z dnia 22 czerwca 2012 r., I PK 237/11, LEX nr 1228851).

Ustawodawca dla umów o zakazie konkurencji zastrzegł formę pisemną pod rygorem nieważności .( art. 101 ³ K.p.) . Z powyższym przepisem - na podstawie art. 300 k.p. - należy powiązać przepis art. 77 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym uzupełnienie lub zmiana umowy wymaga zachowania takiej formy, jaka została przewidziana w celu jej zawarcia.

W konsekwencji, zmiana umowy o zakazie konkurencji powinna być dokonana w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Powyższy wniosek posiada swoje uzasadnienie w powszechnie przyjętym w orzecznictwie i doktrynie zakazie domniemania wzajemnych zobowiązań pracodawcy i pracownika odnośnie zakazu konkurencji. Zatem, zarówno samo istnienie wzajemnych zobowiązań stron umowy o zakazie konkurencji, jak i zmiana tychże zobowiązań, powinny być zawarte w formie pisemnej. W innym przypadku należy je uznać za nieważne.

Do zachowania formy pisemnej czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli . Do zawarcia umowy wystarcza wymiana dokumentów obejmujących treść oświadczeń woli , z których każdy jest podpisany przez jedną ze stron lub dokumentów ,z których każdy obejmuje treść oświadczenia woli jednej ze stron i jest przez nią podpisany. ( art. 78 K.c.)

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, Sąd stwierdza, iż w żadnym stopniu nie doszło do zmiany wzajemnych obowiązków stron procesu. Bezspornym jest, iż pozwana spółka jako pracodawca nie złożyła w formie pisemnej oświadczenia woli dotyczącego zwolnienia powoda z zakazu konkurencji W konsekwencji, Sąd uznaje za nieważną zmianę w zakresie obowiązku objętego umową o zakazie konkurencji, albowiem zmiana ta nie została zawarta w formie pisemnej.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd na podstawie § 5 i 4 umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy z dnia 7 grudnia 2011 r orzekł jak w pkt. 1 wyroku.

Na podstawie art. 477 ² K.p.c. wyrokowi Sąd nadał rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 7000 zł stanowiącej równowartość jednomiesięcznego wynagrodzenia powoda.

Zgodnie z art. 98 § 1 i 3 K.p.c strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia prac i celowej obrony . Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie , jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata , koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony .

Sąd Najwyższy w uchwale z 12 czerwca 2012 r. uznał ,że (sygn. III PZP 4/12) celowe i niezbędne koszty przejazdu profesjonalnego pełnomocnika strony w celu wzięcia udziału w rozprawie wchodzą w skład kosztów procesu. Podobnie orzekł SN w uchwale z 18 lipca 2012 r. (sygn. III CZP 33/12), stwierdzając, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi zastępowanemu przez pełnomocnika będącego adwokatem koszty jego przejazdu do sądu, jeżeli w okolicznościach sprawy były one niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.

Pełnomocnik powoda z złożył spis kosztów zgodnie z którym poniósł wydatki na dojazdy do sądu w kwocie 130,40 zł oraz na korespondencję w wysokości 40 zł .

Zgodnie zaś z § 3 ust. 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej pracownikowi przysługuje zwrot kosztów przejazdu samochodem osobowym w wysokości stanowiącej iloczyn przejechanych kilometrów przez stawkę za jeden kilometr przebiegu, ustaloną przez pracodawcę, która nie może być wyższa niż określona w przepisach wydanych na podstawie art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym. Zgodnie natomiast z § 2 pkt 1 wydanego na podstawie przywołanego przepisu rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów nie będących własnością pracodawcy, koszty używania pojazdów do celów służbowych pokrywa pracodawca według stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdu, które dla samochodu osobowego nie mogą być wyższe niż: o pojemności skokowej silnika do 900 cm3 - 0,5214 zł, o pojemności skokowej silnika powyżej 900 cm3 - 0,8358 zł.

We wniosku pełnomocnika o zwrot wydatków wskazane zostało ,że używany przez niego pojazd to samochód o pojemności silnika 1798 cm3, zaś trasa w obie strony wynosiła według ustalenia sądu to średnio około 52 km km. Sąd przyznał zwrot kosztów dojazdu samochodem z miejsca zamieszkania do G. według stawki 0,6 .

Mając to na uwadze na podstawie art. 98 § 1 i 3 Kpc w zw. z § 6 pkt.5 w zw. z § 11. pkt.2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu orzeczono jak w pkt. 3 wyroku .

Na podstawie art. 113 w zw. z art. 13 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazano ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – płatne kasa Sądu Rejonowego(...)w G. kwotę 1470 zł , tytułem kosztów sądowych od których uiszczenia powód był zwolniony z mocy ustawy .