Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 czerwca 2016r.

Sąd Rejonowy w Słupsku V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Kołodziej Michałowicz

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Stankiewicz

po rozpoznaniu w dniu 9 czerwca 2016r. w Słupsku na rozprawie

sprawy z powództwa B. D.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w G.

o zapłatę odszkodowania 47.549,37 zł (VIII 2015 – VI 2016)

oraz sprawy z powództwa B. D.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w G.

o zapłatę odszkodowania 47.549,37 zł (VII 2016 – V 2017)

oraz sprawy z powództwa B. D.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w G.

o zapłatę odszkodowania 47.549,37 zł (IX 2014 – VII 2015)

oraz sprawy z powództwa B. D.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w G.

o zapłatę odszkodowania 8.645,34 zł (VI 2017 – VII 2017)

1.  zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz B. D. kwotę 47 549,37 zł (czterdzieści siedem tysięcy pięćset czterdzieści dziewięć 37/100 złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 27.11.2015r. do dnia 31.12.2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01.01.2016 r. do dnia zapłaty,

2.  zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz B. D. kwotę 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu,

3.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

4.  wyrokowi w punkcie 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 4.322,67 zł,

5.  zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz B. D. kwotę 47 549,37 zł (czterdzieści siedem tysięcy pięćset czterdzieści dziewięć 37/100 złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 27.11.2015r. do dnia 31.12.2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01.01.2016 r. do dnia zapłaty,

6.  zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz B. D. kwotę 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu,

7.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

8.  wyrokowi w punkcie 5 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 4.322,67 zł,

9.  zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz B. D. kwotę 47 549,37 zł (czterdzieści siedem tysięcy pięćset czterdzieści dziewięć 37/100 złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 27.11.2015r. do dnia 31.12.2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01.01.2016 r. do dnia zapłaty,

10.  zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz B. D. kwotę 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu,

11.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

12.  wyrokowi w punkcie 9 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 4.322,67 zł,

13.  zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz B. D. kwotę 4.322,67 zł (cztery tysiące trzysta dwadzieścia dwa, 67/100) złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 27.11.2015r. do dnia 31.12.2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01.01.2016 r. do dnia zapłaty,

14.  znosi wzajemnie koszty procesu,

15.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

16.  wyrokowi w punkcie 13 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 4.322,67 zł.

Sygn. akt V P 59/16 (V P 67/16; V P 68/16; V P 93/16)

UZASADNIENIE

Powódka – B. D., reprezentowana przez radcę prawnego, wystąpiła przeciwko pozwanej (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. z czterema pozwami.

W pozwie złożonym w dniu 12 lutego 2016 roku (data nadania w placówce pocztowej) w postępowaniu upominawczym domaga się zapłaty kwoty 47.549,37 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 01.10.2014 roku do dnia 31.12.2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienia od dnia 01.01.2016 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu według norm przepisanych (w tym kwotą trzykrotności kosztów minimalnych zastępstwa procesowego), a także o nadanie rygory natychmiastowej wykonalności w zakresie kwoty 4.322,67 zł.

W uzasadnieniu powyższych podała, iż w dniu 19.11.2007 roku poszczególni pracodawcy należący do Grypy Kapitałowej (...) oraz związki zawodowe podpisali umowę społeczną (...) (...) dotyczącą zabezpieczenia praw i interesów pracowniczych w procesie konsolidacji i restrukturyzacji Grupy (...). Powódka argumentowała, że stroną tej umowy był m.in. zatrudniający ją w tamtym czasie pracodawca. Podniosła, że z treści umowy społecznej wynikało m.in. zapewnienie pracownikom objętym postanowieniami tejże szczególnej ochrony stosunku pracy, gwarancja zatrudnienia jako zakaz rozwiązywania umów o pracę z pracownikami i zakaz wypowiadania warunków pracy lub płacy poza wyjątkami określonymi w umowie społecznej, przy czym pracodawcy zobowiązali się, że w ciągu 120 miesięcy od wejścia umowy społecznej w życie zapewnią gwarancję zatrudnienia, zaś umowa ta weszła w życie z dniem 1 sierpnia 2007 roku.

B. D. wskazała, że pismem z dnia 16.05.2014 roku pracodawca wypowiedział jej warunki pracy i płacy, czym naruszył przedmiotową umowę społeczną (art. 13 ust.1), ponieważ nowe warunki pracy oznaczały zmianę miejsca pracy ponad 45 km (ze S. do G.), które też wiązały się z obniżeniem wynagrodzenia za pracę. Podała, że odmówiła przyjęcia zaproponowanych jej nowych warunków pracy i płacy, skutkiem czego wypowiedzenie zmieniające przekształciło się w wypowiedzenie definitywne i stosunek pracy uległ rozwiązaniu w dniu 31.08.2014 roku.

Precyzując powództwo, wskazała, że przedmiotem pozwu jest część przysługującego powódce odszkodowania z tytułu naruszenia umowy społecznej, tj. kwota 47.549,37 zł stanowiąca iloczyn kwoty ww. wynagrodzenia, tj. 4.322,67zł oraz jedenastu miesięcy (od sierpnia 2015r. do czerwca 2016 roku) oraz odsetki ustawowe od dnia 01.10.2014r. do dnia 31.12.2015r. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia 01.01.2016r. do dnia zapłaty.

W dalszej części pozwu powódka wskazała, że rolą pracodawcy było takie zorganizowanie toku pracy i działalności, by wynikające z umowy społecznej gwarancje zatrudnienia były zachowane.

Na mocy nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 18 lutego 2016 roku w sprawie sygn. akt V Np 11/16 Sąd Rejonowy w Słupsku nakazał pozwanej (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w G., aby zapłaciła powódce B. D. kwotę 47.549,37 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 01.10.2014 roku do dnia 31.12.2015 roku oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01.01.2016 roku do dnia zapłaty wraz z kwotą 3.600 zł tytułem kosztów zastępstwa prawnego w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu, albo wniosła w tym terminie sprzeciw od nakazu zapłaty.

Pozwem z dnia 19 lutego 2016 roku B. D. wystąpiła przeciwko pozwanej (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G., w postępowaniu upominawczym o zapłatę kwoty 47.549,37 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 01.10.2014 roku do dnia 31.12.2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienia od dnia 01.01.2016 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu według norm przepisanych (w tym kwotą trzykrotności kosztów minimalnych zastępstwa procesowego), a także o nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności w zakresie kwoty 4.322,67 zł.

Precyzując powództwo, wskazała, że przedmiotem pozwu jest część przysługującego powódce odszkodowania z tytułu naruszenia umowy społecznej, tj. kwota 47.549,37 zł stanowiąca iloczyn kwoty wynagrodzenia, tj. 4.322,67 zł oraz jedenastu miesięcy (od lipca 2016 roku do maja 2017) oraz odsetki ustawowe od dnia 01.10.2014 roku do dnia 31.12.2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienia od dnia 01.01.2016 roku do dnia zapłaty

Uzasadniając swe żądanie, B. D. wskazała na tożsame okoliczności, jak w pozwie z dnia 12 lutego 2016r.

Na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Słupsku z dnia 06 kwietnia 2016 roku zarządzono połączenie ww. sprawy oznaczonej sygn. akt V P 67/16 do wspólnego prowadzenia i rozstrzygnięcia ze sprawą z powództwa B. D. przeciwko (...) Spółce z ograniczona odpowiedzialnością z siedzibą w G. o zapłatę, prowadzoną pod sygn. akt V P 59/16 i prowadzić je dalej pod wspólną sygnaturą akt V P 59/16.

Pozwem z dnia 08 lutego 2016 roku B. D. wystąpiła przeciwko pozwanej (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G., w postępowaniu upominawczym o zapłatę kwoty 47.549,37 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 01.10.2014 roku do dnia 31.12.2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienia od dnia 01.01.2016 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu według norm przepisanych (w tym kwotą trzykrotności kosztów minimalnych zastępstwa procesowego), a także o nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności w zakresie kwoty 4.322,67 zł.

Precyzując powództwo, wskazała, że przedmiotem pozwu jest część przysługującego powódce odszkodowania z tytułu naruszenia umowy społecznej, tj. kwota 47.549,37 zł stanowiąca iloczyn kwoty wynagrodzenia, tj. 4.322,67 zł oraz jedenastu miesięcy (od września 2014 roku do lipca 2015 roku) oraz odsetki ustawowe od dnia 01.10.2014 roku do dnia 31.12.2015 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienia od dnia 01.01.2016 roku do dnia zapłaty

Uzasadniając swe żądanie, B. D. wskazała na tożsame okoliczności, jak w pozwie z dnia 12 lutego 2016r.

Na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Słupsku z dnia 06 kwietnia 2016 roku zarządzono połączenie ww. sprawy oznaczonej sygn. akt V P 68/16 do wspólnego prowadzenia i rozstrzygnięcia ze sprawą z powództwa B. D. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. o zapłatę, prowadzoną pod sygn. akt V P 59/16 i prowadzić je dalej pod wspólną sygnaturą akt V P 59/16.

Pozwem z dnia 26 lutego 2016 roku B. D. wystąpiła przeciwko pozwanej (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G., w postępowaniu upominawczym o zapłatę kwoty 8.645,34 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 01.10.2014 roku do dnia 31.12.2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 01.01.2016 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu według norm przepisanych (w tym kwotą trzykrotności kosztów minimalnych zastępstwa procesowego), a także o nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności w zakresie kwoty 4.322,67 zł.

Precyzując powództwo, wskazała, że przedmiotem pozwu jest część przysługującego powódce odszkodowania z tytułu naruszenia umowy społecznej, tj. kwota 8.645,34 zł stanowiąca iloczyn kwoty wynagrodzenia, tj. 4.322,67 zł oraz dwóch miesięcy (od czerwca 2017 roku do lipca 2017 roku) oraz odsetki ustawowe od dnia 01.10.2014 roku do dnia 31.12.2015 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienia od dnia 01.01.2016 roku do dnia zapłaty.

Uzasadniając swe żądanie, B. D. wskazała na tożsame okoliczności, jak w pozwie z dnia 12 lutego 2016r.

Na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Słupsku z dnia 04 maja 2016 roku zarządzono połączenie ww. sprawy oznaczonej sygn. akt V P 93/16 do wspólnego prowadzenia i rozstrzygnięcia ze sprawą z powództwa B. D. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. o zapłatę, prowadzoną pod sygn. akt V P 59/16 i prowadzić je dalej pod wspólną sygnaturą akt V P 59/16.

Pismem z dnia 15 marca 2016 (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. wniosła sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości. Spółka wniosła o oddalenie powództwa w całości, zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadniając prezentowane stanowisko, pozwana wskazała, że powódka nie podjęła żadnych środków prawnych zmierzających do zachowania zatrudnienia. Podniosła argument błędnego naliczenia odsetek od zasądzonej kwoty i pominięcia okoliczności uzasadniających miarkowanie odszkodowania. Podała również, że przedmiotowa umowa społeczna z dnia 19.07.2007 roku nie może stanowić podstawy dochodzonych roszczeń, gdyż brak jest delegacji ustawowej do zawarcia umowy społecznej oraz że postanowienia umowy społecznej są niezgodne z Konstytucją RP. Wskazała także, iż wypowiedzenie powódce warunków pracy i płacy zostało wręczone powódce w trybie ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Pozwana w treści sprzeciwu zawarła także obszerne wywody, w których wskazywała na niemożność uznania umowy społecznej za źródło prawa wynikającą w głównej mierze z barku delegacji ustawowej do ustanowienia takiej umowy (pakietu). Podała, że z tego względu nie można przypisać postanowieniom umowy społecznej charakteru normatywnego.

Odwołując się do orzecznictwa Sądu Najwyższego, pozwana odniosła się do miarkowania odszkodowania, wskazując, że wysokość rekompensaty należnej pracownikowi z tytułu utraty pracy powinna być ustalona tak, aby pozwoliła mu zabezpieczyć warunki socjalno-bytowe w okresie pomiędzy utratą dotychczasowej a uzyskaniem nowej pracy na poziomie odpowiadającym jego kwalifikacjom. Wywodziła, że rekompensata za utratę pracy nie może stanowić dla pracownika zachęty do tego, by nie opłacało mu się poszukiwanie pracy.

Wskazała, że w pozwie w żaden sposób nie udowodniono, że powódka rzeczywiście pozostaje bez pracy lub podejmuje jakiekolwiek działania, celem zmniejszenia rozmiaru ewentualnej szkody. Argumentowała, że w ocenie pozwanej odrzucenie propozycji pracy w G. jest niezrozumiałe i gdyby powódce chodziło rzeczywiście o zachowanie zatrudnienia, zapewne dojeżdżałaby do G..

Pozwana podkreślała, że dołożyła wszelkiej staranności, by w obliczu dokonywanej reorganizacji zapewnić powódce warunki pracy odpowiadające dotychczasowym, kierując się przy tym przepisami prawa oraz interesem pracownika, a jednocześnie mając na uwadze sytuację ekonomiczną zakładu pracy i potrzebę dokonania stosownych zmian.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 01 marca 2001 roku B. D. zawarła umowę o pracę z Zakładem (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w S., na czas określony do dnia 31.12.2001 roku, w wymiarze pełnego etatu, na stanowisku (...). (...).

Dowód: umowa o pracę z dnia 01.03.2001 roku – k. 1 część B akt osobowych.

Na mocy umowy o pracę z dnia 01 stycznia 2002 roku B. D. zatrudniona została w Zakładzie (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S. na czas określony do dnia 30.04.2002 roku, w wymiarze pełnego etatu, na stanowisku (...).

Dowód: umowa o pracę z dnia 01.01.2002 roku – k. 7 część B akt osobowych B. D..

Na mocy umowy o pracę z dnia 01 maja 2002 roku B. D. zatrudniona została w Zakładzie (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S. na czas nieokreślony, w wymiarze pełnego etatu, na stanowisku (...).

Dowód: umowa o pracę z dnia 01.05.2002 roku – k. 9, część B akt osobowych B. D..

W dniu 19 lipca 2007 roku pomiędzy Związkami Zawodowymi a Spółkami należącymi do Grupy (...) zawarta została Umowa (...) – (...) (...) dotycząca zabezpieczenia praw i interesów pracowniczych w procesie konsolidacji i restrukturyzacji Grupy (...) zawarta w S. w dniu 19 lipca 2007 roku. Umowa weszła w życie z dniem 1 sierpnia 2007 roku.

Zgodnie z art. 12 umowy społecznej z dnia 19 lipca 2007r. pracownikom zapewniono szczególną ochronę stosunku pracy. Pracodawca zobowiązał się, że w ciągu 120 miesięcy od wejścia umowy w życie zapewni Gwarancję Zatrudnienia. W świetle art. 15, w przypadku naruszenia Gwarancji Zatrudnienia pozwana zobowiązała się do wypłacenia pracownikowi odszkodowania.

Dowód: uwierzytelniona kserokopia Umowa (...) – (...) (...) dotycząca zabezpieczenia praw i interesów pracowniczych w procesie konsolidacji i restrukturyzacji Grupy (...) zawarta w S. w dniu 19 lipca 2007 roku – k. 8-44 akt sprawy.

Pismem z dnia 20.03.2008 roku B. D. została powiadomiona przez pracodawcę, o planowanym przejściu zorganizowanej części przedsiębiorstwa Spółki (...) S.A. w G. na zasadzie art. 23 ¹ Kodeksu pracy na Spółkę (...) Spółka z o.o. z siedzibą w P., zorganizowanej części związanej z działalnością Biur (...). W treści pisma wskazano, że konsekwencją przejścia zakładu lub jego zorganizowanej części na inny podmiot jest równocześnie przejście B. D. do nowego pracodawcy zgodnie z treścią art. 23 ¹ Kodeksu Pracy. Podano, że nowy pracodawca (...) Spółka z o.o. stanie się z mocy prawa automatycznie stroną w dotychczasowym stosunku pracy powstałym na podstawie umów o pracę.

Na mocy art. 23 ¹k.p. B. D. ostatecznie była pracownikiem przejętym z (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. do (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G..

Dowód: pismo z dnia 20.03.2008 roku – k. 32 akt osobowych; świadectwo pracy – korekta z dnia 10.10.2014 roku – k. 45 akt sprawy.

W treści informacji dla pracowników przechodzących z (...) S.A. do Spółki (...) Spółka z o.o. z dnia 31.07.2008 roku potwierdzono warunki zatrudnienia B. D.. Nowy pracodawca oświadczył również, że przejmuje wszelkie zobowiązania wobec pracownika wynikające z Umowy (...) nr (...)-GK (...) zawartej w dniu 19.07.2007 roku, w tym gwarancję zatrudnienia. Powyższe B. D. przyjęła do wiadomości w dniu 05.08.2008 roku, co potwierdziła własnoręcznym podpisem.

Dowód: informacja z dnia 31.07.2008 roku – k. 34 akt osobowych.

Na podstawie aneksu do umowy o pracę z dnia 25.05.2009 roku, B. D. z dniem 25.05.2009 roku zatrudniona została na stanowisku (...) K. i (...), za wynagrodzeniem zasadniczym w wysokości 2400 zł brutto miesięcznie, zaś pozostałe warunki umowy o pracę pozostały bez zmian.

Dowód: aneks z dnia 25.05.2009 roku do umowy o pracę z dnia 01.05.2002 roku – k. 37 akt osobowych.

Na mocy porozumienia zmieniającego warunki umowy o pracę zawartego w dniu 03.03.2010 roku, strony zgodnie zmieniły warunki Umowy o pracę zawartej w dniu 01.05.2002 roku i począwszy od dnia 29.03.2010 roku ustaliły nowe warunki Umowy o pracę:

- stanowisko – specjalista ds. rozliczeń;

- wynagrodzenie bez zmian;

- kategoria zaszeregowania 13;

- system czasu pracy – bez zmian;’

- wymiar czasu pracy bez zmian;

- przypisanie organizacyjne: pion rozliczeń, biuro rozliczeń, wydział sprawozdawczości i analiz.

Pozostałe warunki Umowy o pracę pozostały bez zmian.

Dowód: Porozumienie zmieniające warunki umowy o pracę zawarte w dniu 03.03.2010 roku – k. 42 akt osobowych.

Pismem z dnia 24.09.2013 roku przedstawiciel (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w G. skierował do Organizacji (...) działających w (...) Sp. z o.o. wniosek o uzgodnienie Programu Dobrowolnych Odejść oraz dodatkowych odpraw emerytalnych dla pracowników (...) Sp. z o.o..

Dowód: pismo z dnia 24.09.2013 roku – k. 70 akt sprawy.

Strony nie doszły do porozumienia w przedmiocie programu Dobrowolnych Odejść oraz dodatkowych odpraw emerytalnych.

Dowód: Protokół z rokowań z dna 30.09.2013 roku – k. 71-71v.

Pismem z dnia 18.12.2013 roku (...) Sp. z o.o. skierowała do Organizacji (...) działających w (...) Sp. z o.o. zawiadomienie o zamiarze przeprowadzenia zwolnień grupowych oraz zawiadomienie i wniosek o dokonanie uzgodnienia.

Dowód: pismo z dnia 18.12.2013 roku – k. 72-73 akt sprawy, pismo z dnia 18.12.2013 roku zatytułowane zawiadomienie – k. 81-82v.

Pismem z dnia 29.04.2014 roku (...) Związek Zawodowy (...) poinformował pracodawcę B. D. ( (...) Sp. z o.o.), iż negatywnie opiniuje zamiar wypowiedzenia jej zmieniającego warunku pracy i płacy, albowiem powyższe stanowi naruszenie art. 13 Umowy (...) oraz art. 32 ust. 1 Ustawy o Związkach Zawodowych.

Dowód: pismo z dnia 29.04.2014 roku – k. 49 akt sprawy.

W treści przedstawionego B. D. przez przedstawiciela Spółki (...) zmieniającego warunki pracy i płacy z dnia 16.05.2014 roku wskazano, że bezpośrednią przyczyną wypowiedzenia warunków pracy i płacy jest przeprowadzona u pracodawcy restrukturyzacja, wynikająca z potrzeby dostosowania poziomu i struktury zatrudnienia do zamówień posiadanych przez spółkę na rok 2014 oraz w związku z koniecznością obniżenia kosztów operacyjnych działalności przedsiębiorstwa. Wskazano, że konsekwencją programu restrukturyzacji jest likwidacja stanowisk pracy. W treści ww. dokumentu zawarto zapis, iż po upływie okresu wypowiedzenia, tj. od dnia 01 września 2014 roku proponuje się B. D. nowe warunki pracy i płacy, tj.

- rodzaj pracy: (...);

- miejsce pracy: G.;

- (...) Sp. z o.o. z dnia 8 marca 2007 roku;

- wynagrodzenie w II kategorii zaszeregowania, wynagrodzenie zasadnicze: 2100 zł brutto miesięcznie oraz premia indywidualna – 20%;

- wymiar czasu pracy: pełny;

- system czasu pracy: podstawowy.

W treści § 5 wskazano, iż w razie odmowy przyjęcia zaproponowanych nowych warunków pracy i płacy, umowa o pracę rozwiąże się z upływem okresu wypowiedzenia, tj. z dniem 31 sierpnia 2014 roku z przyczyn wskazanych w § 1 pisma.

B. D. nie przyjęła ww. zaproponowanych przez pracodawcę nowych warunków pracy i płacy.

Dowód: wypowiedzenie zmieniające warunki pracy i płacy z dnia 16.05.2014 roku – k. 47-48; k. 54 część B akt osobowych.

Pismem z dnia 04.07.2014 roku B. D. złożyła pracodawcy oświadczenie, iż odmawia przyjęcia zaproponowanych nowych warunków pracy i płacy.

Dowód: pismo z dnia 04.07.2014 roku – k. 50 akt sprawy.

Na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Słupsku, który zapadł w dniu 02 czerwca 2015 roku w sprawie sygn. akt V P 134/14 z powództwa B. D. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w G. oraz (...) Spółce Akcyjnej w G. w przedmiocie przywrócenia dotychczasowych warunków pracy i płacy, oddalono powództwo. Wyrok ten uprawomocnił się z dniem 26.11.2015 roku.

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 26.11.2015 roku, który zapadł w sprawie sygn. akt V Pa 72/15 na skutek apelacji wniesionej przez powódkę B. D. od wyroku Sądu Rejonowego w Słupsku z dnia 02.06.2015 roku sygn. akt V P 134/14, oddalono apelację oraz orzeczono w przedmiocie kosztów.

Bezsporne, a nadto dowód: akta sprawy sygn. akt V P 134/14 – k. 144; 178, 192v.

Miesięczne wynagrodzenie B. D. liczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosiło 4.322,67 zł.

Dowód: Zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu – k. 51 akt sprawy.

Sąd zważył, co następuje.

Przedmiotowe powództwo jest słuszne oraz zasadne i jako takie zasługuje na uwzględnienie.

W przedmiotowym postępowaniu spór sprowadzał się przede wszystkim co do faktu podstawy prawnej dochodzonego przez B. D. roszczenia. Otóż powódka swe żądania wywodziła z postanowień Umowy Społecznej (...) (...). Pozwana natomiast podnosiła, iż ww. Umowa (...) w żadnej mierze nie może stanowić podstawy prawnej dochodzonych roszczeń, a to z tego względu, że brak jest delegacji ustawowej do zawarcia Umowy (...), jak również że postanowienia Umowy Społecznej są niezgodne z Konstytucją RP.

Powódka w sposób szczególny akcentowała, iż w dacie złożenia powódce przez pracodawcę oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę (na skutek nie przyjęcia przez nią zaproponowanych przez pracodawcę warunków wypowiedzenia zmieniającego), B. D. objęta była ochroną wynikającą z postanowień Umowy Społecznej – (...) (...) dotyczącej zabezpieczenia praw i interesów pracowniczych w procesie konsolidacji i restrukturyzacji Grupy (...) zawartej w S. w dniu 19 lipca 2007 roku. Wskazać bowiem należy, iż strony postępowania zajęły wzajemnie odmienne stanowiska w tej kwestii. Powódka wywodziła swe roszczenie z treści ww. Umowy, wskazując, że pracodawca rozwiązał z nią umowę o pracę, pomimo gwarancji zatrudnienia jako zakaz rozwiązywania umów o pracę z pracownikami i zakaz wypowiadania warunków pracy lub płacy poza wyjątkami określonymi w ww. Umowie społecznej. Argumentowała, że pracodawca zobowiązany był w ciągu 120 miesięcy od wejścia umowy społecznej w życie zapewnić gwarancję zatrudnienia.

Pozwana Spółka wniosła o oddalenie powództwa w całości.

W pierwszej kolejności zatem rozważyć należało kwestię charakteru prawnego Umowy społecznej z dnia 19 lipca 2007 roku analizując tenże w aspekcie źródeł prawa pracy.

Podnieść należy, iż w kwestii charakteru prawnego umów społecznych orzecznictwo Sądu Najwyższego cechowała chwiejność; niekiedy przyjmował on interpretację pakietów jako umów cywilnoprawnych, innym razem upatrywał w nich źródeł autonomicznego prawa pracy. Rozstrzygające znaczenie w tym względzie miała uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 23 maja 2006 r., uznająca pakiet socjalny związany ze ścieżką tzw. prywatyzacji kapitałowej za przepis prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 k.p. (III PZP 2/2006, OSNP 2007/3-4 poz. 38).

Bazując na teorii interpretującej pakiet jako źródło prawa pracy Sąd Najwyższy wykluczał początkowo możliwość kwestionowania - przez odwoływanie się do zasad współżycia społecznego i społeczno-gospodarczego przeznaczenia prawa - wywodzonych z pakietów roszczeń, argumentując, że klauzule te, zgodnie z przywoływanym na tę okoliczność art. 58 § 2 lub 3 k.c., odnoszą się do czynności prawnych, a nie do kompetencji normodawczych stron. Sąd nie jest władny badać tego, czy obowiązujące źródło prawa jest zgodne ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa lub zasadami współżycia społecznego. Zdaniem Sądu dochodzone odszkodowanie było rezultatem zastosowania zasady korzystności cechującej autonomiczne źródła prawa pracy, a pakiet socjalny został dobrowolnie przyjęty przez stronę pracodawczą, a zatem volenti non fit iniuria.

Generalnie nowa linia orzecznicza w kwestii oceny charakteru prawnego i roli pakietów socjalnych sprawia wrażenie popadnięcia z jednej skrajności (sztuczne umacnianie charakteru prawnego porozumień, z czym mieliśmy do czynienia w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 23 maja 2006 r.) w drugą (negowanie zobowiązań wynikających z pakietów). Zauważalny jest bowiem brak elementarnej spójności w interpretacji tego, czym są „nienazwane porozumienia zbiorowe prawa pracy." Powstaje mianowicie rozdźwięk między deklarowaniem teorii normatywnej porozumień, a traktowaniem ich w praktyce jako umów o nieokreślonym charakterze.

W kwestii charakteru prawnego pakietów socjalnych zarysowały się dwa przeciwstawne stanowiska. W myśl pierwszego z nich nie mają one normatywnego charakteru, według drugiego zaś są one porozumieniami zbiorowymi prawa pracy mającymi oparcie w ustawie, czyli są źródłem prawa pracy w rozumieniu art. 9. W większości swych orzeczeń Sąd Najwyższy odmawiał pakietom socjalnym normatywnego charakteru (por. uchwały: z 24 listopada 1993 r., I PZP 46/93, LexisNexis nr 298732, OSNCP 1994, nr 6, poz. 131; z 29 września 1998 r., III ZP 27/98, LexisNexis nr 332435, OSNAPiUS 1999, nr 8, poz. 265; z 29 listopada 2005 r., II PZP 8/2005, LexisNexis nr 393107, OSNP 2006, nr 5-6, poz. 72, oraz wyroki: z 23 lutego 1999 r., I PKN 588/98, LexisNexis nr 344577, OSNAPiUS 2000, nr 8, poz. 298; z 17 lutego 2000 r., I PKN 541/99, LexisNexis nr 347870, OSNAPiUS 2001, nr 14, poz. 464; z 26 maja 2000 r., I PKN 674/99, LexisNexis nr 347237, OSNAPiUS 2001, nr 22, poz. 664; z 12 grudnia 2001 r., I PKN 729/2000, LexisNexis nr 357902, OSNP 2003, nr 23, poz. 568; z 29 lipca 2003 r., I PK 270/2002, LexisNexis nr 367618, OSNP 2005, nr 16, poz. 281; z 24 września 2004 r., II PK 27/2004, LexisNexis nr 377770, OSNP 2005, nr 10, poz. 142), w części zaś uznawał je za źródło prawa pracy (por. uchwałę z 23 maja 2001 r., III ZP 25/2000, LexisNexis nr 350957, OSNAPiUS 2002, nr 6, poz. 134, oraz wyroki: z 28 lipca 1999 r., I PKN 176/99, LexisNexis nr 347685, OSNAPiUS 2000, nr 21, poz. 788; z 17 listopada 1999 r., I PKN 364/99, LexisNexis nr 348864, OSNAPiUS 2001, nr 7, poz. 219; z 12 sierpnia 2004 r., III PK 38/2004, LexisNexis nr 368543, OSNP 2005, nr 4, poz. 55; z 28 kwietnia 2005 r., I PK 214/2004, LexisNexis nr 377647, OSNP 2006, nr 1-2, poz. 8).

Nowym elementem w dyskusji na temat charakteru prawnego pakietów socjalnych stała się uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 23 maja 2006 r. (III PZP 2/2006, LexisNexis nr 408314, OSNP 2006, nr 3-4, poz. 38), w której stwierdza się, że: „Postanowienia porozumienia zbiorowego w sprawie gwarancji socjalnych, pracowniczych i związkowych, zawartego w procesie prywatyzacji pośredniej (art. 1 ust. 2 pkt 1 i 1a oraz art. 31a-35 ustawy z 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji, tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 216 ze zm.), pomiędzy związkami zawodowymi działającymi u pracodawcy a spółką handlową, która po nabyciu akcji stała się spółką dominującą nad spółką zależną będącą pracodawcą, są przepisami prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 k.p.”.

W uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z 13 czerwca 2012 r., II PK 288/2011, Lex Polonica nr 5042214, w myśl którego w przypadku, gdy stroną porozumienia zbiorowego jest związek zawodowy, wystarczy, że przepisy prawa pracy dowolnej rangi przewidują zawieranie porozumień w określonym przedmiocie, a nie jest konieczne wskazanie podstawy ustawowej. W tym znaczeniu art. 21 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych jest przepisem pozwalającym na zawieranie porozumień zbiorowych w określonym przedmiocie, a więc może stanowić oparcie ustawowe w rozumieniu art. 9 § 1.

Zatem w ocenie Sądu rozpoznającego niniejszą sprawę aktualnie brak jest podstaw do podzielenia stanowiska o braku normatywnego charakteru umowy społecznej.

Sąd w składzie orzekającym w niniejszej sprawie przyjmuje, za uchwałą składu siedmiu sędziów z 23 maja 2006 r., sygn. akt III PZP 2/06 (OSNP 2007 nr 3-4, poz. 38), że postanowienia porozumienia zbiorowego w sprawie gwarancji socjalnych, pracowniczych i związkowych, zawartego w procesie prywatyzacji pośredniej (art. 1 ust. 2 pkt 1 i 1a oraz art. 31a-35 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji, jednolity tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 171, poz. 1397 ze zm.), pomiędzy związkami zawodowymi działającymi u pracodawcy a spółką handlową, która po nabyciu akcji stała się spółką dominującą nad spółką zależną będącą pracodawcą, są przepisami prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 k.p.

Przyjęcie takiego, a nie innego charakteru prawnego pakietu następowało wprost ("jest" - "nie jest") lub pośrednio (np. przez zastosowanie do wykładni postanowień porozumienia art. 65 k.c. w związku z art. 300 k.p. lub odmowę zastosowania art. 84 k.c. w związku z art. 300 k.p. albo przez orzeczenie o konieczności uwzględnienia przy zmianie pakietu na niekorzyść pracowników - w drodze analogii do art. 241 ¹³ i art. 42 k.p.).

W judykaturze można także spotkać stanowisko, że pakiety mają charakter zarówno normatywny, jak i obligacyjny, wobec czego należy je oceniać i ustalać in concreto (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 lipca 2005 r., II PK 386/04, 0SNP 2006 nr 11-12, poz. 173), a także, że stanowią one podstawę roszczeń bez względu na przyjętą konstrukcję prawną (powołane wyroki z dnia 29 lipca 2003 r., I PK 270/02 oraz z dnia 24 września 2004 r., II PK 27/04, OSNP 2005 nr 10, poz. 142).

Pakiet socjalny jako inne porozumienie zawarte ze związkami zawodowymi ma taką samą pozycję w hierarchii źródeł prawa, jak układ zbiorowy pracy. Teza ta wynika wprost z art. 9 § 2 k.p. i uprawnia do stwierdzenia, iż w braku unormowania spraw dotyczących pakietów socjalnych trzeba do nich stosować per analogiam przepisy o układach zbiorowych pracy (tak K. Jaśkowski: Porozumienia zbiorowe w prawie pracy (w:) Indywidualne a zbiorowe prawo pracy pod red. L. Florka, Warszawa 2007, s. 88, 89 i cytowana tam literatura; por. też wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 12 stycznia 2006 r., III APa 58/05, LEX nr 175188).

Art. 3 ust. 4 umowy społecznej (...) (...) zawartej w S. w dniu 19 lipca 2007r. dotyczącej zabezpieczenia praw i interesów pracowniczych w procesie konsolidacji i restrukturyzacji Grupy (...) stanowił, że w razie przejścia (...) do innego pracodawcy postanowienia (...), którym byli objęci przed tym przejściem stosuje się do czasu zawarcia nowego układu. Natomiast w myśl art. 248 ⁸ § 1 i 2 kp w okresie jednego roku od dnia przejścia zakładu pracy lub jego części na nowego pracodawcę do pracowników stosuje się postanowienia układu, którym byli objęci przed przejściem zakładu pracy lub jego części na nowego pracodawcę, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej. Postanowienia tego układu stosuje się w brzmieniu obowiązującym w dniu przejścia zakładu pracy lub jego części na nowego pracodawcę. Pracodawca może stosować do tych pracowników korzystniejsze warunki niż wynikające z dotychczasowego układu. Po upływie okresu stosowania dotychczasowego układu wynikające z tego układu warunki umów o pracę lub innych aktów stanowiących podstawę nawiązania stosunku pracy stosuje się do upływu okresu wypowiedzenia tych warunków. Przepis art. 241 ¹³ § 2 kp zdanie drugie stosuje się. Zgodnie z treścią art. 241 ¹³ § 2 kp przy wypowiedzeniu dotychczasowych warunków umowy o pracę lub innego aktu stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy nie mają zastosowania przepisy ograniczające dopuszczalność wypowiadania warunków takiej umowy lub aktu.

Zatem wskazać należy, iż w doktrynie nie jest kwestionowany fakt, że pracodawca może dokonać wypowiedzenia warunków pracy lub płacy wynikających z układu zbiorowego, jeżeli po upływie roku od przejścia pracownika na podstawie art. 23 ¹ kp nie zamierza ich nadal respektować (art. 241 ⁸ § 1 i 2 kp). Odnosząc się do zasadności wypowiedzenia zmieniającego (art. 45 § 1 w zw. z art. 42 § 1), Sąd Najwyższy stwierdził w wyroku z dnia 8 marca 2013 r., II PK 197/12, OSNP 2013, nr 21-22, poz. 250, że zakończenie obowiązywania układu zbiorowego pracy (art. 241 ⁸ § 1 kp) stanowi uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia zmieniającego bez względu na to, że u pracodawcy obowiązuje regulamin wynagradzania wprowadzony niezgodnie z regułami wynikającymi z art. 77 ² kp. W uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2005 r., I PZP 9/04, OSNP 2005, nr 21, poz. 329, stwierdzono, że dopuszczalne jest wypowiedzenie przez pracodawcę warunków umowy o pracę w okresie roku, w którym wobec pracownika przejętego w trybie art. 23 ¹ k.p. stosuje się postanowienia dotychczasowego układu zbiorowego pracy (art. 241 ⁸ § 1 kp), jeżeli wywołuje to skutek po upływie tego roku (art. 241 ⁸ § 2 kp).

Jerzy Wratny w glosie do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 08.06.2010 roku, sygn. akt I PK 23/10 stwierdza wprost, że odrębnego rozważenia wymaga kwestia obowiązywania pakietu u nowego pracodawcy, który wraz z pracownikami przejął część zakładu pracy. Trzeba zgodzić się z oczywistym skądinąd stanowiskiem Sądu Najwyższego, że porozumienie zbiorowe nie może obowiązywać u pracodawcy, który nie jest jego stroną, co SN podkreślał już przy innych okazjach w podobnych kontekstach (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z 8 czerwca 2001 r., I PK 23/2010 ). Ze stanu faktycznego przedstawionego w uzasadnieniu do glosowanego wyroku Sądu Najwyższego wynikałoby zatem, że brak podstaw do przyjęcia, iż przepisy pakietu socjalnego, adresowane do Elektrowni P. SA, obowiązują również u pracodawcy przejmującego (E. Spółka z o.o.), nawet jeżeli zakład pracy drugiego z nich stanowiłby własność tego samego inwestora (w szczególnych okolicznościach możnaby zająć inne stanowisko, jeżeli np. nowy pracodawca wyłoniłby się na drodze prostego podziału zakładu pracy). Niemniej jednak, jeżeli mamy do czynienia z przepisem określającym prawa i obowiązki stron stosunku pracy (art. 9 § 1 k.p.), a więc wypełniającym treść stosunków pracy, to - nawet zakładając wygaśnięcie pakietu wobec przejmowanych pracowników - nowy pracodawca z mocy art. 23 ¹ § 1 k.p. staje się stroną dotychczasowych stosunków pracy ukształtowanych m.in. przez pakiet. Nowy pracodawca, który chciałby się pozbyć zobowiązań pakietowych, przekształconych w zobowiązania wynikające z treści stosunków pracy, powinien dokonać wypowiedzeń zmieniających umów o pracę przejmowanych pracowników w zakresie gwarancji przewidzianych w pakiecie.

W tym stanie rzeczy, z uwagi na powyżej obszernie przedstawione wywody i argumentację, Sąd uznał, iż B. D. w dacie złożenia jej przez pracodawcę oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę, objęta była gwarancją zatrudnienia wynikającą wprost z treści przedmiotowej Umowy społecznej, mającej charakter źródła prawa pracy.

Zważyć przy tym należy, iż według definicji zawartej w treści ww. Umowy społecznej pracownicy to osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę u pracodawcy na dzień wejścia umowy społecznej w życie (k. 21 akt sprawy).

Jak stanowi art. 12 tejże Umowy społecznej, pracownikom objętym postanowieniami Umowy Społecznej zapewnia się szczególną ochronę stosunku pracy. Co należy rozumieć w ten sposób, że gwarancja zatrudnienia dotyczy wszystkich pracowników, niezależnie nawet od rodzaju umowy o pracę.

Nadto, gwarancje zatrudnienia nie obejmują (...), którzy w dacie wejścia umowy społecznej w życie pozostawali w okresie wypowiedzenia umowy o pracę (art. 12 ust. 4 tejże). Zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy potwierdza bowiem, że w dacie wejścia w życie ww. Umowy B. D. nie pozostawała w okresie wypowiedzenia umowy o pracę.

Co istotne w sprawie, z wszelkich pism kierowanych do B. D. przez pracodawcę, wynikało, że jest ona objęta Gwarancją zatrudnienia wynikającą z ww. Umowy (...) z dnia 19.07.2007 roku. Przytoczyć tu należy przede wszystkim treść informacji dla pracowników przechodzących z (...) SA do Spółki (...) Spółka z o.o. – potwierdzenie warunków zatrudnienia z dnia 31.07.2008 roku (k. 34 akt osobowych). Nowy pracodawca oświadczył, że przejmuje wszelkie zobowiązania wobec pracownika wynikające z Umowy (...) nr 1/1 – GK (...) zawartej w dniu 19.07.2007 roku, w tym gwarancję zatrudnienia.

Wskazać należy również, iż zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 Umowy (...) (...)– GK (...) dotyczącej zabezpieczenia praw i interesów pracowniczych w procesie konsolidacji i restrukturyzacji Grupy (...) zawartej w S. w dniu 19 lipca 2007 roku, w przypadku naruszenia Gwarancji Zatrudnienia, o których mowa w art. 12, Pracodawca zobowiązany będzie do wypłacenia pracownikowi odszkodowania w wysokości stanowiącej iloczyn miesięcy kalendarzowych pozostałych do końca Okresu Gwarancyjnego, liczonych od dnia rozwiązania umowy o pracę oraz wynagrodzenia miesięcznego pracownika ustalonego na dzień rozwiązania stosunku pracy według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu jak za urlop wypoczynkowy.

Na podstawie zatem powyżej uczynionych rozważań oraz ustaleń Sądu, iż powódka objęta była gwarancją zatrudnienia w dacie złożenia jej przez pracodawcę wypowiedzenia umowy o pracę, a nadto w oparciu o przytoczoną treść art. 15 ust. 1 przedmiotowej Umowy społecznej, zważyć należy, iż B. D. przysługuje roszczenie o odszkodowanie względem pozwanej Spółki.

Jak stanowi przy tym przepis art. 15 ust. 4 tejże Umowy, wypłata odszkodowania następuje w formie pieniężnej nie później niż w terminie 30 dni od daty ustania stosunku pracy lub na wniosek zainteresowanego pracownika, w dwóch ratach, w dwu kolejnych okresach podatkowych, w wysokości i terminach przez niego ustalonych. Przekroczenie ustalonych terminów powoduje naliczanie odsetek ustawowych. Wniesienie przez pracownika odwołania do sądu pracy od wypowiedzenia umowy o pracę wstrzymuje bieg terminu wypłaty odszkodowania do czasu prawomocnego zakończenia sprawy sądowej.

Nadto odnieść się należy do argumentacji strony pozwanej, wskazującej, iż istnieje wyraźna dysproporcja pomiędzy ewentualną poniesioną szkodą a wysokością rekompensaty z tytułu rozwiązania umowy o pracę, której się domagała pozwem. Pozwana podała, że wysokość odszkodowania nie może być rażąco wygórowana oraz że takie odszkodowanie nie może dla pracownika stanowić źródła nieusprawiedliwionego wzbogacenia. Strona pozwana powoływała nadto fakt, że powódka w żaden sposób nie wykazała poniesionej szkody, nie wskazała czy znalazła inną pracę i jakie dochody osiąga. Podkreślała, że odszkodowanie z gwarancji zatrudnienia ma łagodzić skutki braku pracy, nie zaś być sposobem na zapewnienie sobie dodatkowego dochodu. Pozwana wskazywała również, że nieuprawnione jest żądania rekompensaty za rozwiązanie stosunku pracy, któremu powódka nie próbowała przeciwdziałać, a wręcz któremu dopomogła poprzez nieprzyjęcie proponowanych ofert pracy.

Nie sposób uznać powyższą argumentację za słuszną. Godzi się zauważyć, że treść Umowy (...) ukształtowała sposób naliczania odszkodowania za naruszenie gwarancji zatrudnienia w całkowitym oderwaniu od realnej szkody po stronie pracownika. Umowa ta nie wiązała istnienia uprawnienia do odszkodowania z całkowitą lub częściową utratą dochodów. Odszkodowanie nie było przewidziane jako uzupełnienie dochodu do poziomu sprzed naruszenia gwarancji zatrudnienia. Nie przewidywała również, że podjęcie zatrudnienia przez byłego pracownika po ustaniu stosunku pracy wbrew gwarancji zatrudnienia miałoby mieć jakikolwiek wpływ na ustalenie wysokości odszkodowania. Podkreślić należy przy tym, że sposób wyliczenia należnego pracownikowi odszkodowania został określony w treści umowy społecznej jasno i bezwarunkowo. Strony tej umowy swobodnie ukształtowały treść umowy, wyrażając swa wolę. Wynikiem tychże jest treść umowy, na którą w niniejszym postępowaniu powołuje się B. D.. Powyższe niezasadnymi czyni twierdzenia strony pozwanej, iż ewentualne odszkodowanie winno podlegać miarkowaniu w zakresie jego wysokości. Strony Umowy (...), w szczególności pracownicy godzili się na warunki w umowie przewidziane, mając świadomość gwarancji zatrudnienia i ewentualności należnego im odszkodowania (jasnego, czytelnego sposobu jego obliczenia). Brak jest bowiem podstaw, aby w momencie wystąpienia pracownika o wypłatę odszkodowania, nie stosować warunków i postanowień tejże umowy poprzez zastosowanie np. miarkowania wysokości, czego strony Umowy (...)nie przewidziały. Gdyby wolą pracodawcy rzeczywiście było uzależnianie wysokości odszkodowania od okoliczności takich jak, np. podjęcie pracy przez pracownika u nowego pracodawcy, z pewnością zapis taki zawarłby w treści Umowy (...). Tego jednak nie uczynił.

Z treści zeznań powódki złożonych podczas rozprawy w dniu 09 czerwca 2016 roku (k. 150-150v.) wynika, że nie było mowy o miarkowaniu odszkodowania podczas przedstawienia propozycji dobrowolnych odejść. Powódka podniosła, że propozycja finansowa w ramach programu dobrowolnych odejść była mniej korzystana dla niej, gdyż otrzymałaby mniej o ok. 50.000 zł niż przewiduje odszkodowanie obliczone według zasad Umowy społecznej. Wskazała także, iż pracodawca zaproponował jej przejście do działu windykacji, ale warunkiem było wykluczenie z objęcia przedmiotową Umową Społeczną. Powódka podała zeznając, że jej wolą było przejście do ww. działu, lecz z zachowaniem uprawnień wynikających z Umowy (...).

Odnosząc się do sytuacji materialnej i rodzinnej B. D. wskazała, że po utracie pracy w pozwanej Spółce była zarejestrowana jako osoba bezrobotna, natomiast od marca 2015 roku pracuje zarobkowo na zastępstwo za wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 1.700 zł netto i nie posiada innych źródeł dochodu. Podała, że w okresie od września 2014 roku do marca 2015 roku pozostawała bez pracy. Mąż powódki pracuje w sektorze budowlanym za wynagrodzeniem ok. 2-3.000 zł. Na utrzymaniu powódki pozostaje dwoje dzieci w wieku 20 i 16 lat, kontynuujących edukację. Powódka z rodziną zamieszkuje w mieszkaniu komunalnym, posiada też kredyt zaciągnięty z przeznaczeniem na spłatę różnych zadłużeń, z okresem spłaty do roku 2019. Oszczędności nie posiada.

Powyższe fakty jednoznacznie wskazują, że B. D. w żaden sposób nie przyczyniła się do powstania szkody – jak podnosiła pozwana spółka. Nadto, zaznaczyć należy, iż B. D. ze wszechmiar nie pozostawała w bezczynności, lecz radziła sobie w trudnej sytuacji pozostania bez pracy zarobkowej, stosownie do posiadanych możliwości. Podjęła inne zatrudnienie, nawet za stosunkowo niskim wynagrodzeniem (biorąc pod wzgląd aktualne realia rynkowe oraz ceny usług i towarów), na zastępstwo. Zważyć przy tym należy, iż na jej utrzymaniu pozostaje dwoje uczących się dzieci.

Na podstawie powyższych w ocenie Sądu nie sposób również budować argumentacji wskazującej na konieczność miarkowania odszkodowania chociażby z uwagi na charakter działalności pozwanego pracodawcy. Co istotne, ryzyko ekonomiczne prowadzenia działalności gospodarczej spółki, polegające między innymi na zawarciu ze związkami zawodowymi niekorzystnego z punktu widzenia jej interesów ekonomicznych porozumienia zbiorowego, obciąża samego pracodawcę. Jest profesjonalistą od wielu już lat działającym na rynku. Miał uprawnienie do swobodnego kształtowania zapisów tej umowy społecznej i godził się z ostatecznymi postanowieniami. W ocenie Sądu w treści przedmiotowej umowy społecznej wyrażona jest wola pracodawcy. Gdyby nawet – z daleko posuniętej ostrożności - rozpatrywać powyższe na kanwie ewentualnej możliwości ostatecznego przerzucenia na odbiorców energii elektrycznej efektów ekonomicznych (kosztów osobowych) niekorzystnej dla Spółki umowy społecznej, zauważyć należy, że pozwana Spółka aktualnie nie jest monopolistą na rynku energii elektrycznej, a zatem takie jej działanie mogłoby jednak spowodować przejście dotychczasowych jej klientów do przedsiębiorstw konkurencyjnych. Pracodawca winien zatem liczyć się z konsekwencjami podejmowanych przez siebie czynności, w tym zawieranych umów społecznych. Zapisy w nich formułowane nie mogą bowiem być postrzegane przez pracodawcę jako czysto hipotetyczne zapewnienia czy gwarancje, nieodnajdujące pokrycie w realiach.

Nadto, pracownicy – w tym powódka – byli zapewniani w trakcie przeprowadzania (następujących po sobie) procedur zmian pracodawców (w drodze przejęcia), że respektowane będą postanowienia zawarte w przedmiotowej Umowie (...).

Powyższe nie stanowi zatem argumentacji na poparcie aspektu miarkowania odszkodowania. Tym samym rozpatrując powyższe przez pryzmat wartości słuszności oraz sprawiedliwości, nie sposób uznać za właściwe deprecjonowanie praw przysługujących pracownikowi z uwagi na ewentualne straty, koszty pracodawcy, który skutki swych działań musi przewidywać. Niezasadne byłoby także interpretowanie warunków umowy społecznej na niekorzyść pracownika wyłącznie przez wzgląd na charakter działalności oraz sektor gospodarki, w którym pracodawca funkcjonuje.

Nie sposób również zarzucać powódce, że nie skorzystała z programu dobrowolnych odejść, skoro jak podnosiła – warunki przedstawione przez pracodawcę były dla niej mniej korzystne niż te, które zagwarantowano w treści Umowy (...). Jako pracownik pozwanej miała bowiem możliwość dokonania swobodnego wyboru w tym zakresie, biorąc pod wzgląd korzystniejszą w jej ocenie wersję, co też uczyniła.

Sąd uznał za wiarygodne dokumenty zgromadzone w aktach sprawy, zaliczone w poczet materiału dowodowego. Dokumenty te zostały sporządzone w przepisanej formie, przez powołane do tego organy w zakresie ich działania, a co za tym idzie stanowiły dowód tego, co zostało w nich zaświadczone. Prawdziwości tych dokumentów nie kwestionowała również żadna ze stron. Brak było zatem podstaw do zasadnego kwestionowania tych dowodów.

Dokonując oceny zeznań świadka K. L., Sąd przyznał im walor wiarygodności, w zakresie, jakim korespondują one z pozostałym materiałem dowodowym, któremu Sąd dał wiarę. W tej części zeznania te były jasne, rzeczowe oraz logiczne i spójne. Świadek przyznał bowiem, że brał udział w procesie reorganizacyjnym pozwanej Spółki, podczas którego zlikwidowano dużą część stanowisk pracy poza głównymi ośrodkami spółki. Wskazał, że aktualnie Spółka w ogóle nie zatrudnia pracowników w S.. Z relacji przedstawionej przez K. L. wynika, że w procesie reorganizacji chodziło o obniżenie kosztów działalności spółki oraz względy organizacyjne. Potwierdził też, że powódka otrzymała odprawę w związku z rozwiązaniem umowy o pracę. Wskazał zeznając, że proponowane powódce miejsce pracy w G. było położone najbliżej z tych miejsc, które Spółka mogła jej zaproponować.

Z uwagi na powyższe powyżej obszernie opisane okoliczności oraz ustalenia, w oparciu o obowiązujące w tej mierze przepisy prawa, Sąd co do zasady, podzielił słuszność argumentacji strony powodowej.

Co się zaś tyczy części roszczenia powódki, w której Sąd powództwo oddalił wskazać należy, iż oddalone zostało częściowo (w niewielkiej części) w zakresie roszczenia głównego, ale częściowo też w zakresie odsetek i zwrotu kosztów procesu (wynagrodzenia pełnomocnika).

I tak, jeśli idzie o roszczenie główne, powódka zawarła w nim miesiąc lipiec 2017 roku. Sąd dokonując oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz biorąc pod wzgląd treść ww. Umowy (...) doszedł do przekonania, iż okres, za który powódce winno zostać przyznane odszkodowanie biegnie do miesiąca czerwca 2017 roku włącznie. Wskazanie przez powódkę również miesiąca lipca 2017 roku stanowi bowiem przekroczenie okresu gwarancyjnego (trwającego do 31.06.2017 roku). Zważyć należy, że pracodawca wypowiedział powódce umowę o pracę, za okresem wypowiedzenia, który upłynął w dniu 31.08.2014 roku. Jak wskazywano w uprzedniej części uzasadnienia, zgodnie z zapisami przedmiotowej Umowy (...) Pracodawca zobowiązał się, że w ciągu 120 miesięcy (10 lat) od wejścia umowy w życie zapewni Gwarancję Zatrudnienia tj. od 01.07.2007 r. do 30.06.2017 r.

Z niekwestionowanych przez pozwanego dokumentów pracowniczo-płacowych zawartych na k. 51 wynika zaś, że miesięczne wynagrodzenie B. D. liczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosiło 4.322,67 zł.

Podkreślić należy, że odszkodowanie powinno być obliczone nie jako wielokrotność wynagrodzenia zasadniczego, lecz jako wielokrotność wynagrodzenia liczonego jak ekwiwalent za urlop tj. z uwzględnieniem innych składników wynagrodzenia.

W przypadku naruszenia Gwarancji Zatrudnienia, o których mowa w art. 12, Pracodawca zobowiązany będzie do wypłacenia pracownikowi odszkodowania w wysokości stanowiącej iloczyn miesięcy kalendarzowych pozostałych do końca Okresu Gwarancyjnego, liczonych od dnia rozwiązania umowy o pracę oraz wynagrodzenia miesięcznego pracownika ustalonego na dzień rozwiązania stosunku pracy według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu jak za urlop wypoczynkowy (art. 15 ust. 1 Umowy społecznej).

W oparciu o powyższe, Sąd dokonał wyliczeń należnego powódce odszkodowania. Kwota została zasądzona w częściach stosownie do wysokości żądań zgłoszonych w odrębnych pozwach połączonych do wspólnego rozpoznania. Ta sama reguła odnosiła się także to roszczenia w przedmiocie odsetek, kosztów zastępstwa procesowego oraz nadania rygoru natychmiastowej wykonalności wyroku. Z tych też przyczyn Sąd w treści (konstrukcji) orzeczenia kończącego, zwielokrotnił kolejne orzeczenia, odnosząc się kolejno do konkretnych żądań pozwów (w sprawie połączone zostały cztery powództwa B. D. – zawierające jedynie odmienne, chronologicznie ujęte czasookresy – do wspólnego prowadzenia i rozstrzygnięcia).

Co się zaś tyczy roszczenia odsetkowego wskazać należy, że Sąd oddalając częściowo roszczenie w tym zakresie, zważył, iż powódka domagała się zasądzenia odsetek od dnia 01.10.2014 roku. Na uwagę zasługuje treść cytowanego w uprzedniej części uzasadnienia art. 15 ust. 4 przedmiotowej Umowy społecznej, stanowiącego, iż wniesienie przez pracownika odwołania do sądu pracy od wypowiedzenia umowy o pracę wstrzymuje bieg terminu wypłaty odszkodowania do czasu prawomocnego zakończenia sprawy sądowej.

Zgromadzony w niniejszym postępowaniu materiał dowodowy wskazuje, iż na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Słupsku, który zapadł w dniu 02 czerwca 2015 roku w sprawie sygn. akt V P 134/14 z powództwa B. D. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w G. oraz (...) Spółce Akcyjnej w G. w przedmiocie przywrócenia dotychczasowych warunków pracy i płacy, oddalono powództwo. Wyrok ten uprawomocnił się z dniem 26.11.2015 roku (vide: akta sprawy V P 134/14 – k. 192v.).

Biorąc pod wzgląd powyższe, Sąd odsetki zasądził od dnia następnego po dniu uprawomocnienia się tegoż wyroku, tzn. od dnia 27.11.2015 roku. W pozostałym natomiast zakresie żądanie zasądzenia odsetek, zostało ono oddalone. Orzeczenie takowe wydano w odniesieniu do każdego punktu wyroku zasądzającego należność na rzecz powódki wraz z odsetkami, co w ocenie Sądu stanowi formę czytelniejszą dla stron.

Z tych też względów Sąd zasądził od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz B. D. kwotę 47.549,37 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 27.11.2015 roku do dnia 31.12.2015 roku oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01.01.2016 roku do dnia zapłaty, o czym orzekł jak w punkcie pierwszym części dyspozytywnej wyroku.

Nadto, Sąd zasądził od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz B. D. kwotę 47.549,37 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 27.11.2015r. do dnia 31.12.2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01.01.2016 r. do dnia zapłaty, o czym orzekł w punkcie piątym części dyspozytywnej wyroku.

W punkcie dziewiątym części dyspozytywnej wyroku, Sąd zasądził od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz B. D. kwotę 47.549,37 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 27.11.2015r. do dnia 31.12.2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01.01.2016 r. do dnia zapłaty.

W punkcie natomiast trzynastym części dyspozytywnej wyroku, Sąd zasądził od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz B. D. kwotę 4.322,67 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 27.11.2015r. do dnia 31.12.2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01.01.2016 r. do dnia zapłaty. Ww. roszczenie powódki określone zostało przez nią na kwotę łączną 8.645,34 zł. Powódka precyzując podała, że przedmiotem tego roszczenia jest część odszkodowania z tytułu naruszenia umowy społecznej. Obliczając wskazała na iloczyn kwoty wynagrodzenia czyli 4.322,67 zł oraz dwóch miesięcy (od czerwca do lipca 2017 roku). Zważyć przeto należy, iż zgodnie z zapisem odnośnie trwania okresu gwarancyjnego wynikającego z przedmiotowej umowy społecznej – 120 miesięcy – obejmował on czas od dnia 01.07.2007 roku do dnia 31.06.2017 roku. Zatem dochodzone odszkodowanie także za miesiąc lipiec 2017 roku, w ocenie Sądu jest niezasadne. Tym samym Sąd zasądził w tym zakresie odszkodowanie wyłącznie za jeden miesiąc. W pozostałym zakresie powództwo oddalił.

Nadto, zgodnie z przepisem art. 477 ² § 1 k.p.c., w myśl którego zasądzając należność pracownika w sprawach z zakresu prawa pracy, sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności w części nieprzekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika, Sąd nadał zatem wyrokowi w punkcie 1, 5, 9 oraz 13 rygor natychmiastowej wykonalności, o czym orzeczono w punkcie czwartym, ósmym, dwunastym oraz szesnastym części dyspozytywnej wyroku.

Co się zaś tyczy orzeczenia o kosztach procesu - w przedmiocie kosztów zastępstwa prawnego, Sąd orzekł w oparciu o przepisy Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Ww. rozporządzenie weszło w życie z dniem 01 stycznia 2016 roku. Powódka złożyła przedmiotowe cztery pozwy w miesiącu lutym 2016 roku.

Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika powódki w wysokości 3.600 zł Sąd określił zatem na podstawie przepisu § 9 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 5 ww. rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych w odniesieniu do każdego z żądań wyartykułowanych w treści pozwu. W związku z powyższym Sąd orzekł, jak w punkcie drugim, szóstym, dziesiątym części dyspozytywnej wyroku (75% z kwoty 4.800 zł). Sąd uznał, że w wynagrodzenie w tej właśnie wysokości jest adekwatne do czynności podjętych w sprawie przez pełnomocnika biorąc pod wzgląd również ciężar gatunkowy sprawy i stopień jej skomplikowania. W ocenie Sądu, ww. okoliczności sprawy nie uzasadniają uwzględnienia wniosku o przyznanie wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości trzykrotności stawki minimalnej.

Co się zaś tyczy kosztów zastępstwa prawnego w zakresie ostatniego żądania powódki, Sąd uznał, iż koszty procesu znoszą się wzajemnie, o czym orzeczono w punkcie czternastym części dyspozytywnej wyroku.

Sędzia Sądu Rejonowego Joanna Kołodziej Michałowicz