Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 lipca 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Dorota Tyrała (spr.)

Sędziowie: SA – Rafał Kaniok

SO (del.) – Anna Kalbarczyk

Protokolant: – sekr. sąd. Olaf Artymiuk

przy udziale Prokuratorów Jacka Pergałowskiego i Hanny Gorajskiej – Majewskiej oraz oskarżycielek posiłkowych B. B. (1) oraz J. B. (1)

po rozpoznaniu w dniach 07.02.18r., 07.03.18r., 10.04.18r., 15.05.18r., 20.06.18r., 11.07.18r.

sprawy:

1)  R. T. (1), syna R. i I. z d. S., urodz. (...) w W.,

oskarżonego z art. 4 § 1 k.k. i art. 204 § 1 d.k.k. w zb. z art. 205 § 2 ¹ d.k.k. w zb. z art. 6 § 3 k.k. ustawy z dnia 12 października 1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego w zw. z art. 58 d.k.k. w zw. z art. 58 ^a d.k.k. w zw. z art. 10 § 2 d.k.k., art. 258 § 3

2)  R. K. (1), syna Z. i M. S. (1) z d. P., urodz. (...) w Z.,

oskarżonego z art. 4 § 1 k.k. i art. 204 § 3 d.k.k. w zb. z art. 205 § 2 d.k.k. w zb. z art. 265 § 1 d.k.k. w zb. z art. 1 § 2 d.k.k. i art. 6 § 3 d.k.k. ustawy z dnia 12 października 1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego w zw. z art. 58 d.k.k.

3)  A. K. (1), syna J. i M. z d. S. urodz. (...) w G.,

oskarżonego z art. 4 § 1 k.k. i art. 205 § 2 ¹ d.k.k. w zb. z art. 6 § 3 d.k.k. ustawy z dnia 12 października 1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego w zw. z art. 58 d.k.k. w zw. z art. 58 ^a d.k.k. w zw. z art. 10 § 2 d.k.k.

4)  A. G. (1), córki W. i S., urodz. (...) w W.,

oskarżonej z art. 4 § 1 k.k. i art. 205 § 2 ¹ d.k.k. w zb. z art. 6 § 3 d.k.k. ustawy z dnia 12 października 1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego w zw. z art. 58 d.k.k. w zw. z art. 58 ^a d.k.k. w zw. z art. 10 § 2 d.k.k.

5)  M. S. (2), syna M. i T. z d. Z., urodz. (...) w B.,

oskarżonego z art. 4 § 1 k.k. i art. 205 § 2 ¹ d.k.k. w zb. z art. 6 § 3 d.k.k. ustawy z dnia 12 października 1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego w zw. z art. 58 d.k.k. w zw. z art. 58 ^a d.k.k. w zw. z art. 10 § 2 d.k.k.

6)  T. G. (1), syna J. i J. z d. S. ur. (...) w B.,

oskarżonego z art. 4 § 1 k.k. i art. 205 § 2 ¹ d.k.k. w zb. z art. 6 § 3 d.k.k. ustawy z dnia 12 października 1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego w zw. z art. 58 d.k.k. w zw. z art. 58 ^a d.k.k. w zw. z art. 10 § 2 d.k.k.

na skutek apelacji, wniesionych przez obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 23 czerwca 2015 r. sygn. akt VIII K 436/03

I.  w odniesieniu do oskarżonego R. T. (1) zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1)  uchyla orzeczenie o karze łącznej z punktu IV wyroku,

2)  w odniesieniu do czynu przypisanego temu oskarżonemu w punkcie I wyroku:

a) eliminuje zapisy, że obejmuje on czyny zarzucone w punkcie III, IV, V i VI aktu oskarżenia i w tym zakresie odnośnie czynów z pkt III i VI aktu oskarżenia na podstawie art. 17§1 pkt 6 k.p.k. postępowanie umarza, zaś odnośnie czynów z punktu IV i V aktu oskarżenia oskarżonego uniewinnia; koszty postępowania w tej części ponosi Skarb Państwa,

b) opis czynu zmienia w ten sposób, że oskarżonego uznaje za winnego tego, iż w okresie od 1 czerwca 1993 r do dnia 25 lutego 1998 r., w W., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi, w tym w całym wymienionym okresie z M. S. (2), a w okresie od 3 sierpnia 1994 r. do dnia 25 lutego 1998 r. również z R. K. (1), A. K. (1) i T. G. (1), w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w podobny sposób, przy wykorzystaniu stałej sposobności jaką była działalność tzw. (...) obejmującego powiązane ze sobą osobowo, kapitałowo i organizacyjnie spółki prawa handlowego, w których wymienieni pełnili funkcje w zarządach i radach nadzorczych oraz byli właścicielami ich akcji bądź udziałów, zawierając umowy o wybudowanie mieszkań i akty notarialne sprzedaży ułamkowych części nieruchomości na lokalizacjach w W. z klientami spółek wchodzących w skład (...), wprowadzili ich w błąd co do rzeczywistej kondycji finansowej oraz możliwości i zamiaru realizacji zawartych z tymi osobami umów, w sytuacji gdy spółkom tym groziła niewypłacalność a nawet upadłość, co w efekcie doprowadziło do niekorzystnego rozporządzenia mieniem klientów spółek w łącznej kwocie co najmniej 7.931.700 zł, wyrządzając swoim działaniem szkodę majątkową znacznej wartości,

c) jako podstawę prawną skazania za ten czyn wskazuje art. 286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010 r. w zw. z art. 4§1 k.k.,

d) jako podstawę prawną wymiaru kary wskazuje art. 294§1 k.k. w zw. z art. 33§ 1 i 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010 r. w zw. z art. 4§1 k.k.

e) orzeczoną wobec oskarżonego R. T. (1) karę obniża do 3 (trzech) lat pozbawienia wolności oraz 360 stawek dziennych grzywny po 100 (sto) złotych każda;

3)  uniewinnia oskarżonego od popełnienia czynu przypisanego w punkcie III wyroku, a koszty postępowania w tej części ponosi Skarb Państwa;

4)  na podstawie art. 63§1 k.k. na poczet orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności zalicza okres rzeczywistego pozbawienia wolności oskarżonego w sprawie od dnia 25 lutego 1998 r. do dnia 12 lutego 1999 r.;

II.  w odniesieniu do oskarżonego R. K. (1) zmienia wyrok w zaskarżonej części w ten sposób, że:

1.  w zakresie czynu przypisanego temu oskarżonemu w punkcie I wyroku:

a) eliminuje zapisy, że obejmuje on czyny zarzucone w punkcie V, VI, VII, VIII, IX i X aktu oskarżenia i w tym zakresie co do czynów zarzuconych w punktach V, VI, VII, VIII na podstawie art. 17§1 pkt 6 k.p.k. postępowanie umarza, zaś co do czynów z punktu IX i X oskarżonego uniewinnia; koszty postępowania w tej części ponosi Skarb Państwa,

b) w ramach czynu przypisanego oskarżonego uznaje za winnego tego, iż w okresie od 3 sierpnia 1994 r. do dnia 25 lutego 1998 r., w W., działając wspólnie i w porozumieniu z R. T. (1), M. S. (2), A. K. (1) i T. G. (1), w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w podobny sposób, przy wykorzystaniu stałej sposobności jaką była działalność tzw. (...) obejmującego powiązane ze sobą osobowo, kapitałowo i organizacyjnie spółki prawa handlowego, w których wymienieni pełnili funkcje w zarządach i radach nadzorczych oraz byli właścicielami ich akcji bądź udziałów, zawierając umowy o wybudowanie mieszkań i akty notarialne sprzedaży ułamkowych części nieruchomości na lokalizacjach w W. z klientami spółek wchodzących w skład (...), wprowadzili ich w błąd co do rzeczywistej kondycji finansowej oraz możliwości i zamiaru realizacji zawartych z tymi osobami umów, w sytuacji gdy spółkom tym groziła niewypłacalność a nawet upadłość, co w efekcie doprowadziło do niekorzystnego rozporządzenia mieniem klientów spółek w łącznej kwocie co najmniej 7.931.700 zł, wyrządzając swoim działaniem szkodę majątkową znacznej wartości,

c) jako podstawę prawną skazania za ten czyn wskazuje art. 286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010 r. w zw. z art. 4§1 k.k.,

d) jako podstawę prawną wymiaru kary wskazuje art. 294§1 k.k. w zw. z art. 33§ 1 i 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010 r. w zw. z art. 4§1 k.k.,

e) orzeczoną za czyn ten karę obniża do 3 (trzech) lat pozbawienia wolności oraz 360 stawek dziennych grzywny po 100 (sto) złotych każda;

2. na podstawie art. 63§1 k.k. na poczet orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności zalicza okres rzeczywistego pozbawienia wolności oskarżonego w sprawie od dnia 25.02.1998 r. do dnia 08.12.1998 r.;

III. w odniesieniu do oskarżonego A. K. (1) zmienia wyrok w zaskarżonej części w ten sposób, że:

1)  w zakresie czynu przypisanego temu oskarżonemu w punkcie I wyroku:

a) eliminuje zapisy, że obejmuje on czyny zarzucone w puntach III i IV aktu oskarżenia i w tym zakresie oskarżonego uniewinnia, przejmując koszty postępowania w tej części na rachunek Skarbu Państwa,

b) opis czynu przypisanego zmienia w ten sposób, że oskarżonego uznaje za winnego tego, iż w okresie od 3 sierpnia 1994 r. do dnia 25 lutego 1998 r., w W., działając wspólnie i w porozumieniu z R. T. (1), M. S. (2), R. K. (1) i T. G. (1), w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w podobny sposób, przy wykorzystaniu stałej sposobności jaką była działalność tzw. (...) obejmującego powiązane ze sobą osobowo, kapitałowo i organizacyjnie spółki prawa handlowego, w których wymienieni pełnili funkcje w zarządach i radach nadzorczych oraz byli właścicielami ich akcji bądź udziałów, zawierając umowy o wybudowanie mieszkań i akty notarialne sprzedaży ułamkowych części nieruchomości na lokalizacjach w W. z klientami spółek wchodzących w skład (...), wprowadzili ich w błąd co do rzeczywistej kondycji finansowej oraz możliwości i zamiaru realizacji zawartych z tymi osobami umów, w sytuacji gdy spółkom tym groziła niewypłacalność a nawet upadłość, co w efekcie doprowadziło do niekorzystnego rozporządzenia mieniem klientów spółek w łącznej kwocie co najmniej 7.931.700zł, wyrządzając swoim działaniem szkodę majątkową znacznej wartości,

c) jako podstawę prawną skazania za ten czyn wskazuje art. 286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010 r. w zw. z art. 4§1 k.k.,

d) jako podstawę prawną wymiaru kary wskazuje art. 294§1 k.k. w zw. z art. 33§ 1 i 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010 r. w zw. z art. 4§1 k.k.

e) orzeczoną wobec oskarżonego karę obniża do 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności oraz 250 (dwieście pięćdziesiąt) stawek dziennych grzywny po 100 (sto) złotych każda;

2. na podstawie art. 63§1 k.k. na poczet orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 25 lutego 1998 r. do dnia 15.10.1998 r.

IV. w odniesieniu do oskarżonej A. G. (1) zmienia wyrok w zaskarżonej części w ten sposób, że:

1. w ramach czynu przypisanego oskarżonej w punkcie I wyroku oskarżoną uznaje za winną tego, iż w okresie od października 1997 r. do stycznia 1998 r., w W., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, będąc prezesem i jedynym udziałowcem spółki (...) Sp. z o.o. w sytuacji zablokowania środków pieniężnych Spółki (...) Sp. z o.o. zgromadzonych na rachunkach bankowych prowadzonych przez (...), (...) Bank, (...), poprzez przyjmowanie nowych i kolejnych wpłat w łącznej wysokości nie niższej niż 922.382,01 zł od klientów tej spółki, wskazanych w jej zarzucie I aktu oskarżenia, na rachunek bankowy o numerze (...)- (...) założony w Banku (...) i prowadzony dla (...) Sp. z o.o., udzieliła pomocy osobom faktycznie zarządzającym Spółką (...) sp. z o.o. w osobach R. T. (1), R. K. (1), A. K. (1) w doprowadzeniu do niekorzystnego rozporządzenia mieniem i wprowadzeniu w błąd klientów (...) Spółki z o.o.

- jako podstawę prawną skazania za ten czyn wskazuje art. 18§3 k.k. w zw. z art. 286§1 k.k.,

- jako podstawę prawną wymiaru kary wskazuje art. 19§1 k.k. w zw. z art. 286§1 k.k. w zw. z art. 33§1 i 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010 r. w zw. z art. 4§1 k.k.,

- orzeczoną za ten czyn karę obniża do 1 (jednego) roku pozbawienia wolności oraz 100 (sto) stawek dziennych po 100 (sto) złotych;

2. na podstawie art. 63§1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonej okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 28.04.1998 r. do dnia 12.11.1998 r.

V. w odniesieniu do oskarżonego M. S. (2) zmienia wyrok w zaskarżonej części w ten sposób, że:

1. opis czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie I wyroku zmienia w ten sposób, że oskarżonego uznaje za winnego tego, iż w okresie od 1 czerwca 1993 r do dnia 25 lutego 1998 r., w W., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi, w tym w całym wymienionym okresie z R. T. (1), a w okresie od 3 sierpnia 1994 r. do dnia 25 lutego 1998r. również z R. K. (1), A. K. (1) i T. G. (1), w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w podobny sposób, przy wykorzystaniu stałej sposobności jaką była działalność tzw. (...) obejmującego powiązane ze sobą osobowo, kapitałowo i organizacyjnie spółki prawa handlowego, w których wymienieni pełnili funkcje w zarządach i radach nadzorczych oraz byli właścicielami ich akcji bądź udziałów, zawierając umowy o wybudowanie mieszkań i akty notarialne sprzedaży ułamkowych części nieruchomości na lokalizacjach w W. z klientami spółek wchodzących w skład (...), wprowadzili ich w błąd co do rzeczywistej kondycji finansowej oraz możliwości i zamiaru realizacji zawartych z tymi osobami umów, w sytuacji gdy spółkom tym groziła niewypłacalność a nawet upadłość, co w efekcie doprowadziło do niekorzystnego rozporządzenia mieniem klientów spółek w łącznej kwocie co najmniej 7.931.700 złotych, wyrządzając swoim działaniem szkodę majątkową znacznej wartości,

- jako podstawę prawną skazania za ten czyn wskazuje art. 286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010 r. w zw. z art. 4§1 k.k.,

- jako podstawę prawną wymiaru kary wskazuje art. 294§1 k.k. w zw. z art. 33§ 1 i 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010 r. w zw. z art. 4§1 k.k.

- orzeczoną wobec oskarżonego karę obniża do 1 (jednego) roku 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz 150 (sto pięćdziesiąt) stawek dziennych grzywny po 100 (sto) złotych każda;

2. na podstawie art. 69§1 i 2 k.k. i art. 70§1 pkt 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010 r. w zw. z art. 4§1 k.k., wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza ustalając okres próby lat 4 (czterech);

VI. w odniesieniu do oskarżonego T. G. (1) zmienia wyrok w zaskarżonej części w ten sposób, że:

1.  w odniesieniu do czynu przypisanego temu oskarżonemu w punkcie I wyroku:

a) eliminuje zapis, że obejmuje on czyn zarzucony w punkcie III aktu oskarżenia i w tym zakresie na podstawie art. 17§1 pkt 6 k.p.k. postępowanie umarza, koszty postępowania w tej części ponosi Skarb Państwa,

b) opis czynu przypisanego zmienia w ten sposób, że oskarżonego uznaje za winnego tego, iż w okresie od 3 sierpnia 1994 r. do dnia 25 lutego 1998 r. działając wspólnie i w porozumieniu z R. T. (1), M. S. (2), R. K. (1) i A. K. (1), w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w podobny sposób, przy wykorzystaniu stałej sposobności jaką była działalność tzw. (...) obejmującego powiązane ze sobą osobowo, kapitałowo i organizacyjnie spółki prawa handlowego, w których wymienieni pełnili funkcje w zarządach i radach nadzorczych oraz byli właścicielami ich akcji bądź udziałów, zawierając umowy o wybudowanie mieszkań i akty notarialne sprzedaży ułamkowych części nieruchomości na lokalizacjach w W. z klientami spółek wchodzących w skład (...), wprowadzili ich w błąd co do rzeczywistej kondycji finansowej oraz możliwości i zamiaru realizacji zawartych z tymi osobami umów, w sytuacji gdy spółkom tym groziła niewypłacalność a nawet upadłość, co w efekcie doprowadziło do niekorzystnego rozporządzenia mieniem klientów spółek w łącznej kwocie co najmniej 7.931.700 złotych, wyrządzając swoim działaniem szkodę majątkową znacznej wartości,

c) jako podstawę prawną skazania za ten czyn wskazuje art. 286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010 r. w zw. z art. 4§1 k.k.,

d) jako podstawę prawną wymiaru kary wskazuje art. 294§1 k.k. w zw. z art. 33§ 1 i 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010 r. w zw. z art. 4§1 k.k.

e) orzeczoną wobec oskarżonego karę obniża do 1 (jednego) roku 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz 150 (sto pięćdziesiąt) stawek dziennych grzywny po 100 (sto) złotych każda;

2. na podstawie art. 69§1 i 2 k.k. i art. 70§1 pkt 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010 r. w zw. z art. 4§1 k.k., wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza ustalając okres próby lat 4 (czterech);

VII. uchyla rozstrzygnięcia z punktu II wyroku;

VIII. na podstawie art. 46§1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010 r. w zw. z art. 4§1 k.k., zasądza solidarnie od oskarżonych R. T. (1), R. K. (1), A. K. (1), M. S. (2) i T. G. (1) tytułem odszkodowania, na rzecz:

1)  D. P. kwotę 22.359,11 zł (dwudziestu dwóch tysięcy trzysta pięćdziesięciu dziewięciu złotych jedenastu groszy),

2)  R. Z. kwotę 34.012,46 zł (trzydziestu czterech tysięcy dwunastu złotych czterdziestu sześciu groszy),

3)  P. K. (1) kwotę 38.406,05 zł (trzydziestu ośmiu tysięcy czterysta sześciu złotych pięciu groszy),

4)  K. L. (1) kwotę 26.091,03 zł (dwudziestu sześciu tysięcy dziewięćdziesięciu jeden złotych trzech groszy),

5)  R. J. (1) kwotę 15.829,34 zł (piętnastu tysięcy osiemset dwudziestu dziewięciu złotych trzydziestu czterech groszy),

6)  J. K. (1) (primo voto Z.) kwotę 40.086,68 zł (czterdziestu tysięcy osiemdziesięciu sześciu złotych sześćdziesięciu ośmiu groszy),

7)  B. B. (1) kwotę 32.268,06 zł (trzydziestu dwóch tysięcy dwieście sześćdziesięciu ośmiu złotych sześciu groszy),

8)  Z. Z. (3) kwotę 27.735,53 zł (dwudziestu siedmiu tysięcy siedemset trzydziestu pięciu złotych pięćdziesięciu trzech groszy),

9)  S. W. (1) kwotę 12.508,94 zł (dwunastu tysięcy pięćset ośmiu złotych dziewięćdziesięciu czterech groszy),

10)  I. K. (1) kwotę 15.491,75 zł (piętnastu tysięcy czterysta dziewięćdziesięciu jeden złotych siedemdziesięciu pięciu groszy),

11)  M. P. (1) kwotę 30.091,84 zł (trzydziestu tysięcy dziewięćdziesięciu jeden złotych osiemdziesięciu czterech groszy),

12)  I. T. (1) kwotę 36.303,12 zł (trzydziestu sześciu tysięcy trzysta trzech złotych dwunastu groszy),

13)  A. B. (1) kwotę 30.968,33 zł (trzydziestu tysięcy dziewięćset sześćdziesięciu ośmiu złotych trzydziestu trzech groszy),

14)  W. G. (1) kwotę 41.918,61 zł (czterdziestu jeden tysięcy dziewięćset osiemnastu złotych sześćdziesięciu jeden groszy),

15)  T. K. (1) kwotę 29.362,81 zł (dwudziestu dziewięciu tysięcy trzysta sześćdziesięciu dwóch złotych osiemdziesięciu jeden groszy),

16)  P. Ż. kwotę 52.825,50 zł (pięćdziesięciu dwóch tysięcy osiemset dwudziestu pięciu złotych pięćdziesięciu groszy),

17)  K. L. (2) kwotę 19.786,68 zł (dziewiętnastu tysięcy siedemset osiemdziesięciu sześciu złotych sześćdziesięciu ośmiu groszy),

18)  B. K. (1) kwotę 40.854,90 zł (czterdziestu tysięcy osiemset pięćdziesięciu czterech złotych dziewięćdziesięciu groszy),

19)  S. R. kwotę 13.800,50 zł (trzynastu tysięcy osiemset złotych pięćdziesięciu groszy),

20)  D. T. (primo voto U.) kwotę 25.459,41 zł (dwudziestu pięciu tysięcy czterysta pięćdziesięciu dziewięciu złotych czterdziestu jeden groszy),

21)  G. Ł. kwotę 18.672,19 zł (osiemnastu tysięcy sześćset siedemdziesięciu dwóch złotych dziewiętnastu groszy),

22)  M. O. kwotę 27.432,77 zł (dwudziestu siedmiu tysięcy czterysta trzydziestu dwóch złotych siedemdziesięciu siedmiu groszy),

23)  A. C. (1) kwotę 18.771,38 zł (osiemnastu tysięcy siedemset siedemdziesięciu jeden złotych trzydziestu ośmiu groszy),

24)  M. C. (1) kwotę 23.361,50 zł (dwudziestu trzech tysięcy trzysta sześćdziesięciu jeden złotych pięćdziesięciu groszy),

25)  K. N. kwotę 34.311,48 zł (trzydziestu czterech tysięcy trzysta jedenastu złotych czterdziestu ośmiu groszy),

26)  R. G. kwotę 21.258,88 zł (dwudziestu jeden tysięcy dwieście pięćdziesięciu ośmiu złotych osiemdziesięciu ośmiu groszy),

27)  D. S. kwotę 22.783,15 zł (dwudziestu dwóch tysięcy siedemset osiemdziesięciu trzech złotych piętnastu groszy),

28)  D. K. (1) kwotę 20.461,98 zł (dwudziestu tysięcy czterysta sześćdziesięciu jeden złotych dziewięćdziesięciu ośmiu groszy),

29)  T. W. (1) kwotę 36.433,18 zł (trzydziestu sześciu tysięcy czterysta trzydziestu trzech złotych osiemnastu groszy),

30)  J. B. (2) kwotę 39.168,21 zł (trzydziestu dziewięciu tysięcy sto sześćdziesięciu ośmiu złotych dwudziestu jeden groszy),

31)  M. K. (1) kwotę 55.965,85 zł (pięćdziesięciu pięciu tysięcy dziewięćset sześćdziesięciu pięciu złotych osiemdziesięciu pięciu groszy),

32)  G. B. (1) (primo voto W.) kwotę 28.127,63 zł (dwudziestu ośmiu tysięcy sto dwudziestu siedmiu złotych sześćdziesięciu trzech groszy),

33)  W. F. kwotę 35.441,88 zł (trzydziestu pięciu tysięcy czterysta czterdziestu jeden złotych osiemdziesięciu ośmiu groszy),

34)  Z. S. (1) kwotę 17.781 zł (siedemnastu tysięcy siedemset osiemdziesięciu jeden złotych),

35)  M. K. (2) kwotę 46.019,38 zł (czterdziestu sześciu tysięcy dziewiętnastu złotych trzydziestu ośmiu groszy),

36)  S. G. (1) kwotę 54.732,13 zł (pięćdziesięciu czterech tysięcy siedemset trzydziestu dwóch złotych trzynastu groszy),

37)  A. M. (1) kwotę 34.390,74 zł (trzydziestu czterech tysięcy trzystu dziewięćdziesięciu złotych siedemdziesięciu czterech groszy),

38)  I. C. kwotę 39.621,76 zł (trzydziestu dziewięciu tysięcy sześćset dwudziestu jeden złotych siedemdziesięciu sześciu groszy),

39)  J. S. (1) kwotę 45.924,93 zł (czterdziestu pięciu tysięcy dziewięćset dwudziestu czterech złotych dziewięćdziesięciu trzech groszy),

40)  M. A. kwotę 42.300,51 zł (czterdziestu dwóch tysięcy trzystu złotych pięćdziesięciu jeden groszy),

41)  W. N. kwotę 72.719,58 zł (siedemdziesięciu dwóch tysięcy siedemset dziewiętnastu złotych pięćdziesięciu ośmiu groszy),

42)  S. W. (2) kwotę 59.012,37 zł (pięćdziesięciu dziewięciu tysięcy dwunastu złotych trzydziestu siedmiu groszy),

43)  J. B. (1) kwotę 70.536,36 zł (siedemdziesięciu tysięcy pięćset trzydziestu sześciu złotych trzydziestu sześciu groszy),

44)  A. F. (1) kwotę 100.000 zł (stu tysięcy złotych),

45)  H. i K. małż. L. kwotę 17.141,56 zł (siedemnastu tysięcy sto czterdziestu jeden złotych pięćdziesięciu sześciu groszy),

46)  D. K. (2) kwotę 3.436,96 zł (trzech tysięcy czterysta trzydziestu sześciu złotych dziewięćdziesięciu sześciu groszy),

47)  M. Ł. (1) kwotę 30.504,67 zł (trzydziestu tysięcy pięćset czterech złotych sześćdziesięciu siedmiu groszy),

48)  P. O. (1) kwotę 50.192,61 zł (pięćdziesięciu tysięcy sto dziewięćdziesięciu dwóch złotych sześćdziesięciu jeden groszy),

49)  K. K. (1) kwotę 34.365,19 zł (trzydziestu czterech tysięcy trzysta sześćdziesięciu pięciu złotych dziewiętnastu groszy),

50)  K. A. kwotę 17.190,55 zł (siedemnastu tysięcy sto dziewięćdziesięciu złotych pięćdziesięciu pięciu groszy),

51)  A. P. kwotę 30.000 zł (trzydziestu tysięcy złotych),

52)  J. R. kwotę 37.997,86 zł (trzydziestu siedmiu tysięcy dziewięćset dziewięćdziesięciu siedmiu złotych osiemdziesięciu sześciu groszy),

53)  S. S. (1) kwotę 28.476,40 zł (dwudziestu ośmiu tysięcy czterysta siedemdziesięciu sześciu złotych czterdziestu groszy),

54)  R. K. (2) kwotę 38.168,34 zł (trzydziestu ośmiu tysięcy sto sześćdziesięciu ośmiu złotych trzydziestu czterech groszy),

55)  H. M. (2) kwotę 38.014,98 zł (trzydziestu ośmiu tysięcy czternastu złotych dziewięćdziesięciu ośmiu groszy),

56)  H. D. (1) kwotę 28.642,87 zł (dwudziestu ośmiu tysięcy sześćset czterdziestu dwóch złotych osiemdziesięciu siedmiu groszy),

57)  M. Ż. (1) kwotę 13.653,57 zł (trzynastu tysięcy sześćset pięćdziesięciu trzech złotych pięćdziesięciu siedmiu groszy),

58)  M. S. (3) kwotę 21.991,73 zł (dwudziestu jeden tysięcy dziewięćset dziewięćdziesięciu jeden złotych siedemdziesięciu trzech groszy),

59)  J. S. (2) kwotę 50.000 zł (pięćdziesięciu tysięcy złotych),

60)  M. D. (1) kwotę 7.166 zł (siedmiu tysięcy sto sześćdziesięciu sześciu złotych),

61)  J. W. kwotę 59.223,51 zł (pięćdziesięciu dziewięciu tysięcy dwieście dwudziestu trzech złotych pięćdziesięciu jeden groszy),

62)  A. Z. (1) kwotę 16.543,94 zł (szesnastu tysięcy pięćset czterdziestu trzech złotych dziewięćdziesięciu czterech groszy),

63)  K. S. (1) kwotę 57.935,49 zł (pięćdziesięciu siedmiu tysięcy dziewięćset trzydziestu pięciu złotych czterdziestu dziewięciu groszy),

64)  Z. W. (1) kwotę 50.000 zł (pięćdziesięciu tysięcy złotych),

65)  T. M. kwotę 27.187,21 zł (dwudziestu siedmiu tysięcy sto osiemdziesięciu siedmiu złotych dwudziestu jeden groszy),

66)  S. K. (1) kwotę 117.802,77 zł (stu siedemnastu tysięcy osiemset dwóch złotych siedemdziesięciu siedmiu groszy),

67)  H. S. (1) kwotę 24.376,82 zł (dwudziestu czterech tysięcy trzysta siedemdziesięciu sześciu złotych osiemdziesięciu dwóch groszy),

68)  N. i K. małż. S. kwotę 51.446,73 zł (pięćdziesięciu jeden tysięcy czterysta czterdziestu sześciu złotych siedemdziesięciu trzech groszy),

69)  E. G. (1) kwotę 33.297,67 zł (trzydziestu trzech tysięcy dwieście dziewięćdziesięciu siedmiu złotych sześćdziesięciu siedmiu groszy),

70)  E. B. (1) kwotę 20.000 zł (dwudziestu tysięcy złotych),

IX. zasądza od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa za obie instancje:

1. tytułem opłaty: od oskarżonych R. T. (1) i R. K. (1) – kwoty po 7600,00 (siedem tysięcy sześćset) zł, od oskarżonego A. K. (1) – kwotę 5300,00 (pięć tysięcy trzysta) zł, od oskarżonej A. G. (1) – kwotę 2180,00 (dwa tysiące sto osiemdziesiąt) zł, od oskarżonych M. S. (2) i T. G. (1) – kwoty po 3300,00 (trzy tysiące trzysta) zł;

2 . tytułem częściowych wydatków za I i II instancję: od R. T. (1) kwotę 68.627,40 zł (sześćdziesięciu ośmiu tysięcy sześćset dwudziestu siedmiu złotych czterdziestu groszy), od R. K. (1) kwotę 43.627,40 zł (czterdziestu trzy tysiące sześćset dwudziestu siedmiu złotych czterdziestu groszy), od A. K. (1) kwotę 29.084,93 zł (dwudziestu dziewięciu tysięcy osiemdziesięciu czterech złotych dziewięćdziesięciu trzech groszy), od T. G. (1) kwotę 54.084,93 zł (pięćdziesięciu czterech tysięcy osiemdziesięciu czterech złotych dziewięćdziesięciu trzech groszy), od A. G. (1) kwotę 39.542,47 zł (trzydziestu dziewięciu tysięcy pięćset czterdziestu dwóch złotych czterdziestu siedmiu groszy)od M. S. (2) kwotę 14.542,47 zł (czternastu tysięcy pięćset czterdziestu dwóch złotych czterdziestu siedmiu groszy).

UZASADNIENIE

1. R. T. (1) został oskarżony o to, że:

I. w okresie od 1991 do 1998 roku w W., jako prezes (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością inicjując działanie zorganizowanej grupy przestępczej i czyniąc z popełniania przestępstw stałe źródło dochodów, działając w warunkach ciągu przestępstw, w ten sposób, że: udzielając pełnomocnictwa A. K. (1) R. K. (1), M. S. (2), oraz innym do nabywania, zbywania, zamiany, obciążenia nieruchomości położonych w W., nie wyłączając zawierania umów przedwstępnych lub innych zobowiązujących do przeniesienia własności nieruchomości jak również rozwiązywania i odstępowania od zawartych już bądź zawartych w przyszłości umów przedwstępnych lub przyrzeczeń sprzedaży za cenę o wartości w wysokości i na warunkach określonych przez pełnomocników na rzecz osób przez pełnomocników wskazanych, do zawierania umów o wybudowanie mieszkań i domów na nieruchomościach stanowiących własność spółki lub inwestorów, na warunkach według uznania pełnomocników, oraz kierując działaniem spółek i wielokrotnym zmianom ich nazw, wprowadzając w błąd i fałszywie zapewniając o zamiarze i możliwości budowy i sprzedaży mieszkań przez spółki powiązane osobowo i kapitałowo z tzw. (...), działając poprzez pełnomocników i osobiście zawierał umowy przedwstępne budowy mieszkań przy ulicy (...) (...) W., (...), G., F., L., A., M., (...), O., (...) i innych, doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości i na poczet budowy pobrał mienie w znacznej wartości w kwocie co najmniej 7.903.750,15 zł na szkodę:

1. D. P. - 29.000 zł

2. R. Z. - 52.585,75 zł

3. A. J. (1) - 58.500 zł

4. A. K. (2)- 30.000 zł

5. E. M. (1) - 6.265 zł

6. A. J. (2) - 35.892 zł

7. D. K. (3) - 45.300 zł

8. P. K. (1) - 61.900 zł

9. T. K. (2) - 17.416,36 zł

10. K. L. (1) - 41.280 zł

11. C. K. (1) - 31.006 zł

12. M. Ł. (2) - 39.972 zł

13. R. J. (1) - 27.816 zł

14. J. Z. (1) - 62.000 zł

15. B. B. (1) - 38.496 zł

16. Z. Z. (3) - 42.053 zł

17. S. W. (1) - 23.818 zł

18. H. R. - 36.885 zł

19. I. K. (1) - 24.000 zł

20. C. K. (2) 45.220 zł

21. W. Ś. 77.037 zł

22. M. P. (1) 42.283 zł

23. W. S. (1) 44.675 zł

24. A. B. (2) 41.520 zł

25. J. C. (1) 25.950 zł

26. W. G. (1) 51.880 zł

27. T. K. (1) 45.425 zł

28. P. Ż. 81.916, 35 zł

29. I. Z. (1) 31.200 zł

30. R. i B. W. 20.760 zł

31. K. L. (2) 33.520 zł

32. Z. P. 20.760 zł

33. B. i J. K. (2) 61.870 zł

34. S. R. 20.836 z ł

35. D. U. 40.760 zł

36. G. Ł. 24.000 zł

37. M. C. (2) 17.922,50 zł

38. M. O. 31740 zł

39. A. C. (1) 31.800 zł

40. M. B. (1) 66.750 zł

41. M. C. (1) 34.613 zł

42. G. i K. N. 51.955 zł

43. R. G. 32.232 zł

44. D. S. 26.280 zł

45. G. B. (2) 22.400 zł

46. D. K. (1) 31.007 zł

47. I. M. 65.368 zł

48. K. O. (1) 22.000 zł

49. M. J. (1) 20.000 zł

50. D. i T. W. (2) 55.549 zł

51. E. i J. B. (3) 61.778,50 zł

52. M. K. (1) 15.910 zł

53. H. I. (1) 43.220 zł

54. S. K. (2) 81.500 zł

55. G. B. (2) 22.400 zł

56. A. i B. K. (2) 44.404 zł

57. S. P. (1) 42.336 zł

58. J. i K. W. 64.480 zł

59. G. W. (1) 11.796 zł

60. K. i J. D. (1) 24.000 zł

61. B. S. 65.860 zł

62. M. W. (1) 51.345 zł

63. W. F. 60.041 zł

64. M. S. (4) 61.000 zł

65. Z. i Z. S. (2) 40.163 zł

66. J. K. (3) 48.208 zł

67. B. Z. 108.718 zł

68. J. P. (1) 17.290 zł

69. M. K. (2) 77.960 zł

70. S. G. (1) 78.720 zł

71. A. M. (1) 66.294 zł

72. I. C. 60.400 zł

73. M. U. 56.904 zł

74. J. S. (1) 118.000 zł

75. M. E. 41.085 zł

76. E. K. (1) 20.000 zł

77. M. A. 65.225 zł

78. S. P. (2) 102.357 zł

79. W. N. 115.967 zł

80. S. W. (2) 91.646 zł

81. E. B. (2) 155.432,54 zł

82. A. G. (2) 47.996 USD co stanowiło 107.991 zł

83. J. B. (4) i P. B. 68.200 USD co stanowiło 160.952 zł

84. J. B. (1) 141.717,27 zł

85. A. F. (1) 42.000 USD co stanowiło 99.120 zł

86. C. Ż.

87. E. M. (2) 62.1122,77 zł

88. M. K. (3) 57.654 USD co stanowiło 129.721,50 zł

89. T. H. 65.368,96 zł

90. M. i T. K. (3) 84.760 zł

91. B. i U. M. 102.179 zł

92. H. i K. L. (3) 39.039 zł

93. H. K. 38.354,26 zł

94. K. K. (4) 15.256 zł

95. K. G. (1) 4500 zł

96. E. W. (1) 8775 zł

97. J. P. (2) 6474 zł

98. P. J. 17.841,35 zł

99. M. Ł. (1) 48.763 zł

100. D. J. 93.448 zł

101. J. K. (4) 93.15 5 zł

102. P. O. (1) 62.985 zł

103. K. K. (1) 25.803 USD co stanowiło 58.056,75 zł

104. K. A. 29.122 zł

105. A. P. 163.959 zł

106. L. Z. 64.000 zł

107. I. K. (2) 118.039 zł

108. M. B. (2) 82.610 zł

109. J. R. 60.000 zł

110. S. S. (1) 44194 zł

111. R. K. (2) 59.285 zł

112. H. M. (2) 64.400 zł

113. H. D. (1) 47.900 zł

114. M. Ż. (1) 20.760 zł

115. R. S. (1) 130.802 zł

116. J. S. (2) 142.453,31 zł

117. M. S. (3) 36.794 zł

118. M. D. (1) 7166 zł

119. M. K. (4) 180.000 zł

120. J. W. 154.000 zł

121. J. P. (3) 57.865 zł

122. A. Z. (1) 25.061 zł

123. K. S. (1) 53.671,20 zł

124. Z. W. (1) 64 887 USD co stanowiło równowartość 145.995,75 zł

125. T. M. 41.184 zł

126. S. K. (1) 350.965 zł

127. H. S. (1) 41.296 zł

128. T. S. (1) 79.581 zł

129. E. G. (1) 107.486,12 zł

130. Z. M. 142.000 zł

131. P. W. 79.240,91 zł

tj. o czyn z art. 286§ 1 w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 91 §1 k.k. w zw. z art. 65 k.k.

II. w okresie od 1994 do 1998 roku w W. wspólnie z R. K. (1) A. M. (2) S., T. G. (1), założył, kierował i brał udział w zorganizowanej grupie która miała na celu dokonywanie wyłudzeń mienia znacznej wartości od klientów spółki z o.o. (...), (...) sp. z o.o., (...) S.A. oraz innych spółek, powiązanych osobowo i kapitałowo z tzw. (...), pod pozorem budowy i sprzedaży mieszkań,

tj. o czyn z art. 258 § 1 k.k.

III. w dniu 01 grudnia 1994 roku w W. wyłudził poświadczenie nieprawdy poprzez podstępne wprowadzenie w błąd Sędziego Sądu Rejonowego XVI Wydziału Gospodarczego rejestrowego w ten sposób, że przedstawił w w/w Sądzie Uchwałę wspólników (...) sp. z o.o. o podwyższeniu kapitału zakładowego o wartość 170.000 zł poprzez wniesienie aportu w postaci - know how - projektu biurowca przy ul. (...) w W. z całą infrastrukturą, uzgodnieniami branżowymi, biznes planem wykonania inwestycji oraz studium marketingowego i wykonalności inwestycji, który w rzeczywistości nie istniał a który stał się podstawą dokonania właściwego wpisu w rejestrze handlowym o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki (...) sp. z o.o. a następnie uzyskany w taki sposób wpis do rejestru handlowego spółek wykorzystał podczas sprzedaży udziałów tejże spółki dla (...) sp. z o.o. za kwotę stanowiącą równowartość podniesionego kapitału,

tj. o czyn z art. 272 k.k.

IV. w okresie od 1996 roku do 1998 roku w W., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowych, udzielił pomocy A. G. (1), i doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem spółkę (...) sp. z o.o. w ten sposób, że będąc doradcą i pełnomocnikiem spółki (...) sp. z o.o., za rzekomo świadczone usługi konsultingowe oraz wykonanie biznes planów, bezpodstawnie naliczył w oparciu o pozorną umowę usług konsultingowych i pobrał kwotę 1.840.000 zł z tytułu usług których w rzeczywistości nie wykonał a co miało na celu wyprowadzenie

gotówki ze spółki (...),

tj. o czyn z art. 286§1 w zw. z art. 294§ 1 k.k. w zw. z art. 18§3 k.k.

V. w okresie 1997 roku w W. będąc członkiem zarządu spółki (...) sp. z o.o. i z tego tytułu zobowiązanym do zajmowania się sprawami majątkowymi spółki, usunął z reprezentowanej przez siebie spółki całą dokumentację księgową dotyczącą prowadzonej przez nią działalności gospodarczej, uniemożliwiając w ten sposób dochodzenie wierzytelności wobec dłużników spółki a w szczególności związanych z przekazaniem mieszkań przez (...) sp. z o.o. na swoją rzecz oraz następujących osób; I. T. (2), R. K. (1) i M. K. (5) oraz M. S. (2) przez co wyrządził znaczną szkodę majątkową w/w spółce, stanowiącą równowartość przekazanych mieszkań wynoszącą nie mniej niż 300.000 zł uniemożliwiając skuteczne dochodzenie wierzytelności spółki, tj. o czyn z art. 303§2 k.k.

VI. w okresie listopada i grudnia 1997 roku w W., bez tytułu prawnego, z wpłacanych przez inwestorów pieniędzy na poczet budowy domów, pobrał z kasy spółki (...) sp. z o.o. kwotę 26.500 zł, w postaci zaliczek, wtedy gdy nie był uprawniony do pobrania wspomnianej kwoty, a pieniędzy tych nie zwrócił, przywłaszczając je sobie, tj. o czyn z art. 284§2 k.k. VII. w okresie od czerwca 1993 roku do lutego 1998 roku w W. będąc członkiem zarządu, pełnomocnikiem spółek (...), (...) sp. z o.o. a następnie (...) sp. z o.o. działając wspólnie i w porozumieniu z R. K. (1) doprowadził E. B. (3) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 27.950,55 zł pod pozorem budowy i sprzedaży mieszkania w W. przy ul. (...), wtedy gdy nie miał ani zamiaru ani możliwości wywiązać się z umowy, pieniędzy nie zwrócił przywłaszczając je sobie, tj. o czyn z art. 286 § 1 kk.

2. R. K. (1) został oskarżony o to, że:

I. w okresie od 1991 do 1998 roku w W., jako pełnomocnik spółki (...), sp. z o.o., prezes zarządu spółki (...) sp. z o.o. i następnie (...) sp. z o.o., oraz spółki (...) S.A.. oraz innych spółek tzw. (...), działając w zorganizowanej grupie przestępczej i czyniąc z popełniania przestępstw stałe źródło dochodów, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, działając w warunkach ciągu przestępstw, wprowadzając w błąd, poprzez fałszywe zapewnienie o zamiarze i możliwości budowy i sprzedaży mieszkań przez spółki powiązane osobowo i kapitałowo z tzw. (...), zawierał umowy przedwstępne i akty notarialne budowy i sprzedaży nieruchomości przy ulicy (...) (...), W., (...), G., F., L., A., M., (...), O., (...) i innych doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości na poczet budowy pobrał pieniądze w kwocie co najmniej 7.903.750,15 zł na szkodę:

1. D. P. - 29.000 zł

2. R. Z. - 52.585,75 zł

3. A. J. (1) - 58.500 zł

4. A. K. (2) - 30.000 zł

5. E. M. (1) - 6.265 zł

6. A. J. (2) - 35.892 zł

7. D. K. (3) - 45.300 zł

8. P. K. (1) - 61.900 zł

9. T. K. (2) - 17.416,36 zł

10. K. L. (1) - 41.280 zł

11. C. K. (1) - 31.006 zł

12. M. Ł. (2) - 39.972 zł

13. R. J. (1) - 27.816 zł

14. J. Z. (1) - 62.000 zł

15. B. B. (1) - 38.496 zł

16. Z. Z. (3) - 42.053 zł

17. S. W. (1) - 23.818 zł

18. H. R. - 36.885 zł

19. I. K. (1) - 24.000 zł

20. C. K. (2) 45.220 zł

21. W. Ś. 77.037 zł

22. M. P. (1) 42.283 zł

23. W. S. (1) 44.675 zł

24. A. B. (2) 41.520 zł

25. J. C. (1) 25.950 zł

26. W. G. (1) 51.880 zł

27. T. K. (1) 45.425 zl

28. P. Ż. 81.916, 35 zł

29. I. Z. (1) 31.200 zł

30. R. i B. W. 20.760 zł

31. K. L. (2) 33.520 zł

32. Z. P. 20.760 zł

33. B. i J. K. (2) 61.870 zł

34. S. R. 20.836 z ł

35. D. U. 40.760 zł

36. G. Ł. 24.000 zł

37. M. C. (2) 17.922,50 zł

38. M. (...)

39. A. C. (1) 31.800 zł

40. M. B. (1) 66.750 zł

41. M. C. (1) 34.613 zł

42. G. i K. N. 51.955 zł

43. R. G. 32.232 zł

44. D. S. 26.280 zł

45. G. B. (2) 22.400 zł

46. D. K. (1) 31.007 zł

47. I. M. 65.368 zł

48. K. O. (1) 22.000 zł

49. M. J. (1) 20.000 zł

50. D. i T. W. (2) 55.549 zł

51. E. i J. B. (3) 61.778,50 zł

52. M. K. (1) 15.910 zł

53. H. I. (1) 43.220 zl

54. S. K. (2) 81.500 zł

55. G. B. (2) 22.400 zł

56. A. i B. K. (2) 44.404 zł

57. S. P. (1) 42.336 zł

58. J. i K. W. 64.480 zł

59. G. W. (1) 11.796 zł

60. K. i J. D. (1) 24.000 zł

61. B. S. 65.860 zł

62. M. W. (1) 51.345 zł

63. W. F. 60.041 zł

64. M. S. (4) 61.000 zł

65. Z. i Z. S. (2) 40.163 zł

66. J. K. 48.208 zł

67. B. Z. 108.718 zł

68. J. P. (1) 17.290 zł

69. M. K. (2) 77.960 zł

70. S. G. (1) 78.720 zł

71. A. M. (1) 66.294 zł

72. I. C. 60.400 zł

73. M. U. 56.904 zł

74. J. S. (1) 118.000 zł

75. M. E. 41.085 zł

76. E. K. (1) 20.000 zł

77. M. A. 65.225 zł

78. S. P. (2) 102.357 zł

79. W. N. 115.967 zł

80. S. W. (2) 91.646 zł

81. E. B. (2) 155.432,54 zł

82. A. G. (2) 47.996 USD co stanowiło 107.991 zł

83. J. B. (4) i P. B. 68.200 USD co stanowiło 160.952 zł

84. J. B. (1) 141.717,27 zł

85. A. F. (1) 42.000 USD co stanowiło 99.120 zł

86. C. Ż.

87. E. M. (2) 62.1122,77 zł

88. M. K. (3) 57.654 USD co stanowiło 129.721,50 zł

89. T. H. 65.368,96 zł

90. M. i T. K. (3) 84.760 zł

91. B. i U. M. 102.179 zł

92. H. i K. L. (3) 39.039 zł

93. H. K. 38.354,26 zł

94. K. K. (4) 15.256 zł

95. K. G. (1) 4500 zł

96. E. W. (1) 8775 zł

97. J. P. (2) 6474 zł

98. P. J. 17.841,35 zł

99. M. Ł. (1) 48.763 zł

100. D. J. 93.448 zł

101. J. K. (4) 93.155 zł

102. P. O. (1) 62.985 zł

103. K. K. (1) 25.803 USD co stanowiło 58.056,75 zł

104. K. A. 29.122 zł

105. A. P. 163.959 zł

106. L. Z. 64.000 zł

107. I. K. (2) 118.039 zł

108. M. B. (2) 82.610 zł

109. J. R. 60.000 zł

110. S. S. (1) 44194 zł

111. R. K. (2) 59.285 zł

112. H. M. (2) 64.400 zł

113. H. D. (1) 47.900 zł

114. M. Ż. (1) 20.760 zł

115. R. S. (1) 130.802 zł

116. J. S. (2) 142.453,31 zł

117. M. S. (3) 36.794 zł

118. M. D. (1) 7166 zł

119. M. K. (4) 180.000 zł

120. J. W. 154.000 zł

121. J. P. (3) 57.865 zł

122. A. Z. (1) 25.061 zł

123. K. S. (1) 53.671,20 zł

124. Z. W. (1) 64 887 USD co stanowiło równowartość 145.995,75 zł

125. T. M. 41.184 zł

126. S. K. (1) 350.965 zł

127. H. S. (1) 41.296 zł

128. T. S. (1) 79.581 zł

129. E. G. (1) 107.486,12 zł

130. Z. M. 142.000 zł

131. P. W. 79.240,91 zł

tj. o czyn z art. 286§ 1 w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 91 §1 k.k. w zw. z art. 65 k.k.

II. w okresie od 1991 do 1998 roku w W. wspólnie z R. T. (1), A. K. (1), M. S. (2), T. G. (1), brał udział w zorganizowanej grupie która miała na celu dokonywanie wyłudzeń mienia znacznej wartości od klientów spółki z o.o. (...), (...) sp. z o.o., (...) S.A. oraz innych spółek, pod pozorem budowy i sprzedaży mieszkań,

tj. o czyn z art. 258 § 1 k.k.

III. w dniu 17 lutego 1998 roku w W. groził pozbawieniem mieszkania oraz uszczerbkiem na zdrowiu M. K. (3) przy czym groźby te wywołały u pokrzywdzonego uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione,

tj. o czyn z art. 190§ 1 k.k.

IV. od stycznia do lutego 1998 roku w W. nie wydawał M. K. (3) dziennika budowy, kamienicy przy ul. (...), uniemożliwiając w ten sposób pokrzywdzonemu prawidłowe zamknięcie budowy,

tj. o czyn z art. 276 k.k.

V. w okresie listopada i grudnia 1997 roku w W., będąc pełnomocnikiem Zarządu oraz członkiem rady nadzorczej spółki (...) sp. z o.o., bez tytułu prawnego, pobrał z kasy spółki kwotę 63.022,20 zł, w postaci zaliczek, pochodzących z wpłat pieniężnych dokonanych przez prywatnych inwestorów na budowę mieszkań, po czym pieniędzy tych nie zwrócił przywłaszczając je sobie i usiłując przywłaszczone pieniądze rozliczyć za pomocą przedstawionej przez siebie, sfałszowanej i antydatowanej umowy o wykupienie swojej wierzytelności w spółce (...) przez spółkę (...),

tj. o czyn z art. 284§2 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zb. z art. 270§ 1 k.k. w zw. z art. 11 §2 kk

VI. w grudniu 1997 roku w W. będąc pełnomocnikiem zarządu i członkiem rady nadzorczej spółki (...) wbrew podjętej uchwale z dnia 05 grudnia 1997 roku w przedmiocie zmiany umowy spółki w zakresie dwuosobowej reprezentacji zarządu oraz wymaganej zgody rady nadzorczej na zawieranie zobowiązań powyżej 100.000 zł jednoosobowo jako reprezentant (...) sp. z o.o., podpisał umowę przejęcia długu przez wymienioną spółkę, z tytułu inwestycji budowlanej przy ulicy (...) realizowanej dla K. i M. S. (5), przejmując w ten sposób zobowiązania spółki (...) w kwocie 150.085,64 zł czym działał na szkodę (...) sp. z o.o.,

tj. o czyn z art. 300§1 kodeksu handlowego.

VII. w 1998 roku w W. będąc członkiem zarządu spółki Fundusz (...) Spółka Akcyjna, mimo powstania warunków uzasadniających według przepisów prawa upadłościowego do zgłoszenia takiego wniosku, polegających na braku środków finansowych na kontach bankowych, braku majątku spółki oraz braku zdolności kredytowej (...) S.A., nie zgłosił wniosku o upadłość do czego był zobowiązany,

tj. o czyn z art. 301 k.h.

VIII. w dniu 01 października 1997 roku w W., będą członkiem zarządu spółki (...) SA. podczas wykonywania obowiązków z tego tytułu wynikających, podał Sądowi Rejonowemu dla m. st. Warszawy XVI Wydziałowi Gospodarczo Rejestrowemu nieprawdziwe dane o siedzibie spółki, wskazując na nieruchomość położoną przy ul. (...) w W., w której to faktycznie (...) SA. działalności nie prowadził a nadto wskazując budynek który zgodnie z ustaleniami przeznaczony był do rozbiórki,

tj. o czyn z art. 302§ 1 Kodeksu handlowego.

IX. w okresie od 1996 roku do 1998 roku w W., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, będąc członkiem zarządu spółki (...) sp. z o.o. i z tego tytułu zobowiązanym do zajmowania się jej sprawami majątkowymi, poprzez nadużycie udzielonych mu uprawnień wyrządził wyżej wymienionej spółce szkodę majątkową wielkich rozmiarów, w ten sposób, że dokonał, w oparciu o pozorną i mającą na celu wyprowadzenie gotówki z zarządzanej przez siebie spółki, bezpodstawnej wypłaty kwoty 1.840.000 zł na rzecz spółki (...) za usługi konsultingowe i biznes plany, które w rzeczywistości nie były świadczone, czym działał na szkodę (...) sp. z o.o.,

tj. o czyn z art. 296§3 k.k.

X. w okresie od 1997 do 1998 roku w W. będąc członkiem zarządu spółki (...) sp. z o.o. i z tego tytułu zobowiązanym do zajmowania się jej sprawami majątkowymi, w chwili grożącej niewypłacalności i upadłości spółki uszczuplił jej majątek o kwotę 1.150.397,66 zł, w ten sposób, że z wpłat klientów a przeznaczonych na budowę mieszkań, dokonał zakupu bez podstawy prawnej dla spółki (...) nieruchomości przy ul. (...), ul. (...), L. i ul. (...), wyprowadzając tym samym środki finansowe (...) sp. z o.o. oraz uniemożliwiając zaspokojenie roszczeń wielu wierzycieli czym działał na ich szkodę,

tj. o czyn z art. 300§ 3 k.k.

XI. w okresie od czerwca 1993 roku do lutego 1998 roku w W. będąc członkiem zarządu, pełnomocnikiem spółek (...), (...) sp. z o.o. a następnie (...) sp. z o.o. działając wspólnie i w porozumieniu z R. T. (1) doprowadził E. B. (3) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 27.950,55 zł pod pozorem budowy i sprzedaży mieszkania w W. przy ul. (...), wtedy gdy nie miał ani zamiaru ani możliwości wywiązać się z umowy, pieniędzy nie zwrócił przywłaszczając je sobie,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk.

3. A. K. (1) został oskarżony o to, że:

I. w okresie od 1993 do 1998 roku w W., jako pełnomocnik spółki (...), sp. z o.o., prezes zarządu spółki (...) sp. z o.o. i następnie (...) sp. z o.o., oraz spółki (...) S.A. oraz innych spółek tzw. (...), działając w zorganizowanej grupie przestępczej i czyniąc z popełniania przestępstw stałe źródło dochodów, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, działając w warunkach ciągu przestępstw wprowadzając w błąd, poprzez fałszywe zapewnienie o zamiarze i możliwości budowy i sprzedaży mieszkań przez spółki powiązane osobowo i kapitałowo z tzw. (...), zawierał umowy przedwstępne i akty notarialne budowy i sprzedaży nieruchomości przy ulicy (...) (...), W., (...), G., F., L., A., M., (...), O., (...) i innych doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości na poczet budowy pobrał pieniądze w kwocie co najmniej 7.903.750,15 zł na szkodę:

1. D. P. - 29.000 zł

2. R. Z. - 52.585,75 zł

3. A. J. (1) - 58.500 zł

4. A. K. (2) - 30.000 zł

5. E. M. (1) - 6.265 zł

6. A. J. (2) - 35.892 zł

7. D. K. (3) - 45.300 zł

8. P. K. (1) - 61.900 zł

9. T. K. (2) - 17.416,36 zł

10. K. L. (1) - 41.280 zł

11. C. K. (1) - 31.006 zł

12. M. Ł. (2) - 39.972 zł

13. R. J. (1) - 27.816 zł

14. J. Z. (1) - 62.000 zł

15. B. B. (1) - 38.496 zł

16. Z. Z. (3) - 42.053 zł

17. S. W. (1) - 23.818 zł

18. H. R. - 36.885 zł

19. I. K. (1) - 24.000 zł

20. C. K. (2) 45.220 zł

21. W. Ś. 77.037 zł

22. M. P. (1) 42.283 zł

23. W. S. (1) 44.675 zł

24. A. B. (2) 41.520 zł

25. J. C. (1) 25.950 zł

26. W. G. (1) 51.880 zł

27. T. K. (1) 45.425 zł

28. P. Ż. 81.916, 35 zł

29. I. Z. (1) 31.200 zł

30. R. i B. W. 20.760 zł

31. K. L. (2) 33.520 zł

32. Z. P. 20.760 zł

33. B. i J. K. (2) 61.870 zł

34. S. R. 20.836 z ł

35. D. U. 40.760 zł

36. G. Ł. 24.000 zł

37. M. C. (2) 17.922,50 zł

38. M. O. 31740zł

39. A. C. (1) 31.800 zł

40. M. B. (1) 66.750 zł

41. M. C. (1) 34.613 zł

42. G. i K. N. 51.955 zł

43. R. G. 32.232 zł

44. D. S. 26.280 zł

45. G. B. (2) 22.400 zł

46. D. K. (1) 31.007 zł

47. I. M. 65.368 zł

48. K. O. (1) 22.000 zł

49. M. J. (1) 20.000 zł

50. D. i T. W. (2) 55.549 zł

51. E. i J. B. (3) 61.778,50 zł

52. M. K. (1) 15.910 zł

53. H. I. (1) 43.220 zł

54. S. K. (2) 81.500 zł

55. G. B. (2) 22.400 zł

56. A. i B. K. (2) 44.404 zł

57. S. P. (1) 42.336 zł

58. J. i K. W. 64.480 zł

59. G. W. (1) 11.796 zł

60. K. i J. D. (1) 24.000 zł

61. B. S. 65.860 zł

62. M. W. (1) 51.345 zł

63. W. F. 60.041 zł

64. M. S. (4) 61.000 zł

65. Z. i Z. S. (2) 40.163 zł

66. J. K. (3) 48.208 zł

67. B. Z. 108.718 zł

68. J. P. (1) 17.290 zł

69. M. K. (2) 77.960 zł

70. S. G. (1) 78.720 zł

71. A. M. (1) 66.294 zł

72. I. C. 60.400 zł

73. M. U. 56.904 zł

74. J. S. (1) 118.000 zł

75. M. E. 41.085 zł

76. E. K. (1) 20.000 zł

77. M. A. 65.225 zł

78. S. P. (2) 102.357 zł

79. W. N. 115.967 zł

80. S. W. (2) 91.646 zł

81. E. B. (2) 155.432,54 zł

82. A. G. (2) 47.996 USD co stanowiło 107.991 zł

83. J. B. (4) i P. B. 68.200 USD co stanowiło 160.952 zł

84. J. B. (1) 141.717,27 zł

85. A. F. (1) 42.000 USD co stanowiło 99.120 zł

86. C. Ż.

87. E. M. (2) 62.1122,77 zł

88. M. K. (3) 57.654 USD co stanowiło 129.721,50 zł

89. T. H. 65.368,96 zł

90. M. i T. K. (3) 84.760 zł

91. B. i U. M. 102.179 zł

92. H. i K. L. (3) 39.039 zł

93. H. K. 38.354,26 zł

94. K. K. (4) 15.256 zł

95. K. G. (1) 4500 zł

96. E. W. (1) 8775 zł

97. J. P. (2) 6474 zł

98. P. J. 17.841,35 zł

99. M. Ł. (1) 48.763 zł

100. D. J. 93.448 zł

101. J. K. (4) 93.155 zł

102. P. O. (1) 62.985 zł

103. K. K. (1) 25.803 USD co stanowiło 58.056,75 zł

104. K. A. 29.122 zł

105. A. P. 163.959 zł

106. L. Z. 64.000 zł

107. I. K. (2) 118.039 zł

108. M. B. (2) 82.610 zł

109. J. R. 60.000 zł

110. S. S. (1) 44194 zł

111. R. K. (2) 59.285 zł

112. H. M. (2) 64.400 zł

113. H. D. (1) 47.900 zł

114. M. Ż. (1) 20.760 zł

115. R. S. (1) 130.802 zł

116. J. S. (2) 142.453,31 zł

117. M. S. (3) 36.794 zł

118. M. D. (1) 7166 zł

119. M. K. (4) 180.000 zł

120. J. W. 154.000 zł

121. J. P. (3) 57.865 zł

122. A. Z. (1) 25.061 zł

123. K. S. (1) 53.671,20 zł

124. Z. W. (1) 64 887 USD co stanowiło równowartość 145.995,75 zł

125. T. M. 41.184 zł

126. S. K. (1) 350.965 zł

127. H. S. (1) 41.296 zł

128. T. S. (1) 79.581 zł

129. E. G. (1) 107.486,12 zł

130. Z. M. 142.000 zł

131. P. W. 79.240,91 zł

tj. o czyn z art. 286§ 1 w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 91 §1 k.k. w zw. z art. 65 k.k.

II. w okresie od 1994 do 1997 roku w W. wspólnie z R. T. (1), R. K. (1), M. S. (2), T. G. (1), brał udział w zorganizowanej grupie która miała na celu dokonywanie wyłudzeń mienia znacznej wartości od klientów spółki z o.o. (...) z następnie zmienionymi nazwami oraz innych spółek pod pozorem budowy i sprzedaży mieszkań co stanowi przestępstwo z art. 205 § 2 zagrożone karą pozbawienia wolności,

tj. o czyn z art. 258 § 1 k.k.

III. w dniu 10.10.1997 roku w W., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, będąc członkiem zarządu spółki (...) sp. z o.o. i z tego tytułu zobowiązanym do zajmowania się jej sprawami majątkowymi, poprzez nadużycie udzielonych mu uprawnień wyrządził wyżej wymienionej spółce szkodę majątkową wielkich rozmiarów, w ten sposób, że dokonał przeniesienia na spółkę (...) zobowiązań inwestorskich przy ul. (...) oraz przejęcia zobowiązań firmy (...) w stosunku do klientów, w oparciu o umowę porozumienia wtedy, gdy spółka (...) nie zawierała z klientami umów o budowę domów i nie otrzymywała z tego tytułu wpłat,

tj. o czyn z art. 296§3 k.k.

IV. w dniach 12.06.1997 r. i 21.06.1997 r. w wykonaniu z góry powziętego zamiaru jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o. i wiedząc o grożącej w/w spółce upadłości uszczuplił zaspokojenie jej wierzycieli w ten sposób, że w dniu 12.06.1997 r. złożył oświadczenie o przystąpieniu (...) Sp. z o.o. do (...) Sp. z o.o. i objęciu 960 udziałów, pokrywając je wkładem niepieniężnym w postaci nieruchomości przy ul. (...) w W. o nr ewidencyjnym (...) z obrębu (...) nr. (...), a następnie w dniu 21.06.1997 r. przeniósł na (...) Sp. z o.o. własność w/w nieruchomości, czym działał na szkodę Z. S. (1), M. F. (1), G. B. (2), M. S. (6), A. J. (3), M. Ł. (1), Z. P., D. K. (4), P. Ż., K. G. (1), W. Ś., M. Ż. (1), M. B. (1), S. Z., J. Z. (2), A. Z. (2), W. Z., J. Z. (3), K. G. (2), H. W., T. W. (1), D. W., R. Z., A. C. (2), G. P., P. G. (1), M. Ż. (2), S. i J. P. (4), A. K. (3), P. K. (1), A. S. (1), M. K. (6), M. B. (3) A. S. (2), E. W. (2), H. D. (1), A. M. (3), Z. B. (1), I. Z. (1), Z. Z. (3), M. E., K. K. (1), I. B., J. T., H. I. (2), B. I., M. i M. D. (2), P. C. (1), J. S. (3), J. J. (4), J. L., A. i Ł. B., M. K. (7), M. D. (3), S. D., B. K. (3), R. W., P. C. (2), K. A., B. i U. M., K. B. (1), A. i K. G. (3), R. F. (1), A. F. (2), G. Ł., K. K. (6), C. i A. K. (4), A. W., Z. T., R. R. (2), A. R. (1), T. M., P. G. (2), M. K. (8), A. J. (2), C. K. (1), J. K. (4), A. N., J. P. (1), M. F. (2), R. J. (2), H. L., G. B. (1), K. O. (2), D. i M. K. (9), E. G. (1), A. S. (3), W. G. (2), E. K. (2), A. K. (2), W. B. (1), G. i S. T., J. K. (2), R. K. (3), J. S. (1), E. W. (3), J. J. (5), M. J. (2), A. S. (4), S. W. (3), G. F., T. J., S. i K. K. (7), M. K. (10), K. K. (8), W. S. (1), I. C., A. M. (4), J. W., J. B. (1), Z. W. (2), G. G. (2), D. i K. B. (2), L. Z., H. K., J. i M. R. (1), P. T., R. K. (4), J. B. (2), E. N., M. G. (1), E. P. (1), J. B. (5), E. K. (1), K. L. (2), W. S. (2), U. S., G. K., M. L. (1), M. K. (4), T. B. (1), T. K. (1), A. D. (1), R. S. (2), M. S. (7), H. S. (2), G. B. (3), S. B., M. R. (2), M. W. (2), A. M. (5), Wydawnictwa (...) sp. z o.o., W. G. (1), S. S. (1), W. N., J. M. (1), J. S. (4), A. J. (1), D. T., E. S. (1), H. S. (1), T. G. (2), K. N., E. M. (1), B. D., A. D. (2), M. C. (3), I. I., W. D., N. S., M. A., K. D., J. D. (1), J. i C. P.,, R. G., D. G., S. R., S. W. (1), Z. W. (3), S. F., H. C., D. S., I. K. (1), J. S. (5), M. C. (1), A. M. (1), I. R., (...) Sp.z o.o., W. W. (1), R. K. (2), (...) SA;, M. S. (4), M. L. (2), E. P. (2), E. B. (4), D. K. (3), (...) SA, I. T. (1), B. B. (1), J. P. (5), J. K. (5), H. G., A. R. (2), M. B. (4), D. P., M. i P.-K., A. Z. (1) oraz Skarbu Państwa reprezentowanego przez Urząd Skarbowy W. U.,

to jest o przestępstwo z art.300 § 1 w zw. z § 3 kk w zw. z art. 12 kk.

4. A. G. (1) została oskarżona o to, że:

I. w okresie 1997 roku w W. wiedząc, o tym że Spółka (...) sp z o.o. wobec blokady środków zgromadzonych na rachunkach bankowych prowadzonych przez (...) S.A. (...) Bank, (...) Bank (...) oddz. W-wa Sądu Cywilnego i Urzędu Skarbowego i faktycznych możliwości realizowania umowy o wybudowanie budynków mieszkalnych i sprzedaży mieszkań dla:

1. D. P. wpłacającego kwotę 31.728,15 zł

2. E. G. (2) wpłacającego kwotę 18.796 zł

3. R. Z. wpłacającego kwotę 5882 zł

4. E. M. (1) wpłacającej kwotę 6265 zł

5. T. C. K. wpłacającej kwotę 17.416,36 zł (wpłacającej bezpośrednio do kasy (...))

6. C. K. (1) wpłacającego kwotę 7752 zł

7. J. Z. (1) wpłacającej kwotę 49.600 zł

8. Z. Z. (3) wpłacającej kwotę 6285 zł

9. I. K. (1) wpłacającej kwotę 5882 zł

10. W. Ś. wpłacającej kwotę 15.468 zł

11. K. i F. W. wpłacających kwotę 79.592,50zł

12. W. S. (1) wpłacającego kwotę 8935 zł

13. I. T. (1) wpłacającej kwotę 36.500 zł

14. A. i A. J. (4) kwotę 6704 zł

15. S. W. (1) kwoty 7935 zł

16. M. i E. P. (2) kwoty 42.283,65 zł

17. Ł. B. kwotę 8572,47 zł

18. J. C. (1) kwotę 5190 zł

19. W. G. (1) kwoty 12.970 zł

20. I. Z. (2) kwotę 6240 zł

21. K. L. (2) kwotę 6704 zł

22. K. S. (2) kwotę 6704 zł

23. E. S. (2) wpłacającej kwotę 38.619 zł

24. M. i M. D. (1) wpłacających kwotę 7.166 zł

25. T. K. (1) wpłacającego kwotę 20.536 zł

26. P. Ż. wpłacającego kwotę 81.916,35 zł

27. M. C. (1) wpłacającego kwotę 6923 zł

28. E. i J. B. (2) kwotę 15.788,50 zł

29. M. K. (1) kwotę 15.911 zł

30. S. K. (3) kwotę 4.164 zł

31. G. W. (2) kwotę 11.796 zł

32. R. S. (1) kwotę 19.802,18 zł

33. M. i W. G. (3) wpłacających kwotę 6.240 zł

34. K. P. (1) wpłacającego kwotę 79.581,75 zł

35. S. S. (1) wpłacającego kwotę 44194 zł

36. R. i A. K. (5) wpłacających kwotę 11.557 zł

37. T. M. wpłacającej kwotę 10.296 zł

38. H. i S. S. wpłacających kwotę 41.296 zl

39. M. S. (3) 6882 zł

co stanowi łącznie kwotę nie mniejszą niż 816.073,91 zł

udzieliła pomocy właścicielom oraz osobom faktycznie zarządzającym spółką (...) sp. z o.o. w osobach: R. T. (1), R. K. (1), A. K. (1), w wyłudzeniu od zleceniodawców w/w kwot pieniędzy w ten sposób, iż w celu przyjmowania nowych i kolejnych wpłat od klientów - udostępniła właścicielom i zrządzającym spółką (...) sp. z o.o. rachunek bankowy o numerze (...)- (...) założony w Banku (...) prowadzony dla spółki (...) sp. z o.o., w której jest prezesem i jedynym udziałowcem, pieniędzy tam wpłaconych nie zwróciła a z wpłaconych przez wyżej wymienione osoby przywłaszczyła sobie kwotę nie mniejszą niż 816.073,91 zł,

tj. o czyn z art. 18§3 kk. w zb. art. 286§ 1 kk.

II. w okresie czerwca 1996 roku w W. wraz z nieustalonymi osobami, poprzez wyważenie drzwi wejściowych, dokonała włamania do lokalu mieszkalnego położnego przy ul. (...) zajmowanego przez E. T., a następnie zabrała w celu przywłaszczenia znajdujące się tam przedmioty na łączną sumę strat nie mniejszą niż 15.000 zł,

tj. o czyn z art. 279§1 kk.

III. nie złożyła do Drugiego Urzędu Skarbowego (...) zeznania CIT-8 o wysokości osiągniętego dochodu za 1998r. przez Biuro Usługowo (...) spółka z o.o. z siedzibą w W., a w prowadzonych księgach rachunkowych za 1998r. nie wykazała: przychodów na sumę 1.759.354,40 zł, na którą składały się usługi konsultingowe na kwotę 223.586,12 zł- wykonane na rzecz Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego (...) w W., błędne rozliczenia na kwotę 8.370,62 zł równowartości sprzedanej nieruchomości na kwotę 1.527.397,66 zł oraz kosztów sprzedanej nieruchomości na kwotę 1.516.890 zł czym naruszyła przepisy art. 3, art.7, art. 12 ust. 1 i 3, art. 25 ust. 1 i 2, art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 1993r. Nr 106 poz. 484 z późn.zm.) i naraziła Skarb Państwa na uszczuplenie w podatku dochodowym od osób prawnych za 1998r. w kwocie 60.310,80 zł,

tj. o przestępstwo skarbowe z art. 54 § 2 kks.

IV. w złożonych w okresie od 20.02. do 20.05.1998r. do Drugiego Urzędu Skarbowego (...) deklaracjach VAT-7 dla podatku od towarów i usług za okres I-IV 1998r. nie ujawniła stanowiących podstawę opodatkowania podatkiem należnym VAT usług konsultingowych na ogólną kwotę netto 223.586,12 zł, podatek VAT 49.188,92 zł wykonanych na rzecz Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego (...) w W., równowartości sprzedaży na kwotę 83.821,26 zł podatek VAT 18.440,84 zł potwierdzonej księgami rachunkowymi, czym naruszyła przepisy art. 2 ust. 1, art. 6 ust.l, art. 10 ust.2, art. 15 ust.l, art. 27 ust.2 ustawy z dnia 08 stycznia 1993r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 11 poz. 50 z późn.zm.) i naraziła Skarb Państwa na uszczuplenie w podatku VAT za:

- styczeń 1998r. w kwocie 13.840 zł,

- luty 1998r. w kwocie 18.546 zł,

- marzec 1998r. w kwocie 22.947 zł,

- kwiecień 1998r. w kwocie 12.298 zł,

tj. o przestępstwo z art. 56 § 2 kks

V. nie złożyła do Drugiego Urzędu Skarbowego (...) deklaracji VAT- 7 dla podatku od towarów i usług za listopad 1998r. i nie ujawniła stanowiącej podstawę opodatkowania podatkiem należnym VAT sprzedaży współwłasności budynku na kwotę 16.393,44 zł podatek VAT 3.606 zł czym naruszyła przepisy art. 2 ust.l, art. 6 ust.l, art. 10 ust. 1 i 2, art. 15 ust.l, art. 27 ust.2 ustawy z dnia 8 stycznia 1993r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 11 poz. 50 z późn.zm.) i naraziła Skarb Państwa na uszczuplenie w podatku VAT za listopad 1998r. w kwocie 3.606 zł,

tj. o przestępstwo z art. 54 § 2 kks

5. M. S. (2) został oskarżony o to, że:

I. w okresie od 1994 do 1998 roku w W., jako pełnomocnik spółki (...), Sp. z o.o., prezes zarządu spółki (...) sp. z o.o. i następnie (...) sp. z o.o., oraz spółki (...) SA. oraz innych spółek tzw. (...), działając w zorganizowanej grupie przestępczej i czyniąc z popełniania przestępstw stałe źródło dochodów, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, działając w warunkach ciągu przestępstw, wprowadzając w błąd, poprzez fałszywe zapewnienie o zamiarze i możliwości budowy i sprzedaży mieszkań przez spółki powiązane osobowo i kapitałowo z tzw. (...), zawierał umowy przedwstępne i akty notarialne budowy i sprzedaży nieruchomości przy ulicy (...) (...), W., (...), G., F., L., A., M., (...), O., (...) i innych doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości na poczet budowy pobrał pieniądze w kwocie co najmniej 7.903.750,15 zł na szkodę:

1. D. P. - 29.000 zł

2. R. Z. - 52.585,75 zł

3. A. J. (1) - 58.500 zł

4. A. K. (2) - 30.000 zł

5. E. M. (1) - 6.265 zł

6. A. J. (2) - 3 5.892 zł

7. D. K. (3) - 45.300 zł

8. P. K. (1) - 61.900 zł

9. T. K. (2) - 17.416,36 zł

10. K. L. (1) - 41.280 zł

11. C. K. (1) - 31.006 zł

12. M. Ł. (2) - 39.972 zł

13. R. J. (1) - 27.816 zł

14. J. Z. (1) - 62.000 zł

15. B. B. (1) - 38.496 zł

16. Z. Z. (3) - 42.053 zł

17. S. W. (1) - 23.818 zł

18. H. R. - 36.885 zł

19. I. K. (1) - 24.000 zł

20. C. K. (2) 45.220 zł

21. W. Ś. 77.037 zł

22. M. P. (1) 42.283 zł

23. W. S. (1) 44.675 zł

24. A. B. (2) 41.520 zł

25. J. C. (1) 25.950 zł

26. W. G. (1) 51.880 zł

27. T. K. (1) 45.425 zł

28. P. Ż. 81.916, 35 zł

29. I. Z. (1) 31.200 zł

30. R. i B. W. 20.760 zł

31. K. L. (2) 33.520 zł

32. Z. P. 20.760 zł

33. B. i J. K. (2) 61.870 zł

34. S. R. 20.836 z ł

35. D. U. 40.760 zł

36. G. Ł. 24.000 zł

37. M. C. (2) 17.922,50 zł

38. M. O. 31.740 zł

39. A. C. (1) 31.800 zł

40. M. B. (1) 66.750 zł

41. M. C. (1) 34.613 zł

42. G. i K. N. 51.955 zł

43. R. G. 32.232 zł

44. D. S. 26.280 zł

45. G. B. (2) 22.400 zł

46. D. K. (1) 31.007 zł

47. I. M. 65.368 zł

48. K. O. (1) 22.000 zł

49. M. J. (1) 20.000 zł

50. D. i T. W. (2) 55.549 zł

51. E. i J. B. (3) 61.778,50 zł

52. M. K. (1) 15.910 zł

53. H. I. (1) 43.220 zł

54. S. K. (2) 81.500 zł

55. G. B. (2) 22.400 zł

56. A. i B. K. (2) 44.404 zł

57. S. P. (1) 42.336 zł

58. J. i K. W. 64.480 zł

59. G. W. (1) 11.796 zł

60. K. i J. D. (1) 24.000 zł

61. B. S. 65.860 zł

62. M. W. (1) 51.345 zł

63. W. F. 60.041 zł

64. M. S. (4) 61.000 zł

65. Z. i Z. S. (2) 40.163 zł

66. J. K. (3) 48.208 zł

67. B. Z. 108.718 zł

68. J. P. (1) 17.290 zł

69. M. K. (2) 77.960 zł

70. S. G. (1) 78.720 zł

71. A. M. (1) 66.294 zł

72. I. C. 60.400 zł

73. M. U. 56.904 zł

74. J. S. (1) 118.000 zł

75. M. E. 41.085 zł

76. E. K. (1) 20.000 zł

77. M. A. 65.225 zł

78. S. P. (2) 102.357 zł

79. W. N. 115.967 zł

80. S. W. (2) 91.646 zł

81. E. B. (2) 155.432,54 zł

82. A. G. (2) 47.996 USD co stanowiło 107.991 zł

83. J. B. (4) i P. B. 68.200 USD co stanowiło 160.952 zł

84. J. B. (1) 141.717,27 zł

85. A. F. (1) 42.000 USD co stanowiło 99.120 zł

86. C. Ż.

87. E. M. (2) 62.1122,77 zł

88. M. K. (3) 57.654 USD co stanowiło 129.721,50 zł

89. T. H. 65.368,96 zł

90. M. i T. K. (3) 84.760 zł

91. B. i U. M. 102.179 zł

92. H. i K. L. (3) 39.039 zł

93. H. K. 38.354,26 zł

94. K. K. (4) 15.256 zł

95. K. G. (1) 4500 zł

96. E. W. (1) 8775 zł

97. J. P. (2) 6474 zł

98. P. J. 17.841,35 zł

99. M. Ł. (1) 48.763 zł

100. D. J. 93.448 zł

101. J. K. (4) 93.155 zł

102. P. O. (1) 62.985 zł

103. K. K. (1) 25.803 USD co stanowiło 58.056,75 zł

104. K. A. 29.122 zł

105. A. P. 163.959 zł

106. L. Z. 64.000 zł

107. I. K. (2) 118.039 zł

108. M. B. (2) 82.610 zł

109. J. R. 60.000 zł

110. S. S. (1) 44194 zł

111. R. K. (2) 59.285 zł

112. H. M. (2) 64.400 zł

113. H. D. (1) 47.900 zł

114. M. Ż. (1) 20.760 zł

115. R. S. (1) 130.802 zł

116. J. S. (2) 142.453,31 zł

117. M. S. (3) 36.794 zł

118. M. D. (1) 7166 zł

119. M. K. (4) 180.000 zł

120. J. W. 154.000 zł

121. J. P. (3) 57.865 zł

122. A. Z. (1) 25.061 zł

123. K. S. (1) 53.671,20 zł

124. Z. W. (1) 64 887 USD co stanowiło równowartość 145.995,75 zł

125. T. M. 41.184 zł

126. S. K. (1) 350.965 zł

127. H. S. (1) 41.296 zł

128. T. S. (1) 79.581 zł

129. E. G. (1) 107.486,12 zł

130. Z. M. 142.000 zł

131. P. W. 79.240,91 zł

tj. o czyn z art. 286§ 1 w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 91 §1 k.k. w zw. z art. 65 k.k.

II. w okresie od 1994 do 1998 roku w W. wspólnie z R. T. (1), A. K. (1), R. K. (1), T. G. (1), brał udział w zorganizowanej grupie która miała na celu dokonywanie wyłudzeń mienia znacznej wartości od klientów spółki z o.o. (...), (...) sp. z o.o., (...) S.A. oraz innych spółek, pod pozorem budowy i sprzedaży mieszkań,

tj. o czyn z art. 258 § 1 k.k.

6. T. G. (1) został oskarżony o to, że:

I. w okresie od 1991 i do 1998 roku w W., jako pełnomocnik spółki (...), sp. z o.o., prezes zarządu spółki (...) sp. z o.o. i następnie (...) sp. z o.o., oraz spółki (...) S.A. oraz innych spółek tzw. (...), działając w zorganizowanej grupie przestępczej i czyniąc z popełniania przestępstw stałe źródło dochodów, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, działając w warunkach ciągu przestępstw, wprowadzając w błąd, poprzez fałszywe zapewnienie o zamiarze i możliwości budowy i sprzedaży mieszkań przez spółki powiązane osobowo i kapitałowo z tzw. (...), zawierał umowy przedwstępne i akty notarialne budowy i sprzedaży nieruchomości przy ulicy (...) (...), W., (...), G., N., L., A., M., (...), O., (...) i innych doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości i na poczet budowy pobrał pieniądze w kwocie co najmniej 7.903.750,15 zł na szkodę: D. P. - 29.000 zł

1. R. Z. - 52.585,75 zł

2. A. J. (1) - 58.500 zł

3. A. K. (2) - 30.000 zł

4. E. M. (1) - 6.265 zł

5. A. J. (2) - 35.892 zł

6. D. K. (3)-45.300 zł

7. P. K. (1) - 61.900 zł

8. T. K. (2) - 17.416,36 zł

9. K. L. (1) - 41.280 zł

10. C. K. (1) - 31.006 zł

11. M. Ł. (2) - 39.972 zł

12. R. J. (1) - 27.816 zł

13. J. Z. (1) - 62.000 zł

14. B. B. (1) - 38.496 zł

15. Z. Z. (3) - 42.053 zł

16. S. W. (1) - 23.818 zł

17. H. R. - 36.885 zł

18. I. K. (1) - 24.000 zł

19. C. K. (2) 45.220 zł

20. W. Ś. 77.037 zł

21. M. P. (1) 42.283 zł

22. W. S. (1) 44.675 zł

23. A. B. (2) 41.520 zł

24. J. C. (1) 25.950 zł

25. W. G. (1) 51.880 zł

26. T. K. (1) 45.425 zł

27. P. Ż. 81.916, 35 zł

28. I. Z. (1) 31.200 zł

29. R. i B. W. 20.760 zł

30. K. L. (2) 33.520 zł

31. Z. P. 20.760 zł

32. B. i J. K. (2) 61.870 zł

33. S. R. 20.836 z ł

34. D. U. 40.760 zł

35. G. Ł. 24.000 zł

36. M. C. (2) 17.922,50 zł

37. M. O. 31.740 zł

38. A. C. (1) 31.800 zł

39. M. B. (1) 66.750 zł

40. M. C. (1) 34.613 zł

41. G. i K. N. 51.955 zł

42. R. G. 32.232 zł

43. D. S. 26.280 zł

44. G. B. (2) 22.400 zł

45. D. K. (1) 31.007 zł

46. I. M. 65.368 zł

47. K. O. (1) 22.000 zł

48. M. J. (1) 20.000 zł

49. D. i T. W. (2) 55.549 zł

50. E. i J. B. (3) 61.778,50 zł

51. M. K. (1) 15.910 zł

52. H. I. (1) 43.220 zł

53. S. K. (2) 81.500 zł

54. G. B. (2) 22.400 zł

55. A. i B. K. (2) 44.404 zł

56. S. P. (1) 42.336 zł

57. J. i K. W. 64.480 zł

58. G. W. (2) 11.796 zł

59. K. i J. D. (1) 24.000 zł

60. B. S. 65.860 zł

61. M. W. (1) 51.345 zł

62. W. F. 60.041 zł

63. M. S. (4) 61.000 zł

64. Z. i Z. S. (2) 40.163 zł

65. J. K. (3) 48.208 zł

66. B. Z. 108.718 zł

67. J. P. (1) 17.290 zł

68. M. K. (2) 77.960 zł

69. S. G. (1) 78.720 zł

70. A. M. (1) 66.294 zł

71. I. C. 60.400 zł

72. M. U. 56.904 zł

73. J. S. (1) 118.000 zł

74. M. E. 41.085 zł

75. E. K. (1) 20.000 zł

76. M. A. 65.225 zł

77. S. P. (2) 102.357 zł

78. W. N. 115.967 zł

79. S. W. (2) 91.646 zł

80. E. B. (2) 155.432,54 zł

81. A. G. (2) 47.996 USD co stanowiło 107.991 zł

82. J. B. (4) i P. B. 68.200 USD co stanowiło 160.952 zł

83. J. B. (1) 141.717,27 zł

84. A. F. (1) 42.000 USD co stanowiło 99.120 zł

85. C. Ż.

86. E. M. (2) 62.1122,77 zł

87. M. K. (3) 57.654 USD co stanowiło 129.721,50 zł

88. T. H. 65.368,96 zł

89. M. i T. K. (3) 84.760 zł

90. B. i U. M. 102.179 zł

91. H. i K. L. (3) 39.039 zł

92. H. K. 38.354,26 zł

93. K. K. (4) 15.256 zł

94. K. G. (1) 4500 zł

95. E. W. (1) 8775 zł

96. J. P. (2) 6474 zł

97. P. J. 17.841,35 zł

98. M. Ł. (1) 48.763 zł

99. D. J. 93.448 zł

100. J. K. (4) 93.155 zł

101. P. O. (1) 62.985 zł

102. K. K. (1) 25.803 USD co stanowiło 58.056,75 zł

103. K. A. 29.122 zł

104. A. P. 163.959 zł

105. L. Z. 64.000 zł

106. I. K. (2) 118.039 zł

107. M. B. (2) 82.610 zł

108. J. R. 60.000 zł

109. S. S. (1) 44194 zł

110. R. K. (2) 59.285 zł

111. H. M. (2) 64.400 zł

112. H. D. (1) 47.900 zł

113. M. Ż. (1) 20.760 zł

114. R. S. (1) 130.802 zł

115. J. S. (2) 142.453,31 zł

116. M. S. (3) 36.794 zł

117. M. D. (1) 7166 zł

118. M. K. (4) 180.000 zł

119. J. W. 154.000 zł

120. J. P. (3) 57.865 zł

121. A. Z. (1) 25.061 zł

122. K. S. (1) 53.671,20 zł

123. Z. W. (1) 64 887 USD co stanowiło równowartość 145.995,75 zł

124. T. M. 41.184 zł

125. S. K. (1) 350.965 zł

126. H. S. (1) 41.296 zł

127. T. S. (1) 79.581 zł

128. E. G. (1) 107.486,12 zł

129. Z. M. 142.000 zł

130. P. W. 79.240,91 zł

tj. o czyn z art 286§ 1 w zw. z art 294§1 k.k. w zw. z art. 91 §1 k.k. w zw. z art 65 k.k.

II. w okresie od 1991 do 1998 roku w W. wspólnie z R. T. (1) A. K. (1), M. S. (2), R. K. (1) brał udział w zorganizowanej grupie która miała na celu dokonywanie wyłudzeń mienia znacznej wartości od klientów spółki z o.o. (...), (...) sp. z o.o., (...) SA. oraz innych spółek, pod pozorem budowy i sprzedaży mieszkań,

tj. o czyn z art. 258 § 1 k.k.

III. w 1998 roku .w W. będąc członkiem zarządu spółki (...) sp. z o.o. mimo powstania warunków uzasadniających według przepisów prawa upadłościowego do zgłoszenia takiego wniosku, polegających na braku środków finansowych na kontach bankowych, braku majątku spółki oraz braku zdolności kredytowej (...) SA., nie zgłosił wniosku o upadłość do czego był zobowiązany,

tj. o czyn z art. 301 k.h.

Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 23 czerwca 2015 r. sygn. akt VIII K 436/03:

I. Oskarżonych:

- R. T. (1) w ramach czynów opisanych wyżej w punktach I, III, IV, V, VI i VII,

- R. K. (1) w ramach czynów opisanych wyżej w punktach I, V, VI, VII, VIII, IX, X i XI,

- A. K. (1) w ramach czynów opisanych wyżej w punktach I, III i IV,

- A. G. (1) w ramach czynu opisanego wyżej w punkcie I,

- M. S. (2) w ramach czynu opisanego wyżej w punkcie I,

- T. G. (1) w ramach czynów opisanych wyżej w punktach I i III uznał za winnych tego, że w okresach:

- od 01.06.1993r. R. T. (1) i M. S. (2),

- od dnia 03.08.1994 r. ww. osoby oraz R. K. (1), A. K. (1) i T. G. (1) a

- od września 1997r. także ww. osoby i A. G. (1)

w W., poprzez podejmowanie do dnia 25.02.1998 r. działań wspólnie i w porozumieniu a w okresie od 20.11.1995r. do 25.02.1998 r. także poprzez podejmowanie działań w ramach, kierowanej przez R. T. (1) zorganizowanej grupy mającej na celu popełnianie przestępstw przeciwko mieniu zagrożonych surowszą karą niż rok pozbawienia wolności, przy czym, A. G. (1) działała w niej od października 1997 r., w wykonaniu z góry powziętego zamiaru osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu, w podobny sposób, przy wykorzystaniu stałej sposobności jaką była działalność tzw. (...) obejmującego powiązane ze sobą osobowo, kapitałowo i organizacyjnie spółki prawa handlowego, z dominującą pozycją Fundusz (...) Spółka Akcyjna (dalej będzie używany skrót (...) S.A.”), w których to spółkach oskarżeni pełnili funkcje w zarządach i radach nadzorczych oraz byli właścicielami ich akcji bądź udziałów, zawierając umowy o wybudowanie mieszkań i akty notarialne sprzedaży ułamkowych części nieruchomości na lokalizacjach w W. przy ulicy (...) (...) (...), W. (...), (...), G., F., L. (...), A., M., (...), O., (...) i innych, z klientami tych spółek, wymienionymi w zarzutach jako pokrzywdzone - z tymi zmianami, że zamiast T. S. (1) pokrzywdzonym było małżeństwo N. i K. S. (3) a zamiast M. U. pokrzywdzonym był M. L. (2) i wprowadzając tych klientów w błąd co do:

- rzeczywistej kondycji finansowej spółek tzw. (...), którym groziła niewypłacalność a nawet upadłość,

- możliwości i zamiaru realizacji zawartych z tymi osobami umów oraz:

- co do tego, że wpłacane przez te osoby pieniądze w całości przeznaczone zostają na cele mieszkaniowe gdy tymczasem, oskarżeni dokonywali ze szkodą dla tych osób a R. K. (1) także ze szkodą dla podmiotów gospodarczych, które reprezentował, aktów usunięcia, ukrycia, zbycia i rzeczywistego obciążenia składników majątkowych spółek tzw. (...) w celu przeniesienia ich dla siebie i dla innych podmiotów, a w tym R. T. (1), R. K. (1), A. K. (1), M. S. (2) i T. G. (1), między innymi poprzez:

a) oparte na nieprawdziwych podstawach podwyższanie kapitałów spółek, w tym przez R. T. (1) kapitału zakładowego Przedsiębiorstwa Produkcyjno- Usługowego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej będzie używany skrót (...)), wadliwe opłacanie podwyższonego kapitału i niezasadny z punktu widzenia klientów spółek obrót udziałami, w tym Agencji Budowlanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej będzie używany skrót (...)), (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej będzie używany skrót (...) sp. z o.o.”) i (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej będzie używany skrót (...) sp. z o.o.”),

b) zawieranie umów konsultingowych, w tym, w dniu 01.10.1996 r., pomiędzy R. K. (1) reprezentującym (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej będzie używany skrót (...)) jako prezes zarządu i będącym z tego tytułu obowiązanym na podstawie przepisów prawa i decyzji właściwego organu do zajmowania się sprawami majątkowymi tej spółki a A. G. (1) reprezentującą „ Biuro Usługowo (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej będzie używany skrót „(...) (...). SĄD. A. G. (3)”) o wysokości miesięcznej raty 184.153,49 zł, przez co R. K. (1) nadużywając udzielonych mu uprawnień i także w tym wypadku działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wyrządził spółce (...) znaczną szkodę majątkową w wysokości 1.840.000 zł,

c) zakup działek, w tym działki w W. przy ul. (...) i nabycie we wrześniu i październiku 1997r. przez (...) od (...) praw do działek przy ul. (...),

d) nabycie w dniu 12.06.1997r. przez A. K. (1) reprezentującego (...) udziałów w (...) sp. z o.o., pokrycie ich wkładem niepieniężnym w postaci nieruchomości przy ul. (...) w W. o nr ewidencyjnym (...) z obrębu (...) nr (...) oraz przeniesienie w dniu 21.06.1997r. na (...) sp. z o.o. własności w/w nieruchomości,

e) zawarcie w dniu 01.10.1997 roku w W. porozumienia pomiędzy R. K. (1) reprezentującym (...) a A. K. (1) reprezentującym (...) sp. z o.o., na mocy którego ta druga spółka przejęła obowiązki inwestorskie na lokalizacji przy ul. (...) oraz zobowiązania firmy (...) w stosunku do klientów, w zamian za przeniesienie na nią wszelkich, poniesionych na tę nieruchomość nakładów i naniesień,

f) powołanie do życia w dniu 08.10.1997r. Spółdzielni Budowlano Mieszkaniowej (...) i przejście na nią z dniem 14.11.1997r. obowiązków inwestorskich i zobowiązań (...) w stosunku do klientów tej spółki, w zamian za nakłady poniesione w związku z inwestycją przy ul. (...),

g) dokonanie w dniu 27.08.1996 r. z inicjatywy R. T. (1) zmiany w zakresie własności i zarządu spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej będzie używany skrót (...)) oraz usunięcie przez nieustaloną osobę w 1996r. części jej dokumentacji,

h) nieprawidłowe rozliczanie zaliczek, a w tym przekazanych do (...),

i) przywłaszczanie mienia ruchomego w postaci pieniędzy, w tym, w okresie listopada - grudnia 1997 roku, kwot pobranych z (...) sp. z o.o. bez tytułu prawnego i przez nieuprawnione do tego osoby, tj. 26.500 zł przez R. T. (1) i 63.022,20 zł, tj. znacznej wartości przez R. K. (1), przy czym, R. K. (1) usiłował przywłaszczone pieniądze rozliczyć za pomocą przedstawionej przez siebie, sfałszowanej umowy o wykupienie swojej wierzytelności w spółce (...) przez (...) sp. z o.o.,

j) nieprawidłowe rozliczanie wykonanych lub zleconych robót budowlanych,

k) nieprawidłowe prowadzenie dokumentacji finansowej i księgowej,

1) manipulowanie zawartymi umowami, w tym bezpodstawne ich zrywanie oraz sprzedawanie tych samych mieszkań różnym klientom i nie zwracanie pieniędzy tym z nich, z którymi zostały rozwiązane umowy,

m) podpisanie przez R. K. (1) w dniu 11.12.1997 roku w W. jako pełnomocnika (...) z (...) sp. z o.o.- reprezentowaną przez A. K. (1), w której to spółce był on jednocześnie pełnomocnikiem zarządu i członkiem rady nadzorczej a więc osobą obowiązaną na podstawie przepisów prawa i decyzji właściwego organu do zajmowania się jej sprawami majątkowymi, umowy przejęcia długu (...) z tytułu inwestycji budowlanej przy ulicy (...) realizowanej dla K. i M. S. (5), czym nadużywając udzielonych mu uprawnień i także w tym wypadku działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wyrządził (...) sp. z o.o. znaczną szkodę majątkową w wysokości 150.085,64 zł, n) zaniechania i działania dezinformujące organy państwa i klientów, w tym:

- mimo powstania warunków wskazanych w art. 1 § 1 i 2 Rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z 24.10.1934. Prawo upadłościowe (Dz.U.1991.118.512 j.t. ze zm.), nie zgłoszenie przez R. K. (1) odnośnie spółki (...) a przez T. G. (1) odnośnie spółki (...) wniosków o upadłość tych spółek, do czego osoby te były zobowiązane

- podanie przez R. K. (1) w dniu 01.10.1997 roku w W., do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy XVI Wydziału Gospodarczo Rejestrowego nieprawdziwych danych o siedzibie spółki (...) SA, tj. przy ul. (...) w W., w której to faktycznie spółka ta działalności nie prowadziła a nadto budynek pod tym adresem przeznaczony był do rozbiórki,

- zawieranie umów przez pełnomocników oraz o treści utrudniającej ustalenie, która spółka była jej stroną i jakie są uprawnienia i obowiązki stron,

a A. G. (1) w sytuacji zablokowania środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach (...) spółki (...) prowadzonych przez (...) S.A., (...) Bank, (...), poprzez przyjmowanie w okresie od października 1997 r. do stycznia 1998r. nowych i kolejnych wpłat w łącznej wysokości nie niższej niż 922.382,01 zł od klientów tej spółki, w tym wskazanych wyżej w zarzucie, na rachunek bankowy o numerze (...)- (...) założony w Banku (...) i prowadzony dla (...), co w efekcie:

- doprowadziło wszystkich klientów spółek tzw. (...) do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem znacznej wartości, w tym, osoby wskazane w aktach oskarżenia w sprawach 3 Ds. 40/99/11 i 3 Ds. 191/99/11, w łącznej wysokości około 14.090.115,77 zł i 997.771 USD,

- uszczupliło zaspokojenie wielu wierzycieli spółek tzw. (...) wskazanych w zarzutach i wyrządziło im szkodę, w tym, w odniesieniu do samych tylko wielu wierzycieli (...), w łącznej wysokości około 15.217.933,30 zł:

a działaniami R. K. (1) dodatkowo wyrządziło znaczne szkody majątkowe w majątku (...) w wysokości nie niższej niż 1.840.000 zł i w majątku M. w wysokości 150.085,64 zł- łącznie nie niższej niż 1.990.085,64 zł tj. czynów, zgodnie z art. 4 § 1 kk kwalifikowanych wobec:

R. T. (1) z art. 204 § 1 d.k.k. w zb. z art. 205 § 2 ¹ d.k.k. w zb. z art.6 § 3 Ustawy z dnia 12.10.1994r. o ochronie obrotu gospodarczego i zmianie niektórych przepisów prawa karnego (Dz. U. Nr 126/94, poz. 615- dalej będzie używany skrót „Ustawa o ochronie obrotu gospodarczego") w zw. z art. 58 d.k.k., w zw. z art. 58 ^a d.k.k. w zw. z art. 10 § 2 d.k.k.,

R. K. (1) z art. 204 § 3 ¹ d.k.k. w zb. z art. 205 § 2 ¹ d.k.k. w zb. z art. 265 § 1 d.k.k. w zb. z art. 1 § 2 i art. 6 § 3 ustawy o ochronie obrotu gospodarczego w zw. z art. 58 d.k.k., w zw. z art. 58a d.k.k. w zw. z art. 10 § 2 d.k.k.

A. K. (1), M. S. (2), A. G. (1) i T. G. (1) z art. 205 § 2 ¹ d.k.k. zb. z art. 6 § 3 Ustawy z 12.10.1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego w zw. z art. 58 d.k.k., w zw. z art. 58 ^a d.k.k. w zw. z art. 10 § 2 d.k.k. i na podstawie tych przepisów skazał oskarżonych i na podstawie art. 205 § 2 ¹ d.k.k. w zw. z art. 10 § 3 d.k.k. i art. 36 § 1, 2 i 3 d.k.k. wymierzył:

- R. T. (1) kary 7 (siedmiu) lat pozbawienia wolności i 40.000 (czterdzieści tysięcy) złotych grzywny z określeniem, na wypadek nieuiszczenia kary grzywny w terminie, zastępczej kary pozbawienia wolności w wymiarze 400 (czterysta) dni przy przyjęciu, że jeden dzień pozbawienia wolności jest równoważny grzywnie w wysokości 100 (stu) złotych,

- R. K. (1) kary 8 (ośmiu) lat pozbawienia wolności i 40.000 (czterdzieści tysięcy) złotych grzywny z określeniem, na wypadek nieuiszczenia kary grzywny w terminie, zastępczej kary pozbawienia wolności w wymiarze 400 (czterysta) dni przy przyjęciu, że jeden dzień pozbawienia wolności jest równoważny grzywnie w wysokości 100 (stu) złotych,

- A. K. (1) kary 6 (sześciu) lat pozbawienia wolności i 30.000 (trzydzieści tysięcy) złotych grzywny z określeniem, na wypadek nieuiszczenia kary grzywny w terminie, zastępczej kary pozbawienia wolności w wymiarze 300 (trzysta) dni przy przyjęciu, że jeden dzień pozbawienia wolności jest równoważny grzywnie w wysokości 100 (stu) złotych,

- A. G. (1) kary 3 (trzech) lat pozbawienia wolności i 15.000 (piętnastu tysięcy) złotych grzywny z określeniem, na wypadek nieuiszczenia kary grzywny w terminie, zastępczej kary pozbawienia wolności w wymiarze 150 (stu pięćdziesięciu) dni przy przyjęciu, że jeden dzień pozbawienia wolności jest równoważny grzywnie w wysokości 100 (stu) złotych,

- M. S. (2) kary 3 (trzech) lat pozbawienia wolności i 20.000 (dwudziestu tysięcy) złotych grzywny z określeniem, na wypadek nieuiszczenia kary grzywny w terminie, zastępczej kary pozbawienia wolności w wymiarze 200 (dwustu) dni przy przyjęciu, że jeden dzień pozbawienia wolności jest równoważny grzywnie w wysokości 100 (stu) złotych,

- T. G. (1) kary 4 (czterech) lat pozbawienia wolności i 20.000 (dwudziestu tysięcy) złotych grzywny z określeniem, na wypadek nieuiszczenia kary grzywny w terminie, zastępczej kary pozbawienia wolności w wymiarze 200 (dwustu) dni przy przyjęciu, że jeden dzień pozbawienia wolności jest równoważny grzywnie w wysokości 100 (stu) złotych.

II. na podstawie art. 38 pkt. 3 d.k.k., art. 42 § 1 d.k.k. i art. 44 § 1 d.k.k. orzekł wobec oskarżonych R. T. (1), R. K. (1), A. K. (1), A. G. (1), M. S. (2) i T. G. (1) kary dodatkowe w postaci, odnoszącego się do każdej z tych osób z osobna, zakazu przez 8 (osiem) lat:

- wykonywania działalności gospodarczej na własny rachunek,

- zajmowania stanowisk w zarządach i radach nadzorczych spółek prawa handlowego i spółdzielni,

- wykonywania funkcji jako pełnomocnicy członków zarządu i rad nadzorczych spółek prawa handlowego i spółdzielni oraz

- wykonywania funkcji prokurenta.

III. R. T. (1) w ramach czynu opisanego w punkcie II aktu oskarżenia, uznał za winnego tego, że w okresie od 20.11.1995 r. do 25.02.1998 roku w W. kierował zorganizowaną grupę przestępczą, która miała na celu dokonywanie przestępstw wyłudzeń mienia znacznej wartości od klientów spółek tzw. (...), obejmującego powiązane ze sobą osobowo, kapitałowo i organizacyjnie spółki prawa handlowego, z dominującą pozycją (...) S.A., pod pozorem budowy i sprzedaży mieszkań, tj. czynu, zgodnie z art. 4 § 1 k.k., kwalifikowanego z art. 258 § 3 k.k. w brzmieniu pierwotnym tego przepisu, tj. nadanym Ustawą z 06 czerwca 1997 r. (Dz. U. z 02 sierpnia 1997 roku, Nr 88, poz. 553) i na podstawie tego przepisu skazał oskarżonego i wymierzył tej osobie karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

IV. na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 k.k. wymierzone wobec R. T. (1) kary pozbawienia wolności połączył i jako łączną wymierzył temu oskarżonemu karę 8 (ośmiu) lat pozbawienia wolności.

V. postępowanie karne wobec R. K. (1), A. K. (1), M. S. (2) i T. G. (1) o czyny opisane wobec tych oskarżonych, w odnoszących się do nich z osobna punktach II aktu oskarżenia, to jest kwalifikowane z art. 258 § 1 kk, przy przyjęciu, że oskarżeni ci dopuścili się ich popełnienia w okresie od 20.11.1995r. do 25.02.1998r. oraz, że zgodnie z art. 4 § 1 kk, podlegają one kwalifikacji z art. 258 § 1 kk w brzmieniu pierwotnym tego przepisu, tj. nadanym Ustawą z 06 czerwca 1997r. (Dz.U. z 02 sierpnia 1997 roku, Nr 88, poz. 553), na podstawie art. 414 § 1 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt. 6 k.p.k. umorzył a na podstawie art. 632 pkt. 2 k.p.k. koszty procesu w tej części przejął na rachunek Skarbu Państwa;

VI. postępowanie karne wobec R. K. (1) o czyn opisany w punkcie III aktu oskarżenia, to jest kwalifikowany z art. 190 § 1 k.k., na podstawie art. 414 § 1 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt. 6 k.p.k. umorzył a na podstawie art. 632 pkt. 2 k.p.k. koszty procesu w tej części przejął na rachunek Skarbu Państwa.

VII. postępowanie karne wobec R. K. (1) o czyn opisany w punkcie IV aktu oskarżenia, to jest kwalifikowany z art. 276 k.k., przy przyjęciu, że przestępne działanie polegało na ukryciu dziennika budowy kamienicy przy ul. (...), na podstawie art. 414 § 1 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt. 6 k.p.k. umorzył a na podstawie art. 632 pkt. 2 k.p.k. koszty procesu w tej części przejął na rachunek Skarbu Państwa.

VIII. przyjmując, że czyn zarzucony A. G. (1) w punkcie II aktu oskarżenia tj. kwalifikowany w akcie oskarżenia z art. 279 § 1 k.k. polegał na zmuszaniu E. T. do określonego zachowania się poprzez stosowanie przemocy odnoszącej się do mienia tej osoby, uniewinnił oskarżoną od tego czynu a na podstawie art. 632 pkt. 2 k.p.k. koszty procesu w tej części przejął na rachunek Skarbu Państwa;

IX. na podstawie art. 44 § 1 pkt. 1 k.k.s. umorzył postępowanie karne odnośnie czynów zarzucanych A. G. (1), opisanych wyżej w punktach III, IV i V zarzutów i kwalifikowanych z art. 54 § 2 k.k.s. i art. 56 § 2 k.k.s. a na podstawie art. 632 pkt. 2 k.p.k. koszty procesu w tej części przejął na rachunek Skarbu Państwa.

X. na podstawie art. 63 § 1 k.p.k., na poczet orzeczonych wobec oskarżonych kar pozbawienia wolności, w tym wobec R. T. (1) kary łącznej, zaliczył okresy ich rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie, w tym:

- R. T. (1) od 25.02.1998 r. do 12.02.1999 r.,

- R. K. (1) od 25.02.1998r. do 08.12.1998 r.,

- A. K. (1) od 25.02.1998 r. do 15.10.1998 r.,

- A. G. (1) od 28.04.1998 r. do 12.11.1998 r.

XI. na podstawie art. 415 § 4 k.p.k. w zw. z art. 12 Ustawy o ochronie obrotu gospodarczego zasądził solidarnie od R. T. (1), R. K. (1), A. K. (1), A. G. (1), M. S. (2) i T. G. (1), z ustawowymi odsetkami od 25.02.1998 r. łącznie kwotę 4.373.655,04 zł (czterech milionów trzysta siedemdziesięciu trzech tysięcy sześćset pięćdziesięciu pięciu złotych czterech groszy), w tym, na rzecz:

- D. P. kwotę 22.359,11 zł (dwudziestu dwóch tysięcy trzysta pięćdziesięciu dziewięciu złotych jedenastu groszy),

- M. P. (2) kwotę 24.994,63 zł (dwudziestu czterech tysięcy dziewięćset dziewięćdziesięciu czterech złotych sześćdziesięciu trzech groszy),

- R. Z. kwotę 34.012,46 zł (trzydziestu czterech tysięcy dwunastu złotych czterdziestu sześciu groszy),

- A. J. (1) kwotę 35.931,30 zł (trzydziestu pięciu tysięcy dziewięćset trzydziestu jeden złotych trzydziestu groszy),

- A. C. (3) (primo voto K.) kwotę 20.508,79 zł (dwudziestu tysięcy pięćset ośmiu złotych siedemdziesięciu dziewięciu groszy),

- E. M. (1) kwotę 5.448,75 zł (pięciu tysięcy czterysta czterdziestu ośmiu złotych siedemdziesięciu pięciu groszy),

- A. J. (2) kwotę 23.712,97 zł (dwudziestu trzech tysięcy siedemset dwunastu złotych dziewięćdziesięciu siedmiu groszy),

- D. K. (3) kwotę 29.787,45 zł (dwudziestu dziewięciu tysięcy siedemset osiemdziesięciu siedmiu złotych czterdziestu pięciu groszy),

- P. K. (1) kwotę 38.406,05 zł (trzydziestu ośmiu tysięcy czterysta sześciu złotych pięciu groszy),

- K. L. (1) kwotę 26.091,03 zł (dwudziestu sześciu tysięcy dziewięćdziesięciu jeden złotych trzech groszy),

- C. K. (1) kwotę 20.461,39 zł (dwudziestu tysięcy czterysta sześćdziesięciu jeden złotych trzydziestu dziewięciu groszy),

- R. J. (1) kwotę 15.829,34 zł (piętnastu tysięcy osiemset dwudziestu dziewięciu złotych trzydziestu czterech groszy),

- J. K. (1) (primo voto Z.) kwotę 40.086,68 zł (czterdziestu tysięcy osiemdziesięciu sześciu złotych sześćdziesięciu ośmiu groszy),

- B. B. (1) kwotę 32.268,06 zł (trzydziestu dwóch tysięcy dwieście sześćdziesięciu ośmiu złotych sześciu groszy),

- Z. Z. (3) kwotę 27.735,53 zł (dwudziestu siedmiu tysięcy siedemset trzydziestu pięciu złotych pięćdziesięciu trzech groszy),

- S. W. (1) kwotę 12.508,94 zł (dwunastu tysięcy pięćset ośmiu złotych dziewięćdziesięciu czterech groszy),

- A. R. (2) kwotę 23.467,07 zł (dwudziestu trzech tysięcy czterysta sześćdziesięciu siedmiu złotych siedmiu groszy),

- I. K. (1) kwotę 15.491,75 zł (piętnastu tysięcy czterysta dziewięćdziesięciu jeden złotych siedemdziesięciu pięciu groszy),

- C. K. (3) (primo voto (...)) kwotę 29.867,07 zł (dwudziestu dziewięciu tysięcy osiemset sześćdziesięciu siedmiu złotych siedmiu groszy),

- W. Ś. kwotę 49.985,57 zł (czterdziestu dziewięciu tysięcy dziewięćset osiemdziesięciu pięciu złotych pięćdziesięciu siedmiu groszy),

- M. P. (1) kwotę 30.091,84 zł (trzydziestu tysięcy dziewięćdziesięciu jeden złotych osiemdziesięciu czterech groszy),

- W. S. (1) kwotę 29.424 zł (dwudziestu dziewięciu tysięcy czterysta dwudziestu czterech złotych),

- I. T. (1) kwotę 36.303,12 zł (trzydziestu sześciu tysięcy trzysta trzech złotych dwunastu groszy),

- A. B. (1) kwotę 30.968,33 zł (trzydziestu tysięcy dziewięćset sześćdziesięciu ośmiu złotych trzydziestu trzech groszy),

- J. C. (1) kwotę 24.358,33 zł (dwudziestu czterech tysięcy trzysta pięćdziesięciu ośmiu złotych trzydziestu trzech groszy),

- W. G. (1) kwotę 41.918,61 zł (czterdziestu jeden tysięcy dziewięćset osiemnastu złotych sześćdziesięciu jeden groszy),

- T. K. (1) kwotę 29.362,81 zł (dwudziestu dziewięciu tysięcy trzysta sześćdziesięciu dwóch złotych osiemdziesięciu jeden groszy),

- P. Ż. kwotę 52.825,50 zł (pięćdziesięciu dwóch tysięcy osiemset dwudziestu pięciu złotych pięćdziesięciu groszy),

- I. Z. (1) kwotę 20.160,92 zł (dwudziestu tysięcy sto sześćdziesięciu złotych dziewięćdziesięciu dwóch groszy),

- R. W. kwotę 13.653,52 zł (trzynastu tysięcy sześćset pięćdziesięciu trzech złotych pięćdziesięciu dwóch groszy),

- K. L. (2) kwotę 19.786,68 zł (dziewiętnastu tysięcy siedemset osiemdziesięciu sześciu złotych sześćdziesięciu ośmiu groszy),

- Z. P. kwotę 14.620,48 zł (czternastu tysięcy sześćset dwudziestu złotych czterdziestu ośmiu groszy),

- B. K. (1) kwotę 40.854,90 zł (czterdziestu tysięcy osiemset pięćdziesięciu czterech złotych dziewięćdziesięciu groszy),

- S. R. kwotę 13.800,50 zł (trzynastu tysięcy osiemset złotych pięćdziesięciu groszy),

- D. T. (primo voto U.) kwotę 25.459,41 zł (dwudziestu pięciu tysięcy czterysta pięćdziesięciu dziewięciu złotych czterdziestu jeden groszy),

- G. Ł. kwotę 18.672,19 zł (osiemnastu tysięcy sześćset siedemdziesięciu dwóch złotych dziewiętnastu groszy),

- M. C. (2) kwotę 12.135,83 zł (dwunastu tysięcy sto trzydziestu pięciu złotych osiemdziesięciu trzech groszy),

- M. O. kwotę 27.432,77 zł (dwudziestu siedmiu tysięcy czterysta trzydziestu dwóch złotych siedemdziesięciu siedmiu groszy),

- A. C. (1) kwotę 18.771,38 zł (osiemnastu tysięcy siedemset siedemdziesięciu jeden złotych trzydziestu ośmiu groszy),

- M. B. (1) kwotę 41.755,52 zł (czterdziestu jeden tysięcy siedemset pięćdziesięciu pięciu złotych pięćdziesięciu dwóch groszy),

- M. C. (1) kwotę 23.361,50 zł (dwudziestu trzech tysięcy trzysta sześćdziesięciu jeden złotych pięćdziesięciu groszy),

- K. N. kwotę 34.311,48 zł (trzydziestu czterech tysięcy trzysta jedenastu złotych czterdziestu ośmiu groszy),

- R. G. kwotę 21.258,88 zł (dwudziestu jeden tysięcy dwieście pięćdziesięciu ośmiu złotych osiemdziesięciu ośmiu groszy),

- D. S. kwotę 22.783,15 zł (dwudziestu dwóch tysięcy siedemset osiemdziesięciu trzech złotych piętnastu groszy),

- G. B. (2) kwotę 15.006,23 zł (piętnastu tysięcy sześciu złotych dwudziestu trzech groszy),

- D. K. (1) kwotę 20.461,98 zł (dwudziestu tysięcy czterysta sześćdziesięciu jeden złotych dziewięćdziesięciu ośmiu groszy),

- I. M. kwotę 42.253 zł (czterdziestu dwóch tysięcy dwieście pięćdziesięciu trzech złotych),

- K. O. (1) kwotę 14.589,72 zł (czternastu tysięcy pięćset osiemdziesięciu dziewięciu złotych siedemdziesięciu dwóch groszy),

- A. J. (5) kwotę 10.000 zł (dziesięciu tysięcy złotych),

- T. W. (1) kwotę 36.433,18 zł (trzydziestu sześciu tysięcy czterysta trzydziestu trzech złotych osiemnastu groszy),

- J. B. (2) kwotę 39.168,21 zł (trzydziestu dziewięciu tysięcy sto sześćdziesięciu ośmiu złotych dwudziestu jeden groszy),

- M. K. (1) kwotę 55.965,85 zł (pięćdziesięciu pięciu tysięcy dziewięćset sześćdziesięciu pięciu złotych osiemdziesięciu pięciu groszy),

- H. I. (1) kwotę 27.935,24 zł (dwudziestu siedmiu tysięcy dziewięćset trzydziestu pięciu złotych dwudziestu czterech groszy),

- S. K. (2) kwotę 52.688,18 zł (pięćdziesięciu dwóch tysięcy sześćset osiemdziesięciu ośmiu złotych osiemnastu groszy),

- A. K. (6) kwotę 29.328,68 zł (dwudziestu dziewięciu tysięcy trzysta dwudziestu ośmiu złotych sześćdziesięciu ośmiu groszy),

- S. P. (1) kwotę 26.491,84 zł (dwudziestu sześciu tysięcy czterysta dziewięćdziesięciu jeden złotych osiemdziesięciu czterech groszy),

- G. B. (1) (primo voto W.) kwotę 28.127,63 zł (dwudziestu ośmiu tysięcy sto dwudziestu siedmiu złotych sześćdziesięciu trzech groszy),

- K. D. kwotę 16.843,97 zł (szesnastu tysięcy osiemset czterdziestu trzech złotych dziewięćdziesięciu siedmiu groszy),

- B. S. kwotę 41.306,94 zł ( czterdziestu jeden tysięcy trzysta sześciu złotych dziewięćdziesięciu czterech groszy),

- W. F. kwotę 35.441,88 zł (trzydziestu pięciu tysięcy czterysta czterdziestu jeden złotych osiemdziesięciu ośmiu groszy),

- M. S. (4) kwotę 61.000 zł (sześćdziesięciu jeden tysięcy złotych),

- Z. S. (1) kwotę 17.781 zł (siedemnastu tysięcy siedemset osiemdziesięciu jeden złotych),

- J. K. (3) kwotę 48.208 zł (czterdziestu ośmiu tysięcy dwieście ośmiu złotych),

- B. Z. kwotę 108.718 zł (stu ośmiu tysięcy siedemset osiemnastu złotych),

- J. P. (1) kwotę 10.206,20 zł (dziesięciu tysięcy dwieście sześciu złotych dwudziestu groszy),

- M. K. (2) kwotę 46.019,38 zł (czterdziestu sześciu tysięcy dziewiętnastu złotych trzydziestu ośmiu groszy),

- S. G. (1) kwotę 54.732,13 zł (pięćdziesięciu czterech tysięcy siedemset trzydziestu dwóch złotych trzynastu groszy),

- A. M. (1) kwotę 34.390,74 zł (trzydziestu czterech tysięcy trzystu dziewięćdziesięciu złotych siedemdziesięciu czterech groszy),

- I. C. kwotę 39.621,76 zł (trzydziestu dziewięciu tysięcy sześćset dwudziestu jeden złotych siedemdziesięciu sześciu groszy),

- M. L. (2) kwotę 9.300,68 zł (dziewięciu tysięcy trzysta złotych sześćdziesięciu ośmiu groszy),

- J. S. (1) kwotę 45.924,93 zł (czterdziestu pięciu tysięcy dziewięćset dwudziestu czterech złotych dziewięćdziesięciu trzech groszy),

- M. E. kwotę 38.590,17 zł (trzydziestu ośmiu tysięcy pięćset dziewięćdziesięciu złotych siedemnastu groszy),

- E. K. (1) kwotę 34.799,65 zł (trzydziestu czterech tysięcy siedemset dziewięćdziesięciu dziewięciu złotych sześćdziesięciu pięciu groszy),

- M. A. kwotę 42.300,51 zł (czterdziestu dwóch tysięcy trzystu złotych pięćdziesięciu jeden groszy),

- W. N. kwotę 72.719,58 zł (siedemdziesięciu dwóch tysięcy siedemset dziewiętnastu złotych pięćdziesięciu ośmiu groszy),

- S. W. (2) kwotę 59.012,37 zł (pięćdziesięciu dziewięciu tysięcy dwunastu złotych trzydziestu siedmiu groszy),

- E. B. (2) kwotę 108.926,97 zł (stu ośmiu tysięcy dziewięćset dwudziestu sześciu złotych dziewięćdziesięciu siedmiu groszy),

- A. G. (2) kwotę 73.385 zł (siedemdziesięciu trzech tysięcy trzysta osiemdziesięciu pięciu złotych),

- J. B. (4) kwotę 62.359,51 zł (sześćdziesięciu dwóch tysięcy trzysta pięćdziesięciu dziewięciu złotych pięćdziesięciu jeden groszy),

- J. B. (1) kwotę 70.536,36 zł (siedemdziesięciu tysięcy pięćset trzydziestu sześciu złotych trzydziestu sześciu groszy),

- A. F. (1) kwotę 100.000 zł (stu tysięcy złotych),

- C. Ż. kwotę 41.295,30 zł (czterdziestu jeden tysięcy dwieście dziewięćdziesięciu pięciu złotych trzydziestu groszy),

- T. H. kwotę 8.750,22 zł (ośmiu tysięcy siedemset pięćdziesięciu złotych dwudziestu dwóch groszy),

- T. K. (3) kwotę 59.930,32 zł (pięćdziesięciu dziewięciu tysięcy dziewięćset trzydziestu złotych trzydziestu dwóch groszy),

- B. M. kwotę 67.135,98 zł (sześćdziesięciu siedmiu tysięcy sto trzydziestu pięciu złotych dziewięćdziesięciu ośmiu groszy),

- H. i K. małż. L. kwotę 17.141,56 zł (siedemnastu tysięcy sto czterdziestu jeden złotych pięćdziesięciu sześciu groszy),

- D. K. (2) kwotę 3.436,96 zł (trzech tysięcy czterysta trzydziestu sześciu złotych dziewięćdziesięciu sześciu groszy),

- J. G. (1) kwotę 20.000 zł (dwudziestu tysięcy złotych),

- K. K. (4) kwotę 30.500,27 zł (trzydziestu tysięcy pięćset złotych dwudziestu siedmiu groszy),

- K. G. (1) kwotę 3.802,35 zł (trzech tysięcy osiemset dwóch złotych trzydziestu pięciu groszy),

- M. Ł. (1) kwotę 30.504,67 zł (trzydziestu tysięcy pięćset czterech złotych sześćdziesięciu siedmiu groszy),

- P. O. (1) kwotę 50.192,61 zł (pięćdziesięciu tysięcy sto dziewięćdziesięciu dwóch złotych sześćdziesięciu jeden groszy),

- K. K. (1) kwotę 34.365,19 zł (trzydziestu czterech tysięcy trzysta sześćdziesięciu pięciu złotych dziewiętnastu groszy),

- K. A. kwotę 17.190,55 zł (siedemnastu tysięcy sto dziewięćdziesięciu złotych pięćdziesięciu pięciu groszy),

- L. Z. kwotę 42.350,69 zł (czterdziestu dwóch tysięcy trzysta pięćdziesięciu złotych sześćdziesięciu dziewięciu groszy),

- A. P. kwotę 30.000 zł (trzydziestu tysięcy złotych),

- I. K. (2) kwotę 70.186,64 zł (siedemdziesięciu tysięcy sto osiemdziesięciu sześciu złotych sześćdziesięciu czterech groszy),

- J. R. kwotę 37.997,86 zł (trzydziestu siedmiu tysięcy dziewięćset dziewięćdziesięciu siedmiu złotych osiemdziesięciu sześciu groszy),

- S. S. (1) kwotę 28.476,40 zł (dwudziestu ośmiu tysięcy czterysta siedemdziesięciu sześciu złotych czterdziestu groszy),

- R. K. (2) kwotę 38.168,34 zł (trzydziestu ośmiu tysięcy sto sześćdziesięciu ośmiu złotych trzydziestu czterech groszy),

- H. M. (2) kwotę 38.014,98 zł (trzydziestu ośmiu tysięcy czternastu złotych dziewięćdziesięciu ośmiu groszy),

- H. D. (1) kwotę 28.642,87 zł (dwudziestu ośmiu tysięcy sześćset czterdziestu dwóch złotych osiemdziesięciu siedmiu groszy),

- M. Ż. (1) kwotę 13.653,57 zł (trzynastu tysięcy sześćset pięćdziesięciu trzech złotych pięćdziesięciu siedmiu groszy),

- R. S. (1) kwotę 80.879,77 zł (osiemdziesięciu tysięcy osiemset siedemdziesięciu dziewięciu złotych siedemdziesięciu siedmiu groszy),

- M. S. (3) kwotę 21.991,73 zł (dwudziestu jeden tysięcy dziewięćset dziewięćdziesięciu jeden złotych siedemdziesięciu trzech groszy),

- J. S. (2) kwotę 50.000 zł (pięćdziesięciu tysięcy złotych),

- M. D. (1) kwotę 7.166 zł (siedmiu tysięcy sto sześćdziesięciu sześciu złotych),

- J. W. kwotę 59.223,51 zł (pięćdziesięciu dziewięciu tysięcy dwieście dwudziestu trzech złotych pięćdziesięciu jeden groszy),

- J. P. (3) kwotę 57.865 zł (pięćdziesięciu siedmiu tysięcy osiemset sześćdziesięciu pięciu złotych),

- A. Z. (1) kwotę 16.543,94 zł (szesnastu tysięcy pięćset czterdziestu trzech złotych dziewięćdziesięciu czterech groszy),

- K. S. (1) kwotę 57.935,49 zł (pięćdziesięciu siedmiu tysięcy dziewięćset trzydziestu pięciu złotych czterdziestu dziewięciu groszy),

- Z. W. (1) kwotę 50.000 zł (pięćdziesięciu tysięcy złotych),

- T. M. kwotę 27.187,21 zł (dwudziestu siedmiu tysięcy sto osiemdziesięciu siedmiu złotych dwudziestu jeden groszy),

- S. K. (1) kwotę 117.802,77 zł (stu siedemnastu tysięcy osiemset dwóch złotych siedemdziesięciu siedmiu groszy),

- H. S. (1) kwotę 24.376,82 zł (dwudziestu czterech tysięcy trzysta siedemdziesięciu sześciu złotych osiemdziesięciu dwóch groszy),

- N. i K. małż. S. kwotę 51.446,73 zł (pięćdziesięciu jeden tysięcy czterysta czterdziestu sześciu złotych siedemdziesięciu trzech groszy),

- K. G. (2) kwotę 47.165,03 zł (czterdziestu siedmiu tysięcy sto sześćdziesięciu pięciu złotych trzech groszy),

- E. G. (1) kwotę 33.297,67 zł (trzydziestu trzech tysięcy dwieście dziewięćdziesięciu siedmiu złotych sześćdziesięciu siedmiu groszy),

- Z. i A. małż. M. kwotę 50.000 zł (pięćdziesięciu tysięcy złotych),

- E. B. (3) kwotę 20.000 zł (dwudziestu tysięcy złotych),

- M. Ż. (2) kwotę 34.410,59 zł (trzydziestu czterech tysięcy czterysta dziesięciu złotych pięćdziesięciu dziewięciu groszy),

- W. W. (2) kwotę 51.024,39 zł (pięćdziesięciu jeden tysięcy dwudziestu czterech złotych trzydziestu dziewięciu groszy).

XI. na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. w zw. z art. 619 § 1 k.p.k. i art.29 ust. 1 Ustawy z dnia 26.05.1982 r. (t.jedn. Dz.U.2014.635 ze zm.) Prawo o adwokaturze, poza wynagrodzeniami już wypłaconymi, zasądził od Skarbu Państwa wynagrodzenia za pełnienie funkcji obrońców z urzędu dla:

- adw. P. S. i adw. J. Z. (4) w kwotach po 18.600 (osiemnaście tysięcy sześćset) złotych plus VAT,

- adw. W. W. (3) w kwocie 16.520 (szesnaście tysięcy pięćset dwadzieścia) złotych plus VAT,

- adw. W. C. w kwocie 20.760 (dwadzieścia tysięcy siedemset sześćdziesiąt) złotych plus VAT,

- adw. T. W. (3) w kwocie 14.640 (czternaście tysięcy sześćset czterdzieści) złotych plus VAT,

- adw. S. L. w kwocie 21.640 (dwadzieścia jeden tysięcy sześćset czterdzieści) złotych plus VAT przy czym, kwoty wynagrodzenia po 25.000 (dwadzieścia pięć tysięcy) złotych, z należności przyznanych obrońcom z urzędu oskarżonych:

- R. T. (1) - łącznie 37.200 zł,

- A. G. (1)- łącznie 37.280 zł i

- T. G. (1)- łącznie 36.280 zł, Skarb Państwa wykłada tymczasowo.

XII. na podstawie art. 627 k.p.k., art. 630 k.p.k., art. 645 k.p.k. oraz art. 13 ust. 1 Ustawy z 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.jedn. Dz. U. Nr 90/2010, poz. 594 ze zm.) tytułem kosztów sądowych:

- zasądził na rzecz Skarbu Państwa poniesione w sprawie wydatki:

- od R. T. (1) kwotę 68.627,40 zł (sześćdziesięciu ośmiu tysięcy sześćset dwudziestu siedmiu złotych czterdziestu groszy),

- od R. K. (1) kwotę 43.627,40 zł (czterdziestu trzy tysiące sześćset dwudziestu siedmiu złotych czterdziestu groszy),

- od A. K. (1) kwotę 29.084,93 zł (dwudziestu dziewięciu tysięcy osiemdziesięciu czterech złotych dziewięćdziesięciu trzech groszy),

- od T. G. (1) kwotę 54.084,93 zł (pięćdziesięciu czterech tysięcy osiemdziesięciu czterech złotych dziewięćdziesięciu trzech groszy),

- od A. G. (1) kwotę 39.542,47 zł (trzydziestu dziewięciu tysięcy pięćset czterdziestu dwóch złotych czterdziestu siedmiu groszy),

- od M. S. (2) kwotę 14.542,47 zł (czternastu tysięcy pięćset czterdziestu dwóch złotych czterdziestu siedmiu groszy),

- zasądził opłaty na rzecz Skarbu Państwa w wysokości:

- od R. T. (1) i R. K. (1) w kwotach po 8.600 (osiem tysięcy sześćset) złotych,

- od A. K. (1) w kwocie 6.600 (sześć tysięcy sześćset) złotych,

- od A. G. (1) w kwocie 3.400 (trzy tysiące czterysta) złotych,

- M. S. (2) i T. G. (1) w kwotach po 4.400 (cztery tysiące czterysta) złotych,

- pobrał solidarnie na rzecz Skarbu Państwa od R. T. (1), R. K. (1), A. K. (1), A. G. (1), M. S. (2) i T. G. (1) kwotę 100.000 (stu tysięcy złotych) tytułem opłaty od orzeczenia o odszkodowaniu z urzędu.

XIII. na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił R. T. (1), R. K. (1), A. K. (1), A. G. (1), M. S. (2) i T. G. (1) od obowiązku ponoszenia wydatków ponad kwoty określone w punkcie XII sentencji wyroku i w tej części przejął je na rachunek Skarbu Państwa.

Wyrok apelacjami zaskarżyli obrońcy oskarżonych.

Obrońca oskarżonego R. T. (1) P. O. (2) zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

I.  naruszenie przepisu postępowania, a mianowicie art. 439 § 1 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 77 § 8 ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych, z uwagi na brak udokumentowanych w aktach sprawy uprawnień dla sędziego, który wydał zaskarżony wyrok, do orzekania w Sądzie Okręgowym w Warszawie, a w szczególności brak stosownej delegacji oraz uchwały Kolegium Sądu Okręgowego w Warszawie, w okresie od 14 lipca 2004 roku do dnia powołania go na stanowisko sędziego Sądu Okręgowego;

II.  na mocy art. 427 § 1 i 2 k.p.k. oraz art. 438 pkt 2, 3 i 4 k.p.k. wyrokowi temu zarzucił:

1. obrazę przepisów postępowania, które miały wpływ na treść orzeczenia,

a mianowicie:

a) art. 7 k.p.k. oraz art 410 k.p.k.:

• polegającą na dowolnej ocenie dowodu z wyjaśnień oskarżonego R. T. (1) poprzez uznanie ich za niewiarygodnie, w sytuacji gdy wyjaśnienia oskarżonego są spójne, logiczne, znajdują odzwierciedlenie w zaistniałym stanie faktycznym, a także korespondują z wyjaśnieniami pozostałych oskarżonych oraz części świadków,

• poprzez wydanie orzeczenia z naruszeniem zasady obiektywizmu, dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, przede wszystkim zeznań części świadków oraz poprzez nieuzasadnioną odmowę przyznania prymatu wiarygodności wyjaśnieniom R. T. (1), R. K. (1), A. K. (1), M. S. (2) i T. G. (1),

• poprzez oparcie orzeczenia jedynie na części okoliczności ujawnionych w postępowaniu, jak i częściowe jedynie uwzględnienie dowodów ujawnionych na rozprawie, a w konsekwencji dokonanie dowolnej oceny dowodów poprzez przyznanie waloru wiarygodności zeznaniom części świadków/pokrzywdzonych, przy pominięciu zeznań świadków złożonych w postępowaniu przygotowawczym i odmowę uznania za wiarygodne wyjaśnień oskarżonego, zgodnych z tymi zeznaniami, co spowodowało błędne ustalenie przez Sąd I instancji, że oskarżony popełnił zarzucany mu czyn,

• polegającą na oparciu orzeczenia w przedmiotowej sprawie tylko na części materiału dowodowego, która zdaniem Sądu potwierdziło oskarżenie, z pominięciem dowodów, które je podważały, co stanowiło skutek przekroczenia granicy swobodnej oceny dowodów, podjęcie tej oceny w sposób dowolny, sprzeczny z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego w sposób uniemożliwiający ustalenie prawdy obiektywnej i sformułowania w ramach tej oceny niesłusznych merytorycznie wniosków, iż oskarżony dokonał zarzucanych mu czynów, podczas gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego w sprawie nie pozwala na przyjęcie sprawstwa oskarżonego,

b) art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k., poprzez niesłuszne oddalenie wniosku o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z:

• opinii biegłych z dziedziny budownictwa na okoliczność ustalenia prawidłowości prowadzonych procesów inwestycyjnych,

• dzienników budów i dokumentacji znajdującej się w wydziałach architektury dotyczących poszczególnych inwestycji na okoliczność przebiegu robót budowlanych oraz zdarzeń i okoliczności zachodzących w toku wykonywania robot

oraz brak należytego uzasadnienia stanowiska w tym zakresie, co w stopniu poważnym ograniczyło prawo do obrony R. T. (1),

c) art 201 k.p.k. poprzez oparcie wyroku na opiniach biegłych, które to opinie są niepełne, niejasne i zawierają sprzeczności w treści samych opinii,

d) art 410 k.p.k. poprzez:

• pominięcie przy dokonywaniu ustaleń faktycznych istotnych okoliczności wynikających z uznanych za wiarygodne wyjaśnień oskarżonego R. T. (1),

• poprzez dopuszczenie, a nieprzeprowadzenie dowodu z 651 dokumentów zaginionych w Sądzie Okręgowym w Warszawie (trwa postępowanie odtworzeniowe o sygn. akt: VIII Ko 33/15), w sytuacji gdy ich treść stanowi istotny element materiału dowodowego w sprawie,

• sporządzenie przez biegłych: K. M. (1), W. B. (2), J. C. (2) pierwszej opinii na podstawie dokumentów nieznajdujących się w aktach sprawy,

• oparcie się kolejnych biegłych przy sporządzeniu opinii na ustaleniach/ wnioskach wskazanych w pierwszej opinii,

e) art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. art. 424 k.p.k. poprzez sporządzenie uzasadnienia zawierającego luki i wady, które uniemożliwiają sporządzenie apelacji i poznanie toku rozumienia sądu, a tym samym realizację prawa do obrony, a jednocześnie te uchybienia uniemożliwiają instancyjna kontrolę tego wyroku,

2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za jego podstawę i mających wpływ na treść wyroku:

a) polegający na przyjęciu, iż oskarżony R. T. (1) działał w wykonaniu z góry powziętego zamiaru osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu, w podobny sposób, przy wykorzystaniu stałej sposobności jaką była działalność tzw. (...), w sytuacji gdy celem oskarżonego było wywiązanie się z zawartych z klientami umów (doprowadził do wybudowania inwestycji: B., K., K., W., T., prowadził inwestycje: W. (13 segmentów 100% i budynki wielorodzinne 70% - 100%), M. (30%), M. (30%), przygotowywał się do inwestycji: W., F./L., W., G.),

b) niezasadnym przyjęciu, iż oskarżony zorganizował, a następnie kierował zorganizowaną grupą przestępczą, podczas gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na ustalenie, iż w niniejszej sprawie zaistniały przesłanki do dokonania takiego ustalenia prze Sąd, pomimo iż dla przypisania oskarżonemu tego przestępstwa konieczne byłoby ustalenie, jaką rzekomo rolę pełnił oskarżony w tej grupie, jaki istniał w niej podział obowiązków, jakie były wzajemne powiązania, zaś na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego takich jednoznacznych ustaleń poczynić nie można,

c) poprzez niewzięcie pod uwagę sytuacji gospodarczej w okresie od 1993 roku do 1998 roku, gdy na skutek zmiany siły nabywczej pieniądza, dokonała się zmiana realnej wartości pieniądza, która miała charakter istotny (tzw. hiperinflacja),

a ponadto właściwie do końca lat 90-tych inflacja utrzymywała się na poziomie dwucyfrowym,

d) poprzez niewzięcie pod uwagę działań C. (fundusz inwestycyjny typu venture capital) mającej na celu doprowadzenie do szybkiej upadłości spółek holdingu (...), a następnie ich kupienie za bezcen,

e) poprzez pominięcie przez Sąd postanowień umowy, z których wynikało, że klient był świadomy, iż:

• zleca spółce (...) sp. z o. o. zakup działki lub udziału w działce,

• zleca spółce (...) sp. z o. o. wystąpienie w jego imieniu o pozwolenie na budowę, gdy takiego pozwolenia jeszcze nie było,

• płatności w formie zaliczek były podzielone na etapy uzależnione od kolejnych etapów budowlanych, wpłaty mogły być wyższe tylko w uzgodnieniu z klientem,

• termin zakończenia budowy był określony w umowie, ałe uzależniony od uzyskania pozwolenia na budowę, mógł być wydłużony jedynie gdy przyczyny były niezależne od wykonawcy - np. przedłużające się wydanie pozwolenia lub wystąpienie wód gruntowych lub nieuzyskanie innych uzgodnień bądź brak wpłat kolejnych rat,

• była zawierana umowa przyrzeczenia sprzedaż ułamkowego udziału w działce przez (...) sp. z o. o. (w ten sposób klient był zabezpieczany, gdyż naniesienia były robione na jego działce lub na jego przyrzeczonej działce),

f) poprzez pominięcie przez Sąd dowodów potwierdzających, iż:

• klienci byli na bieżąco informowani o wynikłych problemach mających wpływ na termin oddania inwestycji,

• w wielu przypadkach były zawierane aneksy do umów, dotyczące nowych harmonogramów realizacji inwestycji,

• gdy oddanie inwestycji się opóźniało, umowy były rozwiązywane za porozumieniem stron,

• po rozwiązaniu umowy klienci otrzymali wpłacone
pieniądze, co zostało potwierdzone zeznaniami kilkudziesięciu świadków / pokrzywdzonych,

g) poprzez przyjęcie, iż oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu, podczas gdy okoliczności sprawy oraz prawidłowa i całościowa ocena materiału dowodowego, prowadzi do wniosku, iż brak jest dowodów świadczących o winie oskarżonego w tym przedmiocie,

h) poprzez uznanie oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu na podstawie zeznań części świadków, mimo że w świetle tych zeznań wina oskarżonego, jest co najmniej wątpliwa i powinna być rozpatrywana przy uwzględnieniu zasady wyrażonej w art. 5 § 2 k.p.k.,

i) poprzez nieudowodnienie okoliczności faktycznych, tj. przyjęcie za udowodnione faktów bez dostatecznej ku temu podstawy w materiale dowodowym,

j) poprzez błędne przyjęcie przez Sąd, iż:

• kapitał spółki (...) S.A. został zgromadzony ze środków wpłaconych przez klientów, w sytuacji gdy bilans tej operacji jest zerowy, gdyż polegało to na tym, że każdy z akcjonariuszy objął pewną ilość akcji za określoną kwotę, po czym za tę samą kwotę sprzedał swoje udziały w innej spółce (operacja była zrobiona w celu zrestrukturyzowania holdingu w związku z planowanym wejściem na giełdę spółki (...) S.A.),

• oskarżony pobrał zaliczkę z kasy spółki (...) sp. z o. o. i jej nie rozliczył, podczas gdy w aktach sprawy jest potwierdzenie wpłaty tej kwoty do spółki (...) sp. z o. o., która była w tym czasie generalnym wykonawcą na (...) sp. z o.o. (oskarżony zostało o to poproszony przez zarząd spółki (...) sp. z o.o.),

• umowy konsultingowe pomiędzy spółkami (...) sp. z o. o. i (...) sp. z o. o. zawarte zostały w celu wyprowadzanie pieniędzy, w sytuacji gdy umowy były istotnie zawarte, zaczęto je realizować, jednak w treści umów był zapis o zwrocie wpłaconych zaliczek, w przypadku niewywiązania się z postanowień umów (w związku z upadłością spółki (...) sp. z o. o. w 1998 roku, syndyk przedmiotowej spółki rozwiązał umowy a spółka (...) sp. z o. o. zwróciła wpłacone zaliczki z nadwyżką],

• oskarżony złożył fałszywe oświadczenie w sprawie podniesienia kapitału zakładowego spółki (...) sp. z o. o., podczas gdy w uzasadnieniu Sąd nie wskazał żadnego dowodu na tę okoliczność. 3. nadto z ostrożności procesowej (na wypadek nieuwzględnienia wyżej wskazanych zarzutów) rażącą niewspółmierność kary, przez wymierzenie oskarżonemu R. T. (1) bezwzględnej kary pozbawienia wolności w wymiarze 8 lat, mimo istnienia po stronie oskarżonego dodatniej prognozy kryminologicznej, wynikającej z dotychczasowej niekaralności oraz pozytywnej postawy rodzinnej.

Podnosząc wskazane zarzuty wniósł o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części poprzez uniewinnienie oskarżonego R. T. (1) od zarzucanych mu w akcie oskarżenia czynów,

2. zasądzenie na rzecz adwokat J. Z. (4) kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu przed Sądem II instancji, nie opłaconej w całości ani w części, powiększonych o należny podatek VAT,

3. zasądzenie na rzecz adwokata P. S. kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu przed Sądem II instancji, nie opłaconej w całości ani w części, powiększonych o należny podatek VAT.

Ewentualnie o:

4. uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy w całości do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Warszawie VIII Wydział Karny, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach pomocy prawnej udzielonej z urzędu przez Sądem II instancji, nie opłaconej w całości ani w części.

Obrońca oskarżonego R. K. (1) adw. P. K. (2) zaskarżył wyrok w całości, w części dotyczącej oskarżonego R. K. (1), a mianowicie:

a) punkt I. części dyspozytywnej wyroku w całości na korzyść oskarżonego R. K. (1),

b) punkt II. części dyspozytywnej wyroku w całości na korzyść oskarżonego R. K. (1),

c) punkt XI. części dyspozytywnej wyroku w całości na korzyść oskarżonego R. K. (1),

d) punkt XII. części dyspozytywnej wyroku w całości na korzyść oskarżonego R. K. (1).

Na podstawie art. 427 § 1 i 2 k.p.k. oraz art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

1) naruszenie przepisów prawa procesowego, które miało wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie:

a) art. 7 k.p.k. poprzez dowolną w oderwaniu od swobodnej, ocenę dowodów zgromadzonych w sprawie, sprzeczną ze wskazaniami wiedzy, doświadczenia życiowego oraz zasadami prawidłowego rozumowania, skutkującą niezasadnym przypisaniem oskarżonemu odpowiedzialności za zarzucany mu czyn zabroniony, a przejawiającą się w szczególności w:

- uznaniu przez Sąd, że problemy z uzyskaniem decyzji administracyjnych, zmiany organów wydających decyzje, kłopoty finansowe partnerów biznesowych spółek tzw. (...) (upadłość głównego wykonawcy inwestycji W. III), zmiany stanu prawnego dotyczące procesu budowlanego oraz niespotykana w Polsce wcześniej deprecjacja walut, w tym zwłaszcza dolara amerykańskiego, a także towarzyszące niektórym inwestycjom wyjątkowo skomplikowane warunki gruntowe i hydrologiczne (W. ul. (...)), warunki projektowania i budowania (długotrwały proces uzgodnień z konserwatorem W. zabudowy na (...), kotwiczenie i wzmacnianie fundamentów sąsiednich budynków, przesiedlenie lokatorów z rozbieranej VI piętrowej kamienicy przy ul. (...), ujawniona w takcie rozbudowy ul. (...) konieczność rozbiórki dachu przy jednoczesnym pozostawieniu już zamieszkujących lokatorów w nadbudowywanym budynku), konieczność przebudowania istniejących mediów miejskich - ul. (...)), wykonania za organy administracyjne studium komunikacji drogowej (W.), wstrzymujące wydanie decyzji protesty sąsiadów, nie wpłynęły znacząco na możliwość realizacji podjętych przedsięwzięć inwestycyjnych, podczas gdy taka ocena jest sprzeczna rażąco sprzeczna z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, ze wskazaniami wiedzy jak i doświadczenia życiowego;

- uznaniu przez Sąd, że pokrzywdzeni w momencie podpisywania umów ze spółkami należącymi do tzw. (...) byli wprowadzani w błąd, podczas gdy jak wynika z zeznań pokrzywdzonych oraz zgromadzonych dokumentów, pokrzywdzeni byli świadomi faktu nieposiadania przez spółki tzw. (...) decyzji administracyjnych umożliwiających niezwłoczne rozpoczęcie budowy, faktu, że klienci zawierając akty notarialne wiedzieli, iż nabycie nieruchomości nastąpić ma za półtora roku od wskazanej okoliczności, otrzymywali bieżące informacje o postępie prac projektowych i o pozyskiwaniu kolejnych aktów administracyjnych i uzgodnień technicznych poprzedzających wydanie pozwolenia na budowę, znali treść umowy przed jej podpisanie, w tym konsultowali ją z prawnikami oraz skutecznie negocjowali ich treść, a także zawierali z podmiotami (...) aneksy zmieniające po upływie co najmniej roku od chwili zawarcia umowy, a więc także od momentu otrzymania informacji o spodziewanym terminie rozpoczęcia, przy czym jak wynika z materiału dowodowego, w tym zeznań świadków (byłych pracowników) i wyjaśnień oskarżonych, informacje przekazywane klientom odpowiadały faktycznemu stanowi wiedzy o możliwych terminach rozpoczęcia inwestycji, a zatem twierdzenie to nie znajduje uzasadnienia w świetle dowodów zgromadzonych w sprawie;

- uznaniu przez Sąd, że fakt przyjmowania zaliczek akonto przyszłej inwestycji budowlanej, nawet w dużych wysokościach, świadczy o przestępnym zamiarze działania współoskarżonych, podczas gdy zgodnie z doświadczeniem życiowym wskazana praktyka miała charakter powszechnej na rynku usług budowlanych, a sposób operowania w ówczesnym czasie przez deweloperów na rynku nieruchomości pierwotnych polegał także na zawieraniu umów z klientami i przyjmowaniu wpłat zanim deweloper sporządził projekt budowlany, otrzymał pozwolenie i przed zakupem gruntu, co wynika z zeznań świadków prowadzących identyczną działalność na rynku, a także z zeznać samych pokrzywdzonych, którzy wielokrotnie wskazywali, że umowa zawierana ze spółką tworzącą (...) nie odróżniała sią od umów proponowanych przez konkurencję w ówczesnym czasie;

- uznaniu przez Sąd, że zeznania J. K. (6), wskazujące na winę podmiotów zewnętrznych w nieprawidłowościach mających miejsce w zakresie księgowości spółek tzw. (...), a tym samym ekskulpujące współoskarżonych w tym zakresie, są niewiarygodne, podczas zeznania J. K. (6) były logiczne, spójne i zgodne z doświadczeniem życiowym - w szczególności powszechną praktyką dużych podmiotów gospodarczych outsourcingu księgowości na podmioty zewnętrzne;

- uznaniu przez Sąd, że nie zasługiwały na wiarę zeznania świadków H. T., T. S. (2), J. K. (7), A. A. (3) (J.), wskazujące, że oskarżony nigdy nie wydawał poleceń dokonywania czynności księgowych niezgodnych z prawem, podczas gdy zeznania te - w tym zakresie - były logiczne, spójne i wzajemnie ze sobą korespondujące, a zatem powinny stanowić podstawę czynionych ustaleń faktycznych, a przy tym uznaniu że nieprawidłowości w zapisach księgowych powstały z winy oskarżonego, przy czym sporządzane były raporty biegłego rewidenta odnośnie Spółki (...) czyli (...) SA., w którym wskazano na rzetelność i prawidłowość księgowań w zakresie udziałów posiadanych we (...) S.A. w podmiotach zależnych, a jednocześnie w aktach sprawy brak jest materiału dowodowego pozwalającego na ocenę czy i jakie nieprawidłowości powstawały w zapisach rachunkowych w okresie funkcjonowania (...) i jaka była ich przyczyna, a także uznaniu, że przywołane w uzasadnienie wyroku braki lub błędy księgowe świadczą o zamiarze oskarżonego, a także że wpływały one na przejrzystość finansową (...), sytuację klientów i spółek, w sytuacji gdy rodzaj, zakres, skutek ani nieusuwalność tych braków i błędów nie został poddany ocenie biegłego rewidenta opiniującego na zlecenie Sądu I instancji;

- uznaniu przez Sąd, że wprowadzenie przez spółki należące do tzw. (...) form kontroli przez pokrzywdzonych wydatkowania zgromadzonych środków inwestycyjnych był sposobem na wyłudzanie kolejnych wpłat pieniężnych, podczas gdy takie twierdzenie jest nielogiczne i rażąco dowolne;

- uznaniu przez Sąd, że korzystne dla oskarżonego zeznania świadków T. Z., T. S. (3), W. G. (4), M. C. (4) oraz P. G. (3), wskazujące w szczególności na zamiar wywiązania się z zawartych z pokrzywdzonymi kontraktów, były niewiarygodne, podczas gdy zeznania te były jasne, spójne i logiczne, a także zgodne ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, a przy tym Sąd mimo wniosków oskarżonych i obrońców nie dopuścił dowodu z opinii biegłego, który pozwoliłby na ustalenie rzeczywistego tempa i prawidłowości inwestycji, co prowadziłoby wprost do wykazania braku negatywnego wpływu oskarżonego na proces projektowania;

- uznaniu przez Sąd, że umowy o świadczenie usług konsultingowych i marketingowych zawarte ze spółką (...) sp. z o.o., miały charakter umów pozornych i stanowiły środek do wyprowadzania pieniędzy ze spółek tzw. (...), które wpłacali pokrzywdzeni, podczas gdy przeprowadzone postępowania podatkowe zakończyły się wydaniem ostatecznych decyzji nakładających na spółkę (...) sp. z o.o. obowiązek uiszczenia należności podatkowych od rzeczonych umów, a tym samym stwierdzały ich rzeczywisty charakter, co pozostaje w sprzeczności także z zeznaniami świadków, jak również opinii biegłych w części dotyczącej realizacji umów konsultingowych przez (...) sp. z o.o., a niedopuszczenie przez Sąd dowodu z dokumentów księgowych spółki (...) sp. z o.o. z dokumentacji rachunkowej (...) sp. z o.o. na okoliczność, czy zaliczki pokrzywdzonych wpłacane do (...) sp. z o.o. były źródłem środków przeznaczonych na wypłaty wynagrodzenia na rzecz (...) sp. z o.o. za usługi konsultingowe, spowodowało niedostateczne wyjaśnienie wskazanych okoliczności, a także wywiedzenie przez Sąd nieprawidłowych wniosków ze zgromadzonego materiału dowodowego;

- zastąpieniu sądowej oceny szeregu dowodów, w tym wyjaśnień oskarżonych oraz opinii biegłych, oceną dowodów poczynioną przez oskarżyciela posiłkowego B. B., co w konsekwencji doprowadziło do zastąpienia ustaleń faktycznych Sądu, ustaleniami faktycznymi dokonanymi przez wskazanego oskarżyciela posiłkowego;

- uznaniu przez Sąd, że sporządzone w sprawie opinie biegłych pozwalają na dokonanie stanowczych i jednoznacznych ustaleń faktycznych, podczas gdy sami biegli wskazywali wielokrotnie na niepełność przełożonych opinii, wynikającą z licznych braków w materiale badawczym, zwłaszcza w zakresie dokumentacji finansowo-księgowej spółek tzw. (...) oraz podkreślali probabilistyczny charakter eksplikowanych twierdzeń, a nadto w sytuacji, gdy opinie przez nich sporządzone zwierały szereg uchybień oraz były wewnętrznie i wzajemnie sprzeczne;

b) art. 410 k.p.k. poprzez:

- pominięcie przez Sąd okoliczności korzystnych dla oskarżonego, wynikających z wyjaśnień oskarżonego, dotyczących jego wielokrotnych wpłat gotówkowych do kasy spółki (...) w kwotach łącznie sięgających kilkuset tysięcy złotych, które to środki pieniężne finansowały działalność budowlaną, co znajduje potwierdzenie w dokumentacji księgowej (...) sp. z o.o., która nie została dołączona do akt sprawy, mimo wniosku oskarżonego w tym zakresie a także okoliczności wynikających z dowodów dotyczących uzyskania przez spółkę (...) S.A. poręczenia od Polskiego Funduszu Gwarancyjnego oraz zaangażowania finansowego i organizacyjnego (...) sp. z o.o. w działalność tzw. (...), które jednoznacznie świadczyły, iż (...) w ocenie podmiotów profesjonalnie zajmujących się działalnością finansową, które przekazały do dyspozycji (...) S.A. własne składniki majątkowe stanowiące 30% wartości wszystkich zaliczek wpłaconych przez klientów (...), posiadał perspektywy rozwoju wystarczające do uznania, iż ryzyko gospodarcze podejmowane przez oskarżonych w ówczesnych realiach gospodarczych nie było nadmierne,, co w konsekwencji doprowadziło do jednostronnego i nieobiektywnego ustalenia stanu faktycznego w sprawie;

- zaniknięcie przewodu sądowego i wydanie wyroku przez Sąd przed zakończeniem prowadzonego w niniejszej sprawie postępowania w przedmiocie odtworzenia zaginionych akt, co w konsekwencji doprowadziło do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy na podstawie niepełnego materiału dowodowego;

- dokonanie ustaleń faktycznych w oparciu o zeznania świadka T. B. (2), złożone w postępowaniu przygotowawczym, w sytuacji, gdy Sąd nie ujawnił tychże zeznań poprzez ich odczytanie na rozprawie w trakcie przesłuchania świadka, podczas gdy podstawą rozstrzygnięcia może być wyłącznie całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, co w konsekwencji mogło skutkować poczynieniem przez Sąd wadliwych ustaleń faktycznych w zakresie okoliczności dotyczących spółki (...) sp. z o.o.

c) 193 § 1 k.p.k. poprzez wielokrotne czynienie przez Sąd ustaleń faktycznych w zakresie wymagającym wiadomości specjalnych w oparciu o zeznania świadka B. B. (1), w tym zwłaszcza odnośnie sytuacji finansowej spółek tzw. (...), rachunku ekonomicznego dokonywanych przez te spółki transakcji oraz rzeczywistej wartości wkładów wnoszonych za udziały w tych spółkach, co w konsekwencji doprowadziło do niedopuszczalnego substytuowania dowodu z opinii biegłych dowodem z zeznań świadka oraz przełożyło się na wadliwość ustaleń faktycznych czynionych w sprawie;

d) art. 201 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k. w zw. z art. 366 § 1 k.p.k. poprzez zaniechanie przez Sąd powołania dodatkowych biegłych w zakresie ekonomiki przedsiębiorstw deweloperskich, w zakresie budownictwa i projektowania, wyceny nieruchomości i biegłego rewidenta w zakresie rachunkowości w sytuacji gdy Sąd przyznał, że opinie biegłych sporządzone w sprawie są niepełne, niejednoznaczne oraz wzajemnie sprzeczne, a powołani przez Sąd biegli nie udzielili odpowiedzi lub ich odpowiedzi niewystarczająco lub niejednoznacznie wyjaśniały kwestie postawione przez Sąd w postanowieniu o ich powołaniu, a nadto, gdy Sąd potwierdził, że przypadki niewłaściwego interpretowania przez biegłych ocenianych zdarzeń wynikały z braku odpowiedniego, prawniczego wykształcenia biegłych, podczas gdy specjalistyczna opinia finansowa zlecona przez Sąd w postanowieniu o powołaniu biegłych opierała się na kompetencjach biegłych wynikających z ich ekonomicznego wykształcenia, a błędy w opiniach pisemnych i ustnych biegłych wynikały z niedostatku wiadomości specjalnych i doświadczenia w zakresie specyfiki działalności deweloperskiej, które to uchybienia nie mogły zostać zastąpione domniemaniami, faktycznymi bazującymi w szczególności na zeznaniach oskarżyciela posiłkowego, co w konsekwencji doprowadziło do niewyjaśnienia wszystkich istotnych dla rozstrzygnięcia okoliczności sprawy;

e) art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 2 § 2 k.p.k. w zw. z art. 5 § 1 k.p.k., poprzez dokonanie przez Sąd domniemań faktycznych na niekorzyść oskarżonego, w szczególności w przedmiocie celu wprowadzenia audytowania wydatków spółek tzw. (...) przez pokrzywdzonych, znaczenia i wpływu jakie miało umieszczanie klientów i reprezentantów C. Polska sp. o.o. w organach zarządczych i kontrolnych spółek (...), okoliczności zaginięcia dokumentacji księgowej spółki (...), zamiaru współoskarżonych wywiązania się z zaciągniętych zobowiązań, przeznaczenia zaliczek wypłacanych oskarżonemu przez spółki (...) a także przez (...) sp. z o.o. z pominięciem znaczenia dowodów o ich przekazywaniu przez oskarżonego do kasy spółki (...), wpływu jakie miało zbycie wbrew woli i wiedzy oskarżonego nieruchomości przy ul. (...) i pozbawienia możliwości realizacji przychodów ze sprzedaży wolnych w tej lokalizacji udziałów w ustalonej przez biegłych w kwocie ok. 3 500 000 zł, zbycia wbrew woli i wiedzy oskarżonego 2/3 nieruchomości przy ul. (...) i pozbawienia w ten sposób możliwości realizacji przychodów przez spółkę (...) w kwocie co najmniej 6 000 000 zł, wpływu zaniechania przez syndyka masy upadłości (...) S.A. realizacji roszczeń przysługujących spółce (...) S.A. z tytułu nieodpłatnej korzyści, która powstała w 1996r. z racji pokrycia przez (...) S.A. kosztów dotyczących dostaw materiałów i nakładów budowlanych czynionych, po stronie współwłaścicieli nieruchomości przy ul (...), na których prowadzona była inwestycja W. finansowana przez (...) S.A. w łącznej kwocie stanowiącej równowartość co najmniej 900 000 USD, którą to kwotę (...) S.A. otrzymała w formie pożyczki od (...) sp. z o.o., zaniechania przez syndyka masy upadłości (...) sp. z o.o. najpierw zabezpieczenia a następnie dochodzenia roszczeń przysługujących spółce (...) sp. z o.o. w stosunku do (...) sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o. z tytułu zobowiązań zaciągniętych przez te spółki w związku z zawarciem umów o przejęciu przez te spółki nakładów budowlanych i dokumentacji projektowej w zamian za przystąpienie do długów ciążących na (...) Sp. z o.o., na sytuację finansową spółek tzw. (...) oraz zawarcia umowy o wykupienie wierzytelności oskarżonego względem spółki (...) przez spółkę (...), podczas gdy dokonywanie ustaleń w oparciu o domniemania faktyczne jest na gruncie polskiego prawa karnego procesowego niedopuszczalne, wykracza poza ramy zasady prawdy materialnej oraz narusza domniemanie niewinności, i jako takie nie może stanowić podstawy do pociągnięcia do odpowiedzialności karnej;

f) art. 171 § 1 k.p.k. w zw. z art. 391 § 1 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. poprzez odczytywanie przez Sąd w trakcie rozprawy głównej zeznań świadków złożonych na etapie postępowania przygotowawczego przed dopuszczeniem pytań stron, a także kontynuowanie tej praktyki pomimo wielokrotnego sprzeciwu obrońcy oskarżonego, podczas gdy bezpośrednio po swobodnej wypowiedzi świadka powinno nastąpić zadawanie pytań świadkowi, zaś ich odczytanie w trybie art. 391 § 1 kpk ma wyłącznie charakter subsydiarny, co w konsekwencji doprowadziło do rażącego naruszenia naczelnych zasad procesowych, tj. zasad bezpośredniości, kontradyktoryjności oraz prawa do obrony, a uwzględniając wagę i znaczenie depozycji składanych przez świadków oraz fakt wielokrotnej modyfikacji zeznań składnych w toku przewodu sądowego w stosunku do zeznań składanych na etapie postępowania przygotowawczego, mogło zniekształcić obraz stanu faktycznego w sprawie;

g) art. 386 § 2 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. poprzez brak pouczenia oskarżonego po zakończeniu jego przesłuchania na rozprawie w 28.07.2005 r. o treści art. 386 § 2 k.p.k., tj. o prawie zadawania pytań osobom przesłuchiwanym oraz składania wyjaśnień co do każdego dowodu, co biorąc pod uwagę zawiłość i złożoność sprawy skutkowało istotnym ograniczeniem prawa oskarżonego do obrony;

h) art. 171 § 6 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. poprzez uchylenie szeregu pytań oskarżonego zadanych świadkowi B. B. na rozprawach w dniu 03.11.2005 r., 10.11.2005 r., 15.11.2005 r. jako nieistotnych, podczas gdy pytania oskarżonego bezpośrednio wiązały się z okolicznościami relewantnymi dla rozstrzygnięcia o przedmiocie procesu a zatem ich uchylenie zniekształciło obraz stanu faktycznego w sprawie oraz naruszyło prawo oskarżonego do obrony;

i) art. 6 k.p.k. poprzez:

- wielokrotne dopuszczenie do reprezentowania oskarżonego przez obrońców innych współoskarżonych, pomimo wyznaczenia oskarżonemu obrońców z urzędu, w tym także bez akceptacji ww. faktu ze strony oskarżonego, czego przykładem jest rozprawa w dniu 16.09.2005 r., co ze względu na konflikt interesów zachodzący pomiędzy współoskarżonymi skutkowało naruszeniem prawa oskarżonego do obrony;

- nieuwzględnienie wniosku adw. M. Z. złożonego na rozprawie w dniu 14.03.2006 r. o zwolnienie z funkcji obrońcy oskarżonego ze względu na utratę zaufania i tym samy zobowiązanie jej do kontynuowania obrony oskarżonego, co w konsekwencji naruszyło standard prawidłowej reprezentacji oskarżonego;

- kontynuowanie rozprawy w dniu 21.09.2006 r. i przeprowadzanie istotnych czynności dowodowych w postaci przesłuchania świadków, pomimo złożenia na wskazanym terminie rozprawy przez obrońcę oskarżonego adw. A. M. (6) oświadczenia, że nie jest on przygotowany do rozprawy oraz poprzez brak powtórzenia czynności procesowych dokonanych na wskazanym terminie przed złożeniem rzeczonego oświadczenia przez obrońcę oskarżonego, co w konsekwencji naruszyło standard prawidłowej reprezentacji oskarżonego;

- brak odroczenia rozprawy w dniu 20.10.2006 r. z powodu niestawiennictwa obrońców oskarżonego z urzędu i w tym zakresie nieuwzględnienie zgodnych wniosków prokuratora, obrońcy oskarżonego z wyboru oraz oskarżonego, co w konsekwencji naruszyło standard prawidłowej reprezentacji oskarżonego;

- brak odroczenia rozprawy w dniu 31.10.2006 r. z powodu niestawiennictwa obrońcy z wyboru, pomimo wyraźnego oświadczenia oskarżonego, że chce być reprezentowany wyłącznie przez obrońcę z wyboru oraz oświadczenia obrońcy z urzędu, że oskarżony nie chce być przez niego reprezentowany a nadto zachodzi sprzeczność w linii obrony i w tym zakresie nieuwzględnienie zgodnych wniosków oskarżonego oraz obrońcy z urzędu, co w konsekwencji naruszyło standard prawidłowej reprezentacji oskarżonego;

- brak odroczenia rozprawy w dniu 07.11.2006 r. pomimo oświadczenia obrońcy oskarżonego z wyboru, że nadal nie jest w stanie podjąć merytorycznej obrony oskarżonego, co w konsekwencji naruszyło standard prawidłowej reprezentacji oskarżonego;

- uniemożliwienie obrońcy oskarżonego zadania oskarżonemu dodatkowych pytań przed zamknięciem przewodu sądowego na rozprawie w dniu 08.01.2015 r., w szczególności w związku z treścią dodatkowych wyjaśnień złożonych wówczas przez oskarżonego i oddalenie złożonego wniosku dowodowego w tym zakresie, na skutek bezpodstawnego przyjęcia, że dotychczasowe wypowiedzi oskarżonego są wystarczające jako, że odnoszą się do wszystkich istotnych kwestii, podczas gdy oskarżony jest uprawniony do składania wyjaśnień na każdym etapie postępowania, a obrońca ma prawo w takim wypadku do zadawania mu pytań, a sąd dopiero po zadaniu danego pytania jest uprawniony do oceny zasadności tegoż pytania i konieczności udzielenia na nie odpowiedzi, co w konsekwencji rażąco naruszyło prawo oskarżonego do obrony, a obrońcę oskarżonego pozbawiło możliwości realizacji przyjętej linii obrony;

j) art. 174 k.p.k. i art. 186 § 1 k.p.k. w zw. z 182 § 1 k.p.k. poprzez dokonanie ustaleń faktycznych w sprawie na podstawie depozycji M. S., złożonych podczas czynności wykonywanych przez inspektora kontroli skarbowej i znajdujących się w dokumentach sporządzonych w trakcie tychże czynności, a dotyczących spółki (...) w zakresie sposobu sporządzania deklaracji CIT-2 na podatek dochodowy, w tym również braków w prowadzeniu ksiąg rachunkowych, podczas gdy M. S. skorzystała w przedmiotowej sprawie z prawa do odmowy składania zeznań jako osoba najbliższa dla oskarżonego, a w konsekwencji żadne ewentualne depozycje złożone przez tą osobę nie mogłyby być brane pod uwagę przy czynieniu przez Sąd ustaleń faktycznych, a tym bardziej oświadczenia jakie złożyła ta osoba podczas czynności wykonywanych przez inspektora kontroli skarbowej z uwagi na fakt, iż w ten sposób doszło do zastąpienia treści zeznań tegoż świadka treścią dokumentów sporządzonych przez inspektora kontroli skarbowej;

k) art. 170 § 1 pkt 2, 4 i 5 k.p.k. poprzez oddalenie szeregu wniosków dowodowych oskarżonego oraz jego obrońcy, a także popartych przez nich wniosków dowodowych złożonych przez współoskarżonego R. T. (1) lub jego obrońcy, czy też współoskarżonego A. K. (1), a mianowicie:

- wielokrotne ponawianych wniosków obrońcy oskarżonego o pozyskanie przez Sąd dowodów w postaci pełnej dokumentacji administracyjnej dotyczącej postępowań administracyjnych poprzedzającej uzyskiwanie pozwoleń budowlanych oraz rozstrzygnięć wiążących się ze wszystkimi procesami inwestycyjnymi, w których brali udział współoskarżeni, a które były przedmiotem postępowania w niniejszej sprawie, jak również dzienników budów oraz przebiegu postępowań inicjowanych przez spółki tzw. (...) w zakresie pozyskiwania kredytów;

- wniosku o przeprowadzenie dowodów z przesłuchania w charakterze świadków osób wymienionych w piśmie oskarżonego R. T. (1) z dnia 11.06.2009 r. na okoliczności wskazane w treści tegoż pisma;

- wniosku o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania w charakterze świadków osób wskazanych przez oskarżonego A. K. (1) dotyczące realizacji inwestycji przy ul. (...);

- wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłych na okoliczność przesunięć finansowych na rachunku bankowym (...) w latach 1991/1996 i w tym celu zwrócenia się do (...) przy ul. (...) z zapytaniem czy spółka ta we wskazanym okresie prowadziła rachunek bankowy oraz jakie było oznaczenie numeryczne tego konta;

- wniosku przeprowadzenie dowodu z pełnej dokumentacji księgowej spółek (...) oraz (...) sp .z o.o., co pozwoliłoby na umożliwienie biegłym oceny dowodów, zdarzeń, procesów decyzyjnych zachodzących w (...), na które wskazywał oskarżony a biegli w swoich opiniach ustnych wielokrotnie wskazywali na brak materiałów koniecznych do ich analizy,

podczas gdy wymienione wnioski dowodowe zmierzały do uzyskania dokumentów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia o przedmiocie sprawy, w tym dla właściwej oceny innych dowodów przeprowadzonych w toku niniejszego postępowania, a w konsekwencji ich pozyskanie było konieczne i niezbędne dla wydania prawidłowego rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie;

1) art. 193 § 1 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k. w zw. z art. 2 § 2 k.p.k. poprzez zaniechanie dopuszczenia i przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych, a mianowicie:

- z zakresu rzeczoznawstwa majątkowego oraz budownictwa i projektowania na okoliczność ustalenia wartości nakładów poniesionych przez spółki tzw. (...) w związku z realizacją poszczególnych inwestycji, wykazania, jaka kwota pieniędzy została przeznaczona przez współoskarżonych na ich realizację co wprost przeczyło twierdzeniu, że działalność deweloperska (...) była pozorowana;

- z zakresu projektowania budowlanego w tym projektów konstrukcyjnych i architektury na okoliczność ustalenia błędów w dokumentacji budowlanej oraz ich przyczyn, a także osób za nie odpowiedzialnych, przyczyn z których wynikała konieczność dokonywania poprawek w tychże projektach, ewentualnych braków zachodzących w poszczególnych projektach sporządzanych na zlecenie współoskarżonych w celu uzyskania pozwoleń na budowę oraz wpływu tychże błędów na przedłużający się czasokres uzyskania tych pozwoleń, a ponadto na okoliczność ustalenia czy i jaki wpływ na realizację poszczególnych inwestycji miał fakt, że projekty wykonawcze, zgodnie z twierdzeniem Sądu, nie były wykonane w całości;

podczas gdy przeprowadzenie tychże dowodów było niezbędne dla dokonania ustaleń faktycznych w sprawie, mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia o przedmiocie procesu, w szczególności zaś dla prawidłowej oceny zamiaru towarzyszącego działaniom podejmowanym przez współoskarżonych, a także zweryfikowania zeznań świadków będących autorami projektów architektonicznych, w zakresie wskazanych przez te osoby źródeł uchybień występujących w sporządzonych projektach architektonicznych;

m) art. 5 § 2 k.p.k., poprzez rozstrzygnięcie na niekorzyść oskarżonego występujących w sprawie, a przyznanych przez Sąd, niedających się usunąć wątpliwości dotyczących: stopnia wpływu czynników zewnętrznych, niezależnych od oskarżonego i innych współdziałających na wzrost kosztów realizacji poszczególnych inwestycji, przyczyn utrudnienia i wydłużenia terminów realizacji podjętych przedsięwzięć gospodarczych, rzeczywistej sytuacji finansowej spółek tzw. (...) w okresie objętym aktem oskarżenia oraz możliwości finalnego zrealizowania podjętych przedsięwzięć gospodarczych, ustalenia przez Sąd, że oskarżony przyczynił się do licznych i istotnych braków oraz wadliwości występujących w zabezpieczonej dokumentacji finansowo-księgowej, braków w zakresie dokumentów potwierdzających zawarcie i wykonywanie umów między spółkami (...) i ich kontrahentami, braków w zakresie dokumentacji bankowej C. I.. Sp. z o.o. których nie zabezpieczono na etapie postępowania przygotowawczego, braków w dokumentacji towarzyszącej wnioskowi o ujawnienie nowej listy wspólników złożonemu w sądzie rejestrowym przez zarząd (...) sp. z o.o., korespondujących z niejednoznacznością opinii biegłych sporządzonych w sprawie, zamiaru towarzyszącemu współoskarżonym przy dokonywaniu czynności prawnych z udziałem majątku zarządzanych przez nich spółek tzw. (...), a także okoliczności związanych z zawarciem umowy o zbyciu wierzytelności oskarżonego względem spółki (...) na rzecz spółki (...) oraz przyjęcie przez Sąd najmniej korzystnej z możliwych dla oskarżonego wersji w tym zakresie, co pozwoliło na przypisanie oskarżonemu odpowiedzialności za zarzucany mu czyn zabroniony, podczas gdy reguła in dubio pro reo, w świetle wątpliwości występujących w sprawie, nakazywała przyjąć wersję odmienną i w konsekwencji uniewinnić oskarżonego od zarzucanego mu czynu zabronionego;

n) art. 415 § 4 k.p.k. poprzez orzeczenie przez Sąd odszkodowania z urzędu na rzecz pokrzywdzonych w łącznej kwocie 4.373.655,04 zł w formie zobowiązania solidarnego, podczas gdy roszczenia pokrzywdzonych zostały zgłoszone i były rozpoznane w prawomocnie zakończonym postępowaniu upadłościowym, a zatem zaktualizowała się negatywna przesłanka z art. 65 § 1 pkt 4 k.p.k., którą statuował art. 415 § 4 k.p.k., wykluczająca możliwość orzeczenia odszkodowania z urzędu, a nadto w podstawie prawnej orzeczonego odszkodowania przytoczono art. 12 ustawy z dnia 12.10.1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego (Dz. U. 1994 Nr 126 poz. 615), który, podobnie jak cała ustawa, przestał obowiązywać w dniu 31.08.1998 r.;

o) art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. poprzez brak podjęcia jakichkolwiek prób ustalenia aktualnego adresu spółki (...) Sp. z o.o. w sytuacji, gdy adres, na który została wysłane przez Sąd zobowiązanie (k. 21558 akt niniejszej sprawy) do tejże spółki - o nadesłanie wszelkich posiadanych dokumentów dotyczących współpracy tego podmiotu ze spółkami (...) od chwili jej podjęcia, tj. od 1995 r. aż do jej zakończenia, a w szczególności dokumentów dotyczących pożyczek finansowych, analiz ekonomicznych i kondycji spółek (...) S.A. i dokumentacji kontrolującej poprawność działalności w tym okresie spółek (...) S.A., szczególnie dotyczących przepływów środków finansowych - był jej właściwym adresem 20 lat temu, które to bezzasadne zaniechanie - w tym na skutek bezzasadnego oparcia się przez Sąd na stanowisku B. B., co wynika choćby z treści uzasadnienia Sądu, iż w aktach rejestrowych nie ma żadnych informacji na temat tego, gdzie mogłyby być jakiekolwiek dokumenty tych podmiotów - ze strony Sądu doprowadziło w konsekwencji do braku uzyskania dokumentacji mającej istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy - albowiem, jak ustalił sąd I instancji uznając w tym zakresie wyjaśnienia R. T. za wiarygodne spółka ta posiadała pełną informację o stanie majątkowym i płynności (...) spółek (...) - w tym dla oceny rzeczywistej kondycji (...) S.A., faktycznych intencji i zamiarów oskarżonego R. K. w zakresie realizacji inwestycji, w tym umów zawartych z klientami, przyczyn udzielenia spółkom (...) S.A. przez ww. spółkę wsparcia finansowego i ich przyczyn, w tym podjętych starań w tym zakresie przez oskarżonego R. K.,

co z kolei skutkowało: 1). wadliwym, nieuprawnionym i całkowicie dowolnym przyjęciem przez Sąd, iż oceny dokonane przez spółkę (...) S.A. odnośnie pozytywnej oceny funkcjonowania spółki (...) S.A. okazały się być na wyrost, zbagatelizowania okoliczności dotyczących udzielenia przez tą spółkę wsparcia (...) spółkom (...), biorąc pod uwagę, w szczególności przedmiot działalności tegoż podmiotu i doświadczenie, a w szczególności w zakresie analiz finansowych i inwestycji na rynkach wschodnich, 2). brakiem przesłuchania jakiegokolwiek pracownika spółki (...) Sp. z o.o., a w szczególności K. M. (2), który przeprowadził - zgodnie z wyjaśnieniami oskarżonego R. T. - pełną analizę przepływu wydatków dokonywanych przez spółki (...), przez co jego zeznania mogłyby wnieść dużo istotnych informacji dla oceny rzeczywistej sytuacji finansowej spółek (...), co biorąc niekompletną dokumentację mogłoby przyczynić się do poczynienia przez biegłych bardziej precyzyjnych, a co ważniejsze odmiennych ustaleń aniżeli poczynione dotychczas;

p) art. art. 170 § 3 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt 1-5 k.p.k. poprzez brak rozpoznania przez sąd wszystkich wniosków dowodowych, w tym oskarżonego R. K. i jego obrońcy w postaci - w szczególności:

a). złożonego przez oskarżonego R. K. wniosku o załączenie do akt sprawy księgi akcji, która znajdowała się w siedzibie (...) S.A. i została zabezpieczona przez prokuraturę (k. 22631),

b). złożonego przez oskarżonego R. K. wniosku o załączenie do akt sprawy opracowania know how, które stało się przedmiotem aportu do spółki (...) w celu ustalenia praktycznej doniosłości tego opracowania dla realizacji inwestycji przy ul. (...) (k.23162),

c). złożonego przez adw. M. G. (2) o ustalenie przez sąd czy jest dalszy materiał procesowy eksperymentu procesowego z dnia 01.04.1998 r. oraz następnie o odczytanie protokołu z tegoż eksperymentu (k. 24878),

d). złożonego wniosku adw. M. B. o przeprowadzenie przez sąd dowodu z opinii innego biegłego rewidenta (k. 24898 v.),

pomimo iż sąd ma obowiązek rozpoznać każdy wniosek dowodowy złożony przez stronę w toku postępowania, a ewentualne jego nieuwzględnienie musi nastąpić w formie postanowienia o jego oddaleniu z przyczyn enumeratywnie wymienionych w treści art. 170 par. 1 k.p.k., co - w szczególności - uniemożliwia skontrolowanie ewentualnej zasadności decyzji sądu I instancji w zakresie oddalenia ww. wniosku dowodowego,

co z kolei mogło skutkować wadliwym ustaleniem, iż oskarżony R. K. swoim zachowaniem dopuścił się szeregu nieprawidłowości wypełniając znamiona przestępstwa oszustwa;

które to uchybienia doprowadziły do poczynienia przez Sąd I instancji:

2) błędów w ustaleniach stanu faktycznego, przyjętych za podstawę orzeczenia, które miały wpływ na jego treść, a polegających na:

a) przyjęciu przez Sąd, że oskarżony działał z góry powziętym zamiarem doprowadzenia pokrzywdzonych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem i w tym zakresie nie zamierzał zrealizować podjętych przedsięwzięć gospodarczych oraz nie kierował się chęcią pomyślnego ich zwieńczenia, a także posiadał pierwotną świadomość niemożności zrealizowania umów zawieranych z pokrzywdzonymi, a tym samym od samego początku działał w zamiarze kierunkowym bezpośrednim popełnienia przestępstwa oszustwa na szkodę pokrzywdzonych, podczas gdy twierdzenie to, jako niepoparte jednoznacznymi dowodowymi miało charakter dowolny, a w świetle okoliczności stanu faktycznego sprawy, w szczególności pozytywnego zwieńczenia kilku inwestycji budowlanych, podejmowanych przez oskarżonego działań naprawczych sytuacji finansowej spółek tzw. (...), współdziałania z klientami w zakresie współdecydowania i kontroli procesów inwestycyjnych, dążenia do zabezpieczenia i wykorzystania na potrzeby realizacji inwestycji aktywów profesjonalnych podmiotów finansowych z jednoczesnym obciążeniem osobistego majątku współoskarżonych, zawierania umów między podmiotami (...) w zakresie przekazywania inwestycji z jednoczesnym wstąpieniem w dług wobec klientów i potwierdzanie zobowiązań przez spółkę przejmującą w formie aktu notarialnego, osobistych wpłat gotówkowych oskarżonego liczonych w setkach tysięcy złotych na rzecz spółek (...) w szczególności na rzecz (...) sp. z o.o., wystąpienia niezależnych od oskarżonego problemów z uzyskaniem decyzji administracyjnych, kłopotów finansowych partnerów biznesowych, zmian stanu prawnego i kursu walut oraz prawidłowego rozliczenia początkowo realizowanych inwestycji, jawiło się jako całkowicie nieuzasadnione, gdyż wskazane okoliczności stanu faktycznego nakazywały przyjąć, iż fiasko przedsięwzięć gospodarczych wynikało z przyczyn niezależnych od oskarżonego i nastąpiło wbrew jego woli;

b) przyjęciu przez Sąd, że sytuacja finansowa wskazanych spółek tzw. (...) uzasadniała złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości począwszy od 1995r. w sytuacji gdy w zakresie powyższego nie dokonano ustaleń faktycznych w oparciu o dokumentację księgowo - finansową, co wnikało przede wszystkim z niedołączenia do akt sprawy dokumentacji księgowej spółek, a także wydania przez biegłych opinii w oparciu o domniemania, posługiwania się przez nich danymi finansowymi, które nie mają potwierdzenia w materiale dowodowym, dokonywania błędnych obliczeń rachunkowych, prezentowania wniosków bez uzasadnienia, niezrozumienie i nieprawidłowe stosowanie pojęć i reguł rachunkowych (w szczególności pozycji bilansowych) a także mylnych wniosków nieposiadających odzwierciedlenia w dokumentacji, przyjmowania przez biegłych (...) Towarzystwa (...) we własnych opiniach cudzych wniosków i analiz należących do poprzedniego zespołu biegłych powołanych w postępowaniu przygotowawczym lub biegłego powołanego przez sąd upadłościowy lub syndyka masy upadłości, a przez to formułowanie niezrozumiałych, niepełnych, niejednoznacznych opinii pisemnych i ustnych biegłych (...), a zatem kategoryczne stwierdzenie ww. okoliczności nosiło znamiona dowolności;

c) przyjęciu przez Sąd, że oskarżony przywłaszczył mienie ruchome w postaci pieniędzy w kwocie 63.022,20 zł, a następnie usiłował przywłaszczone pieniądze rozliczyć za pomocą przedstawionej przez siebie, sfałszowanej umowy o wykupienie swojej wierzytelności w spółce (...) przez spółkę (...), a także przyjęciu, że oskarżony korzystając ze środków pokrzywdzonych wpłaconych do (...) sp. z o.o. dokonał w 1997r. zapłaty kwoty 1 400 000 zł na rzecz (...) sp. z o.o. z tytułu wynagrodzenia za usługi marketingowe, podczas gdy we wskazanym zakresie nie poczyniono stanowczych ustaleń faktycznych, pominięto dowody wskazywane przez oskarżonego, zaniechano zlecenia analizy tych zdarzeń przez biegłych, a zgromadzony materiał dowodowy nie dawał podstaw do przypisania oskarżonemu odpowiedzialności za ten czyn;

d) przyjęciu przez Sąd, że oskarżony działał w ramach zorganizowanej grupy przestępczej, pomimo braku ustaleń faktycznych czynionych w kierunku charakteru współpracy zawiązanej pomiędzy współoskarżonymi i poprzestanie w tym zakresie na stwierdzeniu okoliczności piastowania przez współoskarżonych różnych funkcji we władzach spółek należących do tzw. (...) , przy czym sąd nie rozważył ujawnionych w materiale dowodowym okoliczności świadczących o istniejących między współoskarżonymi konfliktach, różnicach i braku jednomyślności w procesach decyzyjnych, okoliczności wskazujących na ewolucję w pełnieniu przez poszczególnych oskarżonych ról spółkach (...), na zmianę ich znaczenia, pozycji, zmieniających się i niekrzyżujących się kompetencjach i uprawnieniach w szczególności do podejmowania decyzji finansowych, decyzji kluczowych dla sposobu realizacji inwestycji w tym przejmowania inwestycji przez spółki (...), na ograniczeniu uprawnień do zawierania aktów notarialnych w najważniejszych - z punktu widzenia wartości majątku - spółkach (...) które nie były przenoszone na pełnomocników, wprowadzeniu do organów spółek (...) SA osób spoza oskarżonych, w tym klientów nawet z przeważającym głosem w organach, okoliczności świadczących o przekazywaniu klientom decyzji w zakresie kierowania strumieniami wpłacanych przez nich pieniędzy, a tym samym niewykazanie przez Sąd w jakikolwiek sposób, że współpraca współoskarżonych wykroczyła poza ramy zwykłego współdziałania;

które to błędy były bezpośrednią przyczyną uznania oskarżonego R. K. (1) za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu zabronionego, a zatem miały oczywisty wpływ na treść zaskarżonego wyroku.

Na wypadek nieuwzględnienia podniesionych powyżej zarzutów, na podstawie art. 427 § 1 i 2 k.p.k. oraz art. 438 pkt 4 k.p.k. zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

1)  orzeczenie wobec oskarżonego rażąco niewspółmiernie surowej kary w wymiarze 8 lat pozbawienia wolności i 40.000 zł grzywny, która przekracza społeczną szkodliwość przypisanego oskarżonemu czynu, w tym zwłaszcza na wymiar szkody poniesionej przez poszczególnych pokrzywdzonych, wynikający z uzyskania przez nich częściowej rekompensaty, bądź to bezpośrednio od spółek tzw. (...), bądź to w ramach przeprowadzonego postępowania upadłościowego, a przy tym rozmiar tej szkody ma związek z działaniami i zaniechaniami osób działających niezależnie od oskarżonego, podjętymi już w okresie po ogłoszeniu upadłości (...) sp. z o.o., które to działania doprowadziły do znacznego pomniejszenia aktywów masy upadłościowej, przekracza stopień winy oskarżonego, na którego miarkowanie powinna wpływać motywacja działania oskarżonego w postaci działania w warunkach ryzyka gospodarczego, przyjmowanie jako wiążących orzeczeń sądów I instancji wydawanych przeciwko spółkom (...) na skutek pozwów wnoszonych przez klientów, co pozwalało klientom dysponującym tytułami wykonawczymi na wszczynanie egzekucji z całego majątku (...) sp. z o.o. (w tym także z udziałów w spółkach (...) w okresie, w którym spółki te posiadały jeszcze nieruchomości) co w porównaniu z kosztami i 17 letnim okresem prowadzenia postępowania egzekucyjnego dawało klientom szybszą drogę do zaspokojenia roszczeń i mogło prowadzić do zaspokojenia w wyższym stopniu niż miało to miejsce w trybie egzekucji uniwersalnej, ponadto nieuwzględnienie przez Sąd okoliczności łagodzących takich jak: dotychczasowa niekaralność oskarżonego, a także faktu, iż R. K. (1) jako jedyny ze współoskarżonych - w okresie objętym aktem oskarżenia - dokonał wpłat gotówkowych na rachunek spółki (...), w kwocie przewyższającej korzyści majątkowe osiągnięte rzekomo z jego działalności, co w konsekwencji doprowadziło do orzeczenia rażąco surowej kary, która nie spełnia dyrektyw wymiaru kary określonych w art. 53 kk oraz w najmniejszym stopniu nie koresponduje z karą orzeczoną wobec współoskarżonego R. T., który pomimo przyjęcia przez Sąd, że był pomysłodawcą, głównym organizatorem i kierującym przestępnym procederem, otrzymał karę niższą od oskarżonego;

Podnosząc powyższe zarzuty, na podstawie art. 437 § 1 i § 2 k.p.k. wniósł o:

1) zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanych mu czynów zabronionych;

ewentualnie:

2) uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania;

Ponadto, na podstawie art. 427 § 3 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k., wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii (...) (nr wpisu (...)), zawierającej uwagi do opinii zespołu biegłych sądowych Oddziału (...) Towarzystwa (...) w składzie (...), Z. B. (2), M. C. (5), J. M. (2), z dnia 15 marca 2011 r., sporządzonej dla Sądu Okręgowego w Warszawie VIII Wydział Karny, dotyczącej sprawy o sygn. akt VIII K 436/03, na okoliczność wadliwości występujących we wskazanej opinii zespołu biegłych, a w szczególności braku określenia materiału dowodowego, na podstawie którego zespół biegłych sformułował przedstawione w opinii wnioski, braku informacji o poprawności (rzetelności) sprawozdań finansowych na podstawie, których zespół biegłych sformułował przedstawione w opinii wnioski, ograniczonego zakresu prezentowanych w opinii danych finansowych, oraz braku możliwości weryfikacji danych finansowych zaprezentowanych w opinii.

Z ostrożności procesowej, na wypadek nieuwzględnienia powyższego wniosku dowodowego przy jednoczesnym uchyleniu zaskarżonego orzeczenia, na podstawie art. 442 § 3 k.p.k. w zw. z art. 9 § 2 k.p.k., wniósł o wydanie Sądowi I instancji zalecenia przeprowadzenia tego dowodu w trakcie postępowania ponownego.

Obrońca oskarżonego A. K. (1) adw. M. B. (5) wyrokowi zarzucił:

I. błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, polegający na: 

1. przypisaniu oskarżonemu A. K. (1), w sposób ogólny i dalece nieprecyzyjny, zachowań oraz działań, opisanych w ppkt I wyroku, bez wskazania, jakie to zachowania oraz działania tego konkretnego oskarżonego, podejmowane w ramach hipotetycznej zorganizowanej grupy przestępczej, w wykonaniu przez niego z góry powziętego zamiaru osiągnięcia korzyści majątkowej, przy jednoczesnym braku wyliczenia chociażby przybliżonej wartości tej korzyści, jaką rzekomo miałby ten oskarżony osiągnąć, doprowadziły wszystkich klientów spółek tzw. (...) do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem znacznej wartości oraz uszczupliło zaspokojenie bliżej nie wskazanych wielu wierzycieli tegoż podmiotu,

2. uznaniu, że oskarżony ten wprowadzał klientów spółek tzw. (...) w błąd co do rzeczywistej kondycji finansowej tych spółek oraz co do możliwości i zamiaru realizacji zawartych z tymi osobami umów, bez chociażby przykładowego sprecyzowania, jakich klientów, których spółek oraz w zakresie jakich inwestycji oskarżony podejmował przedmiotowe działania,

3. uznaniu, że oskarżony przeniósł na siebie jakiekolwiek składniki majątkowe, pochodzące z wpłat klientów tzw. (...),

4. uznaniu, że A. K. (1) dokonywał podwyższenia kapitału bliżej nie wskazanych spółek, w oparciu o nieprawdziwe podstawy, a także, że wadliwie opłacał on podwyższony kapitał oraz dokonywał niezasadnego, z punktu widzenia klientów, obrotu udziałami nie wymienionych spółek,

5. uznaniu, że oskarżony zawierał jakiekolwiek umowy konsultingowe, w efekcie których, w płaszczyźnie prawnokarnej, doszło do pokrzywdzenia któregokolwiek z klientów spółek tzw. (...),

6. uznaniu, że nabycie przez (...) Sp. z o. o. w czerwcu 1997 r. udziałów w (...) Sp. z o. o. (w imieniu obu Spółek działał oskarżony A. K. (1)) w zamian za aport w postaci nieruchomości przy ul. (...) w W. i przeniesienie własności tej nieruchomości na (...) Sp. z o. o., wpisywało się w przyjętą przez Sąd Okręgowy koncepcję oszustwa, skoro w efekcie (...) Sp. z o. o. zwolniła się z długu wobec inwestorów nieruchomości przy ul. (...) w W. i wierzycieli hipotecznych w zamian za przeniesienie - oprócz nieruchomości gruntowej także naniesień na niej, co dla (...) Sp. z o. o. stanowiło korzyść w wysokości ponad 2.000.000 PLN,

7. uznaniu, że podobny mechanizm, z zastrzeżeniem różnicy w formie prawnej, a dotyczący spółek (...) oraz W. i nieruchomości przy ul. (...) w W., także mieści się w koncepcji doprowadzenia klientów tzw. (...) do niekorzystnego rozporządzenia swoim mieniem, skoro także i w tym przypadku (...) Sp. z o. o. uzyskała znaczącą korzyść, polegającą na pozbyciu się wielomilionowych zobowiązań wobec inwestorów nieruchomości przy ul. (...) w W. w zamian za przeniesienie prawa użytkowania wieczystego wraz z naniesieniami,

8. przypisaniu A. K. (1), en bloc, nieprawidłowego rozliczania zaliczek, skoro w aktach sprawy znajduje się prawomocny wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 22 maja 2007 r., rozstrzygający tę kwestię od strony cywili stycznej,

9. przypisaniu oskarżonemu nieprawidłowego rozliczania wykonanych lub zleconych robót budowlanych oraz nieprawidłowego prowadzenia dokumentacji finansowej i księgowej, gdzie A. K. (1) w ogóle tymi aspektami w spółkach tzw. (...) się nie zajmował,

10. uznaniu, że A. K. (1) manipulował umowami, bez wskazania, w jaki sposób to czynił, przy zastrzeżeniu, że w większości umowy, które podpisywał ten oskarżony z klientami tzw. (...), zawierane były w formie aktów notarialnych,

11. uznaniu, że oskarżony dokonywał zaniechań oraz podejmował działania, dezinformujące organy państwa i klientów poprzez zawieranie umów przez pełnomocników oraz o treści utrudniającej ustalenie, która spółka była ich stroną i jakie są uprawnienia oraz obowiązki stron, bez wskazania, chociażby przykładowego, o jakie to zaniechania bądź działania A. K. (1) chodzi, względnie, w którym miejscu umowy, zawierane z klientami - przy założeniu ich standaryzacji, także w ówcześnie obowiązujących realiach sektora budowlanego - podlegające przecież niejednokrotnie zmianom na wniosek klientów, wprowadzały te podmioty w błąd,

II. naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na treść orzeczenia, polegające na:

1. uchybieniu art. 5 § 2 k.p.k. w zw. z art. 4 i art. 7 k.p.k. oraz art. 410 k.p.k., w brzmieniu sprzed 1 lipca 2015 r., poprzez:

a) dowolne przyjęcie, że oskarżony A. K. (1) w jakikolwiek sposób, świadomie, przyczynił się do stworzenia „metody", jaka zdaniem Sądu Okręgowego posłużyła do realizacji występku oszustwa, przy jednoczesnym wskazaniu, że Sąd ten nie kwestionuje podejmowanych przez spółki tzw. (...) (np. (...) Sp. z o. o.) faktycznych realizacji inwestycji mieszkaniowych,

b) oparcie orzeczenia, w zakresie dotyczącym A. K. (1), na przyjętej przez Sąd Okręgowy metodzie oceny materiału dowodowego, ze szczególnym tu wskazaniem na dowody osobowe, polegającej na dowolnym pominięciu pozytywnych dla oskarżonego treści dowodów z dokumentów i depozycji świadków oraz zastąpieniu rozważań w tej drugiej materii jedynie wnioskami o wyższej wartości dowodowej zeznań świadków, składanych na etapie postępowania przygotowawczego nad zeznaniami, składanymi przed Sądem meriti,

c) uznanie, że - w zakresie przyjętej przez Sąd Okręgowy koncepcji czynu zarzucanego A. K. (1) - w sytuacji, gdy klienci którejś ze spółek tzw. (...) otrzymywali mieszkania, za których wybudowanie zapłacili, to i tak pozostawali pokrzywdzeni, skoro nie otrzymywali mieszkania w standardzie, na który się umówili, bez wskazania jakiegokolwiek bliższego karnoprawnego aspektu tego rzekomego pokrzywdzenia,

d) całkowicie dowolne pominięcie kwestii charakteru funkcjonowania oskarżonego jako członka organów oraz pełnomocnika niektórych spółek tzw. (...), przede wszystkim w płaszczyźnie braku umiejscowienia A. K. (1) w procesie decyzyjnym, dotyczącym aspektów kapitałowych oraz majątkowych,

e) całkowicie dowolne uznanie, że oskarżony był adresatem transferu jakichkolwiek środków, pozyskanych z tytułu sprzedaży udziałów (...) Sp. z o. o. do (...) S.A. w 1994 r.,

f) nie poparte jakimikolwiek dowodami uznanie, że A. K. (1) nie ustalił rzeczywistej wartości nabywanych przez (...) Sp. z o. o. udziałów w (...) Sp. z o. o., skoro osoba ta wówczas nie pełniła żadnej funkcji w organach (...) Sp. z o. o.,

g) dowolne ujęcie en bloc klientów wszystkich spółek tzw. (...) jako pokrzywdzonych faktem zbywania ich, po uprzedniej obietnicy wybudowania mieszkań i po pobraniu od nich pieniędzy w tym celu i przypisanie odpowiedzialności w tej ogólnej materii także A. K. (1),

h) przedstawianie wrażeń - a nie jednoznacznych ocen - jakie Sąd posiadł w związku z depozycjami niektórych świadków, w zakresie przekazywanych przez nich informacji, nie popartych żadnymi innymi dowodami,

i) całkowicie dowolne uznanie, że praktycznie każda ze spółek tzw. (...) - poza podmiotami „budowlanymi", np. (...) Sp. z o. o. - była spółką powołaną wyłącznie do zrealizowania zadania, na poczet którego pobierała wpłaty od inwestorów, a więc była spółką celową i w efekcie skonstatowanie, że spółki te nie mogły środków, wpłacanych przez inwestorów, przeznaczać na cele, które w założeniu miały przynosić tym spółkom zysk, czyli realizować podstawę ich założenia,

j) dowolne pominięcie odpowiedzi zespołu biegłych z (...)/W. na pytanie nr 3 z pisma procesowego obrońcy z dnia 10 kwietnia 2014 r., gdzie biegli jednoznacznie wskazują na brak możliwości wykazania, które „z działań bądź zaniechań odnoszą się bezpośrednio do osk. A. K. (1) i w jaki stopniu obciążają go one odpowiedzialnością",

2. uchybieniu art. 93 § 1 k.p.k. w zw. z art. 169 k.p.k., w brzmieniu sprzed 1 lipca 2015 r., polegającym na braku rozpoznania wniosku dowodowego obrońcy, złożonego na rozprawie w dniu 6 lutego 2014 r. (strona 5 protokołu rozprawy),

3. uchybieniu treści Działu V k.p.k. w brzmieniu sprzed 1 lipca 2015 r., poprzez wielokrotne nadanie mocy dowodowej wypowiedziom oskarżycielki posiłkowej B. B. (1), wygłaszanych na rozprawie w trybie art. 367 § 2 k.p.k. w brzmieniu sprzed 1 lipca 2015 r., co praktycznie, jak wynika z treści uzasadnienia wyroku, doprowadziło Sąd Okręgowy do ustaleń, jakie legły u podstaw orzeczenia,

4. uchybieniu art. 424 § 1 pkt 2 k.p.k. w brzmieniu sprzed 1 lipca 2015 r., polegającym na braku wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku, w szczególności w zakresie przedstawienia przynajmniej zwięzłej analizy przestanek materialnoprawnych, jakimi kierował się Sąd meriti przy ocenie prawnej stanu faktycznego,

5. uchybieniu art. 424 § 2 k.p.k. w brzmieniu sprzed 1 lipca 2015 r., polegającym na braku dostatecznego wyjaśnienia, w zakresie dotyczącym A. K. (1), podstaw faktycznych wymiaru surowej kary, w szczególności w zakresie niewątpliwych okoliczności łagodzących, takich jak chociażby fakt przystąpienia przez tego oskarżonego do aktu notarialnego, który miał miejsce w warunkach tymczasowego aresztowania w dniu 30 kwietnia 1998 r., co w efekcie, jak wynika w szczególności z zeznań świadków F. D. i B. J., przyczyniło się do pozytywnego zakończenia inwestycji przy ul. (...) w W.,

III. naruszenie przepisów prawa materialnego, polegające na:

1. błędnym zastosowaniu art. 205 § V dKk w sytuacji braku jakichkolwiek dowodów, przemawiających za faktem objęcia przez A. K. (1) wolą uzyskania korzyści majątkowej poprzez doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem wszystkich klientów tzw. (...), przy jednoczesnym braku jakichkolwiek dowodów, wskazujących na celowe, zaplanowane działanie tego oskarżonego, ukierunkowane na bezpośredni zamiar osiągnięcia bezprawnego przysporzenia majątkowego, także w sytuacji, gdy brak jest dowodów na wykazanie chociażby przybliżonej wartości korzyści majątkowej oraz chociażby przykładowego źródła jej pochodzenia,

2. błędnym zastosowaniu art. 6§ 3 Ustawy z dnia 12 października 1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego i zmianie niektórych przepisów prawa karnego w sytuacji, w której, po pierwsze Sąd Okręgowy nie wskazał, jaki dowód wskazuje na popełnienie przez A. K. (1) czynu, stypizowanego w powołanym przepisie, po wtóre, jacy wierzyciele i z jakiego tytułu prawnego doznali udaremnienia lub uszczuplenia swojego zaspokojenia, po trzecie wreszcie, w sytuacji braku prowadzenia zarówno przez wierzycieli, jak i przez oskarżonego, działalności gospodarczej, co jest warunkiem sine qua non popełnienia przedmiotowego występku,

3. błędnym zastosowaniu art. 12 powołanej powyżej Ustawy w sytuacji złożenia przez wszystkich pokrzywdzonych wniosków w trybie art. 46 Kk, przy jednoczesnym ustaleniu części kwot odszkodowań jedynie szacunkowo, co narusza także stosowne przepisy prawa cywilnego w zakresie obowiązku dokładnego wyliczenia wartości szkody oraz wskazania metodologii i podstaw takiego wyliczenia.

Mając na uwadze powyżej wskazane zarzuty, wniósł o uniewinnienie oskarżonego A. K. (1) od czynów z ppkt I, II i III aktu oskarżenia z dnia 15 lipca 1999 r. (3 Ds 40/99/II) oraz od czynu z aktu oskarżenia z dnia 15 marca 2004 r. (6 Ds 2007/03/II) i zasądzenie od Skarbu Państwa kosztów obrony oskarżonego, według norm prawem przepisanych, za obie instancje sądowe,

ewentualnie, z ostrożności procesowej,

o uchylenie orzeczenia Sądu I-ej Instancji w zaskarżonej części i przekazanie sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania.

Obrońca oskarżonej A. G. (1). W. W. (3) zarzucił wyrokowi:

1) naruszenie przepisów postępowania, art. 14 § 1 w zw. z art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k., poprzez ich niezastosowanie i skazanie osk. A. G. (1) za czyn z art. 6 § 3 ustawy o ochronie obrotu gospodarczego pomimo niepostawienia takiego zarzutu przez uprawnionego oskarżyciela;

2) naruszenie przepisów postępowania, art. 7 k.p.k., polegające na dowolnej ocenie podstawowych dowodów w sprawie, przez co ocena ta wpłynęła bezpośrednio na treść wyroku, w postaci:

a) dowodu z dokumentów umów o wybudowanie mieszkań sprowadzające się do przyjęcia, że oskarżeniu byli „czy to osobiście, czy poprzez pełnomocnictwa" ich stronami zwłaszcza w odniesieniu do osk. A. G., która nie podpisała żadnej umowy z klientem którejkolwiek ze spółek wskazanych w wyroku;

b) dowodu z wyjaśnień osk. A. G. w zakresie wykonywania przez nią czynności pomocniczych w procesie budowlanym, jako nie znajdujących potwierdzenia w materiale dowodowym w sytuacji, gdy ich świadczenie zostało potwierdzone w przyjętej przez sąd za podstawę ustaleń opinii „kompleksowej" biegłych W. B. i K. M. jak również w szeregu dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy;

c) dowodu z zeznań św. A. C., W. S. oraz H. D. poprzez przyjęcie, że osk. A. G. proponowała tym osobom ponowny zakup nieruchomości przy ul. (...), podczas gdy zeznania opisują spotkanie, w którym osk. A. G. próbowała jedynie w porozumieniu z klientami (...) sp. z o.o. doprowadzić do kontynuacji inwestycji W.;

d) dowodu z opinii biegłej z zakresu rachunkowości K. K. - Pogody poprzez uznanie, że stwierdzenie przez biegłą niemożliwości wydania opinii wobec tego, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie wystarcza do dokonywania ustaleń czyni opinię nieprzydatną dla wypowiedzenia się Sądu o przedmiocie postępowania;

e) dowodu z opinii biegłych W. B. i K. M. poprzez przyznanie mu waloru źródła ustaleń faktycznych pomimo uznania opinii za niepełną i niejasną.

3) Naruszenie przepisów postępowania - art. 92 w zw. z art. 410 k.p.k. oraz art. 174 k.p.k., poprzez niezastosowanie i orzekanie na podstawie dowodów pośrednich w postaci opinii biegłych W. B. i K. M. oraz opinii biegłych z (...) Towarzystwa (...) jak również oświadczeń i ocen materiału dowodowego prezentowanych przez osk. posiłkową B. B., zaś w odniesieniu do przyjęcia zeznań tej ostatniej jako podstawy ustaleń i ocen także naruszenie art. 193 § 1 oraz 196 § 1 k.p.k.;

4) Naruszenie przepisów postępowania art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k. poprzez niezastosowanie i określenie czynu przypisanego oskarżonej w sposób uniemożliwiający jednoznaczne ustalenie, jakie zachowania stanowiące czyn zabroniony Sąd przypisał oskarżonej;

5) Naruszenie przepisów postępowania - art. 424 § 1 i 2 poprzez zastąpienie w przeważającej mierze uzasadnienia sporządzanego przez Sąd treścią opinii biegłych oraz oświadczeń procesowych oskarżycielki posiłkowej B. B., przy równoczesnym zamieszczeniu w uzasadnieniu szeregu stwierdzeń niejasnych albo oczywiście błędnych, jak również poprzez niewskazanie, jakie okoliczności, poza rozliczeniem się z (...) sp. z o.o. w upadłości, Sąd wziął pod uwagę przy wymiarze kary dla osk. A. G. (1);

6) Naruszenie prawa materialnego, art. 12 ustawy o ochronie obrotu gospodarczego w zw. z art. 361 § 1 i art. 415 k.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu odpowiedzialności cywilnej osk. A. G. (1) za szkodę, która powstała bez jakiegokolwiek związku przyczynowego z zachowaniami oskarżonej;

7) Naruszenie prawa materialnego, art. 58a d.k.k. poprzez błędną wykładnię i przyjęcie, że osoba, której przypisuje się popełnienie czynu zabronionego udziału w zorganizowanej grupie przestępczej już tylko z tej przyczyny ponosi odpowiedzialność karną za wszystkie czyny popełnione przez członków grupy.

Wniósł w pierwszej kolejności wobec treści zarzutu 1) o uchylenie zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Warszawie. W przypadku nieuwzględnienia zarzutu 1) powyżej, o zmianę zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i uniewinnienie osk. A. G. (1) ewentualnie, jeśli byłoby to uzasadnione zakresem naruszeń przepisów postępowania innych niż wskazane w zarzucie 1) - o uchylenie zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i przekazanie w tej części sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Warszawie.

Obrońca oskarżonej A. G. (1) adw. W. C. wyrokowi zarzucił:

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjęty za podstawę orzeczenia a polegający na błędnym i dowolnym przyjęciu, że A. G. (1) dopuściła się czynu opisanego w pkt. I wyroku doprowadzając do niekorzystnego rozporządzenia mieniem szereg osób, podczas gdy z okoliczności sprawy nie wynika by oskarżona popełniła zarzucane jej przestępstwo rażącą surowość kary w wymiarze 3 lat pozbawienia wolności, jako nieadekwatną do celów kary.

Mając powyższe na uwadze wniósł o :

- zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie A. G. (1) od zarzucanego jej czynu względnie

- uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

Obrońca oskarżonego M. S. (2) adw. J. D. (2) zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

I. Obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia polegającą na rażącym naruszeniu:

1. art. 77 § 1 pkt 1 i 9 Ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (dalej u.s.p.) poprzez nienależyte obsadzenie sądu albowiem w rozpoznaniu sprawy w dniach: 14 lipca 2004r., 31 sierpnia 2004 r., 21 października 2004 r., 28 października 2004 r., 04 listopada 2004 r., 10 listopada 2004 r., 02 grudnia 2004 r., 09 grudnia 2004 r., 16 grudnia 2004 r., 06 stycznia 2005 r., 10 lutego 2005 r., 17 lutego 2005 r., 24 lutego 2005 r., 10 marca 2005 r., 24 marca 2005 r., 21 kwietnia 2005 r., 05 maja 2005 r., 16 czerwca 2005 r., 07 lipca 2005 r., 14 lipca 2005 r., 21 lipca 2005 r., 28 lipca 2005 r., 02 września 2005 r., 16 września 2005 r., 03 października 2005 r., 19 października 2005 r., 03 listopada 2005 r., 10 listopada 2005 r., 15 listopada 2005 r., 28 listopada 2005 r., 15 grudnia 2005 r., 22 grudnia 2005 r., 17 stycznia 2006 r., 30 stycznia 2006 r., 09 lutego 2006 r., 16 lutego 2006 r., 27 lutego 2006 r., 06 marca 2006 r., 14 marca 2006 r., 20 marca 2006 r., 27 marca 2006 r., 03 kwietnia 2006 r., 10 kwietnia 2006 r., 24 kwietnia 2006 r., 5 czerwca 2006 r., 22 czerwca 2006 r. brał udział nieuprawniony Sędzia Sławomir Machnio nielegitymujący się w tym czasie delegacją do orzekania w Sądzie Okręgowym w Warszawie, który to sąd jest inny niż jego sąd macierzysty, w wyniku czego skład, w którym zasiadał sędzia nieuprawniony do sądzenia w tym sądzie, był nienależyty, co stanowi rażącą obrazę minimalnego standardu prawidłowego procedowania i tym samym stanowi bezwzględną przyczynę odwoławczą w postaci „nienależytej obsady sądu” w rozumieniu przepisu art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k.;

2. art. 398 § 1 k.p.k. w zw. z art. 399 § 1 k.p.k. a contr ario w zw. z art. 14 § 1 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. oraz art. 424 § 1 k.p.k., poprzez skazanie M. S. (2) za czyn nieobjęty aktem oskarżenia, przy przekroczeniu ram postępowania wyznaczonych opisem czynu zarzucanego M. S. (2) w punkcie I aktu oskarżenia i naruszenie przez to zasady skargowości, tj. wyrażającą się w skazaniu oskarżonego M. S. (2) za czyn wyczerpujący dyspozycję art. 6 § 3 Ustawy z dnia 12 października 1994 roku o ochronie obrotu gospodarczego w sytuacji, gdy w tym zakresie brak było skargi uprawnionego oskarżyciela zaś nie zachodziła identyczność przedmiotowa i podmiotowa z zarzucanym mu aktem oskarżenia czynem, nadto Sąd I instancji odmiennie określił znamię czynności wykonawczej przestępstwa oraz brak uprzedzenia przez Sąd o możliwości dokonania istotnej zmiany opisu czynu zarzucanego oskarżonemu, co również nie znalazło pełnego i wyczerpującego omówienia w uzasadnieniu wyroku, a wręcz pozostaje w sprzeczności z tezami Sądu przedstawionymi w uzasadnieniu orzeczenia, a co w konsekwencji pozbawiło oskarżonego prawa do obrony, albowiem ani on ani jego obrońca nie mieli możliwości ustosunkowania się do czynu odmiennego w swym opisie od czynu zarzucanego w akcie oskarżenia, powyższe stanowi bezwzględną przyczynę odwoławczą w postaci braku skargi uprawnionego oskarżyciela w rozumieniu przepisu art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k.;

3. art. 6 k.p.k. w zw. z art. 401 § 1 k.p.k. i art. 404 § 1 k.p.k. polegające na tym, że w trakcie postępowania przed Sądem I instancji naruszone zostało prawo do obrony oskarżonego R. K. (1) przejawiające się w odmowie zarządzenia przerwy lub odroczenia rozprawy i uniemożliwieniu w ten sposób nowo powołanemu, przed rozprawą z dnia 20 października 2006 roku, obrońcy zapoznania się z aktami sprawy celem przygotowania merytorycznej i materialnej obrony, ponadto Sąd nie powtórzył czynności dokonanych bez udziału obrońcy z urzędu i tym samym ich nie konwalidował, co czyni je nieważnymi, ponadto miało to wpływ na realizację obrony M. S. (2) przed wspólnymi zarzutami;

4. art. 410 k.p.k. oraz art. 167 k.p.k. oraz art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. poprzez dopuszczenie jako dowodu w sprawie, a jednocześnie nieprzeprowadzenie dowodu z dokumentów zaginionych w Sądzie Okręgowym w Warszawie w toku postępowania sądowego, wyrażające się w zaniechaniu oczekiwania na odtworzenie akt spółki (...), co do których postępowanie jest w toku zarejestrowane pod sygn. akt VIII Ko 33/15, podczas gdy ich treść stanowi istotny materiał dowodowy w sprawie, a jednocześnie zaniechanie przez Sąd I Instancji wyjaśnienia w uzasadnieniu orzeczenia dlaczego przy dokonywaniu ustaleń faktycznych nie uznał tych dowodów, powyższe zaniechanie uniemożliwia prawidłową kontrolę instancyjną zaskarżonego orzeczenia;

5. art. 167 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k., art. 193 § 1 k.p.k., art. 2 § 2 k.p.k. oraz art. 4 k.p.k. polegającym na oddaleniu wniosku dowodowego o zgromadzenie dokumentów mających na celu zbadanie przebiegu wszystkich postępowań o wydanie warunków zabudowy dla wszystkich budów, inwestycji prowadzonych przez tzw. (...), przebiegu postępowań o wydanie pozwoleń budowlanych dotyczących budów prowadzonych przez tzw. (...), przebiegu wszystkich postępowań kształtujących projekty budowlane wszystkich inwestycji prowadzonych przez tzw. (...), przebiegu budów i prac budowlanych uwidocznionych w dziennikach budów prowadzonych tzw. (...), przebiegu postępowań inicjowanych przez tzw. (...) w zakresie pozyskiwania kredytów, aby m.in. ustalić prawdziwość podawanych przez oskarżonych wyjaśnień jakoby prace przedłużały się z uwagi na czas oczekiwania na wydanie decyzji w zakresie pozwolenia na budowę (w latach dziewięćdziesiątych nie wiązał urzędników termin na wydanie decyzji) okoliczności co do utrudnień ze strony urzędników, protestujących sąsiadów nieruchomości, na jakim etapie były budowy, a co w efekcie realizowałyby podstawowe zadanie procesu karnego - dotarcie do prawdy materialnej, a przez to zaniechanie przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego z dziedziny budownictwa;

6. art. 410 k.p.k. oraz art. 424 § 1 pkt 1 i 2 oraz § 2 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k., art. 7 k.p.k. poprzez nieprzyjęcie za podstawę wyroku całokształtu okoliczności ujawnionych w trakcie rozprawy, a także nie zawarcie w uzasadnieniu wyroku wszystkich elementów, które winny w nim się znaleźć, jak również nie odniesienie się do całości materiału dowodowego, co w konsekwencji uniemożliwia merytoryczną kontrolę wyroku przez Sąd Apelacyjny, a także uniemożliwia sformułowanie zarzutów co do wyroku, którego podstawy faktyczne nie są znane, co w konsekwencji narusza prawo oskarżonego do obrony, w szczególności poprzez:

a) ograniczenie się przez Sąd w uzasadnieniu wyroku do ustalenia, że fakt istnienia zorganizowanej grupy przestępczej jest oczywisty i nie budzący wątpliwości, bez wskazania z czego Sąd wywodzi to przekonanie ograniczając się jedynie do przytoczenia znamion ustawowych w postaci: „czytelni podział ról sprawczych, trwały wieloletni charakter tej struktury, istnienie spajających jej istnienie powiązań personalnych i kapitałowych”, zaniechanie wskazania w uzasadnieniu wyroku tych elementów stanu faktycznego, z których można wnioskować zaistnienie przesłanek, na podstawie których można ustalić, że współoskarżeni tworzyli zorganizowaną grupę,

b) nie dokonanie w sprawie ustaleń w oparciu o logiczną analizę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, lecz przyjęcie ustaleń dokonanych przez prokuraturę jako własnych oraz instrumentalne ich powoływanie dla dowiedzenia tez wcześniej skonstruowanych przez urząd prokuratorski, a nie znajdujących odzwierciedlenia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym,

c) nie wskazanie w sposób zgodny z wymogami art. 424 § 1 k.p.k., czy i w jakiej części Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonych w niniejszej sprawie, ograniczenie się jedynie do sformułowania, że Sąd odrzucił wyjaśnienia oskarżonego M. S. (2), gdyż pozostawało to w sprzeczności z wypowiedziami innych osób, w tym współoskarżonych oraz świadków współpracujących z oskarżonym, jak również nie odniesienie się do całości zeznań świadków w niniejszej sprawie i nie wskazanie, którym z nich i w jakiej części Sąd dał wiarę, również nie odniesienie się do wielu opinii biegłych sądowych, którym dał wiarę i na podstawie których dokonywał ustaleń w sprawie, a w szczególności nie odniesienie się do opinii sądowych, które pozostają ze sobą w sprzeczności, a w konsekwencji nie wskazanie, w oparciu o jakie dowody Sąd ustalił stan faktyczny, dlaczego dał wiarę tym dowodom i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych,

d) nie wyjaśnienie przez Sąd w uzasadnieniu wyroku, które kontakty pomiędzy oskarżonymi i działania przez nich podejmowane wynikały z obowiązków związanych z zajmowaniem przez nich hierarchicznych stanowisk, a które były działaniem w strukturze grupy przestępczej, której istnienie stwierdził Sąd,

e) niewskazanie w uzasadnieniu wyroku okoliczności dotyczących indywidualnie oskarżonego M. S. (2), o których mowa w art. 53 § 2 k.k., które Sąd wziąłby pod uwagę przy wymierzeniu temu oskarżonemu kary, takich jak jego właściwości i warunki osobiste, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, w szczególności fakt jego niekaralności, wywiad środowiskowy oraz długi upływ czasu od popełnienia zarzucanego mu czynu przestępnego,

f) nie omówienie przez Sąd I instancji, w uzasadnieniu wyroku istotnych dowodów, a w szczególności opinii biegłych i poprzestanie jedynie na ogólnym stwierdzeniu, że Sąd daje tym opinią wiarę, w sytuacji, gdy biegli opiniujący w sprawie nie są ze sobą zgodni, a także część nie posiada kompetencji do opiniowania w charakterze biegłego, nie został wpisany na listę biegłych sądowych, co czyni, że uzasadnienie nie spełnia wymogów art. 424 k.p.k., co w konsekwencji narusza art. 6 k.p.k. poprzez uniemożliwienie oskarżonemu polemiki z ustaleniami Sądu zaś Sądowi odwoławczemu kontrolę instancyjną wyroku;

7. art. 171 § 1 k.p.k. i art. 370 § 1 k.p.k., art. 391 § 1 k.p.k. oraz art. 2 k.p.k. przez uniemożliwienie obrońcy zadawania pytań świadkom przesłuchiwanym w toku postępowania sądowego, mimo zgłoszonych w tym zakresie wniosków, co naruszało zasadę bezpośredniości i wpłynęło na ustalanie prawdy materialnej;

8. art. 413 § 1 pkt 6 k.p.k. przez niedokładne wskazanie w kwalifikacji prawnej przestępstwa przypisanego z art. 6 Ustawy z dnia 12 października 1994 roku o ochronie obrotu gospodarczego zastosowanych przepisów ustawy karnej, a więc zaniechanie dokładnego określenia podstawy prawnej rozstrzygnięcia;

9. art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k., art. 7 k.p.k. polegającą na uwzględnieniu w wyroku okoliczności przemawiających jedynie na niekorzyść oskarżonego, rozstrzygnięcie w wyroku istniejących w sprawie wątpliwości na niekorzyść oskarżonego oraz wydanie wyroku na podstawie jedynie części dowodów i nieuwzględnienie zasad prawidłowego rozumowania przy ich ocenie oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, co przejawiało się, w szczególności:

a) przez przyjęcie za podstawę orzeczenia niekorzystne części opinii wydanych w toku postępowania zaś pomijając te części opinii, które wskazywały na trudną sytuację gospodarczą w okresie objętym zarzutem, w szczególności przekształcenia w gospodarkę wolnorynkową, inflacja, zmiany siły nabywczej pieniądza, zmiany realnej wartości pieniądza - USD i PLN, denominacja oraz na cel i działalność firmy (...), Sąd pomija, że opinie biegłych są wzajemnie sprzeczne, co do kluczowych kwestii i zawierają odrębne zdania w szczególności z opiniami nie zgadza się biegły M. C. (5). Sąd pomija w swoich rozważaniach sprzeczność opinii, jak również fakt, iż częściowo opinie korespondują z wyjaśnieniami oskarżonych jednak Sąd w uzasadnieniu orzeczenia pomija milczeniem i nie odnosi się do tych wątków w żadnym zakresie,

b) przez dokonanie przez Sąd I instancji ustalenia w sposób sprzeczny ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, że oskarżony był członkiem zorganizowanej grupy przestępczej, w sytuacji gdy prawidłowa analiza materiału dowodowego, z punku widzenia wiedzy i doświadczenia życiowego powinna prowadzić do wniosku przeciwnego,

c) przez dokonanie przez Sąd I instancji ustalenia, że wina M. S. (2) jest bezsporna i wynika z szeregu dowodów zgromadzonych w sprawie, w sytuacji gdy zarówno analiza materiału dowodowego jak i treść uzasadnienia Sądu wskazuje, że jedynym takim dowodem, na którym Sąd opiera swoje rozumowanie odnośnie ustalenia sprawstwa jest to, iż M. S. (2) zajmował stanowiska w tzw. holdingu, gdzie ostatecznie nie udało się ukończyć wszystkich inwestycji, która to okoliczność samodzielnie nie przesądza o sprawstwie,

d) przez pominięcie zapisów umów co do zlecenia zakupu działki, udziału w działce, wystąpieniu o pozwolenie na budowę, uzależnienia zakończenia budowy od uzyskania pozwolenia na budowę, co do płatności zaliczek podzielonych na etapy w zależności od kolejnych etapów budowlanych, wpłaty mogły być wyższe tylko w uzgodnieniu z klientem,

e) przez pominięcie, iż klienci byli regularnie informowani o wynikłych problemach mających wpływ na termin oddania inwestycji, zawierane były aneksy do umowy dotyczące harmonogramów realizacji inwestycji, rozwiązywane były umowy za porozumieniem stron, w sytuacji, gdy realizacja inwestycji opóźniała się zaś po rozwiązaniu umowy klientom były zwracane wpłacone środki pieniężne,

f) błędne przyjęcie, że kapitał spółki (...) S.A. został zgromadzony ze środków wpłaconych przez klientów w sytuacji, gdy operacje w spółkach zostały wykonane w celu zrestrukturyzowania tzw. holdingu w związku z planowanym wejściem spółki (...) S.A. na giełdę,

10. art. 41 § 1 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. polegającą na orzekaniu w sprawie sędziego, co do którego zachodzą uzasadnione wątpliwości co do bezstronności z uwagi na uzewnętrznienie przez sędziego swego poglądu na sprawę przed wydaniem orzeczenia w wypowiedzi na sali sądowej, w trakcie przesłuchania autora aktu oskarżenia na okoliczności zamiaru popełnienia przez oskarżonego M. S. (2) przestępstw zarzucanych mu aktem oskarżenia albowiem sędzia wyrobiwszy sobie pogląd na sprawę nie był w stanie zachować obiektywizmu rozpoznając sprawę w jej zasadniczym przedmiocie,

II. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść polegający na:

1.  uznaniu, że oskarżony był członkiem grupy przestępczej, w sytuacji gdy z okoliczności sprawy wynika, że grupa przestępcza nie istniała, a działaniom oskarżonych, przy uznaniu, że czyny popełnione przy nich wyczerpały znamiona art. 205 § 21 d.k.k. w zb. z art. 6 § 3 Ustawy z dnia 12 października 1994 roku o ochronie obrotu gospodarczego można przypisywać jedynie współsprawstwo, a nie jak przyjął Sąd I instancji, działanie w zorganizowanej grupie przestępczej, co w konsekwencji doprowadziło do nadania czynowi opisanemu w pkt I wyroku błędnej kwalifikacji w związku z art. 58a d.k.k.

2. uznaniu, że oskarżony swoją wiedzą i zamiarem obejmował całą działalność wszystkich spółek tzw. (...), (dalej: (...)) tj. brał udział w działaniach w okresie od dnia 01 czerwca 1993 roku do dnia 25 lutego 1998 roku, co do którego przypisano mu przestępstwo w punkcie I wyroku, w sytuacji gdy ani ze zgromadzonego materiału dowodowego, ani z uzasadnienia wyroku Sądu I Instancji w części dotyczącej poszczególnych zdarzeń, nawet przy przyjęciu tych ustaleń za prawidłowe, nie wynika, by oskarżony w jakikolwiek sposób uczestniczył w realizacji znamion części zarzutów, miał jakąkolwiek wiedzę na ich temat, bądź obejmował je swoim zamiarem, a co do których Sąd, w uzasadnieniu wyroku przy ustalaniu stanu faktycznego związanego z tym zarzutem, nie wskazał na jakikolwiek w nich udział M. S. (2), jak również nie wskazał, kiedy i w jakich okolicznościach oskarżony miałby objąć te zdarzenia swoją świadomością, a ponadto uznał winę oskarżonego co do całości działalności (...) w sytuacji, gdy nie znajduje to potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym oraz, gdy oskarżony M. S. (2) formalnie pełnił dwie funkcje w (...), tj. Prezesa (...) S.A. w okresie od 4 września 1995 roku do końca czerwca 1996 roku oraz członka zarządu (...) od dnia 14 lipca 1994 roku do dnia 28 marca 1995 roku, pozostałe funkcje jakie pełnił nie były powiązane z. (...),

3. uznaniu przez Sąd, że pomiędzy oskarżonymi istniały zależności i powiązania wynikające ze struktury zorganizowanej grupy przestępczej, w szczególności podział ról sprawczych, trwały, wieloletni charakter tej struktury, istnienie spajających jej istnienie powiązań personalnych i kapitałowych, w sytuacji gdy jedyne łączące ich więzy wynikały ze wspólnego zatrudniania w spółkach, gdzie zajmowali różne hierarchiczne stanowiska;

4. przyjęciu, iż oskarżony wprowadzał w błąd i działał w zamiarze doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem klientów pomimo, iż nie zezwala na to zebrany w sprawie materiał dowodowy, w szczególności zaś wyjaśnienia oskarżonych, opinie biegłych, co do inflacji w okresie objętym przypisanym czynem, wartości PLN i USD, pożyczki z firmy (...), długotrwałego okresu wydawania decyzji w przedmiocie pozwolenia na budowę, zeznania świadków oraz pozostałe dokumenty zgromadzone w sprawie;

III. Rażącą niewspółmierność kary, wyrażającą się w wymierzeniu M. S. (2) niewspółmiernie surowej kary w wymiarze bezwzględnej kary 3 lat pozbawienia wolności, w sytuacji, gdy w przypadku uznania jego winy za udowodnioną, okoliczności sprawy, a w szczególności dane osobopoznawcze oskarżonego, w tym jego dotychczasową niekaralność, motywy jego działania chęć prowadzenia działalności zarobkowej w rozwijającej się gospodarce wolnorynkowej, okres jaki upłynął od popełnienia przestępstwa - postępowanie trwało kilkanaście lat, co stanowi swego rodzaju dolegliwość, przemawiają za tym, że cele kary w zakresie prewencji ogólnej i szczególnej zostaną spełnione w przypadku wymierzenia oskarżonemu kary wolnościowej oraz, że taka kara da gwarancję, że oskarżony nie wejdzie ponownie w konflikt z prawem.

W oparciu o powyższe na podstawie art. 427 § 1 i 2 k.p.k., wniósł o:

a) zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu w punkcie I aktu oskarżenia (przypisany mu w punkcie I wyroku) czynu,

ewentualnie

b) uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Obrońca oskarżonego M. S. (2) adw. R. F. (2) zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1. obrazę przepisów prawa procesowego, tj. art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 6 k.k. w zw. z art. 58a d.k.k., albowiem zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy jako podstawę skazania oskarżonego M. S. (2) przyjął, iż oskarżony ten działał w ramach zorganizowanej grupy przestępczej (art. 58a d.k.k.), pomimo tego, iż postępowanie co do zarzutu drugiego aktu oskarżenia, tj. przestępstwa z art. 258 § 1 k.k. zostało umorzone na zasadzie art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. i wobec tego, niedopuszczalne było przyjęcie w podstawie skazania art. 58a d.k.k. i uznanie winy oskarżonego za popełnienie czynu, co do którego istniała negatywna przesłanka procesowa (uznana nawet przez Sąd orzekający) i przesądzenie tym samym, że oskarżony dopuścił się popełnienia tego czynu;

2. obrazę przepisów prawa procesowego, mającą wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, tj. art. 14 k.p.k. poprzez wyjście poza granice aktu oskarżenia, albowiem Sąd Okręgowy uznał oskarżonego M. S. (2) za winnego popełnienia przestępstwa z art. 6 § 3 ustawy z dnia 12.10.1994 roku o ochronie obrotu gospodarczego, podczas gdy aktem oskarżenia M. S. (2) zarzucono popełnienie przestępstw z art. 286§ 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. w zw. z art. 65 k.k., a zatem czyn kwalifikowany z art. 6 § 3 ustawy jw., pozostawał poza zarzutem aktu oskarżenia;

3. błąd w ustaleniach fatycznych mający wpływ na treść wyroku a polegający na błędnym i bezpodstawnym ustaleniu, iż oskarżony M. S. (2) miał działać ze z góry powziętym zamiarem doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez inwestorów poszczególnych inwestycji prowadzonych przez „paraholding" grupy (...) pomimo tego, że materiał dowodowy zgromadzony w sprawie przeczy takim ustaleniom;

4. błąd w ustaleniach fatycznych mający wpływ na treść wyroku a polegający na bezpodstawnym ustaleniu, iż oskarżony M. S. (2) miał uczestniczyć w działaniach inwestycyjnych dotyczących realizacji budynku mieszkalnego w W. przy ul. (...), podczas gdy w czasie realizacji tego przedsięwzięcia M. S. (2) nie pełnił żadnych funkcji w spółkach, które realizację powyższą prowadziły, jak również nie uczestniczył w żadnych czynnościach dotyczących tej inwestycji;

5. błąd w ustaleniach fatycznych mający wpływ na treść wyroku a polegający na bezpodstawnym i dowolnym ustaleniu, iż M. S. (2) nabywając własność lokalu w W. przy ul. (...) dokonał jedynie częściowej zapłaty za ten lokal, uzyskując jak należy rozumieć z treści uzasadnienia wyroku, korzyść majątkową w postaci nieopłaconej części, podczas gdy M. S. (2) nie tylko dokonał zapłaty całości należnej kwoty, ale stwierdzić należy, że dokonał zapłaty kwoty wyższej niż uzgodniona pierwotnie, bowiem kwota ta została podwyższona aneksem do umowy i w całości uiszczona przez M. S. (2). Stwierdzić także należy, iż owo błędne ustalenie Sądu Okręgowego, dotyczy także zamiaru oszustwa przypisywanego oskarżonemu, który to zamiar Sąd Okręgowy wywodzi z powyższej błędnie ustalonej okoliczności;

6. obrazę przepisów prawa procesowego, mającą wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, tj. art. 410 k.p.k. i art. 7 k.p.k. poprzez dowolne przyjęcie, że oskarżony M. S. (2), przez fakt zajmowania stanowisk w zarządach spółek (...) S.A. oraz (...) Sp. z o. o. (po zmianie nazwy (...) Sp. z o. o. ), oraz przez fakt udziału w przekształceniach spółek paraholdingu (podwyższanie kapitału zakładowego, wnoszenie aportu, zakup i sprzedaż akcji i udziałów etc.), uczestniczył w doprowadzaniu do niekorzystnego rozporządzania mieniem klientów paraholdingu, podczas gdy ww. czynności były dokonywane w ramach i na podstawie przepisów powszechnie obowiązującego prawa oraz przepisów korporacyjnych, zaś Sąd w żadnym miejscu nie wskazał związku czy wpływu tychże, na rzekome niekorzystne rozporządzenie mieniem przez klientów paraholdingu (...);

7. obrazę przepisów prawa procesowego, mającą wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, tj. art. 170 k.p.k. w zw. z art. 193 k.p.k., przez bezpodstawne oddalenie wniosków dowodowych obrony co do konieczności powołania biegłych z dziedziny budownictwa na okoliczność określenia prawidłowości procesów inwestycyjnych, przygotowawczych, budowlanych, zgromadzenia dzienników budów, dokumentacji znajdujących się w poszczególnych wydziałach architektury, pomimo tego, iż są to okoliczności istotne dla określenia przebiegu procesu inwestycyjnego oraz czynności podejmowanych przez oskarżonych, przebiegu procesów administracyjnych zmierzających do uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę, uwarunkowań dotyczących zarówno procesów administracyjnych, jak i budowlanych;

8. obrazę przepisów prawa procesowego, mającą wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, a mianowicie art. 6 i 78 k.p.k. przez brak należytej obrony oskarżonego R. K. na rozprawie w dniu 26 października 2006 roku, w sytuacji, w której zarzut w stosunku do M. S. (2) dotyczy działania wspólnie i w porozumieniu m.in. z oskarżonym R. K., zaś obrońca ustanowiony przez tego ostatniego, zgłaszał wniosek o odroczenie rozprawy w celu umożliwienia pełnego zapoznania się z aktami sprawy;

9. obrazę przepisów prawa procesowego, mającą wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, tj. art. 201 k.p.k. poprzez sporządzenie przez biegłych Z. B. (2), S. G. (2), J. M. (3), R. C. opinii, która przyjęła założenia zdyskredytowanej zarówno przez Strony jak i przez Sąd, opinii biegłych W. B. (2), K. M. (1), i wobec tego powielenia błędów opinii biegłych W. B. (2) i K. M. (1) w dopuszczonej przez Sąd opinii biegłych;

10. obrazę przepisów prawa procesowego, mającą wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, tj. art. 41 § 1 k.p.k. poprzez zadawanie świadkowi F. D. - byłemu prokuratorowi i autorowi aktu oskarżenia pytań, bezpośrednio dotyczących zamiaru popełnienia przez oskarżonych przestępstw i czynienie z treści tych zeznań ustaleń faktycznych, tj. braku zachowania bezstronności;

11. obrazę przepisów prawa procesowego, mającą wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, tj. art. 171 k.p.k. poprzez brak wyrażenia przez Sąd zgody na zadawanie pytań świadkom przed odczytaniem ich zeznań z postępowania przygotowawczego w fazie swobodnej wypowiedzi świadka na rozprawie z dnia 7 listopada 2006 roku tj., braku zachowania należytej bezstronności;

12. rażącą niewspółmierność orzeczonej w stosunku do oskarżonego M. S. (2) bezwzględnej kary pozbawienia wolności, przy braku uwzględnienia przez Sąd orzekający okoliczności łagodzących, tj. niekaralności oskarżonego, pozytywnej opinii w miejscu zamieszkania, oczywiście pozytywnej opinii kryminologicznej, albowiem od czasu zarzucanych temu oskarżonego czynów, do daty orzekania upłynął ponad 10-letni okres, w którym oskarżony M. S. (2) nie naruszył w żaden sposób porządku prawnego

Na zasadzie art. 427 § 1 i 2 i art. 437 § 2 k.p.k. wniósł o:

1. odnosząc się do pkt 1 zarzutów wskazanych w niniejszej apelacji, uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania;

2. odnosząc się do zarzutów z pkt 2-11, zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie M. S. (2), ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w części dot. M. S. (2) i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania;

3. odnosząc się do zarzutu w pkt 12, zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie wobec oskarżonego M. S. (2) kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania tej kary, oraz uchylenie obowiązku z pkt 11 zaskarżonego wyroku, tj. zasądzenia solidarnie m.in. od M. S. (2), łącznej kwoty 4.373.655,04 PLN wraz z odsetkami od 25 lutego 1998 roku, na rzecz wskazanych w tym pkt osób.

Obrońca oskarżonego T. G. (1) adw. K. P. (2) zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

1. w zakresie występku zakwalifikowanego z art. 205 § 2 ¹ d.k.k.

I. na podstawie art. 427 § 2 k.p.k. w zw. z art. 438 pkt 1 k.p.k. obrazę przepisów prawa materialnego:

- art. 205 § 2 ¹ d.k.k. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i wydanie wobec T. G. (1) wyroku skazującego za występek obejmujący okres od dnia 03 sierpnia 1994 r., podczas gdy przedmiotowy przepis, zgodnie z treścią § 16 ustawy z dnia 12 października 1994 r. O ochronie obrotu gospodarczego i zmianie niektórych przepisów prawa karnego (Dz.U. 1994, Nr 126, poz. 615), wszedł w życie dnia 31 grudnia 1994 r., a zatem nie mógł on znaleźć zastosowania do czynu zawierającego się w okresie od dnia 03 sierpnia 1994 r. do dnia 30 grudnia 1994 r.;

II. na podstawie art. 427 § 2 k.p.k. w zw. z art. 438 pkt 2 k.k. obrazę przepisów postępowania, mogąca mieć wpływ na treść orzeczenia:

- art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k. poprzez brak precyzyjnego określenia przez Sąd Okręgowy przypisywanego oskarżonemu czynu z art. 205 § 2 ¹ d.k.k., co wynika z zaniechania wskazania w wyroku imion i nazwisk osób rzekomo pokrzywdzonych zachowaniem T. G. (1), a także wiąże się tylko i wyłącznie z szacunkowym, a zatem nieprecyzyjnym, przedstawieniem wartości niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez klientów (...) oraz z niedookreśleniem wartości uszczuplenia zaspokojenia wierzycieli spółek (...), które to uchybienia łącznie uniemożliwiły tak ustalenie toku rozumowania Sądu I instancji, jak i przeprowadzenie kontroli instancyjnej wydanego w sprawie wyroku;

- art. 413 § 2 pkt 2 k.p.k. poprzez zaniechanie wskazania przez Sąd Okręgowy w pkt XI wyroku tytułem, którego ze środków karnych została zasądzona solidarnie od T. G. (1) kwota 4.373.655,04 zł, wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 25 lutego 1998 r.;

- art. 424 § 1 k.p.k. poprzez zaniechanie zawarcia przez Sąd Okręgowy w uzasadnieniu do wydanego w sprawie wyroku oceny złożonych przez T. G. (1) wyjaśnień w zakresie czynu z art. 205 § 21 d.k.k., w tym w szczególności oświadczenia o nieprzyznaniu się przez oskarżonego do zarzucanego mu czynu, a także odstąpienie przez Sąd I instancji od wskazania w uzasadnieniu, które dowody przemawiały za tym, iż w ocenie Sądu oskarżony działał z zamiarem osiągnięcia korzyści majątkowej, co łącznie uniemożliwiło tak ustalenie toku rozumowania Sądu, jak i przeprowadzenie kontroli instancyjnej wydanego w sprawie wyroku;

- art. 424 § 1 k.p.k. poprzez zaniechanie zawarcia przez Sąd Okręgowy w uzasadnieniu do wydanego w sprawie wyroku stanowiska, które objaśniałoby zakwalifikowanie zarzucanego T. G. (1) czynu z art. 6 § 3 ustawy z 12 października 1994 r. O ochronie obrotu gospodarczego, odstąpienie od precyzyjnego przedstawienia przez Sąd I instancji faktów i dowodów stanowiących podstawę wydania wyroku skazującego za czyn zakwalifikowany z art. 6 § 3 ustawy z 12 października 1994 r. O ochronie obrotu gospodarczego, a także nieprzeprowadzenie w zakresie tego występku oceny złożonych przez oskarżonego wyjaśnień, w tym w szczególności oświadczenia o nieprzyznaniu się do zarzucanych mu czynów, co łącznie uniemożliwiło tak ustalenie toku rozumowania Sądu, jak i przeprowadzenie kontroli instancyjnej wydanego w sprawie wyroku.

III. W przypadku nie podzielenia przez Sąd Apelacyjny stanowiska oskarżonego dotyczącego naruszenia przez Sąd I instancji art. 413 § 1 i 2 pkt 1 k.p.k. oraz art. 424 § 1 k.p.k., podnoszę następujące zarzuty:

a) na podstawie art. 427 § 2 k.p.k. w zw. z art. 438 pkt 3 k.p.k., mogący mieć wpływ na treść orzeczenia, błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia:

- poprzez uznanie przez Sąd I instancji, iż T. G. (1) działał z zamiarem doprowadzenia klientów (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w następstwie wprowadzenia tych osób, w chwili zawierania umów o wybudowanie mieszkań oraz aktów notarialnych sprzedaży ułamkowych części nieruchomości, w błąd w zakresie dotyczącym rzeczywistej kondycji (...) spółek (...), możliwości i zamiaru realizacji zawartych z tymi osobami umów, a także przeznaczenia wypłacanych przez tych klientów pieniędzy, podczas gdy z prawidłowo ustalonego stanu faktycznego sprawy wynika, iż oskarżony nie działał z tego typu zamiarem, czego potwierdzenie stanowią wyjaśnienia T. G. (1), a także zeznania świadków T. S. (2) oraz K. J.;

- poprzez uznanie przez Sąd I instancji, że T. G. (1) zawierał z klientami spółek Przedsiębiorstwo Produkcyjno - Usługowe sp. z o.o., (...) sp. z o.o., (...) sp. z o.o., (...) sp. z o.o., Fundusz (...) S.A., (...), (...) sp. z o.o., (...) sp. z o.o. oraz Biuro Usługowo - (...) sp. z o.o. tak umowy o wybudowanie mieszkań, jak i akty notarialne sprzedaży ułamkowych części nieruchomości, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż oskarżony nie zawierał jakichkolwiek umów z klientami w tych spółek, a zatem nie mógł on wprowadzić w błąd klientów w zakresie dotyczącym rzeczywistej kondycji (...) spółek (...), możliwości i zamiaru realizacji zawartych z tymi osobami umów, a także przeznaczenia wypłacanych przez tych klientów pieniędzy, a tym samym doprowadzić ich do niekorzystnego rozporządzenia mieniem;

- polegający na uznaniu przez Sąd I instancji, że T. G. (1) zawierał z klientami spółki (...)/ (...) sp. z o.o. tak umowy o wybudowanie mieszkań, jak i akty notarialne sprzedaży ułamkowych części nieruchomości, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż oskarżony nie pełnił żadnych funkcji w zarządzie tej spółki do dnia 24 czerwca 1996 r., w okresie od dnia 13 sierpnia 1997 r. do dnia 15 października 1997 r., a także od dnia 28 października 1997 r., co także wobec faktu nie dysponowania przez T. G. (1) pełnomocnictwami uprawniającymi do zawierania w imieniu spółki tego typu umów wskazuje, iż nie mógł on wprowadzić klientów (...)/ (...) sp. z o.o., we wskazanym okresie czasu, w błąd dotyczący rzeczywistej kondycji (...) spółek (...), możliwości i zamiaru realizacji zawartych z tymi osobami umów czy też przeznaczenia wypłacanych przez tych klientów pieniędzy, a zatem nie mógł on doprowadzić tych osób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem;

- polegający na uznaniu przez Sąd I instancji, że T. G. (1) zawierał z klientami spółki (...)/ (...) sp. z o.o. tak umowy o wybudowanie mieszkań, jak i akty notarialne sprzedaży ułamkowych części nieruchomości, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż w okresie od dnia 25 czerwca 1996 r. do dnia 12 sierpnia 1997 r., a także od dnia 16 października 1997 r. do dnia 28 października 1997 r. wszystkie umowy w imieniu tej spółki zawierali R. K. (1), A. K. (1), M. W. (3), M. P. (3), J. G. (2) i M. R. (3) w następstwie czego, wobec braku kontaktu oskarżonego z klientami spółki, nie mógł on ich wprowadzić w błąd w zakresie dotyczącym rzeczywistej kondycji (...) spółek (...), możliwości i zamiaru realizacji zawartych z tymi osobami umów, a także przeznaczenia wypłacanych przez tych klientów pieniędzy, a zatem nie mógł on doprowadzić tych osób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem;

- poprzez uznanie przez Sąd I instancji, iż posiadanie przez T. G. (1) udziałów spółki (...)/ (...) sp. z o.o., (...) sp. z o.o., Produkcji (...) sp. z o.o. oraz akcji spółek Fundusz (...) S.A. i Fundusz (...) S.A. mogło doprowadzić klientów (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, w następstwie wprowadzenia tych osób, w chwili zawierania umów o wybudowanie mieszkań oraz aktów notarialnych sprzedaży ułamkowych części nieruchomości, w błąd w zakresie dotyczącym rzeczywistej kondycji finansowej tych spółek, możliwości i zamiaru realizacji zawartych z tymi osobami umów, a także przeznaczenia wypłacanych przez klientów pieniędzy, podczas gdy dysponowanie udziałami oraz akcjami stanowi okoliczność nie mającą jakiegokolwiek znaczenia dla ustalenia czy klienci (...) mogli zostać wprowadzeni w błąd w chwili zawierania umów, w następstwie czego stan ten nie może stanowić podstawy do uznania T. G. (1) winnego zarzucanego mu czynu z art. 205 § 2 ¹ d.k.k.;

- poprzez uznanie przez Sąd I instancji, iż pełnienie przez T. G. (1) funkcji w radach nadzorczych (...) oraz funduszu (...) S.A.- mogło doprowadzić klientów (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, w następstwie wprowadzenia tych osób, w chwili zawierania umów o wybudowanie mieszkań oraz aktów notarialnych sprzedaży ułamkowych części nieruchomości, w błąd w zakresie dotyczącym rzeczywistej kondycji finansowej tych spółek, możliwości i zamiaru realizacji zawartych z tymi osobami umów, a także przeznaczenia wypłacanych przez klientów pieniędzy, podczas gdy sprawowanie tego typu funkcji stanowi okoliczność nie mającą jakiegokolwiek znaczenia dla ustalenia czy klienci (...) mogli zostać wprowadzeni w błąd w chwili zawierania umów, w następstwie czego stan ten nie może stanowić podstawy do uznania T. G. (1) winnego zarzucanego mu czynu z art. 205 § 2 ¹ d.k.k.;

IV. na podstawie art. 427 § 2 k.p.k. w zw. z art. 438 pkt 2 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mogącą mieć wpływ na treść wyroku:

- art. 415 § 4 k.p.k. w zw. z art. 12 ustawy O ochronie obrotu gospodarczego poprzez ich niewłaściwe zastosowanie wynikające z błędnego uznania M. P. (2) za pokrzywdzoną, co skutkowało niesłusznym zasądzeniem od oskarżonego na jej rzecz kwoty 24.944,63 zł;

- art. 415 § 4 k.p.k. w zw. z art. 12 ustawy O ochronie obrotu gospodarczego poprzez ich niewłaściwe zastosowanie wynikające z błędnego uznania N. S. za pokrzywdzoną, co skutkowało niesłusznym zasądzeniem od oskarżonego na jej rzecz kwoty 51.446,73 zł;

- art. 415 § 4 k.p.k. w zw. z art. 12 ustawy O ochronie obrotu gospodarczego poprzez ich niewłaściwe zastosowanie wynikające z błędnego uznania A. M. (7) za pokrzywdzonego, co skutkowało niesłusznym zasądzeniem od oskarżonego na jego rzecz kwoty 50.000 zł;

- art. 415 § 4 k.p.k. w zw. z art. 12 ustawy O ochronie obrotu gospodarczego poprzez ich niewłaściwe zastosowanie wynikające z zasądzenia tytułem środka karnego na rzecz D. S. kwoty 22.783,15 zł, a także na rzecz M. O. kwoty 27.432,77 zł, podczas gdy pokrzywdzone te złożyły wniosek w trybie art. 46 § 1 k.k., a zatem niedopuszczalne było w takim przypadku zastosowanie przez Sąd Okręgowy instytucji zawartej w art. 415 § 4 k.p.k.;

- art. 624 § 1 k.p.k. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i zwolnienie przez Sąd Okręgowy T. G. (1) od obowiązku ponoszenia wydatków w części, podczas gdy względy słuszności, a także sytuacja rodzinna, majątkowa i wysokość dochodów oskarżonego przemawiały za zwolnieniem go w całości od obowiązku ponoszenia tych wydatków.

V. z ostrożności procesowej, na podstawie art. 427 § 2 k.p.k. w zw. z art. 438 pkt 4 k.p.k., podniósł zarzut rażącej niewspółmierności wymierzonej T. G. (1) kary, której dolegliwość w znacznym stopniu przekracza ewentualny stopień winy oskarżonego.

2. w zakresie występku zakwalifikowanego z art. 301 k.h.

VI. na podstawie art. 427 § 2 k.p.k. w zw. z art. 438 pkt 2 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mogącą mieć wpływ na treść wyroku:

- art. 414 § 1 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k., co stanowi bezwzględną przyczynę odwoławczą wskazaną w art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k., poprzez wydanie wobec T. G. (1) wyroku skazującego za czyn z art. 301 k.h., w sytuacji gdy nastąpiło przedawnienie karalności występku określonego w pkt III wyroku Sądu Okręgowego, która to okoliczność powinna spowodować wydanie przez Sąd I instancji postanowienia o umorzeniu prowadzonego w tym zakresie postępowania karnego.

3. Na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. w zw. z art. 437 § 1 i 2 k.p.k. wniósł o:

- w zakresie występku zakwalifikowanego z art. 205 § 21 d.k.k.

o uchylenie przez Sąd Apelacyjny w Warszawie wyroku wydanego przez Sąd Okręgowy w Warszawie, a następnie przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Z ostrożności procesowej, na wypadek nie podzielenia przez Sąd odwoławczy zarzutów skutkujących uchyleniem zaskarżonego wyroku o:

o zmianę przez Sąd Apelacyjny w Warszawie zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanych mu czynów.

W sytuacji uznania oskarżonego winnym zarzucanego mu czynu o:

o zmianę przez Sąd Apelacyjny w Warszawie zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie i wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności w wymiarze umożliwiającym jednoczesne zastosowanie instytucji warunkowego zawieszenia jej wykonania na wskazany przez Sąd II instancji okres próby;

o zmianę wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie i odstąpienie przez Sąd Apelacyjny w Warszawie od nakładania na oskarżonego, orzeczonego przez Sąd I instancji w pkt XI wyroku, środka karnego kwoty 4.373.655,04 zł, wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 25.02.1998 r.;

- w zakresie występku zakwalifikowanego z art. 301 k.h.

o uchylenie przez Sąd Apelacyjny w Warszawie wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie w zakresie dotyczącym pkt III tj. występku z art. 301 k.h., a następnie umorzenie postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k.;

o na podstawie § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. 2002, Nr 163 poz. 1348) o zasądzenie na rzecz ustanowionego w sprawie obrońcy z urzędu adw. T. W. (3) kosztów udzielonej oskarżonemu T. G. (1) pomocy prawnej w postępowaniu prowadzonym przed Sądem II instancji, które to koszty nie zostały uiszczone ani w całości ani w części, w sześciokrotnej wysokości stawki minimalnej.

Obrońca oskarżonego T. G. (1) adw. adw. S. L. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1. obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na wydanie zaskarżonego wyroku i w konsekwencji doprowadziła do błędnego ustalenia stanu faktycznego, poprzez naruszenia art. 5 § 1 k.p.k., art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k. poprzez dowolną a nie swobodną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i zaniechanie rozstrzygnięcia wątpliwości na korzyść oskarżonego co doprowadziło do błędnego uznania przez Sąd Okręgowy, iż działalność spółek tzw. (...) miała na celu od początku doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez klientów tych spółek a spółki nie miały zamiaru spełnić swoich zobowiązań, w sytuacji gdy:

a) Sąd Okręgowy przyznał, iż duża część inwestycji została zrealizowana,

b) Spółki nabywały nowe nieruchomości w celu realizacji kolejnych inwestycji,

c) Spółki prowadziły realne prace przygotowawcze do realizacji inwestycji,

d) Sąd Okręgowy nie wziął pod uwagę naturalnego ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej, w szczególności na tak trudnym rynku, jakim był rynek developerski w latach 90-tych w Polsce,

e) Sąd Okręgowy nie wziął pod uwagę, iż znaczna część opóźnień w realizacji inwestycji wynikała z opieszałości organów administracji,

f) Sąd Okręgowy nie wziął pod uwagę, iż Spółki poszukiwały zewnętrznego finansowania w formie pożyczek co wskazuje na chęć realizacji inwestycji,

g) Sąd Okręgowy nie wziął pod uwagę, iż znaczny wzrost cen oraz zmiana kursu dolara amerykańskiego, w którym zakupy często były rozliczane nie służył prawidłowemu i skutecznemu planowaniu i rozliczaniu inwestycji,

h) Sąd Okręgowy nie wziął pod uwagę sposobu prowadzenia postępowania upadłościowego oraz faktu, iż w tym postępowaniu uzyskano znaczne środki na spłatę wierzycieli, co w połączeniu z ogromnymi kosztami postępowania upadłościowego, stratami związanymi z przerwaniem inwestycji oraz stratami związanymi z przerwaniem nabycia nieruchomości a także faktem, iż wiedzą powszechną jest, iż sprzedaż aktywów w postępowaniu upadłościowym czy też egzekucyjnym pozwala na osiągnięcie znacznie niższych cen niż realna wartość aktywów, to zasadne jest twierdzenie, iż w aktywach spółek tzw. (...) znajdowało się pokrycie wpłat klientów.

2. błędne ustalenie, iż wykorzystanie środków klientów na inne cele niż realizacja konkretnej inwestycji wskazuje na przestępną działalność oskarżonego, w sytuacji gdy żaden przepis prawa nie zabraniała wykorzystywać środków klientów na realizację innych inwestycji developera,

3. błędne ustalenie, iż zorganizowanie eleganckiego biura, dobrze wyposażonego, zatrudnienie kompetentnej obsługi i prowadzenie działań marketingowych wskazuje na zamiar wprowadzenia w błąd potencjalnych klientów i stanowi o przestępnym działaniu,

4. błędne ustalenie, iż oskarżony G. przystąpił do realizacji przestępstwa od dnia 03.08.1994 r., czyli od dnia objęcia udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym (...) Spółka z o.o. za przeszacowane aktywa (...) Spółka z o.o. w sytuacji, gdy analiza prawno-ekonomiczna wskazuje na właściwie ekonomicznie określenie wartości udziałów (...) Spółka z o.o. wniesionych aportem do (...) Spółka z o.o.

5. obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na wydanie zaskarżonego wyroku i w konsekwencji doprowadziła do błędnego ustalenia stanu faktycznego, poprzez naruszenia art. 5 § 1 k.p.k., art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k. poprzez dowolną a nie swobodną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i zaniechanie rozstrzygnięcia wątpliwości na korzyść oskarżonego co doprowadziło do błędnego uznania przez Sąd Okręgowy, iż oskarżony T. G. (1) wspólnie i w porozumieniu a następnie w ramach zorganizowanej grupy mającej na celu popełnianie przestępstw przeciwko mieniu zawierając umowy o wybudowanie mieszkań i akty notarialne sprzedaży ułamkowych części nieruchomości, wprowadzając klientów w błąd doprowadził klientów do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w sytuacji gdy:

a) z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, iż oskarżony T. G. (1) nie zawarł ani jednej umowy z klientami,

b) oskarżony T. G. (1) nie negocjował umów z klientami ani ich nie obsługiwał,

c) oskarżony T. G. (1) nie wypowiedział żadnej umowy z klientem,

d) oskarżony T. G. (1) nie wystawiał upoważnienia dla pracowników do zawarcia umów/aneksów, gdyż chociaż na stronie 783-784 uzasadnienia Sąd wymienia 27 aneksów do umowy podpisanych przez K. J. z upoważnienia T. G. (1), to jednak na stronie 824 uzasadnienia Sąd wskazuje na zeznania K. J., która zeznała, iż „na polecenie R. K. podpisywała się pod aneksami do umów z klientami „z upoważnienia" prezesa (...) T. G. (1), choć takiego nie posiadała" a zeznania te Sąd uznał za wiarygodne,

e) działalność zawodowa oskarżonego T. G. (1) koncentrowała się na działalności budowlanej-wykonawczej, w dużej mierze w (...) Spółka z o.o. a nie ulega wątpliwości, iż (...) Spółka z o.o. działalność budowlaną przez cały okres prowadziła,

f) Sąd Okręgowy wskazuje na nieprawidłowości w prowadzeniu dokumentacji księgowej nie biorąc jednocześnie pod uwagę, iż na stronie 641 uzasadnienia Sąd oceniając zeznania świadka S. wskazuje, iż „w zasadzie tylko starania T. G., w tym o dokumentację księgową świadek ta oceniła pozytywnie" (strona 641 uzasadnienia),

g) z 16 wskazanych przez Sąd Okręgowy w opisie czynu okoliczności poprzez które działali oskarżeni w zasadzie jedynie 1 dotyczy bezpośrednio oskarżonego G., tj. nie złożenie w terminie wniosku o upadłość (...) Spółka z o.o. bez wzięcia przy tym pod uwagę, iż faktycznie oskarżony takiego wniosku nie złożył, ale w zarządzie był bardzo krótko, gdyż złożył rezygnację, a w sądzie znajdował się już wniosek o ogłoszenie upadłości Spółki złożony przez wierzyciela w dniu 2 lipca 1997 r. a więc wniosek T. G. (1) niczego by nie zmienił, gdyż niezależnie od ilości wniosków może być prowadzone jedno postępowanie upadłościowe,

h) Sąd Okręgowy nie wziął pod uwagę, iż rolę oskarżonego G. całkowicie odmiennie (pozytywnie) oceniał Sąd upadłościowy, gdyż został on powołany na kuratora (...) Spółka z o.o. w upadłości i funkcję tę oskarżony G. pełnił przez cały okres postępowania upadłościowego,

i) z opinii biegłych (strona 881 uzasadnienia) wynika, iż jedynie oskarżony T. i S. byli decydentami w przedsięwzięciu,

6. obrazę przepisów postępowania w postaci art. 7 k.p.k. polegającą na oparciu wyroku na tendencyjnych ustaleniach biegłych B. i M., w sytuacji gdy nawet Sąd Okręgowy zauważył znaczne braki w wykształceniu, doświadczeniu i możliwości właściwej oceny materiału przez biegłych,

7. obrazę przepisów postępowania w postaci art. 7 k.p.k. polegającą na oparciu wyroku na wybiórczym potraktowaniu opinii biegłych Z. B., M. C., J. M. i S. G. i przyjęciu jedynie tez z opinii biegłych niekorzystnych dla oskarżonego, z pominięciem tez korzystnych dla oskarżonego,

Mając powyższe zarzuty na uwadze, na podstawie art. 427 § 1 i art. 437 § 1 i 2 k.p.k., wniósł o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego T. G. (1)

ewentualnie

2. uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Warszawie.

Na podstawie art. 626 w zw. z art. 634 k.p.k. wniósł o zasądzenie na rzecz obrońcy z urzędu kosztów nieopłaconej w żadnej części obrony w postępowaniu apelacyjnym w wysokości stawki maksymalnej z uwagi na znaczny nakład pracy.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Apelacje wniesione w sprawie przez obrońców oskarżonych okazały się częściowo zasadne w takim zakresie, w jakim spowodowały zmianę zaskarżonego wyroku. Niemniej mimo, że nie wszystkie zarzuty przedstawione w skargach odwoławczych uznać należy za trafne to uwzględniając zakres modyfikacji wyroku w instancji odwoławczej stwierdzić należy, że Sąd Okręgowy nie ustrzegł się uchybień i to o charakterze zasadniczym.

Kontrola instancyjna nie oznacza totalnej kontroli wyroku, ale zawsze odbywa się w ramach podniesionych zarzutów we wniesionych środkach odwoławczych. W niniejszej sprawie niewątpliwie szeroki zakres stawianych zarzutów opartych na pełnym katalogu podstaw odwoławczych – tak bezwzględnych z art. 439 k.p.k., jak i przewidzianych w art. 438 k.p.k. niewątpliwie wskazuje, że stopień trudności rozpoznawanej sprawy jest wyższy od przeciętnego. Na taką ocenę składa się także konglomerat okoliczności wynikających z charakteru i ilości zarzutów ujętych w akcie oskarżenia, wielości osób oskarżonych, a także kształtu materiału dowodowego, jaki stanowił podstawę wyrokowania. Nie można tracić z pola widzenia również okoliczności, że zarzucane oskarżonych aktem oskarżenia czyny są odległe czasowo – a do chwili wyrokowania w przedmiotowej sprawie regulacje prawne podlegały wielokrotnym zmianom. Dotyczy powyższe tak przepisów prawa materialnego, jak i procedury karnej. Stąd wniesione w sprawie apelacje mimo, że zróżnicowane pod względem kwalifikacji zarzuconych uchybień, niekiedy tożsamych, w części dotyczą tych samych kwestii choć przedstawianych z inną argumentacją, czasami wręcz drobiazgowo odnosząc się do tożsamych problemów i prezentując je w różnych aspektach – co z kolei uprawnia Sąd Apelacyjny do ich wspólnej oceny po to, by uniknąć zbędnych powtórzeń i uczynić wywód czytelnym.

I.

W pierwszym rzędzie wskazać należy, że podnoszony przez skarżących obrońców zarzut obrazy art. 439 §1 pkt k.p.k. jest całkowicie chybiony. O obrazie tego przepisu – związanego z niewłaściwą obsadą Sądu – można mówić wówczas, gdy w wydaniu orzeczenia uczestniczyła osoba nieuprawiona do orzekania. Zarzut taki pojawił się w niniejszej sprawie w apelacjach obrońców oskarżonych R. T. (1) i M. S. (2). Skarżący obrońcy zarzucili w pierwszym rzędzie, że w aktach sprawy brak jest udokumentowanych uprawnień dla Sędziego, który wydał zaskarżony wyrok, a w szczególności brak jest stosownej delegacji oraz uchwały Kolegium Sądu Okręgowego w Warszawie w okresie od 14 lipca 2004 r. do dnia powołania go na stanowisko sędziego Sądu Okręgowego.

Tymczasem dołączone do akt sprawy delegacje wskazują, że Sędzia Sławomir Machnio nieprzerwanie, od dnia 3 lutego 2004 r. do dnia uzyskania nominacji na Sędziego Sądu Okręgowego w Warszawie, był delegowany do pełnienia obowiązków sędziego w tymże Sądzie, z prawem przewodniczenia w sprawach rozpoznawanych przez ten Sąd w pierwszej instancji w składzie jednego sędziego i dwóch ławników albo w składzie jednego sędziego (k. 28099-2810, t.147). Delegacje Sędziego do orzekania do innego Sądu są prawidłowe, bowiem wystawił je zgodnie z uprawnieniami z upoważnienia Ministra Sprawiedliwości sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości (vide uchwała pełnego składu SN z dnia 14 listopada 2007 r., BSA I-4110-5/07, OSNKW 2008, nr 3, poz. 23). Na marginesie wskazać należy, że odnośnie powyższej kwestii w toku rozprawy przed sądem I instancji zapadło postanowienie wydane przez Sąd Okręgowy nie uwzględniające wniosku o wyłączenie Sędziego Przewodniczącego (vide wniosek- t.94, k. 17194-5; postanowienie -t. 95 17201-2)

Już w tym miejscu odnieść również należy się do zarzutu naruszenia art. 41§1 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. tj. braku bezstronności Sędziego Przewodniczącego składu rozpoznającego sprawę. Zarzut o tej treści sformułowany został w punkcie II.10 apelacji obrońcy oskarżonego M. S. (2) – adw. J. D. (2).

Jest rzeczą nie podlegającą dyskusji, iż zgodnie z obowiązującym porządkiem prawnym jedną z zasad o znaczeniu kardynalnym jest wymóg bezstronnego Sądu. Powyższa zasada wprost wynika z art. 45 Konstytucji oraz art. 6 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności i stanowi, że rzetelny proces wówczas nie dozna uszczerbku, gdy Sąd jest bezstronny. Zgodnie z ustalonym orzecznictwem Trybunału, bezstronność definiuje się zazwyczaj poprzez brak uprzedzeń lub stronniczości i może ona, zwłaszcza w świetle art. 6 ust. 1 Konwencji, być oceniana na różne sposoby. Wymóg bezstronności przejawia się w dwóch aspektach. Przede wszystkim sąd nie może przejawiać subiektywnie żadnej stronniczości lub osobistych uprzedzeń. Zachodzi domniemanie takiej bezstronności osobistej do momentu przedstawienia dowodu przeciwnego. Dalej, sąd musi również być obiektywnie bezstronny, to jest dawać wystarczające gwarancje, by wykluczyć wszelkie uprawnione wątpliwości w tej mierze.

Równocześnie sens wyłączenia Sędziego w trybie art. 41§1 k.p.k. wyraża się w tym, że w sprawie ujawnić się muszą poważne i uzasadnione wątpliwości o takim charakterze, że brak jest możliwości przekonania tego kto takie wątpliwości powziął, że w konkretnej sprawie są one niesłuszne, a ujawnione okoliczności z całą pewnością nie wpłyną na obiektywizm rozpoznania sprawy (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 kwietnia 1969, VI KZP 54/68, OSNKW 1969/7-8/78, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 2001 r., IV KKN 169/97). Wielokrotnie przy tym orzecznictwo Sądu Najwyższego podkreślało i podkreśla, że zarzut braku bezstronności musi istnieć obiektywnie i być należycie potwierdzony okolicznościami podlegającymi weryfikacji przewidzianej w przepisie art. 42 k.p.k. Nie może on być natomiast nakierowany jedynie na wyłączenie sędziego oraz spowodowanie konieczności prowadzenia procesu od początku.

W realiach niniejszej sprawy uwzględniając kryteria obiektywne – a zatem ocenę dokonywaną z perspektywy obserwatora procesu – okoliczności przywołane przez skarżącego obrońcę jako uzasadniające zarzut apelacji w analizowanym obszarze, w ocenie Sądu odwoławczego wykluczają, by poddawały one w wątpliwość bezstronność referenta sprawy.

Dokonując analizy przebiegu przesłuchania 27 stycznia 2010 r. świadka F. D., a okoliczność ta i treść zadawanych świadkowi podczas przesłuchania pytań przez Sędziego Przewodniczącego stanowi zasadniczy argument skarżącego – nie sposób przyjąć, by odzwierciedlone w protokole zachowanie Sędziego i którakolwiek z wydanych wówczas decyzji procesowych miały taki charakter, by poddać w wątpliwość bezstronność Sędziego (vide protokół rozprawy z dnia 27 stycznia 2010 r. k. 20134 i nast., t. 109). W sprawie podkreślić również należy, że z uwagi na zgłoszony wniosek dotyczący tej materii w przedmiocie wyłączenia sędziego zapadło orzeczenie Sądu Okręgowego i ocena w omawianym zakresie była jednoznaczna - Sąd nie uznał, aby bezstronność członków składu orzekającego budziła jakiekolwiek wątpliwości (vide k. 20161, t. 109). Nie ma powodów, aby zagadnienie to ocenić inaczej skoro argumenty przedstawione przez skarżącego obrońcę nie podważyły tego stanowiska, a wręcz przeciwnie – prowadzą do wniosku, że instytucja związana z wyłączeniem sędziego jest traktowana przez niego instrumentalnie, po to by podważyć prawidłowość zapadłego w sprawie orzeczenia końcowego.

II.

Odnośnie podniesionej przez apelujących obrazy przepisów postępowania na wstępie wskazać należy, że w tej części rozważań Sąd Apelacyjny odniesie się wyłącznie do tej części zarzutów, których omówienie jest niezbędne z uwagi na ich kardynalne znaczenie w sprawie. Odniesienie się do pozostałych zawartych w apelacjach obrońców nastąpi w dalszej części uzasadnienia wyroku Sądu odwoławczego – z uwagi na ich znaczenie dla wyroku Sądu II instancji, który wszak poddał znaczącym modyfikacjom wyrok Sądu Okręgowego. Tym samym część zarzutów apelacji skarżących obrońców zyskując aprobatę Sądu Apelacyjnego stało się podstawą dokonanych zmian, a inne straciły na swoim znaczeniu.

Tytułem wstępu do dalszych rozważań stanowczo podkreślić nalży, że opierając zarzuty o art. 438 pkt 2 k.p.k. obowiązkiem skarżącego jest nie tylko wskazanie uchybienia – ale przede wszystkim precyzyjne nazwanie na czym ono polegało i wykazanie wpływu na treść wyroku. Oznacza to, że zarzut taki nie może sprowadzać się do zaprezentowania wyłącznie własnych ocen zebranych dowodów, ocen pozostających w opozycji do zawartych w uzasadnieniu orzeczenia i nie może opierać się na wybranych fragmentach materiału dowodowego, mających wesprzeć prezentowane stanowisko skarżącego, z pominięciem innych - mających przeciwną wymowę. Nie ma przy tym potrzeby prowadzenia szczegółowego wywodu w zakresie prawidłowości konstruowania petitum apelacji – czego oczekiwać należałoby od podmiotów fachowych – niemniej warto przypomnieć, że właściwy rodzajowo zarzut winien w sposób precyzyjny wskazywać dostrzeżone uchybienie, a sytuacja taka prowadzi do wniosku, iż winien on być oparty o konkretny przepis proceduralny, który został naruszony. Błędem jest taki sposób redakcji zarzutów obrazy prawa procesowego, który wymienia równocześnie kilka przepisów postępowania, które Sąd rzekomo naruszył. Wszak obok wskazania istoty uchybienia opierającego się o konkretną regulację niezbędne jest wykazanie jego wpływu na treść wyroku – co wprost wynika z treści art. 438 pkt 2 k.p.k. Taka redakcja z reguły prowadzi nadmiernego rozbudowania zarzutu, skoro należy wykazać wpływ naruszenia każdego powołanego przepisu proceduralnego na treść wyroku – co w efekcie co najmniej utrudnia (o ile nie uniemożliwia) odczytanie intencji skarżącego. Powyższych mankamentów konstrukcyjnych nie ustrzegli się obrońcy oskarżonych. Równocześnie kwalifikowanie naruszenia z powołaniem art. 2§1 pkt 1 k.p.k., art. 4 k.p.k. i art. 6 k.p.k., jako zarzutu obrazy prawa procesowego - nie może być uznane za skuteczne, bowiem w istocie rzeczy tak sformułowany zarzut oznacza odwołanie się do norm w znaczeniu idei prawa, a więc swoistej normy wyższego stopnia, współtworzącej strukturę modelową procesu karnego i spełniającej nade wszystko funkcję źródła dyrektyw (wskazań) interpretacyjnych (tak: SN w postanowieniu z dnia 28 czerwca 2007 r., III KK 489/06, OSNwSK 2007/1/1488; por. również: postanowienie SN z dnia 13 września 2012 r., III KZ 55/12, LEX nr 1220896; postanowienie SN z dnia 3 października 2011 r., V KK 112/11, LEX nr 1044069). Wielokrotnie orzecznictwo Sądu Najwyższego podkreśla, że zarzut naruszenia norm procesowych nie może opierać się o normy ogólne, a o naruszenia tego rodzaju, które wskazują na wadliwie przeprowadzone postępowanie poprzez nieprawidłowe przeprowadzenie bądź nieprzeprowadzenie określonych dowodów.

Już w ramach tej części uzasadnienia Sąd Apelacyjny stwierdza, że kontrola instancyjna nie potwierdziła zarzucanej przez obrońców obrazy art. 6 k.p.k. Zasada prawa do obrony jest zarówno zasadą kodeksową, jak i konstytucyjną (art. 42 ust. 2 Konstytucji RP) oraz konwencyjną (art. 6 ust. 3 EKPC). Artykuł 42 ust. 2 Konstytucji RP stanowi, że każdy, przeciw komu prowadzone jest postępowanie karne, ma prawo do obrony we wszystkich stadiach postępowania. Może on w szczególności wybrać obrońcę lub na zasadach określonych w ustawie korzystać z obrońcy z urzędu. Trybunał Konstytucyjny w swoich orzeczeniach podkreśla w szczególności konieczność takiej realizacji prawa do obrony, aby w ramach konkretnego postępowania możliwość obrony była realna i efektywna, a nie iluzoryczna i abstrakcyjna. (tak przykładowo: Cezary Kulesza, Komentarz do art.6 Kodeksu postępowania karnego).

Obrońca oskarżonego R. T. (1) upatruje obrazy prawa do obrony w szczególności w fakcie oddalenia wniosku o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłych z dziedziny budownictwa oraz z dzienników budów i dokumentacji znajdującej się w wydziałach architektury dotyczących poszczególnych, a także w braku należytego uzasadnienia stanowiska w tym zakresie (pkt 1b apelacji).

Obrońca oskarżonego R. K. (1) – adw. P. K. (2) obrazy art. 6 k.p.k. w aspekcie obrony materialnej upatruje z kolei w tym, że przed dopuszczeniem pytań stron były odczytywane zeznania świadków złożone na etapie postępowania przygotowawczego co naruszyło zasadę bezpośredniości, kontradyktoryjności oraz właśnie prawa do obrony (punkt 1f apelacji).

Niewątpliwie w ramach tzw. obrony materialnej oskarżonemu przysługują gwarancje procesowe i w ramach prawa bronienia swoich interesów osobiście ma np. prawo do składania wniosków dowodowych. Konstrukcja wyżej przedstawionych zarzutów wskazuje nie tyle na obrazę art. 6 k.p.k., ale ich istotą jest obraza powoływanego łącznie z tym przepisem przepisów z części szczególnej Kodeksu postępowania karnego tj. art. 170§1 pkt 2 k.p.k. czy wreszcie art. 171§1 k.p.k. w zw. z ar. 391§1 k.p.k.

Dopuszczenie określonych dowodów stanowi kompetencję sądu, która wykonywana jest w ramach granic wyznaczonych w art. 7 k.p.k. Dlatego też decyzja sądu w tym zakresie mogłaby być oceniania w kategoriach naruszenia gwarancji procesowych z art. 6 k.p.k. jedynie w razie precyzyjnego wykazania przez skarżącego w jaki sposób oddalenie określonego wniosku dowodowego naruszyło prawo do obrony oskarżonego (tak przykładowo: Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 15 września 2015 r., II AKa 165/15) - a tego warunku w apelacji nie spełniono.

Ustosunkowując się zaś do zarzutu obrazy art. 6 k.p.k. poprzez wskazaną obrazę art. 370§1 k.p.k. – Sąd Apelacyjny podziela pogląd wyrażony w tak w piśmiennictwie, jak i wynikający z orzecznictwa sądowego, że w świetle unormowań procedury karnej członkowie składu orzekającego są upoważnieni do zadawania pytań świadkowi w innej kolejności niż stanowi o tym generalna zasada wynikająca z §1 tego przepisu. Mogą zadawać pytania dodatkowe poza kolejnością, również przed pytaniami stron, po tych pytaniach a także na końcu każdego przesłuchania (§3). „Możliwe jest tym samym odczytanie przez sąd przed pytaniami stron świadkowi fragmentów jego poprzednich zeznań dla wyjaśnienia wątpliwości” (T. Grzegorczyk: Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Zakamycze 2005, s. 912; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2007 r., sygn.. akt III KK 286/06).

Podobnie ocenić należy zarzut obrazy prawa do obrony w aspekcie formalnym, który pojawia się w apelacjach obrońców oskarżonych R. K. (1) ( punkt 1.i apelacji) oraz M. S. (2) (punkt 1.3 apelacji adw. J. D. (2)).

Odnosząc się do podnoszonej kwestii wskazać należy, że nie stanowi naruszenia prawa do obrony sytuacja, w której w tym samym procesie jeden obrońca broni kilku oskarżonych – czy to w ramach pełnomocnictwa mu udzielonego w sprawie, czy to podczas wykonywania czynności obrończych w ramach udzielonej mu substytucji. Jedynie wówczas powyższe jest wykluczone, gdy w sprawie dochodzi do konfliktu interesów reprezentowanych współoskarżonych.

Wielokrotnie w swoich judykatach Sąd Najwyższy podkreślał, że procesowa kolizja interesów oskarżonych musi być realna, rzeczywista, a nie jedynie pozorna, potencjalna. „Kolizja interesów kilku oskarżonych, bronionych przez tego samego adwokata albo radcę prawnego, zachodzi wtedy, gdy dla obrony jednego z nich celowe byłoby dezawuowanie treści wyjaśnień innego, bronionego przez tego samego adwokata albo radcę prawnego, bo takie działanie podważałoby zaufanie tych oskarżonych co do rzetelności obrony”. (tak przykładowo: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 2018 r., sygn. akt II KK 390/17, LEX nr 2487632). W niniejszej sprawie biorąc pod uwagę treść wyjaśnień oskarżonych R. K. (1) i M. S. (2), którzy nie przyznając się do winy w zakresie stawianych im zarzutów oraz prezentując konsekwentnie pogląd, że działalność w (...) spółek (...) nie była ukierunkowana na popełnianie przestępstw, a jedynie warunki zewnętrzne, niezależne od działań i postaw oskarżonych spowodowały niewywiązanie się ze zobowiązań wobec klientów i doprowadziły do upadłości spółek – w żadnym zakresie nie pomawiali się wzajemnie. Brak jest zatem podstaw do uznania, by owa kolizja interesów istotnie wystąpiła w sprawie. Obrońca oskarżonego R. K. (1) zaś zarówno w zarzucie, jak i w treści uzasadnienia apelacji na jego poparcie nie podjął się nawet próby wykazania, aby do niniejszego konfliktu rzeczywiście doszło i w którym momencie toczącego się postępowania miało powyższe miejsce i w argumentacji poprzestając na przytoczeniu orzecznictwa sądowego. Co najmniej niezrozumiały jest natomiast wywód obrońcy oskarżonego M. S. (2) w powołanym zarzucie z punktu 1.3 apelacji, bowiem jego redakcja wskazuje, że skarżący podnosi w nim argumenty dotyczące naruszenia interesów oskarżonego R. K. (1). Nie może zatem zyskać aprobaty stanowisko zaprezentowane przez obrońcę broniącego wszak innego oskarżonego, że ma gravamen do czynienia zarzutu w tym kształcie, bowiem „uchybienie w postaci pozbawienia oskarżonego R. K. prawa o obrony niewątpliwie na wpływ na sytuację procesową oskarżonego M. S. (2). Chodzi bowiem o ochronę prawa do obrony każdego ze współoskarżonych z osobna oraz wspólnego działania wszystkich oskarżonych w celu obrony przed zarzutami” (vide stron 32 apelacji).

W realiach niniejszej sprawy Sąd Apelacyjny nie podziela także stanowiska, że oskarżony R. K. (1) został pozbawiony prawa do obrony – tak z uwagi poprzez substytuowanie wyznaczonych w sprawie obrońców z urzędu przez obrońców broniących współoskarżonych; aplikantów; występowania sytuacji, gdy obecny był tylko jeden z obrońców; jak też po ustanowieniu przez niego obrońcy z wyboru – prowadzenie czynności dowodowych w sprawie mimo składanych wniosków o odroczenie rozprawy z uwagi na brak możliwości przygotowania się do rozprawy przez nowo ustanowionego obrońcę.

Kontrola odwoławcza dokonana przez Sąd Apelacyjny wykazała, że istotnie na wielu rozprawach – enumeratywnie wskazanych w apelacji obrońcy oskarżonego R. K. (1) (nota bene również na tych, które wskazał obrońca oskarżonego M. S. (2)) zaistniały sytuacje wskazane w skardze odwoławczej. Nie jest to jednak równoznaczne z oceną, że w sprawie niniejszej obrona oskarżonego była iluzoryczna, a nie faktyczna. Dość wskazać, że skoro regulacje Kodeksu postępowania karnego dopuszczają substytuowanie obrońcy przez inny podmiot profesjonalny nie można skutecznie wywodzić, że fakt ten skutkuje obroną wyłącznie w aspekcie formalnym.

Niewątpliwie również oskarżony ma prawo liczyć, że ustanowiony obrońca udzieli mu należytej pomocy prawnej, w tym podejmować czynności obrończe znając materię sprawy. Powyższą sytuację wprost reguluje art. 353 k.p.k. W piśmiennictwie wskazuje się, iż w przypadku postępowania karnego, w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji wniosek o odroczenie można zgłosić tylko do rozpoczęcia przewodu sądowego, czyli do rozpoczęcia odczytywania aktu oskarżenia. Termin ten jest terminem prekluzyjnym w tym znaczeniu, że późniejsze zgłoszenie takiego wniosku nie obliguje sądu do odroczenia rozprawy, ale uzależnione jest od decyzji sądu, który powinien mieć na uwadze przyczyny opóźnienia i możliwości oskarżonego oraz jego obrońcy przygotowania się do rozprawy (Kodeks postępowania karnego, komentarz pod red. Z. Gostyńskiego, tom II, Dom Wydawniczy ABC, 2004, str. 625). Ustanowiony przez obrońcę oskarżonego R. K. (1) obrońca z wyboru podjął czynności obrończe już po otwarciu przewodu sądowego – a tym samym jego wniosków o odroczenie rozprawy nie można ocenić inaczej niż jako zmierzające wyłącznie do przedłużenia postępowania w sprawie. Nie można w tej ocenie tracić z pola widzenia również faktu, że procedowanie w niniejszej sprawie przed sądem I instancji toczyło się na wielu terminach i to na przestrzeni wielu lat (od 14 lipca 2004 r. do 23 czerwca 2015 r.) – a tym samym brak jest podstaw do zasadnego twierdzenia, że zaistniała sytuacja doprowadziła do naruszenia prawa do obrony oskarżonego i wywołała tym samym skutki dla niego negatywne.

Tym samym sąd odwoławczy nie stwierdził uchybień, godzących w sferę uprawnień procesowych oskarżonych, o których mowa w art. 6 k.p.k. - zarówno w kontekście obrony w znaczeniu materialnym jak i formalnym - nie stwierdził.

Także w tej części odnieść należy się do zarzutu obrazy art.386§2 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. sformułowanego w apelacji obrońcy oskarżonego R. K. (1) jakoby Sąd Okręgowy nie pouczył oskarżonego o przysługujących mu uprawnieniach. Kontrola odwoławcza dokonana przez Sąd Apelacyjna wykazała, że jest to zarzut całkowicie chybiony. Zapisy protokołów rozpraw wskazują, że wszyscy oskarżeni –w tym oskarżony R. K. (1) – byli począwszy od pierwszej rozprawy wielokrotnie pouczani o przysługujących im uprawnieniach, w tym o prawie do zadawania pytań przesłuchiwanym w sprawie świadkom oraz możliwości składania dodatkowych wyjaśnień (vide t. 82, k.13787). Równocześnie aktywność procesowa oskarżonych wskazuje, że z uprawnień tych w szerokim zakresie korzystali.

Również już w tej części rozważań wskazać należy, że podnoszony przez większość skarżących obrońców oskarżonych zarzut obrazy art. 424§1 k.p.k. należy uznać za chybiony. Wbrew twierdzeniom obrońców oskarżonych R. T. (punkt 1.e apelacji), A.K. (punkt 4 apelacji), A. G. (punkt 5 apelacji obrońcy oskarżonej adw. W. W. (3)), M. S. (punkt 5 i 6 apelacji obrońcy oskarżonego adw. J. D. (2)), A. G. (punkt II. apelacji obrońcy oskarżonego adw. B. - P.) uzasadnienie wyroku Sądu I instancji mimo, iż trudno uznać, by było sporządzone perfekcyjnie, pozwala na dokonanie prawidłowej kontroli instancyjnej. Jest rzeczą nie wymagającą szerszego dowodzenia – bowiem w tym zakresie ugruntowany i jednolity jest pogląd zarówno doktryny, jak i orzecznictwa sądowego – że o trafności rozstrzygnięcia nie decyduje jego uzasadnienie, lecz materiał stanowiący podstawę orzeczenia. Uzasadnienie w ramach kontroli odwoławczej jest jedynie punktem wyjścia do zbadania zasadności rozstrzygnięcia ułatwiającym ocenę werdyktu, co oznacza że same braki uzasadnienia zaskarżonego wyroku, choćby bardzo poważne, nie mogą w obowiązującym stanie prawnym (art. 455a k.p.k.) doprowadzić do uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania (vide przykładowo: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 2 czerwca 2017 r., sygn. akt II AKa 52/17, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 28 listopada 2017 r., sygn. akt II AKa 314/17). I choć wielokrotnie w orzecznictwie podkreśla się jego sprawozdawczy charakter, bowiem powstaje ono już po wydaniu wyroku, to niewątpliwie jego znaczenia nie można pomijać z punktu widzenia uprawnień stron postępowania i możliwości kontroli dokonywanej przez Sąd odwoławczy. Uzasadnienie obrazuje bowiem przeprowadzony w sprawie proces motywacyjny, który doprowadził Sąd do wydania określonego rozstrzygnięcia i pozwala na skontrolowanie jego prawidłowości w odniesieniu do reguł rządzących procesem karnym.

Ustosunkowując się do konkretnie wskazanych zarzutów apelacji co do obrazy art. 424§1 k.p.k. Sąd Apelacyjny stwierdza, że wbrew twierdzeniom skarżących obrońców uzasadnienie nie zawiera tego rodzaju „luk i wad”, które uniemożliwiają poznanie toku rozumowania Sądu, a tym samym realizację prawa do obrony. Takie bardzo ogólne twierdzenie zawarte w apelacji obrońcy oskarżonego R. T. (1) – nie zostało w żaden sposób rozwinięte i uzasadnione w uzasadnieniu skargi odwoławczej. Z kolei obrońca oskarżonej A. G. (1) – adw. W. W. – obrazy art. 424§1 k.p.k. upatruje przede wszystkim w poprzez zastąpienie w „przeważającej mierze uzasadnienia sporządzanego przez Sąd treścią opinii biegłych oraz oświadczeń procesowych oskarżycielki posiłkowej B. B.” oraz zamieszczeniu w uzasadnieniu szeregu stwierdzeń „niejasnych albo oczywiście błędnych” – przyznając równocześnie w uzasadnieniu apelacji, że wskazywane przez niego cytaty dotyczące niedoskonałości uzasadnienia nie odnoszą się do zarzutów stawianych oskarżonej A. G. (1), co w efekcie czyni nieskutecznym przedstawiony wywód skoro, nie dotyczy on wpływu powyższych uchybień na sytuację reprezentowanej oskarżonej. Podobnie argumentacja zawarta na poparcie zarzutu obrazy ar. 424 §1 k.p.k. z apelacji obrońcy M. S. (2) – adw. J. D. (2) – koncentruje się przede wszystkim na próbie wykazania, że Sąd Okręgowy oparł rozstrzygnięcie na części materiału dowodowego, brak poczynienia własnych ustaleń, a oparcie się na ustaleniach poczynionych przez urząd prokuratorski, brak omówienia w uzasadnieniu wyroku istotnych dowodów, a także oceny składanych przez oskarżonych wyjaśnień w sprawie. Obrońca oskarżonego A. K. (1) podnosząc zarzuty obrazy art. 424 k.p.k. podnosi, że uzasadnienie nie wyjaśnia podstawy prawnej wyroku oraz w zakresie przynajmniej „zwięzłej analizy przesłanek materialnoprawnych, jakimi kierował się Sąd meriti przy ocenie prawnej stanu faktycznego, a także, że niedostatecznie zostały w nim podane podstawy faktyczne wymiaru wobec oskarżonego K. surowej kary. Obrońca oskarżonego T. G. (1) zarzucając obrazę art. 424 k.p.k. podniósł zaniechanie zawarcia w uzasadnieniu oceny wyjaśnień tego oskarżonego w zakresie czynu z art. 205§2 ¹ dkk oraz wskazania dowodów świadczących o winie oskarżonego co do tego czynu, a nadto braku wyjaśnienia tak podstaw dowodowych, jak i podstawy prawnej przypisanego oskarżonemu czynu z art. 6§3 ustawy z dnia 12 października o ochronie obrotu gospodarczego.

Przyznając skarżącym obrońcom, że uzasadnienie Sądu I instancji posiada mankamenty, niemniej stwierdzić należy, że nie do tego stopnia, by zachodziła konieczność wydania orzeczenia kasatoryjnego. Poddając analizie uzasadnienie zaskarżonego wyroku w aspekcie wymogów ujętych w przepisie art. 424§1 k.p.k. nie sposób odmówić słuszności argumentom skarżących, że mimo swej obszerności w wielu fragmentach tak co do rekonstrukcji stanu faktycznego, analizy dowodów oraz ocen – jest ono lakoniczne i ma charakter wyłącznie sprawozdawczy skoro zasadniczo przywołuje treść poszczególnych dowodów. Taka konstrukcja choć utrudnia odtworzenie tego co Sąd zrekonstruował, a następnie ocenił to jednak mimo mało rozbudowanej argumentacji Sądu w tym zakresie wyklucza słuszność twierdzeń, że oceny materiału dowodowego sprawy sąd nie dokonał. Przyznać także należy rację skarżącym obrońcom, że istotnie w wielu fragmentach dokonując ocen Sąd I instancji odwołuje się do zeznań i oświadczeń procesowych składanych przez oskarżycielkę posiłkową B. B. (1). Nie oznacza to bynajmniej, że powyższa sytuacja wyklucza konstatację, że oceny w sprawie zostały poczynione przez Sąd Okręgowy samodzielnie. Depozycje B. B. (1) zostały tak jak każdy inny dowód ocenione przez Sąd meriti i skoro Sąd ten podzielił oceny z niego wynikające miał uprawnienie do tego, aby prezentować je również jako własne. Uwagi o do lakoniczności pisemnych motywów znajdują również zastosowanie w zakresie przedstawionych w uzasadnieniu podstaw prawnych wyroku oraz orzeczonych wobec oskarżonych kar. Niezależnie od powyższego zwrócić uwagę należy na okoliczność, że w sprawie niniejszej Sąd wydał wyrok wobec 6 oskarżonych o liczne przestępstwa, po przeprowadzeniu rozprawy toczącej się na przestrzeni wielu lat i gromadząc obszerny materiał dowodowy – tak w postaci zeznań świadków, jak i obszernych opinii biegłych. Już to tylko sprawia, że istnieją obiektywne trudności stojące na przeszkodzie w sporządzeniu perfekcyjnych, zadowalających skarżących motywów pisemnych.

III.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego rację mają skarżący obrońcy zarzucając wyrokowi Sądu I instancji obrazę przepisów prawa materialnego (apelacja obrońców oskarżonych A. K. (1), A. G. (1)- adw. W. W. (3), T. G. (1)) oraz art. 14 k.p.k. (apelacje obrońców oskarżonych A. G. (1)- adw. W. W. (3) oraz M. S. (2) – obaj skarżący obrońcy).

Akt oskarżenia, jako skarga zasadnicza, nie tylko inicjuje postępowanie sądowe, ale także zakreśla jego ramy, co ściśle łączy się z problematyką tożsamości czynu zarzucanego i przypisanego sprawcy. Ram tych nie wyznacza jednak przyjęty w akcie oskarżenia opis czynu zarzucanego oskarżonemu ani też wskazana tam kwalifikacja prawna. Granice oskarżenia wyznacza bowiem zdarzenie historyczne, na którym zasadza się oskarżenie. Istotna jest zatem tożsamość czynu wyznaczona faktycznymi ramami tegoż zdarzenia (tak przykładowo: Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2010 r., sygn.. akt III KK 97/10).

Za elementy wyznaczające tożsamość "zdarzenia historycznego" należy przyjąć: identyczność przedmiotu zamachu, identyczność kręgu podmiotów oskarżonych o udział w zdarzeniu, tożsamość miejsca i czasu zdarzenia, jak też zachowanie choćby części wspólnych znamion w opisie czynu zarzuconego i przypisanego, które winny się ze sobą pokrywać, mając jakiś obszar wspólny. O jedności czynu, jako jednego impulsu woli, świadczy nadto jedność zamiaru (lub planu) sprawcy (sprawców) przestępstwa.

Równocześnie Sąd Apelacyjny aprobuje w powyższym zakresie poglądy doktryny i judykatury, zgodnie z którymi czynem jest całościowe zachowanie człowieka zespolone teleologiczną jednością działania, a unikać należy dzielenia ludzkich zachowań, nawet wieloczynnościowych, na wyodrębnione odcinki aktywności. Niewątpliwie należy więc dokonywać całościowego oglądu ludzkiego zachowania także wówczas, gdy jest ono wieloskładnikowe. Ogląd taki pozwala dostrzegać w nim jeden czyn, dający się prawidłowo ocenić bez podziału na cząstki składowe, które z punktu widzenia naturalistycznego mogłyby uchodzić za odrębne czyny. Takie spojrzenie na zespół ludzkiej aktywności należy warunkować dwiema przesłankami: realizacją jednej decyzji woli oraz zwartością czasową poszczególnych fragmentów zachowania. Kryteria te pozwalają na dostrzeganie jednego czynu także w zdarzeniach wieloczynnościowych, jeżeli są one nakierowane na realizację wspólnego celu (T. Bojarski - Kodeks karny. Komentarz. teza 6 do art. 11; LEX 2016).

Tak patrząc na czyn przypisany w skarżonym wyroku stwierdzić po pierwsze należy, że nie może spotkać się aprobatą konstrukcja czynu przypisanego oskarżonym w punkcie I skarżonego wyroku Sądu I instancji.

Po pierwsze wskazać należy, że zgodnie z aktem oskarżenia:

1) oskarżony R. T. (1) stanął pod zarzutem popełnienia czynów z art. 286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 65 k.k. – popełniony w okresie od 1991 r. do 1998 r. (zarzut I z a/o), z art. 258§1 k.k. – popełniony w okresie 1994 r. do 1998 r. (zarzut II z a/o), z art. 272 k.k. - popełniony w dniu 1 grudnia 1994 r. (zarzut III a/o), z art. 286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 18§3 k.k. – popełniony w okresie od 1996 r. do 1998 r. (zarzut IV a/o), z art. 303§2 k.k. – popełniony w okresie 1997 r. (zarzut V a/o), z art. 284§2 k.k. – popełniony w okresie listopada i grudnia 1997 r. (zarzut VI a/o), z art. 286§1 k.k. popełniony w okresie od czerwca 1993 r. do lutego 998 r. (zarzut VII a/o),

2) oskarżony R. K. (1) stanął pod zarzutem popełnienia czynów: z art. art. 286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 91§1 k.k. w zw. z art. 65 k.k. – popełniony w okresie od 1991 r do 1998 r. (zarzut I a/o), z art. 258§1 k.k. popełniony w okresie od 1991 r. do 1998 r. (zarzut II a/o), z art. 190§1 k.k. popełniony 17 lutego 1998 r. na szkodę M. K. (3) (zarzut III a/o), z art. 276 k.k. popełniony od stycznia do lutego 1998 (zarzut IV a/o), z art. 284§2 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zb. z art. 270§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k., popełniony listopad i grudzień 1997 r. (zarzut V a/o), z art. 300§1 kodeksu handlowego - popełniony w grudniu 1997 r. (zarzut VI a/o), z art. 301 kodeksu handlowego - popełniony w 1998 r.(zarzut VII a/o), z art. 302§1 kodeksu handlowego - popełniony w dniu 1 października 1997 r.(zarzut VIII a/o), z art. 296§3 k.k. – popełniony w okresie od 1996 r. do 1998 r. (zarzut IX a/o),z art. 300§3 k.k. - popełniony w okresie od 1997 r. do 1998 r. (zarzut X a/o), z art. 286§1 k.k. - popełniony w okresie od czerwca 1993 r. do lutego 1998 r. (zarzut XI a/o)

3) oskarżony A. K. (1) stanął pod zarzutem popełnienia czynów: z art. 286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 91§1 k.k. w zw. z art. 65 k.k. - popełniony w okresie od 1993 r do 1998 r. (zarzut I a/o), z art. 258§1 k.k. popełniony w okresie od 1994 r. do 1997 r. (zarzut II a/o), z art. 296§3 k.k. – popełniony w dniu 10.10.1997 r. (zarzut III a/o), z art. 300§1 w zw. z §3 k.k. w zw. z art. 12 k.k. – popełniony w dniach 12.06.1997 i 21.06.1997 r. (zarzut IV a/o),

4) oskarżona A. G. (1) stanęła pod zarzutem popełnienia czynów: z art. 18§3 k.k. w zw. z art.286§1 k.k. - popełniony w okresie 1997 r. (zarzut I a/o), z art. 279§1 k.k. popełniony w okresie czerwca 1996 r. (zarzut II a/o), z art. 54§2 kks (zarzut III a/o), z art. 56§2 k.k.s. (zarzut IV a/o), z art. 54§2 kks (zarzut V a/o),

5) oskarżony M. S. (2) stanął pod zarzutem popełnienia czynów: z art. 286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 91§1 k.k. w zw. z art. 65 k.k. - popełniony w okresie od 1994 r. do 1998 r. (zarzut I a/o), z art. 258§1 k.k. popełniony w okresie od 1994 r. do 1998 r. (zarzut II a/o)

6) oskarżony T. G. (1) stanął pod zarzutem popełnienia czynów: z art. 286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 91§1 k.k. w zw. z art. 65 k.k. -popełniony w okresie od 1991 r. do 1998 r.(zarzut I a/o), z art. 258§1 k.k.- popełniony w okresie od 1991 r. do 1998 r.(zarzut II a/o),z art. 301 kodeksu handlowego - popełniony w 1998 r. (zarzut III a/o).

Sąd I instancji przypisując oskarżonym w punkcie I wyroku uznał, że:

1) w ramach czynów zarzucanych oskarżonemu R. T. (1) w punktach I, III, IV, V, VI i VII popełnił on przestępstwo z art. 204§1 dkk w zb. z art. 205§2 1 dkk w zb. art. 6§3 ustawy z dnia 12.10.1994 r. o ochroni obrotu gospodarczego i zmianie niektórych ustaw przepisów prawa karnego (Dz. U. Nr 126/94 poz. 615) w zw. z art. 58 dkk w zw. z art. 58a dkk w zw. z art. 10§2dkk;

2) w ramach czynów zarzucanych oskarżonemu R. K. (1) w punktach I, V, VI, VII, VIII, IX, X i XI popełnił on przestępstwo z art. 204§1 dkk w zb. z art. 205§2 1 dkk w zb. art. 265§1 dkk w zw. z art. 1§2 i art. 6§3 ustawy z dnia 12.10.1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego i zmianie niektórych ustaw przepisów prawa karnego (Dz. U. Nr 126/94 poz. 615) w zw. z art. 58 dkk w zw. z art. 58a dkk w zw. z art. 10§2dkk;

1) w ramach czynów zarzuconych oskarżonemu A. K. (1) w punktach I, III i IV popełnił on przestępstwo z art. 205§2 1 dkk w zb. art. 6§3 ustawy z dnia 12.10.1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego i zmianie niektórych ustaw przepisów prawa karnego (Dz. U. Nr 126/94 poz. 615) w zw. z art. 58 dkk w zw. z art. 58a dkk w zw. z art. 10§2dkk;

2) w ramach czynów zarzuconych oskarżonemu M. S. (2) w punkcie I popełnił on przestępstwo z art. 205§2 1 dkk w zb. art. 6§3 ustawy z dnia 12.10.1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego i zmianie niektórych ustaw przepisów prawa karnego (Dz. U. Nr 126/94 poz. 615) w zw. z art. 58 dkk w zw. z art. 58a dkk w zw. z art. 10§2dkk;

3) w ramach czynów zarzuconych oskarżonej A. G. (1) w punkcie popełniła ona przestępstwo z art. 205§2 1 dkk w zb. art. 6§3 ustawy z dnia 12.10.1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego i zmianie niektórych ustaw przepisów prawa karnego (Dz. U. Nr 126/94 poz. 615) w zw. z art. 58 dkk w zw. z art. 58a dkk w zw. z art. 10§2dkk;

4) w ramach czynów zarzuconych oskarżonemu T. G. (1) w punktach I i III popełnił on przestępstwo z art. 205§2 1 dkk w zb. art. 6§3 ustawy z dnia 12.10.1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego i zmianie niektórych ustaw przepisów prawa karnego (Dz. U. Nr 126/94 poz. 615) w zw. z art. 58 dkk w zw. z art. 58a dkk w zw. z art. 10§2dkk.

Biorąc pod uwagę tak treść zarzutów stawianych oskarżonym, jak i opis czynu przypisanego w wyroku stwierdzić należy, że brak jest podstaw do zaaprobowania konstrukcji Sądu I instancji. Pomijając nawet okoliczność, że wobec oskarżonej A. G. (1) z treści czynu przypisanego w wyroku wskazane są różne okresy jej działalności (od września 1997 r. a następnie od października 1997 r.), co w żaden sposób nie może podlegać akceptacji - trudno podzielić koncepcję, by czyny zarzucone oskarżonym w akcie oskarżenia – popełnione w różnych datach, godzące w różne dobra prawnie chronione o różnym charakterze, cechujące się wielością czynności wykonawczych – wypełniały jako jeden czyn kumulatywną kwalifikację prawną z art. 11§2 k.k. (poprzednio art. 10§2 dkk). Odwołując się do wyżej przedstawionego wywodu teoretycznego, uwzględniającego poglądy doktryny i orzecznictwa sądowego, stwierdzić należy, że brak jest podstaw do tego, by uznać, że na przestrzeni lat objętych tak przypisanym w wyroku zdarzeniem zachodzi tożsamość w zakresie zamiaru sprawców.

W ocenie Sądu Apelacyjnego trafnie zarzucili obrońcy oskarżonych A. G. (1) oraz M. S. (2), że w punkcie I wyroku Sąd I instancji przypisując tym oskarżonym czyn przekraczając granice skargowości dopuścił się obrazy art. 14 k.p.k. Podzielając w pełni argumentację skarżących obrońców jej pełne przytaczanie jest zbędne. Wskazana w wyroku Sądu I instancji podstawa prawna dowodzi, że M. S. (2) został skazany za niezaspokojenie roszczeń wierzycieli – a taki czyn nie został zarzucony mu w akcie oskarżenia, czym wyszedł poza jego granice. Podzielić w pełnej rozciągłości należy także wywód, że zachowania w postaci działań oszukańczych zarzuconych temu oskarżonemu art. 286§1 k.k. stanowią odrębne przestępstwo, niż niezaspokojenie roszczeń wierzycieli w razie grożącej sprawcy niewypłacalności lub upadłości (art. 300 k.k.). Dodatkowo w odniesieniu do A. G. (1) wskazać należy, że zarzucane jej pomocnictwo do przestępstwa z art. 286§1 k.k. dotyczyło nie tylko działania w określonym przedziale czasowym, ale także określonego sposobu działania na szkodę konkretnie wskazanych pokrzywdzonych.

Po wtóre: już w tym miejscu nadmienić należy, że przypisując czyn oskarżonym w punkcie I wyroku Sąd I instancji nieprawidłowo zastosował przepisy prawa materialnego - w szczególności pomijając, że powołana ustawa z dnia 12.10.1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego i zmianie niektórych ustaw przepisów prawa karnego (Dz. U. Nr 126/94 poz. 615) przestała obowiązywać z dniem 1 września 1998 r. z uwagi na klauzulę derogacyjna z art. 3 ustawy o przepisach wprowadzających w związku z wejściem w życie ustawy Kodeks Karny (Dz. U. z 1997 Nr 88, poz. 554).

Dokonując zatem kontroli odwoławczej Sąd Apelacyjny mając za punkt wyjścia datę czynów zarzuconych oskarżonym w akcie oskarżenia oraz ich ustawowe zagrożenie – z uwagi na treść art. 101§1 k.k. oraz art. 102 k.k. umorzył postępowanie na podstawie art. 17§1 pkt 6 k.p.k. z uwagi na upływ okresów przedawnienia co do czynów:

1) zarzuconych oskarżonemu R. T. (1) w punktach III i VI aktu oskarżenia;

2) zarzuconych oskarżonemu R. K. (1) w punktach V, VI, VII i VIII aktu oskarżenia

3) zarzuconego oskarżonemu T. G. (1) w punkcie III aktu oskarżenia.

Równocześnie mając na uwadze, że w sprawie zostały wniesione apelacje wyłącznie na korzyść oskarżonych z uwagi na brak prawidłowych wskazań w skarżonym wyroku tak w zakresie czynności sprawczych, jak i co do znamion w opisie czynu przypisanego w punkcie I wyroku Sąd Apelacyjny uniewinnił:

1)  oskarżonego R. T. (1) od popełnienia czynów zarzuconych mu w punktach IV i V aktu oskarżenia,

Biorąc bowiem pod uwagę treść zarzutu stawianego R. T. (1) w punkcie IV aktu oskarżenia wskazać należy, że oskarżonemu zarzucono popełnienie czynu z art. 186§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 18§3 k.k. polegającego na tym, że „działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowych, udzielił pomocy A. G. (1), i doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem spółkę (...) sp. z o.o. w ten sposób, że będąc doradcą i pełnomocnikiem spółki (...) sp. z o.o., za rzekomo świadczone usługi konsultingowe oraz wykonanie biznes planów, bezpodstawnie naliczył w oparciu o pozorną umowę usług konsultingowych i pobrał kwotę 1.840.000 zł z tytułu usług , których w rzeczywistości nie wykonał, a co miało na celu wyprowadzenie gotówki ze spółki (...)”. Analiza treści czynu przypisanego w punkcie I skarżonego wyroku wskazuje, że takie działanie przestępcze nie zostało przypisane oskarżonemu.

Z kolei w treści zarzutu punktu V aktu oskarżenia wynika, że oskarżonemu zarzucono popełnienie czynu z art. o czyn z art. 303§2 k.k. polegającego na tym, że „w okresie 1997 roku w W. będąc członkiem zarządu spółki (...) sp. z o.o. i z tego tytułu zobowiązanym do zajmowania się sprawami majątkowymi spółki, usunął z reprezentowanej przez siebie spółki całą dokumentację księgową dotyczącą prowadzonej przez nią działalności gospodarczej, uniemożliwiając w ten sposób dochodzenie wierzytelności wobec dłużników spółki a w szczególności związanych z przekazaniem mieszkań przez (...) sp. z o.o. na swoją rzecz oraz następujących osób: I. T. (2), R. K. (1) i M. K. (5) oraz M. S. (2) przez co wyrządził znaczną szkodę majątkową w/w spółce, stanowiącą równowartość przekazanych mieszkań wynoszącą nie mniej niż 300.000 zł uniemożliwiając skuteczne dochodzenie wierzytelności spółki, tj. o czyn z art. 303§2 k.k.”

Analiza treści czynu przypisanego w skarżonym wyroku wskazuje, że takie działanie przestępcze nie zostało przypisane oskarżonemu R. T. (1).

2)  oskarżonego R. K. (1) od popełnienia czynów z punktu IX i X aktu oskarżenia.

Zauważenia bowiem wymaga, że oskarżonemu R. K. (1) w punkcie IX aktu oskarżenia zarzucono czyn z art. 296§3 k.k. polegający na tym, że: „w okresie od 1996 roku do 1998 roku w W., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, będąc członkiem zarządu spółki (...) sp. z o.o. i z tego tytułu zobowiązanym do zajmowania się jej sprawami majątkowymi, poprzez nadużycie udzielonych mu uprawnień wyrządził wyżej wymienionej spółce szkodę majątkową wielkich rozmiarów, w ten sposób, że dokonał, w oparciu o pozorną i mającą na celu wyprowadzenie gotówki z zarządzanej przez siebie spółki, bezpodstawnej wypłaty kwoty 1.840.000 zł na rzecz spółki (...) za usługi konsultingowe i biznes plany, które w rzeczywistości nie były świadczone, czym działał na szkodę (...) sp. z o.o.”

Analiza treści czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie I skarżonego wyroku (zob. zwłaszcza pkt b) nie wskazuje na czym polegało nadużycie udzielonych mu uprawnień – co wprost wynika z zarzutu aktu oskarżenia („ w ten sposób, że dokonał, w oparciu o pozorną i mającą na celu wyprowadzenie gotówki z zarządzanej przez siebie spółki, bezpodstawnej wypłaty kwoty 1.840.000 zł na rzecz spółki (...) za usługi konsultingowe i biznes plany, które w rzeczywistości nie były świadczone).

Skoro przepis art. 296 k.k. wymienia różne czynności sprawcze dla wypełnienia znamion tego przepisu konieczne jest precyzyjne ustalenie: w przypadku przekroczenia uprawnień - że zachowanie sprawcy nie mieściło się w granicach przyznanych mu kompetencji, że nie był on w ogóle umocowany do podejmowania takich czynności; w przypadku nadużycia uprawnień – czy polegało ono na zachowaniu charakteryzującym się formalnie przyznanymi sprawcy kompetencjami, czy też na zachowaniu się mieszczącym się formalnie w ramach posiadanych przez sprawcę uprawnień, lecz stanowiącym niezgodne lub wręcz przeciwne celowi tych kompetencji posługiwanie się nimi. (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 13 lutego 2013 r., II AKa 356/12).

Z kolei w punkcie X aktu oskarżenia R. K. (1) zarzucono czyn z art. art. 300§ 3 k.k. polegający na tym, że: „w okresie od 1997 do 1998 roku w W. będąc członkiem zarządu spółki (...) sp. z o.o. i z tego tytułu zobowiązanym do zajmowania się jej sprawami majątkowymi, w chwili grożącej niewypłacalności i upadłości spółki uszczuplił jej majątek o kwotę 1.150.397,66 zł, w ten sposób, że z wpłat klientów a przeznaczonych na budowę mieszkań, dokonał zakupu bez podstawy prawnej dla spółki (...) nieruchomości przy ul. (...), ul. (...), L. i ul. (...), wyprowadzając tym samym środki finansowe (...) sp. z o.o. oraz uniemożliwiając zaspokojenie roszczeń wielu wierzycieli czym działał na ich szkodę”

Takich czynności sprawczych nie przypisano oskarżonemu w skarżonym wyroku, a zatem nie zostały wypełnione znamiona czynu zarzuconego.

3)  oskarżonego A. K. (1) od popełnienia czynów zarzuconych mu w punktach III i IV aktu oskarżenia.

Oskarżonemu A. K. (1) w akcie oskarżenia w punkcie III zarzucony został czyn z art. 296§3 k.k. polegający na tym, że: „w dniu 10.10.1997 roku w W., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, będąc członkiem zarządu spółki (...) sp. z o.o. i z tego tytułu zobowiązanym do zajmowania się jej sprawami majątkowymi, poprzez nadużycie udzielonych mu uprawnień wyrządził wyżej wymienionej spółce szkodę majątkową wielkich rozmiarów, w ten sposób, że dokonał przeniesienia na spółkę (...) zobowiązań inwestorskich przy ul. (...) oraz przejęcia zobowiązań firmy (...) w stosunku do klientów, w oparciu o umowę porozumienia wtedy, gdy spółka (...) nie zawierała z klientami umów o budowę domów i nie otrzymywała z tego tytułu wpłat”.

Analiza czynu przypisanego w punkcie I skarżonego wyroku wskazuje, że takich czynności sprawczych oskarżonemu nie przypisano, zaś odnośnie powyższego zdarzenia ze wskazaniem daty „01.10.1997r.” przypisano (zob. pkt e) „zawarcie porozumienia pomiędzy R. K. (1) reprezentującym (...) a A. K. (1) reprezentującym (...) sp. z o.o., na mocy którego ta druga spółka przejęła obowiązki inwestorskie na lokalizacji przy ul. (...) oraz zobowiązania firmy (...) w stosunku do klientów, w zamian za przeniesienie na nią wszelkich, poniesionych na tę nieruchomość nakładów i naniesień” (…), co w efekcie „ doprowadziło wszystkich klientów spółek tzw. (...) do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem znacznej wartości, w tym, osoby wskazane w aktach oskarżenia w sprawach 3 Ds. 40/99/11 i 3 Ds. 191/99/11, w łącznej wysokości około 14.090.115,77 zł i 997.771 USD”, „ uszczupliło zaspokojenie wielu wierzycieli spółek tzw. (...) wskazanych w zarzutach i wyrządziło im szkodę, w tym, w odniesieniu do samych tylko wielu wierzycieli (...), w łącznej wysokości około 15.217.933,30 zł”.

Z kolei treść zarzutu z punktu IV aktu oskarżenia wskazuje, iż A. K. (1) został oskarżony o to, że: „w dniach 12.06.1997 r. i 21.06.1997 r. w wykonaniu z góry powziętego zamiaru jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o. i wiedząc o grożącej w/w spółce upadłości uszczuplił zaspokojenie jej wierzycieli w ten sposób, że w dniu 12.06. 1997 r. złożył oświadczenie o przystąpieniu (...) Sp. z o.o. do (...) Sp. z o.o. i objęciu 960 udziałów, pokrywając je wkładem niepieniężnym w postaci nieruchomości przy ul. (...) w W. o nr ewidencyjnym (...) z obrębu (...) nr (...),a następnie w dniu 21.06.1997 r. przeniósł na (...) Sp. z o.o. własność w/w nieruchomości, czym działał na szkodę wymienionych w zarzucie enumeratywnie pokrzywdzonych oraz Skarbu Państwa reprezentowanego przez Urząd Skarbowy W. U., to jest o przestępstwo z art.300 § 1 w zw. z § 3 kk w zw. z art. 12 kk.”

Tymczasem treść zaskarżonego wyroku wskazuje, że w ramach tego zdarzenia Sąd I instancji ustalając, że „ nabycie w dniu 12.06.1997r. przez A. K. (1) reprezentującego (...) udziałów w (...) sp. z o.o., pokrycie ich wkładem niepieniężnym w postaci nieruchomości przy ul. (...) w W. o nr ewidencyjnym (...) z obrębu (...) nr (...) oraz przeniesienie w dniu 21.06.1997r. na (...) sp. z o.o. własności w/w nieruchomości” (zob. pkt d) w efekcie „doprowadziło wszystkich klientów spółek tzw. (...) do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem znacznej wartości, w tym, osoby wskazane w aktach oskarżenia w sprawach 3 Ds. 40/99/11 i 3 Ds. 191/99/11, w łącznej wysokości około 14.090.115,77 zł i 997.771 USD” oraz „uszczupliło zaspokojenie wielu wierzycieli spółek tzw. (...) wskazanych w zarzutach i wyrządziło im szkodę, w tym, w odniesieniu do samych tylko wielu wierzycieli (...), w łącznej wysokości około 15.217.933,30 zł”

Analiza tak przypisanego w wyroku czynu wskazuje, że nie jest aktualnie możliwym wydanie innego wyroku niż uniewinniający, bowiem nie zostały przypisane w wyroku znamiona składające się na czyn z art. 300 § 1 w zw. z § 3 kk w zw. z art. 12 kk.

Strona przedmiotowa czynu określonego w art. 300 § 1 k.k. składa się z następujących nierozłącznych elementów:

- czynności sprawczych w postaci usuwania, ukrywania, zbywania, darowania, niszczenia, obciążania, uszkodzenia przez sprawcę składników swojego majątku,

- okoliczności towarzyszącej realizacji wyżej wymienionych czynności sprawczych w postaci grożącej sprawcy niewypłacalności lub upadłości,

- skutku w postaci udaremnienia lub uszczuplenia zaspokojenia swojego wierzyciela przez sprawcę czynności karalnych.

Powyższy przepis dotyczy zatem sytuacji, w której dłużnik nie dopuszcza do zaspokojenia swojego wierzyciela, dokonując odpowiednich czynności rozporządzających swoim majątkiem (Komentarz do Kodeksu karnego. Część szczególna pod red. Andrzeja Wąska, Wyd. C.H. Beck Warszawa 2004, tezy 46 i 47 do art. 300 k.k., str. 1131). Czynności sprawcze ujęte w opisie czynu przypisanego oskarżonemu ich nie obejmują a zatem nie zostały w sposób prawidłowe wykazane znamiona czynu z art. 300§1 k.k.

W tym stanie rzeczy wskazać należy, że:

Według ugruntowanego już orzecznictwa zawarty w orzeczeniu opis przypisanego skazanemu czynu powinien uwzględniać wszelkie konieczne dla przyjęcia sprawstwa określonego przestępstwa - znamiona tego typu czynu zabronionego pod groźbą kary, a więc zarówno cechy przedmiotowe przestępstwa, jak i podmiotowe. Żaden więc element, który kreuje możliwość (i konieczność) uznania danego zachowania za bezprawne i karalne, nie powinien być w wyroku skazującym (ściślej, w przytoczonym w nim opisie realizującym ów nakaz z art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k.) pominięty. Nie ma i nie było (tak w piśmiennictwie, jak i judykaturze) sporu co do tego, że nie jest dopuszczalne skazanie osoby, której nie przypisano zachowania odpowiadającego wszystkim znamionom danego typu czynu zabronionego określonego w ustawie. Niezamieszczenie w opisie czynu przypisanego oskarżonemu w wyroku wszystkich znamion ustawowych czynu zabronionego jest bowiem równoznaczne z naruszeniem konstytucyjnej zasady nullum crimen sine lege. Właściwy opis czynu w wyroku skazującym ma więc charakter gwarancyjny. ( tak przykładowo: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 2018 r., IV KK 308/17).

IV.

W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny stwierdza, że z powodów wykazanych powyżej rozważania w tej części koncentrować się będą na problematyce związanej z zarzuconym oskarżonym przestępstwem oszustwa popełnionego na szkodę wymienionych w akcie oskarżenia pokrzywdzonych – co do którego Sąd I instancji rozstrzygnął w punkcie I wyroku i wobec zaistnienia okoliczności wskazanych we wcześniejszej części pisemnych motywów pozostał jako jedyny wymagający ocen ze strony Sądu Odwoławczego.

Wywód w tej części rozważań godzi się rozpocząć od stwierdzenia, że jedna z podstawowych zasad procesu karnego sformułowana w art. 2§2 k.p.k. wprowadza wymóg opierania wszelkich rozstrzygnięć na zgodnych z prawdą ustaleniach faktycznych, ustalenia te zaś muszą być udowodnione – a zatem wówczas gdy w świetle przeprowadzonych w sprawie dowodów fakt przeciwny dowodzonemu jest niemożliwy, bądź wysoce nieprawdopodobny – co wymaga uprzedniego wyczerpania czynności dowodowych na okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia o odpowiedzialności karnej oskarżonych.

Kompleksowa analiza zgromadzonego materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że ustalenia faktyczne jakie poczynił Sąd Okręgowy co do prowadzonej przez oskarżonych wspólnie w porozumieniu działalności przestępczej polegającej na doprowadzeniu do niekorzystnego rozporządzenia mieniem klientów tzw. (...) obejmującego powiązane ze sobą osobowo, kapitałowo i organizacyjnie spółki prawa handlowego – są prawidłowe i odpowiadające tym dowodom. Oskarżeni zawierając umowy o wybudowanie mieszkań i akty notarialne sprzedaży ułamkowych części nieruchomości na lokalizacjach w W. z klientami spółek wchodzących w skład (...) wprowadzali ich w błąd co do rzeczywistej kondycji finansowej oraz możliwości i zamiaru realizacji zawartych z tymi osobami umów, w sytuacji gdy spółkom tym groziła niewypłacalność a nawet upadłość. Działalność oskarżonych wyrządziła tym klientom szkodę majątkową znacznej wartości, bowiem wynosiła co najmniej 7.121.700,70 złotych.

Powyższe ustalenia wynikają z analizy materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, na który składają się nie tylko zeznania świadków pokrzywdzonych, ale przede wszystkim wydane w sprawie opinie biegłych wydane w oparciu o zabezpieczone w sprawie dokumenty oraz wyniki postępowania upadłościowego. Sąd Okręgowy wbrew twierdzeniom skarżących obrońców miał na uwadze także składane w sprawie wyjaśnienia przez oskarżonych. Należy zauważyć, że wyjaśnienia składane przez nich w sprawie mimo wyjątkowej obszerności są jednobrzmiące. Sąd I instancji poddał właściwej analizie i ocenie te depozycje w konfrontacji z pozostałymi dowodami zgromadzonymi w sprawie. Sąd Okręgowy wskazał z jakich przyczyn ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie krytycznie ocenił wyjaśnienia złożone przez oskarżonych, w których nie przyznali się do winy i w sposób wystarczający wykazał, że wyjaśnienia te nie zasługują na wiarę w tym zakresie. Prawidłowy jest bowiem wniosek Sądu meriti, że synteza i chronologia podejmowanych przez oskarżonych wspólnie i w porozumieniu działań w ramach utworzonego tzw. „ (...)” miała na celu nie to, by wywiązać się z zawieranych umów z klientami, ale celem konsekwentnie przez nich realizowanym było pozyskanie jak największej liczby klientów, którzy chcąc zaspokoić swoje potrzeby mieszkaniowe wpłacali wynikające z zawieranych umów pieniądze – i to bez względu na okoliczność, że mimo wpłat realizacja budów wynikająca z umów nie postępowała czy wręcz nie została rozpoczęta. Takie zachowanie pokrzywdzonych w realiach ówczesnych czasów nie dziwi – jeśli zważy się na sytuację gospodarczą związaną przede wszystkim z zachodzącymi zmianami transformacyjnymi na uwolnionym z zasad gospodarki uspołecznionej rynku inwestycyjnym, wysoki popyt na rynku pierwotnym co do nowo budowanych mieszkań i praktycznie brak w tym zakresie konkurencji. Prawidłowo odtwarzając modus operandi sprawców Sąd I instancji wskazał, że jednym z elementów tej działalności było wytworzenie zaufania klientów – a na powyższe składała się nie tylko szeroko zakrojona akcja promocyjna, w tym chwalenie się oddanymi inwestycjami, ale także reklamy i sponsoring w telewizji popularnego teleturnieju „Czar par”, czy wreszcie wynajmowanie pomieszczeń biurowych w prestiżowych lokalizacjach, wyposażonych w wysokiej jakości sprzęty biurowe, z kompetentną obsługą odbiegającą standardami od dotychczasowych realiów na rynku spółdzielczym w gospodarce uspołecznionej. Wszystkie te elementy niewątpliwie wpływały na wrażenie, że spółki działające w ramach tzw. (...) są zdolne do realizacji zawieranych z klientami umów. Tymczasem wykazany przez Sąd I instancji zamysł przestępczy i przyjęty przez oskarżonych model działania miał w inkryminowanym okresie na celu przede wszystkim pozyskanie jak największej liczby klientów i doprowadzenie ich do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez wyprowadzenie środków na cele inne niż wynikające z umów.

W tej sytuacji nie można również zgodzić się z argumentacją obrońców oskarżonych koncentrującą się na twierdzeniach, że oskarżeni zawierając umowy o wybudowanie mieszkań nie wprowadzali pokrzywdzonych w błąd, bowiem wskazywali w nich, iż do rozpoczęcia inwestycji jest niezbędne uzyskanie stosownych pozwoleń, a pokrzywdzeni tym samym mieli pełną świadomość, że od tego warunku zależy tak rozpoczęcie inwestycji, jak i postęp prac.

Słusznie bowiem uznał Sąd Okręgowy, że w sprawie oskarżeni swoim działaniem bezpośrednio zmierzali do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez pokrzywdzonych, a także wytwarzając określoną powyżej mistyfikację co do działalności spółek holdingu wprowadzali w błąd pokrzywdzonych – tak co do rzeczywistej kondycji finansowej oraz zamiaru realizacji zawartych z pokrzywdzonymi umów w sytuacji, gdy spółkom tym groziła niewypłacalność a nawet upadłość.

"Do wprowadzenia w błąd skutkującego niekorzystnym rozporządzeniem mieniem wystarczające jest wywołanie błędnego wyobrażenia o okolicznościach decydujących o rozporządzeniu lub sposobie rozporządzenia" (wyrok SA w Szczecinie z 7 lipca 2016 r., II AKa 104/16, Lex nr 2144692).

"Znamiona przestępstwa oszustwa zrealizowane są w sytuacji niewyjawionego kontrahentowi uzależnienia zapłaty od zdarzeń przyszłych i niepewnych, w szczególności jeżeli zawarciu umowy towarzyszy powzięty z góry zamiar niedotrzymania terminu zapłaty i odłożenia go na czas bliżej nieokreślony oraz uzależnienie zapłaty od ewentualnego prowadzenia określonych inwestycji dokonanych w przyszłości" (wyrok SA w Katowicach z 15 września 2017 r., II AKa 279/17, Lex nr 2414607).

"... w wypadku kreowania fikcji poprzez zatajanie faktycznej kondycji finansowej firmy jest tworzeniem mylnego wyobrażenia o możliwościach spłaty zadłużenia w umówionym terminie, co z kolei prowadzi do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w rozumieniu art. 286 § 1 k.k." (wyrok SA w Katowicach z 28.12.2016, II AKa 406/16, Lex nr 2278205, teza 3).

Podkreślić należy, że również ustalenia czy w konkretnym stanie faktycznym doszło do realizacji tego znamienia przestępstwa oszustwa Sąd dokonuje, zgodnie z treścią art. 410 k.p.k., w oparciu o całokształt okoliczności sprawy. Oznacza to, że ustaleń nie można czynić wyłącznie o zapisy umowy, czy deklaracje oskarżonych, że nie mieli wpływu na procesy związane z wydawaniem pozwoleń budowlanych – a do tego de facto sprowadzają się argumenty skarżących obrońców oskarżonych. Zamiar bowiem, choć istnieje tylko w świadomości sprawcy, podlega identycznemu dowodzeniu, jak okoliczności ze sfery przedmiotowej, a więc z zastosowaniem odpowiednich zasad dowodzenia i wnioskowania (por.: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 grudnia 2006 r., II KK 92/06, OSN w SK z 2006 r., z. 1, poz. 2576; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 2004 r., IV KK 276/03, OSN w SK z 2004, z. 1, poz. 29; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 22 maja 2007 r., II AKa 66/07, KZS z 2007 r., z. 6, poz. 44; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 31 maja 2000 r., III AKa 70/00, Prok.i Pr. - wkł. z 2001 r., z. 6, poz. 19). Podkreślić przy tym trzeba, że fakty należące do strony przedmiotowej czynu, jako istniejące obiektywnie, w wielu wypadkach pozwolą na bardziej miarodajne ustalenia faktyczne w zakresie zamiaru, jaki przyświecał sprawcy, niż same w sobie jego wypowiedzi. Faktu, że oskarżeni inaczej przedstawili w sprawie swoją rolę nie przyznając się do winy w zakresie zarzucanego im przestępstwa oszustwa w realiach niniejszej sprawy nie można potraktować w innych kategoriach jak realizacja przyjętej linii obrony – skoro w efekcie rozważenia zgodnie z normą art. 7 k.p.k. wszystkich okoliczności wynikających z przeprowadzonych dowodów nie możliwe jest skuteczne ich podważenie i wysnucie wniosków innych niż te, które wynikają z całokształtu zgromadzonych w sprawie dowodów.

Nie znalazły akceptacji zarzuty obrońców oskarżonych co do obrazy art. 170§1 k.p.k. Nie budzące jest bowiem kontrowersji i wątpliwości stwierdzenie, że każdy wniosek dowodowy oceniony musi zostać przez pryzmat jego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy – a tym samym przez ocenę czy jest on dla tego rozstrzygnięcia istotny. I tak: zarzuty obrońców oskarżonych R. T. (1) z punktu punkcie II.1.b apelacji, oskarżonego R. K. (1) z punktu 1.k apelacji, oskarżonego M. S. (2) – adw. J. D. (2) z punktu I.5 apelacji oraz adw. R. F. (2) – z punktu 7 tejże apelacji wskazują na tożsame argumenty co do obrazy art. 170§1 pkt 2 k.p.k. (choć w apelacji obrońcy oskarżonego R. K. wskazany jest jako podstawa zarzutu obrazy art. 170§1 pkt 2, 4 i 5 k.p.k. ) poprzez niesłuszne w ich ocenie oddalenie wniosków dowodowych o pozyskanie przez Sąd dokumentów związanych z inwestycjami prowadzonymi przez spółki tzw. (...) w celu „zbadania wszystkich postępowań administracyjnych dotyczących wydania warunków zabudowy oraz pozwoleń na budowę na poszczególnych inwestycjach prowadzonych przez te spółki, przebiegu wszystkich postępowań kształtujących projekty budowlane wskazanych inwestycji, przebiegu budów i prac budowlanych uwidocznionych w dziennikach budów prowadzonych przez spółki tego holdingu oraz co do przebiegu postępowań inicjowanych przez te spółki w zakresie pozyskiwania kredytów. Odnosząc się tym samym do powyższej kwestii łącznie – stwierdzić przede wszystkim należy, że istotnie materia dowodowa zgromadzona w sprawie mimo swej obszerności nie jest kompletna. Niewątpliwie tak na etapie postępowania przygotowawczego, jak i postępowania przed sądem I instancji nie zdołano zgromadzić wszelkiej dokumentacji związanej z działalnością spółek (...). Co do przyczyn powyższych braków w dokumentacji Sąd Okręgowy dodatkowo zajął stanowisko również w treści pisemnego uzasadnienia. I choć to postanowienie winno szczegółowo podawać przyczyny z jakich wniosek dowodowy został oddalony – niemniej nie można tracić z pola widzenia, że powyższa argumentacja uzupełnia niejako wcześniejszą argumentację zawartą w postanowieniach oddalających wnioski dowodowe (vide k. 754 -757)

Tym niemniej zgromadzony w sprawie materiał dowodowy jest na tyle obfity, że możliwą jest na jego podstawie ocena co do schematu działań oskarżonych. Rzecz sprowadza się bowiem nie tylko do okoliczności na jakie miałyby być przeprowadzone wnioskowane dowody – ale ocen wynikających z tych dokumentów jakie w sprawie nie tylko zostały zgromadzone, ale także poddane analizie biegłych i wydanych na tej podstawie opinii. W realiach niniejszej sprawy nie można tracić z pola widzenia i tej okoliczności, że mimo wieloletniego postępowania w sprawie przedmiotowe wnioski dowodowe oskarżonych i ich obrońców pojawiły się na końcowym etapie postępowania (vide tom 133, k. 24887v i nast.,– wniosek adw. G. z dnia 23.10.2013 r., t. 135 – protokół rozprawy z dnia 22 października 2014 r., t.136 protokół rozprawy z dnia 3 grudnia 2014 r.) co w pełni dawało asumpt do ocen Sądu meriti, iż zmierzają one do przedłużenia postępowania w sprawie. Tym samym słusznie Sąd I instancji uznał, iż materiał zgromadzony w sprawie jest wystarczający do wydania opinii przez powołanych biegłych, zaś argumentacja przedstawiona przez skarżących obrońców w tym zakresie nie może zostać uznana za skuteczną.

Odnośnie przedstawionych w apelacjach obrońców zarzutów obrazy art. 201 k.p.k. przypomnieć należy, że kwestionowanie opinii biegłych odbywać się może - jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 maja 1983 r., IV KR 74/83, OSNKW 1983, z. 12, poz.102 - wyłącznie z zachowaniem następujących wskazań:

a) czy biegły dysponuje wiadomościami specjalnymi niezbędnymi do stwierdzenia okoliczności mających istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy (argument z art. 193§1 k.p.k.)

b) czy opinia jest logiczna, zgodna z doświadczeniem życiowym i wskazaniami wiedzy (argument z art. 7 k.p.k.)

c) czy opinia jest pełna i jasna (argument a contrario z art. 201 kp.k.)

Poza sporem jest, że opiniujący w sprawie biegli spełniali kryteria z pkt a). Również wydane przez biegłych opinie – szeroko uzupełniane w toku rozpoznania sprawy przed sądem I instancji na skutek postawy stron – należy uznać za spełniające wymogi z punktów b i c. Są one pełne – gdyż udzielają odpowiedzi na wszystkie postawione biegłym pytania, jasne – bowiem sformułowania zawarte zarówno w opinii pisemnej, jak i ustnych pozwalają na zrozumienie wyrażonych w nich poglądów i ocen, a także sposobu dochodzenia do nich.

Argumenty podnoszone przez obrońców nie podważyły stanowiska wyrażonego przez Sąd Okręgowy, że opinie wydane w sprawie przez biegłych Z. B. (2), J. M. (2) i S. G. (2) stanowią pełnowartościowy materiał dowodowy. Wymienieni biegli z zakresu ekonomii przy wydawaniu opinii wykazali, że istniejące luki w zgromadzonym materiale dowodowym tak w zakresie sprawozdań finansowych, prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych, braki w materiałach źródłowych, dzienników budów oraz załączonych do bilansów obmiarów stanu zaawansowania poszczególnych budów niewątpliwie utrudniały pełną ocenę spółek (...) – niemniej nie były one tego rodzaju, by ją uniemożliwić. Tym samym materiał poddany analizie przez wymienionych biegłych pozwalał na czynienie na tej podstawie ustaleń co do prawidłowości procesów i działalności spółek (...). Opinie powyższe wykluczają przy tym, by brak przeprowadzenia przez Sąd wnioskowanych przez obronę dowodów – co do których zajęte zostało powyżej stanowisko – mógł wpłynąć na końcową i jednoznaczną ocenę co do stwierdzonych nieprawidłowości w działalności spółek (...). Z całą pewnością zaś jest wystarczający do ocen w zakresie działalności oszukańczej prowadzonej przez oskarżonych w inkryminowanym czasie.

W celu podważenia opinii biegłych obrońcy kreowali zarzuty związane ze złym składem opiniującym; wskazywali, że w sprawie poszczególnych budów, co do których zostały zawarte umowy z klientami wyłącznie procedury administracyjne uniemożliwiły się z ich wywiązania; negowali metody zastosowane przez biegłych przy badaniu kondycji spółek; zgłaszali wątpliwości co do samodzielności ocen wyrażanych przez biegłych skoro ci mieli wgląd i pracowali na opiniach wcześniej wydanych w niniejszej sprawie oraz postępowaniu upadłościowym przez Sądem Gospodarczym; zgłaszali wątpliwości co do tego, czy biegli zapoznali się z całością materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie; zarzucali przy tym biegłym niekompetencje i wręcz automatyzm w formułowaniu wniosków końcowych; wreszcie przedstawiając opinie prywatne próbowali podważyć zastosowane przez tych biegłych metody badania kondycji finansowej spółek.

Tak patrząc na zarzuty obrońców oskarżonych stwierdzić w pierwszym rzędzie należy, że skarżący obrońcy kwestionując prawidłowość wydanych w sprawie opinii ignorują z sobie wiadomych powodów, że zadaniem biegłych była ocena aspektów działalności spółek (...) w takim zakresie w jakim zostało powyższe określone postanowieniem Sądu Okręgowego o dopuszczeniu wymienionego dowodu, w sytuacji gdy Sąd ten dysponował określonym materiałem dowodowym. W argumentacji przedstawionej w zarzutach pomijają przy tym, że do wszystkich podnoszonych w skargach odwoławczych braków w dokumentacjach spółek (...), ogniskujących się wokół ww. opinii odniósł się już Sąd Okręgowy. Uzasadnienie Sądu I instancji niewątpliwie starannie przedstawia zagadnienia jakimi zajmowali się wymienieni biegli, ale również zgodnie z treścią wydanych w sprawie opinii – tak pisemnych jak ustnie złożonych na rozprawie – przytacza główne wnioski z nich wynikające (vide k. . Wyniki zaś postępowania dowodowego, w zestawieniu z treścią ww. opinii, które nie budziły wątpliwości Sądu – bowiem na dany etap postępowania były pełne, jasne i nie zachodziły w nich sprzeczności a zostały uzupełnione opiniami ustnymi – pozwoliły Sądowi I instancji na czynienie ustaleń w sprawie.

Jeżeli zatem opinia biegłego jest pełna dla Sądu, który swoje stanowisko w tym względzie rzetelnie uzasadnił, to fakt, iż taka opinia nie jest przekonywująca dla obrońców oskarżonych nie jest przesłanką dopuszczenia kolejnej opinii. Kwestionując opinię biegłego należy bowiem zawsze wykazać, że istniały konkretne okoliczności określone w art. 201 k.p.k. (por. np. postanowienia SN: z 21 sierpnia 2013 r., IV KK 178/13, Lex nr 1375229; z 22/10.2015 r., III KK 239/15, Lex nr 182042; z 17 grudnia 2015 r., III KK 44815, Lex nr 1956352; 22 września 2016 r., V KK 217/16, Lex nr 2142569), zaś okoliczności tych autorzy apelacji nie wykazali.

Podkreślenia wymaga także, że Sąd Apelacyjny podzielił przy tym oceny Sądu I instancji co do wartości wydanych w sprawie wszystkich opinii przez biegłych – w tym w szczególności dyskwalifikujące wnioski wynikające w wydawanych w sprawie opinii przez M. C. (5) (vide str. 876 i nast. uzasadnienia).

Stwierdzić również należy, że reguły rządzące procesem karnym wykluczają zastąpienie opinii biegłego powołanego przez organ procesowy opinią prywatną sporządzoną na zlecenie strony lub jej przedstawiciela procesowego. Dołączone w sprawie opinie prywatne nie powodują zatem, że w sprawie zaistniały warunki obligujące Sąd do poszerzenia materiału dowodowego stanowiącego podstawę czynionych ustaleń faktycznych. Nie stanowią one bowiem dowodu, a jedynie informację o dowodach, które mogły, lecz nie musiały być wykorzystane. W sprawie niniejszej nie zaistniały wobec treści opinii prywatnych wskazania co do zaistnienia okoliczności określonych w art. 201 k.p.k., wymagających uzupełnienia, wyjaśnienia lub usunięcia sprzeczności w przedstawionych przez biegłych dotychczasowych opinii – nie dostarczyły one bowiem takich treści, aby poddać w wątpliwość dotychczasowe opinie wydane przez biegłych; jest to ocena oparta o wyniki dodatkowego przesłuchania biegłych i wydanej opinii uzupełniające w ramach prowadzonego postępowania dowodowego przed Sądem Apelacyjnym.

Kluczowe znaczenie ma zwrócenie uwagi na to, że opracowujące prywatne opinie osoby zakładały stan faktyczny przedstawiany przez zlecających opinię, bez znajomości całości materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, a przede wszystkim zakładały inne niż zlecone w sprawie zakresy badania - były one więc i z tego względu niemiarodajne, bowiem wycinkowo jedynie koncentrowały się przede wszystkim na ocenach co do prawidłowości zastosowanych metod z ustawy o rachunkowości. Nie można także tracić z pola widzenia, że opinie te były zlecone przez stronę postępowania mającą interes w jego wyniku.

Trafnie natomiast zarzucili skarżący obrońcy, że mimo wszczęcia postępowania o odtworzenie akt ( sygn. akt VIII Ko 33/15) – Sąd okręgowy nie czekając na jego zakończenie wydał wyrok kwitując powyższą sytuację stwierdzeniem, że materiały powyższe nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. W tej sytuacji na obecnym etapie postępowania zaistniała potrzeba przeprowadzenia postępowania dowodowego przed Sądem Apelacyjnym i uzyskania uzupełniającej opinii biegłych po to, w ramach dokonanej kontroli odwoławczej czy i jaki materiał został w tym postępowaniu wpadkowym uzyskany oraz czy i w jaki sposób wpływa on na dotychczas wydane opinie w sprawie. Sąd Apelacyjny podziela w pełnej rozciągłości wnioski wynikające z przedmiotowej opinii uzupełniającej, że odtworzone w postępowaniu o sygn. akt VIII Ko 33/15 dokumenty nie wywierają istotnego wpływu na treść dotychczas wydanych opinii w sprawie (vide t. 148, k. 28379-28385, 28394-28398, 28442-28448 oraz t. 149, k. 28559-28565, 28574-28581, 28641 – 286502).

O obrazie art. 366§1 k.p.k. w zw. z art. 167§1 k.p.k. – co zarzucił obrońca oskarżonego R. K. (1) w punktach 1.d) i 1.l) apelacji – można mówić dopiero wówczas, gdy dowód którego Sąd nie przeprowadził dotyczy okoliczności o takim znaczeniu dla rozstrzygnięcia sprawy, że brak jego przeprowadzenia i w konsekwencji niewyjaśnienie danej kwestii ze znacznym prawdopodobieństwem grozi wydaniem orzeczenia niesprawiedliwego. Niewątpliwie również do kategorii ocennych należy kwestia, jakie okoliczności są "istotne", co nie zmienia faktu, że ewentualne naruszenie art. 366 § 1 k.p.k. musi być rozstrzygane przez pryzmat realizacji zasady prawdy materialnej, a więc poprzez ocenę dokonanych ustaleń faktycznych – a te są zawsze związane z koniecznością poczynienia takich ustaleń, które przekładają się bezpośrednio na znamiona czynu. Tym samym teza wskazana przez obrońcę w tak sformułowanym zarzucie nie daje podstaw do potwierdzenia zasadności czynionego zarzutu, a w konsekwencji jego wpływu na treść wyroku. Równocześnie odnosząc się do braku inicjatywy dowodowej Sądu zarzuconej przez tego obrońcę dość stwierdzić, że w perspektywie art. 167 k.p.k. aktywność dowodowa obrońcy jest jego obowiązkiem, co w konsekwencji powoduje, że nieakceptowalne jest liczenie w procesie dochodzenia do prawdy materialnej wyłącznie na inicjatywę ze strony Sądu w kierunku wprowadzania i przeprowadzania dowodów odciążających reprezentowaną stronę i przerzucanie na Sąd tego obowiązku. Skoro oskarżony korzystał w toku procesu z pomocy obrońcy, a obrońca nie widział potrzeby zgłoszenia dowodu wskazanego w zarzucie – nie można aktualnie zasadnie twierdzić, że wskutek jego nieprzeprowadzenia sąd nie zrealizował w sposób prawidłowy obowiązku ustalenia prawdy materialnej.

Kontrola odwoławcza potwierdziła natomiast podnoszoną przez obrońcę oskarżonego R. K. (1) obrazę art. 182§1 k.p.k. z punktu 1.j) apelacji. Istotnie świadek M. S. skorzystała w przedmiotowej sprawie z prawa do odmowy składania zeznań jako osoba najbliższa dla oskarżonego (matka oskarżonego K.). Trafnie zatem wskazał skarżący obrońca, że odwoływanie się przez Sąd meriti do treści jej zeznań, także tych złożonych prze organami kontroli skarbowej było nieuprawnione. Niemniej biorąc pod uwagę meritum sprawy i treść wywodu obrońcy stwierdzić należy, że samo wykazanie uchybienia nie jest wystarczając do podważenia trafności rozstrzygnięcia, bowiem warunkiem niezbędnym jest wykazanie jego wpływu na treść wyroku. Takich warunków nie spełnił skarżący. Równocześnie wobec treści reformatoryjnego rozstrzygnięcia Sądu odwoławczego uchybienie zeznania do których odwołuje się skarżący nie mają znaczenia dla wyrokowania w sprawie.

Podobnie wskazać należy, że trafnie zarzucił obrońca oskarżonego A. K. (1), iż Sąd Okręgowy na rozprawie w dniu 6 lutego 2014 r. po wyrażeniu stanowiska przez (...) podnoszącej, że z uwagi na brak ksiąg rachunkowych wydanie stanowczej opinii jest niemożliwe i zgłoszeniu przez tego obrońcę wniosku o opinię innego rewidenta „aby ten odpowiedział na pytanie czy istnieje możliwość wydania opinii w zakresie zleconym biegłej rewident” – Sąd meriti nie zajął stanowiska procesowego i wniosku tego nie rozpoznał (vide t. 132, k. 28898v). Trudno natomiast wskazać w apelacji argumenty obrońcy wykazujące jaki wpływ na treść zapadłego wyroku miało powyższe uchybienie. W ocenie Sądu Apelacyjnego w realiach niniejszej sprawy teza dowodowa obrońcy („czy istnieje możliwość”) nie tyle zmierza do uzyskania opinii w sprawie, ale wnioskowany dowód służyć miał weryfikacji stanowiska biegłej odmawiającej wydania opinii. Tym samym wniosek o wydanie opinii nie spełnia warunków z art. 193 k.p.k. bowiem stanowisko związane z brakiem ksiąg rachunkowych nie wymaga ocen wymagających wiedzy specjalnej.

Odnosząc się do pozostałych zarzutów obrońcy oskarżonego A. K. (1) i opartych o podstawy odwoławcze z art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. (choć bez ich wskazania) i zarzucających Sądowi meriti tak błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jak też obrazę art. 5§2 k.p.k. w zw. z art. 4 i art. 7 k.p.k. oraz art. 410 k.p.k. stwierdzić należy, że sprowadzają się one do prezentowania własnych ocen skarżącego ferowanych w oderwaniu od materii dowodowej zgromadzonej w sprawie a bazujących na mankamentach uzasadnienia Sądu I instancji.

W tym zakresie Sąd Apelacyjny wyraził już stanowisko i jego ponowne powtarzanie jest zbędnie.

Równocześnie podkreślić należy, że oskarżonemu A. K. (1) przypisano współsprawstwo w rozumieniu art. 18§1 k.k. Stanowisko doktryny i judykatury w omawianej materii jest jednolite. Należy podkreślić, że wprawdzie dana osoba - aby została uznana za współsprawcę przestępstwa - nie musi osobiście wykonać (zrealizować) znamion czynu zabronionego, jednakże musi przedsięwziąć określone działania, które (i tu tkwi istota współsprawstwa) stanowią istotny wkład we wspólne przedsięwzięcie. Odnosząc powyższe poglądy do realiów i ustaleń Sądu w rozpoznawanej sprawie należy stwierdzić, że oskarżony A. K. (1) podejmując działania ustalone w ramach wspólnej działalności z innymi oskarżonymi w strukturach (...) realizował przestępcze przedsięwzięcie – co prawidłowo zostało ocenione i wykazane przez Sąd meriti w pisemnych motywach wyroku (vide strony 899 -911 uzasadnienia). To zatem nie poszczególne zachowania oskarżonego A. K. oceniane w oderwaniu od zachowań pozostałych współsprawców – ale konglomerat ustalonych działań podejmowanych przez sprawców wspólnie i w porozumieniu składa się na istotę popełnionego przez nich oszustwa.

Tożsame uwagi poczynić należy w odniesieniu do pozostałych skarżących obrońców oskarżonych , których argumenty – niejednokrotnie bazujące na wyrwanych z kontekstu okolicznościach ubocznych – tracą z pola widzenia istotę czynu przestępnego popełnionego w ramach zawartego porozumienia współsprawców.

W szczególności odnosi się powyższa uwaga do zarzutów i twierdzeń zawartych w apelacji obrońcy oskarżonego M. S. (2) - który z pominięciem istoty współsprawstwa koncentruje się na akcentowaniu indywidualnych zachowań tego oskarżonego usytuowanego konkretnym podmiocie gospodarczym oraz prowadzeniu głównie prac budowlanych. Argumentacja powyższa pomija przy tym wyjaśnienia samego oskarżonego, z których wynika wprost współdziałanie z innymi oskarżonymi – choć z wykluczeniem zamiaru popełniania przestępstw.

Na tożsamych samych argumentach – oparte są zarzuty obrońców oskarżonego T. G. (1) zmierzając do wykazania tak braku zamiaru doprowadzenia klientów spółek do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, jak i wprowadzenia ich w błąd – przy akcentowaniu w szczególności okoliczności, że oskarżony nie zawierał z klientami bezpośrednio żadnej z umów.

Z kolei okoliczność wiodąca w argumentacji obrońcy R. T. (1) – obok stwierdzeń negujących ocenę Sądu meriti, że wyjaśnienia tego oskarżonego nie zasługują na wiarę –to eksponowanie faktu oddania części inwestycji, a tym samym wywiązanie się z umów z klientami (...), co efekcie zdaniem skarżącego ma wykluczyć przestępczy zamiar oskarżonego nie zyskała akceptacji Sądu Apelacyjnego – skoro z ustaleń Sąd I instancji i ocen w oparciu o przeprowadzone dowody był to jeden z elementów niezbędny do tego aby stwarzać iluzję, iż spółki (...) są wiarygodne i zyskiwać kolejnych klientów.

O podobnej wymowie argumenty znajdują się w apelacjach pozostałych obrońców oskarżonych. Dodatkowo obrońca oskarżonego R. K. (1) akcentuje odmienną ocenę co do prawidłowości wydatkowania zgromadzonych w ramach działalności środków pochodzących od klientów argumentując, że brak jest podstaw do takich ocen jak poczynił to Sąd Okręgowy, iż był to wyłącznie sposób na wyłudzanie kolejnych wpłat pieniężnych. Przeciw słuszności tego argumentu świadczy m.in. ustalony w sprawie stan dokumentacji finansowej spółek, brak przejrzystości prowadzonej księgowości oraz ustalone w sprawie przepływy finansowe pomiędzy poszczególnymi podmiotami – trafnie ocenione przez Sąd meriti jako świadczące o celowych działaniach zmierzających do pokrzywdzenia klientów spółek i uzyskania przez oskarżonych korzyści majątkowych. Powyższej oceny nie może podważyć argument skarżącego obrońcy, że oskarżony R. K. wielokrotnie dokonywał wpłat gotówkowych do kasy spółki (...) – bo dowodzi całkowitej dowolności w dysponowaniu środkami finansowymi w ramach funkcjonowania tego podmiotu gospodarczego.

Co do apelacji wniesionych w sprawie przez obrońców A. G. (1) reformatoryjny charakter orzeczenia zapadłego w wyniku postępowania odwoławczego powoduje, że gro zarzutów ze skarg odwoławczych straciło na aktualności – przy czym podkreślenia wymaga, iż argumenty obrońców oskarżonej oparte o naruszenia art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k., które w ocenie obrońców skutkować miały błędem w ustaleniach faktycznych uznać należy za polemiczne. W tym zakresie aktualne są uwagi Sądu Apelacyjnego poczynione w części wstępnej niniejszych rozważań. Sam fakt, że skarżący obrońca kwestionuje ocenę wyjaśnień oskarżonej A. G. (1) dokonaną przez Sąd meriti oraz pozostałych współoskarżonych oraz wnioski poczynione przez ten Sąd co do pozostałych dowodów przeprowadzonych w sprawie nie jest wystarczający do uniewinnienia oskarżonej zgodnie z intencją skarżących.

Prawidłowa jest również co do zasady ocena prawna zachowania oskarżonych dokonana przez Sąd orzekający, który w sposób przekonujący wyjaśnił z jakich powodów przypisał oskarżonym popełnienie przestępstwa oszustwa skoro w realiach sprawy zostały precyzyjnie ustalone i wykazane wszystkie znamiona tego przestępstwa.

Reasumując: Kontrola odwoławcza jakiej dokonał Sąd Apelacyjny wskazuje, że wbrew twierdzeniom skarżących Sąd I instancji odnośnie tego przestępstwa nie dopuścił się obrazy przepisów postępowania, ani nie popełnił błędu w ustaleniach faktycznych, przeprowadził niezbędne dla prawidłowego wyrokowania dowody i tak zgromadzony materiał dowodowy ocenił prawidłowo. Argumenty co do tejże działalności oskarżonych zawarte w pisemnych motywach wyroku są przekonywujące i logiczne, zgodne z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego, a w związku z tym zasługują na aprobatę. Z tych względów nie zachodzi więc potrzeba ponownego ich przytaczania.

Równocześnie przypomnieć należy, że wymóg, aby podstawę wyroku stanowił całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej (art. 410 k.p.k.), oznacza konieczność znajdowania się w polu uwagi Sądu w chwili rozstrzygania wszystkich okoliczności. Wielokrotnie przy tym podkreśla orzecznictwo sądowe, iż aby zarzut naruszenia przepisów prawa procesowego związany ze sposobem oceny dowodów - np.: obrazą art. 7 k.p.k., czy art. 410 k.p.k. były zarzutami skutecznymi winny wykazać konkretne uchybienia w toku rozumowania Sądu orzekającego, polegające na dokonaniu ocen w sposób sprzeczny z zasadami logicznego rozumowania, sprzeczny w stosunku do zasad wiedzy i doświadczenia życiowego, ewentualnie wykazać tzw. błąd braku w postaci uchylenia się przez sąd orzekający od oceny istotnych dla treści orzeczenia okoliczności czy dowodów.

Do obrazy art. 410 k.p.k. doszłoby wyłącznie wówczas gdyby Sąd I instancji wydając wyrok oparł się jedynie na części materiału dowodowego bądź poczynił ustalenia na podstawie dowodów, które nie były przeprowadzone na rozprawie głównej, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca. Wbrew twierdzeniom skarżących obrońców tego rodzaju uchybieniami nie jest obarczony wyrok Sądu I instancji. Argumentacja obrońców oskarżonych zatem nie może być uznana wyłącznie jako polemika z prawidłowo zrekonstruowanym stanem faktycznym na podstawie dowodów przeprowadzonych w sprawie.

Apelacje obrońców nie wykazały także, aby dokonana przez Sąd ocena dowodów – i to zarówno wyjaśnień oskarżonych, ale także zeznań przesłuchanych świadków, dowodów z opinii biegłych czy przeprowadzonych ekspertyz była oceną błędną, nielogiczną, aby wykraczała poza granice wyznaczone przez przepis art. 7 k.p.k. Fakt, że obrońcy oskarżonych nie akceptują ustaleń poczynionych w sprawie – nie jest wystarczający do skutecznego podważenia treści wynikających z tych depozycji – i nie może argumentacja w tym zakresie przedstawiona być oceniona inaczej niż jako polemika z dokonaną prawidłową oceną Sądu.

Sąd I instancji jak wynika z treści uzasadnienia wyroku ustaleń w zakresie zamiaru oskarżonych dokonał w przeciwieństwie do skarżących nie na fragmentarycznych faktach i hipotezach, ale na podstawie całokształtu ujawnionych przedmiotowych i podmiotowych okoliczności ustalonych w sprawie co do czynów zarzuconych oskarżonym.

Sąd Apelacyjny nie podzielił również sformułowanych przez K., M. S. (2) i T. G. (1) zarzutów obrazy art. 5 § 2 k.p.k. Powyższe zarzuty dowodzą brak zrozumienia istoty instytucji unormowanej w tym przepisie. Wielokrotnie w orzecznictwie Sądu Najwyższego prezentowany był pogląd, który nadal zachowuje swoją aktualność, że zasada in dubio pro reo adresowana jest do Sądu, a nie stron, a zatem dla oceny czy został naruszony zakaz wynikający z tego przepisu nie są miarodajne wątpliwości zgłaszane przez stronę, ale jedynie to, czy Sąd meriti rzeczywiście powziął wątpliwości co do ocenianych w sprawie dowodów, a mimo to ich nie usunął (tak przykładowo: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2016 r., WA 16/15).

Sąd Apelacyjny nie zgodził się natomiast z przyjętą w wyroku kwalifikacją prawną tego czynu. „Wyrażony w art. 4 § 1 k.k. nakaz stosowania ustawy względniejszej dla sprawcy gwarantuje sprawcy wyłącznie to, że niezależnie od tego, kiedy zostanie postawiony przed sądem, nie będzie odpowiadał na podstawie surowszych przepisów niż te obowiązujące w chwili popełnienia przestępstwa”.(tak przykładowo: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lutego 2018 r., III KK 294/17). W ocenie Sądu Apelacyjnego subsumpcja prawna prowadzi do jednoznacznego wniosku, że czyn przypisany oskarżonym winien być kwalifikowany z art.286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010r.

Na przyjęciu w kumulatywnej kwalifikacja prawnej czynu art. 294§1 k.k. zaważyła wartość mienia będącego przedmiotem przestępstwa.

V.

Odnosząc się do czynu przypisanego oskarżonemu R. T. (1) w punkcie III skarżonego wyroku na wstępie zauważyć należy, że do znamion określających czynność sprawczą przestępstwa określonego w art. 258 §1 k.k. należy „branie udziału”, które polega na przynależności do grupy lub związku, akceptowaniu zasad, które nimi rządzą oraz wykonywaniu poleceń i zadań wskazanych przez osoby stojące w hierarchii grupy odpowiednio wyżej. Niezbędna jest też identyfikacja członka z grupą lub związkiem świadcząca o tym, że sprawca utożsamia się z przestępczym celem organizacji, a jego wolą jest uczestniczenie w realizacji tego celu (zob. R.Zawłocki, Przestępczość…, s.25).

Przypomnieć też trzeba, że grupa przestępcza, to coś więcej niż współsprawstwo, a w pojęciu "zorganizowania" mieszczą się warunki podstawowej wewnętrznej struktury organizacyjnej, opartej na istnieniu wyodrębnionego ośrodka decyzyjnego (przywództwa) oraz na w miarę stabilnym podziale zadań i funkcji wewnątrz grupy. Aby danej osobie przypisać czyn z art. 258 k.k. niezbędne jest wykazanie, że osoba taka miała świadomość istnienia grupy przestępczej i zamiar działania w jej ramach, że została zaakceptowana co najmniej przez osoby, które mogły decydować o jej składzie osobowym (wyrok SA w Lublinie z dnia 13 listopada 2008 r., II AKa 166/08; wyrok SA w K. z dnia 8 października 2008 r., II AKa 92/08).

Tym samym aby danej osobie przypisać czyn z art. 258 k.k., niezbędne jest wykazanie nie tylko tego, że miała ona świadomość istnienia grupy przestępczej i zamiar działania w jej ramach, lecz również, że jako jej członek została zaakceptowana przez pozostałe tworzące tę grupę osoby, a już co najmniej te, które decydować mogły o jej składzie osobowym ( tak przykładowo: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 2010 r., II KK 199/09).

W realiach niniejszej sprawy trudno uznać, by oskarżeni należeli do struktury przestępczej połączonej więzami organizacyjnymi, charakteryzującymi się trwałością, przywództwem, wyposażeniem w środki służące popełnianiu przestępstw. W ocenie Sądu Apelacyjnego powiązania w ramach działalności przestępczej nie wykraczały poza formę współsprawstwa. W tym zakresie dość stwierdzić, że w wyroku Sądu I instancji brak jest zarówno pogłębionych ustaleń stanu faktycznego, jak i ocen prawnych poczynionych na tej podstawie. Z tych też względów nie podzielając stanowiska Sądu I instancji Sąd Apelacyjny zmienił wyrok Sądu I instancji i uniewinnił oskarżonego R. T. (1) od popełnienia przypisanego mu czynu z art. 258§3 k.k.

VI.

Wydanie przez Sąd Apelacyjny orzeczenia reformatoryjnego w takim kształcie jak w wyroku skutkować musiało obniżeniem wymiaru kar orzeczonych wobec oskarżonych. Nie można bowiem tracić z pola widzenia faktu, iż inny jest stopień społecznej szkodliwości skoro wyeliminowano zachowania składające się na znamiona innych czynów ujętych wcześniej w ramach kumulatywnej kwalifikacji. I tak: uwzględniając dyrektywy sądowego wymiaru kary wynikające z treści art. 53§1 k.k. „Sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa". Jak z powyższego wynika kara oprócz dolegliwości powinna także spełniać cele zapobiegawcze i wychowawcze. Ma za zadanie zapobiegać powrotowi sprawcy do przestępstwa oraz kształtować właściwe postawy w społeczeństwie. Wymierzając karę „sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, zwłaszcza w razie popełnienia przestępstwa na szkodę osoby nieporadnej ze względu na wiek lub stan zdrowia, popełnienie przestępstwa wspólnie z nieletnim, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonego” (art. 53 § 2k.k.).

Obowiązująca w polskim prawie karnym zasada indywidualizacji kary nakazuje dostosowywać ją do właściwości i warunków osobistych każdego ze sprawców, bowiem tylko wtedy może spełniać funkcję resocjalizacyjną. Oznacza to, że kara winna być kształtowana indywidualnie w stosunku do każdego oskarżonego, zgodnie z ustawowymi dyrektywami określonymi w art. 53 k.k. i ich wyznacznikiem nie mogą być orzeczenia wydane w tym przedmiocie w stosunku do innych oskarżonych, w tym wobec współsprawców. (tak przykładowo: Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku dnia 25 stycznia 2018 r., II AKa 227/17).

Równocześnie w sytuacji orzekania w sprawach wieloosobowych obowiązkiem sądu jest dbałość o zachowanie wewnętrznej sprawiedliwości wyroku, po to aby w stosując kryteria art. 53 k.k. w równym stopniu i tym samym natężeniem zasady te odnieść do każdego ze sprawców.

Kierując się powyższymi zasadami Sąd Apelacyjny obniżył kary za czyn przypisany w punkcie I wyroku:

- R. T. (1) do 3 (trzech) lat pozbawienia wolności oraz 360 (trzysta sześćdziesiąt) stawek dziennych po 100 (sto) złotych każda;

-R. K. (1) do 3 (trzech) lat pozbawienia wolności oraz 360 (trzysta sześćdziesiąt) stawek dziennych po 100 (sto) złotych każda;

-A. K. (1) do 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności oraz 250 (dwieście piędziesiąt) stawek dziennych po 100 (sto) złotych każda;

- A. G. (1) do 1 (jednego) roku pozbawienia wolności oraz 100 (sto) stawek dziennych po 100 (sto) złotych każda;

- M. S. (2) do 1 (jednego) roku i 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności oraz 150 (sto) stawek dziennych po 100 (sto) złotych każda;

- T. G. (1) do 1 (jednego) roku i 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności oraz 150 (sto) stawek dziennych po 100 (sto) złotych każda.

Ponadto na podstawie art. 69§1 i 2 k.k. i art. 70§1 pkt 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010 r. w zw. z art. 4§1 k.k., wykonanie orzeczonych wobec oskarżonych M. S. (2) i T. G. (1) kar pozbawienia wolności warunkowo zawiesił ustalając okres próby lat 4 (czterech).

Co do oskarżonych R. T. (1), R. K. (1) oraz A. K. (1) – na poczet orzeczonych kar pozbawienia wolności Sąd dokonał stosownych zaliczeń w oparciu o art. 63 k.k. okresów ich rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie.

Orzekając o wymiarze kary Sąd Apelacyjny w szczególności miał na względzie z jednej strony okoliczności niewątpliwie składające się na wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu wynikające nie tylko z jego zagrożenia ustawowego, ale także długość okresu jego popełnienia, wysokie szkody społeczne tak w zakresie wysokości szkody wyrządzonej przestępstwem pokrzywdzonym oraz osiągniętą korzyść, z drugiej zaś dotychczasową niekaralność oskarżonych. Różnicując zaś wysokość kar jednostkowych orzeczonych wobec oskarżonych Sąd uwzględnił role każdego z nich w popełnionym przestępstwie zachowując w ten sposób zasadę wewnętrznej sprawiedliwości wyroku W ocenie Sądu Apelacyjnego kary orzeczone w wobec oskarżonych będąc dolegliwe, równocześnie nie rażą nadmierną surowością. Pamiętać przy tym należy, że w niniejszej sprawie priorytetem jest przede wszystkim to, by wydane orzeczenie doprowadziło do naprawienia przez oskarżonych szkody wyrządzonej pokrzywdzonym – co choć w niewielkim stopniu, ale zniweluje skutki przestępstwa.

VII.

Przechodząc do kwestii związanych z dokonanymi przez Sąd Odwoławczy zmianami związanymi z korektą zasądzonych w skarżonym wyroku kwot odszkodowań na rzecz pokrzywdzonych w pierwszym rzędzie wskazać należy, że art. 4 § 1 k.k. nie pozwala na stosowanie tzw. konglomeratu ustaw, co oznacza, że nie jest dopuszczalne orzekanie częściowo na podstawie przepisów ustawy obowiązującej poprzednio, a częściowo na podstawie przepisów ustawy nowej. Sąd musi dokonać wyboru między konkurującymi ustawami i zastosować całościowo tylko jedną z nich, tę, która in concreto jest względniejsza dla sprawcy (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 stycznia 2002 r., II KKN 303/99, Prok. i Pr.-wkł. 2002/9/6; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 16 września 1999 r., II AKa 178/99, OSA 2000/6/43; Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28 grudnia 2017 r., II AKa 492/17). Oznacza powyższe, że po pierwsze: w stanie prawnym obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010 r., który zgodnie z treścią art. 4 k.k. został ustalony jako ustawa względniejsza dla oskarżonych, jako przewidująca łagodniejsze zagrożenie przypisanych czynów art. 46 k.k. obowiązkowi naprawienia szkody orzekanemu w na podstawie art. 46 § 1 k.k. był środkiem karnym, a nie jak w aktualnym brzmieniu jest mu przypisana zasadniczo funkcja kompensacyjna.

Ugruntowane w tym zakresie i jednolite orzecznictwo sądowe wskazywało, że „z samej istoty środka karnego przewidzianego w art. 39 pkt 5 k.k. i art. 46 § 1 k.k. wynika jego prawnokarny, represyjny charakter, dopiero w drugim rzędzie realizujący też funkcję kompensacyjną” (tak przykładowo: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 lipca 2009 r., V KK 124/09). Dopiero od zmian, które weszły w życie w dniu 1 lipca 2015 r. obowiązek naprawienia szkody stał się środkiem kompensacyjnym, bowiem głównym celem tego środka aktualnie jest naprawienie wyrządzonej przestępstwem szkody, a nie ukaranie lub resocjalizacja sprawcy. Niemniej zarówno na gruncie poprzednio obwiązującej ustawy, jak i w brzmieniu aktualnym nie orzeka się bowiem o obowiązku naprawienia szkody, jeżeli roszczenie odszkodowawcze jest przedmiotem innego postępowania albo o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono, a w sytuacji, gdy orzeczone środki karne nie pokrywają całej szkody, pokrzywdzony może dochodzić dalszych roszczeń w postępowaniu cywilnym. Wniosek taki potwierdza przepis art. 415 k.p.k. zarówno w obecnym, jak i poprzednim brzmieniu. Jednocześnie jednolite jest orzecznictwo sądowe, że odsetki nie mogą zostać uznane za odszkodowanie w rozumieniu art. 46 § 1 k.k., gdyż nie wynikają one z wyrządzenia przestępstwem szkody, a z opóźnienia w jej naprawieniu (tak przykładowo: Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 17 maja 2017 r., II AKa 91/17). Jest także zasadą obowiązującą, że w sytuacji gdy innymi wyrokami zobowiązano sprawców do naprawienia tej samej szkody, to nałożenie zaskarżonym wyrokiem takiego obowiązku na oskarżonych w procesie karnym nastąpiłoby z naruszeniem tzw. klauzuli antykumulacyjnej i powagi rzeczy osądzonej. Kumulacji rozstrzygnięć kompensacyjnych, odnoszących się do tej samej szkody, zapobiegał od dnia 1 lipca 2003 r., znowelizowany ustawą z dnia 10 stycznia 2003 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego, ustawy - Przepisy wprowadzające Kodeks postępowania karnego, ustawy o świadku koronnym oraz ustawy o ochronie informacji niejawnych Dz. U. Nr 17, poz. 155), przepis art. 415 § 5 zd. 2 k.p.k. „Stosownie do treści tego przepisu, nawiązki na rzecz pokrzywdzonego, obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę nie orzeka się, jeżeli roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania albo o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono. Wskazany zakaz odnosi się przy tym do każdego, określonego w ustawie, przypadku karnoprawnego obowiązku naprawienia szkody - art. 36 § 2, art. 46-47, art. 63 § 3, art. 72 § 2, art. 212 § 3, art. 216 § 4, art. 290 § 2 k.k.” ( tak przykładowo: zob. L.K. Paprzycki (w:) J. Grajewski (red.): Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Zakamycze 2006, t. I, s. 1167; podobnie T. Grzegorczyk: Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2008, s. 874; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 września 2009 r., V KK 149/09).

„Warunkiem orzeczenia środka karnego określonego w art. 46 § 1 k.k. jest istnienie szkody w chwili orzekania; szkodą, do której naprawienia sąd zobowiązuje skazanego, jest równowartość rzeczywistej szkody wynikłej bezpośrednio z przestępstwa i nie jest dopuszczalne uwzględnianie przy ustaleniu jej wysokości tych składników szkody, które wynikły z następstw czynu, na przykład odsetek. Z art. 415 § 5 zd. 2 k.p.k. wynika, że obowiązku naprawienia szkody nie orzeka się, jeżeli roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania albo o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono. Zakaz ten odnosi się do każdego określonego w ustawie wypadku orzekania karnoprawnego obowiązku naprawienia szkody, nie ma przy tym znaczenia, czy roszczenie zasądzone w postępowaniu cywilnym, w tym wynikające z bankowego tytułu egzekucyjnego, zostało skutecznie wyegzekwowane” (tak przykładowo: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 lipca 2014 r., III KK 54/14)

W ocenie Sądu Apelacyjnego kwoty stanowiące różnicę pomiędzy powstałą szkodą w majątku pokrzywdzonych a wypłatami dokonanymi na ich rzecz przez syndyka w postępowaniu gospodarczym z tytułu podziału majątku w postępowaniu upadłościowym nie mają waloru prawomocnego orzeczenia, bowiem nie mogą one stanowić podstawy do uzyskania w oparciu o powyższe orzeczenie tytułu egzekucyjnego.

Po wtóre: do wydania orzeczenia o naprawieniu szkody w oparciu o treść art. 46 k.k. w stanie prawnym obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010 r. jako niezbędnym było złożenie wniosku przez pokrzywdzonego, bądź inną osobę uprawnioną.

W tym stanie rzeczy dokonując kontroli instancyjnej i stosując powyższe reguły Sąd Apelacyjny na podstawie art. 46§1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010 r. orzekł solidarnie od oskarżonych R. T. (1), R. K. (1), A. K. (1), M. S. (2) i T. G. (1) odszkodowania na rzecz enumeratywnie wymienionych w punkcie VIII wyroku poz. 1-70 pokrzywdzonych w kwotach wyliczonych przez Sąd I instancji, z tym że bez zasądzonych odsetek – co wynikało wprost z treści omówionych powyżej u regulacji karnych. Co do zasady Sąd I instancji przy ustalaniu wysokości szkody posłużył się ustaleniami dokonanymi przez syndyka masy opadłości (...), do którego pokrzywdzeni zgłosili swoje wierzytelności – pomniejszając kwoty o sumy zwrócone w ramach czterech planów podziału. W przypadku pokrzywdzonych, którzy nie zgłosili swoich wierzytelności w postepowaniu upadłościowym – zasądzone odszkodowanie wynika z dokonanych przez pokrzywdzonych wpłat do spółek. Tym samym wyliczenie powyższe jako prawidłowe stało się podstawą do ustalenia poszczególnych kwot odszkodowania wskazanych w wyroku.

Po trzecie: wydane w skarżonym wyroku orzeczenie oparte o treść art.415§4 k.p.k. w zw. z art. 12 ustawy o ochronie obrotu gospodarczego było nieprawidłowe z uwagi na wskazaną już wcześniej derogację nie dawało podstaw do wypłat – bo powołana ustawa z dnia 12.10.1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego i zmianie niektórych ustaw przepisów prawa karnego (Dz. U. Nr 126/94 poz. 615) przestała obowiązywać z dniem 1 września 1998 r. z uwagi na klauzulę derogacyjną z art. 3 ustawy o przepisach wprowadzających w związku z wejściem w życie ustawy Kodeks Karny (Dz. U. z 1997 Nr 88, poz. 554).

Z tych wszystkich względów Sąd Apelacyjny orzekł jak w konkluzji wyroku, o kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze rozstrzygając po myśli art. 633 k.p.k., art. 635 k.p.k. w zw. z art. 624 §1 k.p.k. oraz art. 634 k.p.k. i art. 636§1 i 2 k.p.k.