Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV P 29/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 maja 2019 r.

Sąd Rejonowy w Suwałkach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSR Karol Kwiatkowski

Ławnicy:

Bożena Daniłowicz

Marek Gałażewski

Protokolant:

sekr. sądowy Magda Warakomska

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2019 r. w Suwałkach na rozprawie

sprawy z powództwa K. S. (1)

przeciwko (...) S.A. K. G. (...) Ochrony (...) z siedzibą w W.

o zapłatę odszkodowania

I.  Zasądza od pozwanej (...) S.A. K. G. (...) Ochrony (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda K. S. (1) odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, w kwocie 3.934,71zł (słownie: trzy tysiące dziewięćset trzydzieści cztery złote 71/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 15.04.2019r. do dnia zapłaty.

II.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

III.  Koszty procesu wzajemnie znosi pomiędzy stronami.

IV.  Wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 3.934,71 zł.

/-/Bożena Daniłowicz /-/SSR Karol Kwiatkowski /-/ Marek Gałażewski

Sygn. akt IV P 29/19

UZASADNIENIE

Powód K. S. (1) w pozwie skierowanym przeciwko (...) S.A. K. G. (...) Ochrony (...) z siedzibą w W. domagał się zapłaty odszkodowania z tytułu bezprawnego rozwiązania stosunku pracy bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracownika, w kwocie 6.900,00 zł. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu do dnia zapłaty, oraz zasądzenia na rzecz powoda od pozwanego zwrotu kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż pismem z dnia 05.03.2019 r. (doręczonym powodowi w dniu 11.03.2019 r.) pozwany rozwiązał z powodem umowę o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. Jako przyczynę rozwiązania z powodem umowy o pracę bez wypowiedzenia wskazano dopuszczenie się przez powoda ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych poprzez wykonywanie pracy oraz kierowanie w dniu 17.02.2019 r. samochodem służbowym V. (...) w sytuacji, gdy powód nie był w pełni trzeźwy. Pozwany wskazuje, iż powyższe okoliczności stanowią ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych polegających na obowiązku wykonywania pracy w warunkach trzeźwości, a nadto doprowadziły do utraty zaufania pracodawcy do powoda jako funkcjonariusza SOK. Powód otrzymał jednocześnie świadectwo pracy ze wskazaniem, iż stosunek pracy ustał w wyniku rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.

Odnosząc się do okoliczności zdarzenia z dnia 17.02.2019 r. – powód wskazał, iż tego dnia około godziny 18.00 rozpoczął służbę na posterunku (...) Ochrony (...) w S. wraz z dwoma strażnikami, Ł. F. i R. S.. Po rozpoczęciu służby powód wraz z w/w strażnikami SOK wyjechali w teren służbowym radiowozem (...) Ochrony (...) - kierowcą był powód. Po czym, doszło do kolizji drogowej pojazdu SOK z innym samochodem marki D. (...). Przybyli na miejsce zdarzenia funkcjonariusze Policji stwierdzili, iż kolizję spowodował kierowca samochodu marki D. (...). Następnie, funkcjonariusze Policji dokonali badania stanu trzeźwości kierowców pojazdów uczestniczących w zdarzeniu. Wyniki badania powoda wskazywały na obecność alkoholu w wydychanym powietrzu. Powód będąc zaskoczony wynikiem badania zażądał jego weryfikacji. Po czym, powód poddał się ponownie badaniu stanu trzeźwości na K. P.w S. na innym urządzeniu stacjonarnym, które to wykazało brak obecności alkoholu w wydychanym powietrzu. Należy podkreślić, iż powód w dniu 17.02.2019 r. nie spożywał żadnego alkoholu. Po zaistnieniu zdarzenia drogowego i przybyciu funkcjonariuszy Policji powód 5 minut przed badaniem stanu trzeźwości zapalił papierosa elektronicznego. Przy czym, nie miał on świadomości tego, iż może mieć to wpływ na wynik badania. Należy wskazać, iż w składzie płynów nikotynowych służących do napełniania elektronicznych papierosów znajdują się związki chemiczne z grupy alkoholi, dlatego też korzystanie z e-papierosów może mieć wpływ na wynik kontroli trzeźwości. W tym miejscu należy wskazać, iż zgodnie z § 3 ust.2 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28.12.2018 r. w sprawie badan na zawartość alkoholu w organizmie badania analizatorem wydechu nie przeprowadza się przed upływem 15 minut od chwili zakończenia palenia papierosów elektronicznych przez osobę badaną. W związku z powyższym pierwszy wynik badania nie powinien być brany pod uwagę. Ponadto, zgodnie z § 4 ust. 5 w/w rozporządzenia - „w przypadku dokonania pierwszego pomiaru analizatorem wydechu i uzyskania wyniku równego lub większego od 0,10 mg/dm , a w drugim pomiarze wyniku 0,00 mg/dm 3 dokonuje się niezwłocznie trzeciego pomiaru tym samym analizatorem wydechu. Jeżeli wynik trzeciego pomiaru wynosi 0,00 mg/dm 3 to badanie nie wskazuje na stan po użyciu alkoholu.

K. P.w S. wniosła w dniu 22 lutego 2019 r. do Sądu Rejonowego w Suwałkach wniosek o ukaranie przeciwko powodowi, który został obwiniony o popełnienie wykroczeń z art. 87 § 1 k.w., art. 70 § 2 k.w. oraz art. 51 ust. 2 pkt 4 ustawy o broni i amunicji. Następnie, Sąd Rejonowy w Suwałkach II Wydział Karny postanowieniem z dnia 06.03.2019 r. umorzył postępowanie przeciwko powodowi obwinionemu o to, że:

1.  w dniu 17 lutego 2019 r. około godziny 19.00 w S. na ul. (...) kierował samochodem osobowym marki V. (...) znajdując się w stanie po użyciu alkoholu tj. 0,12 mg/1,0.09 mg/1 alkoholu w wydychanym powietrzu tj. o wykroczenie z art. 87 § 1 k.w.

2.  w dniu 17 lutego 2019 r. około godziny 19.00 będąc funkcjonariuszem Służby Ochrony Kolei nosił broń służbową znajdując się w stanie po użyciu alkoholu tj. o wykroczenie z art. 51 ust. 2 pkt 4 ustawy o broni i amunicji

3.  w dniu 17 lutego 2019 r. około godziny 19.00 będąc funkcjonariuszem Służby Ochrony Kolei wbrew obowiązkowi zachowania trzeźwości podjął czynności służbowe znajdując się w stanie po użyciu alkoholu tj. o wykroczenie z art. 70 § 1 k.w,

na zasadzie art. 5 § 1 pkt 2 k.p.w. z uwagi na fakt, iż czyny nie zawierają znamion wykroczeń. Zgodnie z uzasadnieniem przedmiotowego postanowienia analiza akt sprawy, a przede wszystkim wyjaśnienia obwinionego, jak również zeznania świadków wskazują na fakt, iż obwiniony w chwili zdarzenia nie znajdował się w stanie po użyciu alkoholu. Przy czym, Sąd wskazał, iż wprawdzie badanie stanu trzeźwości przeprowadzone na miejscu zdarzenia wykazało o godz. 19.33 - 0,12 mg/1 i o godz. 19.49 - 0,09 mg/1 to jednak mając na uwadze fakt, iż zgodnie z wyjaśnieniami obwinionego na 5 minut przed badaniem stanu trzeźwości przez funkcjonariuszy K. w S. powód przyznał się, iż palił e-papierosa. Powód nie był świadomy, iż dana czynność w jakikolwiek sposób może mieć wpływ na wynik badania stanu trzeźwości. Sąd wskazał również na regulację zawartą w § 3 ust 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 grudnia 2018 r. w sprawie badań na zawartość alkoholu w organizmie, która wskazuje, iż badania analizatorem wydechu nie przeprowadza się przed upływem 15 minut od chwili zakończenia spożywania alkoholu, palenia wyrobów tytoniowych, w tym palenia nowatorskich wyrobów tytoniowych, palenia papierosów elektronicznych lub używania wyrobów tytoniowych bezdymnych przez osobę badaną. W niniejszej sprawie należy zauważyć, iż w przypadku powoda wskazany rozporządzeniem czas nie został zachowany podczas pierwszego badania stanu trzeźwości. Ponadto, na żądanie powoda zostało przeprowadzone ponowne badanie stanu trzeźwości w K. w S.. W związku z powyższym otrzymano następujące wyniki o godz. 20.37 - 0,00 mg/1 oraz o godz. 20.40 wynik 0,00 mg/1. Ponadto, z zeznań świadków obecnych na miejscu zdarzenia i którzy pełnili w tym dniu wraz z powodem służbę jako funkcjonariusze SOK wynika, iż żaden z nich nie widział jakoby powód spożywał podczas służby alkohol, jak również nie wyczuli od niego wyraźnej woni alkoholu. Mając na względzie powyższe Sąd uznał, iż czyny powoda nie stanowią wykroczeń, albowiem brak jest wszystkich wymaganych przez ustawę znamion zachowania pozwalających uznać je za określone wykroczenia.

Powód kwestionuje zasadność rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia ze względu na brak przyczyny uzasadniającej jego zwolnienie dyscyplinarne. W przedmiotowym stanie sprawy powód nie dopuścił się żadnego naruszenia obowiązków pracowniczych, w szczególności takiego, które uzasadniałoby rozwiązanie z nim umowy bez wypowiedzenia - twierdzenia pozwanego są nieprawdziwe i nie znajdują oparcia w rzeczywistym stanie rzeczy. Pozwany upatruje w zdarzeniu z dnia 17.02.2019 r. ciężkie uchybienie obowiązków pracowniczych, aczkolwiek trzeba dostrzec, iż pozwany rozwiązując z powodem umowę nie dokonał weryfikacji okoliczności sprawy.

Przy czym, należy wskazać, iż zwrot użyty przez pozwanego w oświadczeniu o rozwiązaniu umowy o pracę, a mianowicie „(...) nie w pełni trzeźwy" jest niezrozumiały. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem ciężkim naruszeniem obowiązków pracowniczych jest stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu. Zgodnie z art 46 ust. 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi stan po użyciu alkoholu zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do 1) stężenia we krwi od 0,2 %o do 0,5 %o alkoholu albo 2) obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm 3 W związku z powyższym analizując argumentację pozwanego w zakresie ciężkiego naruszenia przez powoda obowiązków pracowniczych - nawet przy przyjęciu, iż badanie zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu przez powoda wykazałoby jego obecność (opierając się na wynikach badań wskazanych w oświadczeniu przez pozwanego) nie można uznać, iż powód znajdował się w stanie po spożyciu alkoholu. A zatem stanu „niepełnej trzeźwości” - jak to określa pozwany nie można zakwalifikować jako ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych.

Pozwany po powzięciu wiadomości o toczącej się sprawie o wykroczenie przeciwko powodowi nie miał jeszcze dostatecznych dowodów, by uznać, iż doszło do ciężkiego naruszenia przez pracownika obowiązków pracowniczych. Pracodawca powinien wówczas wszcząć postępowanie wyjaśniające celem wyjaśnienia wszelkich okoliczności istotnych dla ustalenia czy wystąpiły podstawy do rozwiązania umowy o pracę czy też nie. Pozwany wskazuje, iż przedstawione w oświadczeniu o rozwiązaniu umowy o pracę okoliczności stanowią ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych polegających na obowiązku wykonywania pracy w warunkach trzeźwości, a nadto doprowadziły do utraty zaufania pracodawcy do powoda. Należy wskazać, iż przepisy Kodeksu pracy nie posługują się terminem „zaufanie", mimo to utrata zaufania do pracownika może stać się przyczyną uzasadniającą rozwiązanie stosunku pracy. Przy czym, SN niejednokrotnie podkreślał, iż takie umotywowanie rozstania z zatrudnionym musi być oparte na obiektywnych przesłankach, a nie być wynikiem arbitralnych ocen lub subiektywnych uprzedzeń (por. wyrok SN z 07.09.1999 r., I PKN 257/99,OSNAPIUS 2001, nr 1, poz 14) - tak jak to nastąpiło w przedmiotowej sprawie.

Ponadto powód wskazał, iż jest członkiem niezależnego samorządnego związku zawodowego, dlatego tez niezachowanie trybu współdziałania z zakładową organizacją związkową stanowi naruszenie przepisów o rozwiązywaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym z dnia 4.04.2019r. Sąd uwzględnił powództwo w całości a w tym zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.200,00 zł. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(...) S.A. Komendzie Głównej (...) Ochrony (...) z siedzibą w W. zaskarżyła sprzeciwem przedmiotowy nakaz zapłaty w całości i domagała się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany podniósł, iż rozwiązując z powodem umowę o pracę bez wypowiedzenia nie wskazał, aby przyczyną to uzasadniającą było popełnienie przez powoda wykroczenia lub pozostawanie przez niego w stanie po użyciu alkoholu. Przyczyną tą było wykonywanie przez powoda pracy oraz kierowanie w dniu 17 lutego 2019 r. samochodem służbowym V. (...) w sytuacji, gdy nie był w pełni trzeźwy, a więc w sytuacji, gdy wartość stężenia alkoholu w wydychanym przez powoda powietrzu nie wynosiła 0,0 mg/L. Tym samym, to czy powód popełnił wykroczenie i czy postępowanie wykroczeniowe, jakie się wobec niego toczyło pozostaje bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Również zgodnie z obowiązującym u pozwanego regulaminem pracy jednym z podstawowych obowiązków powoda, jako pracownika był obowiązek zachowania trzeźwości w miejscu i w czasie pracy (§ 4 ust. 1 pkt 16 Regulaminu pracy). Obowiązek zachowania trzeźwości nie jest, zatem realizowany, jeżeli zawartość alkoholu w wydychanym przez pracownika powietrzu lub w krwi pracownika wykaże inną wartość niż 0,0. Wprowadzenie tak rygorystycznego progu zawartości alkoholu w organizmie pracownika (a w zasadzie braku takiej zawartości) jest uzasadnione specyfiką działania pracodawcy i wymogami funkcjonowania (...) Ochrony (...). Zgodnie z ustawą o transporcie kolejowym (...) Ochrony (...) jest formacją mającą zapewnić bezpieczeństwo na szlaku i obszarze kolejowym, której funkcjonariusze są uprawnieni do używania środków przymusu bezpośredniego, w tym także do użycia służbowej broni palnej. Wysokie wymagania dotyczące trzeźwości pracowników mają zapewnić wysoki standard realizowania powierzonych zadań i przyczyniać się do pogłębiania zaufania do (...) Ochrony (...), jako podmiotu zapewniającego bezpieczeństwo publiczne. W tych okolicznościach jakiekolwiek wątpliwości co do stanu psychofizycznego funkcjonariuszy SOK, a w szczególności ich trzeźwości są nie tylko dewastujące dla całej formacji, podważają zaufanie do niej i jej profesjonalizmu, ale również mogą stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa.

Przeprowadzone na miejscu kolizji drogowej przez funkcjonariuszy Policji badanie stanu trzeźwości powoda wskazało na zawartość alkoholu w wydychanym przez powoda powietrzu. Badanie przeprowadzone o godzinie19:33 wykazało zawartość alkoholu w wydychanym przez powoda powietrzu w wysokości 0,12 mg/L, a badanie przeprowadzone o godzinie 19:49 wykazało zawartość alkoholu w wydychanym przez powoda powietrzu w wysokości 0.09 mg/L.

Nawet gdyby uznać, że powód przed pierwszym badaniem palił papierosa elektronicznego nie tłumaczy to pozytywnego wyniku drugiego badania przeprowadzonego 16 minut po pierwszym badaniu. Badanie to w sposób niebudzący wątpliwości wykazało zawartość alkoholu w organizmie powoda, potwierdzając naruszenie przez niego podstawowych obowiązków pracowniczych. Ponadto należy zwrócić uwagę, że wartość alkoholu w wydychanym przez powoda powietrzu wykazana w drugim badaniu była bardzo zbliżona do wyniku pierwszego badania. Okoliczność ta wskazuje, że nawet wypalenie przez powoda papierosa elektronicznego nie miało istotnego wpływu na wynik pierwszego badania i nie zafałszowało jego wyniku. W tym stanie rzeczy w pełni uzasadnione jest twierdzenie, że powód świadcząc od godziny 18:00 pracę i prowadząc samochód służbowy nie był trzeźwy, tym samym naruszył on swoje podstawowe obowiązki pracownicze. Niewielka zawartość alkoholu w organizmie powoda, dodatkowo z tendencją zniżkową, nie może być jednak odbierana, jako swoista okoliczność łagodząca. W czasie rozpoczynania pracy zawartość alkoholu w organizmie powoda z pewnością była wyższa, a każda wartość alkoholu w organizmie powoda stanowiła już naruszenie jego obowiązków. Należy również wskazać, że późniejsze badania przeprowadzone na Komendzie Policji w S. odbyły się po upływie blisko kolejnej godziny od czasu przeprowadzenia badań bezpośrednio na miejscu zdarzenia. W tym czasie, w sposób oczywisty, poziom alkoholu w organizmie powoda ulegał dalszemu obniżeniu, co doprowadziło do tego, że badanie przeprowadzone na Komendzie Policji nie wykazało zawartości alkoholu w organizmie powoda.

Pozwany pracodawca wskazał również, iż wystąpił w trybie art. 30 ust. 3 ustawy o związkach zawodowych do zakładowych organizacji związkowych u niego działających z zapytaniem czy powód jest reprezentowany przez którąś z organizacji związkowych. Z pozyskanych przez pozwanego informacji wynikało, że powód jest członkiem (...) Funkcjonariuszy (...) Ochrony (...), wobec czego zawiadomiono tą organizację z zamiarze rozwiązania umowy o pracę z powodem. W dniu 4 marca 2019 r. organizacja ta przedstawiła swoje stanowisko w przedmiotowej sprawie wyrażając zgodę na rozwiązanie umowy z powodem. Tym samym wszelkie wymogi formalne, jakie powinny poprzedzać rozwiązanie z powodem umowy o pracę zostały spełnione.

Sąd ustalił, co następuje:

K. S. (1) pozostawał zatrudniony w (...) S.A. K. G. (...) Ochrony (...) z/s w W. na podstawie umowy o pracę, od dnia 17.10.2016r., w obszarze działania P. S.w S., ostatnio - od dnia 17.10.2017r. zawartej na czas nieokreślony, na stanowisku strażnika SOK.

/dowód: umowa o pracę – w aktach osobowych/

W dniu 17 lutego 2019 r. K. S. (1) rozpoczął pracę o godzinie 18:00. Po pobraniu sprzętu służbowego oraz wydaniu mu samochodu służbowego wraz ze strażnikami Ł. F. oraz R. S. rozpoczął wykonywanie wyznaczonych mu na ten dzień obowiązków – wyjazd do stacji PKP w W.. Około godz. 19:00 na skrzyżowaniu ulicy (...) w S. doszło do kolizji drogowej z udziałem prowadzonego przez K. S. samochodu służbowego (z winy kierowcy drugiego uczestniczącego w kolizji pojazdu). Wezwana na miejsce zdarzenia Policja wykonała badanie trzeźwości osób kierujących pojazdami uczestniczącymi w kolizji drogowej. W wyniku przeprowadzonego badania stwierdzono zawartość alkoholu w wydychanym przez K. S. powietrzu. Badanie przeprowadzone o godzinie 19:33 wykazało zawartość alkoholu w wydychanym przez powoda powietrzu w wysokości 0,12 mg/l, a badanie przeprowadzone o godzinie 19:49 wykazało 0,09 mg/l alkoholu w wydychanym przez K. S. powietrzu. W oczekiwaniu na przyjazd funkcjonariuszy Policji na miejsce kolizji, przed wykonanymi badaniami stanu trzeźwości oraz pomiędzy nimi K. S. (1) palił papierosa elektronicznego. Po badaniu stanu trzeźwości na miejscu kolizji, K. S. (1) zażądał przeprowadzenia badania stanu trzeźwości na stacjonarnym urządzeniu w budynku K. w S.. Przeprowadzone tam badania o godzinie 20:37 i 20:40 wykazały u w/w 0,00 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu.

/dowód: przesłuchanie informacyjne powoda K. S. (1) na rozprawie w dn. 22.05.2019r. – protokół skrócony rozprawy k. 210v-211, zeznanie powoda K. S. (1) w charakterze strony na rozprawie w dn. 29.05.2019r. - protokół skrócony rozprawy k. 213, zeznania świadków: R. S. - protokół skrócony rozprawy z dnia 22.05.2019r. k. 211-211v, J. Ł. - protokół skrócony rozprawy z dnia 29.05.2019r. k. 212v, Ł. F. - protokół skrócony rozprawy z dnia 29.05.2019r. k. 212v-213, protokół badania stanu trzeźwości – k. 66-67, odpis postanowienia SR w Suwałkach z dnia 6.03.2019r. sygn. akt II W 152/19 – k. 15-koperta/

Komenda Miejska Policji w S. wniosła w dniu 22 lutego 2019 r. do Sądu Rejonowego w Suwałkach wniosek o ukaranie przeciwko K. S. (1), obwinionemu o to, że:

1.  w dniu 17 lutego 2019 r. około godziny 19.00 w S. na ul. (...) kierował samochodem osobowym marki V. (...) znajdując się w stanie po użyciu alkoholu tj. 0,12 mg/1,0.09 mg/1 alkoholu w wydychanym powietrzu tj. o wykroczenie z art. 87 § 1 k.w.

2.  w dniu 17 lutego 2019 r. około godziny 19.00 będąc funkcjonariuszem Służby Ochrony Kolei nosił broń służbową znajdując się w stanie po użyciu alkoholu tj. o wykroczenie z art. 51 ust. 2 pkt 4 ustawy o broni i amunicji

3.  w dniu 17 lutego 2019 r. około godziny 19.00 będąc funkcjonariuszem Służby Ochrony Kolei wbrew obowiązkowi zachowania trzeźwości podjął czynności służbowe znajdując się w stanie po użyciu alkoholu tj. o wykroczenie z art. 70 § 1 k.w,

Sąd Rejonowy w Suwałkach II Wydział Karny postanowieniem z dnia 6.03.2019r. sygn.. akt II W 152/19 na zasadzie art. 5 § 1 pkt 2 k.p.w. umorzył postępowanie w przedmiotowej sprawie z uwagi na fakt, iż zarzucane obwinionemu czyny nie zawierają znamion wykroczeń.

/dowód: odpis postanowienia SR w Suwałkach z dnia 6.03.2019r. sygn.. akt II W 152/19 – k. 15-koperta/

Pracodawca przeprowadził konsultację związkową w związku z zamiarem rozwiązania z K. S. (1) umowy o pracę bez wypowiedzenia i w dniu 4.03.2019r. reprezentująca K. S. (1) organizacja związkowa - (...) Funkcjonariuszy (...) Ochrony (...) przedstawiła swoje stanowisko w przedmiotowej sprawie wyrażając zgodę na rozwiązanie umowy z powodem.

/dowód: deklaracja członkowska k. 15 (koperta), pisma k. 69-70, 72, 74, 76/

Oświadczeniem z dnia 5.03.2019r. (doręczonym drogą pocztową w dniu 11.03.2019r.) (...) S.A. K. G. (...) Ochrony (...), na podstawie art. 30 § 1 pkt 3 Kodeksu pracy w związku z art. 52 §1 pkt 1 Kodeksu rozwiązało z K. S. (1) umowę o pracę. Rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracownika, z powodu dopuszczenia się przez K. S. ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych (art. 52 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy), o którym mowa w § 18 ust 2 pkt 4 Regulaminu Pracy (...) S.A. K. G. (...) Ochrony (...) tj. poprzez wykonywanie pracy oraz kierowanie w dniu 17.02.2019 r. samochodem służbowym V. (...) w sytuacji, gdy nie był w pełni trzeźwy.

Jako przyczynę rozwiązania umowy o pracę pracodawca wskazał ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych wskazanych w art. 100 § 2 pkt 2,4 i 6 Kodeksu pracy. Pracownik naruszył § 18 ust 2 pkt 4 Regulaminu Pracy (...) S.A. K. G. (...) Ochrony (...) poprzez wykonywanie pracy oraz kierowanie w dniu 17.02.2019 r. samochodem służbowym V. (...) w sytuacji, gdy pracownik nie był w pełni trzeźwy. Badanie zawartości alkoholu w wydychanym przez pracownika powietrzu, które zostało wykonane przez funkcjonariusza Policji, w związku z kolizją powadzonego przez K. S. samochodu służbowego V. (...), wykazało kolejno 0,12 mg/L oraz 0.09 mg/L. Przedmiotowe badanie trzeźwości zostało wykonane o godzinie 19:33 oraz o 19:49, podczas gdy pracę w dniu 17.02.2019 r. pracownik rozpoczął o godzinie 18:00. Przedstawione powyżej okoliczności stanowią ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, polegających na obowiązku wykonywania pracy w warunkach trzeźwości, a nadto doprowadziły do utraty zaufania pracodawcy do K. S. (1) jako funkcjonariusza SOK.

/dowód: oświadczenie pracodawcy k. C/5 akt osobowych/

Wynagrodzenie jednomiesięczne K. S. (1) liczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosi 3.934,71 zł. brutto.

/dowód: zaświadczenie k. 81/

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 56 § 1 kp pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązaniu umów o pracę w oparciu o art. 52 kp, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo odszkodowanie.

Dlatego też, rozwiązanie umowy o pracę w tym trybie, jako nadzwyczajny sposób rozwiązania stosunku pracy powinno być stosowane przez pracodawcę wyjątkowo i z ostrożnością. Musi być bowiem uzasadnione szczególnymi okolicznościami, które w zakresie winy pracownika polegają na jego złej woli lub rażącym niedbalstwie (zob. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 21.09.2005r. II PK 305/04 M.P.Pr.-wkł. 2005/12/16). Ocena rodzaju i stopnia winy pracownika powinna zaś być dokonana w stosunku do naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, jak i z uwzględnieniem zagrożenia lub naruszenia interesów pracodawcy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23.09.1997r., I PKN 274/97 OSNAPiUS 1998, z. 13, poz. 396).

Dla prawidłowego zastosowania art. 52 § 1 pkt 1 KP konieczne jest wykazanie przez pracodawcę, jakiego rodzaju obowiązki, będące podstawowymi, pracownik naruszył, a ponadto że uchybiając tym obowiązkom, działał z zamiarem ich naruszenia lub co najmniej z rażącym niedbalstwem (zob. wyr. SN z 6.6.2000 r., I PKN 649/99).

Ponadto, zdaniem Sądu w każdym przypadku świadczenia pracy po użyciu alkoholu przez pracownika istnieje potencjalne zagrożenie dla interesu pracodawcy. Świadczenie pracy w stanie po spożyciu alkoholu rodzi konsekwencje nie tylko w zakresie ryzyka popełniania błędów w procesie pracy, a więc świadczenia jej w sposób wadliwy, nieodpowiedni do interesu pracodawcy, lecz w skrajnych sytuacjach, w zależności od rodzaju prowadzonej przez zakład pracy działalności zagrożenia dla życia zdrowia a nawet życia innych osób.

Wynikający z przepisów prawa oraz z zasad współżycia społecznego pracowniczy obowiązek zachowania trzeźwości w czasie pracy należy do podstawowych obowiązków pracownika i ciąży na pracowniku nie tylko wówczas, gdy wykonuje on pracę w siedzibie zakładu pracy, lecz także wtedy, gdy przebywa w jakimkolwiek innym miejscu w czasie przeznaczonym na wykonywanie pracy (I teza wyr. SN z 23.7.1987 r., I PRN 36/87, OSNC 1989, Nr 2, poz. 32). Obowiązek trzeźwości może zostać naruszony przez tego typu zachowania, jak np.: stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości bądź w stanie po spożyciu alkoholu (zob. art. 46 ust. 2 i 3 ustawy z 26.10.1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 487), doprowadzenie się do tego stanu, czy też samo spożywanie alkoholu w czasie i miejscu pracy, a niekiedy nawet poza czasem pracy (zob. wyr. SN z 16.12.1999 r., I PKN 462/99, OSNAPiUS 2001, Nr 10, poz. 343; wyr. SN z 24.5.2001 r., I PKN 400/00, OSNP 2003, Nr 6, poz. 144).

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, stan nietrzeźwości świadczy o naruszeniu dyscypliny pracy i uzasadnia wyciągnięcie stosownych konsekwencji, włącznie do rozwiązania umowy o pracę ze skutkiem natychmiastowym z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych (zob. wyr. SN z 30.1.1986 r., II PRN 20/85, PiZS 1986, Nr 9, s. 74). Dla postawienia zarzutu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych wskutek świadczenia pracy po spożyciu alkoholu (art. 52 § 1 pkt 1 KP) nie mają znaczenia okoliczności, które doprowadziły do spożywania alkoholu w czasie pracy przez pracownika, od którego rodzaj wykonywanych obowiązków pracowniczych wymagał bezwzględnego zachowania trzeźwości (wyr. SN z 5.11.1999 r., I PKN 344/99, OSNAPiUS 2001, Nr 6, poz. 190). Rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę bez wypowiedzenia z powodu jego stawienia się do pracy po spożyciu alkoholu lub przebywania w miejscu i czasie pracy w stanie nietrzeźwości nie może być skutecznie podważane z powołaniem się na zasady współżycia społecznego, nawet jeżeli pracodawca wcześniej tolerował nietrzeźwość pracownika w miejscu pracy. Pracownik naruszający swoje obowiązki oraz zasady współżycia społecznego nie może skutecznie zarzucić naruszenia tych zasad wobec niego i opierać na tym swoje roszczenie (por. wyr. SN z 20.11.1996 r., I PKN 14/96, OSNAPiUS 1997, Nr 12, poz. 218; wyr. SN z 13.4.2000 r., I PKN 596/99, OSNAPiUS 2001, Nr 21, poz. 638).

Inicjatywa co do wykonania badań stanu trzeźwości należy do pracownika, któremu pracodawca zarzucił naruszenie obowiązku trzeźwości (wyr. SN z 26.8.1999 r., I PKN 241/99, OSNAPiUS 2000, Nr 24, poz. 895; por. wyr. SN z 8.4.1998 r., I PKN 27/98, OSNAPiUS 1999, Nr 7, poz. 240). Wprawdzie pracownik nie ma obowiązku poddania się badaniu stanu trzeźwości, to jednak odmowa pracownika w tym zakresie nie polepsza jego sytuacji. Z reguły bowiem trzeźwy pracownik nie ma interesu w tym, aby odmówić przeprowadzenia omawianego badania (wyr. SN z 24.5.1985 r., I PRN 39/85, OSNC 1986, Nr 1–2, poz. 23). Odmowa pracownika może mieć istotny wpływ na wzmocnienie wiarygodności innych środków dowodowych wskazujących na naruszenie obowiązku trzeźwości, np. zeznania naocznych świadków. Do celów postępowania w sprawach ze stosunku pracy nie jest konieczne ustalenie ściśle określonego stężenia alkoholu we krwi pracownika, jak to ma miejsce w postępowaniu karnym i w postępowaniu dotyczącym wykroczeń, a stan nietrzeźwości pracownika w czasie pracy może być dowodzony wszelkimi środkami dowodowymi (wyr. SN z 11.12.2006 r., I PK 165/06, Pr. Pracy 2007, Nr 4, s. 27). Nawet użycie przez pracodawcę nieatestowanego urządzenia do badania zawartości alkoholu w organizmie nie wyklucza zarzucenia pracownikowi stawienia się do pracy po spożyciu alkoholu, jeżeli przemawiają za tym inne okoliczności, a pracownik nie skorzystał ze stworzonej mu możliwości weryfikacji wyniku badania (wyr. SN z 22.9.2004 r., I PK 576/03, OSNP 2005, Nr 7, poz. 91).

Zgodnie z art. 46 ust. 2 ustawy z dnia 26.10.1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz.U. z 2018r. poz. 2137 ze zm), stan po użyciu alkoholu zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do:

1) stężenia we krwi od 0,2‰ do 0,5‰ alkoholu albo

2) obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm 3.

3. Stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do:

1) stężenia we krwi powyżej 0,5‰ alkoholu albo

2) obecności w wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm 3.

Punktem wyjścia dla rozważenia zasadności przyczyny rozwiązania z powodem umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia z jego winy jest bezsporna okoliczność, że wynik badania alkosensorem powietrza wydychanego przez obwinionego w dniu 17 lutego 2019 roku o godzinie 19:33 wyniósł 0,12 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, zaś o godzinie 19:49 – 0,09 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu.

Okoliczności przeprowadzenia tych badań nie pozwoliły jednak na przypisanie K. S. odpowiedzialności za popełnienie wykroczeń z art. 87§1 kw, art. 70§2 kw, art. 51 ust. 2 pkt 4 ustawy o broni i amunicji.

Jak bowiem ustalone zostało, powód zarówno przed badaniem stanu trzeźwości jak i pomiędzy kolejnymi badaniami, palił papierosa elektronicznego (por. przesłuchanie informacyjne i zeznanie w charakterze strony K. S. (1), zeznanie świadka: R. S., j.w.).

W tym momencie należy przypomnieć regulację zawartą w § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 grudnia 2018 r. w sprawie badań na zawartość alkoholu w organizmie, która wskazuje, iż badania analizatorem wydechu nie przeprowadza się przed upływem 15 minut od chwili zakończenia spożywania alkoholu, palenia wyrobów tytoniowych, w tym palenia nowatorskich wyrobów tytoniowych, palenia papierosów elektronicznych lub używania wyrobów tytoniowych bezdymnych przez osobę badaną.

W przypadku K. S. wskazany rozporządzeniem czas nie został zachowany podczas badania stanu trzeźwości na miejscu kolizji drogowej w dniu 17.02.2019r. Dlatego też wyniki tych badań nie mogą być, w ocenie Sądu, interpretowane na niekorzyść powoda.

Już tylko ten fakt stanowił podstawę do niezwykle starannego i wnikliwego rozważenia, czy w kontekście pozostałych dowodów możliwym było uznanie, że pracownik rzeczywiście znajdował się w stanie po użyciu alkoholu, czy w jakimkolwiek innym stanie wskazującym na zawartość alkoholu w organizmie.

Podkreślić należy że to na żądanie powoda K. S. zostało przeprowadzone ponowne badanie stanu trzeźwości w K. w S.. W związku z tym otrzymano następujące wyniki o godz. 20.37 — 0,00 mg/1 oraz o godz. 20.40 wynik 0,00 mg/1.

Zachowanie powoda domagającego się powtórzenia badania na urządzeniu stacjonarnym dodatkowo uwiarygadnia jego depozycje, iż świadczył pracę będąc w stanie trzeźwości. Z reguły bowiem trzeźwy pracownik ma interes w tym, aby wziąć udział w omawianym badaniu. Jak się okazało, badanie to wykazało bezsprzecznie brak stężenia alkoholu w jego organizmie.

Również żaden ze współpracowników powoda w dniu 17.02.2019r. nie widział aby K. S. (1) spożywał podczas służby alkohol, jak również nie wyczuli od niego wyraźnej woni alkoholu, która mogłaby wskazywać na jego stan po użyciu alkoholu, czy wykluczać jego zdolność psychofizyczną do świadczenia pracy krytycznego dnia (por. zeznania J. Ł., Ł. F., R. S., j.w.).

W rozpoznawanej sprawie zaistniały zatem nie dające się usunąć wątpliwości co do rzeczywistej ilości alkoholu w wydychanym przez pracownika powietrzu, a ponieważ wątpliwości te dotyczą wartości progowej, przeto nie można ich, zdaniem Sądu, tłumaczyć na niekorzyść pracownika.

Pozwany pracodawca nie przeprowadził żadnego dowodu (np. z opinii biegłego) na okoliczność ustalenia, w jakim rozmiarze palenie papierosa elektronicznego przed badaniem oraz pomiędzy badaniami mogło mieć wpływ na stwierdzone stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu u K. S. w dniu 17.02.2019r.

Co więcej – przyjęta przez pracodawcę w oświadczeniu o rozwiązaniu umowy o pracę z powodem przyczyna, iż pracownik krytycznego dnia nie był w pełni trzeźwy, nie odpowiada terminologii zawartej w Regulaminie pracy obowiązującym u pozwanego pracodawcy, jak i w obowiązujących przepisach prawa. W szczególności z Regulaminu pracy obowiązującego u pozwanego pracodawcy nie wynika, iż obowiązek zachowania trzeźwości nie jest realizowany, jeżeli zawartość alkoholu w wydychanym przez pracownika powietrzu lub we krwi pracownika wykaże inną wartość niż 0,0 (por. §4 ust. 1 pkt 16 Regulaminu pracy – k. 79), przeciwna interpretacja pozwanego jest dowolna. Z kolei, z cytowanego przepisu art. 46 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wynika w ocenie Sądu, iż stężenie nie przekraczające wartości progowej stanu po użyciu alkoholu oznacza stan trzeźwości.

Sąd wskazuje, iż pracodawca był uprawniony do złożenia kwestionowanego oświadczenia w okresie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy (w tym przypadku art. 41 kodeksu pracy nie ma zastosowania) oraz wyczerpał obowiązek konsultacji z reprezentującą powoda organizacją związkową. Zarzuty powoda w tym zakresie nie są, w ocenie Sądu, uzasadnione.

Zdaniem Sądu, brak jest zatem dowodów potwierdzających, iż K. S. (1) w dniu 17.02.2019r. świadczył pracę naruszając ustawowy i wewnątrzzakładowy obowiązek trzeźwości. W konsekwencji uznać należało, iż przyczyna wskazana w oświadczeniu pracodawcy o rozwiązaniu z nim umowy o prace bez zachowania okresu wypowiedzenia z jego winy – nie jest prawdziwa, co uzasadnia z kolei roszczenie o zapłatę odszkodowania.

Zgodnie art. 56 § 1 kp pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązaniu umów o pracę, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo odszkodowanie. Stosownie zaś do art. 58 kp odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Powód nie był zatrudniony u pozwanego pracodawcy ponad 3 lata, więc okres wypowiedzenia w jego sytuacji wynosi 1 miesiąc (art. 36 § 1 pkt. 2 kp).

Mając na uwadze powyższe Sąd zasądził od pozwanej (...) SA K. G. (...) Ochrony (...) z/s w W. na rzecz powoda K. S. (1) kwotę 3.934,71 zł. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 15.04.2019r. (tj. zgodnie żądaniem pozwu od dnia doręczenia odpisu pozwu pozwanemu) do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia – pkt. I sentencji wyroku.

Podstawą orzeczenia odsetek ustawowych za opóźnienie jest art. 481§1 i §2 kc w zw. z art. 300 kp.

Wysokość miesięcznego wynagrodzenia liczonego jak ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy wynika z zaświadczenia pracodawcy na k. 81 akt sprawy.

Ponieważ powód domagał się zasądzenia tytułem odszkodowania kwoty 6.900,00 zł., w pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu (pkt II sentencji wyroku).

Na podstawie art. 100 kpc, z uwagi na jedynie częściowe uwzględnienie żądań powoda, koszty procesu zostały wzajemnie zniesione pomiędzy stronami (pkt III sentencji wyroku).

Działając na zasadzie art. 477 2§1 kpc Sąd z urzędu nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w zakresie nie przekraczającym wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia powoda (wysokość tego wynagrodzenia w kwocie 3.934,71 zł. Sąd ustalił w oparciu o treść zaświadczenia pracodawcy k. 81 akt prawy – pkt IV sentencji wyroku).

SSR Karol Kwiatkowski